WYŻSZA SZKOŁA FINANSÓW I PRAWA W BIELSKU-BIAŁEJ STUDIA PODYPLOMOWE: MECHANIZMY STREFY EURO FUNKCJONOWANIA Projekt realizowany z Narodowym Bankiem Polskim w ramach programu edukacji ekonomicznej PRACA DYPLOMOWA UPRAWNIENIA I ZADANIA NADORCZE EUROPEJSKIEGO BANKU CENTRALNEGO W MECHANIZMIE FUNKCJONOWANIA STREFY EURO I TRAKTATACH UNIJNYCH Autor: Monika Sekut Promotor: prof. nadzw. dr. hab. inż. Jacek Binda 1
SPIS TREŚCI: Wstęp...3 ROZDZIAŁ 1. Niezależność i przejrzystość EBC na tle prawa wspólnotowego...4 Podrozdział.1.1 Początki bankowości centralnej EBC,ESBS 4 Podrozdział 1.2.Uprawnienia nadzorcze EBC w ramach regulacji SSM 6 Podrozdział 1.3. Europejskie systemy gwarantowania depozytów...10 ROZDZIAŁ 2. Niezależność NBP jako narodowego banku centralnego 11 ROZDZIAŁ 3. Jednolity rynek finansowy Unii Europejskiej.....14 Podrozdział 3.1.Zasady jednolitego rynku finansowego i integracja Unii Europejskiej. 14 Podrozdział 3.2 Skutki wprowadzenia w państwach Unii Europejskiej wspólnej waluty euro..15 Podsumowanie.. 17 Wykaz Aktów Prawnych/Bibliografia/Orzecznictwo...18 2
WSTĘP Zasada niezależności finansowej jest jedną z zasad działania banków centralnych na tle prawa wspólnotowego. Celem niniejszej pracy jest omówienie uprawnień i zadań nadzorczych powstałego 1 czerwca 1998 r banku centralnego Unii Walutowej - EBC tworzącego z narodowymi bankami centralnymi wszystkich państw członkowskich UE - ESBC Pierwszym powodem wyboru przedstawionego tematu jest zainteresowanie autora pracy problematyką funkcjonowania centralnych banków. Powodem jest zawodowa praca autora w jednym z komercyjnych banków działającego także w strefie Euro i chęci poszerzenia wiedzy w tym zakresie. Praca zawiera także zagadnienia na temat systemów gwarantowania depozytów. Składa się z trzech rozdziałów. W rozdziale pierwszym opisano etap powstawania Europejskiego Banku Centralnego i jego funkcje oraz uprawnienia nadzorcze. Rozdział drugi to prezentacja różnych rodzajów niezależności NBP jako narodowego banku centralnego. Rozdział trzeci zawiera charakterystykę jednolitego rynku finansowego Unii Europejskiej. 3
ROZDZIAŁ 1. Niezależność i przejrzystość EBC na tle prawa wspólnotowego. Podrozdział 1.1.Początki bankowości centralnej EBC,ESBC Europejski Bank Centralny ma dość krótką historię. Bank powstał 1 czerwca 1998 r. Jego poprzednikiem był Europejski Instytut Monetarny. Początkowo EBC był zaliczany do organów wyspecjalizowanych, jednak traktat z Lisbony podniósł go do rangi instytucji UE. Podstawę prawną działania EBC stanowią art.282-284 TFUE, Statut ESBC oraz EBC (ma on rangę Protokołu a zatem prawa pierwotnego). EBC jest więc instytucją UE ale nie ogólną lecz wyspecjalizowaną. EBC jest instytucją niezależną w wykonywaniu swoich uprawnień oraz w zarządzaniu swoimi finansami. EBC ma osobowość prawną. Może nabywać i zbywać mienie ruchome i nieruchome oraz stawać przed sądem. Korzysta na terenie państw członkowskich z wszelkich przywilejów i immunitetów jakie są niezbędne do wykonywania jego zadań. Siedzibą EBC jest Frankfurt nad Menem. Rada Prezesów EBC składa się z członków Zarządu EBC i prezesów krajowych banków centralnych państw członkowskich,których walutą jest euro. Rada Prezesów zbiera się przynajmniej 10 razy w roku. Zarząd składa się z prezesa,wiceprezesa i czterech innych członków. Prezes,wiceprezes i pozostali członkowie Zarządu są mianowani przez Radę Europejską. Szczególną rolę pełni Prezes EBC. 4
