Geografia Gimnazjum klasa III marzec III Przypomnienie najważniejszych wiadomości z klasy I Wymogi podstawy programowej powtórzenie Zadania do zrobienia: 1. Rozpoznaj, które stwierdzenia odnoszą się do ruchu obiegowego (O), a które do obrotowego (W) a) następstwo dnia i nocy h) wprowadzenie kalendarza b) pełen cykl trwa ok. 24 godz. i) zmiana miejsc wschodu i zachodu Słońca c) strefy oświetlenia Ziemi j) pozorna wędrówka Słońca i innych gwiazd po niebie d) strefy klimatyczne k) rachuba czasu e) pory roku l) pełen cykl trwa ok. 365 dni f) siła Coriolisa m) zmiana wysokości górowania Słońca g) spłaszczenie Ziemi na biegunach 2. Wskaż podpunkty, które charakteryzują oświetlenie Ziemi w dniu 22 VI a) Promienie słoneczne padają pod kątem prostym na zwrotnik Koziorożca b) Słońce góruje w zenicie nad zwrotnikiem Raka c) Bardziej oświetlona jest półkula południowa d) Na półkuli południowej jest to dzień przesilenia zimowego e) W strefie okołobiegunowej północnej trwa dzień polarny, w południowej noc polarna 3. Podkreśl zestaw planet obiegających Słońce w najkrótszym czasie. a) Jowisz, Mars, Saturn. c) Neptun, Jowisz, Uran. b) Merkury, Wenus, Ziemia. d) Saturn, Uran, Ziemia. 4. Na podstawie kartki z kalendarza wskaż prawidłowe odpowiedzi 4.1. tego dnia na półkuli południowej trwa: a) wiosna b) lato c) jesień d) zima
4.2. dzień trwa wtedy: a) 16 h 47 min b) 17 h 27 min c) 16 h 27 min 4.3. jest to: a) dzień jednego z przesileń b) najdłuższy dzień w roku na półkuli północnej c) najdłuższy dzień w roku na równiku d) zwykły dzień 5. Ilość ciepła docierająca do Ziemi w różnych porach roku zależy od: a) rożnej odległości Ziemi od Słońca w ciągu roku (elipsoidalny kształt orbity Ziemi) b) różnego stopnia zachmurzenia zależnego od położenia Ziemi względem Słońca c) różnego kąta padania promieni słonecznych (skutek nachylenia osi Ziemi do płaszczyzny orbity) 6. Oblicz, która godzina czasu słonecznego jest na południku 25 o W, jeśli na południku 148 o E jest godzina 7 22. 7. Oblicz, która godzina czasu słonecznego jest w Kairze (32 o E), jeśli w Quito (78 o W) jest godzina 19 30 8. Oblicz, która godzina czasu strefowego jest w Nowym Jorku (74 o W), jeśli w Warszawie (21 o E) jest godzina 15 00 9. Większość zjawisk kształtujących pogodę i klimat występuje w... a) termosferze. b) mezosferze. c) troposferze. d) stratosferze. 10.Wpisz obok zdania prawdziwego literę P, a obok fałszywego literę F. a) Wody słone stanowią 50% objętości hydrosfery...... b) Oceanem, który zajmuje największą powierzchnię, jest Ocean Indyjski...... c) Przyczynami największego zasolenia wód wszechoceanu w strefie zwrotnikowej są intensywne parowanie i bardzo małe opady atmosferyczne...... d) Siły przyciągania Księżyca i Słońca powodują powstawanie pływów morskich...... e) Prądy nie wywierają żadnego wpływu na klimat lądów, które opływają...... f) Gejzery to źródła zimnej wody wydostającej się na powierzchnię ziemi pod wysokim ciśnieniem...... g) Zasolenie wód morskich wyraża się w promilach ( ), które określają liczbę gramów soli w kilogramie wody.. h) Morze Czerwone odznacza się rekordowo wysokim zasoleniem wód, wynoszącym 35....... 11.Do przykładów ruchu wody j dopasuj odpowiadające im opisy. 1. pływy 2. tsunami 3. prądy a) Powstają między innymi na skutek podwodnych trzęsień ziemi. b) Wywierają znaczący wpływ na pogodę i klimat wielu obszarów na kuli ziemskiej. c) Ich powstawanie związane jest z siłami przyciągania Księżyca i Słońca. d) Najczęściej wywoływane są przez wiatr.
