PODRĘCZNIK WNIOSKODAWCY RPO WZ

PODRĘCZNIK WNIOSKODAWCY RPO WZ 2007-2013 Wersja 4/2013 Szczecin, listopad 2013

Spis treści WSTĘP... 2 WYKAZ SKRÓTÓW STOSOWANYCH PRZEZ IZ RPO WZ... 3 SŁOWNIK POJĘĆ... 4 ROZDZIAŁ 1. DOKUMENTY PROGRAMOWE I AKTY PRAWNE... 10 ROZDZIAŁ 2. ZAKRES UDZIELANIA POMOCY W RAMACH RPO WZ NA LATA 2007-2013... 12 1. ZAKRES POMOCY ORAZ POZIOM DOFINANSOWANIA Z EFRR... 12 2. WNIOSKODAWCY / POTENCJALNI BENEFICJENCI W RAMACH RPO WZ NA LATA 2007-2013... 12 3. MIKRO, MAŁE I ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWA... 21 4. POMOC PUBLICZNA... 23 5. EFEKT ZACHĘTY... 26 6. DEMARKACJA... 26 7. PARTNERSTWO... 27 8. ZAPROJEKTUJ I WYBUDUJ... 28 ROZDZIAŁ 3. KWALIFIKOWALNOŚĆ WYDATKÓW... 29 1. OGÓLNE ZASADY DOTYCZĄCE KWALIFIKOWALNOŚCI WYDATKÓW... 29 2. POJĘCIE WYDATKU KWALIFIKOWALNEGO W RAMACH RPO WZ... 29 3. RAMY CZASOWE KWALIFIKOWALNOŚCI... 30 4. DOKUMENTOWANIE WYDATKÓW... 31 5. ZAKAZ PODWÓJNEGO FINANSOWANIA... 31 6. CROSS-FINANCING... 32 7. WYDATKI NIEKWALIFIKOWALNE W RAMACH RPO WZ... 33 ROZDZIAŁ 4. PRZYGOTOWANIE I WYBÓR WNIOSKÓW W RAMACH RPO WZ 2007-2013... 35 1. PRZYGOTOWANIE WNIOSKU O DOFINANSOWANIE PROJEKTU WRAZ Z ZAŁĄCZNIKAMI... 35 2. SKŁADANIE DOKUMENTÓW... 37 3. WYBÓR PROJEKTÓW... 38 ROZDZIAŁ 5. POSTĘPOWANIE ODWOŁAWCZE... 49 ROZDZIAŁ 6. UMOWA O DOFINANSOWANIE PROJEKTU... 52 ROZDZIAŁ 7. INICJATYWY WSPÓLNOTOWE JEREMIE I JESSICA... 53 1. INICJATYWA WSPÓLNOTOWA JEREMIE... 53 2. INICJATYWA WSPÓLNOTOWA JESSICA... 56 1

WSTĘP Celem niniejszego Podręcznika jest przybliżenie potencjalnym Wnioskodawcom informacji nt. możliwości oraz zasad korzystania ze wsparcia oferowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013. Podręcznik zawiera niezbędne, ogólne informacje o ubieganiu się o dofinansowanie zaplanowanego przedsięwzięcia m.in. dotyczą one sposobu przygotowania Wniosku o dofinansowanie projektu, jego oceny, możliwości odwoływania się od decyzji IZ RPO WZ. Podręcznik prezentuje podstawowe postępowanie, natomiast szczegółowe informacje dotyczące konkretnego naboru są przedstawiane dla każdego z działań/poddziałań w ramach dokumentacji konkursowej. RPO WZ 2007-2013 jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR). Szczegółowy opis działań i poddziałań realizowanych w ramach RPO WZ oraz zasady korzystania z pomocy EFRR są integralną częścią Uszczegółowienia Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013. Za skuteczność i prawidłowość zarządzania oraz wdrażania RPO WZ jest odpowiedzialna Instytucja Zarządzająca, której funkcję pełni Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego. Zadania IZ RPO WZ, związane z procesem przygotowywania dokumentacji konkursowej dla danego konkursu, naboru, oceny, wyboru oraz monitoringu, kontroli projektu, w tym weryfikacji Wniosków o płatność i audytu, są realizowane przez Wydział Wdrażania RPO oraz Wydział Zarządzania Strategicznego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego. Zasady w oparciu, o które prowadzone są przez IZ RPO WZ nabory projektów, w ramach poszczególnych osi priorytetowych przyczyniają się do wyboru takich projektów, które w największej mierze umożliwiają osiągnięcie celów RPO WZ przy racjonalnym wykorzystaniu środków finansowych. Zasady zapewniają jawny i przejrzysty proces wyboru projektów oraz ich profesjonalną, rzetelną i bezstronną ocenę przy zachowaniu poufności danych i informacji zawartych w dokumentacjach aplikacyjnych. Podręcznik zawiera ponadto odniesienie do innych dokumentów programowych, które regulują szczegółowo poszczególne obszary związane z wdrażaniem Programu. Niniejszy Podręcznik aktualizowany jest cyklicznie. W sytuacji gdy występują rozbieżności zapisów w niniejszym Podręczniku i innych dokumentach programowych, aktualne źródła informacji stanowią dokumenty przyjęte po dacie aktualizacji Podręcznika. 2

WYKAZ SKRÓTÓW STOSOWANYCH PRZEZ IZ RPO WZ EFR Europejski Fundusz Rybacki EFRR Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego EFRROW Europejski Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich EFS Europejski Fundusz Społeczny FS Fundusz Spójności ILPI Indykatywna Lista Projektów Indywidualnych IOB Instytucje Otoczenia Biznesu IPOC - Instytucja Pośrednicząca w Certyfikacji IZ Instytucja Zarządzająca JST Jednostka Samorządu Terytorialnego KE Komisja Europejska KOP Komisja Oceniająca Projekty KŚT Klasyfikacja Środków Trwałych MRR Ministerstwo Rozwoju Regionalnego MSP Mikro, Małe i Średnie Przedsiębiorstwa NIK Najwyższa Izba Kontroli NSRO Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia NSS Narodowa Strategia Spójności PO IiŚ Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko PO KL Program Operacyjny Kapitał Ludzki PROW Program Rozwoju Obszarów Wiejskich PZP Prawo zamówień publicznych RIO Regionalna Izba Obrachunkowa RJR Roczne jednostki robocze RPO WZ Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego Sektor B+R Sektor związany z badaniami i rozwojem SWW Strategiczne Wytyczne Wspólnoty TWE Traktat Ustanawiający Wspólnotę Europejską UE Unia Europejska URPO Uszczegółowienie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego WE Wspólnota Europejska WWRPO - Wydział Wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego WZS Wydział Zarządzania Strategicznego ZKM Zachodniopomorski Komitet Monitorujący ZWZ Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego 3

SŁOWNIK POJĘĆ Pojęcie Definicja Beneficjent Osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, realizująca projekty finansowane z budżetu państwa lub ze źródeł zagranicznych na podstawie Decyzji lub Umowy o dofinansowanie projektu. Branżowa misja gospodarcza Cross-financing Dokumentacja aplikacyjna Dokumentacja konkursowa Duży projekt Zorganizowany wyjazd kilku przedsiębiorców reprezentujących daną branżę na rozmowy handlowe z potencjalnymi zagranicznymi partnerami biznesowymi organizowanymi przy targach i/lub wystawach zagranicznych. Zasada elastycznego, krzyżowego finansowania, która ma na celu ułatwienie wdrażania jednofunduszowych Regionalnych Programów Operacyjnych. Zapewnia ona możliwość finansowania w ramach zakresów interwencji EFRR i EFS komplementarnych działań wchodzących odpowiednio w zakres drugiego funduszu. Możliwość ta dotyczy maksymalnie do 10% całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu (wyjątek stanowi poddziałanie 1.3.1 do 30% całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu). W ramach EFRR uwzględnia się finansowanie operacji, które są niezbędne do pomyślnej realizacji projektu, jak i bezpośrednio powiązane z projektem. W ramach RPO WZ powyższą możliwość dopuszcza się w przypadku działań: 1.1.3, 1.2.2, 1.3.1, 3.1, 3.2, 5.1.2, 5.5, 6.1.2, 6.5, 6.6. Wniosek o dofinansowanie projektu wraz z załącznikami. Pakiet dokumentów zawierających informacje niezbędne dla Wnioskodawcy do prawidłowego przygotowania i złożenia dokumentacji aplikacyjnej, na podstawie której ubiega się o dofinansowanie projektu w ramach RPO WZ 2007 2013. Każdorazowo dokumentacja konkursowa jest publikowana na stronie internetowej www.rpo.wzp.pl nie później niż w dniu ogłoszenia konkursu/naboru dla danego działania/poddziałania. Elementy dokumentacji konkursowej stanowią m.in.: Wytyczne dla Wnioskodawców Załączniki do Wytycznych dla Wnioskodawców Kryteria oceny formalnej Kryteria oceny merytoryczno-finansowej (merytorycznej) Wzór wniosku o dofinansowanie Instrukcja wypełnienia wniosku o dofinansowanie Wzory Załączników do wniosku o dofinansowanie Wzór umowy o dofinansowanie/porozumienia/decyzji o dofinansowaniu. Zgodnie z art. 39 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 4

Instytucja Zarządzająca RPO WZ Komplementarność Kryteria wyboru projektów Kwalifikowalność wydatków Komisje Oceniające Projekty (KOP) Nr 539/2010 z dnia 16 czerwca 2010 r. zmieniające Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 Dużym projektem jest operacja składająca się z szeregu robót, działań lub usług, których celem jest ukończenie niepodzielnego zadania o sprecyzowanym charakterze gospodarczym lub technicznym, które posiadają jasno określone cele i których całkowity koszt przekracza kwotę 50 mln EUR (zwane dalej dużym projektem ). Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego, odpowiedzialny za przygotowanie i realizację Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013. Wzajemne dopełnianie, uzupełnianie się danego obszaru wsparcia. Wskazuje obszary wsparcia w ramach innych priorytetów RPO WZ lub innych programów operacyjnych, w ramach których możliwa jest realizacja inwestycji uzupełniających przedsięwzięcia realizowane w ramach danych typów projektów; Wnioskodawca może uzyskać dodatkowe punkty przy ocenie merytoryczno technicznej za wskazanie komplementarnych do swojego typu projektu działań, które podjął, podejmuje lub planuje podjąć w przyszłości, a świadczące o jego kompleksowym podejściu do działań inwestycyjnych. Określony w Uszczegółowieniu RPO WZ zestaw wymogów formalnych i merytoryczno-finansowych oraz kryteria strategiczne, które muszą spełnić projekty, aby uzyskać dofinansowanie ze środków RPO WZ na lata 2007-2013. Kryteria wyboru projektów są przyjmowane przez Zachodniopomorski Komitet Monitorujący (zgodnie z art. 65a Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999). Ocena kwalifikowalności projektu następuje na etapie wyboru Wniosków o dofinansowanie projektów, podczas realizacji projektu jak i po zakończeniu projektu. Ocena ta polega na sprawdzeniu, czy przedstawiony projekt może stanowić przedmiot współfinansowania w ramach danego programu. Grupa ekspertów, która co do zasady pracuje w ramach 5 zespołów powołanych do oceny projektów w oparciu o określone przez IZ procedury: Zespół ds. oceny zgodności z celami konkursu (jeśli dotyczy), Zespół ds. oceny środowiskowej (jeśli dotyczy), Zespół ds. oceny możliwości wystąpienia pomocy publicznej (jeśli dotyczy), Zespół ds. oceny ekonomiczno-finansowej (jeśli dotyczy), Zespół ds. oceny merytoryczno-technicznej oraz Zespół ds. oceny merytorycznofinansowej (w przypadku konkursów otwartych w ramach 1 osi priorytetowej). Wszystkie projekty oceniane są na podstawie Kart Oceny zgodnie z kryteriami, przyjętymi przez Zachodniopomorski Komitet Monitorujący, określonymi w Uszczegółowieniu RPO WZ, 5

Linia demarkacyjna Nieprawidłowość Okres kwalifikowalności wydatków Pomoc de minimis Pomoc publiczna w dokumentacji konkursowej. Zestaw kryteriów wskazujących dla określonych typów projektów miejsce (Program Operacyjny) ich realizacji, w celu uniemożliwienia wielokrotnego finansowania ze środków różnych Programów. Dokument ten jest przyjmowany przez Komitet Koordynacyjny NSRO na lata 2007-2013. Naruszenie przepisów prawa krajowego i wspólnotowego (dotyczy to też dokumentów programowych) wynikające z działania lub zaniechania podmiotu gospodarczego, które powoduje lub mogłoby spowodować szkodę w budżecie ogólnym Unii Europejskiej w drodze finansowania nieuzasadnionego wydatku z budżetu ogólnego. Początkiem okresu kwalifikowalności wydatków jest, co do zasady, 1 stycznia 2007 r. Szczegółowo okres ten określa w ramach poszczególnych konkursów IZ RPO. W przypadku projektów rozpoczętych przed początkową datą kwalifikowalności wydatków, do współfinansowania kwalifikują się jedynie wydatki faktycznie poniesione od tej daty. Wydatki poniesione wcześniej nie stanowią wydatku kwalifikowalnego. Końcową datą kwalifikowalności wydatków jest 31 marca 2015 r. Powyższe zasady nie mają zastosowania w przypadku projektów objętych pomocą de minimis, wyłączeniem blokowym (grupowym), programem pomocowym zatwierdzonym przez KE, a także projektów otrzymujących wsparcie w ramach regionalnej pomocy inwestycyjnej oraz projektów współfinansowanych na podstawie zatwierdzonej przez KE pomocy indywidualnej. W przypadku projektów, o których mowa powyżej, ramy czasowe kwalifikowalności wydatków określone są w zatwierdzonym przez KE programie pomocowym. Pomocą de minimis jest pomoc, która ze względu na niewielką wartość nie wpływa na wymianę gospodarczą między innymi krajami członkowskimi i/lub nie zakłóca konkurencji. Z formalnego punktu widzenia pomoc de minimis nie jest pomocą publiczną. Zagadnienia pomocy de minimis reguluje rozporządzenie KE (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis oraz rozporządzenie MRR z dnia 2 października 2007r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych. Wartość pomocy brutto łącznie z wartością innej pomocy de minimis otrzymanej przez beneficjenta pomocy w okresie bieżącego roku kalendarzowego i dwóch poprzednich lat kalendarzowych nie może przekroczyć kwoty stanowiącej równowartość 200 tys. euro. Dla beneficjentów prowadzących działalność gospodarczą w sektorze transportu drogowego wartość ta nie może przekroczyć kwoty stanowiącej równowartość 100 tys. euro. Zgodnie z art. 87 ust. 1 TWE pomocą publiczną jest transfer zasobów przypisywanych władzy publicznej, o ile spełnione są łącznie następujące 6