Do podstawowych zadań EBC należy : urzeczywistnianie polityki pieniężnej Unii przeprowadzanie operacji walutowych wg art. 219 TFUE utrzymywanie i zarządzanie oficjalnymi rezerwami walutowymi państw członkowskich popieranie sprawnego funkcjonowania systemów płatniczych Funkcje EBC: prowadzi politykę pieniężną Unii(wraz z krajowymi bankami centralnymi państw członkowskich których walutą jest euro jest bankiem emisyjnym (wyłączne prawo do upoważniania do emisji euro. Uchwala akty prawne związane z Unią Gospodarczo-Walutową rozporządzenia, decyzje, zalecenia i opinie Zgodnie z art.127 ustęp 4 Statutu Europejskiego Systemu Banków Centralnych i Europejskiego Banku Centralnego EBC pełni także funkcje doradcze: - w sprawie każdego projektowanego aktu Unii w dziedzinach podlegających jego kompetencji, - przez władze krajowe w sprawie każdego projektu regulacji w dziedzinach podlegających jego kompetencji, lecz w granicach i na warunkach określonych przez Radę - może e dziedzinach podlegających jego kompetencji przedkładać opinie instytucjom, organom, lub jednostkom organizacyjnym Unii bądź władzom krajowym. 5
Podrozdział 1.2. Uprawnienia nadzorcze EBC w ramach regulacji SSM Głównym nadzorcą w SSM (Single Supervision Mechanism) w ramach jednolitego bankowego mechanizmu nadzorczego jest EBC, który obok realizacji celów i zadań określonych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej będzie także sprawować nadzór nad największymi bankami państw strefy euro i państw przystępujących fakultatywnie. Zakres podmiotowy SSM obejmuje największe banki strefy euro oraz banki państw UE spoza strefy wspólnej waluty euro, które fakultatywnie mogą przystąpić do SSM. Zgodnie z art.4 ust.2 rozporządzenia nr 1024/2013 w przypadku instytucji kredytowych mających siedzibę w nieuczestniczącym państwie członkowskim,które ustanowiły oddział w uczestniczącym państwie członkowskim lub świadczą na jego terytorium usługi transgraniczne,ebc wykonuje zadania nadzorcze określone w art.4 ust.1 i które zgodnie z unijnym prawem należą do kompetencji właściwych organów krajowych. 1 Zgodnie z w/w rozporządzeniem to EBC w SSM posiada wyłączną kompetencję do wydawania i cofania zezwoleń dla instytucji kredytowych objętych SSM. Zakres przedmiotowy SSM czyli zakres nadzoru sprawowanego przez EBC został określony postanowieniami art.4,6,9,14,16,18 w/w rozporządzenia. EBC jako pełniący rolę organu nadzoru dysponuje uprawnieniami licencyjnymi, kontrolnymi, regulacyjnymi i nadzorczymi sensu stricto. 1 Rozporządzenie Rady (UE) Nr 1024/ 2013 z 15.10.2013 r. 6
Do zadań powierzonych EBC zgodnie z art. 4 ust.1 w zw. Art. 6 rozporządzenia należą : w ramach art. 6 - zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu - EBC posiada wyłączną kompetencję w zakresie wykonywania, do celów nadzoru ostrożnościowego, następujących zadań w odniesieniu do wszystkich instytucji kredytowych mających siedzibę w uczestniczących państwach członkowskich: a) wydawanie i cofanie zezwoleń dla instytucji kredytowych, z zastrzeżeniem art. 14; b) w odniesieniu do instytucji kredytowych, które mają siedzibę w uczestniczącym państwie członkowskim i które pragną ustanowić oddział lub świadczyć usługi transgraniczne na terytorium nieuczestniczącego państwa członkowskiego - wykonywanie zadań, które będą w gestii właściwego organu państwa członkowskiego pochodzenia na mocy stosownego unijnego prawa; c) ocena powiadomień dotyczących nabycia i zbycia znacznych pakietów akcji w instytucjach kredytowych, poza przypadkami restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków i z zastrzeżeniem art. 15; d) zapewnianie zgodności z aktami, o