SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR 118 W WARSZAWIE

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI ZESPOŁU SZKÓŁ NR 118 W WARSZAWIE I. Założenia ogólne podejmowanie szeroko zakrojonych działań wychowawczych i profilaktycznych, zmniejszających skutki zjawisk patologicznych zachodzących w procesie wychowania młodego pokolenia. realizacja zajęć profilaktycznych samodzielnie przez nauczycieli wychowawców danej klasy, przy współudziale pedagoga szkolnego lub przez zapraszanych specjalistów. II. Cele główne 1. Diagnozowanie problemów uczniów w początkowych fazach ich powstawania. 2. Wspieranie i otaczanie każdego ucznia potrzebującego pomocy opieką psychologiczno pedagogiczną (współpraca pedagoga, psychologa wychowawcy klasy i zespołu nauczycieli z uczniem i jego rodzicami), 3. Zapobieganie trudnościom dydaktyczno - wychowawczym poprzez: wzmacnianie poczucia wartości uczniów, integrację w zespołach uczniowskich, pobudzanie kreatywności i możliwości twórczych młodzieży, dążenie do większej otwartości uczniów, świadomego przeżywania emocji, kształcenie umiejętności otwartego wyrażania swoich myśli i poglądów, kształcenie umiejętności komunikacji w różnego rodzaju relacjach np. uczeń-uczeń, uczeń-nauczyciel, kształcenie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych, kształtowanie postaw twórczych i asertywnych, kształcenie umiejętności świadomego dokonywania wyborów, uświadamianie uczniom czym jest uzależnienie, propagowanie zdrowego stylu życia. 4. Zwracanie uwagi na najpilniejsze potrzeby uczniów, takie jak np.: samoakceptacja, poczucia bezpieczeństwa w grupie i inne. 5. Podejmowanie działań zmierzających do wyeliminowania przemocy i zachowań agresywnych wśród uczniów. 6. Dbanie o dobrą komunikację w relacjach uczeń-nauczyciel, uczeń-rodzic, uczeń-uczeń. 7. Uczulanie grona pedagogicznego na narastające zagrożenie uzależnieniami wśród młodzieży. 8. Wyposażenie uczniów, nauczycieli i rodziców w podstawowy zasób wiedzy na temat środków psychoaktywnych, uzależnienia od internetu, zjawiska cyberprzemocy i sposobów reagowania w przypadku pojawienia się problemu. III. Zadania 1. Podejmowanie przez szkołę działań profilaktycznych poprzez: ochronę młodzieży przed zagrożeniami wynikającymi z możliwości kontaktu z papierosami, alkoholem, narkotykami czy agresją jako jeden z ważniejszych elementów programu wychowawczego szkoły, promowanie zdrowego i bezpiecznego stylu życia, 1

uczenie zachowań asertywnych, uczenie dojrzałej, mądrej postawy wobec wszystkich dziedzin życia, przyjęcie zasady, że patologie nie mogą być ani tolerowane ani akceptowane, 2. Przeciwdziałanie niewłaściwym zachowaniom uczniów poprzez: reagowanie na agresję, wulgarne słownictwo, wulgarne gesty, podniesiony ton, przestrzeganie ogólnie obowiązujących w społeczeństwie norm zachowań, integrowanie zespołów klasowych i wytwarzania w nich przyjaznej atmosfery, możliwość wyrażania przez uczniów własnych poglądów i oczekiwań, a więc możliwość otwartego komunikowania się, pobudzanie do aktywnego udziału w pozalekcyjnym życiu szkoły, wdrażanie umiejętności skutecznego komunikowania się, mediacji i negocjacji, wdrażanie w razie konieczności programu zaradczego dostosowanego do charakteru występującego problemu. 3. Współpraca grona nauczycielskiego poprzez: dbałość o stały przepływ informacji o uczniach i ich problemach, wspólne wypracowywanie sposobów rozwiązywania zaistniałych problemów, organizowanie, w zależności od tematyki występujących problemów, problemowych rad pedagogicznych oraz szkoleń kadry nauczycielskiej. 4. Współpraca szkoły z rodzicami poprzez: comiesięczne spotkania wychowawców i nauczycieli z rodzicami, indywidualne spotkania w razie pojawienia się problemów, ofertę specjalistycznej pomocy pedagogicznej i psychologicznej w rozwiązywaniu problemów zarówno wychowawczych jak i rodzinnych, spotkania tematyczne z rodzicami (problem uzależnień, zaburzenia emocjonalne, problemy wieku dorastania, przeciwdziałanie agresji...). 5. Propagowanie programu wolontariatu poprzez: aktywizowanie młodzieży do bezinteresownej, społecznej pracy na rzecz osób i środowisk potrzebujących pomocy, uwrażliwienie na potrzeby społeczne, stwarzanie uczniom możliwości poznania specyfiki pracy w instytucjach opiekuńczowychowawczych poprzez wykonywanie pracy wolontariusza. 6. Współpraca szkoły z placówkami specjalistycznymi, policją, strażą miejską. Załączniki: 1. Strategia działań wychowawczych, zapobiegawczych i interwencyjnych wobec uczniów Zespołu Szkół nr 118 w Warszawie. 2. Procedury postępowania w sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu uczniów oraz pracowników Zespołu Szkół nr 118 w Warszawie. 2

Załącznik Nr 1 do Szkolnego Programu Profilaktyki Zespołu Szkół Nr 118 w Warszawie STRATEGIA DZIAŁAŃ WYCHOWAWCZYCH, ZAPOBIEGAWCZYCH I INTERWENCYJNYCH WOBEC UCZNIÓW Zespołu Szkół nr 118 w Warszawie Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich /Dz.U. z 1982 r. Nr 35 poz.228 z późn. zm - tekst jednolity Dz.U. z 2002r. Nr 11 poz.109 z /oraz przepisy wykonawcze w związku z ustawą/. 2. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi /Dz. U. Nr 35, poz.230 z późn. zm./ 3. Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii / Dz.U. z 2003 r. Nr 24, poz. 198/. 4. Ustawa z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji /Dz. U. Nr 30 poz. 179 z późn. zm./ 5. Zarządzenie Nr 15/97 Komendanta Głównego Policji z dnia 16 czerwca 1977 r. w sprawie form i metod działań Policji w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich. 6. Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10 poz. 55). 7. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty /Dz.U. z 1996 r. Nr 67 poz.329 z późn. zm./ 8. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem / Dz.U. Nr 26 poz.226 ROZDZIAŁ I Podstawa prawna postępowania pracowników szkoły oraz policji w sytuacjach zagrożenia młodzieży szkolnej demoralizacją wybrane zapisy w aktach prawnych. 1 1. Na terenie szkoły może dochodzić do zdarzeń, które bezpośrednio zagrażają bezpieczeństwu i zdrowiu (czasem nawet życiu) uczniów. 2. Szczególny obowiązek reagowania, w przypadku stwierdzenia u młodych ludzi niepokojących sygnałów w zachowaniu, spoczywa właśnie na szkole - z racji charakteru tej placówki. 3. Szkoła jest placówką zobowiązaną do wczesnej diagnozy objawów niedostosowania społecznego, profilaktyki oraz oddziaływań wychowawczych i resocjalizacyjnych wobec uczniów. 4. Konieczna jest właściwa reakcja wychowawcy, pedagoga, dyrekcji szkoły, adekwatna do zaistniałego zdarzenia, oraz powiadomienie w razie potrzeby stosownych instytucji, daje gwarancję, że podjęte działania zapewnią bezpieczeństwo uczniów. 5. Bardzo ważne jest umiejętne, w pełni profesjonalne przeprowadzenie skutecznej interwencji z zachowaniem wszelkich praw osób uczestniczących w zdarzeniu, a w szczególności praw ucznia. 3

