WYMOWA WĘGIERSKICH GŁOSEK SAMOGŁOSKI Wymowa uproszczona Wymowa dla ambitnych a jak polskie o wymawiamy polskie a przy układzie warg jak przy polskim o á jak polskie a jak polskie a e jak polskie e jak polskie e é jak łącznie wymówione ij wymawiamy polskie i przy układzie warg jak przy polskim e i jak polskie i zawsze wymawiamy jako osobną głoskę, nie zmiękcza spółgłosek í jak polskie i jak i, tylko dłużej o jak polskie o wymawiamy polskie o przy układzie warg jak przy polskim u ó jak polskie o jak o, tylko dłużej ö jak polskie y wymawiamy y przy układzie warg jak przy u ő jak polskie y jak ö, tylko dłużej u jak polskie u jak polskie u ú jak polskie u jak polskie u, tylko dłużej ü jak polskie i wymawiamy i przy układzie warg jak przy mocno ściśniętym u ű jak polskie i jak ü, tylko dłużej Uwaga: umlauty nie są wymienne w zapisie na oe lub ue. SPÓŁGŁOSKI Wszystkie spółgłoski, poza podanymi wyjątkami, wymawiamy jak w języku polskim. cs dzs gy ly ny s sz ty zs jak polskie cz jak polskie dż jak polskie dź (bardzo miękko) jak polskie j jak polskie ń jak polskie sz jak polskie s jak polskie ć (bardzo miękko) jak polskie ż Występujące na końcu wyrazów h jest nieme (np. w nazwiskach Horváth, Tóth). 1
ODMIANA NAZWISK WĘGIERSKICH Uwaga: W odmianie nazwisk węgierskich nigdy nie stosujemy apostrofu NAZWISKA WĘGIERSKIE ZAKOŃCZONE NA SPÓŁGŁOSKĘ odmieniamy tak samo jak podobne rzeczowniki polskie, np. Liszt, Liszta, Lisztowi, z Lisztem, o Liszcie; Molnár, Molnára, Molnárowi, z Molnárem, o Molnárze. NAZWISKA WĘGIERSKIE ZAKOŃCZONE NA SAMOGŁOSKĘ kończące się na -i oraz -y otrzymują końcówki przymiotnikowe, przy czym: przed końcówkami -ego, -emu literę -i lub y zachowujemy, przed -im, -ym (i przed końcówkami liczby mnogiej: -ich, -ych; -im, -ym; -imi, -ymi) pomijamy ją, np. Gömöri, Gömöriego, Gömöriemu, z Gömörim, o Gömörim; Kosztolányi, Kosztolányiego, Kosztolányiemu, z Kosztolányim, o Kosztolányim; Ady, Adyego, Adyemu, z Adym, o Adym; Ormandy, Ormandyego, Ormandyemu, z Ormandym, o Ormandym. a) Nazwiska spolszczone nie zachowują -i, -y: Batory, Batorego, Batoremu, z Batorym, o Batorym; Rakoczy, Rakoczego, Rakoczemu, z Rakoczym, o Rakoczym. b) Słowiańskie nazwiska Węgrów zakończone na -szky, -czky zachowujemy w oryginalnej postaci tylko w mianowniku, zaś w pozostałych przypadkach stosujemy polską ortografię w zakończeniach nazwisk (tzn. -szky, -czky zamieniamy na -ski, -cki), np. Rakovszky, Rakovskiego, Rakovskiemu, z Rakovskim, o Rakovskim; Medveczky, Medveckiego, Medveckiemu, z Medveckim, o Medveckim. c) Nazwiska o zakończeniach -gy, -ly, -ny (w wymowie: -dź, -j, -ń) odmieniają się jak rzeczowniki typu łabędź, dobrodziej, kamień: Nagy, Nagya, Nagyowi, z Nagyem, o Nagyu; Kodály, Kodálya, Kodályowi, z Kodályem, o Kodályu; Arany, Aranya, Aranyowi, z Aranyem, o Aranyu. Nazwisko Jókai może być odmieniane jak rzeczownik lub jak przymiotnik: Jókai, Jókaia, Jókaiowi, z Jókaiem, o Jókaiu; Jókai, Jókaiego, Jókaiemu, z Jókaim, o Jókaim. Za: Zasady pisowni i interpunkcji PWN, http://sjp.pwn.pl/zasady/nazwiska-wegierskie;629635.html 2