których mowa w art. 4 ust. 3 akapit pierwszy, nakładającymi wymogi ostrożnościowe na instytucje kredytowe w dziedzinie wymogów w zakresie funduszy własnych, sekurytyzacji, limitów znacznych ekspozycji, płynności, dźwigni finansowej, sprawozdawczości i podawania do wiadomości publicznej informacji dotyczących tych kwestii; e) zapewnianie zgodności z aktami, o których mowa w art. 4 ust. 3 akapit pierwszy, nakładającymi na instytucje kredytowe wymogi posiadania solidnych zasad zarządzania, w tym wymogów dotyczących kompetencji i reputacji odnoszących się do osób odpowiadających za zarządzanie instytucjami kredytowymi, procedur zarządzania ryzykiem, mechanizmów kontroli wewnętrznej, polityki wynagrodzeń i praktyk w tym zakresie oraz skutecznych wewnętrznych 7
procesów oceny adekwatności kapitałowej, w tym modeli wewnętrznych ratingów (IRB); f) przeprowadzanie przeglądów nadzorczych - w tym w stosownych przypadkach we współpracy z EUNB - łącznie z testami warunków skrajnych i ich ewentualną publikacją, w celu określenia, czy zasady, strategie, procedury i mechanizmy wprowadzone przez instytucje kredytowe, a także fundusze własne utrzymywane przez te instytucje, zapewniają prawidłowe zarządzanie ryzykiem i jego pokrycie, a także - na podstawie tego przeglądu nadzorczego nakładanie na instytucje kredytowe szczególnych dodatkowych wymogów w zakresie funduszy własnych, szczególnych wymogów dotyczących publikacji, szczególnych wymogów w zakresie płynności oraz innych środków w przypadkach, w których stosowne unijne prawo konkretnie przyznaje właściwym organom takie uprawnienia; g) sprawowanie nadzoru skonsolidowanego nad jednostkami dominującymi instytucji kredytowych mającymi siedzibę w jednym z uczestniczących państw członkowskich, w tym nad finansowymi spółkami holdingowymi i finansowymi spółkami holdingowymi o działalności mieszanej, a także uczestniczenie w nadzorze skonsolidowanym, w tym w kolegiach organów nadzoru, bez uszczerbku dla udziału w tych kolegiach - w charakterze obserwatorów właściwych organów krajowych, w odniesieniu do jednostek dominujących niemających siedziby w jednym z uczestniczących państw członkowskich; h) uczestniczenie w nadzorze dodatkowym nad konglomeratem finansowym w odniesieniu do instytucji kredytowych, które wchodzą w jego skład, oraz pełnienie funkcji koordynatora w przypadku wyznaczenia EBC jako koordynatora do spraw konglomeratu finansowego zgodnie z kryteriami określonymi w stosownym unijnym prawie; i) realizowanie zadań nadzorczych w zakresie planów naprawczych oraz wczesnej interwencji, w przypadku gdy instytucja kredytowa lub grupa, w odniesieniu do której EBC jest 8
konsolidującym organem nadzoru, nie spełniają mających zastosowanie wymogów ostrożnościowych lub prawdopodobnie je naruszą, a także - wyłącznie w przypadkach wyraźnie przewidzianych w stosownym unijnym prawie dla właściwych organów - dokonywanie strukturalnych zmian wymaganych od instytucji kredytowych w celu zapobieżenia trudnościom finansowym lub upadłości, z wyłączeniem wszelkich uprawnień w zakresie prowadzenia restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. 