2 1. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. dotyczy szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. 2. Zgodnie z 2 powyższego rozporządzenia działalność wychowawcza i zapobiegawcza w szkole i placówce polega w szczególności na: 1) systematycznym rozpoznawaniu i diagnozowaniu zagrożeń związanych z uzależnieniem, 2) informowaniu o narkomanii i jej skutkach, 3) współpracy z rodzicami dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem, 4) poradnictwie w zakresie zapobiegania uzależnieniom od środków i substancji, o których mowa w 1 przytoczonego rozporządzenia. 5) w przygotowaniu nauczycieli i osób zajmujących się wychowaniem dzieci i młodzieży do przeciwdziałania narkomanii. 3 1. Niepokojącymi przejawami demoralizacji dzieci i młodzieży są zachowania problemowe, z których za najbardziej zagrażające dla zdrowia uznaje się narkomanię, alkoholizm i prostytucję. Są to zjawiska, wobec których nikt z ludzi dorosłych nie może pozostawać obojętny, zwłaszcza, że zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży najczęściej ze sobą współwystępują. 2. Picie alkoholu czy odurzanie się narkotykami współwystępuje z zachowaniami agresywnymi, przestępczymi, wczesną inicjacją seksualną. Wszystkie te czynniki mogą być przyczyną niedostosowania społecznego, nawiązywania kontaktów z grupami przestępczymi, a w dalszej kolejności popełniania przestępstw przez dzieci i młodzież. 3. Jeżeli zdarzenia, w których uczeń (przed ukończeniem 18 lat) znajduje się pod wpływem alkoholu lub narkotyków na terenie szkoły, powtarzają się, świadczy to o jego demoralizacji. Nakłada to na szkołę obowiązek powiadomienia Policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sądu rodzinnego o tej szczególnej sytuacji. 4. Spożywanie przez ucznia, który ukończył 17 lat, alkoholu na terenie szkoły stanowi wykroczenie z art. 431 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Należy o tym fakcie powiadomić Policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tej instytucji. 5. Zgodnie z przepisami ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w Polsce karalne jest: 1) posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych; 2) wprowadzanie do obrotu środków odurzających; 3) udzielanie innej osobie, ułatwianie lub umożliwianie ich użycia oraz nakłanianie do użycia; 4) wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających. 6. Każde z opisywanych powyżej zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat a nie ukończył 17 lat. 7. Uczeń, który dopuszcza się powyższych czynów po ukończeniu 17 lat popełnia przestępstwo i podlega przepisom ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego. 8. W przypadku zaistnienia jednego z powyższych przestępstw na terenie szkoły, należy wezwać Policję. 4

9. W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie ukończył 17 lat należy zawiadomić Policję lub sąd rodzinny, a w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia, który ukończył 17 rok życia, prokuratora lub Policję 4 1. Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady postępowania Policji z nieletnimi sprawcami czynów karalnych jest Ustawa z dnia 26 października 1982r. 2. O postępowaniu w sprawach nieletnich Policja zgodnie z treścią art. 37 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, w wypadkach nie cierpiących zwłoki zbiera i utrwala dowody czynów karalnych popełnionych przez nieletnich, dokonuje ujęcia nieletnich (czynność poprzedzająca zatrzymanie nieletniego), a także wykonuje czynności w określonym zakresie zlecone przez sędziego rodzinnego. 3. Dokumentem wewnętrznym uściślającym te zasady jest Zarządzenie nr 15/97 Komendanta Głównego Policji z dnia 16 czerwca 1997 r. w sprawie form i metod działań Policji w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich. 4. Do wszystkich podmiotów stosujących przepisy ustawy, a w szczególności do sędziów sądów rodzinnych, kuratorów sądowych, prokuratury, policji, kadry rodzinnych ośrodków diagnostyczno - konsultacyjnych, zakładów dla nieletnich, placówek opiekuńczo - wychowawczych, specjalnych ośrodków szkolno - wychowawczych, szkół i poradni psychologiczno - pedagogicznych kierowana jest preambuła ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich wskazująca na konieczność stwarzania warunków sprzyjających powrotowi do normalnego życia nieletnim, którzy popadli w konflikt z prawem. 5 1. Do podejmowania działań interwencyjnych przez szkołę w sytuacjach kryzysowych zobowiązują treści zawarte w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. 2. 9 powyższego rozporządzenia stanowi: 1) Szkoły i placówki podejmują działania interwencyjne polegające na powiadomieniu rodziców i Policji w sytuacjach kryzysowych w szczególności, gdy dzieci i młodzież używają, posiadają lub rozprowadzają środki, o których mowa w 1 cytowanego rozporządzenia". 2) Treść 10 zobowiązuje szkoły i placówki do opracowania, zgodnie ze statutem, strategii działań wychowawczych i zapobiegawczych oraz interwencyjnych, wobec dzieci i młodzieży zagrożonej uzależnieniem. ROZDZIAŁ II Strategia działań wychowawczych i zapobiegawczych w 118 Zespole Szkół w Warszawie 6 1. Opracowana przez szkołę strategia jest zbieżna ze Statutem i Regulaminem szkoły. Jej treści obejmują w szczególności: 1) systematyczne realizowanie edukacji prozdrowotnej wśród uczniów poprzez zajęcia prowadzone przez: a) pielęgniarkę szkolną (zgodnie z opracowanym harmonogramem oraz wg potrzeb), b) pedagoga szkolnego, 5

