spis treści WARUNKI ŻYCIA W MIEŚCIE Własna sytuacja życiowa 5 Prognoza zmiany własnej sytuacji życiowej 7 Warunki i możliwości stwarzane przez miasto 9 KOMUNIKACJA Komunikacja miejska 11 Komunikacja samochodowa 13 Komunikacja rowerowa 15 BEZPIECZEŃSTWO Poczucie bezpieczeństwa w dzień 17 Poczucie bezpieczeństwa wieczorem i w nocy 19 Sytuacje zagrażające bezpieczeństwu 21 Działanie straży miejskiej 23 Działanie policji 25 Zaangażowanie się w poprawę bezpieczeństwa 27 ŚRODOWISKO Czystość powietrza 29 Poziom hałasu 31 Czystość i porządek 33 Czystość wód 35 Zaangażowanie się w ochronę środowiska 37 POZIOM ŻYCIA Własne możliwości finansowe 39 Własna sytuacja materialna 41 Możliwość otrzymania pomocy materialnej 43 Zaangażowanie się w pomoc osobom potrzebującym 45 Stan techniczny i wyposażenie mieszkania 47 Sąsiedztwo 49 ZDROWIE Własny stan zdrowia 51 Własna sprawność fizyczna 53 Własna sprawność psychofizyczna 55 Wpływ stanu zdrowia na funkcjonowanie 57 Dostępność usług medycznych 59 Jakość usług medycznych 61 CZAS WOLNY Spędzanie czasu wolnego 63 Aktywność fizyczna 65 Aktywność kulturalna i rekreacyjna 67 PRACA Warunki pracy 69 EDUKACJA Poziom edukacji w szkołach 71 Infrastruktura i wyposażenie w szkołach podstawowych 73 Infrastruktura i wyposażenie w szkołach gimnazjalnych 75 Infrastruktura i wyposażenie w szkołach ponadgimnazjalnych 77 OBYWATELSKI POZNAŃ Działalność informacyjna lokalnych mediów 79 Działalność informacyjna Urzędu Miasta Poznania 81 Działalność prezydenta Poznania 83 Poczucie związku z Poznaniem 85 Gotowość do wyprowadzenia się z Poznania 87 Zaangażowanie się w akcje i działania na rzecz miasta 89 Instytucjonalny udział w życiu publicznym, podejmowanie działań obywatelskich 91 Szanowni Państwo Wiedząc, jak ważne jest uwzględnienie potrzeb mieszkańców Poznania w kształtowaniu wizji jego rozwoju, od wielu lat wykorzystujemy wyniki badań socjologicznych przy podejmowaniu i weryfikacji decyzji, których najważniejszym celem jest wysoka jakość życia w naszym mieście. W niniejszej publikacji zostały przedstawione wyniki badań prowadzonych na zlecenie Miasta Poznania przez Centrum Badania Jakości Życia, które działa przy Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w ramach programu badawczego Wskaźniki jakości życia mieszkańców Poznania. Zestaw wskaźników wybraliśmy wspólnie z poznańskimi socjologami po analizie dokumentów i wywiadów z mieszkańcami oraz konsultacjach z ekspertami. Badaniem objęto takie dziedziny życia w mieście, jak: komunikacja, bezpieczeństwo, środowisko, warunki i poziom życia, zdrowie, czas wolny, praca, edukacja i zaangażowanie obywatelskie. O coraz wyższym poziomie jakości życia w Poznaniu świadczą czołowe pozycje miasta w ogólnopolskich prestiżowych rankingach. Ostatnie sukcesy Poznania to m.in. zajęcie I miejsca w Rankingu Samorządów Rzeczpospolitej, uznanie przez tygodnik Przekrój za miasto najbardziej przyjazne mieszkańcom oraz otrzymanie po raz drugi tytułu Lidera Polskiej Ekologii. Dzięki kompleksowej wiedzy obejmującej obiektywne dane statystyczne oraz opinię mieszkańców możemy zidentyfikować nasze silne i słabe strony oraz ocenić etap rozwoju, na którym się znajdujemy, i dzięki temu lepiej zarządzać miastem. Ryszard Grobelny Prezydent Miasta Poznania
metodyka badań metodyka badań JAK CZYTAĆ WSKAŻNIKI Oceny subiektywnych wskaźników zintegrowanych z 2008 roku przedstawiają ikony: na czystości tramwajów i autobusów, ocena wygody jazdy, ocena cen biletów. Na podstawie ocen wskaźników prostych (cząstkowych) obliczono średnie wskaźników zintegrowanych (syntetycznych), stanowiących ogólną ocenę badanego aspektu, np.: ogólną ocenę komunikacji miejskiej. Wartości wskaźników zintegrowanych przedstawione zostały za pomocą wykresów słupkowych. Wykresy te umownie wyrażają temperaturę opinii mieszkańców w badanych aspektach, co graficznie ilustruje ikona termometru ze skalą zróżnicowaną kolorystycznie od barw zimnych do gorących. Skala przyjęta przez autorów badań obejmuje pięć przedziałów wartości wskaźników przekładających się na następujące oceny: W ramach programu Wskaźniki jakości życia mieszkańców Poznania zrealizowano pięć edycji badań w latach: 2002, 2003, 2004, 2006 i 2008. Z opinią poznaniaków zapoznawano się dzięki wywiadom bezpośrednim, przeprowadzonym na reprezentatywnej próbie mieszkańców miasta między 16 a 70 rokiem życia. Odpowiadając na pytania ankieterów, mieszkańcy wyrażali swoją opinię i stopień zadowolenia z poszczególnych aspektów funkcjonowania miasta i warunków stanowiących o poziomie życia w Poznaniu. Do badania opinii mieszkańców wykorzystano pięciostopniową skalę Likerta: pewnym sformułowaniom przypisywano wartości od 1 do 5. W omawianych badaniach wartości 5 przyporządkowano odpowiedź: zdecydowanie tak (bardzo zadowolony); 4 raczej tak (raczej zadowolony); 3 trudno powiedzieć; 2 raczej nie (raczej niezadowolony) a wartości 1 odpowiedź: zdecydowanie nie (bardzo niezadowolony). Odpowiedzi mieszkańców na poszczególne pytania posłużyły do wyliczenia wskaźników prostych. Ich wartości przedstawione zostały na wykresach liniowych, np.: ocena punktualności komunikacji miejskiej, ocena częstotliwości kursowania pojazdów, ocepowyżej ocena bardzo dobra od do ocena raczej dobra od 2,76 do ocena przeciętna (neutralna) od do ocena raczej zła poniżej ocena bardzo zła rok Ocena bardzo dobra lub raczej dobra Ocena neutralna (przeciętna) Ocena raczej zła lub bardzo zła Kierunki zmian wartości subiektywnych wskaźników zintegrowanych w stosunku do poprzedniej edycji badań z 2006 roku ilustrują ikony: Wzrost oceny (istotny statystycznie wzrost wartości wskaźnika zintegrowanego) Bez zmian (brak istotnej statystycznie zmiany wartości wskaźnika zintegrowanego) Spadek oceny (istotny statystycznie spadek wartości wskaźnika zintegrowanego) W komentarzach do wyników badań wykorzystano w niektórych przypadkach procentowe rozkłady odpowiedzi respondentów. Pozyskane w trakcie badań opinii mieszkańców wskaźniki subiektywne (opinia) uzupełniono przykładami obiektywnych wskaźników statystycznych (fakty). Ułatwia to ocenę i analizę zmian poszczególnych aspektów. UŻYTE SKRÓTY: CBA Centrum Badań Akustycznych w Poznaniu CBJŻ Centrum Badania Jakości Życia w Poznaniu GUS Główny Urząd Statystyczny IS w Poznaniu Izba Skarbowa w Poznaniu KMP Komenda Miejska Policji w Poznaniu MOPR Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie w Poznaniu MPK Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu OKE Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Poznaniu PKW Państwowa Komisja Wyborcza PUP Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu SMMP Straż Miejska Miasta Poznania UMP Urząd Miasta Poznania US w Poznaniu Urząd Statystyczny w Poznaniu WIOŚ Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu ZDM Zarząd Dróg Miejskich w Poznaniu ZZO Zakład Zagospodarowania Odpadów w Poznaniu
opinia własna sytuacja życiowa własna sytuacja życiowa fakty Małżeństwa i rozwody na 1000 mieszkańców Struktura wykształcenia mieszkańców 3,66 3,62 3,66 3,59 3,83 4,2 3,8 3,4 3,0 2,6 Pozycja społeczna Poziom wykształcenia Stan zdrowia Sytuacja rodzinna Warunki mieszkaniowe Koledzy i przyjaciele Sytuacja materialna Bezpieczeństwo osobiste Spędzanie czasu wolnego Miasto 9 7 5 3 1 Liczba małżeństw Liczba rozwodów 19 21,1 19,6 40,3 Wyższe Średnie i policealne Zas. zawodowe Podstawowe i poniżej Źródło: US Poznań Relacja przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w Poznaniu do przeciętnego wynagrodzenia w Polsce Poznaniacy bardzo dobrze oceniają własną sytuację życiową. Widać przy tym widoczny wzrost oceny tego aspektu w stosunku do poprzedniej edycji badań. Po- 114 znaniacy przede wszystkim zadowoleni są ze swojego miasta (średnia ocena 4,18), 112 które pozytywnie ocenia dziewięciu na dziesięciu mieszkańców, a także z kolegów i przyjaciół (średnia 4,15) oraz z sytuacji rodzinnej (średnia 4,10) te sfery swojego 110 życia pozytywnie ocenia ośmiu na dziesięciu mieszkańców. Poznaniacy bardzo dobrze oceniają także swój poziom wykształcenia (średnia 3,79), warunki mieszkanio- 108 we (średnia 3,79), spędzanie czasu wolnego (średnia 3,78), bezpieczeństwo osobiste (średnia 3,76) i pozycję społeczną (średnia 3,76). Jedynie własny stan zdrowia 106 oraz sytuacja materialna zostały ocenione nieco niżej, na poziomie raczej dobrym. 2002 2003 2004 2005 2006 2007 5 2008 6