Pomoc regionalna Projekt Projekt generujący dochód Protest Rewitalizacja Studium wykonalności (SW) warunki: transfer ten skutkuje przysporzeniem na rzecz określonego podmiotu, na warunkach korzystniejszych niż rynkowe, transfer ten jest selektywny uprzywilejowuje określone podmioty lub wytwarzanie określonych dóbr, w efekcie tego transferu występuje lub może wystąpić zakłócenie konkurencji, transfer ten wpływa na wymianę gospodarczą między krajami członkowskimi. Zgodnie z art. 87 ust. 3 lit. a za zgodną ze wspólnym rynkiem może zostać uznana pomoc przeznaczona na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia. Pomoc publiczna udzielana na podstawie tego przepisu nosi miano pomocy regionalnej. Przedsięwzięcie realizowane w ramach programu operacyjnego na podstawie Umowy o dofinansowanie, zawieranej między Beneficjentem a Instytucją Zarządzającą. Wszelkie operacje obejmujące inwestycję w infrastrukturę, korzystanie z której podlega opłatom ponoszonym bezpośrednio przez korzystających oraz wszelkie operacje pociągające za sobą sprzedaż gruntu i budynków lub dzierżawę gruntu oraz najem budynków, a także wszelkie inne odpłatne świadczenie usług o ile całkowity koszt operacji przekracza 1 000 000 EUR 1. Pisemne wystąpienie podmiotu wnioskującego o dofinansowanie projektu w ramach programu operacyjnego o ponowne sprawdzenie zgodności złożonego wniosku z kryteriami wyboru projektu. Kompleksowy, skoordynowany, wieloletni, prowadzony na określonym obszarze proces przemian przestrzennych, technicznych, społecznych i ekonomicznych, inicjowany przez samorząd terytorialny (głównie lokalny) w celu wyprowadzenia tego obszaru ze stanu kryzysowego, poprzez nadanie mu nowej jakości funkcjonalnej i stworzenie warunków do jego rozwoju, w oparciu o charakterystyczne uwarunkowania endogeniczne. To element dokumentacji aplikacyjnej, będący studium przeprowadzanym w fazie przygotowania projektu. SW weryfikuje, czy dany projekt ma dobre podstawy do realizacji i czy odpowiada potrzebom przewidywanych Wnioskodawców. Studium powinno stanowić plan projektu, powinny zostać w nim określone i krytycznie przeanalizowane wszystkie szczegóły operacyjne jego wdrażania, a mianowicie uwarunkowania handlowe, techniczne, finansowe, 1 W myśl rozporządzenia Rady (WE) nr 1341/2008 z dnia 18 grudnia 2008 r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1083/2006 ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności w odniesieniu do niektórych projektów generujących dochody (Dz. U. L 348 z 24.12.2008 r., s.19). 7

Targi ekonomiczne, instytucjonalne, społeczno-kulturowe oraz związane ze środowiskiem naturalnym. Dokument ten umożliwia ponadto weryfikację rentowności finansowej i ekonomicznej przedsięwzięcia. Imprezy o charakterze rynkowym, o określonym czasie trwania, odbywające się z określoną częstotliwością, podczas których duża liczba firm prezentuje szeroki wachlarz wyrobów z jednej bądź większej liczby branż przemysłowych i przeważnie dokonuje sprzedaży tych wyrobów na zasadzie próbek (wzorów). Targi branżowe przeważnie przyciągają zwiedzających profesjonalistów z branży. Trwałość projektu Trwałość projektu mierzona jest przede wszystkim poprzez monitorowanie stopnia utrzymania osiągniętych wskaźników projektu ujętych we Wniosku o dofinansowanie. Odzwierciedlają one cele, które zostaną osiągnięte dzięki realizacji projektu. Wyodrębnia się 2 poziomy trwałości projektu: produktu i rezultatu. Trwałość projektu musi być zachowana przez okres 5 lat od daty zakończenia projektu. Poprzez datę zakończenia projektu należy rozumieć termin realizacji projektu określony w Umowie o dofinansowanie projektu, z uwzględnieniem przepisów art. 88 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006. W przypadku projektów realizowanych w celu utrzymania inwestycji lub miejsc pracy stworzonych przez MŚP, okres, o którym mowa powyżej, może wynosić 3 lata od daty zakończenia projektu. Naruszenie zasad trwałości projektu skutkuje koniecznością zwrócenia unijnych pieniędzy. Umowa o dofinansowanie projektu Umowa zawierana z Beneficjentem, na podstawie której Beneficjent realizuje projekt współfinansowany w ramach RPO WZ. Wnioskodawca Osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, ubiegająca się o wsparcie (składająca Wniosek o dofinansowanie projektu). Wydatek kwalifikowalny Wydatek niekwalifikowalny Wyłączenie blokowe Zachodniopomorski Komitet Monitorujący (ZKM) Wydatek lub koszt poniesiony przez Beneficjenta w związku z realizacją projektu w ramach RPO WZ, który kwalifikuje się do refundacji ze środków przeznaczonych na realizację RPO WZ w trybie określonym w Umowie o dofinansowanie projektu. Wydatek lub koszt niekwalifikujący się do dofinansowania ze środków przeznaczonych na realizację RPO WZ. Wyłączenie blokowe to rozporządzenia Komisji Europejskiej znoszące obowiązek notyfikacji (powiadamiania Komisji Europejskiej o zamiarze udzielenia pomocy publicznej) środków pomocowych spełniających warunki określone w tym rozporządzeniu. Zachodniopomorski Komitet Monitorujący, został powołany na mocy Uchwały Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego nr 1223/07 z dnia 30 listopada 2007 r. Komitet funkcjonuje w okresie realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2007 2013. ZKM zapewnia jakość realizacji RPO WZ oraz upewnia się co do skuteczności jego realizacji, zgodnie 8

z zapisami art. 65 Rozporządzenia Rady nr 1083/2006. W skład Komitetu wchodzą przedstawiciele strony rządowej, JST, środowiska, naukowo-akademickiego, organizacji pozarządowych oraz pracodawców i pracowników. 9

ROZDZIAŁ 1. DOKUMENTY PROGRAMOWE I AKTY PRAWNE a) Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013 (RPO WZ) RPO WZ jest to dokument mający charakter średniookresowego dokumentu strategicznego zawierającego m.in.: opis sytuacji społeczno-gospodarczej województwa zachodniopomorskiego, informacje o osiach priorytetowych i ich konkretnych celach, indykatywny podział, według kategorii, zaprogramowanego wykorzystania wkładu funduszy w programie operacyjnym, plan finansowy, informacje o komplementarności ze środkami finansowanymi z EFRROW i działaniami finansowanymi z EFR we właściwych przypadkach, indykatywny wykaz dużych projektów w rozumieniu art. 39, listę wskaźników kontekstowych, informację o przeprowadzonych konsultacjach społecznych RPO WZ, wnioski wynikające z Prognozy Oddziaływania na Środowisko do Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego 2007-2013, wykaz gmin oraz kryteria podziału określające obszary o szczególnie niekorzystnej sytuacji społeczno-gospodarczej, wykaz głównych grup beneficjentów RPO WZ. Treść RPO WZ znajduje się na stronie internetowej Programu: www.rpo.wzp.pl w zakładce Regionalny Program Operacyjny. b) Uszczegółowienie Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013 Uszczegółowienie RPO WZ jest dodatkowym dokumentem uszczegóławiającym zapisy RPO WZ określającym w szczególności zakres wsparcia i zasady, zgodnie z którymi można uzyskać dofinansowanie ze środków EFRR w ramach RPO WZ. Dokument zawiera charakterystykę każdego działania / poddziałania obejmującą: 1. Cel i uzasadnienie działania/poddziałania, 2. Typy projektów, 3. Kategorie beneficjentów, 4. Zasada cross-financingu, 5. Zasada przyznawania pomocy publicznej, 6. Poziom dofinansowania ze środków EFRR, 7. Nabór projektów wraz z oceną formalną, ekonomiczno-finansową, merytoryczno-techniczną, środowiskową oraz możliwości występowania pomocy publicznej, 8. Podstawowe kryteria wyboru finansowych operacji. 10

Aktualna treść Uszczegółowienia RPO znajduje się na stronie internetowej Programu: www.rpo.wzp.pl w zakładce Uszczegółowienie.. Zapisy przedstawione w Uszczegółowieniu RPO WZ na lata 2007-2013 są zgodne z krajowymi wytycznymi dotyczącymi kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013 i nie dotyczą projektów objętych pomocą de minimis, wyłączeniem blokowym, programem pomocowym zatwierdzonym przez KE, a także projektów otrzymujących wsparcie w ramach regionalnej pomocy inwestycyjnej oraz projektów współfinansowanych na podstawie zatwierdzonej przez KE pomocy indywidualnej. c) Akty prawa wspólnotowego i krajowego dotyczące regionalnych programów operacyjnych Rozporządzenie Rady (WE) 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 zmienione Rozporządzeniem Rady (WE) nr 1341/2008 z dnia 18 grudnia 2008 r.. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1828/2006 z 8 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006. Rozporządzenie (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1783/1999. Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych, tekst mający znaczenie dla EOG). Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z dnia 6 grudnia 2006 r. (Dz. U. 2009 r., nr 84, poz. 712 z późn. zm.). Ustawa o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. (Dz. U. 2013, poz. 885 z późn. zm.). Wszystkie wymienione wyżej akty prawne znajdują się na stronie internetowej: www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/glowna.aspx 11

ROZDZIAŁ 2. ZAKRES UDZIELANIA POMOCY W RAMACH RPO WZ NA LATA 2007-2013 1. Zakres pomocy oraz poziom dofinansowania z EFRR RPO WZ 2007 2013 realizowany jest przy zaangażowaniu 835 437 299 EUR z EFRR oraz środków pochodzących z rezerwy wykonania. Uzupełnieniem są środki jednostek samorządu terytorialnego, budżetu państwa oraz środki prywatne. Maksymalny udział środków EFRR w publicznych wydatkach kwalifikowalnych na poziomie osi priorytetowych 1-7 RPO WZ na lata 2007 2013 nie może przekroczyć 85%. Informacja na temat maksymalnego poziomu dofinansowania na poziomie projektu i minimalnego wkładu własnego Beneficjenta znajduje się w Uszczegółowieniu RPO WZ w tabelach dla poszczególnych działań i poddziałań. 2. Wnioskodawcy / Potencjalni Beneficjenci w ramach RPO WZ na lata 2007-2013 Katalog Wnioskodawców, którzy mogą ubiegać się o dofinansowanie w ramach poszczególnych osi priorytetowych, działań i poddziałań został opisany w Uszczegółowieniu RPO WZ na lata 2007-2013 (tabelaryczny opis osi priorytetowych, każdorazowo punkt 15 Beneficjenci ). Lista potencjalnych Wnioskodawców jest również określona każdorazowo ogłoszeniu o naborze wniosków. W tabeli przedstawiono informacje z jakich działań/poddziałań mogą korzystać poszczególne podmioty w zależności od typu Beneficjenta. Projekty przewidziane do realizacji muszą wpisywać się w cele wymienionych działań/poddziałań RPO WZ. Typ Beneficjenta Jednostki Samorządu Terytorialnego, ich związki, porozumienia 2 i stowarzyszenia Działanie/Poddziałanie RPO WZ 1.2.1 Wsparcie proinnowacyjnych instytucji otoczenia biznesu 1.3.2 Promocja przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym 1.3.3 Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Schemat A 1.3.3 Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Schemat B 1.5 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 1 2.1.2 Lokalna infrastruktura drogowa 2.1.3 Drogi w miastach na prawach powiatu 2.1.5 Wzmocnienie portów morskich i rzecznych 2.1.6 Zintegrowany system transportu publicznego 2.1.7 Regionalny transport kolejowy - Schemat A Infrastruktura kolejowa 2.3 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 2 3.1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 3.2 Rozwój systemów informatycznych i e-usług 3.3 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla 2 Porozumienia jednostek samorządu terytorialnego tylko w przypadku działań/poddziałań: 5.5.1, 5.5.2, 6.6.1, 7.1.2, 7.1.3, 7.2, 7.3.2. 12

Jednostki organizacyjne JST posiadające osobowość prawną realizacji celów osi priorytetowej nr 3 4.1 Energia odnawialna i zarządzanie energią 4.2 Gospodarka odpadami 4.3 Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków 4.4 Ochrona powietrza 4.5.1 Promowanie bioróżnorodności i ochrona przyrody (w tym NATURA 2000) 4.5.2 Zapobieganie zagrożeniom 4.6 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 4 5.1.1 Infrastruktura turystyki 5.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych 5.2.1 Rozwój i odtworzenie infrastruktury kultury wraz z systemem informacji kulturalnej 5.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego 5.3 Ścieżki rowerowe 5.4 Promocja, ochrona i waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (Lokalne Programy Rewitalizacji) 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (ścieżka konkursowa podprojektów) 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 5.6 Wsparcie wydarzeń kulturalnych 5.7 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 5 6.1.1 Infrastruktura turystyki na obszarze metropolitalnym. 6.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych na obszarze metropolitalnym 6.2.1 Rozwój infrastruktury kulturalnej na obszarze metropolitalnym 6.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego na obszarze metropolitalnym 6.3 Ścieżki rowerowe na obszarze metropolitalnym 6.4 Zintegrowany system transportu publicznego na obszarze metropolitalnym 6.5 Inteligentne systemy transportowe na obszarze metropolitalnym 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym (Lokalne Programy Rewitalizacji) 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym (ścieżka konkursowa podprojektów) 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 6.7 Wsparcie wydarzeń kulturalnych na obszarze metropolitalnym 6.8 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 6 7.1.2 Infrastruktura edukacyjna szkolnictwo gimnazjalne i ponadgimnazjalne 7.2 Infrastruktura sportowa 7.3.1 Regionalna infrastruktura ochrony zdrowia 7.3.2 Lokalna infrastruktura ochrony zdrowia 7.4 Infrastruktura dla osób niepełnosprawnych 7.5 Wsparcie prac przygotowawczych o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 7 1.2.1 Wsparcie proinnowacyjnych instytucji otoczenia biznesu 1.3.3 Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Schemat A 1.3.3 Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Schemat B 1.5 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla 13

Samorząd województwa realizacji celów osi priorytetowej nr 1 2.1.3 Drogi w miastach na prawach powiatu 2.3 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 2 3.1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 3.3 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 3 4.1 Energia odnawialna i zarządzanie energią 4.2 Gospodarka odpadami 4.3 Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków 4.4 Ochrona powietrza 4.5.1 Promowanie bioróżnorodności i ochrona przyrody (w tym NATURA 2000). 4.5.2 Zapobieganie zagrożeniom 4.6 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 4 5.1.1 Infrastruktura turystyki 5.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych 5.2.1 Rozwój i odtworzenie infrastruktury kultury wraz z systemem informacji kulturalnej 5.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego 5.3 Ścieżki rowerowe 5.4 Promocja, ochrona i waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (ścieżka konkursowa podprojektów) 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 5.6 Wsparcie wydarzeń kulturalnych 5.7 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 5 6.1.1 Infrastruktura turystyki na obszarze metropolitalnym 6.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych na obszarze metropolitalnym 6.2.1 Rozwój infrastruktury kulturalnej na obszarze metropolitalnym 6.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego na obszarze metropolitalnym 6.3 Ścieżki rowerowe na obszarze metropolitalnym 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym (ścieżka konkursowa podprojektów) 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 6.8 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 6 7.5 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 7 1.3.3 Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Schemat C 1.5 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji 2.1.1 Regionalna infrastruktura drogowa 2.1.7 Regionalny transport kolejowy - Schemat B Tabor kolejowy 2.3 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 2 3.1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego. 3.2 Rozwój systemów informatycznych i e-usług 14