c) psychologa szkolnego, d) specjalistów zapraszanych z zewnątrz (Policja, Straż Miejska, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna), e) wychowawców klas, 2) promowanie zdrowego stylu życia poprzez: a) uprawianie turystyki, b) sportowe zajęcia pozalekcyjne. 3) współpracę z rodzicami, w tym: a) podejmowanie przez wychowawców, w ramach zebrań klasowych, działań zmierzających do pedagogizacji rodziców, b) informowanie Rady Rodziców o wszystkich przedsięwzięciach organizowanych przez szkołę oraz realizację postulatów rodziców w tym zakresie, c) organizowanie dla rodziców prelekcji tematycznych (w zależności od potrzeb). 4) systematyczne wspieranie przez szkołę młodzieży zagrożonej uzależnieniem poprzez: a) organizowanie indywidualnych lub grupowych zajęć o charakterze terapeutycznym prowadzonych przez pedagoga i psychologa szkolnego, b) umożliwianie uczniom indywidualnych rozmów z psychologiem lub pedagogiem szkolnym, ułatwiających rozwiązywanie problemów, z którymi młodzież sobie nie radzi, c) kierowanie uczniów i ich rodziców do specjalistycznych placówek, takich jak OPTA, MONAR, KARAN, PZP, d) realizowanie programów profilaktycznych, e) stwarzanie szerokiej oferty zajęć pozalekcyjnych. 5) Prowadzenie działalności informacyjnej z zakresu problematyki uzależnień poprzez: a) upowszechnianie wśród uczniów wiedzy na temat szkodliwości środków psychoaktywnych, b) udostępnianie rodzicom literatury fachowej zgromadzonej w zasobach szkolnych, c) wywieszenie w ogólnodostępnym miejscu informacji na temat instytucji zajmujących się problematyką uzależnień. Treść i formę zajęć profilaktycznych dostosowuje się do wieku uczniów oraz do charakteru pojawiających się problemów i ryzykownych zachowań młodzieży. 7 8 1. W realizacji programu profilaktyki szkoła współpracuje z następującymi instytucjami: 1) Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną nr 3, 2) OPS, 3) Strażą Miejską oraz Policją, 4) Warszawskim Towarzystwem Pomocy Uzależnionym oraz innymi placówkami specjalistycznymi. 2. Również w wewnątrzszkolnym doskonaleniu nauczycieli uwzględnia się problematykę profilaktyki uzależnień. 9 1. Niniejsza strategia działań zawiera procedury postępowania pracowników szkoły w sytuacjach szczególnych zagrożeń związanych z zachowaniami młodzieży naruszającymi zasady współżycia społecznego, używaniem przez uczniów alkoholu lub innych środków 6

odurzających, czy też naruszenia prawa (popełnienie przestępstwa, czynu karalnego). 2. W każdym przypadku prowadzona jest dokumentacja dotycząca konkretnej interwencji, podpisana przez dyrektora szkoły, pracownika szkoły podejmującego działania oraz przez rodzica ucznia objętego tym działaniem. 7

Załącznik Nr 2 do Szkolnego Programu Profilaktyki Zespołu Szkół Nr 118 w Warszawie Spis treści PROCEDURY POSTĘPOWANIA W SYTUACJACH ZAGRAŻAJĄCYCH BEZPIECZEŃSTWU UCZNIÓW ORAZ PRACOWNIKÓW Zespołu Szkół nr 118 w Warszawie Postępowanie w przypadku używania wulgaryzmów wobec rówieśników oraz pracowników szkoły i występowania innych przejawów agresji słownej... 9 Postępowanie w przypadku agresywnego zachowania ucznia... 9 Postępowanie w sytuacji powtarzających się, spóźnień, samowolnych wyjść ze szkoły... 9 Postępowanie z uczniami, których zachowanie utrudnia lub uniemożliwia prowadzenie lekcji.. 10 Postępowanie w sytuacji stwierdzenia dewastowania mienia szkolnego lub cudzej własności.. 10 Postępowanie w sytuacji dokonania przez ucznia fałszerstwa... 11 Procedura reagowania wobec sprawcy cyberprzemocy... 11 Procedura reagowania wobec ofiary cyberprzemocy oraz ofiary każdej innej formy przemocy wobec ucznia... 12 Postępowanie w przypadku nieletniej uczennicy w ciąży... 12 Postępowanie w sytuacji pojawienia się zagrożenia demoralizacją... 12 Postępowanie w przypadku przyjścia do szkoły ucznia pod wpływem alkoholu lub narkotyków lub ich spożywania na terenie szkoły... 13 Postępowanie gdy nauczyciel znajdzie na terenie szkoły narkotyki lub substancję przypominającą go wyglądem... 14 Postępowanie w sytuacji, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie narkotyki.. 14 Postępowanie wobec sprawcy czynu karalnego/przestępstwa... 15 Postępowanie wobec ucznia, który stał się ofiarą czynu karalnego... 15 Postępowanie w sytuacji wymuszenia, zastraszania... 15 Postępowanie w sytuacji wystąpienia kradzieży... 15 Naruszenie przez ucznia regulaminu szkolnego... 16 Postępowanie w sytuacji posiadania przez ucznia przedmiotów niebezpiecznych... 16 Postępowanie w przypadku znalezienia na terenie szkoły broni, materiałów wybuchowych, innych niebezpiecznych substancji oraz przedmiotów... 16 Niewłaściwe zachowanie rodziców/prawnych opiekunów wobec nauczyciela lub pracownika szkoły... 17 Osoby obce, których zachowanie i wygląd wzbudza niepokój... 17 Zapobieganie sytuacjom kryzysowym w tym próbom samobójczym 17 Zasady współpracy szkoły z policją... 18 8

POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU UŻYWANIA WULGARYZMÓW WOBEC RÓWIEŚNIKÓW ORAZ PRACOWNIKÓW SZKOŁY I WYSTĘPOWANIA INNYCH PRZEJAWÓW AGRESJI SŁOWNEJ W przypadku jednorazowego incydentu: 1. Nauczyciel (pracownik szkoły), który był świadkiem zdarzenia, przekazuje informację do wychowawcy klasy o zaistniałym fakcie. Zwraca uwagę uczniowi na niestosowne zachowanie. 2. Wychowawca rozmawia z uczestnikami zajścia. 3. Wychowawca odnotowuje zdarzenie w dzienniku lekcyjnym. W przypadku powtarzających się incydentów: 1. Nauczyciel (pracownik szkoły), który był świadkiem zdarzenia, przekazuje informację do wychowawcy klasy o zaistniałej sytuacji. 2. Wychowawca rozmawia z uczestnikami zajścia. 3. Wychowawca powiadamia rodziców ucznia o zaistniałej sytuacji (może to zrobić telefonicznie lub poprosić o kontakt osobisty rodzica ucznia) oraz odnotowuje to w dzienniku lekcyjnym. 4. Wychowawca oraz pedagog szkolny rozmawiają z poszkodowanym i sprawcą w obecności ich rodziców. 5. Dyrektor szkoły na wniosek wychowawcy lub pedagoga/psychologa szkolnego wymierza kary przewidziane w statucie szkoły. 6. Wychowawca obniża ocenę zachowania. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU AGRESYWNEGO ZACHOWANIA UCZNIA 1. Nauczyciel przerywa agresywne zachowanie ucznia (grupy uczniów). 2. Natychmiast informuje wychowawcę klasy lub pedagoga/psychologa szkolnego o zdarzeniu. 3. Wychowawca lub pedagog/psycholog szkolny przeprowadza rozmowę z uczniem/uczniami na temat zdarzenia, sporządza notatkę (opis zdarzenia, osoby uczestniczące, sprawca, poszkodowany). 4. Wychowawca informuje telefonicznie rodziców (opiekunów prawnych) ucznia/uczniów, uczestników zdarzenia o zaistniałej sytuacji (odnotowuje ten fakt w dzienniku). 5. Rodzice ucznia zostają wezwani do szkoły na rozmowę w obecności wychowawcy klasy, dyrektora szkoły, pedagoga lub psychologa szkolnego. 6. W przypadku powtarzania się sytuacji wychowawca zgłasza ten fakt do pedagoga/psychologa szkolnego oraz powiadamia dyrektora szkoły i rodziców ucznia. 7. Dyrektor szkoły w porozumieniu z wychowawcą/wychowawcami ucznia/uczniów stosuje wobec niego/nich kary określone w Statucie szkoły. 8. W przypadkach szczególnie drastycznych zachowań agresywnych (stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub życia szkoła informuje o zdarzeniu Policję. POSTĘPOWANIE W SYTUACJI POWTARZAJĄCYCH SIĘ SPÓŹNIEŃ, SAMOWOLNYCH WYJŚĆ ZE SZKOŁY 1. Prowadzenie indywidualnych rozmów wychowawcy z uczniem. 2. Telefoniczny stały kontakt z rodzicami, informowanie o spóźnieniach oraz o samowolnych wyjściach ze szkoły (odnotowanie tego w dzienniku lekcyjnym). 9

