Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XIII/92/2007 Rady Miejskiej w Barcinie z dnia 26 października 2007 r. Gmina Barcin Plan Odnowy Barcina Wsi na lata 2007 2010 Barcin Wieś 2007
Plan Odnowy Barcina Wsi na lata 2007 2010 został opracowany przez Lokalną Grupę Odnowy Barcina Wsi w składzie: Andrzej Frankowski - lider grupy Ewa Brewka Mariusz Musiał Eugeniusz Zasada Katarzyna Gołębiewska Halina Harmider Krzysztof Kaśków Mieszkańców Barcina Wsi 2
Spis treści 1. Wstęp 4 2. Analiza zasobów wsi..... 7 3. Analiza SWOT. 10 4. Planowane kierunki rozwoju. 11 5. Harmonogram działań 13 6. Wdrażanie harmonogramu działań.. 15 7. Monitoring i ewaluacja... 16 8. Podsumowanie... 16 3
1. Wstęp Wieś Barcin Wieś położona jest na terenie gminy Barcin, w południowo-zachodniej części województwa kujawsko-pomorskiego. Miejsko-wiejska gmina Barcin jest jedną z 144 gmin województwa kujawskopomorskiego, w tym jedną z 35 gmin miejsko wiejskich. Położona jest w południowej części województwa, na obrzeżach powiatu żnińskiego. Od północy sąsiaduje z gminami: Łabiszyn, Złotniki Kujawskie, od południowego wschodu z gminą Pakość, od południowego zachodu z gminą Dąbrowa, a od zachodu z gminą Żnin. Barcin należy do średnich gmin województwa i powiatu. Zajmuje powierzchnię 121,1 km 2, z tego na miasto przypada 3,7 km 2. 4
Gminę Barcin zamieszkuje 15 055 osób ( meldunek stały ), z tego 7 991 osób w Barcinie i 7 064 osoby w miejscowościach wiejskich. Na terenie gminy znajduje się 21 zróżnicowanych pod względem demograficznym, gospodarczym, funkcjonalnym miejscowości tworzących układ administracyjnoprzestrzenny składający się z 14 sołectw i 1 miasta. Obręb: Barcin Wieś (wraz z Julianowem, które nie ma wyznaczonego obrębu geodezyjnego) zajmuje powierzchnię 893,9978 ha. Wieś zamieszkuje 417 osób, w tym 211 mężczyzn i 206 kobiet. W grupie mężczyzn w wieku przedprodukcyjnym są 44 osoby, w wieku produkcyjnym - 146 osób, a w wieku poprodukcyjnym - 21 osób. W grupie kobiet w wieku przedprodukcyjnym jest 47 osób, w wieku produkcyjnym - 134 osoby, a w poprodukcyjnym -25 osób. Mieszkańcy Barcina Wsi stanowią 5,90% ludności wiejskiej z terenu gminy oraz 2,77% wszystkich mieszkańców gminy Barcin. 5
Celem opracowania Planu Odnowy Barcina Wsi jest sformułowanie strategii odnowy wsi poprzez: analizę zasobów wsi, analizę słabych i mocnych stron wsi oraz szans i zagrożeń zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych mogących mieć wpływ na przyszłość mieszkańców, określenie planowanych kierunków rozwoju, wypracowanie programu działań i planu ich finansowania, mającego przyczynić się do zrealizowania przyszłej wizji mieszkańców. Dokument ma służyć pełnemu wykorzystaniu istniejącego potencjału i szans rozwojowych wsi oraz umożliwić dostęp do zewnętrznych środków finansowych, w tym pochodzących z funduszy Unii Europejskiej (w szczególności z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013). 6