opinia prognoza zmiany własnej sytuacji życiowej prognoza zmiany własnej sytuacji życiowej fakty Struktura gospodarstw domowych wg grupy społeczno-ekonomicznej Podatnicy (osoby fizyczne) wg skali podatkowej w 3,42 3,44 3,21 4,2 3,8 3,4 3,0 2,6 Pozycja społeczna Poziom wykształcenia Stan zdrowia Sytuacja rodzinna Warunki mieszkaniowe Koledzy i przyjaciele Sytuacja materialna Bezpieczeństwo osobiste Spędzanie czasu wolnego Miasto 20 11 3 4 62 Pracownicy Pracujący na własny rachunek Emeryci Renciści Utrzymujący się z innych niezarobkowych źródeł Źródło: US Poznań 2003 2004 2005 2006 2007 I skala 89,2 86,1 89,7 89,3 88 II skala 8,4 8,4 8,2 8,5 9,5 III skala 2,4 2,5 2,1 2,2 2,4 Źródło: IS w Poznaniu Mieszkańcy Poznania, pytani o perspektywę zmiany ich sytuacji życiowej w najbliższych pięciu latach w większości, twierdzą, że zmieni się ona, ale nieznacznie. Korzystne zmiany zdaniem poznaniaków dotyczyć będą przede wszystkim miasta (średnia ocena 3,45), a także spędzania czasu wolnego (średnia 3,32) i poziomu wykształcenia (średnia 3,31). Warunki mieszkaniowe, sytuacja rodzinna, pozycja społeczna, sytuacja materialna, relacje z kolegami i przyjaciółmi oraz poczucie bezpieczeństwa według większości nie ulegną zmianie. Najmniejszy optymizm poznaniacy wykazują, prognozując swój stan zdrowia poprawę w tym zakresie przewiduje zaledwie Przeciętny miesięczny dochód brutto uzyskany przez podatnika wg skali podatkowej co ósmy mieszkaniec. 7 2003 2004 2005 2006 2007 8 zł 13,5 10,5 7,5 4,5 1,5 I skala II skala III skala Źródło: IS w Poznaniu
opinia warunki i możliwości stwarzane przez miasto warunki i możliwości stwarzane przez miasto fakty Struktura wydatków budżetu Miasta w 2008 r. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw 3,64 3,27 3,41 3,41 3,45 4,2 3,8 3,4 3,0 2,6 Życie w czystym środowisku Życie w bezpiecznym otoczeniu Znalezienie dobrej pracy Zarabianie pieniędzy Spędzanie wolnego czasu Korzystanie z kin, teatrów, muzeów Kształcenie siebie i dzieci Korzystanie z usług służby zdrowia Poruszanie się po mieście Wygodne robienie zakupów 2,3 5,7 9,7 3,3 2,3 1,7 12,6 25,5 29,1 4,3 3,5 Transport i łączność Gospodarka komunalna i ochrona środowiska Gospodarka mieszkaniowa Oświata i wychowanie Edukacyjna opieka wychowawcza Ochrona zdrowia Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego Opieka społeczna Administracja publiczna Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa Inne Źródło: US Poznań zł 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 Podmioty gospodarcze Poznaniacy pozytywnie oceniają warunki i możliwości, jakie daje im miasto. 100 Dziewięciu na dziesięciu mieszkańców zadowolonych jest z oferty kin, teatrów i muzeów (średnia ocena 4,27), możliwości kształcenia (4,21) oraz wygodnego 90 robienia zakupów (4,18). Na poziomie bardzo dobrym mieszkańcy oceniają możliwość wypoczynku oraz spędzania w Poznaniu czasu wolnego (3,88). Z poziomu 80 bezpieczeństwa (3,45), stanu środowiska (3,40), możliwości znalezienia dobrej 70 pracy (3,36), zarobków (3,32) oraz z komunikacji (3,33) poznaniacy są raczej zadowoleni. Najniżej, na poziomie oceny przeciętnej, mieszkańcy oceniają możliwość 60 korzystania z usług medycznych (3,04). 9 10 Ogółem W tym osoby fizyczne
opinia komunikacja miejska komunikacja miejska fakty Obiektywne wskaźniki oceny MPK Pasażerowie komunikacji miejskiej Punktualność mln osób 3,43 3,33 3,42 3,50 3,8 3,4 3,0 2,6 Punktualność Częstotliwość kursowania Ceny biletów Czystość wewnątrz pojazdów Wygoda jazdy Sieć połączeń 95 90 85 80 Gotowość techniczna Stan taboru Stan przystanków Źródło: MPK 220 210 200 190 Źródło: MPK Średnia prędkość komunikacyjna Od początku realizacji programu badań jakości życia poznaniacy pozytywnie oceniają warunki komunikacji miejskiej. W 2008 r. aspekt ten uzyskał najwyższą ocenę w porównaniu z poprzednimi edycjami. Mieszkańcy najbardziej zadowoleni są z sieci połączeń (średnia ocena 3,95), którą pozytywnie ocenia ośmiu na dziesięciu mieszkańców. Niemal 3/4 poznaniaków chwali sobie częstotliwość kursowania (3,78) oraz punktualność tramwajów i autobusów (3,77). Wygodę jazdy (3,65) i czystość wewnątrz pojazdów (3,50) mieszkańcy oceniają raczej dobrze. Poznaniacy nie są zadowoleni jedynie z cen biletów (2,39), o których negatywnie wypowiada się prawie 2/3 mieszkańców. km/h 26 23 20 17 11 12 Autobusy Tramwaje Źródło: MPK
opinia komunikacja samochodowa komunikacja samochodowa fakty Wypadki i kolizje drogowe Stan nawierzchni dróg i skrzyżowań 2,82 2,62 2,51 2,65 2,72 4,0 3,0 2,0 1,0 Jakość i stan nawierzchni Czas przejazdu przez miasto Działanie świateł Łatwość dojazdu do celu Znaki i oznakowania drogowe 8 6 4 2 Liczba kolizji Liczba wypadków Źródło: KMP 8,6 28,3 15,1 48 Stan dobry Stan zadowalający Stan niezadowalający Stan zły Źródło: ZDM Wskaźnik motoryzacji liczba samochodów osobowych na 1000 mieszkańców Mieszkańcy regularnie poruszający się po Poznaniu samochodem oceniają warunki jazdy w mieście ogólnie jako przeciętne. Najwyżej, na poziomie oceny raczej do- 500 brej, oceniane są znaki i oznakowanie drogowe (średnia ocena 3,61) oraz działanie 450 sygnalizacji świetlnej (3,28). Łatwość dojazdu do celu (2,91) kierowcy oceniają jako 400 przeciętną. Jakość i stan nawierzchni dróg () zdaniem poznaniaków jest raczej zła negatywnie w tej sprawie wypowiada się trzech na pięciu kierowców. Najniżej 350 oceniany jest czas przejazdu przez miasto (2,04), z którego niezadowolonych jest ponad 2/3 mieszkańców. 0 13 14 Źródło: UMP
opinia komunikacja rowerowa komunikacja rowerowa fakty Długość ścieżek rowerowych Wypadki z udziałem rowerzystów 2,40 1,96 2,45 2,68 3,0 2,6 2,2 1,8 Jakość i stan nawierzchni Czas przejazdu przez miasto Działanie świateł Łatwość dojazdu do celu Znaki i oznakowania drogowe km 80 70 60 50 liczba wypadków 80 70 60 50 2003 2004 2006 2008 1,4 40 Źródło: ZDM 40 Źródło: KMP Ring rowerowy w Poznaniu Aleje Solidarności Poznańscy cykliści najwyżej oceniają łatwość dojazdu do celu (wskaźnik ten uzyskał niemal połowę pozytywnych odpowiedzi i średnią ocen 3,20 oraz czas przejazdu przez miasto, który dobrze ocenia co trzeci rowerzysta (średnia 3,02). Z jakości i stanu nawierzchni dróg niezadowolona jest prawie połowa cyklistów (średnia 2,71), zaś z działania sygnalizacji świetlnej ponad połowa (średnia 2,59). Zdaniem poznaniaków należy przede wszystkim poprawić oznakowanie dróg (negatywnie ocenia je 3/4 rowerzystów, zaś średnia ocena to 1,90). Ogólna ocena warunków poruszania się po mieście rowerem wystawiona przez poznańskich rowerzystów kształtuje się na raczej niskim poziomie. rondo Starołęka 15 Hetmańska 16 Witosa Niestachowska Przybyszewskiego Arciszewskiego Reymonta Bukowska Grunwaldzka Witosa Dąbrowskiego Głogowska Piątkowska Serbska POZNAŃ Hetmańska Naramowicka Starołęcka Zamenhofa Serbska Jana Pawła II Warta Zawady most Lecha Prymasa A. Hlonda rondo Śródka Warszawska J. Maltańskie rondo Rataje Bolesława Krzywoustego Źródło: ZDM
opinia poczucie bezpieczeństwa w dzień poczucie bezpieczeństwa w dzień fakty Wskaźnik przestępczości Wskaźnik przestępczości nieletnich liczba przestępstw w na 10 000 mieszkańców liczba przestępstw na 10 000 mieszkańców 3,61 3,63 3,67 3,39 3,47 3,8 3,4 3,0 2,6 We własnym mieszkaniu W sąsiedztwie miejsca zamieszkania Na dworcach PKP, PKS oraz przystankach MPK W centrum miasta W parkach miejskich i terenach spacerowych Na osiedlach mieszkaniowych z tzw. wielkiej płyty 8 7 6 5 4 Źródło: KMP 50 40 20 10 Źródło: KMP Przestępczość Od 2002 r. systematycznie rośnie poczucie bezpieczeństwa poznaniaków w ciągu dnia. W ostatniej edycji badań ogólna ocena poziomu bezpieczeństwa w dzień jest raczej dobra. Dziewięciu na dziesięciu mieszkańców nie odczuwa zagrożenia w okolicy miejsca zamieszkania (średnia ocena 4,06). Ośmiu na dziesięciu mieszkańców czuje się bezpiecznie w swoich domach, w sytuacji, gdy przebywając sami, usłyszą dzwonek do drzwi. Również w centrum miasta poznaniacy czują się bardzo bezpiecznie (średnia 3,79). Co piąty mieszkaniec odczuwa zagrożenie w parkach i na terenach spacerowych (średnia 3,41) oraz na dworcach PKP i PKS i przystankach MPK (średnia 3,35). Najwięcej mieszkańców (co czwarty poznaniak) nie czuje się bezpiecznie na osiedlach z tzw. wielkiej płyty (średnia 3,33). Przestępstwa kryminalne Przestępstwa gospodarcze Przestępstwa drogowe 36 323 34 522 711 28 845 24 699 21 120 21 079 3340 5368 4670 3662 2697 2392 2023 1071 1217 1639 1645 14 1036 12 17 18 Źródło: KMP
