Informacje dla rolników (piątek, 13 marzec 2009) - WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ROŚLIN i NASIENNICTWA W KATOWICACH informuje i jednocześ przestrzega rolników, aby lekceważyli skutków oddziaływania zwykle groźnych chorób zbóż. Zaleca się, aby już wczesną wiosną podjąć działania profilaktyczne, które mogą uchronić plony przed korzystnym działam chorób i szkodników. Szczególne godne ostrzeżenia są choroby rzepaku (w tym choroby grzybowe) oraz szkodniki. Jedną z najbardziej skutecznych metod walki z tymi dolegliwościami jest zaprawia ziarna siewnego. CHOROBY GRZYBOWE RZEPAKU OZIMEGO Do najgroźjszych chorób rzepaku powodujących największe straty w plo należą: 1. Sucha zgnilizna kapustnych (fomoza) - objawy choroby występują w postaci - zbrunatnia szyjek korzeniowych lub żółtobrunatnych plam z piknidiami (pikinidia- czarne kropeczki) na liściach. Choroba powoduje korkowace, mursze i łama się roślin u podstawy. Termin zabiegu wiosną od ruszenia wegetacji rzepaku zapobiegawczo lub po zauważeniu pierwszych objawów choroby. 2. Szara pleśń - atakuje głów rośliny osłabione lub uszkodzone, występuje w postaci szarobrunatnych plam, pokrywających się gęstym, szarym nalotem grzybni. Termin zabiegu jak przy zgniliź twardzikowej. 3. Czerń krzyżowych (alternarioza) na liściach i łodygach tworzą się strefowane plamy, na przemian jasne i ciemne pierście, lub ciemne (często czarne ) regularne plamy. Na łuszczynach są to zazwyczaj czarne wielkie, początkowo małe okrągłe plamki, które w miarę upływu czasu mogą zająć całą powierzchnię łuszczyny powodując ich zasycha i pęka. Termin zabiegu jak przy zgniliź twardzikowej. W przypadku wystąpienia tylko czerni krzyżowych zabieg można opóźnić do momentu wykształcenia pierwszych łuszczyn rzepaku na rośli.4. Zgnilizna twardzikowa - pojawia się w okresie kwitnia rzepaku i rozwija się aż do zbioru. Na pędzie głównym i bocznych obserwuje się blade plamy obejmujące łodygę, kiedy z watowatą grzybnią. Wnętrze łodygi zmurszałe z puszystą grzybnią i czarnymi sklerotami. Nad miejscem porażenia roślina przedwcześ dojrzewa. Termin zabiegu -od fazy zwartego kwiatostanu do momentu opadania pierwszych płatków kwiatowych (zapobiegawczo lub po wystąpieniu pierwszych objawów choroby). ZAKRES DZIAŁANIA FUNGICYDÓW: O ZWALCZANIU SZKODNIKÓW RZEPAKU OZIMEGO W TERMINIE WIOSENNYM Do najgroźjszych szkodników rzepaku powodujących znaczne obniżki plonu należą: Chowacz brukwiaczek - masowy nalot chrząszczy na plantacje rzepaku rozpoczyna się, gdy temperatura gleby wynosi 5-7 C, często jeszcze przed ruszem wegetacji. Samica składa jaja w pędy, głow poniżej wierzchołków pędów. Larwy drążą korytarze wewnątrz łodyg, powodując ich spłaszcze i wygina się w kształcie litery S. Rośliny w wyniku uszkodzeń łamią się podczas wiatru, przedwcześ dojrzewają i często osypują nasiona. Największe szkody w rzepaku wyrządza wówczas, gdy liczny nalot chrząszczy i złoże jaj nastąpi w okresie największej wrażliwości rzepaku to jest od początku wybijania pędów do osiągnięcia przez 30 cm wysokości. Zabieg zwalczający chowacza brukwiaczka należy wykonać, gdy średnia dobowa temperatura utrzymuje się powyżej 6 C, po pojawieniu się chrząszczy na plantacji lecz przed złożem jaj. Próg ekonomicznej szkodliwości wynosi