2. Analiza zasobów wsi Zasoby wsi to wszystkie elementy materialne i niematerialne wsi oraz otaczającego ją obszaru, które mogą być wykorzystane obecnie lub w przyszłości przy budowaniu czy realizacji publicznych i prywatnych przedsięwzięć odnowy wsi. 2.1. Środowisko przyrodnicze W obrębie sołectwa Barcin Wieś występują gleby piaskowe i gliniaste; od III do VI klasy. Występują lasy, pastwiska trwałe, łąki trwałe, sady, grunty zadrzewione i i zakrzewione. Poniżej zestawienie gruntów dla obrębu: Barcin Wieś (wraz z Julianowem według stanu na dzień: 16.04.2007). Użytek Klasa Powierzchnia [ha] B PsV 0.1000 B RIIIb 0.6500 B RIVa 2.4537 B RIVb 3.0708 B RV 2.9400 B RVI 2.5377 B - 6.8906 Bi - 2.6878 Bz - 1.8573 dr - 21.4176 Ls LsV 19.4700 Ls LsVI 8.7800 Ls - 5.3209 Lz RIVb 4.0000 Lz RVI 0.1600 Ł ŁV 5.7900 Ł ŁVI 4.1300 N - 22.9100 Ps PsIV 14.3260 Ps PsV 2.3411 Ps PsVI 4.1963 R RIIIa 5.4700 R RIIIb 98.3138 R RIVa 133.6969 R RIVb 188.3351 R RV 235.9802 R RVI 87.6312 S RIIIa 0.1400 S RIIIb 0.7700 S RIVa 1.5000 S RIVb 0.7740 S RV 0.1600 OZNACZENIA: R grunty orne, S sady, oznaczone symbolem złożonym z litery "S" oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym założony został sad, np. S-R, S-Ł, S-Ps, Ł łąki trwałe, Ps pastwiska trwałe, B grunty rolne zabudowane, oznaczone symbolem złożonym z litery "B" oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, na którym wzniesione zostały budynki, np. B-R, B-Ł, B-Ps, W rowy, Ls lasy, Lz grunty zadrzewione i zakrzewione, oznaczone symbolem - Lz, lub, w przypadku zadrzewień śródpolnych, zaistniałych na gruntach objętych klasyfikacją gleboznawczą - symbolem złożonym z liter "Lz" oraz symbolu odpowiedniego użytku gruntowego, stanowiącego część składową oznaczenia klasy gleboznawczej gruntu, np. Lz-R, Lz-Ł, Lz-Ps, Bi inne tereny zabudowane, Bz tereny rekreacyjno-wypoczynkowe, dr drogi, Ti inne tereny komunikacyjne, Tr tereny różne, W rowy, Wp grunty pod wodami powierzchniowymi płynącymi. 7
Ti - 0.2064 Tr - 0.0004 W - 0.1700 Wp - 4.8200 Razem: 893.9978 Sadów o powierzchni mniejszej od 0,1000 ha oraz innych użytków gruntowych o powierzchni mniejszej od 0,0100 ha nie wykazuje się w ewidencji. 2.2. Dziedzictwo kulturowe i przyrodnicze W Barcinie Wsi znajdują się obiekty, które figurują w ewidencji zabytków województwa kujawsko pomorskiego. Są to: 1) szkoła (zespół) a. szkoła ob. dom mieszkalny b. bud. gospodarczy 2) zagroda nr 12 a. dom b. obora 3) zagroda nr 23 a. dom b. obora Do terenów, które powinny podlegać ochronie należy park wiejski w Barcinie Wsi o pow. 5,41 ha towarzyszący stadionowi. W większości występuje sosna, a wokół stadionu porasta szpaler z lilaków. W Barcinie Wsi znajdował się cmentarz ewangelicki, po którym pozostały do dziś resztki słupów bramy wejściowej i jeden nagrobek. 2.3. Obiekty, drogi Przez wieś przebiegają drogi: - droga gminna nr 130308C Barcin Wieś Mamlicz, - ciąg drogi wojewódzkiej nr 524 Brzoza Wylatowo, - droga wewnętrzna Barcin Wieś Barcin (od ul. Podgórnej 0,5 km) Miejscem spotkań mieszkańców wsi są: - świetlica w Barcinie Wsi, - stadion sportowy LKS Dąb Barcin. 8
2.4 Gospodarka i rolnictwo Podstawowym źródłem utrzymania mieszkańców Barcina Wsi jest dochód z działalności rolniczej, następnie pozarolniczej i usługowej. Na terenie wsi zarejestrowane są 33 podmioty gospodarcze, z branży: - działalność handlowa - 9 - działalność handlowo usługowa - 11 - działalność produkcyjno usługowa - 3 - pozostałe usługi materialne i niematerialne 10 2.5. Organizacje społeczne We wsi działa Koło Gospodyń Wiejskich, którego członkinie aktywizują lokalną społeczność do działań na rzecz wsi. Na terenie wsi działa od 1963 r. LKS Dąb Barcin, który organizuje życie sportowe w oparciu o możliwości obiektowe i sprzętowe, organizuje różnorodne formy współzawodnictwa sportowego ze szczególnym uwzględnieniem funkcji zdrowotnych oraz promuje kulturę fizyczną i sport. 