2 Uprawnienia kontrolne i nadzorcze EBC określone zostały ponadto w art.9 rozporządzenia nr 1024/2013 w zakresie zadań mikroostrożnościowych (wskazanych w art.4) oraz makroostrożnościowych art.5 przy czym EBC i właściwe organy krajowe blisko współpracują przy wykonywaniu swoich odnośnych uprawnień nadzorczych i kontrolnych. Nadzorczy charakter EBC przejawia się na gruncie rozporządzenia nr 1024/2013 m.in. w instrumencie wezwania do udzielenia informacji(art.10 rozporządzenia)czy instytucji ogólnych czynności wyjaśniających (art.11 rozporządzenia),możliwości przeprowadzania kontroli na miejscu(art.12 rozporządzenia),które składają się na istotne w procesie kontrolno-nadzorczym uprawnienia dochodzeniowe. Do istotnych kompetencji EBC należy także uprawnienie do wyrażania sprzeciwu wobec nabycia znacznego pakietu akcji instytucji kredytowej mającej siedzibę w uczestniczącym państwie członkowskim. Realizacja uprawnień przez EBC zabezpieczona jest możliwością zastosowania sankcji administracyjnych. EBC może nakazać właściwym organom krajowym rozpoczęcie postępowania służącego podjęciu działań w celu zapewnienia nałożenia odpowiednich sankcji, zgodnie z odpowiednimi aktami prawa i wszelkim stosownym ustawodawstwem krajowym powierzającym szczególne uprawnienia,które nie są obecnie wymagane na mocy prawa unijnego. 3 Adresatami sankcji 2 Art. 4 Rozporządzenia Rady (UE) Nr 1024/ 2013 3 M..Fedorowicz Zadania nadzorcze EBC w jednolitym unijnym mechanizmie nadzoru bankowego 9
administracyjnych z art.18 rozporządzenia nr 1024/2013 mogą być instytucje kredytowe, finansowe spółki holdingowe, jeśli naruszą umyślnie lub nie, wymogi obowiązujące na mocy aktów unijnego prawa. Do uprawnień nadzorczych EBC należy również zgodnie z art.30 4 rozporządzenia nr 1024/2013 pobieranie przez EBC rocznych opłat nadzorczych od instytucji kredytowych mających siedzibę w uczestniczących państwach członkowskich i od oddziałów mających siedzibę w uczestniczącym państwie członkowskim a ustanowionych przez instytucję kredytową mającą siedzibę w nieuczestniczącym państwie członkowskim. Rola EBC na rynku finansowym polega na tym,że obok celów, zadań i kompetencji związanych z kształtowaniem i realizacją polityki pieniężnej i związanej z nimi stabilności finansowej pojawiają się zadania i kompetencje dotyczące aktywności EBC jako nadzorcy w ramach SSM. Podrozdział 1.3. Europejskie systemy gwarantowania depozytów Problematykę ochrony depozytów bankowych reguluje w prawie Unii Europejskiej dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 94/19/WE z dnia 30 maja 1994 w sprawie systemów gwarancji depozytów natomiast w prawie polskim zagadnienia tego dotyczy ustawa z dnia 14 grudnia 1994 o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Systemy gwarancji depozytów stanowią istotny element sieci bezpieczeństwa finansowego jednolitego rynku finansowego Unii Europejskiej. Europejskie systemy gwarancyjne stanowią z instytucjami nadzorczymi i bankiem centralnym działającym jako pożyczkodawca ostatniej instancji sieć bezpieczeństwa finansowego, mimo dokonanej na poziomie wspólnotowym harmonizacji przepisów w zakresie ich funkcjonowania. 5 4 Rozporządzenie Rady (UE) Nr 1024/ 2013 z 15.10.2013 r. 5 A.M. Jurkowska - Zeidler Europejskie systemy gwarantowania depozytów w sieci bezpieczeństwa finansowego UE 10
Dyrektywa 94/19/ WE nakłada na państwa członkowskie w art. 3 generalny obowiązek utworzenia i oficjalnego uznania jednego lub kilka systemów gwarancji depozytów. Obecnie dyrektywa nie przewiduje żadnych ograniczeń,które uniemożliwiałyby proponowanie klientom przez oddziały instytucji kredytowych zakresu ochrony depozytów szerszego od maksymalnego zakresu ochrony przyjętego w danym kraju członkowskim (realizacja zasady równej konkurencji). 