3. Zobowiązanie rodzica do informowania szkoły o przyczynie nieobecności oraz o możliwości ewentualnych spóźnień dziecka w szkole. 4. W przypadku nieterminowego usprawiedliwiania nieobecności ucznia przez rodziców, wychowawca kontaktuje się z nimi telefonicznie oraz dokonuje wpisu do dzienniczka z informacją o absencji ucznia. 5. Wezwanie rodzica na rozmowę. 6. Obniżenie oceny zachowania. 7. W przypadku samowolnego opuszczenia szkoły przez ucznia Dyrektor na wniosek wychowawcy może zastosować kary dyscyplinarne przewidziane w Statucie (upomnienie, nagana) POSTĘPOWANIE Z UCZNIAMI, KTÓRYCH ZACHOWANIE UTRUDNIA LUB UNIEMOŻLIWIA PROWADZENIE LEKCJI (np. głośne rozmowy, wstawanie z ławek, chodzenie po sali, brak reakcji ucznia na polecenia nauczyciela). 1. Zadaniem nauczyciela jest: 1) słowne zwrócenie uwagi uczniowi na niewłaściwość jego postępowania, 2) uspokojenie sytuacji w klasie, 3) rozdzielenie stron w przypadku zaistnienia konfliktu między uczniami, 4) w przypadku braku reakcji ze strony ucznia/uczniów, poinformowanie ich o konsekwencjach takiego postępowania, 5) dokonanie wpisu w dzienniku lekcyjnym oraz w razie potrzeby w dzienniczku ucznia, 6) w razie dalszej eskalacji problemu (braku reakcji), powiadomienie o zajściu wychowawcy klasy, Dyrektora szkoły lub pedagoga/psychologa szkolnego. 2. Zadaniem wychowawcy klasy jest: 1) przeprowadzenie rozmowy z uczniem/uczniami, ze szczególnym podkreśleniem niewłaściwości ich zachowania oraz wynikających z tego konsekwencji zgodnych ze Statutem szkoły, 2) w przypadku powtórzenia się zachowania lub czynu o dużej szkodliwości sporządzenie odpowiedniej adnotacji w dokumentacji szkolnej, 3) powiadomienie rodziców (prawnych opiekunów) ucznia o zaistniałym zdarzeniu, 4) w przypadku powtarzających się nagannych zachowań ucznia, zaplanowanie wspólnie z pedagogiem i psychologiem szkolnym, dalszej pracy wychowawczej z uczniem. POSTĘPOWANIE W SYTUACJI STWIERDZENIA DEWASTOWANIA MIENIA SZKOLNGO LUB CUDZEJ WŁASNOŚCI 1. Osoba stwierdzająca fakt dewastacji mienia szkolnego przeprowadza rozmowę z osobami znajdującymi się w miejscu zdarzenia w celu ustalenia sprawcy zniszczenia. 2. Powiadamia o zdarzeniu wychowawcę ucznia, Dyrektora szkoły oraz pedagoga i psychologa szkolnego. 3. Po ustaleniu sprawcy dewastacji należy: 1) powiadomić rodziców (prawnych opiekunów) ucznia/uczniów o zdarzeniu, 2) w przypadku dużej szkodliwości czynu Dyrektor szkoły zawiadamia Policję lub także Wydział ds. nieletnich. 4. Za zniszczone mienie szkoły odpowiedzialność materialną ponoszą rodzice (prawni opiekunowie) ucznia. Rodzice (prawni opiekunowie) ucznia zobowiązani są osobiście naprawić zniszczone mienie lub pokryć koszty jego naprawy albo koszty zakupu nowego mienia. 5. Uczeń może mieć nałożoną karę za wyrządzoną szkodę (rodzaje kar są ujęte w Statucie) 10

6. Wychowawca obniża uczniowi ocenę zachowania. POSTĘPOWANIE W SYTUACJI DOKONANIA PRZEZ UCZNIA FAŁSZERSTWA (wpisywanie, poprawianie lub usuwanie ocen, wpisywanie usprawiedliwień nieobecności, przedstawianie fałszywych zwolnień i usprawiedliwień od rodziców, podrabianie lub przerabianie zaświadczeń lekarskich, legitymacji szkolnej, podkładanie prac innych uczniów jako własnych oraz udowodnione przez nauczyciela ściąganie czy inne przypadki, takie jak podrabianie zgody rodziców na udział w zawodach sportowych, wycieczce itp.) 1. Powiadomienie Dyrektora szkoły oraz rodziców (prawnych opiekunów) ucznia. 2. Zorganizowanie spotkania z rodzicami, w obecności ucznia, w celu wyjaśnienia powodów zaistniałego fałszerstwa oraz podjęcia decyzji o dalszym postępowaniu z uczniem. 3. W przypadku podrobienia dokumentu szkolnego (dziennik lekcyjny, oficjalne dokumenty szkoły) szkoła kieruje zawiadomienie o fałszerstwie do odpowiednich organów Policji. 4. Wobec ucznia, który dopuścił się fałszerstwa zastosowane zostają kary dyscyplinarne przewidziane w Statucie szkoły. PROCEDURA REAGOWANIA WOBEC SPRAWCY CYBERPRZEMOCY 1. Postępowanie gdy sprawcą jest uczeń szkoły: 1) nauczyciel, któremu zgłoszony został przypadek cyberprzemocy lub który wszedł w posiadanie takiej informacji, powiadamia o tym fakcie wychowawcę ucznia, pedagoga/psychologa szkolnego i Dyrektora szkoły, 2) wychowawca i pedagog/psycholog szkolny wyjaśniają okoliczności zdarzenia i ustalają ewentualnych świadków, a także rodzaj materiału i sposób jego rozpowszechniania oraz zabezpieczają dowody zaistniałej cyberprzemocy, 3) wychowawca, pedagog/psycholog szkolny, przy udziale nauczyciela informatyki, zabezpiecza dowody i ustala tożsamość sprawcy cyberprzemocy; w przypadku trudności należy skorzystać z pomocy znajdującej się na stronie internetowej: http://helpline.org.pl, 4) wychowawca, pedagog szkolny przy współudziale Dyrektora szkoły analizują zdarzenie i powiadamiają rodziców/prawnych opiekunów sprawcy oraz w razie konieczności odpowiednie organy Policji i/lub Sąd Rodzinny i Nieletnich, 5) przedstawiciele szkoły zobowiązują ucznia sprawcę do zaprzestania takiego postępowania i, wraz z nauczycielem informatyki, do natychmiastowego usunięcia materiałów związanych z cyberprzemocą, 6) przedstawiciele szkoły informują rodziców/ prawnych opiekunów sprawcy o dalszym postępowaniu i zastosowanych wobec sprawcy sankcjach, 7) Pedagog/psycholog szkolny zapewniają uczniowi/sprawcy pomoc psychologicznopedagogiczną oraz, we współpracy z wychowawcą ucznia, monitorują funkcjonowanie ucznia w szkole, 8) Dyrektor szkoły, na wniosek wychowawcy lub pedagoga/psychologa szkolnego, podejmuje decyzję o zastosowaniu kar lub/i środków dyscyplinarnych przewidzianych w Statucie. 2. Postępowanie gdy sprawca jest nieznany: należy w trybie pilnym doprowadzić do przerwania aktu cyberprzemocy, zawiadomić administratora serwisu o zaistniałym fakcie i konieczności usunięcia materiału z sieci; w przypadku trudności należy skorzystać z pomocy znajdującej się na stronie internetowej: http://helpline.org.pl, e-mail: 11