średnio: 10 odłowionych chrząszczy w 1 żółtym naczyniu w ciągu kolejnych 3 dni lub 2-4 chrząszcze na 25 roślinach. Chowacz czterozębny pojawia się na uprawach rzepaku ozimego najczęściej na początku kwietnia (kilka dni po chowaczu brukwiaczku). Samice składają jaja do ogonków liściowych i do nerwu głównego, blisko nasady liścia. Larwy żerują w ogonkach liściowych, nerwach głównych i łodygach przemieszczając się w kierunku korzenia. Rośliny w wyniku uszkodzeń przedwcześ dojrzewają, często osypują nasiona oraz łamią się i wylegają. Z powodu braku zkształceń i deformacji łodyg wykrycie larw
jest trudne. Słodyszek rzepakowy - powszechny i bardzo licz występujący szkodnik pojawia się na plantacjach rzepaku prawie równocześ z chowaczem czterozębnym, gdy temperatura powietrza wynosi około 15 C. Chrząszcze w/w agrofaga w fazie pąkowania roślin nadgryzają pąki kwiatowe u nasady. Uszkodzone pąki żółkną, usychają i odpadają, pozostają jedy szypułki kwiatowe. Jeśli faza pąkowania z powodu chłodów przedłuża się szkody mogą być bardzo duże. Larwy odżywiają się pyłkiem kwiatowym i nektarem wyrządzając szkód. Zabieg zwalczający słodyszka rzepakowego i chowacza czterozębnego należy wykonać na pąkujących roślinach rzepaku, gdy zosta przekroczony próg ekonomicznej szkodliwości, który wynosi dla: słodyszka rzepakowego- stadium zwartego kwiatostanu - średnio 1 chrząszcz na 1 rośli, a w stadium luźnego kwiatostanu - średnio 3-5 chrząszczy na 1 rośli, a dla chowacza czterozębnego średnio 6 chrząszczy na 25 roślin lub 20 chrząszczy odłowionych w jednym żółtym naczyniu w ciągu 3 dni. Chowacz podobnik masowy nalot na plantacje odbywa się w okresie zakwitania rzepaku ozimego, gdy temperatura powietrza osiąg około 180C. Samica wygryza mały otworek w łuszczy i składa do środka jedno jajo. Wewnątrz łuszczyny żeruje zwykle jedna larwa zjadając 3-7 nasion. Uszkodzone łuszczyny pozostają zamknięte, jednak przedwcześ żółkną i są lekko zdeformowane. Pryszczarek kapustnik nalot muchówek na plantacje następuje w początkach kwitnia rzepaku ozimego. Ich lot trwa około miesiąca. Samice składają jaja grupowo do młodych łuszczyn, wybierają miejsca uszkodzone np. przez chowacza podobnika. Larwy żerujące zwykle po kilkadziesiąt w łuszczy wysysają soki z nasion i wewnętrznych ścian łuszczyn. Zaatakowane łuszczyny przedwcześ żółkną i pękają. Dochodzi do osypywania się nasion i powstawania samosiewów. Zabieg zwalczający chowacza podobnika i pryszczarka kapustnika należy wykonać w okresie opadania płatków kwiatowych i po wykształceniu się pierwszych łuszczyn, gdy został przekroczony próg ekonomicznej szkodliwości, który wynosi dla chowacza podobnika średnio 100 odłowionych chrząszczy w jednym żółtym naczyniu w ciągu 6 kolejnych dni lub 4 chrząszcze na 25 roślinach, a dla pryszczarka kapustnika średnio 1 muchówka na 4 roślinach lub 5 uszkodzonych łuszczyn na 1 rośli. Do zwalczania chemicznego w/w szkodników następujące środki ochrony roślin: ZAPRAWIANIE ZIARNA SIEWNEGO Zaprawia ziarna siewnego jest jednym z najbardziej celowych, oszczędnych oraz bezpiecznych dla środowiska zabiegów ochrony roślin. Ważny jest wybór zaprawy, poważ różnią się między sobą w zakresie działania przeciwko chorobom grzybowym. Zakres stosowania i działania zapraw nasiennych przeciwko chorobom grzybowym w zbożach jarych: Preparat Pszenica Pszenżyto owies Jęczmień Baytan Universal 19,5 WS Baytan Uniwersal 094, ść cuchnąca, ść gładka, głownia pyląca, mączniak prawdziwy, rdza brunatna głownia pyląca, mączniak prawdziwy,, głownia pyląca i zwarta, mączniak prawdziwy, rdza karłowa, plamistość siatkowa, rynchosporioza liści, pasiastość liści Karbosar K 400, ść cuchnąca, ść gładka, głownia pyląca