Jednostki sektora finansów publicznych (pozostałe) Administracja rządowa 3.3 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 3 4.2 Gospodarka odpadami 4.6 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 4 5.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów informatycznych 5.7 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 5 6.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów informatycznych na obszarze metropolitalnym 6.8 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 6 7.5 Wsparcie prac przygotowawczych projektów o strategicznym znaczeniu dla realizacji celów osi priorytetowej nr 7 8.1 Wsparcie procesu zarządzania i wdrażania RPO WZ 8.2 Wsparcie działań informacyjno-promocyjnych oraz procesów ewaluacji RPO WZ 1.2.1 Wsparcie proinnowacyjnych instytucji otoczenia biznesu 2.1.5 Wzmocnienie portów morskich i rzecznych 3.1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 3.2 Rozwój systemów informatycznych i e-usług 4.1 Energia odnawialna i zarządzanie energią 4.3 Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków 4.5.1 Promowanie bioróżnorodności i ochrona przyrody (w tym NATURA 2000) 4.5.2 Zapobieganie zagrożeniom 5.1.1 Infrastruktura turystyki 5.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych 5.2.1 Rozwój i odtworzenie infrastruktury kultury wraz z systemem informacji kulturalnej 5.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego 5.3 Ścieżki rowerowe 5.4 Promocja, ochrona i waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (ścieżka konkursowa podprojektów) 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 6.1.1 Infrastruktura turystyki na obszarze metropolitalnym 6.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych na obszarze metropolitalnym 6.2.1 Rozwój infrastruktury kulturalnej na obszarze metropolitalnym 6.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego na obszarze metropolitalnym 6.3 Ścieżki rowerowe na obszarze metropolitalnym 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym(ścieżka konkursowa podprojektów) 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 7.2 Infrastruktura sportowa 1.2.1 Wsparcie proinnowacyjnych instytucji otoczenia biznesu 4.1 Energia odnawialna i zarządzanie energią 4.5.1 Promowanie bioróżnorodności i ochrona przyrody (w tym NATURA 2000) 15

Przedsiębiorstwa komunalne Przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej Podmioty zarządzające strefami inwestycyjnymi tworzonymi przez jednostki samorządu terytorialnego Małe i średnie przedsiębiorstwa Mikroprzedsiębiorstwa Podmioty zarządzające regionalnymi portami lotniczymi w Goleniowie i Zegrzu Pomorskim Podmioty zarządzające portami morskimi i śródlądowymi 4.5.2 Zapobieganie zagrożeniom 5.1.1 Infrastruktura turystyki 5.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych 5.2.1 Rozwój i odtworzenie infrastruktury kultury wraz z systemem informacji kulturalnej 5.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego 5.3 Ścieżki rowerowe 5.4 Promocja, ochrona i waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (ścieżka konkursowa podprojektów) 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 6.1.1 Infrastruktura turystyki na obszarze metropolitalnym 6.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych na obszarze metropolitalnym 6.2.1 Rozwój infrastruktury kulturalnej na obszarze metropolitalnym 6.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego na obszarze metropolitalnym 6.3 Ścieżki rowerowe na obszarze metropolitalnym 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym (ścieżka konkursowa podprojektów) 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 1.3.3 Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Schemat A 1.3.3 Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Schemat B 2.1.6 Zintegrowany system transportu publicznego. 6.4 Zintegrowany system transportu publicznego na obszarze metropolitalnym 1.3.3 Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Schemat A 1.3.3 Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Schemat B 1.3.4 Pozadotacyjne instrumenty finansowe dla MŚP Inicjatywa Wspólnotowa JEREMIE 1.1.2 Inwestycje w małe i średnie przedsiębiorstwa 1.1.3 Inwestycje MSP w nowe technologie 1.3.1 Specjalistyczne doradztwo dla MŚP 1.3.2 Promocja przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym 1.3.4 Pozadotacyjne instrumenty finansowe dla MŚP Inicjatywa Wspólnotowa JEREMIE 1.1.1 Inwestycje w mikroprzedsiębiorstwa Schemat A 1.1.1 Inwestycje w mikroprzedsiębiorstwa Schemat B 1.1.3 Inwestycje MSP w nowe technologie 1.3.1 Specjalistyczne doradztwo dla MŚP 1.3.2 Promocja przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym 1.3.4 Pozadotacyjne instrumenty finansowe dla MŚP Inicjatywa Wspólnotowa JEREMIE 2.1.4 Wzmocnienie lokalnego portu lotniczego w Zegrzu Pomorskim 2.1.5 Wzmocnienie portów morskich i rzecznych 16

PKP PLK S.A. Przedsiębiorstwa wykonujące działalność w zakresie: wytwarzania, przyłączania, dystrybucji lub przesyłu energii elektrycznej wytwarzania, przyłączania, dystrybucji lub przesyłu gazu ziemnego Szkoły wyższe Jednostki naukowe Spółki wodne Instytucje Otoczenia Biznesu Instytucje zrzeszające przedsiębiorców Parki narodowe i krajobrazowe Organizacje pozarządowe 2.1.7 Regionalny transport kolejowy - Schemat A Infrastruktura kolejowa 2.2.1 Sieci elektroenergetyczne 2.2.2 Sieci dystrybucji gazu ziemnego 1.2.1 Wsparcie proinnowacyjnych instytucji otoczenia biznesu 1.2.2 Infrastruktura B+R 3.1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 3.2 Rozwój systemów informatycznych i e-usług 5.5.2 Inicjatywa Jessica 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 6.7 Wsparcie wydarzeń kulturalnych na obszarze metropolitalnym 7.1.1 Infrastruktura edukacyjna szkolnictwo wyższe 7.3.1 Regionalna infrastruktura ochrony zdrowia 1.2.2 Infrastruktura B+R 3.1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 3.2 Rozwój systemów informatycznych i e-usług 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 4.3 Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków 4.5.2 Zapobieganie zagrożeniom 1.3.2 Promocja przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym 1.3.2 Promocja przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym 4.1 Energia odnawialna i zarządzanie energią 4.5.1 Promowanie bioróżnorodności i ochrona przyrody (w tym NATURA 2000) 4.5.2 Zapobieganie zagrożeniom 5.1.1 Infrastruktura turystyki 5.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego 5.3 Ścieżki rowerowe 5.4 Promocja, ochrona i waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego 6.1.1 Infrastruktura turystyki na obszarze metropolitalnym 6.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego na obszarze metropolitalnym 6.3 Ścieżki rowerowe na obszarze metropolitalnym 1.2.1 Wsparcie proinnowacyjnych instytucji otoczenia biznesu 3.1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 3.2 Rozwój systemów informatycznych i e-usług 4.1 Energia odnawialna i zarządzanie energią. 4.5.1 Promowanie bioróżnorodności i ochrona przyrody (w tym NATURA 2000) 17

Duże przedsiębiorstwa 3 PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne Instytucje kultury 4.5.2 Zapobieganie zagrożeniom 5.1.1 Infrastruktura turystyki 5.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych 5.2.1 Rozwój i odtworzenie infrastruktury kultury wraz z systemem informacji kulturalnej 5.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego 5.3 Ścieżki rowerowe 5.4 Promocja, ochrona i waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (ścieżka konkursowa podprojektów) 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 6.1.1 Infrastruktura turystyki na obszarze metropolitalnym. 6.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych na obszarze metropolitalnym 6.2.1 Rozwój infrastruktury kulturalnej na obszarze metropolitalnym 6.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego na obszarze metropolitalnym 6.3 Ścieżki rowerowe na obszarze metropolitalnym 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym (ścieżka konkursowa podprojektów) 6.7 Wsparcie wydarzeń kulturalnych na obszarze metropolitalnym 7.4 Infrastruktura dla osób niepełnosprawnych 1.3.2 Promocja przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym 4.3 Zaopatrzenie w wodę i oczyszczanie ścieków 4.5.2 Zapobieganie zagrożeniom 4.1 Energia odnawialna i zarządzanie energią 4.5.1 Promowanie bioróżnorodności i ochrona przyrody (w tym NATURA 2000). 4.5.2 Zapobieganie zagrożeniom 5.1.1 Infrastruktura turystyki 5.3 Ścieżki rowerowe 5.4 Promocja, ochrona i waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego 6.1.1 Infrastruktura turystyki na obszarze metropolitalnym 6.3 Ścieżki rowerowe na obszarze metropolitalnym 5.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych 5.2.1 Rozwój i odtworzenie infrastruktury kultury wraz z systemem informacji kulturalnej 5.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (ścieżka konkursowa podprojektów) 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 6.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych na obszarze metropolitalnym 6.2.1 Rozwój infrastruktury kulturalnej na obszarze metropolitalnym 6.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego na obszarze metropolitalnym 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym (ścieżka konkursowa podprojektów) 3 Zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 800/2008 z dn. 6 sierpnia 2008 r. uznając niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. Urz. UE L 214 z 9 sierpnia 2008, str. 3). 18

Kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych Przedsiębiorcy Spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe, TBS Operatorzy świadczący usługi publiczne - wybrani zgodnie z Wytycznymi Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie zasad dofinansowania z programów operacyjnych podmiotów realizujących obowiązek świadczenia usług publicznych w transporcie zbiorowym Spółki prawa 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 6.7 Wsparcie wydarzeń kulturalnych na obszarze metropolitalnym 5.2.1 Rozwój i odtworzenie infrastruktury kultury wraz z systemem informacji kulturalnej 5.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (ścieżka konkursowa podprojektów) 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 6.2.1 Rozwój infrastruktury kulturalnej na obszarze metropolitalnym 6.2.2 Zachowanie dziedzictwa kulturowego na obszarze metropolitalnym 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym (ścieżka konkursowa podprojektów) 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 6.7 Wsparcie wydarzeń kulturalnych na obszarze metropolitalnym 1.2.1 Wsparcie proinnowacyjnych instytucji otoczenia biznesu 1.2.2 Infrastruktura B+R 1.3.3 Wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Schemat B 3.1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 4.1 Energia odnawialna i zarządzanie energią 4.2 Gospodarka odpadami 4.4.Ochrona powietrza 5.1.1 Infrastruktura turystyki 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (ścieżka konkursowa podprojektów) 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 6.1.1 Infrastruktura turystyczna na obszarze metropolitalnym 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym (ścieżka konkursowa podprojektów) 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 6.7 Wsparcie wydarzeń kulturalnych na obszarze metropolitalnym 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (ścieżka konkursowa podprojektów) 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym (ścieżka konkursowa podprojektów) 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 6.4 Zintegrowany system transportu publicznego na obszarze metropolitalnym 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych (ścieżka konkursowa 19

handlowego niedziałające w celu osiągnięcia zysku lub przeznaczające zyski na cele statutowe, w których większość udziałów lub akcji posiadają jednostki samorządu terytorialnego lub ich związki, porozumienia i stowarzyszenia Podmioty wykonujące usługi użyteczności publicznej na podstawie umowy z jednostką samorządu terytorialnego Osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły: ponadgimnazjalne 4 i gimnazjalne 5 Organizacje pozarządowe niedziałające w celu osiągnięcia zysku, w tym stowarzyszenia, fundacje prowadzące statutową działalność w zakresie edukacji, wychowania i sportu Osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły lub placówki 6 Zakłady opieki zdrowotnej, opieka stacjonarna (szpitale) o znaczeniu regionalnym Zakłady opieki zdrowotnej, opieka stacjonarna (szpitale) oraz ambulatoryjna (przychodnie, poradnie) o znaczeniu lokalnym, podprojektów) 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym (ścieżka konkursowa podprojektów) 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 6.5 Inteligentne systemy transportowe na obszarze metropolitalnym 7.1.2 Infrastruktura edukacyjna szkolnictwo gimnazjalne i ponadgimnazjalne 7.1.2 Infrastruktura edukacyjna szkolnictwo gimnazjalne i ponadgimnazjalne 7.2 Infrastruktura sportowa 5.5.2 Inicjatywa JESSICA 6.6.2 Inicjatywa JESSICA na obszarze metropolitalnym 7.2 Infrastruktura sportowa 7.3.1 Regionalna infrastruktura ochrony zdrowia 7.3.2 Lokalna infrastruktura ochrony zdrowia 4 w świetle przepisów ustawy z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty 5 j.w. 6 j.w.. 20

których organami założycielskimi są samorząd powiatowy i gminny 3. Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa Niektóre poddziałania w ramach RPO WZ są dedykowane wyłącznie przedsiębiorstwom w zależności od tego czy są to mikroprzedsiębiorstwa, małe i średnie przedsiębiorstwa. Warto zatem wcześniej zapoznać się z ogólnymi zasadami wynikającymi z przepisów wspólnotowych w tym zakresie. Jaki podmiot może zostać uznany za przedsiębiorstwo? (art. 1 załącznika I rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r.) 7. Pierwszym warunkiem zakwalifikowania się do kategorii MSP jest posiadanie statusu przedsiębiorstwa. Zgodnie ze wspólnotową definicją za przedsiębiorstwo uważa się podmiot prowadzący działalność gospodarczą bez względu na jego formę prawną. A zatem za przedsiębiorstwa uważa się osoby fizyczne prowadzące działalność na własny rachunek oraz przedsiębiorstwa rodzinne zajmujące się rzemiosłem lub inną działalnością, a także spółki lub konsorcja prowadzące regularną działalność gospodarczą. Czynnikiem decydującym o uznaniu danego podmiotu za przedsiębiorstwo jest sam fakt prowadzenia działalności gospodarczej, a nie forma prawna. Jakie są progi i pułapy określające wielkość MSP? (art. 2) Po stwierdzeniu, że dany podmiot jest przedsiębiorstwem, należy ustalić dane przedsiębiorstwa według następujących kryteriów: liczba osób zatrudnionych, roczny obrót, lub całkowity bilans roczny. Porównanie danych przedsiębiorstwa z progami i pułapami dla tych kryteriów umożliwi ustalenie, czy przedsiębiorstwo jest mikroprzedsiębiorstwem, małym przedsiębiorstwem czy średnim przedsiębiorstwem. Należy zwrócić uwagę na to, że o ile zachowanie progu zatrudnienia jest 7 Numery artykułów odnoszą się do załącznika I rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. 21

obowiązkowe, o tyle w przypadku pułapu dotyczącego rocznego obrotu lub całkowitego bilansu rocznego MŚP może wybrać jeden z nich. Przedsiębiorstwo nie musi więc spełniać obydwu warunków finansowych i może przekroczyć jeden z pułapów, nie tracąc swojego statusu. Możliwość wyboru wprowadzono, ponieważ przedsiębiorstwa działające w sektorach handlu i dystrybucji mają z reguły wyższe wskaźniki obrotu niż przedsiębiorstwa produkcyjne. Dając możliwość wyboru pomiędzy kryterium obrotu a kryterium całkowitego bilansu rocznego, który odzwierciedla ogólną sytuację materialną przedsiębiorstwa, definicja zapewnia sprawiedliwe traktowanie MŚP prowadzących różne rodzaje działalności gospodarczej. Tabela 1. Kategorie MŚP Na kategorię mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw składają się przedsiębiorstwa, które zatrudniają mniej niż 250 pracowników i których roczny obrót nie przekracza 50 milionów EUR, oraz/lub całkowity bilans roczny nie przekracza 43 milionów EUR. W ramach kategorii MŚP: Przedsiębiorstwo małe definiuje się jako przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 50 pracowników i którego roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 milionów EUR. Mikroprzedsiębiorstwo definiuje się jako przedsiębiorstwo zatrudniające mniej niż 10 pracowników i którego roczny obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 2 milionów EUR. Liczba osób zatrudnionych (art. 5) Liczba osób zatrudnionych jest zasadniczym kryterium wstępnym przy określaniu, w jakiej kategorii mieści się dane MŚP. Liczba ta dotyczy osób zatrudnionych na pełnych etatach, w niepełnym wymiarze godzin, sezonowo i obejmuje: - pracowników, - osoby pracujące dla przedsiębiorstwa, podlegające mu i uważane za pracowników na mocy prawa krajowego, - właścicieli kierowników, - partnerów prowadzących regularną działalność w przedsiębiorstwie i uczestniczących w zysku przedsiębiorstwa. Praktykantów lub studentów odbywających szkolenie zawodowe na podstawie umowy o praktyce lub szkoleniu zawodowym nie zalicza się do osób zatrudnionych. Nie wlicza się też okresu trwania urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego. 22