helpline@helpline.org.pl; tel.: 0 800 100 100; należy powiadomić właściwe organa Policji, które podejmą odpowiednie kroki. PROCEDURA REAGOWANIA WOBEC OFIARY CYBERPRZEMOCY (jak i każdej innej formy przemocy wobec ucznia) 1. Rozmowa z uczniem mająca ustalić poziom i zakres wymaganego przez poszkodowanego ucznia wsparcia. 2. Niezwłoczne zawiadomienie Dyrektora szkoły, a następnie rodziców ucznia jeżeli zdarzenie miało miejsce na terenie szkoły. 3. Ustalenie okoliczności i świadków zdarzenia oraz wdrożenie działań zmierzających do przerwania aktu przemocy. 4. Objęcie ucznia opieką psychologiczno-pedagogiczną, a w razie potrzeby skierowanie go do poradni specjalistycznej. 5. Stałe monitorowanie sytuacji poszkodowanego ucznia i jego funkcjonowania w grupie rówieśniczej. 6. Jeżeli zdarzenie miało miejsce poza terenem szkoły ustalenie, czy rodzice poszkodowanego ucznia wiedzą o zaistniałym fakcie przemocy i czy nie potrzebują pomocy i wsparcia ze strony szkoły. PROCEDURA POSTĘPOWANIA WOBEC NIELETNIEJ UCZENNICY W CIĄŻY 1. W przypadku podejrzewania ciąży u nieletniej uczennicy wychowawca lub pedagog/psycholog szkolny powinien: 1) przeprowadzić z nią dyskretny wywiad mający na celu ustalenie jej sytuacji, 2) poinformować rodziców/prawnych opiekunów uczennicy o tym fakcie i konieczności wizyty uczennicy u lekarza ginekologa, 3) po pisemnym potwierdzeniu ciąży przez lekarza należy otoczyć ciężarną uczennicę opieką i zapewnić jej pomoc niezbędną do ukończenia edukacji w szkole. 2. Ciężarna uczennica może korzystać z następujących form pomocy: 1) pozaszkolnej, 2) indywidualnych konsultacji przedmiotowych, 3) indywidualnego nauczania i oceniania stanu posiadanych wiadomości i umiejętności, 4) dostosowania wymagań edukacyjnych do jej możliwości psychofizycznych 5) dostosowania terminu egzaminów klasyfikacyjnych bądź poprawkowych do sytuacji uczennicy, 6) urlopu macierzyńskiego, udzielonego przez Dyrektora szkoły, w przypadku porodu lub połogu. 3. W miarę możliwości należy umożliwić ciężarnej uczennicy terminowe wywiązywanie się z obowiązków szkolnych oraz niezbędną opiekę psychologiczno-pedagogiczną, a w wymagających tego sytuacjach także pomoc socjalną. Każdy przypadek ciąży nieletniej, poniżej 15. roku życia, szkoła ma obowiązek zgłosić do prokuratury. POSTĘPOWANIE W SYTUACJI POJAWENIA SIĘ ZAGROŻENIA DEMORALIZA- CJĄ 1. W przypadku uzyskania informacji, że uczeń który, nie ukończył 18 lat, używa alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawia nierząd, 12

bądź przejawia inne zachowania świadczące o jego demoralizacji (naruszanie, zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od spełniania obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, włóczęgostwo, udział w działalności grup przestępczych) nauczyciel powinien przekazać uzyskaną informację o uczniu wychowawcy klasy. 2. Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrekcję szkoły. 3. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców/prawnych opiekunów ucznia i przekazuje im uzyskaną informację. Przeprowadza rozmowę z rodzicami oraz, w ich obecności, z uczniem. W przypadku potwierdzenia uzyskanej informacji, wychowawca zobowiązuje ucznia do zaniechania negatywnego postępowania, rodziców zaś zobowiązuje do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. 4. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy z kadrą pedagogiczną lub nie reagują na wezwanie do stawiennictwa w szkole, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o wymienionych wyżej przejawach demoralizacji nieletniego, szkoła pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub Policję (specjalistę ds. nieletnich). Podobne postępowanie będzie miało miejsce w sytuacji, gdy szkoła wykorzysta wszystkie dostępne jej metody oddziaływań wychowawczych, (rozmowa z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, spotkania z pedagogiem/psychologiem, itp.) i ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji, zgodnie z warunkami określonymi w ustawie z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. 5. Jeżeli uczeń przejawia powyższe zachowania po ukończeniu 18. roku życia (a nie jest to udział w działalności grup przestępczych czy popełnienie przestępstwa), sposób postępowania nauczyciela w takim przypadku powinien być uregulowany w statucie szkoły. 6. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat, przestępstwa ściganego z urzędu lub udziału w działalności grup przestępczych, zgodnie z art. 304 2 kodeksu postępowania karnego, szkoła jako instytucja jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU PRZYJŚCIA DO SZKOŁY UCZNIA POD WPŁYWEM ALKOHOLU LUB NARKOTYKÓW LUB ICH SPOŻYWANIA NA TERENIE SZKOŁY 1. Odizolowanie ucznia od reszty klasy, ale, ze względów bezpieczeństwa, niepozostawianie go samego; stworzenie warunków, w których nie będzie zagrożone jego życie ani zdrowie i jednocześnie zapewnienie bezpieczeństwa uczniom danej klasy. 2. Wezwanie wychowawcy klasy lub innego pracownika szkoły, zawiadomienie Dyrektora szkoły. 3. W razie złego samopoczucia lub zagrożenia zdrowia ucznia wezwanie pielęgniarki szkolnej lub lekarza w celu określenia stanu jego zdrowia, jeśli to konieczne udzielenie pierwszej pomocy medycznej. 4. Zawiadomienie o fakcie rodziców/opiekunów prawnych, i zobowiązanie ich do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły: 1) w przypadku stawienia się rodziców lub opiekunów przejmują oni opiekę nad uczniem, 2) w przypadku odmowy współpracy ze strony rodziców/prawnych opiekunów lub trudności ze skontaktowaniem się z nimi należy powiadomić patrol szkolny, a o dalszych procedurach decyduje lekarz po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia, 13