Temp/ opady 4. fale 12. Wśród wymienionych poniżej wskaż elementy klimatu (E) i czynniki klimatotwórcze (C) a) szerokość geograficzna b) prądy b) dobowa amplituda temperatury d) działalność człowieka c) rodzaj i wielkość opadów d) kierunek wiatru d) wysokość n.p.m. d) nasłonecznienie e) ekspozycja stoków d) cyrkulacja atmosferyczna f) oddalenie od mórz i oceanów k) ciśnienie atmosferyczne 13.Spośród poniższych czynników wybierz te, które przyczyniają się do podwyższenia opadów a) zimny prąd morski b) położenie w górach c) położenie w cieniu opadowym d) położenie blisko zbiornika go 14. Na podstawie danych klimatycznych wykonaj poniższe polecenia. I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII C 0,5 2,0 6,4 11,8 16,6 19,7 21,5 20,9 16,9 11,5 5,7 1,5 mm 41 38 34 41 61 36 45 55 39 34 59 48 a) Oblicz średnią roczną temperaturę powietrza.... b) Oblicz średnią roczną amplitudę temperatury powietrza.... c) Oblicz roczną sumę opadów atmosferycznych.... d) Określ strefę klimatyczną... 1 umiarkowana 2 okołobiegunowa 3 zwrotnikowa 4 podzwrotnikowa 5 równikowa 15.Określ prawdziwość poniższych zdań (P prawdziwe, F - fałszywe) a) Efektem ruchu płyt litosfery są trzęsienia ziemi, wulkanizm oraz ruchy górotwórcze. b) W Europie czynne wulkany znajdują się we Francji, w Niemczech i w Polsce. c) Hipocentrum to miejsce we wnętrzu Ziemi, z którego rozchodzą się fale sejsmiczne. d) Wezuwiusz i Etna są wulkanami znajdującymi się w obrębie Ognistego Pierścienia Pacyfiku. e) Pochodzące z wnętrza Ziemi prądy cieplne powodują ruch płyt litosfery. f) Siłę trzęsień ziemi najczęściej określa się w skali Beauforta. g) Tsunami powstają w wyniku podwodnych trzęsień ziemi. h) Oz to blok skalny zdarty z podłoża i przeniesiony przez lądolód na znaczne odległości. i) Abrazja jest procesem polzegającym na niszczeniu brzegów przez fale. j) Takyr to nazwa pustyni ilastej stosowana w Azji Środkowej. k) Bruk deflacyjny stanowi warstwę większych fragmentów skalnych, która powstała wskutek wywiania przez wiatr drobniejszego materiału skalnego.
16.Wypełnij odpowiednio luki korzystając z podpowiedzi poniżej Obszary leżące A... płyt litosfery nazywane są sejsmicznymi. Dochodzi tam do... B... wybuchów wulkanów i trzęsień ziemi. Związane jest to z całą serią naprężeń powstających we wnętrzu ziemi i ich... C... rozładowaniu. Miejsce, w którym powstaje to trzęsienie to tzw. D... Najsilniejsze trzęsienie na powierzchni ziemi odczuwalne jest tuż nad tym wewnętrznym ogniskiem i nazywamy je jako E... trzęsienia ziemi. Siła trzęsień ziemi podawana jest w skali F... 1. Richtera 2. w środku 3. częstych 4. epicentrum 5. Fujity 6. na styku 7. powolnym 8. hipocentrum 9. sporadycznych 10. nagłym 17.Wskaż procesy rzeźbotwórcze wywołane siłami wewnętrznymi. a) erozja b) procesy krasowe c) trzęsienia ziemi d) tworzenie się gór e) wietrzenie f) wulkanizm 18.Połącz nazwy łańcuchów górskich z nazwami kontynentów, na których występują. Alpy A 1 Azja Sudety B 2 Ameryka Północna Himalaje C 3 Europa Kordyliery D Pireneje E 19.Uszereguj w odpowiedniej kolejności rysunki ukazujące powstawanie starorzeczy a) 1, 3, 2 b) 3, 2, 1 c) 3, 1, 2 d) 2, 1, 3 20.Określ, które z poniższych stwierdzeń odnoszą się do cech południków (P), a które równoleżników (R) a) mają kształt okręgów f) łączą bieguny b) wskazują kierunek W E g) przyjmują kształt półokręgów c) wszystkie są takiej samej długości h) można ich wyznaczyć nieskończenie wiele d) wskazują kierunek N S i) przyjmują wartości od 0 o do 90 o e) odczytujemy z nich długość geograficznąj) leżą równolegle do siebie 21.Korzystając z atlasu geograficznego określ współrzędne geograficzne poniższych miast i obiektów a) Paryż (1 o ) d) Raczki Elbląskie (największa depresja Polski) (10') b) Warszawa (1 o ) e) Wieżyca (wzniesienie) (5')
c) Mińsk Mazowiecki (10') f) Rysy (1') 22.Sporządzone dwie mapy: 1:30 000 000 i 1:50 000 000. Na której z tych map linia przedstawiająca rzekę Jangcy będzie dłuższa? 23.Uszereguj poniższe skale w kolejności od największej do najmniejszej a) 1:1 000 000 b) 1: 1000 c) 1:500 d) 1: 830 000 24.Północna granica Polski przebiega wzdłuż wód terytorialnych Bałtyku. Jej długość na mapie w skali 1:2 000 000 wynosi 26,4cm. Oblicz rzeczywistą długość granic morskich. Życzę miłej pracy W marcu w ramach przypomnienia przed egzaminem startujemy z materiałem z klasy I geografia fizyczna świata (atmosfera, geologia itd.). W kwietniu przejrzymy sobie klasę II geografia regionalna (przegląd kontynentów). W maju zajmiemy się projektowaniem wycieczki po własnym regionie (jest to zawarte w podstawie programowej) a w egzaminowym czerwcu pobawimy się ciekawostkami. Wiem, co trzeba