Liczba zatrudnionych osób odpowiada liczbie rocznych jednostek roboczych (RJR). Każdy, kto był zatrudniony na pełen etat w obrębie przedsiębiorstwa lub w jego imieniu w ciągu całego roku referencyjnego, stanowi jedną jednostkę roboczą. Praca osób, które nie przepracowały pełnego roku, pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze godzin oraz pracowników sezonowych traktowana jest jako części ułamkowe jednostki. Roczny obrót i całkowity bilans roczny (art. 4) Roczny obrót określa się przez obliczenie dochodu, jaki przedsiębiorstwo uzyskało ze sprzedaży produktów i świadczenia usług w ciągu roku, który jest brany pod uwagę, po odjęciu rabatów. Obrót należy liczyć bez uwzględnienia podatku od wartości dodanej (VAT) oraz innych podatków pośrednich 8. Całkowity bilans roczny odnosi się do wartości głównych aktywów przedsiębiorstwa 9. Co jeszcze należy uwzględnić przy obliczaniu danych przedsiębiorstwa? Aby opracować dane przedsiębiorstwa, należy ustalić, czy jest ono przedsiębiorstwem niezależnym (jest to najczęściej spotykana kategoria), partnerskim czy związanym. Aby to uczynić, trzeba uwzględnić wszelkie związki z innymi przedsiębiorstwami. W zależności od kategorii, w jakiej mieści się badane przedsiębiorstwo, należy dodać niektóre lub wszystkie dane tych przedsiębiorstw do danych badanego przedsiębiorstwa. Obliczeń w każdej z tych trzech kategorii przedsiębiorstw dokonuje się w inny sposób, a skumulowane w ten sposób dane ostatecznie decydują o tym, czy badane przedsiębiorstwo zachowuje progi i pułapy ustanowione w definicji MŚP. Przedsiębiorstwa sporządzające skonsolidowane sprawozdania finansowe lub ujęte w sprawozdaniach przedsiębiorstwa, które takie sprawozdania sporządza, zazwyczaj są uważane za przedsiębiorstwa związane. Więcej informacji na temat ustalenia statusu przedsiębiorstwa można znaleźć w poradniku Komisji Europejskiej Nowa definicja MSP, który znajduje się na stronie internetowej Komisji Europejskiej: http://ec.europa.eu/enterprise/enterprise_policy/sme_definition/sme_user_guide_pl.pdf. 4. Pomoc publiczna Od dnia akcesji do Unii Europejskiej, tj. 1 maja 2004 r., w Polsce zaczęły obowiązywać przepisy prawa wspólnotowego, właściwe w zakresie pomocy publicznej, określające zarówno warunki dopuszczalności pomocy publicznej, jak i zasady jej nadzorowania. Ocena tego, czy dane wsparcie może być uznane za pomoc publiczną odbywa się w oparciu o przepisy art. 87 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, zgodnie z którym: Wszelka pomoc przyznawana przez Państwo Członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna ze 8 Patrz: art. 28 dyrektywy Rady 78/660/EWG z dnia 25 lipca 1978 r. wydanej na podstawie art. 54 ust. 3 lit. g) Traktatu, w sprawie rocznych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek, Dz.U. L 222 z 14.8.1978r., str. 11 31. 9 Bardziej szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć w art. 12 ust. 3 dyrektywy Rady 78/660/EWG z dnia 25 lipca 1978 r. wydanej na podstawie art. 54 ust. 3 lit. g) Traktatu, w sprawie rocznych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek, Dz.U. L 222 z 14.8.1978r., str. 11 31. 23

wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi. Należy podkreślić, że zgodnie z linią orzeczniczą sądów wspólnotowych zapoczątkowaną ustaleniami wyroku z 1974 r. w sprawie Komisja vs. Republika Włoch, za kluczową kwestię uznano, że art. 87 ust. 1 TWE nie różnicuje środków interwencji państwowej ze względu na przyczyny bądź cele, którym służą, lecz ocenia je z punktu widzenia wywoływanych skutków. Wsparcie jest uznawane za pomoc publiczną w rozumieniu przepisów Traktatu Ustanawiającego Wspólnotę Europejską (TWE), gdy spełnione zostaną łącznie poniższe przesłanki: Transfer środków publicznych wsparcie jest przyznawane przez Państwo lub pochodzi ze środków państwowych. Zasady pomocy państwa obejmują wyłącznie środki, z zastosowaniem których wiąże się przekazanie zasobów państwowych (przez władze krajowe, regionalne lub lokalne, banki publiczne, fundacje itp.). Pomoc nie musi być koniecznie udzielona przez państwo. Może być również udzielona przez prywatny lub publiczny organ pośredni wyznaczony przez państwo, Korzyść ekonomiczna (przysporzenie) wsparcie udzielane jest na warunkach korzystniejszych niż oferowane na rynku. Pomoc stanowi korzyść ekonomiczną wtedy, gdy podmiot nie uzyskałby takiej korzyści w zwykłym toku działalności. Korzyść ekonomiczna występuje, gdy przekazywane wsparcie ma charakter bezzwrotny, udzielane są pożyczki/kredyty oprocentowane poniżej stopy rynkowej, dokonuje się rozłożenia na raty/odroczenia płatności po stopie niższej od stopy rynkowej, poziom zabezpieczenia spłaty, w przypadku kredytu/pożyczki, jest niższy od standardów przyjętych na rynku, Selektywność wsparcie ma charakter selektywny (uprzywilejowuje określone podmioty albo produkcję określonych towarów). Selektywne wsparcie to takie, które udzielane jest na rzecz konkretnego podmiotu gospodarczego, na rzecz grupy podmiotów działających w konkretnym sektorze gospodarki, na rzecz grupy podmiotów działających w konkretnym regionie kraju lub udzielane w związku z produkcją czy obrotem konkretnymi rodzajami towarów lub usług, Wpływ na wymianę handlową wsparcie grozi zakłóceniem lub zakłóca konkurencję oraz wpływa na wymianę handlową między Państwami Członkowskimi UE. Pomoc musi mieć potencjalny wpływ na konkurencję i wymianę handlową między państwami członkowskimi. Wystarczy wykazać, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i działa na rynku, na którym istnieje wymiana handlowa pomiędzy państwami członkowskimi. Forma działalności Wnioskodawcy nie ma w tej kwestii żadnego znaczenia (nawet organizacja nienastawiona na osiąganie zysku może prowadzić działalność gospodarczą). Komisja uważa, że niewielkie kwoty pomocy (pomoc zgodna z zasadą de minimis) nie mają potencjalnego wpływu na konkurencję i wymianę handlową między państwami członkowskimi. W związku z tym Komisja jest zdania, że pomoc taka nie wchodzi w zakres art. 87 ust. 1 Traktatu. Aby stwierdzić czy dane wsparcie stanowi pomoc publiczną w rozumieniu art. 87 ust. 1 TWE, konieczne jest rozważenie, czy spełnione są wszystkie ww. przesłanki, zaczynając od ustalenia, czy podmiot otrzymujący wsparcie prowadzi działalność gospodarczą. W prawie wspólnotowym pojęcie przedsiębiorcy/przedsiębiorstwa rozumiane jest bardzo szeroko i obejmuje swym zakresem wszystkie kategorie podmiotów zaangażowanych w działalność gospodarczą, 24

niezależnie od formy prawnej tego podmiotu i źródeł jego finansowania. Nie ma znaczenia fakt, iż są to podmioty nienastawione na zysk (non-profit organisation np. orzeczenie z dnia 21 września 1999 r. w sprawie Albany C-67/96). Ważnym elementem jest to, iż przepisy prawa wspólnotowego dotyczące pomocy publicznej znajdują zastosowanie także do podmiotów sektora publicznego prowadzących działalność gospodarczą. Tak więc, obowiązek stosowania przepisów w zakresie pomocy publicznej potencjalnie może dotyczyć wszystkich podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, bez względu na to, czy przepisy obowiązujące w danym państwie członkowskim przyznają danemu podmiotowi status przedsiębiorcy. Przy tak szeroko rozumianej definicji przedsiębiorstwa podstawowe znaczenie ma rodzaj prowadzonej działalności. Zgodnie z orzecznictwem ETS, przez działalność gospodarczą należy rozumieć oferowanie towarów i usług na rynku. Pojęcie to dotyczy zarówno działalności produkcyjnej, jak i dystrybucyjnej oraz usługowej. Nie jest istotne występowanie zarobkowego charakteru działalności, w związku z czym działalność gospodarczą, w rozumieniu prawa wspólnotowego, prowadzić mogą także różnorodne podmioty typu non-profit. Wsparcie finansowe konkretnego podmiotu będzie więc analizowane pod kątem przepisów o pomocy publicznej, jeśli podmiot ten prowadzi działalność komercyjną, a wsparcie takie będzie wpływać na cenę komercyjnie świadczonych usług. Należy pamiętać, iż organem nadzorującym pomoc publiczną udzielaną w Państwach Członkowskich jest KE. W związku z tym IZ RPO WZ, a także inne instytucje na szczeblu krajowym nie mogą wypowiadać się w sposób wiążący w zakresie pomocy publicznej, a formułowane przez nie stanowisko ma jedynie kierunkowy charakter. Należy zaznaczyć, iż KE wielokrotnie podkreślała, że w sytuacji, w której istnieją wątpliwości, czy dany środek może wiązać się z udzieleniem pomocy publicznej, uzyskanie pewności prawnej w omawianym zakresie jest możliwe wyłącznie poprzez dokonanie formalnej notyfikacji do KE przedmiotowego środka. W chwili obecnej na podstawie art. 21 Ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z dnia 11 grudnia 2006 r.) notyfikacji do KE może dokonać jedynie Minister Rozwoju Regionalnego. KE przy stosowaniu art. 87 TWE ma władzę dyskrecjonalną, której wykonywanie wiąże się z koniecznością dokonywania ocen natury gospodarczej i społecznej w kontekście wspólnotowym. Dyskrecjonalny charakter decyzji KE oznacza, że może ona nie udzielić zgody na wprowadzenie pomocy w życie, pomimo, iż w danej sprawie zostaną spełnione kryteria wskazane w art. 87 TWE. W przypadku udzielenia pomocy niezgodnie z zasadami Wspólnego Rynku bądź wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem KE może nakazać zwrot przyznanego wsparcia wraz z odsetkami liczonymi od dnia podpisania umowy. Pomoc podlegająca windykacji na podstawie decyzji o windykacji obejmuje odsetki naliczone według właściwej stopy ustalonej przez KE. Odsetki są płatne od dnia, w którym pomoc przyznana bezprawnie została udostępniona Beneficjentowi do daty jej windykacji. 25

5. Efekt zachęty Należy pamiętać, iż w przypadku projektów objętych pomocą publiczną, dofinansowanie ze środków UE musi wywoływać efekt zachęty. Dla przedsiębiorstw zaliczanych do sektora MŚP oznacza to, iż wsparcie może być udzielone jedynie wtedy, gdy Wnioskodawca przed rozpoczęciem prac złożył Wniosek o dofinansowanie. W przypadku dużych przedsiębiorstw efekt zachęty uznaje się za spełniony, jeżeli Wnioskodawca przed rozpoczęciem prac złożył Wniosek o dofinansowanie a ponadto uzyskał pisemne potwierdzenie spełniania jednego lub więcej z poniższych kryteriów (określonych w art. 8 ust. 3 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu dotyczącego efektu zachęty dla dużych przedsiębiorstw): znaczące zwiększenie rozmiaru projektu/działania dzięki środkowi pomocy, znaczące zwiększenie zasięgu projektu/działania dzięki środkowi pomocy, znaczące zwiększenie całkowitej kwoty wydanej przez beneficjenta na projekt/działanie dzięki środkowi pomocy, znaczące przyspieszenie zakończenia projektu lub działania, w przypadku regionalnej pomocy inwestycyjnej fakt, że w przypadku braku pomocy projekt nie zostałby zrealizowany w danym obszarze objętym pomocą. 6. Demarkacja W ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki Rybackiej, finansowanych z poszczególnych funduszy UE (EFRR, EFS, FS, EFRROW, EFR) występują wspólne obszary interwencji obejmujące infrastrukturę transportową, społeczną, ochrony środowiska, energetyczną, sferę przedsiębiorczości, B+R, innowacje, społeczeństwo informacyjne, czy też rozwój zasobów ludzkich. Prawo wspólnotowe zakazuje wielokrotnego finansowania tego samego typu operacji (typów projektów) z różnych funduszy UE. Na państwach członkowskich ciąży obowiązek zastosowania, na poziomie krajowym, takich rozwiązań, które wyraźnie określą zakres interwencji poszczególnych funduszy. Pamiętaj! Linia demarkacyjna to zestaw kryteriów wskazujących dla określonych typów projektów miejsce (program operacyjny) ich realizacji, w celu uniemożliwienia wielokrotnego finansowania ze środków różnych funduszy UE. Kryteria odnoszą się do zasięgu terytorialnego/charakteru projektów, wartości (wydatków kwalifikowalnych) projektów, rodzaju beneficjenta. W celu zapobiegania podwójnemu finansowaniu projektów IZ RPO WZ zawarła w Uszczegółowieniu RPO WZ odpowiednie zapisy, które znalazły odzwierciedlenie także we Wniosku o dofinansowanie oraz w kryteriach wyboru projektów do dofinansowania. W Uszczegółowieniu RPO WZ (w ramach 26