3) w razie potrzeby wychowawca lub inny pracownik szkoły może zawiadomić patrol szkolny, policję lub inny właściwy organ. 5. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości ucznia Policja ma możliwość przewiezienia ucznia do izby wytrzeźwień albo do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych na czas niezbędny do wytrzeźwienia (do 24 godzin). O fakcie umieszczenia zawiadamia się rodziców bądź opiekunów i sąd rodzinny, jeśli uczeń nie ukończył 18 lat. POSTĘPOWANIE GDY NAUCZYCIEL ZNAJDZIE NA TERENIE SZKOŁY NARKOTYK LUB SUBSTANCJĘ PRZYPOMINAJĄCĄ GO WYGLĄDEM 1. Nauczyciel, zachowując środki ostrożności, zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu Policji. 2. Nauczyciel próbuje (o ile jest to możliwe w zakresie działań pedagogicznych) ustalić, do kogo znaleziona substancja należy. 3. Nauczyciel powiadamia o zdarzeniu Dyrektora szkoły. 4. Dyrektor szkoły wzywa Policję. 5. Po przyjeździe Policji Dyrektor szkoły niezwłocznie przekazuje zabezpieczoną substancję i informacje dotyczące zdarzenia. POSTĘPOWANIE W SYTUACJI GDY NAUCZYCIEL PODEJRZEWA, ŻE UCZEŃ POSIADA PRZY SOBIE NARKOTYK 1. Nauczyciel w obecności innej osoby (wychowawca, pedagog/psycholog, dyrektor) ma prawo zażądać, żeby uczeń przekazał mu substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz własnej kieszeni. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży ani teczki ucznia (jest to czynność zastrzeżona wyłącznie dla policji). 2. O swoich spostrzeżeniach powiadamia Dyrektora szkoły. 3. O zaistniałym zdarzeniu powiadamia rodziców/prawnych opiekunów ucznia i wzywa ich do natychmiastowego przybycia do szkoły. 4. W przypadku, gdy uczeń na prośbę nauczyciela nie chce przekazać substancji ani okazać zawartości teczki, szkoła wzywa patrol szkolny z psem, który przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję i zabiera ją do ekspertyzy (jeżeli uczeń wyda substancję dobrowolnie, nauczyciel, po jej odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją patrolowi szkolnemu). 5. Zgodnie z przepisami ustawy o narkomanii w Polsce karalne jest: 1) posiadanie każdej ilości środków odurzających lub substancji psychotropowych, 2) wprowadzanie do obrotu środków odurzających, 3) dostarczanie środków odurzających innej osobie, ułatwianie, nakłanianie lub umożliwianie ich użycia, 4) wytwarzanie i przetwarzanie środków odurzających. 6. Każde z wymienionych powyżej zachowań jest czynem karalnym w rozumieniu przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, jeśli sprawcą jest uczeń, który ukończył 13 lat, a nie ukończył 17 lat. Z przestępstwem mamy do czynienia, jeżeli któryś z wymienionych czynów popełnił uczeń po ukończeniu 17 lat. W takiej sytuacji mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. KPK. 7. Jeżeli przestępstwo ma miejsce na terenie szkoły, należy wezwać Policję. 14

POSTĘPOWANIE WOBEC SPRAWCY CZYNU KARALNEGO/PRZESTĘPSTWA 1. Niezwłoczne powiadomienie wychowawcy oraz Dyrektora szkoły. 2. Ustalenie okoliczności czynu i ewentualnych świadków zdarzenia. 3. Przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoły) Dyrektorowi szkoły, lub pedagogowi/psychologowi szkolnemu pod opiekę. 4. Powiadomienie rodziców/prawnych opiekunów ucznia. 5. Niezwłoczne powiadomienie Policji w przypadku, gdy sprawa jest poważna (rozbój, uszkodzenie ciała, itp.), lub sprawca nie jest uczniem szkoły i jego tożsamość nie jest nikomu znana. 6. Zabezpieczenie ewentualnych dowodów przestępstwa, lub przedmiotów pochodzących z przestępstwa i przekazanie ich Policji (np. sprawca rozboju na terenie szkoły używa noża i uciekając porzuca go lub porzuca jakiś przedmiot pochodzący z kradzieży). POSTĘPOWANIE WOBEC UCZNIA, KTÓRY STAŁ KARALNEGO SIĘ OFIARĄ CZYNU Nauczyciel/wychowawca będący na miejscu zdarzenia zobowiązany jest do: 1) udzielenia pierwszej pomocy (pomocy przed-medycznej), bądź zapewnienia jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza, ew. karetki pogotowia w przypadku kiedy ofiara doznała obrażeń, 2) niezwłocznego powiadomienia Dyrektora szkoły, 3) powiadomienia rodziców ucznia ofiary czynu karalnego, 4) niezwłocznego wezwania Policji w przypadku, kiedy sprawa jest poważna i niezbędne jest profesjonalne zabezpieczenie śladów przestępstwa, ustalenie okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia. W każdym przypadku popełnienia czynu karalnego przez ucznia, który nie ukończył 17 lat należy powiadomić Policję lub Sąd Rodzinny; w przypadku popełnienia przestępstwa przez ucznia który ukończył 17. rok życia należy powiadomić prokuratora lub Policję. POSTĘPOWANIE W SYTUACJI WYMUSZENIA, ZASTRASZANIA Każda osoba, która była świadkiem, bądź ofiarą wymuszenia pieniędzy lub rzeczy, a także była zastraszana powinna bezzwłocznie powiadomić o tym Dyrektora szkoły. 1. Po wskazaniu osób podejrzanych Dyrektor informuje wychowawcę klasy i pedagoga/psychologa szkolnego, którzy przeprowadzają z uczniem rozmowę. 2. Wychowawca powiadamia rodziców/prawnych opiekunów ucznia o zaistniałej sytuacji i odnotowuje zdarzenie w dzienniku, co ma wpływ na ocenę zachowania ucznia. 3. Osoba interweniująca sporządza notatkę ze zdarzenia. 4. W przypadku powtarzania się wymuszeń pieniężnych lub stosowania pogróżek i zastraszania, Dyrektor szkoły ma obowiązek poinformować Policję lub Sąd Rodzinny. POSTĘPOWANIE W SYTUACJI WYSTĄPIENIA KRADZIEŻY 1. Każda osoba, która była ofiarą kradzieży, zgłasza ten fakt wychowawcy klasy. 2. Wychowawca informuje o tym fakcie pedagoga/psychologa szkolnego oraz Dyrektora. 3. Pedagog/psycholog szkolny ustala okoliczności, świadków i sprawcę kradzieży. Informuje o tym fakcie Dyrektora oraz rodziców/prawnych opiekunów sprawcy 15