2.6. Sąsiedzi W odległości kilkunastu km i więcej znajdują się: - rezerwat i Muzeum Archeologiczne w Biskupinie, - Muzeum Ziemi Pałuckiej w Żninie, - Muzeum Sztuki Sakralnej w Żninie, - Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji, - kursująca na trasie Żnin Wenecja Biskupin Gąsawa kolejka wąskotorowa, - Zaurolandia - Park Dinozaurów w Rogowie, - Pałac Lubostroń, - Park Solankowy z tężniami w Inowrocławiu. 9
3. Analiza SWOT Jej celem jest rozważenie mocnych i słabych stron oraz wstępna analiza szans i zagrożeń związanych z podjęciem planu rozwoju wsi. Pozwala ona na ocenę zjawisk kryzysowych i określa jaka ich część winna podlegać realizacji programu zmierzającego do usunięcia zjawisk kryzysowych i przyczynić się do lepszej jakości życia mieszkańców wsi w przyszłości. SŁABE STRONY MOCNE STRONY - brak chodników i oświetlenia, - brak kanalizacji i gazyfikacji, - niezwarta zabudowa wsi, - problem z numeracją domów (problem orientacji w terenie), - brak wspólnych interesów mieszkańców, - brak placu zabaw, - brak dostępu do Internetu, - słaby przyrost naturalny, - brak centrum wsi. - pracowitość i aktywność mieszkańców, - stadion i boisko, - rozwijające się budownictwo jednorodzinne, - aktywne władze sołeckie. SZANSE ZAGROŻENIA - położenie blisko Barcina, - rozwój agroturystyki, - stały dostęp do Internetu, - organizacja kursów i szkoleń dla mieszkańców, - budowa placu zabaw, - rozwój strzelectwa sportowego. - niedostosowanie gospodarstw do wymogów Unii Europejskiej, - słabość ekonomiczna, - migracja młodych ludzi, - słaby przyrost naturalny, - indywidualizacja życia społecznego, - ubożenie społeczeństwa, - niebezpieczeństwo wynikające z sąsiedztwa drogi wojewódzkiej. 10
4. Planowane kierunki rozwoju W Uchwale Rady Miejskiej w Barcinie Nr XIX/121/2000 z 29 lutego 2000 r. w sprawie uchwalenia studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i miasta Barcin zapisano, że sołectwo Barcin Wieś wchodzi w skład obszaru strukturalnego A oraz strefy podmiejskiej M 1 oraz strefy rolniczej przestrzeni produkcyjnej R 4 - dla których określono funkcje: 1) obszar A funkcja lokalna: produkcja i obsługa rolnictwa na potrzeby wewnętrzne gminy. Wskazane jest tworzenie miejsc pracy poza rolnictwem jako alternatywne rozwiązanie dla ukrytego bezrobocia koncentrowanie usług, rzemiosła, produkcji; 2) obszar M 1 strefa podmiejska, funkcja terenów: mieszkalnictwo, usługi, rzemiosło, bazy i składy; utrzymanie dotychczasowej funkcji rolniczej gospodarstw ekonomicznie silnych; 3) R 4 strefa rolnictwa niskoprodukcyjnego z wielofunkcyjnym rozwojem wsi. W tej strefie występują gleby słabe, z niewielkim udziałem gleb dobrych. W tej strefie zaleca się: sukcesywną zmianę funkcji typowo rolniczej na wielofunkcyjność wsi, polegającej na wprowadzaniu usług, rzemiosła lub innych form lokalnej przedsiębiorczości, która stanowić będzie uzupełniające źródło dochodu, przygotowanie terenów ofertowych pod ww. formy zainwestowania. Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe ustalenia postanowiono określić wygląd wsi Barcin Wieś w 2010 roku i w dalszej perspektywie czasowej, wykorzystując następujące dane zebrane w czasie prac nad planem: Jaka ma być nasza wieś? Co ma ją wyróżniać? Estetyka i dostosowanie do obowiązujących standardów. Jakie ma pełnić funkcje? Wieś wielofunkcyjna rozwój nowoczesnego rolnictwa, usług, drobnej przedsiębiorczości. Kim mają być mieszkańcy? Aktywni, identyfikujący się z problemami wsi i zaangażowani w ich rozwiązywanie. 11