opinia poczucie bezpieczeństwa wieczorem i w nocy spoczucie bezpieczeństwa wieczorem i w nocy fakty Zabezpieczenia domów i mieszkań w 2008 r. Przestępczość nieletnich 2,61 2,76 2,76 2,49 2,41 3,4 3,0 2,6 2,2 1,8 We własnym mieszkaniu W sąsiedztwie miejsca zamieszkania Na dworcach PKP, PKS oraz przystankach MPK W centrum miasta W parkach miejskich i terenach spacerowych Na osiedlach mieszkaniowych z tzw. wielkiej płyty 0 10 20 40 50 60 70 80 Domofon / interkom Lampy z czujnikami ruchu System alarmowy Oznakowanie ostrzegawcze, np. zły pies Monitoring Brak bezpośredniego dostępu do budynku Kraty w oknach Inne Źródło: CBJŻ liczba 400 350 0 250 200 150 100 50 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Kradzieże Kradzieże z włamaniem Rabunki, kradzieże rozbójnicze Uszkodzenia ciała Bójki i pobicia Źródło: KMP Przestępczość nieletnich Po zmroku we własnych domach ponad połowa mieszkańców Poznania czuje się bardzo lub raczej bezpiecznie (średnia ocena 3,41). W sąsiedztwie miejsca zamieszkania poznaniacy oceniają poczucie bezpieczeństwa na poziomie przeciętnym (3,21). W centrum miasta bezpiecznie czuje się co czwarty poznaniak, niepokój odczuwa niemal połowa mieszkańców (2,77). Na dworcach i przystankach zagrożenie odczuwa ponad połowa poznaniaków (2,49). Również na osiedlach z wielkiej płyty mieszkańcy oceniają poczucie bezpieczeństwa na poziomie raczej złym (2,41). Najmniej bezpiecznie (ponad 2/3 poznaniaków) mieszkańcy czują się w parkach i na terenach spacerowych (średnia ocena 2,24). Ogólne poczucie bezpieczeństwa poznaniaków wieczorem i w nocy kształtuje się na poziomie przeciętnym. liczba 12 10 8 6 4 2 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 19 20 Kradzieże samochodów Zgwałcenia Zabójstwa Źródło: KMP
opinia sytuacje zagrażające bezpieczeństwu sytuacje zagrażające bezpieczeństwu fakty Deklarowana wiktymizacja bezpośrednia i pośrednia Przestępczość Przestępczość narkotykowa 4,2 Kradzieże i włamania do mieszkań Kradzieże i włamania do piwnic Kradzieże 4,0 3,8 3,4 3,0 Kradzieże samochodów i wyposażenia Kradzieże kieszonkowe, torebek itp. Hałaśliwi, awanturujący się sąsiedzi Chuligani, agresywna młodzież Napady i rozboje 14,5 12,5 10,5 8,5 6,5 Wiktymizacja bezpośrednia Wiktymizacja pośrednia 8,1 6,1 4,1 Kradzieże z włamaniem Kradzieże samochodów Rabunki, kradzieże rozbójnicze 3,5 3,0 2,5 2,6 Wandalizm i niszczenie mienia Pijacy Narkomani 4,5 2,1 Źródło: KMP 2,0 Źródło: KMP Przestępczość liczba Od 2002 r. systematycznie spada odsetek mieszkańców, którzy deklarują, iż w ciągu minionego roku oni sami lub ich rodzina padli ofiarą przestępstwa. Za najwięk- Uszkodzenia ciała Bójki i pobicia sze zagrożenia poznaniacy uważają kradzieże aut i ich wyposażenia, wandalizm i niszczenie mienia oraz sytuacje stwarzane przez pijanych. Na problemy te wskazuje niemal połowa poznaniaków, widać jednak znaczący spadek liczby wskazań tych problemów na terenie miasta. Ponad połowa poznaniaków nie postrzega włamań do mieszkań oraz awanturujących się sąsiadów jako istotnych zagrożeń. Za najmniejsze zagrożenia mieszkańcy uważają napady i rozboje oraz narkomanów. Problemy te wskazał odpowiednio co siódmy i co dziesiąty poznaniak. 21 22 Źródło: KMP
opinia działanie straży miejskiej działanie straży miejskiej fakty Upomnienia pouczenia udzielone przez straż miejską Blokady założone na koła niewłaściwie zaparkowanych samochodów 2,91 2,78 3,23 3,8 3,4 3,0 2,6 Dostępność, łatwość kontaktu ze strażnikami Skuteczność załatwiania spraw Szybkość załatwiania spraw Przygotowanie i kompetencja strażników Uprzejmość strażników 55 45 35 25 Źródło: SMMP Źródło: SMMP Ukarani mandatami karnymi W 2008 r. zanotowano znaczący wzrost zadowolenia z funkcjonowania straży miejskiej w Poznaniu. Mieszkańcy mający kontakt ze strażą miejską w ciągu ostatnich 48 12 miesięcy najwyżej (na poziomie raczej dobrym) ocenili dostępność i łatwość 44 kontaktu ze strażnikami oraz ich uprzejmość (średnie oceny wyniosły po 3,37). 40 Z szybkości załatwiania spraw w straży miejskiej zadowolona jest niecała połowa poznaniaków (średnia 3,17). Najniżej oceniono skuteczność załatwiania spraw 36 (niezadowolenie w tej kwestii wyraża co trzeci poznaniak, średnia ocena 3,10) oraz przygotowanie i kompetencje strażników (1/3 negatywnych odpowiedzi, średnia ocena 32 3,14). 2002 2003 2004 2005 2006 2007 23 2008 24 Źródło: SMMP
opinia działanie policji działanie policji fakty Wykrywalność sprawców przestępstw w Interwencje policji 3,21 3,12 3,39 3,8 3,4 3,0 2,6 Dostępność, łatwość kontaktu z policjantami Skuteczność załatwiania spraw Szybkość załatwiania spraw Przygotowanie i kompetencja policjantów Uprzejmość policjantów Bójki i pobicia 59,7 75,1 79,6 81 84,4 82,6 84,6 Przestępstwa rozbójnicze 38,7 42,7 53,2 55,2 58,3 69,3 76,9 Włamania 9,4 7,9 9,5 11,3 13,2 19,3 17,6 Kradzież cudzej rzeczy 10,8 10 12,2 13,3 13,1 15,9 16,6 Kradzieże samochodów 4,2 2,3 5,4 6 5,8 9,3 11,1 Źródło: KMP 140 1 120 110 100 Źródło: KMP Monitoring wizyjny liczba kamer W 2008 r. ogólna ocena funkcjonowania poznańskiej policji wzrosła z oceny przeciętnej 1 do raczej dobrej. Wzrosło zadowolenie mieszkańców ze wszystkich aspek- tów działania policji. 100 Najwyżej (bardzo dobrze) poznaniacy oceniają uprzejmość policjantów (średnia 70 ocena 3,77). Dostępność i łatwość kontaktu z policjantami (średnia 3,51) mieszkańcy oceniają na poziomie raczej dobrym. Skuteczność i szybkość załatwienia spraw 40 przez policję uzyskały oceny przeciętne (odpowiednio 3,16 i 3,11), jednakże w obu tych przypadkach oceny pozytywne przeważają nad negatywnymi. 10 2002 2003 2004 2005 2006 2007 25 2008 26 Źródło: UMP
opinia zaangażowanie się w poprawę bezpieczeństwa zaangażowanie się w poprawę bezpieczeństwa fakty Włamania do mieszkań w 2008 r. Kradzieże samochodów w 2008 r. 4,25 4,04 3,93 3,91 3,92 4,12 4,5 4,1 3,7 3,3 2,9 Powiadomienie policji jako świadek przestępstwa Pomoc sąsiadowi w sytuacji zagrożenia Udział w społecznym programie ochrony osiedla/ulicy przed przestępcami Gotowość poznaniaków do zaangażowania się w działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa jest bardzo wysoka. Ponad 90 proc. mieszkańców deklaruje, że powiadomiłoby policję, będąc świadkiem przestępstwa (średnia 4,48) oraz że pomogłoby sąsiadowi w sytuacji zagrożenia (średnia ocena 4,47). Ponad połowa poznaniaków jest gotowa wziąć udział w społecznym programie ochrony swojego osiedla lub ulicy, co kształtuje ocenę tego wskaźnika na raczej wysokim poziomie (średnia 3,41). Liczba przestępstw na 1000 mieszkańców poniżej 1 1 2 powyżej 2 Przestepstwa narkotykowe w 2008 r. Liczba przestępstw na 1000 mieszkańców poniżej 1 2 3 4 5 powyżej 5 Źródło: UMP Źródło: UMP Liczba przestępstw na 1000 mieszkańców poniżej 1 2 3 4 5 6 10 powyżej 10 27 28 Źródło: UMP
opinia czystość powietrza czystość powietrza fakty Średnioroczne stężenie zanieczyszczeń powietrza w aglomeracji poznańskiej Średnioroczne stężenie tlenku węgla w aglomeracji poznańskiej µg/m3 Ołów µg/m3 2,88 2,92 2,88 3,01 3,10 3,8 3,4 3,0 2,6 Czystość powietrza w sąsiedztwie Czystość powietrza w centrum 40 20 10 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Benzen Dwutlenek siarki Dwutlenek azotu Pył zawieszony (PM10) 460 4 400 370 2005 2006 2007 Liczba dni w roku o przekroczonej normie PM10 2005 2006 2007 Na ogólną ocenę czystości powietrza w mieście składają się dwa czynniki: ocena czystości powietrza w sąsiedztwie oraz centrum miasta. Z czystości powietrza w pobliżu swojego miejsca zamieszkania zadowolonych jest niemal 60 proc. poznaniaków, Poznań, ul. Polanki 42 62 55 oceniając ją na poziomie bardzo lub raczej dobrym (średnia 3,46). Z kolei czystość powietrza w centrum miasta poznaniacy oceniają raczej nisko Poznań, ul. Dąbrowskiego 51 53 42 (średnia 2,73). Negatywnie ocenia ją dwóch na pięciu poznaniaków, a pozytywnie jeden na pięciu. W stosunku do dwóch poprzednich edycji badań wzrosła ocena Poznań, ul. Szymanowskiego 40 41 25 czystości powietrza w centrum. Poznań, ul. 28 czerwca 1956 r. 34 63 37 29 Źródło: WIOŚ
