MODLOW ANIINŻYNIRSKI n8, ISSN 896-77X IDNTYFIKACJA PARAMTRÓW MODLU FIZYCZNGO MATRIAŁU LPKOSPRĘŻYSTGO NA PODSTAW I DOŚW IADCZALNJ CHARAKTRYSTYKIPŁZANIA Rn Gnowsk, Adm Gnowsk InsyuMszynCplnyh,PolhnkCzęsohowsk -ml: gnowsk@m.pz.zs.pl InsyuThnologMhnznyh,PolhnkCzęsohowsk -ml: gnowsk@pp.pz.pll Sszzn Podmown lz p dwzyh nd włśwośmmłów,kównżndmodmkszłownhwłśwośfzyznyhużykowyhospwszzgólnson.w dzdznwoznnowyh młów dążysędopzwdywnhwłśwośmhnznyh.w opuookślonąfndoną oę,możnząćsęoyznym pzwdywnm włśwośmłów lpkospężysyhnpodsw znnyhhhskłdnków.pulkdoyzymodlownmmyzngomłulpkospężysgo. Słowkluzow: nlz, modlown,odponośćnpłzn,hnknumyznwłśwoślpkospężys PARAMTRS OF TH PHYSICAL MODL TH VISCOLASTIC MATRIAL BASD ON TH XPRIMNTAL CHARACTRISTICS OF CRP Summy Implmnon of sh on h mls pops, s wll s h mhods o dmn h physl nd pfomn pops s pully mpon. In h dvlopmn of nw mls, h m s o pd h mhnl pops. Bsd on h hoy, w n pd h pops of vsols mls sd on hss h ngdns. Pulon onns mhml modlng of vsols ml. Kywods: gound nlyss, modlng, p-ssn, numl hnqus, vsols pops. W STĘP W nlz włśwośmłówozóżnsędw szzgólnodzmłów doskonłyh,nsnąyhw zzywsoś:łodoskonlspężyspłyn doskonllpk.cło doskonlspężys,zgodnz pwm Hookè,wykzunpężnwpospopoonln do odkszłn nzlżn od pędkoś odkszłn.płyndoskonllpk,zgodnzpwm Nwon,hkyzusęym,żnpężnsyzn s wpos popoonln do gdnu popzzngo pędkośpłynu(szykośśnn)[-6]. Młyzzywswykzuąodhylnzówno odpwhook kpwnwon.isnądw wżnodzyhodhylń: 5
Rn Gnowsk, Adm Gnowsk - odkszłnłsłgolu szykośćśnn mogąyćnpopoonlndonpężnluzlżć od ngo w sposó dzzłożony, - npężnmożzlżćdnozśnododkszł- nodszykośodkszłn,kównżodwyż- szyhpohodnyhodkszłnwzględm zsu- sąo odhyln zsow. Odhyln zsowhkyzuązhownsę młu ko ukłdu ł słgopłynu lpkgo. Modydńwłśwoślpkospężysyhmłów opsno w wlu ph np. [, 7-]. fkywnym ozowym sposom pzdswnwłśwośł, w ym włśwoślpkospężysyh,szudown modlu mhnzngo, kóy ędz sę kośowo zhowywłw sposópodonydodngoł.modlm mhnznym łdoskonlspężysgohook sspężyn śuow,kówydłużnswpos popoonlndopzyłożonsłyzsnodgyw pzy ym żdnol.snowo doą nlogędo zlżnoś mędzy npężnm odkszłnm w pzypdkułspężysyh.modlm mhnznym ł doskonl plsyzngo S.Vn ssuwk. Dopókpzyłożondosuwksłnpzkozypwn wośgnzn(ównsl syzngo), wydłużnnzhodz.popzkoznuwoś wydłużnodywsępoddzłnm słysł,kó odęnspowodupowousuwkdopwongo położn. Modlm mhnznym płynu doskonl lpkgonwonsłumkhydulzny.pzyłożon sł spowodu odpowdną pędkość wydłużn, odę sły n dopowdzdo powou łok do pwongopołożn.pędkośćnzlżyodwydłu- żnłkowgo[-6].modlmożnłązyćuzy- sku sę modl mhnzn ło włśwośh złożonyh. Połązn lmnów modlu moż yć ównolgł lu szgow. W pwszym pzypdku lmnyukłdumąksmodkszłn,h npężnsumuąsę.w dugm pzypdku sodwon.lmny mą k sm npężn pzy sumownusęodkszłń[9]. Mądnwynkozymnpodzsdnpłznpzyoążnusyznym młulpkospężysgo wozyw polmowgo, opowno modl mmyzny posu płznpodęopóępoksympunków dośwdzlnyh kzywą modlową. W ym luuwozonopoduęnumyznązzsosownm pogmumhdwnsposó,ymożlw yło wyznzn pmów modlu.w dnh płzn w lu poddn pósłmu npężnu 5 pzyłożonomomngnąy.oążndonok,ż ozymnonpężnówn5mp.bdnpzpowdzono w mpuz oozn ±,5 C oz w wlgonośwzględn5 5% dnozśndlzh pók.pom odkszłn powsłgo w wynku dzłnmomnu zgnągo lzowny yłpzz