tabelarycznego opisu osi priorytetowych w punkcie 15 Demarkacja i komplementarność ) wymieniono typy projektów wraz z kryteriami, których występowanie spowoduje niemożność otrzymania dofinansowania w ramach konkretnego poddziałania. Demarkacja z Programami Operacyjnymi Demarkacja z Programem Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka, Programem Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko oraz Programami Operacyjnymi Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej została przeprowadzona na podstawie kryteriów odnoszących się do zasięgu terytorialnego/charakteru projektów, wartości (wydatków kwalifikowalnych) projektów, rodzaju beneficjenta. Na poziomie Uszczegółowienia RPO WZ IZ wykluczyła możliwość aplikacji o wsparcie dla określonych typów projektów, typów Wnioskodawców, wartości wydatków kwalifikowalnych oraz zasięgu terytorialnego, na realizację których można uzyskać wsparcie w ramach POIG, PO IiŚ lub Programu Operacyjnego Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej. Podstawą zapisów w pkt 15 Uszczegółowienia RPO WZ jest tzw. linia demarkacyjna zatwierdzona przez Komitet Koordynacyjny NSRO. Aktualna Linia demarkacyjna pomiędzy Programami Operacyjnymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej znajduje się na stronie internetowej: www.mrr.gov.pl. 7. Partnerstwo W ramach ogłaszanych konkursów mogą być realizowane projekty planowane do realizacji w ramach partnerstwa. Oznacza to, iż kilka podmiotów może zawrzeć pomiędzy sobą porozumienie o wspólnej realizacji projektu. Mogą to być wyłącznie podmioty wymienione w katalogu beneficjentów dla danego konkursu. Projekty objęte zasadami pomocy publicznej nie mogą być realizowane w partnerstwie. Partnerstwo polega na realizacji projektów inwestycyjnych przy udziale wszystkich partnerów. Wniesienie jedynie wkładu finansowego (współfinansowanie) w przedsięwzięcie przez Partnera/Partnerów projektu, nie oznacza partnerstwa. Przed złożeniem wniosku o dofinansowanie realizacji projektu, należy zawrzeć pomiędzy wszystkimi podmiotami zaangażowanymi w realizację projektu umowę cywilno-prawną. W takiej sytuacji Beneficjentem projektu jest Lider przedsięwzięcia (Beneficjent Wiodący), który składa wniosek i jest podmiotem wszelkich praw i obowiązków. Beneficjentem Wiodącym powinien być podmiot, którego potencjał umożliwi koordynację całego przedsięwzięcia. Lider reprezentuje wszystkie umawiające się strony, odpowiada za sprawozdawczość i rozliczenia, jak również odpowiada za zarządzanie projektem. Pozostałe podmioty zaangażowane w realizację projektu występują jedynie w charakterze partnerów. 27

Szczegółowe warunki dotyczące partnerstw opisane zostały w Wytycznych w zakresie umów partnerskich dla projektów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2007-2013. Dokument znajduje się na stronie www.rpo.wzp.pl. 8. Zaprojektuj i wybuduj Możliwa jest realizacja projektów typu "Zaprojektuj i wybuduj". Jest to uproszczona forma aplikowania o dofinansowanie danego przedsięwzięcia w ramach niektórych konkursów (informacja ta znajduje się każdorazowo w Wytycznych konkursowych). Dla projektów tych nie jest wymagany wyciąg z dokumentacji technicznej (projekt i opis techniczny). Jednakże należy pamiętać o tym, iż zgodnie z art. 31 ust. 2 Ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo Zamówień Publicznych, "jeżeli przedmiotem zamówienia jest zaprojektowanie i wykonanie robót budowlanych w rozumieniu ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane, zamawiający opisuje przedmiot zamówienia za pomocą programu funkcjonalno-użytkowego. Program funkcjonalno-użytkowy obejmuje opis zadania budowlanego, w którym podaje się przeznaczenie ukończonych robót budowlanych oraz stawiane im wymagania techniczne, ekonomiczne, architektoniczne, materiałowe i funkcjonalne. Szczegółowy zakres i formę programu funkcjonalnoużytkowego określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz. U. z 2004 r., Nr 202, poz. 2072). Program funkcjonalno-użytkowy jest obligatoryjnym załącznikiem dla projektów typu "Zaprojektuj i Wybuduj". 28

ROZDZIAŁ 3. KWALIFIKOWALNOŚĆ WYDATKÓW 1. Ogólne zasady dotyczące kwalifikowalności wydatków Krajowe wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013 wyznaczają ogólne ramy kwalifikowalności dla Instytucji Zarządzających programami. Każda IZ może zawężać stosowanie zapisów krajowych wytycznych dostosowując zasady kwalifikowalności wydatków do specyfiki Programu, poszczególnych osi priorytetowych, działań i poddziałań. Zasady dotyczące kwalifikowalności wydatków w ramach RPO WZ zostały opracowane przez IZ RPO WZ na podstawie Krajowych wytycznych dotyczących kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013. Podstawowe informacje na temat kwalifikowalności wydatków znajdują się w Uszczegółowieniu RPO WZ 2007-2013. Szczegółowe informacje na temat kwalifikowalności wydatków na poziomie poszczególnych działań/poddziałań RPO WZ 2007 2013 są zamieszczane w Dokumentacji konkursowej właściwej dla danego działania/poddziałania. 2. Pojęcie wydatku kwalifikowalnego w ramach RPO WZ Pamiętaj! Wydatek kwalifikowalny wydatek poniesiony przez Wnioskodawcę w związku z realizacją projektu w ramach RPO WZ (uprzednio uwzględniony w budżecie Wniosku o dofinansowanie projektu), który kwalifikuje się do całkowitego lub częściowego dofinansowania ze środków publicznych przeznaczonych na realizację Programu, zgodnie z zasadami określonymi dla danego działania/poddziałania. W przypadku, gdy projekt jest realizowany w partnerstwie wydatkiem kwalifikowalnym jest wydatek poniesiony przez dowolnego uczestnika partnerstwa 10. Wydatkiem kwalifikującym się do współfinansowania jest wydatek spełniający łącznie następujące warunki: został poniesiony w okresie kwalifikowalności wydatków, 10 Partnerstwo współpraca oparta na umowie grupy podmiotów uprawnionych do ubiegania się o dofinansowanie w ramach danego działania/poddziałania podpisana w celu wspólnej realizacji projektu. Wydatki mogą być ponoszone przez Partnerów jeszcze przed podpisaniem umowy partnerskiej i zostaną uznane za kwalifikowalne pod warunkiem spełniania ogólnych warunków kwalifikowalności. Nie jest możliwe realizowanie projektów objętych zasadami pomocy publicznej w formie partnerstwa. 29

jest zgodny z obowiązującymi przepisami prawa wspólnotowego oraz prawa krajowego, jest zgodny z zapisami RPO WZ, URPO WZ oraz Wytycznymi dla Wnioskodawców w ramach danego konkursu, jest zgodny z postanowieniami Umowy o dofinansowanie projektu, jest niezbędny do realizacji projektu i został poniesiony w związku z realizacją projektu, został dokonany w sposób oszczędny, tzn. w oparciu o zasadę dążenia do uzyskania założonych efektów przy jak najniższej kwocie wydatku, został należycie udokumentowany, nie podlega wyłączeniom ustanowionym przez IZ RPO WZ. Ocena kwalifikowalności wydatku polega na analizie zgodności jego poniesienia z obowiązującymi przepisami. Oceny takiej dokonuje się zarówno na etapie wyboru Wniosku o dofinansowanie projektu, jak i podczas realizacji projektu, kiedy Beneficjent przedkłada kolejne Wnioski o płatność. Na etapie wyboru wniosków sprawdzeniu podlega potencjalna kwalifikowalność wydatków ujętych we wniosku. Przyjęcie danego projektu do realizacji i podpisanie z Beneficjentem Umowy o dofinansowanie nie oznacza, że wszystkie wydatki, które Beneficjent przedstawi do refundacji w trakcie realizacji projektu, będą kwalifikować się do współfinansowania. Wydatkami kwalifikowalnymi nazywane są te koszty, które zostały poniesione przez przedsiębiorców podczas realizacji przez nich projektu natomiast okres kwalifikowalności to ramy czasowe w jakich poniesiony koszt uznany będzie za wydatek kwalifikowalny. 3. Ramy czasowe kwalifikowalności 1. Okres kwalifikowalności wydatków to okres wskazany w Umowie o dofinansowanie, w którym mogą być ponoszone wydatki kwalifikowalne, 2. Początkiem okresu kwalifikowalności wydatków co do zasady jest 1 stycznia 2007 r. Wydatki poniesione wcześniej nie stanowią wydatku kwalifikowalnego, 3. Jeśli dokumentacja konkursowa nie stanowi inaczej, okres kwalifikowalności wydatków zaczyna się od dnia następującego po dniu złożenia wniosku a kończy się wraz z końcem projektu, 4. W przypadku projektów rozpoczętych przed początkową datą kwalifikowalności wydatków, do współfinansowania kwalifikują się jedynie wydatki faktycznie poniesione od tej daty, 5. Ze względu na Wspólnotowe regulacje prawne w zakresie pomocy publicznej oraz specyfikę zagadnień związanych z udzielaniem tej pomocy, w ramach działań objętych pomocą publiczną oraz pomocą de minimis, początek okresu kwalifikowalności wydatków projektów określany jest w wytycznych dla Wnioskodawców danego działania/poddziałania, Dzień rozpoczęcia realizacji projektu jest początkiem działań prowadzących do decyzji o kwalifikowalności poszczególnych wydatków. Rozpoczęcie realizacji projektu stanowi podjęcie czynności zmierzających bezpośrednio do realizacji projektu (inwestycji), w szczególności podjęcie prac budowlanych lub pierwsze zobowiązanie Wnioskodawcy do zamówienia/zakupu środków trwałych, 30

wartości niematerialnych i prawnych czy usług (np. zawarcie umowy z wykonawcą, zapłata zaliczki). Nie stanowią rozpoczęcia realizacji projektu czynności podejmowane w ramach działań przygotowawczych, w szczególności: studia wykonalności, analizy przygotowawcze (techniczne, finansowe, ekonomiczne), usługi doradcze związane z inwestycją. Informacje na temat projektów rozporządzeń oraz o stanie prac legislacyjnych w Ministerstwie Rozwoju Regionalnego można znaleźć na stronie internetowej: www.mrr.gov.pl. Końcową datą kwalifikowalności wydatków jest 31 marca 2015 r., z zastrzeżeniem zapisów dokumentacji konkursowej dla danego działania/poddziałania w zakresie maksymalnego okresu realizacji projektu. 4. Dokumentowanie wydatków Co do zasady wydatek uznaje się za poniesiony, jeżeli nastąpił faktyczny przepływ środków pieniężnych od podmiotu ponoszącego wydatek do innego podmiotu. Pod pojęciem wydatku faktycznie poniesionego należy rozumieć wydatek poniesiony w znaczeniu kasowym tj. jako rozchód środków pieniężnych z kasy lub rachunku bankowego Beneficjenta. W przypadku, gdy umowa między podmiotem ponoszącym wydatek a podmiotem wykonującym na jego rzecz roboty budowlane przewiduje ustanowienie zabezpieczenia w formie tzw. kwoty zatrzymanej, naliczenie kwoty zatrzymanej uważa się za poniesienie wydatku kwalifikowalnego. Wydatek dokonany w drodze kompensaty należności od określonego podmiotu i zobowiązań wobec tego podmiotu uważa się za poniesiony, jeśli podmiot ten uznał kompensatę. Dowodem poniesienia wydatku jest zapłacona faktura lub inny dokument księgowy o równoważnej wartości dowodowej. W przypadkach, gdy potwierdzenie poniesienia wydatków ww. dokumentami nie jest możliwe, dowodem zapłaty jest dokument określany przez IZ RPO WZ. 5. Zakaz podwójnego finansowania Podwójne finansowanie oznacza niedozwolone zrefundowanie całkowite lub częściowe danego wydatku dwa razy ze środków publicznych wspólnotowych lub krajowych. 31

Podwójnym finansowaniem jest w szczególności: zrefundowanie tego samego wydatku w ramach dwóch różnych projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności, zrefundowanie kosztów podatku VAT ze środków funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności, a następnie odzyskanie tego podatku ze środków budżetu państwa w oparciu o ustawę z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 Nr 64, poz. 332, z późn. zm.), zakupienie środka trwałego z udziałem środków dotacji krajowej, a następnie zrefundowanie kosztów amortyzacji tego środka trwałego w ramach funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności, otrzymanie refundacji ze środków funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności na wydatek, który wcześniej został sfinansowany z preferencyjnej pożyczki ze środków publicznych, oraz niedokonanie niezwłocznego zwrotu refundowanej części tej pożyczki. otrzymanie refundacji ze środków RPO WZ na wydatek, który wcześniej został sfinansowany z dotacji celowej pochodzącej ze środków publicznych. Nie stanowi podwójnego finansowania zapewnienie środków na wkład własny z innych źródeł publicznych. Wnioskodawcy, którzy realizują projekty nieobjęte pomocą publiczną mają prawo pozyskać dodatkowe zewnętrzne środki z innych źródeł publicznych na sfinansowanie wkładu własnego z zastrzeżeniem, iż środki przeznaczone na sfinansowanie tych wydatków, które będą finansowane ze środków RPO WZ nie mogą łącznie przekroczyć 100%. W przypadku jednostki samorządu terytorialnego bądź jej jednostki organizacyjnej nie mogą przekroczyć 99%, a wkład własny pochodzący ze środków własnych lub komercyjnych pożyczek, musi stanowić minimum 1% całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu. 6. Cross-financing W ramach EFRR uwzględnia się finansowanie operacji, które należą do obszaru interwencji EFS na zasadach komplementarności, pod warunkiem, że operacje te są zarówno niezbędne do pomyślnej realizacji projektu, jak i bezpośrednio powiązane z projektem. IZ RPO WZ przewiduje cross financing w działaniach/poddziałaniach: 1.1.3 Inwestycje MŚP w nowe technologie 1.2.2 Infrastruktura B+R 1.3.1 Specjalistyczne doradztwo dla MŚP (wyłącznie przy typie projektu: doradztwo w zakresie jakości) 3.1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego 3.2 Rozwój systemów informatycznych i e-usług 5.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych 5.5.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych 32