opinia poziom hałasu poziom hałasu fakty Poziom hałasu. Pora dzienna Poziom hałasu. Pora nocna 3,08 2,99 2,99 2,94 3,09 3,8 3,4 Hałas w mieszkaniu Hałas w sąsiedztwie 22 2 Odsetek punktów w mieście w poszczególnych przedziałach wartości poziomu hałasu w db 3 4 14 15 12 Odsetek punktów w mieście w poszczególnych przedziałach wartości poziomu hałasu w db 3,0 2,6 Hałas w centrum 58 60,1 65 65,1 70 70,1 75 75,1 80 80,1 85 Źródło: CBA. Fundacja UAM 27 43 50,1 55 55,1 60 60,1 65 65,1 70 70,1 75 Źródło: CBA. Fundacja UAM Poziom hałasu w db (wzdłuż trasy: ul. Bukowska, ul. Zeylanda, ul. Zwierzyniecka). Pora dzienna Dwóch na trzech mieszkańców Poznania nie wnosi zastrzeżeń do poziomu hałasu 1969 1977 1985 1999 2007 w swoim domu lub mieszkaniu (średnia 3,59), a ponad połowa do poziomu hałasu w sąsiedztwie swojego miejsca zamieszkania (średnia 3,24). W przypadku poziomu hałasu w centrum miasta przeważają opinie negatywne; na hałas narzeka Maksymalny 78,5 79 77,7 74,6 74,4 niecałe 60 proc. mieszkańców. Ogólna ocena poziomu hałasu w mieście utrzymuje się od początku programu na poziomie przeciętnym. Średni 71,9 75,8 76,5 74,4 74 Minimalny 64,6 74 75,3 74,3 73,6 31 32 Źródło: CBA. Fundacja UAM
opinia czystość i porządek czystość i porządek fakty Odpady stałe wywożone na składowisko komunalne Interwencje Pogotowia Czystości 2,93 2,99 2,92 3,11 4,4 4,0 3,6 3,2 2,8 Czystość w sąsiedztwie Czystość ulic, chodników, placów Czystość parków i lasów kg/mieszkańca 800 640 480 320 160 Źródło: ZZO Usunięcie skutków kolizji drogowych Usunięcie padłych zwierząt i ptaków w Wywóz odpadów z uprzątniętych terenów w tonach 2004 2005 2006 2007 2008 782 941 727 739 552 1,3 3,2 2,3 1,4 1,3 231 177 98 88 73 Źródło: ZZO Czystość terenu wokół domów 1,0 Niemal 2/3 poznaniaków bardzo dobrze lub raczej dobrze ocenia czystość i porządek w pobliżu swojego miejsca zamieszkania (średnia 3,53). Czystość ulic, chodników 7,1 Bardzo czysto Dość czysto 11,9 i placów w mieście poznaniacy oceniają na poziomie przeciętnym (średnia 3,17), podobnie jak czystość w parkach i lasach (średnia 3,09). Ze stanu czystości tych obszarów niezadowolony jest co czwarty mieszkaniec. W stosunku do poprzedniej,4 Przeciętnie Dość brudno Bardzo brudno edycji badań nastąpił wzrost ogólnej oceny czystości w mieście do po- ziomu oceny raczej dobrej. 49,5 33 34 Źródło: CBJŻ
opinia czystość wód czystość wód fakty Zrzut ścieków kanalizacją miejską Zużycie wody w gospodarstwach domowych 2,54 2,71 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 Czystość wody w jeziorach poznańskich Czystość wody w Warcie m3/dobę 110 100 90 80 70 60 50 40 Ogółem W tym gospodarstwa domowe Źródło: AQUANET SA m3/mieszkańca 47 45 43 41 Zanieczyszczenia dopływające i wypływające z COŚ Czystość wody w poznańskich jeziorach mieszkańcy oceniają jako przeciętną (średnia 2,84). Z czystości jezior zadowolona jest 1/4 mieszkańców, zaś 1/3 ocenia ten aspekt negatywnie. Na poziomie raczej złym mieszkańcy oceniają czystość wody w Warcie (średnia 2,56), z której zadowolony jest zaledwie jeden na pięciu poznaniaków. W 2008 r. zauważono wyraźny wzrost wartości obu wskaźników, jednak ogólna ocena czystości wód w Poznaniu utrzymuje się na poziomie oceny raczej złej. Zanieczyszczenia dopływające- BZT5 w µg/m3 Zanieczyszczenia wypływające- BZT5 w µg/m3 Zanieczyszczenia dopływającezawiesina w µg/m3 Zanieczyszczenia wypływającezawiesina w µg/m3 429 459 422 467 464 409 484 9,7 14 4 4 4 4,5 4 324 406 405 479 440 377 555 12 19 11 5 8 7 6 35 36 Źródło: AQUANET SA
opinia zaangażowanie się w ochronę środowiska zaangażowanie się w ochronę środowiska fakty Mieszkańcy uczestniczący w akcjach ekologicznych Odpady zebrane w akcjach ekologicznych 3,68 3,60 3,43 3,92 3,92 4,4 4,0 3,6 3,2 Segregacja odpadów Wspieranie organizacji Udział w proteście 35 25 Wiosenne porządki Sprzątanie świata tony 500 400 0 200 Wiosenne porządki Sprzątanie świata 2,8 20 Źródło: UMP 100 Źródło: UMP Mieszkańcy segregujący odpady Odzysk surowców wtórnych przez ZZO tony 80 Papier W 2008 r. znacząco wzrósł odsetek poznaniaków deklarujących segregowanie odpadów. Papier segreguje czterech na pięciu mieszkańców, szkło, plastiki opakowania 800 700 75 Szkło ponad 3/4 poznaniaków, zaś baterie dwóch na trzech mieszkańców Poznania. 600 70 Bardzo wysoka jest także gotowość poznaniaków do wspierania działań organizacji 500 65 Plastik i opakowania zajmujących się ochroną środowiska (średnia 3,80). Udział w zorganizowanym 400 60 Baterie 55 proteście przeciwko budowie zakładu zanieczyszczającego środowisko deklaruje ponad połowa mieszkańców (średnia 3,42). 0 50 200 100 2006 2008 37 38 Makulatura Stłuczka szklana Tworzywa sztuczne Źródło: ZZO
opinia własne możliwości finansowe własne możliwości finansowe fakty Powierzchnia mieszkania 2-pokojowego w obrocie wolnorynkowym, które można nabyć za średnie miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw Relacja przeciętnej emerytury i renty do przeciętnego wynagrodzenia brutto 2,93 2,68 2,67 2,63 2,46 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 Wnoszenie opłat związanych z mieszkaniem (czynsz, energia) Kupowanie niezbędnych produktów żywnościowych Kupowanie niezbędnej odzieży i obuwia Kupowanie drogiego wyposażenia (meble, sprzęt RTV, AGD) Kupowanie luksusowych towarów (samochód, wycieczki) Oszczędzanie i inwestowanie m2 1,25 1,0 0,75 0,50, obliczenia własne 47 45 43 41 Przeciętne miesięczne wydatki na osobę w gospodarstwie domowym w zł w 2006 r. Ogółem 888 Ponad 2/3 poznaniaków dobrze ocenia swoje możliwości finansowe związane Żywność i napoje 6 z kupowaniem niezbędnych produktów żywnościowych. Trzech Użytkowanie mieszkania i nośniki energii 214 na pięciu mieszkańców nie ma problemów z zakupem niezbędnej odzieży Transport 69 i obuwia, dwóch na pięciu z opłatami za mieszkanie. Prawie połowa poznaniaków Łączność 65 nie może sobie pozwolić na zakup drogiego wyposażenia miesz- Odzież i obuwie 43 kań, trzech na pięciu mieszkańców deklaruje kłopoty z oszczędzaniem i inwestowaniem, zaś dwóch na pięciu z nabywaniem towarów luksusowych. Zdrowie 41 W 2008 r. po raz pierwszy ogólna ocena własnych możliwości finansowych Higiena osobista 41 ukształtowała się na poziomie przeciętnym. Liczba osób pozytywnie Edukacja oceniających własne możliwości finansowe była większa od liczby osób oceniają- Turystyka i rekreacja 20 cych je negatywnie. Kultura 15 39 40 Źródło: US Poznań
opinia własna sytuacja materialna własna sytuacja materialna fakty Niekorzystny wpływ sytuacji materialnej na funkcjonowanie Ocena własnej sytuacji materialnej Rodziny korzystające z pomocy społecznej, w których emerytura i renta stanowi jedyne źródło utrzymania Gospodarstwa domowe żyjące poniżej ustawowej granicy ubóstwa 20 10 2002 2003 2004 2006 2008 Obowiązki zawodowe, szkolne lub domowe Normalne funkcjonowanie z najbliższymi osobami (małżonek, dzieci) Kontakt z innymi bliskimi osobami (wizyty u przyjaciół i znajomych) Wykonywanie innych ważnych zajęć (hobby, spędzanie czasu wolnego) Kontrola nad ważnymi życiowymi sprawami 70 60 50 40 20 10 2002 2003 2004 2006 2008 Żyjemy bardzo biednie Żyjemy skromnie Żyjemy średnio Żyjemy dobrze Żyjemy bardzo dobrze 26 23 20 17 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Źródło: MOPR 6 5 4 3 2 2005 2006 2007 2008 Źródło: MOPR Mieszkańcy objęci pomocą społeczną MOPR Aspekt własna sytuacja materialna zawiera wyłącznie wskaźniki w ujęciu procentowym. W 2008 r. wzrósł odsetek poznaniaków deklarujących dobrą lub bardzo dobrą sytuację materialną. Jednocześnie spadła liczba mieszkańców oceniających, że żyją skromnie lub bardzo biednie. Zanotowano także spadek liczby poznaniaków, którym sytuacja materialna uniemożliwia wykonywanie obowiązków zawodowych, szkolnych lub domowych, normalne funkcjonowanie z rodziną oraz kontakt z bliskim osobami. Nieznacznie wzrósł odsetek osób deklarujących, że problemy materialne uniemożliwiły im wykonywanie czynności związanych ze spędzaniem czasu wolnego lub z hobby. 7 6 5 4 41 42 Źródło: MOPR