ksnsom.dodńużyowozywmoplsyzngo, polpopylnu, o nzw hndlow Mln P yp J-fmyBslOlnPolyolfns.Pókdodń o wymh 5xx mm wykonnomodąwyskwnnwyskślmkowypukm 65-6 C sown kompuowo. Wunk posu wyskwnyłyokślonnpodswzlńpodnyhpzz podun: mpu wyskwn - C, mpu fomy - Cśnn wyskwn - MP, śnndosku- 8MP,zshłodzn- s.. MODL TORTYCZNY MATRIAŁU LPKOSPRĘŻYSTGO Równnlpkospężysoślnowmożnzpsć w pos [-]: ( ) ( ) ( u) ( u) du ( u) du () ( ) gdz: () - odkszłn, () - npężn, - współzynnklpkoś, - współzynnkspężysośpodłużn, - lz Posson, - zęsolwość,,, - pmysł, () - funklpkospężysośzwnądm płzn. Równn () opsu ogólny pzypdk odpowdz młundowolnwymuszn().pwszyskłdnkównn()pznuodkszłnspężys, dug - odkszłnlpkospężys,z- płynę nwonowsk. Mhnznylnowymodllpkospężysośmoż yć opsny pzy użyu ównn óżnzkowgo o pos [-]: m d d n gdz sąfunkmpmów modlu (ys.). Równnmodlow()możyćuznnzównowżn ównnu konsyuywnmu młu ylko wdy, gdy pmy sąpowązndnoznzn d d ()
IDNTYFIKACJA PARAMTRÓW MODLU FIZYCZNGO MATRIAŁU 5 zsłymmłowymozpmmwysępuąym w ównnu (). Dosymullzowngoposupłznpzyęomodlszśolmnowypzdswonynys.. Rys.. Shm modlu Równnmodlowmożnzpsćwęwpos: () Pzyzym ównnumożlwąpzlznpmówmodlusąnsępuą: () (5) (6) Szukmyozwąznównndnoodngo (7) Równn hkysyzn s pos: (8) ; Rozwąznszzgólndlpwsków :,, Dl,,, Rozwąznównndnoodngospos: (9) Szukmy ozwąznszzgólngoównn() Rozwąznszzgólnspos: A ponwżspwskm ównnhkysyzngo zyl: A A Rozwąznogólnmposć: () = dl,, nlżyolzyćzwunkówpoząkowyh..
Rn Gnowsk, Adm Gnowsk. Oszn ozwązn ównn modlowgo m posć: () Dldnyhposupłzndngomłuuzysknyh z kspymnu:.5.5.5.5.5 5.5 7.5 9.5.5 [h] 7.5.5 5.5 9.5.5 7.5.5 5.5 9.5 5.5 57.5..8..6.8.9..... ps.8 [%] : 5 [MP].56.6.7....8... Uwozono lgoym w pogm Mhd, gdz: zs,pokóym mzonowośodkszłń, odkszłn, npężn,,,,,, pmy modlu O,,,,,, : xp () xp F,, O,,,,,,,,, :.985 6.77 6.55 M. 6..85 () : : : : : : :... M : Mnmz F,,,,, Nys.pzdswonokzywądośwdzlnąkzywą oyznądldngomłu. Rys..Kzywdośwdzln()kzywoyzn () dngomłu Pzpowdzondnkspymnlnpozwolły zwyfkowćpzyęy modloyzny.dokłdność olzńpmów modlulgoymm npsnym w pogmmhduzlżnonyłpzdwszyskm od nzun wunków sowyh pmów modlu, pzy zym wyno k pmy sow, pzy kóyh dopsown kzyw oyzn oz zulówdośwdznyłonlpsz. () () Lu. GskJ.:Opszwsklpkospężysoślnowpolmówkonsukynyh.PnukowWPW n. Wszw 99.. Kolk J., Pgo A.: Non-ln nsl p of polypopyln: m-sn supposon nd p pdon. Polym 6, 7, p. 6-56. 55
IDNTYFIKACJA PARAMTRÓW MODLU FIZYCZNGO MATRIAŁU. Xu B.X., Yu Z.F., ggl G.: A numl podu fo vng ml p pops fom ndng p ss. A Ml 7, 55, p. 675-68.. Gsk J.: Th pplon of n xponnl yp funon fo h modlng of vsolsy of sold polyms. Polym ngnng nd Sn 99 Vol., No., p. 7 -. 5. NowkW.:Tospężysoś.Wszw:PWN,97. 6. WlzyńskA.P.:Mhnkpolmówwpkykonsukyn.Wszw:WNT,98. 7. JkowlukA.:Posypłznzmęznwmłh.Wszw:WNT,99. 8. ZwdzkJ.:Polmywyężnznużnpolmówkowozywkonsukynyh.Wszw:PWN, 978. 9. Dsk W.: Anlz modl ologznyh. Wszw: PWN, 968.. Cho K., L B. H., Hwng K.-M., L H., Cho S.: Rhologl nd mhnl pops n polyhyln lnds. Polym ngnng nd Sn 998, Vol. 8, No., p. 969-975.. Yng K., L S.-H., Oh J.-M.: ffs of vsosy o nd omplzs on h mophology nd mhnl pops of polyon/ylonl-udn-syn lnds. Polym ngnng nd Sn 999, Vol. 9, No. 9, p. 667-677. 56