głownia pyląca,, głownia pyląca, rynchosporioza, pasiastość liści, plamistość siatkowa Maxim 025 ść cuchnąca i gładka, Maxim Star 025, głownia pyląca głownia pyląca i zwarta,, plamistość siatkowa, pasiastość liści Premis 025 głownia, ść cuchnąca, ść gładka, głownia pyląca zwarta, głownia pyląca, głownia zwarta i pyląca Raxil 02 DS Raxil 060, ść cuchnąca, ść gładka, głownia pyląca, głownia pyląca, głownia zwarta, głownia pyląca, głownia zwarta Raxil Gel 206, ść cuchnąca, ść gładka, głownia pyląca, głownia pyląca,, głownia pyląca, głownia zwarta
Sarfun T Sarfun T Sarox T 500 Tarcza 060 65 DS, ść cuchnąca i gładka pszenicy, głownia pyląca,głownia zwarta 450, ść cuchnąca i gładka pszenicy, ść gładka i cuchnąca, głownia pyląca, głownia pyląca i zwarta, głownia pyląca i zwarta, pasiastość liści jęczm., głownia pyląca, głownia pyląca, głownia pyląca Vincit 050 ść cuchnąca i gładka, głownia pyląca, głownia pyląca,, rynchosporioza, pasiastość liści jęczmienia Vitavax WS Vitavax 2000, ść cuchnąca, ść gładka, głownia pyląca, głownia pyląca i zwarta
głownia Vitavax 200 Zaprawa ść głownia Zaprawa pyląca i zwarta, pasiastość liści,, ść cuchnąca siwek siwek, głownia pyląca, plamistość siatkowa Funaben T gładka, ść cuchnąca, pyląca, głownia zwarta Oxafun T 75 DS/WS, ść cuchnąca, ść gładka, głownia pyląca, głownia pyląca, głownia zwarta, głownia pyląca i zwarta, plamistość siatkowa, pasiastość liści Zaprawa głownia zbożowa Orius WS, ść cuchnąca i gładka, głogłownia pyląca pyląca, głownia zwarta, głownia pyląca, głownia zwarta Termin wycofania środka ochrony roślin z obrotu: Baytan Universal 19,5 WS - 15.10.2009 Raxil 02 DS - 23.09.2009 Sarox T 500-30.05.2010 Vitavax 200 WS - 17.02.2010 UWAGA!!! Przed przystąpiem do zabiegu należy zapoznać się z treścią etykiety instrukcji stosowania środka ochrony roślin znajdującej się na opakowaniu w celu ograniczenia ryzyka dla ludzi i środowiska. W szczególności należy ściśle przestrzegać dawek preparatów, terminów stosowania, okresów prewencji (ochrona pszczoły miodnej) i karencji.
W komunikatach wyszczególniono tylko przykładowe środki ochrony roślin i możliwe jest rówż stosowa do zabiegów wszystkich pozostałych środków ochrony roślin, dopuszczonych do obrotu i stosowania przy zwalczaniu danego organizmu szkodliwego. Szczegółowe informacje o środkach ochrony roślin dopuszczonych do stosowania w Polsce są dostępne na stro internetowej Ministerstwa Rolnictwa pod adresem; www.minrol.gov.pl> Informacje branżowe> Produkcja roślinna> Ochrona roślin Posiadacze gruntów, na których prowadzone są zabiegi ochrony roślin są zobowiązani do prowadzenia ewidencji wykonywanych zabiegów i przechowywania jej przez okres co najmj 2 lat od wykonania zabiegu [art.71 pkt.1,2 i 3 Ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochro roślin (tekst jednolity Dz. U. z 2008r.,Nr 133 poz.849.)].