6 ROZDZIAŁ 2 Niezależność NBP jako narodowego banku centralnego W związku z tym, że w skład ESBC wchodzą narodowe banki centralne Państw Członkowskich oraz Europejski Bank Centralny to także w przypadku NBP musiano mu zapewnić niezależność. A więc niezależność EBC i narodowych banków centralnych ma wpływ na realizację podstawowych celów ESBC. Zgodnie z art.105 ust.1 TWE podstawowym zadaniem ESBC jest utrzymanie stabilności cen. Aby móc ten cel realizować EBC musi być wolny od wszelkich nacisków politycznych i ingerencji polityków. Dlatego gwarancje niezależności przewidziane w art. 108 TWE... obejmują nie tylko ESBC jako całość ale także EBC i poszczególne narodowe banki centralne. Niezależność banku centralnego może być rozpatrywana w różnych płaszczyznach: Instytucjonalna niezależność banków centralnych Najważniejszą polską regulacją dla instytucjonalnej niezależności NBP jest art.227 ust.1konstytucji zgodnie z którym bankowi przysługuje wyłączne prawo ustalania i realizowania polityki pieniężnej. Słowo ''wyłączne zawarte w treści tego artykułu przesądza o tym,iż w 6 W. Srokosz Gwarantowanie depozytów bankowych w regulacjach unijnych 11
zakresie kształtowania tej polityki NBP jest w pełni niezależny od ingerencji jakichkolwiek innych organów i instytucji. Ten rodzaj niezależności został najpełniej wyrażony w przepisie art.108 TWE. EBC i NBC wykonując swoje uprawnienia,zadania i obowiązki nie mogą zabiegać o instrukcje, ani przyjmować sugestii od instytucji lub organów Wspólnoty,rządów Państw członkowskich lub innych organów. Osobowa niezależność banków centralnych Zgodnie z wytycznymi EIW przez niezależność osobową należy rozumieć 7 kadencyjność członków i zasady ich powoływania (minimalna kadencja gubernatora (prezesa) nie powinna być krótsza niż 5 lat niemożność ich odwołania z powodów innych niż utrata kompetencji lub poważnego naruszenia prawa takie same gwarancje członków organów decyzyjnych banku centralnego w trakcie trwania ich kadencji Zasady te znalazły odzwierciedlenie w przepisach Statutu ESBC. Wg art.14 ust.2 statuty narodowych banków centralnych muszą w szczególności stwierdzać, iż kadencja prezesa banku centralnego nie będzie krótsza niż 5 lat. Ponadto art. ten stanowi, iż prezes może być zwolniony ze swojego urzędu wyłącznie wtedy gdy przestał spełniać warunki konieczne dla wykonywania swoich obowiązków lub jeżeli dopuści się poważnego uchybienia. Statut ESBC przewiduje tryb postępowania w razie złamania tej zasady. W takim przypadku 7 W.Srokosz Niezależność Narodowego Banku Polskiego w świetle regulacji unijnych 12
prezes lub rada Generalna (Naczelna Gubernatorów)mogą zaskarżyć decyzję o zwolnieniu prezesa do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z powodu naruszenia przepisów TWE lub jakiegokolwiek prawa związanego z jego zastosowaniem. Polskie regulacje w zakresie osobowej niezależności NBP są w pełni zgodne z wytycznymi EIW, postanowieniami TWE i statutem ESBC. Okres kadencji Prezesa NBP oraz członków Rady Polityki Pieniężnej jest nawet określony przepisem rangi konstytucyjnej (odpowiednio art.227 ust.3 Konstytucji oraz art.227 ust.5 Konstytucji) i wynosi 6 lat. Funkcjonalna niezależność banków centralnych Ten rodzaj niezależności polega na pełnej zdolności do samodzielnego prowadzenia polityki pieniężnej i innych przewidzianych prawem działań. 8 Podstawowym zadaniem każdego narodowego banku centralnego jest takie prowadzenie polityki pieniężnej aby realizować główny cel ESBC jakim jest zapewnienie stabilności cen. Każdą regulację prawną, która pozbawia bank centralny samodzielnego wpływu na politykę pieniężną lub stawia mu cele sprzeczne z obowiązkiem zapewnienia stabilności cen należy uznać za naruszającą niezależność funkcjonalną tego banku. 9 Polskie prawo zapewnia NBP pełną swobodę w realizowaniu jego funkcji. Konstytucja w art. 227 przyznaje NBP wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej i stwierdza ponadto ze NBP odpowiada za wartość polskiego pieniądza. Ustawa o NBP powtarza treść art.105 TWE i w art. 3 uznaje za podstawowy cel działalności 8 W. Srokosz Niezależność NBP w świetle regulacji unijnych. 9 ibidem 13