Co ma dać utrzymanie? W jaki sposób ma być zorganizowana wieś i jej mieszkańcy? W jaki sposób mają być rozwiązywane problemy? Jakie obyczaje i tradycje mają być u nas pielęgnowane i rozwijane? Jak mają wyglądać mieszkania i obejścia? Jaki ma być stan otoczenia i środowiska? Jakie ma być rolnictwo? Jakie mają być powiązania komunikacyjne? Co zaproponujemy dzieciom i młodzieży? Rolnictwo, usługi, przedsiębiorczość. Wspólnie tworzący organizujący życie kulturalne i społeczne na wsi. Kilka razy w roku odbywają się zebrania, na których dyskutuje się o potrzebach wsi. Wypracowuje się wnioski i podejmuje konkretne działania w celu ich realizacji. Wszyscy aktywnie biorą udział w budowaniu wizerunku wsi. Rozwijanie tradycji i obrzędów. Mają być czyste i zadbane, z ogródkami przydomowymi; rozwój mieszkalnictwa jednorodzinnego. Lepsza infrastruktura, szczególnie stan dróg. Zmodernizowane, ekologiczne, dochodowe Utrzymanie połączeń komunikacji zbiorowej. Plac zabaw dla najmłodszych, nowoczesną, dobrze wyposażoną świetlicę Mając na względzie powyższe ustalenia postanowiono sformułować następującą wizję wsi: Barcin Wieś wieś czysta, ekologiczna, bezpieczna, z aktywnie działającymi mieszkańcami 12
5. Harmonogram działań WIZJA WSI: BARCIN WIEŚ WIEŚ CZYSTA, EKOLOGICZNA, BEZPIECZNA Z AKTYWNIE DZIAŁAJĄCYMI MIESZKAŃCAMI PRIORYTET 1. ZWIĘKSZENIE ATRAKCYJNOŚCI WSI CEL 1. BUDOWA I MODERNIZACJA INFRASTRUKTURY NA WSI Zadania: 1. Budowa i modernizacja oświetlenia. 2. Budowa chodników. 3. Budowa kanalizacji. 4. Budowa sieci gazowej. 5. Budowa drogi Barcin Wieś przy ul. Podgórnej. CEL 2. ZAGOSPODAROWANIE TERENU PRZED ŚWIETLICĄ (JAKO MIEJSCE SPOTKAŃ MIESZKAŃCÓW) Zadania: 1. Budowa zadaszenia nad grzybkiem. 2. Zakup i ustawienie ławek. CEL 3. WYPOSAŻENIE ŚWIETLICY WRAZ Z ZABEZPIECZENIEM BUDYNKU Zadania: 1. Wyposażenie świetlicy w: - sprzęt komputerowy, - sprzęt sportowy, - sprzęt RTV. 2. Zabezpieczenie budynku przed włamaniem (rolety antywłamaniowe, kraty, system alarmowy, inne rozwiązania). CEL 4. KULTYWOWANIE TRADYCJI LOKALNYCH Zadania: 1. Organizacja dożynek. 2. Organizacja Dnia Kobiet. 3. Organizacja imprez dla dzieci (Mikołajki, Dzień dziecka, Zakończenie Lata) 4. Spotkania integracyjne dla mieszkańców wsi. 13
CEL 5. POPRAWA ESTETYKI WSI Zadania: 1. Zwiększenie ilości pojemników na odpady segregowane. 2. Terminowe dbanie o zieleń na terenie wsi 3. Poprawa estetyki posesji. CEL 6. WSPÓŁPRACA Z INNYMI WSIAMI Z TERENU GMINY ORAZ Z ORGANIZACJAMI SPOZA TERENU GMINY Zadania: 1. Organizacja wspólnych imprez rekreacyjno-sportowych, kulturalnych. 2. Organizacja wspólnych wyjazdów turystycznych. Zadania wpisują się w założenia Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Miasta i Gminy Barcin do 2010 roku, uchwalonej przez Radę Miejską w Barcinie Uchwałą Nr XXXV/193/2001 z dnia 20 kwietnia 2001 r. 14