WĘGIERSKIE NAZWISKA NA WARSZAWSKICH TARGACH KSIĄŻKI 2016 Uwaga: Węgrzy tradycyjnie przedstawiają się najpierw nazwiskiem, a potem imieniem. Imię i nazwisko (w kolejności alfabetycznej) Uproszczona wymowa Wzór odmiany (podano dopełniacz) János Ávéd [Janosz Awijd] Jánosa Ávéda János Balázs [Janosz Bolaż] Jánosa Balázsa Béla Bartók [Bijlo Bortok] Béli Bartóka Johanna Bodor [Johonno Bodor] Johanny Bodor Szilvia Bognár [Silwio Bognar] Szilvii Bognár Ildikó Boldizsár [Ildiko Boldiżar] Ildikó Boldizsár Géza Csáth [Gijza Czat] Gézy Csátha András Cserna-Szabó [Ondrasz Czerno-Sobo] Andrása Cserna-Szabó Gyula Csics [Dźulo Czicz] Gyuli Csicsa Márton Szepsi Csombor [Marton Sepszi Czombor] Mártona Szepsi Csombora Margit Garajszki [Morgit Gorojski] Margit Garajszki Lajos Grendel [Lojosz Grendel] Lajosa Grendela János Háy [Janosz Haj] Jánosa Háya Kristóf Horváth [Krisztof Horwat] Kristófa Horvátha Csaba Káel [Czobo Kael] Csaby Káela Ottó Kaiser [Otto Kajser] Ottó Kaisera Imre Kertész [Imre Kertijs] Imre(go) Kertésza Imre Kinszki [Imre Kinski] Imre(go) Kinszkiego Noémi Kiss [Noijmi Kisz] Noémi Kiss Csaba Gy. Kiss [Czobo Dź. Kisz] Csaby Gy. Kissa Zoltán Kodály [Zoltan Kodaj] Zoltána Kodálya Pál Korcsmáros [Pal Korczmarosz] Pála Korcsmárosa Dénes Lengyel [Denesz Lendźel] Dénesa Lengyela Miklós Lukács [Miklosz Lukacz] Miklósa Lukácsa Sándor Márai [Szandor Maroi] Sándora Máraiego 3
Zsófia Mautner [Żofio Moutner] Zsófii Mautner Ferenc Molnár [Ferenc Molnar] Ferenca Molnára Zoltán Móser [Zoltan Moszer] Zoltána Mósera Erika Nagy [Eriko Nodź] Eriki Nagy János Oláh [Janosz Ola] Jánosa Oláha István Pion [Isztwan Pion] Istvána Piona Jenő Rejtő [Jeny Rejty] Jenő Rejtő Géza Röhrig [Gijzo Ryrig] Gézy Röhriga Bence Sárközy [Bence Szarkyzi] Bence(go) Sárközyego Márton Simon [Marton Szimon] Mártona Simona György Spiró [Dźyrdź Szpiro] Györgya Spiró Mihály Szajbély [Mihaj Sojbij] Mihálya Szajbélya Attila Szalai [Ottilo Soloi] Attili Szalaiego Krisztina Tóth [Kristino Tot] Krisztiny Tóth Andrea Tompa [Ondreo Tompo] Andrei Tompy László Valuska [Laslo Woluszko] László Valuski László Endre Varga [Laslo Endre Worgo] László Endre(go) Vargi Organizatorzy: Iván Gyurcsík [Iwan Dźurczik] Ivána Gyurcsíka János Tischler [Janosz Tiszler] Jánosa Tischlera Gáspár Keresztes [Gaszpar Kerestesz] Gáspára Keresztesa Zsombor Zeöld [Żombor Zyld] Zsombora Zeölda Miejscowości: Győr [Dźyr] Balatonfüred [Bolotonfired] 4
KILKA PRZYDATNYCH ZWROTÓW Polski Węgierski Uproszczona wymowa Dzień dobry Jó napot (kívánok) Jo nopot (kiwanok) Dobry wieczór Jó estét (kívánok) Jo estijt (kiwanok) Do widzenia Viszontlátásra / Viszlát Wiszontlatasro / Wiszlat Miło mi poznać Örülök Yrilyk Gratuluję Gratulálok Grotulalok Dziękuję Köszönöm Kysynym 5