opinia możliwość otrzymania pomocy materialnej możliwość otrzymania pomocy materialnej fakty Powody przyznawania pomocy społecznej MOPR w 2008 r. Dzieci korzystające z pomocy w formie posiłków w szkołach 2,61 2,70 2,76 2,85 2,33 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 Ze strony kogoś z rodziny Ze strony kogoś z przyjaciół Ze strony instytucji miejskich Ze strony organizacji społecznych Ze strony społeczności parafialnej 0 10 20 40 50 Narkomania Sieroctwo Trudność w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego i placówki opiekuńczo-wychowawczej. Bezdomność Alkoholizm Potrzeba ochrony macierzyństwa Niepełnosprawność Bezrobocie Bezradność w sprawach opiekuńczo- -wychowawczych i prowadzenia gosp. domowego Długotrwała lub ciężka choroba Ubóstwo Źródło: MOPR 4,5 4,0 3,5 3,0 Źródło: UMP Beneficjenci pomocy społecznej MOPR Trzech na pięciu mieszkańców uważa, że w trudnej sytuacji może liczyć na pomoc materialną kogoś z rodziny (średnia 3,60). Dwóch na pięciu poznaniaków pozytywnie ocenia możliwość uzyskania wsparcia finansowego ze strony przyjaciół (średnia 3,18). Na raczej niskim poziomie mieszkańcy oceniają możliwość uzyskania pomocy od społeczności parafialnej (średnia 2,53), instytucji miejskich (średnia 2,47) oraz organizacji społecznych (średnia 2,46). Ogólna ocena możliwości uzyskania wsparcia materialnego kształtuje się na poziomie przeciętnym. 35 25 20 43 44 Źródło: MOPR
opinia zaangażowanie się w pomoc osobom potrzebującym zaangażowanie się w pomoc osobom potrzebującym fakty Gospodarstwa domowe przypadające na 1 pracownika socjalnego Środki budżetu Miasta przeznaczone dla NGO działających w zakresie pomocy społ. w mln zł 3,14 2,93 2,80 2,63 2,90 3,3 3,1 2,9 2,7 2,5 Uczestnictwo w pracach organizacji społecznej pomagającej niepełnosprawnym Wpieranie pracą i finansowo działanń fundacji pomagającej ubogim i bezdomnym Pomaganie w świetlicy osiedlowej zajmującej się dziećmi zaniedbanymi liczba 150 120 90 60 Źródło: MPiPS 2005 2006 2007 2008 Profilaktyka i pomoc społeczna 9,3 12,5 21,2 28,9 Działania na rzecz osób niepełnosprawnych Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Miejski Program Przeciwdziałania Narkomanii 1,5 1,8 2,3 2,2 2,8 2,6 2,6 3,2 b.d. b.d. 0,4 0,5 Krwiodawcy Co trzeci mieszkaniec Poznania deklaruje gotowość do wspierania finansowego i uczestniczenia w pracach fundacji pomagających ubogim i bezdomnym (średnia 2,99) oraz włączenia się w działania organizacji społecznych pomagających niepełnosprawnym (średnia ocena 2,94). Co czwarty poznaniak byłby gotów pomagać w świetlicy osiedlowej zajmującej się dziećmi zaniedbywanymi. Po systematycznym spadku gotowości poznaniaków do niesienia pomocy potrzebującym w latach 2002 2006, w 2008 r. odnotowano wzrost ogólnej oceny gotowości do zaangażowania się w akcje i programy na rzecz osób potrzebujących, która kształtuje się na poziomie przeciętnym. 45 46 40 35 25 20 15 10 Ogółem W tym honorowi
opinia stan techniczny i wyposażenie mieszkania stan techniczny i wyposażenie mieszkania fakty Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania Przeciętna liczba osób na mieszkanie 4,25 3,69 3,73 3,84 3,83 3,9 3,8 3,7 3,6 Wielkość mieszkania Stan techniczny Wyposażenie mieszkania m2 65 liczba 2,7 64 2,6 63 2,5 62 3,5 61 2,4 Wyposażenie mieszkań Poznaniacy są bardzo zadowoleni z wyposażenia swoich mieszkań (średnia ocena 3,95) oraz ich stanu technicznego (średnia 3,81). Te aspekty pozytywnie ocenia ok. 3/4 mieszkańców. Wielkość swoich mieszkań poznaniacy oceniają raczej dobrze, zadowolonych z niej jest ponad 70 proc. mieszkańców (średnia 3,73). Ogólna ocena stanu technicznego mieszkań wśród poznaniaków jest bardzo wysoka. 100 95 90 85 Wodociąg Ustęp spłukiwany Łazienka Centralne ogrzewanie Gaz sieciowy 47 48 80
opinia sąsiedztwo sąsiedztwo fakty Ślady troski mieszkańców okolica domu (posadzona zieleń, kwiaty, itp.) Personalizowanie klatki schodowej w miejscu zamieszkania (kwiaty, ozdoby, firanki) 4,25 3,22 3,40 3,6 3,4 3,2 3,0 2,8 Dbałość mieszkańców o otoczenie domu Wzajemna pomoc sąsiadów Warunki zabawy dla dzieci 21,5 5,4 29,6 9,3 34,3 Zdecydowanie tak Raczej tak Sporadycznie Raczej nie Zdecydowanie nie Źródło: CBJŻ 15,8 33,2 5,1 21,1 24,8 Zdecydowanie tak Raczej tak Sporadycznie Raczej nie Zdecydowanie nie Źródło: CBJŻ Przestrzeń wspólna przed domem (ławki, teren zielony, plac zabaw dla dzieci, itp.) Poznaniacy raczej dobrze oceniają swoje sąsiedztwo. O wzajemnej pomocy sąsiadów pozytywnie wypowiada się ponad połowa mieszkańców, a tylko 13 Zdecydowanie tak Raczej tak co siódma osoba ocenia ją jako niewystarczającą (średnia ocena 3,55). Z dbałości o otoczenie domu przez współmieszkańców zadowolonych jest 24,4 Sporadycznie Raczej nie trzech na pięciu, a niezadowolony jest co piąty poznaniak (średnia 3,5). Niżej, 26,5 Zdecydowanie nie na poziomie oceny przeciętnej (średnia 3,16), mieszkańcy oceniają warunki zabawy 20,2 dla dzieci w pobliżu swojego domu. Z tego aspektu zadowolona jest prawie połowa mieszkańców, zaś 1/2 ocenia go negatywnie. 15,9 49 50 Źródło: CBJŻ
opinia własny stan zdrowia własny stan zdrowia fakty Umieralność mieszkańców Poznania ze wzgl. na przyczynę na 100 000 mieszkańców Urodzenia żywe i zgony 4,25 3,71 3,83 3,88 3,76 3,70 4,0 3,9 3,8 3,7 3,6 Podatność na zachorowania Znoszenie dużego wysiłku fizycznego Znoszenie stresu i obciążeń psychicznych Częstotliwość bólu i dolegliwości 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Choroby układu krążenia 464 463 458 435 4 449 Nowotwory 270 282 283 268 295 287 Choroby układu trawiennego 43 45 48 44 44 43 Choroby układu oddechowego 31 32 29 32 40 42 Zaburzenia wydzielania wewnętrznego, stanu odżywiania i przemiany metabolicznej 25 22 21 24 33 Choroby układu nerwowego i narządów zmysłów 12 13 13 18 18 18 Choroby zakaźne i pasożytnicze 5 4 6 7 8 6 Stany rozpoczynające się w okresie okołoporodowym 3 4 3 3 4 5 na 1000 mieszkańców 11 9 7 5 3 1 Urodzenia żywe Zgony Zgony niemowląt na 1000 urodzeń żywych Ponad 3/4 mieszkańców Poznania dobrze ocenia swoją odporność na ból 7,5 i dolegliwości zdrowotne (średnia 3,81). Brak podatności na zachorowania, dobre znoszenie dużego wysiłku fizycznego oraz stresu i obciążeń psychicznych deklaruje ok. 70 proc. poznaniaków. Pomimo nieznacznego spadku wartości wszystkich 7,0 6,5 wskaźników składających się na ogólną samoocenę stanu zdrowia (oprócz odporności na ból i dolegliwości) ogólna samoocena stanu zdrowia poznaniaków jest 6,0 raczej dobra. Liczba osób pozytywnie oceniających swój stan zdrowia jest ponad dwukrotnie większa od liczby osób wypowiadających się o nim negatywnie. 5,5 2002 2003 2004 2005 2006 2007 51 52
opinia własna sprawność fizyczna własna sprawność fizyczna fakty Przeciętne dalsze trwanie życia w wieku 0 lat Mieszkańcy korzystający z usług opiekuńczych (w ramach zadań własnych gminy) 4,75 4,25 4,63 4,65 4,8 4,7 Poruszanie się w domu i poza domem Pokonywanie stopni (schody, komunikacja) lata 80 78 Kobiety Mężczyźni 2,4 2,2 4,6 4,5 4,4 Mycie i ubieranie Zaspokajanie potrzeb fizjologicznych Wykonywanie czynności w pochyleniu 76 74 72 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2,0 1,8 1,6 Źródło: MOPR Mieszkańcy Poznania bardzo wysoko oceniają swoją sprawność fizyczną, przede wszystkim stopień samodzielności przy myciu i ubieraniu oraz zaspokajaniu potrzeb fizjologicznych (w obu przypadkach średnia ocena wynosi 4,79). Zaledwie 1,5 proc. osób twierdzi, że raczej źle lub bardzo źle radzi sobie z tymi czynnościami. Nieco niżej (lecz nadal na poziomie oceny bardzo dobrej ponad 90 proc. pozytywnych odpowiedzi) poznaniacy oceniają swoją sprawność w poruszaniu się w domu i poza domem (średnia 4,66) oraz w pokonywaniu barier architektonicznych, np. wchodząc po schodach lub wsiadając do pojazdów komunikacji miejskiej (średnia 4,56). Relatywnie najniżej mieszkańcy oceniają swoją sprawność przy wykonywaniu czynności w pochyleniu (średnia 4,46). 53 54
opinia własna sprawność psychofizyczna własna sprawność psychofizyczna fakty Umieralność (udział zgonów osób poniżej 65 roku życia w zgonach ogółem) Zgony w wyniku chorób układu nerwowego i narządów zmysłów 4,75 4,25 4,46 4,50 4,9 4,7 Jasność i dokładność widzenia Dokładność słyszenia 29 liczba 105 95 4,5 Możliwość mówienia i porozumiewania się 28 85 4,3 4,1 Możliwość zapamiętywania Orientacja w otoczeniu (kierunki, miejsca, kolory) 27 26 75 65 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Poznaniacy oceniają swoją sprawność psychofizyczną na bardzo wysokim poziomie. Niemal 98 proc. mieszkańców pozytywnie ocenia swoją możliwość mówienia i porozumiewania się (średnia ocena 4,73). Prawie 94 proc. nie ma kłopotów z orientacją w otoczeniu i rozróżnianiem kierunków, miejsc i kolorów (średnia 4,59). Również na poziomie oceny bardzo dobrej (średnia 4,51) poznaniacy oceniają swoją dokładność słyszenia oraz możliwość zapamiętywania. Największy odsetek mieszkańców wskazuje jako problem kłopoty ze wzrokiem. Problemy z jasnością i dokładnością widzenia deklaruje co dziewiąty poznaniak (średnia 4,13). 55 56