6.1.2 Regionalny system informacji turystycznej oraz rozwój produktów turystycznych na obszarze metropolitalnym 6.5 Inteligentne systemy transportowe 6.6.1 Rewitalizacja obszarów zdegradowanych na obszarze metropolitalnym W poddziałaniu 1.3.1 wydatkiem kwalifikowalnym jest zakup usług szkoleniowych. Wydatek ten nie może stanowić więcej niż 30% wydatków kwalifikowalnych poniesionych na zakup usług doradczych. W pozostałych ww. poddziałaniach wydatek ten nie może stanowić więcej niż 10% całkowitych wydatków kwalifikowalnych inwestycji. Podczas oceny ekonomiczno-finansowej i merytoryczno-technicznej będzie weryfikowana niezbędność stosowania cross-financingu do pomyślnej realizacji projektu oraz wysokość zaplanowanych w tym celu nakładów. Ocena będzie dokonywana na podstawie informacji przekazanej przez Wnioskodawcę we Wniosku o dofinansowanie, w szczególności: uzasadnienie niezbędności dla pomyślnej realizacji projektu, cele szkolenia i sposób ich weryfikacji, przebieg szkolenia, liczba planowanych godzin szkoleniowych, liczba uczestników szkolenia, miejsce szkolenia (np. na terenie firmy, poza nią), koszt osobogodziny szkolenia, kryteria wyboru wykonawcy szkolenia. W przypadku projektów objętych pomocą publiczną podstawą prawną do udzielenia wsparcia na crossfinancing będzie rozporządzenie MRR z dnia 2 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz.U. 2007 nr 185 poz. 1317). Jeśli Wnioskodawca ubiegający się o pomoc publiczną na realizację projektu zamierza zastosować cross-financing, wówczas musi spełniać warunki określone w Rozporządzeniu MRR z dnia 2 października 2007 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz.U. 2007 nr 185 poz. 1317). Jeśli nie spełnia tych warunków, nie może stosować cross-financingu. 7. Wydatki niekwalifikowalne w ramach RPO WZ 1) Do współfinansowania nie kwalifikują się następujące kategorie wydatków: a) prowizje pobierane w ramach operacji wymiany walut oraz ujemne różnice kursowe, b) odsetki od zadłużenia, koszty kredytu, c) kary i grzywny, a także wydatki poniesione w związku z procesami sądowymi (z wyjątkiem wydatków związanych z odzyskiwaniem kwot nienależnie wypłaconych po 33

akceptacji Instytucji Zarządzającej) oraz z realizacją ewentualnych postanowień wydanych przez sąd, d) zakup środka trwałego będącego sprzętem niezwiązanym trwale z celami projektu (środek trwały nie może być zakupiony w ramach projektu, a następnie po jego zakończeniu wykorzystywany do innych celów), e) amortyzacja, f) wydatek poniesiony na zakup środka trwałego, który był współfinansowany ze środków krajowych lub wspólnotowych w przeciągu 7 lat poprzedzających datę zakupu środka trwałego przez Beneficjenta, g) podatek VAT, który może zostać odzyskany w oparciu o przepisy krajowe tj. ustawę z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, h) wydatek poniesiony na zakup gruntu przekraczający 10 % wartości całkowitych wydatków kwalifikowalnych projektu w projektach współfinansowanych w ramach RPO WZ, i) wydatek poniesiony na wypełnienie formularza Wniosku o dofinansowanie projektu, j) wydatki poniesione w związku z realizacją zamówień uzupełniających. 2) Do współfinansowania nie kwalifikują się wszelkie wydatki wyłączone przez Instytucję Zarządzającą poprzez odpowiednie zapisy dokumentów szczegółowych Instytucji Zarządzającej (np. Wytyczne dla Wnioskodawców dla poszczególnych działań/poddziałań). Wydatki niekwalifikowalne związane z realizacją projektu ponosi Wnioskodawca. Do współfinansowania nie kwalifikują się wszelkie wydatki wyłączone przez IZ RPO WZ poprzez odpowiednie zapisy dokumentów szczegółowych w ramach danego działania/poddziałania oraz wszystkie wydatki, które nie zostały wymienione w katalogu wydatków kwalifikowalnych. 34

ROZDZIAŁ 4. PRZYGOTOWANIE I WYBÓR WNIOSKÓW W RAMACH RPO WZ 2007-2013 1. Przygotowanie Wniosku o dofinansowanie projektu wraz z załącznikami W celu rzetelnego przygotowania dokumentacji aplikacyjnej, należy zapoznać się w szczególności z następującymi dokumentami: RPO WZ Uszczegółowienie RPO WZ Dokumentacja konkursowa Dokumentację konkursową stanowi pakiet dokumentów zawierających informacje niezbędne dla Wnioskodawcy do prawidłowego przygotowania i złożenia dokumentacji aplikacyjnej (Wniosek o dofinansowanie projektu wraz z załącznikami), na podstawie której ubiega się o dofinansowanie projektu w ramach RPO WZ 2007 2013. Dokumentacja konkursowa rozszerza informacje podane w ogłoszeniu o konkursie lub informacji o naborze, zawiera dodatkowe informacje dotyczące zasad organizacji naboru Wniosków o dofinansowanie projektu, przeprowadzania oceny dokumentacji aplikacyjnej, przede wszystkim przedstawia szczegółowe warunki, jakie należy spełnić aby otrzymać wsparcie z RPO WZ. UWAGA! Dokumentacja konkursowa jest publikowana na stronie internetowej www.rpo.wzp.pl nie później niż w dniu ogłoszenia konkursu lub zamieszczenia informacji o naborze dla danego działania/poddziałania. Elementy dokumentacji konkursowej stanowią m.in.: 1. Ogłoszenie o konkursie (dotyczy konkursów) 2. Wytyczne dla Wnioskodawców danego działania/poddziałania (określające m.in. sposób sporządzenia wniosku, np. wersja papierowa, elektroniczna, liczba egzemplarzy; sposób 35

i formę dostarczenia wniosku do siedziby IZ RPO WZ; kryteria wyboru projektów, zakres i sposób poprawiania lub uzupełniania dokumentacji aplikacyjnej) 3. Załączniki do wytycznych dla Wnioskodawców 4. Kryteria oceny formalnej 5. Kryteria oceny merytoryczno-finansowej 6. Wzór Wniosku o dofinansowanie 7. Instrukcja wypełnienia Wniosku o dofinansowanie (określająca szczegółowo zasady wypełniania poszczególnych pól wniosku) 8. Wzór biznes planu (jeśli dotyczy) 9. Wzór studium wykonalności (jeśli dotyczy) 10. Wytyczne do studium wykonalności (jeśli dotyczy) 11. Wzory Umów o dofinansowanie 12. Wzory załączników do Wniosku o dofinansowanie obowiązkowe dla danego działania/poddziałania 13. Wzory innych dodatkowych załączników. Formularz Wniosku o dofinansowanie Serwis Beneficjenta Wnioskodawcy ubiegający się o dofinansowanie projektów w ramach RPO WZ muszą przygotować wnioski na formularzu właściwym dla danego działania/poddziałania, który znajduje się w Serwisie Beneficjenta umieszczonym na stronie internetowej www.rpo.wzp.pl lub bezpośrednio pod adresem http://beneficjent.rpo.wzp.pl/. Dostęp do Serwisu możliwy jest po uprzednim założeniu w nim konta. Każdy Wnioskodawca powinien mieć oddzielne konto. Do założenia konta niezbędne jest wypełnienie formularza rejestracyjnego, w którym należy podać następujące informacje: imię i nazwisko osoby wypełniającej wniosek, nazwa Wnioskodawcy, adres Wnioskodawcy, adres e-mail, login oraz hasło. Po podaniu poprawnego adresu e-mail Wnioskodawca otrzyma potwierdzenie założenia konta oraz hasła dostępu, które umożliwi mu logowanie się do Serwisu Beneficjenta. Wypełnienie wniosku możliwe jest dopiero po zalogowaniu się, wypełniony wniosek on-line stanowi jego wersję elektroniczną. Wniosek o dofinansowanie wypełniony poza Serwisem Beneficjenta bądź wypełniony jedynie ręcznie będzie odrzucany na etapie oceny formalnej. Instrukcja wypełniania Wniosku o dofinansowanie Wniosek o dofinansowanie należy wypełnić zgodnie z Instrukcją wypełniania wniosku stanowiącą element dokumentacji konkursowej. Instrukcja znajduje się również w Serwisie Beneficjenta. Należy 36

ściśle przestrzegać formatu, określonych standardów i kolejności stron. Formularz należy wypełnić w języku polskim. Publikacja Wniosku o dofinansowanie w Systemie Informatycznym RPO WZ jest warunkiem koniecznym do poprawnego złożenia dokumentacji aplikacyjnej. 2. Składanie dokumentów Procedura składania dokumentacji Propozycje projektów muszą zostać przygotowane w formie dokumentacji aplikacyjnej składającej się z Wniosku o dofinasowanie oraz stosownych załączników, właściwych dla poszczególnych działań/poddziałań. Składana dokumentacja aplikacyjna powinna być kompletna i złożona zgodnie z dokumentacją konkursową. Termin składania dokumentacji jest podany w ogłoszeniu o danym konkursie lub informacji o naborze, które znajduje się na stronie internetowej najpóźniej w dniu jego ogłoszenia. Wypełniony formularz Wniosku o dofinansowanie projektu wraz z załącznikami może być składany: 1. Osobiście w siedzibie: Wydziału Wdrażania RPO w Szczecinie, Punkt przyjmowania dokumentacji aplikacyjnej, lub Wydziału Zamiejscowego Urzędu Marszałkowskiego w Koszalinie przy ul. Andersa 34 (nie dotyczy poddziałania 1.3.1, poddziałania 1.3.2, projektów z listy projektów indywidualnych oraz projektów składanych w trybie systemowym), 2. Pocztą/kurierem wyłącznie na adres: Wydziału Wdrażania RPO w Szczecinie. Punkt przyjmowania dokumentacji aplikacyjnej. W przypadku nadania dokumentacji pocztą/kurierem za datę wpływu dokumentów uznaje się datę stempla pocztowego. Potwierdzenie przyjęcia dokumentacji zostanie przesłane Wnioskodawcy pocztą. Szczegółowe informacje na temat sposobu składania i wycofania dokumentacji aplikacyjnej znajdują się w Wytycznych konkursowych w ramach danego konkursu. Pamiętaj! Przed złożeniem Wniosku o dofinansowanie projektu warto dokładnie zweryfikować poprawność i kompletność dokumentacji. Wystąpienie pewnych błędów formalnych wskazanych przez IZ RPO (wykaz znajduje się każdorazowo w Dokumentacji konkursowej), powoduje automatyczne odrzucenie Wniosku, bez możliwości poprawy. 37

3. Wybór projektów Pamiętaj! Wyróżnia się następujące tryby wyboru projektów: 1. Tryb konkursowy, gdzie przewidziano dwa rodzaje konkursów: Konkurs zamknięty jest on organizowany cyklicznie lub jednorazowo (w zależności od wysokości przeznaczonych środków na dofinansowanie). IZ RPO WZ ogłasza konkurs określając datę otwarcia oraz zamknięcia naboru tj. okres, w którym będą przyjmowane wnioski. W konkursie zamkniętym określa się jeden (jeśli konkurs będzie organizowany tylko raz) lub kilka następujących po sobie terminów naboru projektów, Konkurs otwarty nabór wniosków i ich ocena prowadzone są w sposób ciągły, do wyczerpania określonego limitu środków lub do zamknięcia konkursu uzasadnionego odpowiednią decyzją IZ RPO WZ. Wyniki oceny są ogłaszane na bieżąco. Wybór projektów w trybie konkursowym przewiduje możliwość wniesienia środka odwoławczego. 2. Tryb dotyczący projektów indywidualnych 3. Tryb dotyczący projektów systemowych. Poszczególne tryby zostaną opisane w dalszej części rozdziału. Harmonogram konkursów. Dokument publikowany jest do końca pierwszego kwartału każdego roku kalendarzowego na stronie internetowej programu www.rpo.wzp.pl i zawiera: nazwy działań/poddziałań oraz terminy wszczęcia procedury konkursowej. Aktualizacja harmonogramu prowadzona jest na bieżąco. IZ RPO WZ ogłasza nabór na stronie internetowej Programu. Ponadto ogłoszenia są umieszczane w co najmniej jednym dzienniku regionalnym, w dniu wyznaczonym jako dzień ogłoszenia naboru. Ogłoszenie na stronie internetowej zawiera w szczególności następujące informacje: rodzaj projektów podlegających dofinansowaniu, rodzaj podmiotów, które mogą ubiegać się o dofinansowanie, kwotę środków przeznaczonych na dofinansowanie projektów, poziom dofinansowania projektów, maksymalną kwotę dofinansowania projektu, o ile kwota taka została ustalona, kryteria wyboru projektów, termin rozstrzygnięcia konkursu, termin, miejsce i sposób składania wniosków o dofinansowanie projektu, adres strony internetowej, na której znajduje się dokumentacja konkursowa zawierająca m.in. wzór wniosku o dofinansowanie projektu, wzór umowy o dofinansowanie projektu, informację o środkach odwoławczych przysługujących wnioskodawcy i warunkach, na jakich są wnoszone, zgodnie z art. 30a ust. 3 i art. 30b ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. 38

1. Tryb konkursowy a) Konkursy zamknięte Ścieżka wyboru projektów do dofinansowania Ocena zgodności z celami konkursu (jeśli dotyczy) Ocena formalna Ocena merytoryczna Ocena możliwości wystąpienia pomocy publicznej (jeśli dotyczy) Ocena środowiskowa (jeśli dotyczy) Złożenie wniosku Ocena strategiczna (jeśli dotyczy) Ocena ekonomicznofinansowa (jeśli dotyczy) Ocena merytorycznotechniczna Przyznanie dofinansowania Projekty oceniane są na podstawie kryteriów przyjętych przez ZKM i stanowią załącznik do Uszczegółowienia RPO WZ oraz element każdej dokumentacji konkursowej. Pierwszym etapem oceny dokumentacji aplikacyjnej jest ocena formalna przeprowadzana przez pracowników WWRPO, którzy weryfikują złożone wnioski wraz załącznikami pod względem ich kompletności, jak również zgodności Wniosku o dofinasowanie z dokumentacją konkursową. Ocena formalna Wniosków o dofinasowanie jest prowadzona na bieżąco w trakcie naboru dokumentacji aplikacyjnej a zakończona w terminie nie późniejszym niż 35 dni roboczych od terminu zamknięcia naboru określonego w ogłoszeniu o konkursie. Ocena prowadzona jest przez pracowników WWRPO na podstawie kryteriów formalnych dla danego działania/poddziałania na zasadzie oceny 0/1. Niespełnienie jednego z warunków oceny formalnej powoduje odrzucenie Wniosku o dofinansowanie. Wnioskodawcy przysługuje prawo do jednorazowej poprawy złożonej dokumentacji w zakresie wskazanym przez IZ RPO WZ. Wniosek, który spełnił wszystkie kryteria formalne przekazany jest do oceny merytorycznej. 39