kradzieży. Przeprowadzona zostaje rozmowa ze sprawcą w celu poznania motywów czynu, naprawienia szkody. 4. Wychowawca obniża ocenę zachowania do najniższej i sporządza notatkę ze zdarzenia. 5. Dyrektor stosuje karę dyscyplinarną przewidzianą w Statucie szkoły. 6. Dyrektor w porozumieniu z wychowawcą i pedagogiem/psychologiem szkolnym zgłasza ten fakt na Policję lub do Sądu Rodzinnego. NARUSZENIE PRZEZ UCZNIA REGULAMINU SZKOLNEGO 1. Należy poinformować o w/w zdarzeniu wychowawcę klasy, a w przypadku jego nieobecności pedagoga/psychologa szkolnego, wicedyrektora lub dyrektora szkoły. 2. Należy przeprowadzić rozmowy wychowawcze i interwencyjne, dotyczące naruszenia regulaminu szkolnego (należy je przeprowadzać przy pełnoletnich świadkach, którzy w razie potrzeby będą mogli potwierdzić ich treść). Ważne jest też dokumentowanie takich rozmów przy pomocy krótkich notatek służbowych. 3. Rozmowy interwencyjne dotyczące naruszenia regulaminu szkoły powinny odbywać się w obecności rodziców bądź opiekunów ucznia; należy zachować zasadę dokumentowania takich rozmów przy pomocy notatek np. w dzienniku lekcyjnym. 4. Przy powtarzających się sytuacjach związanych z łamaniem regulaminu szkolnego oraz przy brak współpracy ze strony rodziców/prawnych opiekunów (np. odmowa bądź uchylanie się od uczestnictwa w spotkaniach w szkole przez rodzica/opiekuna) może być podstawą do wystąpienia do Sądu Rodzinnego. POSTĘPOWANIE W SYTUACJI POSIADANIA PRZEZ UCZNIA PRZEDMIOTÓW NIEBEZPIECZNYCH 1. Należy nakłonić ucznia do oddania niebezpiecznego przedmiotu, a następnie zdeponować go w sekretariacie szkoły lub w gabinecie Dyrektora. 2. Jeżeli uczeń odmawia oddania przedmiotu zabronionego, należy go poinformować, że ma taki obowiązek, a w przypadku dalszej odmowy, uczeń ponosi konsekwencje za złamanie regulaminu szkolnego. 3. W przypadku, gdy użycie zabronionego przedmiotu może stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia, natychmiast powiadomić Dyrektora, która zawiadamia policję. 4. Sporządzić notatkę ze zdarzenia (wychowawca w dzienniku lekcyjnym lub na odrębnej kartce). 5. Powiadomić rodziców (prawnych opiekunów) o zdarzeniu. 6. Po konsultacji wychowawcy z pedagogiem/psychologiem szkolnym, podjąć działania wynikające ze Statutu Szkoły oraz Regulaminu Szkolnego. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU ZNALEZIENIA NA TERENIE SZKOŁY BRONI, MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH, INNYCH NIEBEZPIECZNYCH SUBSTANCJI LUB PRZEDMIOTÓW 1. Należy zapewnić bezpieczeństwo przebywającym na terenie szkoły osobom (w przypadku zagrożenia Dyrektor szkoły podejmuje decyzję o ewakuacji ludzi i mienia). 2. Uniemożliwić dostęp osób postronnych do tych przedmiotów i wezwać Policję/Straż Pożarną. 3. Poinformować siły policyjne o rozkładzie pomieszczeń w obiekcie oraz o tym, co powinno się znajdować w poszczególnych, konkretnych miejscach. 16

4. Pod żadnym pozorem nie dotykać, nie przemieszczać podejrzanych, niebezpiecznych przedmiotów lub ładunków. 5. Nie dopuszczać do paniki. NIEWŁAŚCIWE ZACHOWANIE RODZICÓW/PRAWNYCH OPIEKUNÓW WOBEC NAUCZYCIELA LUB INNEGO PRACOWNIKA SZKOŁY 1. Nauczyciel nie powinien prowadzić rozmów z rodzicem, który jest pod wpływem alkoholu; jeżeli rodzic chce nam udowodnić swoją trzeźwość, należy skierować go do najbliższej jednostki policji, celem przeprowadzenia badań alkomatem. 2. Każdą rozmowę, która może stać się źródłem konfliktu, należy przeprowadzać w obecności innej osoby, w tym dyrektora szkoły lub jego zastępcy, która będzie mogła, w razie potrzeby, potwierdzić jej przebieg. 3. Przebieg rozmowy należy udokumentować przy pomocy notatki służbowej, którą powinna podpisać również osoba współuczestnicząca od strony szkoły. 4. Nie należy udzielać informacji na temat ucznia rodzicowi, którego sąd pozbawił praw rodzicielskich. 5. W przypadku odebrania władzy rodzicielskiej sąd może zakazać rodzicom (rodzicowi) osobistego kontaktu z dzieckiem. W związku z tym postanowienie w tej sprawie powinno być dostarczone do placówki, w której realizowany jest przez dziecko obowiązek szkolny. OSOBY OBCE W SZKOLE, KTÓRYCH ZACHOWANIE I WYGLĄD WZBUDZA NIEPOKÓJ Każdy, kto nie jest aktualnie uczniem bądź pracownikiem szkoły jest osobą obcą. Postępowanie wobec osób obcych przebywających na terenie szkoły: 1) każda osoba obca wchodząca na teren szkoły ma obowiązek przedstawić dyżurującemu pracownikowi cel swojej wizyty oraz udostępnić ważny dokument potwierdzający jej tożsamość, 2) każdy pracownik szkoły ma prawo żądać informacji o celu pobytu, 3) w przypadku, gdy osoba obca odmawia podania celu wizyty, zachowuje się agresywnie bądź stwarza zagrożenie dla osób przebywających w szkole, należy poprosić tę osobę o opuszczenie terenu szkoły, 4) jeżeli osoba nie zastosuje się do polecenia, wówczas pracownik informuje o tym fakcie Dyrektora szkoły. 5) Dyrektor przeprowadza rozmowę z tą osobą, a jeżeli nie odnosi ona skutku, powiadamia o tym fakcie Policję. ZAPOBIEGANIE SYTUACJOM KRYZYSOWYM W TYM PRÓBOM SAMOBÓJ- CZYM Szkoła, z uwagi na realizowane zadania, jest zobowiązana do wczesnego rozpoznawania problemów oraz podejmowania działań profilaktycznych, interwencyjnych i pokryzysowych. Działania profilaktyczne: 1. Obserwowanie uczniów (ich ekspresji słownej i niewerbalnej) pod kątem prób i myśli samobójczych, depresji, nadużywania alkoholu i innych substancji psychoaktywnych oraz w celu jak najwcześniejszego poznania niepokojących zmian w ich zachowaniu i wyglądzie zewnętrznym. 17