opinia wpływ stanu zdrowia na funkcjonowanie wpływ stanu zdrowia na funkcjonowanie fakty Niekorzystny wpływ stanu zdrowia na funkcjonowanie Częstotliwość występowania niekorzystnych stanów zdrowotnych odpowiedzi Co najmniej 2 3 razy w tygodniu Osoby leczone w szpitalach Przeciętny czas pobytu chorego w szpitalu 20 Wykonywanie obowiązków zawodowych, szkolnych lub domowych Normalne funkcjonowanie z najbliższymi osobami (małżonek, dzieci) Kontakt z innymi bliskimi osobami (wizyty u przyjaciół i znajomych) 20 Fizyczne wyczerpanie, brak energii Odczuwanie dolegliwości bólowych Przeziębienie, pozbawienie chęci do życia Silne lub długie zdenerwowanie 260 240 220 dni 8 7 6 10 2002 2003 2004 2006 2008 Wykonywanie innych ważnych dla Pana(i) zajęć (hobby, spędzanie czasu wolnego) Kontrola nad ważnymi życiowymi sprawami 10 2002 2003 2004 2006 2008 Stres, wyczerpanie psychiczne 200 2002 2003 2004 2005 2006 2007 5 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Co piąty mieszkaniec deklaruje, że kłopoty ze zdrowiem zakłóciły mu w ostatnim miesiącu wykonywanie obowiązków zawodowych, szkolnych lub domowych. Co ósmemu poznaniakowi problemy zdrowotne uniemożliwiły uprawianie hobby, co dziewiątemu kontakty z przyjaciółmi. Co jedenasty mieszkaniec wskazuje na dolegliwości związane ze zdrowiem jako przyczynę zakłócenia kontaktów z najbliższą rodziną, co piętnasty jako powód utraty kontroli nad ważnymi życiowymi sprawami. Niecałe 6 proc. poznaniaków deklaruje, że w ostatnim roku byli notorycznie przeziębieni i pozbawieni chęci do życia oraz funkcjonowali w ciągłym stresie. Ponad 8 proc. mieszkańców kilka razy w tygodniu było silnie zdenerwowanych. Co siódmy poznaniak często czuł się wyczerpany i bez energii oraz odczuwał dolegliwości bólowe. 57 58
opinia dostępność usług medycznych dostępność usług medycznych fakty Łóżka w szpitalach na 100 000 mieszkańców Personel medyczny na 10 000 mieszkańców 4,25 3,12 3,31 2,94 3,17 3,02 3,3 3,2 3,1 Zaspokojenie potrzeb zdrowotnych Otrzymanie pomocy medycznej w nocy Uzyskanie pomocy lekarza specjalisty 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Liczba łóżek w szpitalach ogółem 955 963 1008 966 919 975 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Liczba lekarzy 49 49 51 39 40 42 Liczba stomatologów 6 5 5 3 4 4 3,0 Możliwość wyboru szpitala Liczba łóżek w szpitalach klinicznych 388 39 385 368 364 376 2,9 Uzyskanie badań laboratoryjnych i diagnostycznych Liczba łóżek w szpitalach specjalistycznych 327 331 333 336 310 322 Liczba pielęgniarek 69 72 74 71 71 73 Liczba położnych 10 10 11 12 11 12,5 Mieszkańcy przypadający na 1 przychodnię Poznaniacy oceniają dostępność usług medycznych w ramach ubezpieczenia zdrowotnego na poziomie przeciętnym. Najbardziej pozytywnie oceniona została możliwość uzyskania niezbędnych badań laboratoryjnych i diagnostycznych, z której zadowolonych jest niemal połowa poznaniaków, a także możliwość zaspokojenia potrzeb zdrowotnych, którą dobrze ocenia niemal 38 proc. mieszkańców (średnia ocena obu wskaźników wynosi 3,20). Co trzeci poznaniak uważa, że będzie mógł wybrać szpital, w którym będzie leczony (średnia 3,14). Prawie 2/5 jest zdania, że bez problemu uzyska pomoc lekarza specjalisty (średnia 2,99). Najniżej, choć nadal na poziomie oceny przeciętnej, mieszkańcy oceniają możliwość uzyskania odpowiedniej pomocy medycznej w nocy (średnia 2,91). 2,6 2,4 2,2 2,0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 59 60
opinia jakość usług medycznych jakość usług medycznych fakty Porady lekarskie Wyjazdy pogotowia ratunkowego 4,0 3,9 3,8 3,7 3,6 Leczenie przez lekarza rodzinnego Leczenia stomatologiczne Leczenie przez lekarzy specjalistów Leczenie szpitalne Badania diagnostyczne i laboratoryjne Jakość danej usługi medycznej dostępnej w ramach ubezpieczenia zdrowotnego oceniana była wyłącznie przez mieszkańców, którzy korzystali z niej w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy. W związku z powyższym w aspekcie jakość usług medycznych brane są pod uwagę wyłącznie wskaźniki proste. Najwyżej ocenianą przez poznaniaków usługą służby zdrowia są badania diagnostyczne i laboratoryjne, z których zadowolonych jest czterech na pięciu mieszkańców (średnia ocena 4,06). mln 5 4 3 2 Ogółem W tym specjalistyczne 70 60 50 40 2002 2003 2004 2005 2006 Leczeni w szpitalach na 1 łóżko Ponad 3/4 poznaniaków bardzo dobrze lub raczej dobrze wypowiada się o jakości leczenia przez swojego lekarza rodzinnego (średnia 3,99) oraz stomatologa (średnia 3,95). Trzech na czterech mieszkańców zadowolonych jest z leczenia szpitalnego (średnia 3,90). Stosunkowo najniżej, na poziomie oceny raczej dobrej, poznaniacy oceniają usługi oferowane przez lekarzy specjalistów (średnia ). W porównaniu z poprzednią edycją badań nastąpił wzrost zadowolenia z usług lekarzy rodzinnych, stomatologów, leczenia szpitalnego oraz badań diagnostycznych. Obniżyła się jedynie ocena lekarzy specjalistów. liczba osób 50 45 40 35 61 62
opinia spędzanie czasu wolnego spędzanie czasu wolnego fakty Przedstawienia i koncerty Seanse w kinach stałych 4,25 3,22 3,38 3,41 3,35 3,45 4,0 3,6 3,2 2,8 2,4 Sposób spędzania czasu wolnego w domu Rekreacja, aktywność fizyczna dla zdrowia i przyjemności Uczęszczanie do teatru, opery, muzeów lub galerii Uczęszczanie do kina, na koncerty rozrywkowe, dyskotek Życie towarzyskie Urlopy, weekendy spędzane poza Poznaniem 2,8 2,6 2,4 2,2 2,0 80 70 60 50 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Księgozbiór bibliotek publicznych na 1000 mieszkańców W 2008 r. ogólny poziom zadowolenia mieszkańców ze sposobów spędzania wolnego czasu był najwyższy ze wszystkich edycji badań. Trzech na czterech mieszkańców zadowolonych jest ze sposobu, w jaki spędza czas wolny w domu (średnia ocena 3,82). Siedmiu na dziesięciu poznaniaków wysoko ocenia swoje życie towarzyskie (średnia 3,80), a dwóch na trzech sposób spędzania urlopów i weekendów poza miastem (średnia 3,69). Z aktywności rekreacyjnej i fizycznej zadowolony jest co drugi poznaniak, prawie 1/4 mieszkańców ocenia ją na poziomie raczej niskim lub bardzo niskim (średnia 3,39). Korzystanie z oferty kulturalnej i rozrywkowej miasta (np. z uczęszczania do kin, na koncerty lub dyskoteki) pozytywnie ocenia 45 proc. poznaniaków, zaś negatywnie co trzeci (średnia 3,15). Najniżej, na poziomie raczej złym, mieszkańcy oceniają swoją częstotliwość chodzenia do teatrów, opery, muzeów i galerii (średnia 2,86). 2,7 2,6 2,5 2,4 2002 2003 2004 2005 2006 2007 63 64
opinia aktywność fizyczna aktywność fizyczna fakty Częstotliwość aktywności fizycznej mieszkańców odpowiedzi Co najmniej 1 2 w roku Obiekty sportowe w 2008 r. Ćwiczący w klubach sportowych 80 70 60 50 40 20 10 2002 2006 2008 Odbywanie długich, pieszych wycieczek Bieganie, jeżdżenie na rowerze, pływanie, itp. Gra w piłkę nożną, siatkówkę, koszykówkę, itp. Gimnastyka, ćwiczenia, aerobik, itp. Jazda na nartach, snowboardzie, łyżwach, itp. Wiosłowanie, żeglowanie, pływanie na kajaku, itp. Aspekt dotyczący aktywności fizycznej poznaniaków przedstawiony jest wyłącznie w ujęciu procentowym. W 2008 roku wzrosła znacząco liczba mieszkańców aktywnych fizycznie oraz uprawiających sporty. Najwięcej (czterech na pięciu) mieszkańców deklaruje, że w minionym roku przynajmniej raz wybrało się na długą pieszą wycieczkę (ponad 1/4 poznaniaków odbywa je regularnie raz na tydzień, a ponad 1/3 co najmniej raz w miesiącu). Liczba stadionów i boisk z widownią 10 Liczba pływalni krytych 14 Liczba kortów tenisowych 126 Liczba hal i sal sportowych 187 Liczba boisk 476 Źródło: UMP 10 8 6 4 2 2002 2004 2006 2008 Ogółem W tym kobiety Osoby dorosłe ćwiczące w klubach sportowych w stosunku do ogólnej liczby ćwiczących Dwóch na trzech poznaniaków przynajmniej raz lub dwa razy w roku biegało, jeździło na rowerze lub pływało. Ponad połowa mieszkańców w ubiegłym roku uprawiała gimnastykę lub aerobik, z czego 1/4 raz w tygodniu. 45 Uprawianiem sportów zespołowych może pochwalić się co trzeci poznaniak. Najniższą aktywność mieszkańcy Poznania wykazują w uprawia- 40 35 niu sportów wodnych i zimowych. Wiosłowania, żeglowania lub pływania na kajaku spróbował co piąty poznaniak, podobnie jak jazdy na nartach, łyżwach czy snowboardzie. 2002 2004 2006 2008 65 66