Projekt jest oceniany przez Komisję Oceniającą Projekty na podstawie kryteriów oceny pod względem merytoryczno-finansowym: oceny zgodności z celami konkursu (jeśli dotyczy), środowiskowym (jeśli dotyczy), możliwości wystąpienia pomocy publicznej (jeśli dotyczy), ekonomiczno-finansowym (nie dotyczy Schematu B Małe dotacje, poddziałania 1.1.1), merytoryczno-technicznym. Ocena zgodności z celami konkursu, ocena środowiskowa, możliwości wystąpienia pomocy publicznej, merytoryczno finansowa (ocena ekonomiczno-finansowa, ocena merytoryczno-techniczna) odbywa się w ciągu 35 dni roboczych. Dokonują jej eksperci wybrani w drodze otwartego naboru według kryteriów zawartych w Trybie wyłaniania ekspertów do Komisji Oceniających Projekty. Eksperci oceniają projekty na podstawie kryteriów odzwierciedlonych w Kartach Oceny (dostępnych na stronie www.rpo.wzp.pl od dnia rozpoczęcia naboru projektów). Kryteria oceny są podzielone na kryteria dopuszczające i kryteria punktowane. Wynik prac Komisji Oceniających Projekty Na stronie internetowej: www.rpo.wzp.pl zamieszczane są informacje na temat: liczby ocenionych pozytywnie i negatywnie projektów wraz z numerem wniosku oraz otrzymaną punktacją, łącznej kwoty, na jaką opiewają projekty pozytywnie ocenione pod względem środowiskowym, merytoryczno-technicznym, ekonomiczno-finansowym oraz możliwości wystąpienia pomocy publicznej w ramach poddziałania (w tym środki z EFRR). Do dofinansowania kwalifikują się projekty, które spełniają kryteria dostępu, właściwe dla określonej oceny, a jednocześnie uzyskają co najmniej 50% maksymalnej liczby punktów dla obu ocen (jednej w przypadku schematu B Małe dotacje poddziałania 1.1.1) przewidzianych dla projektu w danym działaniu/poddziałaniu. Ocena strategiczna W przypadku projektów realizowanych w ramach osi 2-7 oraz poddziałania 1.3.3, Zarząd Województwa ma możliwość dokonania oceny strategicznej. Decyzja o przeprowadzeniu oceny strategicznej zapada po ocenie KOP. Wnioskodawcy w dokumentacji konkursowej są informowani, iż po ocenie KOP Zarząd Województwa ma możliwość przeprowadzenia oceny strategicznej. Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego dokonuje oceny strategicznej projektów zweryfikowanych pozytywnie w terminie nie dłuższym niż 10 dni roboczych od daty podjęcia decyzji o przeprowadzeniu oceny strategicznej na podstawie Karty oceny strategicznej. 40

Ocena strategiczna obejmuje weryfikację Stopnia realizacji celów Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do roku 2020. Ostateczną decyzję o przyznaniu dofinansowania projektom Zarząd Województwa podejmuje w drodze uchwały. Decyzja o przyznaniu dofinansowania Zarząd Województwa Zachodniopomorskiego na podstawie listy projektów ocenionych pozytywnie podejmuje decyzję o dofinansowaniu, mając na uwadze m.in. wysokość dostępnej alokacji przeznaczonej na daną kategorię interwencji. Informacja na ten temat jest zamieszczana na stronie internetowej www.rpo.wzp.pl. Listy rezerwowe Listę rezerwową tworzą projekty, które pozytywnie przeszły wszystkie etapy oceny, a z uwagi na ograniczoną ilość środków przeznaczonych na dany konkurs nie otrzymały dofinansowania. Kolejność projektów na liście rezerwowej uzależniona jest od otrzymanej punktacji. Wnioskodawca jest o tym fakcie pisemnie informowany. Informacja zawiera uzasadnienie oceny, a także pouczenie o możliwości wniesienia protestu. W momencie pojawienia się wolnych środków, IZ RPO WZ występuje do Wnioskodawcy w formie pisemnej z zapytaniem, czy nadal jest zainteresowany otrzymaniem dofinansowania z RPO WZ na realizację danego projektu. Wnioskodawca w terminie nie dłuższym niż 5 dni roboczych od daty potwierdzenia odebrania pisma udziela IZ RPO WZ odpowiedzi w formie pisemnej. Jeśli Wnioskodawca nie jest zainteresowany aplikowaniem o środki, propozycja jest kierowana do kolejnego Wnioskodawcy z listy rezerwowej. Włączenie projektu na listę rezerwową nie jest jednoznaczne z przyznaniem dofinansowania w kolejnym konkursie, nie zapewnia również wyboru projektu do dofinansowania w pierwszej kolejności w kolejnym naborze wniosków. Wnioskodawca może ponownie ubiegać się o dofinansowanie danego projektu w kolejnym naborze wniosków, jeśli złoży pełną, wymaganą w danym konkursie dokumentację aplikacyjną. Listy rezerwowe zamieszczane są na stronie www.rpo.wzp.pl. W uzasadnionych przypadkach Zarząd Województwa może podjąć decyzję o likwidacji listy oczekujących na dofinansowanie projektów. 41

b) Konkursy otwarte Konkurs otwarty dotyczy: poddziałania 1.3.1 Specjalistyczne doradztwo dla MŚP Ocena formalna Ocena merytoryczna Ocena ekonomicznofinansowa Ocena merytorycznotechniczna Złożenie wniosku Przyznanie dofinansowania Ocena formalna polega na weryfikacji złożonych Wniosków o dofinansowanie wraz załącznikami pod względem ich kompletności, jak również zgodności dokumentacji aplikacyjnej z dokumentacją konkursową. Ocena formalna dokumentacji aplikacyjnej jest przeprowadzana w terminie nie dłuższym niż 15 dni roboczych od dnia wpływu Wniosku o dofinansowanie. Oceny merytorycznej Wniosków o dofinansowanie projektów dokonuje Komisja Oceniająca Projekty. W skład Komisji wchodzą niezależni eksperci wybrani w drodze otwartego naboru według kryteriów zawartych w Trybie wyłaniania ekspertów do Komisji Oceniających Projekty. Ocena projektów powinna być przeprowadzona w terminie nie dłuższym niż 25 dni roboczych. poddziałania 1.3.2 - Promocja przedsiębiorstw w wymiarze międzynarodowym, w skład którego wchodzą trzy typy przedsięwzięć (realizowane są także projekty systemowe): Typ 1: Udział w targach/wystawach w ramach którego podmioty z sektora MŚP mogą ubiegać się o dofinansowanie udziału w targach i wystawach o międzynarodowym charakterze. Typ 2: Nabór projektów został zakończony wraz z zamknięciem konkursu nr RPOWZ/1.3.2/2011/1. Typ 3: Organizacja misji gospodarczej w ramach którego Organizator ubiega się o dofinansowanie projektu polegającego na zorganizowaniu zagranicznych misji gospodarczych dla zachodniopomorskich przedsiębiorstw jako pomoc de minimis. 42

Typ I: Udział przedsiębiorców w targach i/lub wystawach zagranicznych o międzynarodowym charakterze. Ocena formalna Ocena merytorycznofinansowa Złożenie Wniosku o dofinansowanie Przyznanie dofinansowania Ocena formalna wniosków złożonych w konkursie otwartym przeprowadzona jest w terminie nie dłuższym niż 15 dni roboczych od daty wpływu Wniosku o dofinansowanie. Po ocenie tworzona jest lista zbiorcza projektów. Lista ta wraz z kompletną dokumentacją aplikacyjną przekazywana jest do oceny merytorycznej. Ocena merytoryczno-finansowa przeprowadzana jest przez Komisję Oceniającą Projekty zbierającą się co najmniej raz w miesiącu zgodnie z Harmonogramem Posiedzeń Komisji Oceniającej Projekty. Ocena wniosku powinna być przeprowadzona w terminie nie dłuższym niż 15 dni roboczych. Typ III: Organizacja misji gospodarczych Ocena formalna Ocena merytorycznofinansowa Złożenie Wniosku o dofinansowanie Przyznanie dofinansowania 43

Procedura rozpatrywania dokumentacji przebiega analogicznie jak dla I typu projektów poddziałania 1.3.2 opisanej w niniejszym rozdziale. Szczegółowe informacje na temat udzielania pomocy de minimis dla Wnioskodawców III typu projektów Organizacja misji gospodarczej poddziałania 1.3.2 znajdują się w opublikowanym na stronie internetowej RPO WZ Poradniku Organizatora misji. 2. Tryb dotyczy projektów indywidualnych Projekty indywidualne to przedsięwzięcia inwestycyjne, których realizacja jest niezwykle istotna z punktu widzenia osiągnięcia wskaźników rozwoju społeczno gospodarczego kraju, danego sektora bądź województwa. Projekty indywidualne nie podlegają procedurze konkursowej. Ich realizacja jest uzależniona od: spełnienia wymogów dotyczących dokumentacji, gotowości do realizacji projektu, uzyskania pozytywnej oceny Wniosku o dofinansowanie wraz z załącznikami. Indykatywna lista projektów indywidualnych (zwanych w skrócie ILPI) dla RPO WZ 2007-2013 pokazuje najważniejsze inwestycje, które będą realizowane w tym okresie przy wykorzystaniu funduszy strukturalnych. Pełne zestawienie stanowi załącznik nr 4 do Uszczegółowienia RPO WZ. Informacja o projektach indywidualnych znajduje się również na stronie internetowej www.rpo.wzp.pl. 44

Ścieżka wyboru projektu do dofinansowania: Ocena zgodności z celami konkursu (jeśli dotyczy) Ocena formalna Ocena merytoryczna Ocena środowiskowa (jeśli dotyczy) Złożenie wniosku Przyznanie dofinansowania Ocena możliwości wystąpienia pomocy publicznej (jeśli dotyczy) Ocena ekonomiczno-finansowa Rozliczenie projektu Realizacja projektu Ocena merytoryczno-techniczna Wykaz projektów indywidualnych jest zatwierdzany przez Zarząd Województwa. Może on być aktualizowany, jednak nie częściej niż dwa razy w ciągu roku. Po publikacji wykazu, Zarząd w ciągu 6 miesięcy podpisuje z Wnioskodawcą umowę wstępną (tzw. preumowę), która jest zobowiązaniem Beneficjenta do prawidłowego i terminowego przygotowania projektu do realizacji. Nie jest konieczne zawarcie pre-umowy z Wnioskodawcą, który w odpowiedzi na informację przekazaną z WWRPO o możliwości podpisania pre-umowy zadeklaruje złożenie Wniosku o dofinansowanie wraz z wymaganą dokumentacją przed upływem 6 miesięcy od dnia publikacji listy. Wnioskodawca otrzymuje informację o wprowadzeniu projektu na listę projektów indywidualnych oraz o konieczności: 1. Przygotowania w ciągu 60 dni następujących dokumentów: wykazu dokumentów niezbędnych do podpisania Umowy o dofinansowanie, zakresu rzeczowego projektu, harmonogramu opracowania projektu, lub 2. Złożenia deklaracji w terminie 30 dni od dnia potwierdzenia otrzymania pisma, że przed upływem 6 miesięcy od dnia zamieszczenia ILPI na stronie IZ RPO WZ zostanie złożona kompletna dokumentacja aplikacyjna, a wraz z deklaracją Wnioskodawca jest zobowiązany przedłożyć harmonogram opracowania projektu. 45

Ww. dokumenty stanowią załączniki do umowy wstępnej (pre-umowy). Dokumentacja powinna być złożona w WWRPO w Szczecinie, w terminie określonym w piśmie do Wnioskodawcy osobiście lub drogą pocztową. Wnioskodawca otrzyma pisemne potwierdzenie wpływu dokumentacji. Dostarczone załączniki są sprawdzane z zapisami nadesłanych wcześniej fiszek projektowych (na podstawie, których projekt został umieszczony na ILPI). W przypadku pozytywnego zakończenia weryfikacji nadesłanych załączników pracownik WWRPO niezwłocznie informuje o tym fakcie Wnioskodawcę. W przypadku stwierdzenia rozbieżności pomiędzy nadesłanymi załącznikami a zapisami zawartymi w fiszkach projektowych, Pracownik WWRPO wysyła do Wnioskodawcy prośbę o wyjaśnienie nieścisłości w ciągu 5 dni roboczych. Informacje przekazane przez Wnioskodawcę są przedstawiane Dyrektorowi WWRPO, który decyduje o uwzględnieniu lub nieuwzględnieniu zmian w projekcie. Po decyzji Dyrektora WWRPO, pracownik WWRPO informuje pisemnie Wnioskodawcę o uwzględnieniu lub nie uwzględnieniu zmian w projekcie. Wnioskodawca zostanie poinformowany także o możliwości wyboru formy podpisania umowy (osobiście lub korespondencyjnie). W ciągu 15 dni roboczych od daty poinformowania Wnioskodawcy o zakończonej weryfikacji załączników przygotowywany jest projekt pre-umowy, który zawiera: pisemne zobowiązanie Wnioskodawcy do prawidłowego i terminowego przygotowania projektu do realizacji, wykaz dokumentów niezbędnych do podpisania umowy o dofinansowanie, zakres rzeczowy projektu, harmonogram opracowania projektu. Wnioskodawca ma możliwość wyboru formy podpisania pre-umowy: osobiście korespondencyjnie. Wnioskodawca powinien poinformować IZ RPO WZ o wyborze formy podpisania pre-umowy w terminie 5 dni roboczych od daty otrzymania pisma informującego o zakończonej weryfikacji załączników, bądź pisma o uwzględnieniu lub nie uwzględnieniu zmian w projekcie (w przypadku gdy Wnioskodawca udzielał wyjaśnień w sprawie niezgodności załączników z zapisami fiszki projektowej). Następnie IZ RPO WZ wyznacza termin i miejsce podpisania pre-umowy i informuje o tym pisemnie Wnioskodawcę. Jeżeli Wnioskodawca nie może stawić się w wyznaczonym terminie, powinien poinformować o tym fakcie Dyrektora WWRPO (w formie pisemnej) najpóźniej w dniu wskazanym do podpisania pre-umowy i wskazać dogodny dla siebie termin podpisania dokumentu. W przypadku niedopełnienia wyżej wymienionych czynności podpisanie pre-umowy zostanie przesunięte w czasie na kolejny wolny termin. W przypadku, gdy Wnioskodawca nie jest w stanie stawić się w kolejnym terminie wyznaczonym przez IZ RPO WZ, wówczas podpisanie pre-umowy nastąpi w formie korespondencyjnej. 46

Złożona dokumentacja aplikacyjna (w formie papierowej w jednym egzemplarzu stanowiącym oryginał) podlega ocenie w trybie dotyczącym projektów indywidualnych tj.: ocenie formalnej dokumentacji aplikacyjnej, ocenie możliwości wystąpienia pomocy publicznej, ocenie środowiskowej, ocenie merytoryczno-technicznej i ekonomiczno-finansowej dokonywanej przez Komisje Oceniające Projekty. Ostatnim etapem jest podjęcie przez Zarząd Województwa decyzji o dofinansowaniu i podpisanie Umowy o dofinansowanie. Ocena formalna dokumentacji aplikacyjnej prowadzona jest na bieżąco, jednak nie dłużej niż 20 dni roboczych począwszy od dnia wpływu wniosku. Projekty, które zostały pozytywnie ocenione pod względem formalnym przekazywane są do oceny środowiskowej, pod kątem wystąpienia pomocy publicznej (jedynie w przypadku projektów, w których Wnioskodawca zaznaczył brak występowania znamion pomocy publicznej), oceny ekonomiczno-finansowej i merytoryczno-technicznej dokonywanej przez Komisje Oceniające Projekty. Weryfikacja dokonywana jest, w terminie 21 dni roboczych, na podstawie Kart oceny w oparciu o kryteria oceny zatwierdzone przez ZKM. Do dofinansowania kwalifikuje się każdy projekt, który spełnia łącznie następujące warunki: spełnia wszystkie kryteria dostępu określone na ocenie zgodności z celami konkursu, środowiskowej, możliwości wystąpienia pomocy publicznej, ekonomiczno finansowej oraz na ocenie merytoryczno technicznej, uzyskał łącznie z etapów oceny ekonomiczno finansowej i merytoryczno technicznej co najmniej 50% maksymalnej łącznej liczby punktów. Przyznanie dofinansowania Zatwierdzone przez Przewodniczącego KOP zbiorcze listy rankingowe przekazywane są niezwłocznie pod obrady Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego. Zarząd podejmuje ostateczną decyzję w sprawie przyznania dofinansowania Wnioskodawcy w ciągu 10 dni roboczych od dnia przekazania protokołu. Po dokonaniu wyboru projektów do wsparcia przez Zarząd Województwa WWRPO udostępnia opinii publicznej informacje dotyczące: nazwy Wnioskodawców, tytułów projektów, wartości projektów (w tym środki z EFRR). Informacja na ten temat jest zamieszczana na stronie internetowej www.rpo.wzp.pl. 47