6. Wdrażanie harmonogramu działań ZADANIE REALIZATOR SZACUNKOWY KOSZTORYS DATA REALIZACJI HIERARACHIA WAŻNOŚCI PRIORYTET 1: ZWIĘKSZENIE ATRAKCYJNOŚCI WSI CEL 1. BUDOWA I MODERNIZACJA INFRASTRUKTURY NA WSI Budowa i modernizacja oświetlenia Gmina 3020000 2007-2009 1 (kwota za zadanie modernizacji oświetlenia obejmujące całą gminę) Budowa chodników Gmina 500000 2008-2010 1 Budowa kanalizacji Gmina 15 I etap 450000 2007-2008 1 II etap 500000 2008-2010 1 Budowa sieci gazowej Pomorska Spółka 2009-2010 1 Gazownictwa Sp. z o.o. Budowa drogi Barcin Wieś przy ul. Podgórnej Gmina 300000 2007 1 CEL 2. ZAGOSPODAROWANIE TERENU PRZED ŚWIETLICĄ (JAKO MIEJSCE SPOTKAŃ MIESZKAŃCÓW) Budowa zadaszenia nad grzybkiem Gmina 25000 Zakup i ustawienie ławek Gmina 3000 2009-2010 2 CEL 3. WYPOSAŻENIE ŚWIETLICY WRAZ Z ZABEZPIECZENIEM BUDYNKU 1. Wyposażenie świetlicy w: - sprzęt komputerowy, - sprzęt sportowy, - sprzęt RTV 2. Zabezpieczenie budynku przed włamaniem (rolety antywłamaniowe, kraty, system alarmowy, inne rozwiązania) CEL 4. KULTYWOWANIE TRADYCJI LOKALNYCH Gmina 15000 2008-2010 1 Gmina 10000 po realizacji zadania nr 1 Organizacja dożynek Gmina 2007-2010 3 Organizacja Dnia Kobiet Gmina 2008-2010 3 Organizacja imprez dla dzieci (Mikołajki, Gmina 2007-2010 3 Dzień dziecka, Zakończenie Lata) Spotkania integracyjne dla mieszkańców wsi Gmina 2007-2010 3 CEL 5. POPRAWA ESTETYKI WSI Zwiększenie ilości pojemników na odpady segregowane Gmina 2000 2008-2010 3 Terminowe dbanie o zieleń na terenie wsi Rada Sołecka, 2007-2010 3 mieszkańcy wsi Poprawa estetyki posesji mieszkańcy wsi 2007-2010 3 CEL 6. WSPÓŁPRACA Z INNYMI WSIAMI Z TERENU GMINY ORAZ Z ORGANIZACJAMI SPOZA TERENU GMINY Organizacja wspólnych imprez rekreacyjnosportowych Organizacja wspólnych wyjazdów turystycznych Rada Sołecka, mieszkańcy wsi, Miejski Dom Kultury 2007-2010 3 Rada Sołecka 2007-2010 3 1
7. Monitoring i ewaluacja Plan Odnowy Barcina Wsi jest dokumentem, który może ulegać modyfikacjom i zmianom w zależności od oczekiwań i potrzeb lokalnej społeczności. Dokument podlegać będzie ocenie i aktualizacji w zależności od istotnych uwarunkowań rozwoju, przynajmniej jeden raz w trakcie kadencji władz gminy. Za bieżący monitoring realizacji zadań, o których mowa w dokumencie odpowiadać będzie Lokalna Grupa Odnowy Barcina Wsi oraz sami zainteresowani czyli mieszkańcy. Do zadań Grupy należeć będzie również upowszechnianie wiedzy na temat zamierzeń przedstawionych w dokumencie wśród mieszkańców wsi. Przed zakończeniem każdej kolejnej kadencji samorządu lokalnego Lokalna Grupa Odnowy Barcina Wsi sporządzi sprawozdanie z realizacji Planu Odnowy Barcina Wsi, które przedstawione zostanie do wiadomości mieszkańcom wsi, członkom Rady Sołeckiej oraz radnym Gminy. 8. Podsumowanie Plan Odnowy Barcina Wsi na lata 2007-2010 został opracowany przez Lokalną Grupę Odnowy Barcina Wsi. Plan ten sprecyzował oczekiwany kierunek odnowy wsi w najważniejszych dziedzinach życia społeczno-gospodarczego oraz kulturalnego, a także sformułował cele, do osiągnięcia których należy dążyć aby poprawić komfort życia jej mieszkańców. Realizacja tych celów, wymaga podjęcia wielu szczegółowych działań. Efektem realizacji zadań wskazanych w niniejszym dokumencie będzie wizerunek wsi czystej, ekologicznej, bezpiecznej z aktywnie działającymi mieszkańcami. Opisane w Planie Odnowy Barcina Wsi działania powinny przynieść poprawę jakości życia mieszkańców wsi i służyć rozwojowi wsi, a tym samym sprzyjać rozwojowi Gminy Barcin. Lokalna Grupa Odnowy Barcina Wsi 16