opinia aktywność kulturalna i rekreacyjna aktywność kulturalna i rekreacyjna fakty Częstotliwość aktywności kulturalnej i rekreacyjnej mieszkańców wyborów Co najmniej 1 2 razy w roku Korzystający z oferty kulturalnej na 1000 mieszkańców Korzystający z oferty kulturalnej 70 60 50 40 Przedstawienie w teatrze Przedstawienie teatrów ulicznych Opera, operetka, balet, filharmonia, występ chóru, koncert muzyki poważnej Muzeum, galeria, wystawa Wypożyczenie książki z biblioteki Uczestniczenie w zajęciach domu kultury, klubu, świetlicy 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Liczba widzów w kinach stałych 3617 3576 4483 3573 4509 4420 Liczba widzów w teatrach i instytucjach muzycznych 811 826 787 750 1065 865 na 10 mieszkańców 45 35 25 W kinach W muzeach 20 Kino Impreza rozrywkowa na wolnym powietrzu Koncert muzyki rozrywkowej Liczba zwiedzających muzea 379 478 423 420 517 570 15 10 2002 2006 2008 Pływalnia, lodowisko, sala gimnastyczna, itp. Impreza sportowa Korzystanie z terenów rekreacyjnych Poznania Liczba zwiedzających wystawy w galeriach sztuki 25 44 45 81 57 62 Liczba czytelników bibliotek publicznych 194 201 197 185 174 167 5 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Wypożyczenia woluminów na 1 czytelnika liczba Spośród oferty kulturalno-rekreacyjnej miasta w 2008 r. poznaniacy najchętniej korzystali z terenów rekreacyjnych. Prawie 3/4 mieszkańców korzystało z nich 24 przynajmniej raz w ciągu roku poprzedzającego badanie, a prawie 1/4 korzysta z nich raz w miesiącu. Równie dużą popularnością cieszy się oferta poznańskich kin. 23 Co piąty poznaniak chodzi do kina raz w miesiącu, a co trzeci raz na kwartał. Większość mieszkańców uczestniczyła także w imprezie rozrywkowej na wolnym 22 powietrzu. Najmniejszym zainteresowaniem cieszyły się zajęcia organizowane w domach kultury, klubach lub świetlicach. Ponad 86 proc. poznaniaków nie skorzystało z nich ani 21 razu. 2002 2003 2004 2005 2006 2007 67 68
opinia warunki pracy warunki pracy fakty Stopa bezrobocia Pracujący na 1000 mieszkańców 4,25 3,54 3,52 3,57 3,49 3,65 4,4 4,0 3,6 3,2 2,8 Warunki do pracy Wysokość wynagrodzenia Możliwość rozwoju Kontakty z pracownikami Relacje z przełożonymi Ilość czasu po pracy 7 6 5 4 3 2 1 liczba pracujących 420 410 400 390 380 370 Struktura bezrobocia wg wieku osób pozostających bez pracy w 2008 r. 2,5 Większość poznaniaków zadowolona jest ze swojej pracy. Czterech na pięciu mieszkańców bardzo dobrze lub raczej dobrze ocenia relacje z współpracownikami (średnia ocena 4,13). Ponad 3/4 poznaniaków zadowolonych jest z relacji z prze- 25 34 lat 18 24 lat 10,7 12,6 łożonymi (średnia 3,98) oraz z warunków pracy (średnia 3,89). Ponad połowa osób 35 44 lat pracujących pozytywnie ocenia ilość czasu, który pozostaje im po pracy (średnia 26,3 45 54 lat 31,9 3,35), zaś prawie połowa wysokość wynagrodzenia (średnia 3,31). Niżej, lecz nadal na poziomie oceny raczej dobrej (średnia ), mieszkańcy oceniają możliwo- 55 59 lat 60 64 lat ści rozwoju zawodowego. 16 69 70
opinia poziom edukacji w szkołach poziom edukacji w szkołach fakty Średnie wyniki sprawdzianów przeprowadzonych przez OKE Średni wynik egzaminu maturalnego (przedmioty obowiązkowe, poziom podstawowy) 4,25 3,18 3,36 3,38 3,14 3,39 4,4 4,0 3,6 3,2 Wysoki poziom kształcenia Dobre wychowanie uczniów Wystarczająca opieka Warunki dla niepełnosprawnych pkt 40 35 Wyniki sprawdzianów w klasach szóstych szkół podstawowych Wyniki egzaminów gimnazjalnych część humanistyczna Wyniki egzaminów gimnazjalnych część matematyczno- -przyrodnicza 65 60 55 50 2,8 25 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Źródło: OKE 45 2005 2006 2007 2008 Źródło: OKE Nauczyciele dyplomowani Poziom edukacji w poznańskich szkołach oceniany jest przez mieszkańców, w których gospodarstwach domowych znajduje się dziecko w wieku szkolnym. 35 Poznaniacy są zadowoleni z poziomu edukacji w szkołach. Prawie 2/3 mieszkańców uważa, że oferują one wysoki poziom kształcenia (średnia ocena ). Zapewnienie uczniom opieki (średnia 3,36) i spełnianie roli wychowawczej (średnia 3,29) po- 25 20 znaniacy oceniają na poziomie raczej dobrym. Jedynie warunki zapewniane przez szkoły uczniom niepełnosprawnym oceniane są przez mieszkańców nieco niżej, 15 na poziomie oceny przeciętnej (średnia 3,17). 10 71 72
opinia infrastruktura i wyposażenie w szkołach podstawowych infrastruktura i wyposażenie w szkołach podstawowych fakty Uczniowie na oddział w szkołach podstawowych Uczniowie na 1 stanowisko komputerowe w szkołach podstawowych 4,25 4,0 Wyposażenie bibliotek liczba uczniów liczba uczniów 3,9 3,8 3,7 3,6 Przestronność pomieszczeń Czystość pomieszczeń Pomoce dydaktyczne Dostęp do komputerów Oferta zajęć pozalekcyjnych 25 24 23 22 21 20 60 50 40 20 10 Zajęcia pozalekcyjne w szkołach podstawowych Infrastruktura i wyposażenie szkół podstawowych oceniane zostały w 2008 r. po raz pierwszy. Oceny dokonali mieszkańcy, w których gospodarstwie domowym znajduje się dziecko uczęszczające to tego typu szkoły. Ogólna ocena wyposażenia szkół podstawowych jest bardzo wysoka. Najwyżej mieszkańcy oceniają wyposażenie szkolnych bibliotek (średnia ocena 3,88). Siedmiu na dziesięciu mieszkańców zadowolonych jest z czystości i przestronności pomieszczeń (średnie oceny wynoszą odpowiednio 3,79 i 3,77). Niemal 2/3 poznaniaków pozytywnie ocenia ofertę zajęć pozalekcyjnych (średnia 3,74). Na poziomie oceny raczej dobrej mieszkańcy oceniają wyposażenie szkół w pomoce dydaktyczne i dostęp do komputerów (w obu przypadkach średnia ocena 3,68 i po niemal 60 proc. pozytywnych odpowiedzi). 73 74 29 28 27 26 25 24 Liczba godzin Liczba uczestników Źródło: UMP
opinia infrastruktura i wyposażenie w szkołach gimnazjalnych infrastruktura i wyposażenie w szkołach gimnazjalnych fakty Uczniowie na oddział w szkołach gimnazjalnych Uczniowie na 1 stanowisko komputerowe w szkołach gimnazjalnych 4,25 3,79 4,0 3,9 3,8 3,7 3,6 Wyposażenie bibliotek Przestronność pomieszczeń Czystość pomieszczeń Pomoce dydaktyczne Dostęp do komputerów Oferta zajęć pozalekcyjnych liczba uczniów 25 24 23 22 21 20 liczba uczniów 26 24 22 20 18 16 14 Zajęcia pozalekcyjne w szkołach gimnazjalnych Infrastruktura i wyposażenie szkół gimnazjalnych oceniane zostały w 2008 r. 19 Liczba godzin po raz pierwszy. Oceny dokonali mieszkańcy, w których gospodarstwie domowym znajduje się dziecko uczęszczające to tego typu szkoły. Poznaniacy są bar- Liczba uczestników 18 17 dzo zadowoleni z wyposażenia szkół gimnazjalnych. Prawie 3/4 mieszkańców dobrze lub bardzo dobrze ocenia dostęp uczniów do komputerów (średnia ocena 16 3,94). Siedmiu na dziesięciu poznaniaków jest zadowolonych z wyposażenia bibliotek szkolnych (średnia 3,89) oraz wyposażenia szkół w pomoce dydaktyczne 14 15 (średnia 3,83). Oferta zajęć pozalekcyjnych (3,72), czystość szkolnych pomieszczeń (3,70) oraz przestronność pomieszczeń (3,68), z których 13 zadowolonych jest niemal 2/3 mieszkańców, oceniane są na poziomie raczej dobrym. 75 76 Źródło: UMP
opinia infrastruktura i wyposażenie w szkołach ponadgimnazjalnych infrastruktura i wyposażenie w szkołach ponadgimnazjalnych fakty Uczniowie na oddział licea ogólnokształcące Uczniowie na 1 stanowisko komputerowe w szkołach ponadgimnazjalnych 4,25 3,99 4,3 4,2 4,1 4,0 Wyposażenie bibliotek Przestronność pomieszczeń Czystość pomieszczeń Pomoce dydaktyczne liczba uczniów 29 28 27 26 liczba uczniów 22 20 18 16 3,9 3,8 Dostęp do komputerów Oferta zajęć pozalekcyjnych 25 24 14 12 Zajęcia pozalekcyjne w szkołach ponadgimnazjalnych Infrastruktura i wyposażenie szkół ponadgimnazjalnych w 2009 roku były oceniane 31 Liczba godzin po raz pierwszy. Oceny dokonali mieszkańcy, w których gospodarstwie Liczba uczestników domowym znajduje się dziecko uczęszczające do tego typu szkoły. Poznaniacy oceniają wyposażenie szkół ponagimnazjalnych na bardzo wysokim poziomie. Niemal 90 proc. mieszkańców bardzo dobrze lub raczej dobrze ocenia dostęp do komputerów (średnia ocena 4,). Czterech na pięciu mieszkańców zadowolonych jest z czystości (średnia 4,06) i przestronności pomieszczeń (średnia 3,98). Siedmiu na dziecięciu poznaniaków pozytywnie ocenia wyposażenie szkolnych bibliotek (średnia 4,00), a trzech na pięciu wyposażenie szkół w pomoce dydaktyczne 29 28 27 26 25 (średnia 3,83). Nieco niżej, na poziomie raczej dobrym (średnia 3,74), mieszkańcy oceniają ofertę zajęć pozalekcyjnych. 77 78 Źródło: UMP