3. Projekty systemowe (z wyłączeniem projektów z Pomocy Technicznej) Projekty systemowe to projekty, w ramach których Beneficjentem jest Samorząd Województwa. Nabór wniosków systemowych prowadzony jest w sposób ciągły do wyczerpania alokacji. Informacja o uruchomieniu naboru jest publikowana na stronie www.rpo.wzp.pl. Ścieżka wyboru projektu do dofinansowania: Ocena formalna Komisja Oceniająca Projekty Złożenie wniosku Przyznanie dofinansowania Dokumentacja aplikacyjna (wniosek wraz z załącznikami) składana jest osobiście w WWRPO w Szczecinie w terminie określonym w ogłoszeniu. Ocena formalna przeprowadzana jest na bieżąco przez WWRPO, nie dłużej niż 30 dni począwszy od dnia wpływu wniosku. Zasady prowadzenia oceny są analogiczne do procedur stosowanych w trybie konkursowym. Ocena KOP przeprowadzana jest nie dłużej niż 21 dni roboczych. Etapy oceny merytorycznej wyszczególnione są we właściwej Dokumentacji konkursowej dla danego naboru. W przypadku projektów systemowych nie sporządza się umowy o dofinansowanie Zarząd Województwa przyjmuje uchwałą Decyzję o dofinansowaniu projektu systemowego zawierającą wytyczne dotyczące sposobu jego realizacji. Informacja dotycząca przyjęcia decyzji jest publikowana na stronie internetowej. Decyzja o dofinansowaniu projektu przyjmowana jest w terminie nie dłuższym niż 80 dni roboczych od daty wpływu kopii uchwały Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego w sprawie przyznania dofinansowania projektu do WWRPO. 48

ROZDZIAŁ 5. POSTĘPOWANIE ODWOŁAWCZE pozytywne Negatywna rozstrzygnięcie ocena projektu Wniesienie protestu Rozstrzygnięcie protestu Pozytywne rozstrzygnięcie Pozytywne rozstrzygnięcie negatywne/ bez rozpatrzenia Ponowna ocena projektu Naczelny Sąd Administracyjny - skarga kasacyjna Wojewódzki Sąd Administracyjny Negatywne rozstrzygnięcie Tryb odwoławczy reguluje Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 roku o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 712 z późn. zm.). W ramach RPO WZ przewiduje się jeden środek odwoławczy, jakim jest protest. Procedura odwoławcza dotyczy tylko projektów złożonych w trybie konkursowym. Pamiętaj! a. Protest Każdy Wnioskodawca, którego projekt został negatywnie oceniony, może wnieść protest w ciągu 14 dni kalendarzowych od dnia otrzymania pisemnej informacji o negatywnym wyniku oceny formalnej lub każdego etapu oceny merytorycznej. Aby protest mógł podlegać rozpatrzeniu musi wpłynąć we wskazanym terminie do Instytucji Zarządzającej RPO WZ (lub zostać nadany pocztą/kurierem w takim przypadku decyduje data stempla pocztowego lub dowód nadania). Negatywną oceną jest ocena w zakresie spełniania przez projekt kryteriów zatwierdzonych przez Komitet Monitorujący, w ramach której: 1) projekt nie uzyskał minimum punktowego lub nie spełnił kryteriów wyboru projektów, na skutek czego nie może być zakwalifikowalny do dofinansowania lub skierowany do kolejnego etapu oceny; 2) projekt uzyskał minimum punktowe lub spełnił kryteria wyboru projektów, umożliwiające zakwalifikowanie go do dofinansowania, jednak dofinansowanie nie jest możliwe z uwagi na wyczerpanie w ramach konkursu przeznaczonych na ten cel środków. 49

Zakres przedmiotowy protestu może dotyczyć wyników oceny formalnej (w tym wyników weryfikacji formalno prawnej) jak i każdego z etapów oceny merytorycznej (w tym jeśli dotyczy oceny strategicznej). Protest wnoszony jest w formie pisemnej i powinien zawierać, w szczególności, następujące informacje: oznaczenie właściwej instytucji zarządzającej, do której jest wnoszony, dane wnioskodawcy, numer Wniosku o dofinansowanie, wskazanie wszystkich kryteriów wyboru projektu, z których oceną wnioskodawca się nie zgadza, wraz z uzasadnieniem, wskazanie wszystkich zarzutów o charakterze proceduralnym w zakresie przeprowadzonej oceny wraz z uzasadnieniem, podpis wnioskodawcy lub osoby upoważnionej do jego reprezentowania, z załączeniem oryginału lub uwierzytelnionej kopii dokumentu poświadczającego umocowanie takiej osoby do działania w imieniu wnioskodawcy. IZ RPO zwraca szczególną uwagę na uzyskanie potwierdzenia nadania i otrzymania właściwych pism. Ma to istotne znaczenie dla prawidłowego obliczenia terminów w ramach procedury odwoławczej. IZ RPO rozpatruje protest w terminie nie dłuższym niż 70 dni od dnia jego otrzymania. W uzasadnionych przypadkach, w szczególności gdy w trakcie rozpatrywania protestu konieczne jest skorzystanie z pomocy ekspertów, termin rozpatrzenia protestu może być przedłużony, o czym IZ RPO informuje na piśmie wnioskodawcę. Termin rozpatrzenia protestu nie może przekroczyć łącznie 90 dni. Właściwa instytucja zarządzająca informuje Wnioskodawcę na piśmie o wyniku rozpatrzenia jego protestu. Informacja ta zawiera w szczególności: 1) treść rozstrzygnięcia polegającego na uwzględnieniu albo nieuwzględnieniu protestu wraz z uzasadnieniem; 2) w przypadku nieuwzględnienia protestu pouczenie o możliwości i terminie wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Protest nie podlega rozpatrzeniu, jeżeli mimo prawidłowego pouczenia: został wniesiony przez Wnioskodawcę do niewłaściwej instytucji, został wniesiony po terminie, został wniesiony przez podmiot inny niż wskazany w art. 29 ust. 2 pkt 2 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, został wniesiony bez spełnienia wymogów określonych w art. 30b ust. 6 ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju 50

b. Wniesienie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Po wyczerpaniu postępowania odwoławczego przed IZ RPO WZ, Wnioskodawca może w terminie 14 dni od dnia otrzymania tej informacji, wnieść skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. Sąd rozstrzyga sprawę w terminie 30 dni od dnia wniesienia skargi. Wniesienie skargi: po terminie; bez kompletnej dokumentacji; bez uiszczenia w terminie wpisu stałego - powoduje pozostawienie jej bez rozpatrzenia. W przypadku wniesienia skargi bez kompletnej dokumentacji lub bez uiszczenia wpisu stałego, sąd wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia skargi bez rozpatrzenia. W wyniku rozpatrzenia skargi sąd może: 1) uwzględnić skargę, stwierdzając, że ocena projektu została przeprowadzona w sposób naruszający prawo, przekazując jednocześnie sprawę do ponownego rozpatrzenia przez właściwą instytucję zarządzającą lub pośredniczącą; 2) oddalić skargę w przypadku jej nieuwzględnienia; 3) umorzyć postępowanie w sprawie, jeżeli z jakichkolwiek względów jest ono bezprzedmiotowe. c. Wniesienie skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego Wnioskodawca lub IZ RPO może wnieść skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w terminie 14 dni od dnia doręczenia rozstrzygnięcia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. Skarga jest rozpatrywana w terminie 30 dni od dnia jej wniesienia. Pamiętaj! Procedura odwoławcza nie wstrzymuje zawierania umów z Wnioskodawcami, których projekty zostały zakwalifikowane do dofinansowania. Projekty, które zostaną pozytywnie ocenione w wyniku pozytywnego rozpatrzenia protestu, mogą otrzymać dofinansowanie ze środków rezerwy finansowej, której wysokość jest ustalana dla danego konkursu decyzją Zarządu WZ. 51

ROZDZIAŁ 6. UMOWA O DOFINANSOWANIE PROJEKTU Umowa o dofinansowanie projektu jest podstawą do udzielenia Beneficjentowi dofinansowania ze środków EFRR lub/oraz budżetu państwa na realizację projektu, który był przedmiotem Wniosku o dofinasowanie. Umowa zawierana jest w terminie nie dłuższym niż 80 dni roboczych od daty wpływu kopii uchwały Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego w sprawie przyznania dofinansowania projektowi. Podpisanie umowy rozpoczyna okres realizacji projektu, który został szerzej opisany w Podręczniku Realizacji projektów w ramach RPO WZ 2007-2013. Podręcznik ten jest dostępny na stronie internetowej: www.rpo.wzp.pl. Zawarcie z IZ RPO WZ Umowy o dofinansowanie projektu nakłada na Beneficjenta szereg obowiązków, warunkujących prawidłową realizację i rozliczenie projektu, w szczególności: 1. Przestrzeganie terminu realizacji rzeczowej i finansowej projektu, 2. Obowiązki Beneficjenta w zakresie sprawozdawczości, 3. Obowiązki Beneficjenta w zakresie audytu i kontroli oraz współpracy z podmiotami uprawnionymi do przeprowadzania kontroli, 4. Obowiązki Beneficjenta w zakresie przestrzegania polityk wspólnotowych, 5. Odwołanie do dokumentów programowych oraz stosownych wytycznych, 6. Minimalny zakres obowiązków Beneficjenta w zakresie promocji i informacji, 7. Sposób i terminy przechowywania dokumentacji, 8. Klauzula zobowiązująca Beneficjenta do zapewnienia trwałości projektu, 9. Warunki rozliczenia płatności, 10. Obowiązek stosowania przepisów związanych z rozliczeniem dofinansowania ze środków publicznych w przypadku finansowania projektu w formie dotacji, 11. Konsekwencje modyfikacji projektu, 12. Okoliczności powodujące rozwiązanie umowy i zwrot dofinansowania, 13. Warunki, terminy i dopuszczalny zakres zmian w treści umowy, 14. Wniesienie zabezpieczenia na warunkach określonych w umowie, 15. Zobowiązanie Beneficjenta do informowania IZ o wszelkich zmianach w realizacji projektu przed ich wprowadzeniem. Umowa o dofinansowanie projektu stanowi element dokumentacji konkursowej dla danego działania/poddziałania i jest dostępna na stronie internetowej RPO WZ. 52

ROZDZIAŁ 7. INICJATYWY WSPÓLNOTOWE JEREMIE I JESSICA 1. Inicjatywa wspólnotowa JEREMIE Inicjatywa wspólnotowa JEREMIE przewidziana jest do realizacji w poddziałaniu 1.3.4 Pozadotacyjne instrumenty finansowe dla MSP Inicjatywa JEREMIE. Inicjatywa wspólnotowa JEREMIE jest instrumentem inżynierii finansowej skierowanym do mikro, małych i średnich przedsiębiorców. Jest wspólną inicjatywą Komisji Europejskiej i Europejskiego Banku Inwestycyjnego. Polega ona na połączeniu środków z funduszy strukturalnych (EFRR), Europejskiego Banku Inwestycyjnego, innych lokalnych instytucji finansowych, banków, pośredników finansowych, inwestorów. Inicjatywa JEREMIE jest skierowana w szczególności do przedsiębiorców sektora MŚP, którzy napotykają na duże problemy w uzyskaniu dostępu do zewnętrznego finansowania, spowodowane w szczególności tym, że: nowopowstałe przedsiębiorstwa nie posiadają historii kredytowej, umożliwiającej bankom ocenę wiarygodności kredytobiorcy, przedsiębiorstwa nie dysponują na tyle wysokim kapitałem własnym, który umożliwiałby utrzymanie płynności finansowej, przedsiębiorstwa nie dysponują wystarczająco dobrymi jakościowo i odpowiednimi wartościowo zabezpieczeniami, które są wymagane od przedsiębiorcy ubiegającego się o kredyt, przedsiębiorcy ubiegający się o kredyt na realizację przedsięwzięć niewłaściwe szacują ryzyka, procedury bankowe są skomplikowane, a okres potrzebny na uzyskanie finansowania zbyt długi, poziom polityki finansowej i zarządzania w przedsiębiorstwach jest niedostateczny, co wpływa na pozytywną ocenę wykonalności realizowanych przez niego przedsięwzięć szczególnie tych obarczonych wysokim ryzykiem. W ramach Inicjatywy wspólnotowej JEREMIE pożyczki muszą być przeznaczone na finansowanie działalności gospodarczej w zakresie budowy, rozbudowy lub rozszerzenia działalności, w tym w szczególności na: realizację zasadniczych zmian procesu produkcyjnego wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych, unowocześnienie składników majątku trwałego zakup wyposażenia w maszyny, urządzenia, aparaty, w tym także zakup środków transportu bezpośrednio związanych z celem realizowanego przedsięwzięcia, budowę instalacji i urządzeń sprzyjających oszczędności surowców i energii, informatyzację, dostosowanie przedsiębiorstwa do standardów i norm unijnych, tworzenie nowych, trwałych miejsc pracy, 53

inne cele gospodarcze przyczyniające się do rozwoju przedsiębiorstwa. W celu realizacji Inicjatywy tworzony jest Fundusz Powierniczy, zarządzany przez Menadżera. Rolę tą w ramach RPO WZ pełni Bank Gospodarstwa Krajowego. Specyfika Inicjatywy JEREMIE polega na odejściu od tradycyjnego bezzwrotnego dotacyjnego wsparcia dla przedsięwzięć realizowanych przez MSP. Fundusz ma charakter odnawialny, gdyż środki w ramach niego udzielane z powrotem go zasilają w wyniku spłaty kapitału zaciągniętego na realizację projektów. Dzięki temu mechanizmowi środki te mogą być wielokrotnie, efektywnie i elastycznie wykorzystane na wsparcie potrzeb inwestycyjnych MŚP w regionie. Środki z Funduszu Powierniczego są przekazywane pośrednikom finansowym, którzy wykorzystują je na wsparcie dla przedsiębiorców z sektora MSP. Przedstawia to poniższy schemat. Instytucja Zarządzająca RPO BGK Instrumenty finansowe oferowane MSP przez pośredników finansowych: - pożyczki - poręczenia - inne Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa prowadzące działalność gospodarczą w województwie zachodniopomorskim 54