2. Podjęcie próby rozpoznania u uczniów zaburzeń osobowości i zaproponowanie im pomocy psychologicznej. 3. Nawiązywanie bliższych kontaktów z uczniami, ułatwiające zrozumienie ich i, w razie potrzeby, umożliwiające udzielenie pomocy. 4. Rozładowywanie negatywnych emocji ucznia. 5. Pomaganie w nauce uczniom o mniejszych umiejętnościach. 6. Wsparcie, dawanie bliskości, okazywanie zrozumienia, akceptacja. 7. Zwracanie uwagi na przypadki wagarowania. 8. Eliminowanie używania alkoholu i narkotyków 9. Utrzymywanie przez wychowawcę klasy stałego kontaktu z rodzicami/opiekunami prawnymi ucznia. 10. Koncentracja na głównych problemach ucznia i ich pozytywne przeformułowanie, jeżeli jest to możliwe. 11. Wskazanie różnych systemów oparcia oraz zadbanie o dostępność informacji o placówkach interwencji kryzysowych i psychiatrycznych (Ośrodek Pomocy Społecznej, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Poradnia Zdrowia Psychicznego, Policja, Straż Miejska, Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w rodzinie niebieska linia). 12. Zorganizowanie szkolenia dla całej Rady Pedagogicznej z zakresu podejmowania interwencji kryzysowej. 13. Powołanie spośród nauczycieli i innych pracowników szkoły Zespołu Kryzysowego. W stałym składzie tego zespołu powinien znaleźć się: Dyrektor szkoły, pedagog szkolny, psycholog szkolny i pielęgniarka. W przypadku zaistnienia próby samobójczej ucznia skład Zespołu Kryzysowego powinien być rozszerzony o wychowawcę klasy i nauczycieli uczących w tej klasie. Działania interwencyjne: 1. W przypadku podejrzenia zagrożenia próbą samobójczą ucznia należy ustalić rodzaj i poziom zagrożenia. 2. Monitorować ucznia znajdującego się w trudnej, kryzysowej sytuacji. 3. W razie konieczności wezwać pomoc właściwą do zaistniałego zagrożenia (pogotowie ratunkowe, policję, straż miejską) i w czasie tej interwencji zadbać, żeby przebiegła ona spokojnie i dyskretnie. 4. Zawiadomić o możliwym, realnym zagrożeniu próbą samobójczą Dyrekcję szkoły, wychowawcę oraz rodziców: 1) w przypadku stawienia się rodziców lub opiekunów przejmują oni opiekę nad uczniem, 2) w przypadku odmowy współpracy ze strony rodziców/prawnych opiekunów ucznia należy powiadomić Sąd Rodzinny, 3) należy chronić ucznia oraz inne osoby przed dodatkową traumą, związaną np. z kontaktem z postronnymi osobami, przedstawicielami mediów. 5. Należy powiadomić organ prowadzący i organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Działania pokryzysowe: 1. Sporządzenie przez osoby zajmujące się uczniem notatki służbowej, opisującej zaistniałą sytuację lub zdarzenie. 2. O ile to możliwe, dokonanie oceny ryzyka ponowienia przez ucznia próby samobójczej. 3. Zaplanowanie, wspólnie ze specjalistami (Centrum Interwencji Kryzysowej, Poradnia Zdrowia Psychicznego, lekarz prowadzący ucznia), dalszej strategii postępowania o ile zezwalają na to procedury leczenia specjalistycznego. 18

4. Podjęcie, w razie takiej potrzeby, próby zmobilizowania rodziny do udzielenia dziecku wsparcia i zapewnienia bezpieczeństwa. 5. Wystąpienie, poprzez szkołę, do Sądu Rodzinnego w przypadku odmowy przez rodziców/opiekunów lub pełnoletniego ucznia współpracy ze szkołą lub odmowy nawiązania kontaktu ze specjalistą. ZASADY WSPÓŁPRACY SZKOŁY Z POLICJĄ I STRAŻĄ MIEJSKĄ W ramach działań profilaktyczno-wychowawczych w zakresie profilaktyki zagrożeń, szkoła powinna utrzymywać stałą współpracę z odpowiednimi organami Policji i Straży Miejskiej. Koordynatorami współpracy powinni być: ze strony szkoły pedagog/psycholog szkolny; ze strony Policji specjalista ds. nieletnich i patologii. Wspólnie z dzielnicowym rejonu, w którym znajduje się szkoła, powinni oni ustalić wzajemne zasady kontaktowania się w sprawach bieżącej wymiany informacji i rozwiązywania problemów związanych z bezpieczeństwem uczniów. Wzywanie Policji/Straży Miejskiej do szkoły: 1. Policja/Straż Miejska powinna być wzywana do szkoły w sytuacjach, o których mowa w obowiązujących w szkole procedurach albo, gdy wyczerpane zostaną wszystkie środki możliwe do zastosowania przez szkołę w określonej sytuacji, w której obecność przedstawicieli Policji/Straży Miejskiej nie była konieczna. 2. Każde, dotyczące uczniów, wezwanie przedstawiciela Policji/Straży Miejskiej do szkoły powinno być wcześniej uzgodnione z Dyrektorem szkoły. Współpraca szkoły z Policją/Strażą Miejską obejmuje: 1. Organizowanie spotkań kadry pedagogicznej szkoły z zaproszonymi specjalistami ds. nieletnich, dotyczące tematyki zagrożeń młodzieży przestępczością, uzależnieniami oraz demoralizacją. 2. Organizowanie spotkań tematycznych młodzieży szkolnej z przedstawicielami Policji/Straży Miejskiej, między innymi na temat: 1) odpowiedzialności nieletnich za popełniane czyny karalne, 2) prawnych aspektów narkomanii, 3) wychowania w trzeźwości, 4) sposobów unikana tego typu zagrożeń. 3. Informowanie Policji lub Straży Miejskiej o zaistnieniu na terenie szkoły zdarzeń noszących znamiona przestępstwa, stanowiących zagrożenie dla życia i zdrowia uczniów oraz o zaistniałych przypadkach świadczących o demoralizacji uczniów. 4. Przeciwdziałanie, narastającemu wśród młodzieży, problemowi palenia papierosów (pogadanki w ramach lekcji wychowawczych). 5. Wspólny udział w lokalnych programach profilaktycznych związanych z zapewnieniem uczniom bezpieczeństwa oraz zapobieganiem demoralizacji i przestępczości nieletnich. 19