NBP utrzymanie stabilnego poziomu cen przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP. Naruszeniem tej niezależności będzie nie tylko ustanawianie prawa ograniczającego bank centralny w zakresie polityki pieniężnej ale również odpowiednio do treści art.108 TWE, każde działanie( instrukcja, wpływ ),które będą prowadzić do wywierania nacisku na bank centralny w sferze jego samodzielności w podejmowaniu decyzji dotyczących polityki pieniężnej. Finansowa niezależność banków centralnych W prawie polskim tę problematykę regulują przede wszystkim przepisy zawarte w rozdziale 10 ustawy o NBP, zatytułowanym Gospodarka finansowa NBP. Przepisy te dotyczą m.in. funduszu statutowego i rezerwowego NBP(art.60-62) zasad rachunkowości (które, zgodnie z art.67 powinny odpowiadać standardom stosowanym w ESBC). Zasady wynagradzania pracowników NBP ustala Zarząd NBP, co także świadczy o niezależności banku centralnego i uniemożliwia wywieranie presji przy pomocy manipulacji wynagrodzeniami. Samodzielność finansowa ma służyć realizacji funkcji banku centralnego co nie oznacza,że gospodarka finansowa banku centralnego nie może być poddana kontroli i nadzorowi. 10 Zgodnie z art.2 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r o Najwyższej Izbie Kontroli, NBP może być objęty kontrolą realizowaną przez NIK i dotyczącą wykonywania budżetu państwa oraz stosowania ustaw i innych aktów prawnych w zakresie działalności finansowej, gospodarczej i organizacyjno-administracyjnej. 11 10 W.Srokosz Zasada jednolitej licencji bankowej PSB 11 Ustawa o NIK z dnia 23.12.1994 r.(dz.u.2012.82.j.t.) 14
ROZDZIAŁ 3 Jednolity rynek finansowy Unii Europejskiej. Podrozdział 3.1.Zasady jednolitego rynku finansowego i integracja UE. Rynek finansowy jest składową jednolitego rynku wewnętrznego Unii Europejskiej opartego na czterech swobodach Traktatu z dnia 30 kwietnia 2004 r. ustanawiającego wspólnotę Europejską : - swobodzie przepływu usług - swobodzie przepływu osób - swobodzie przepływu towarów - swobodzie przepływu kapitału. 12 Swoboda świadczenia usług i swoboda przedsiębiorczości to najważniejsze zasady funkcjonowania jednolitego rynku finansowego UE. Wraz ze wzrostem międzynarodowej działalności instytucji finansowych obserwowaną tendencją w Unii Europejskiej jest tworzenie jednolitego rynku usług finansowych ;bankowego,ubezpieczeniowego i kapitałowego. Cechą tworzonych przepisów wspólnotowych jest łączenie regulacji w zakresie usług finansowych jako całości. Integracja rynku finansowego Unii Europejskiej oznacza i zmierza do stanu w którym bez względu na siedzibę czy miejsce zamieszkania przedsiębiorcy i konsumenci z obszaru UE mają swobodny dostęp do kapitału i możliwość alokacji swoich środków finansowych na całym obszarze Wspólnoty. 13 Integracja europejskiego rynku finansowego jest konsekwentnie promowana przez politykę Unii. Wiąże się to z licznymi korzyściami ale także zagrożeniami, które przenoszą się wewnątrz Unii na inne rynki,kraje i regiony. 12 A.M.Jurkowska-Zeidler Jednolity rynek finansowy UE 13 ibidem 15
Podrozdział 3.2. Skutki wprowadzenia w państwach UE wspólnej waluty euro. Ustawa z dnia 25 maja 2001 r. o skutkach wprowadzenia w niektórych państwach członkowskich Unii Europejskiej wspólnej waluty euro reguluje następujące kwestie: 14 -denominację zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walucie narodowej zastępowanej przez euro - przeliczenie na euro środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych wyrażonych w walutach narodowych - wymianę banknotów i monet nominowanych w walutach narodowych Wprowadzenie w 1999 roku wspólnej waluty euro w 11 krajach członkowskich Unii miało wpływ na przyśpieszenie integracji rynku pieniężnego. Do strefy euro dołączyły kolejno w 2002 roku Grecja, w 2007 roku Słowenia natomiast w roku 2008 Cypr i Malta. Krajowe rynki pieniężne Eurosystemu wiąże polityka pieniężna kształtowana przez Europejski Bank Centralny oraz jednolity system rozliczeń międzybankowych. Dlatego tak istotne jest znaczenie dla wprowadzenia wspólnej waluty euro przez wszystkie państwa członkowskie w tym Polski należące do Unii Europejskiej. 14 M.Kłaczyński Skutki wprowadzenia w państwach Unii Gospodarczej i Walutowej waluty euro 16
Podsumowanie: Rozporządzenie RADY (UE) 1024/2013 reguluje zadania powierzone EBC : - Zadania i instrumenty makro ostrożnościowe - Uprawnienia nadzorcze i kontrolne: Uprawnienia dochodzeniowe : wezwanie do udzielenia informacji, kontrole na miejscu także za zezwoleniem organu sądowego, Uprawnienia szczegółowe : udzielanie zezwoleń, decyzja i ocena w sprawie nabycia pakietów akcji przez instytucje kredytowe na terenie UE EBC prowadzi szczerą współpracę przy wszelkich dochodzeniach prowadzonych przez Parlament Europejski z zastrzeżeniem postanowień TFUE.EBC i Parlament Europejski uzgadniają stosowne ustalenia co do zasad egzekwowania nadzoru nad wykonywaniem zadań powierzonych EBC. Rozporządzenie UE NR 468/2.014 EBC reguluje zasady ogólne procedury nadzorczej EBC: Wymienia strony procedury nadzorczej : wnioskodawcy, podmioty do do których EBC kieruje i zamierza skierować decyzję nadzorczą EBC, reguluje reprezentowanie stron, udział świadków i ekspertów procedurach nadzorczych EBC. Umożliwia stronom prawo do bycia wysłuchanym, prawo do obrony, dostęp do dokumentacji w procedurze nadzorczej EBC Powiadamia o decyzjach nadzorczych EBC, uzasadnieniach, reguluje zgłaszanie naruszeń przepisów 17
Bibliografia Akty prawne regulujące zadania nadzorcze EBC w prawie wspólnotowym : 1.ROZPORZĄDZENIE RADY (UE) NR 1024/2013 z dnia 15 października 2013 r. powierzające EBC szczególne zadania w odniesieniu do polityki związane z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi (DZ.U.UE L z dnia 29 października 2013.) 2.ROZPORZADZENIE UE NR 468/2.014 EBC ustanawiające ramy współpracy pomiędzy EBC a właściwymi organami krajowymi oraz wyznaczonymi organami krajowymi w ramach Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego (EBC/2014/17) (Dz. U.UE L z dnia 14 maja 2014 r.) 3.ROZPORZĄDZENIE EBC (WE) NR 2157/1999 W sprawie uprawnień Europejskiego Banku Centralnego do nakładania sankcji(ebc/1999/4) (DZ.U.UE L z dnia 12 października 1999 r.) 4.ROZPORZĄDZENIE EBC (2014/723/UE) W sprawie wdrożenia rozdziału funkcji polityki pieniężnej od funkcji nadzorczej EBC(EBC/2014/39) (Dz.U.UE L z dnia 18 października 2014 r.) 5.DECYZJA EBC (2004/258/WE) W sprawie publicznego dostępu do dokumentów Europejskiego Banku Centralnego(EBC/2004/3) (Dz.U.UE L z dnia 18 marca 2004 r.) 6.DECYZJA EBC (2004/257/WE) przyjmująca Regulamin EBC (EBC/2004/2) (DZ.U.UE L z dnia 18 marca 2004r.) 18
19
20