opinia działalność informacyjna lokalnych mediów działalność informacyjna lokalnych mediów fakty Średni nakład jednorazowy największych lokalnych gazet i czasopism Nakłady lokalnych gazet i czasopism ogółem 4,25 3,44 3,51 3,53 3,47 3,58 3,6 3,5 Pełna, wyczerpująca Wiarygodna, prawdziwa Interesująca, atrakcyjna 70 60 50 Głos Wielkopolski City Poznań Gazeta Wyborcza Poznań Przewodnik Katolicki 120 110 40 100 3,4 20 Źródło: UMP 90 2003 2004 2005 2006 2007 Częstotliwość poszukiwania informacji o Poznaniu w lokalnych mediach przynajmniej 2 3 razy w tygodniu 80 70 60 50 40 20 10 Poznańskie stacje telewizyjne Poznańskie rozgłośnie radiowe Poznańskie gazety Portale internetowe poświęcone Poznaniowi Mieszkańcy Poznania oceniają lokalne stacje telewizyjne, rozgłośnie radiowe, gazety i poznańskie portale internetowe na raczej wysokim poziomie. Prawie 58 proc. poznaniaków uważa, że lokalne media są wiarygodne i udzielają prawdziwych informacji (średnia ocena 3,61). Przeciwnego zdania jest zaledwie jeden na dwudziestu trzech mieszkańców. Zdaniem ponad 55 proc. poznaniaków informacje udzielane przez lokalne media są interesujące, pełne i wyczerpujące (średnia ocena 3,56). W 2008 r. znacząco spadł odsetek mieszkańców regularnie poszukujących informacji o Poznaniu w lokalnych mediach. 79 80
opinia działalność informacyjna Urzędu Miasta Poznania działalność informacyjna Urzędu Miasta Poznania fakty Odsłony oficjalnej strony internetowej Miasta Pozania 4,25 4,4 Pełna, wyczerpująca mln 3,31 3,29 3,42 3,29 3,42 4,0 3,6 3,2 Wiarygodna, prawdziwa Interesująca, atrakcyjna 6 5 4 2,8 3 2006 2007 2008 Źródło: UMP Kontakt z informacjami wytwarzanymi przez UMP 80 70 60 50 40 20 10 Ulotkami i broszurami informacyjnymi Urzędu Miasta Kampaniami plakatowymi Urzędu Miasta Miejskimi imprezami plenerowymi Internetowymi stronami Miasta Prezydentem, radnymi lub przedstawicielami Urzędu Miasta Ogólna opinia mieszkańców na temat działalności informacyjnej Urzędu Miasta Poznania jest raczej dobra. Niemal połowa mieszkańców jest zdania, że informacje zawarte w materiałach UMP są wiarygodne i prawdziwe, a niecałe 5 proc. poznaniaków jest odmiennego zdania (średnia ocena 3,49). Dwóch na pięciu poznaniaków uważa informacje przekazywane przez Urząd za wyczerpujące (średnia 3,40) oraz interesujące (średnia 3,36). W porównaniu z poprzednią edycją badań wzrósł odsetek mieszkańców uczestniczących w ciągu ostatniego roku w miejskich imprezach plenerowych. Spadła liczba mieszkańców deklarujących korzystanie z ulotek, publikacji i strony internetowej Miasta, kontakt z kampaniami plakatowymi Miasta oraz osobisty kontakt z przedstawicielami UMP. 81 82
opinia działalność prezydenta Poznania działalność prezydenta Poznania fakty Wydatki majątkowe budżetu Miasta Roczne wydatki budżetu Miasta na 1 mieszkańca 4,25 3,19 3,15 2,92 3,38 2,68 4,4 4,0 3,6 3,2 2,8 Promocja Poznania w kraju i za granicą Dbanie o rozwój Poznania Dbanie o interes Poznania przy podejmowaniu decyzji Znajomość problemów mieszkańców Rozwiązywanie problemów Poznania mln zł 700 35 600 500 25 400 20 0 15 200 10 100 5 mln zł brutto Źródło: UMP zł 4,5 3,5 2,5 Źródło: UMP Firmy z udziałem kapitału zagranicznego Poznaniacy pozytywnie oceniają działania prezydenta miasta. Najwyżej, na poziomie oceny raczej dobrej, mieszkańcy oceniają starania prezydenta o rozwój miasta (średnia ocena 3,69). Ponad połowa poznaniaków ma bardzo dobre 2,6 lub raczej dobre zdanie na temat działań promocyjnych Miasta w kraju i za granicą 2,4 (średnia 3,51). Prawie połowa pozytywnie ocenia dbanie prezydenta o korzyści dla Poznania przy podejmowaniu decyzji (średnia 3,37). Niżej, na poziomie oceny przeciętnej, mieszkańcy oceniają rozwiązywanie problemów miasta (średnia 2,2 3,23) oraz znajomość problemów mieszkańców (średnia 3,09). W porównaniu 2,0 z poprzednimi edycjami badań zadowolenie mieszkańców z działań prezydenta znacznie wzrosło. 83 84
opinia poczucie związku z Poznaniem poczucie związku z Poznaniem fakty Samorządy osiedlowe Mieszkańcy objęci działalnością samorządów osiedlowych 4,25 4,01 3,90 3,84 4,04 4,21 4,8 4,4 4,0 Z osiedlem, ulicą Z dzielnicą Z miastem liczba 68 67 520 510 500 3,6 66 490 3,2 65 Źródło: UMP 480 Źródło: UMP Powierzchnia miasta objęta działalnością samorządów osiedlowych km2 Poczucie związku z miastem jest wśród poznaniaków bardzo wysokie. Z Poznaniem czuje się związanych aż 96 proc. mieszkańców (średnia ocena 4,51). Co trzeci 234 mieszkaniec czuje się bardzo związany, a co drugi raczej związany ze swoim osiedlem lub ulicą (średnia 4,11). Prawie 80 proc. poznaniaków czuje się związanych ze 2 swoją dzielnicą (średnia 4,02). 226 W ciągu ostatnich czterech lat znacząco wzrosło poczucie związku z miastem. W 2008 r. było najwyższe od początku badań. 222 85 86 Źródło: UMP
opinia gotowość do wyprowadzenia się z Poznania gotowość do wyprowadzenia się z Poznania fakty Saldo migracji Napływ i odpływ migracyjny 4,25 Z osiedla, ulicy na 1000 mieszkańców Odpływ 2,28 2,68 2,48 2,9 2,5 2,1 Z dzielnicy Z miasta -7-5 -3 11 9 7 Napływ 1,9-1 5 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Główne kierunki natężenia migracji Poznaniacy raczej nie są skłonni do zmiany miejsca zamieszkania. Gotowość do wyprowadzenia się ze swojego osiedla lub ulicy deklaruje dwóch na pięciu poznaniaków, zaś prawie połowa mieszkańców nie rozważa takiej możliwości (średnia ocena 2,81). Z zamieszkiwanej obecnie dzielnicy gotów jest się wyprowadzić jeden na trzech mieszkańców, a ponad połowa nie jest taką przeprowadzką zainteresowana (średnia 2,71). Ponad 3/4 mieszkańców deklaruje, że nie wyprowadziłoby się z Poznania gotów byłby to tego zaledwie co ósmy poznaniak (średnia 1,93). W 2008 r. znacząco spadła gotowość poznaniaków do zmiany miejsca zamieszkania. 87 88 Rokietnica Tarnowo Podgórne Dopiewo Stęszew Suchy Las Komorniki miasto Poznań m. Luboń m. Puszczykowo Mosina Murowana Goślina Czerwonak Swarzędz Kórnik Pobiedziska Kostrzyn Kleszczewo powyżej 22 16 22 11 16 5 11 poniżej 5 Źródło: UMP
opinia zaangażowanie się w akcje i działania na rzecz miasta zaangażowanie się w akcje i działania na rzecz miasta fakty Kandydujący w wyborach do Rady Miasta Poznania Udział kobiet w Radzie Miasta Poznania 4,25 2,72 2,70 2,40 2,46 2,65 3,7 3,3 2,9 Udział w spotkaniu z władzami miasta poświęconemu ważnym problemom mieszkańców Udział w pracach zespołu przygotowującego program rozwoju sąsiedztwa liczba 725 700 38 34 2,5 2,1 Kandydowanie w wyborach do Rady Miasta 675 650 2002 2003 2004 2005 2006 Źródło: UMP 26 22 Źródło: UMP Imprezy masowe organizowane z wydanym pozwoleniem UMP Mimo znaczącego wzrostu deklarowanej gotowości mieszkańców Poznania liczba do zaangażowania się w akcje i działania na rzecz miasta, aspekt ten od 70 początku badań kształtuje się na raczej niskim poziomie. Najwyższy odsetek poznaniaków (ponad 42 proc.) deklaruje gotowość udziału w spotkaniu 60 z władzami miasta poświęconemu ważnym problemom mieszkańców 50 (średnia ocena 3,13). Co trzeci poznaniak gotowy jest wziąć udział w pracach zespołu przygotowującego program rozwoju sąsiedztwa / okolicy (średnia 2,93). 40 Kandydować w wyborach do Rady Miasta jest gotów zaledwie co trzynasty poznaniak (średnia 1,89). 89 90 Źródło: UMP
opinia instytucjonalny udział w życiu publicznym, podejmowanie działań obywatelskich instytucjonalny udział w życiu publicznym, podejmowanie działań obywatelskich fakty Instytucjonalny udział w życiu publicznym Podejmowanie działań obywatelskich Frekwancja wyborcza w latach 2003 2009 Oferty złożone przez organizacje NGO w ramach konkursów UMP 14 12 10 8 6 4 2 2006 2008 Organizacja społeczna lub stowarzyszenie społeczne Organizacja pozarządowa Klub sportowy Polski Związek Działkowców Organizacja lub stowarzyszenie religijne Związek zawodowy Partia lub ugrupowanie polityczne Organizacja artystyczna / muzyczna (chór, zespół tańca itp.) Inna organizacja lub stowarzyszenie 50 40 20 10 Napisanie w jakiejś sprawie listu do gazety, radia lub telewizji Podpisanie petycji lub protestu Uczestniczenie w jakiejś demonstracji Przekazanie 1 podatku organizacji pożytku publicznego Finansowe wsparcie organizacji charytatywnych Wolontariat Branie udziału w spotkaniu wspólnoty lokalnej Podejmowanie działania na rzecz rozwiązania lokalnych problemów Uczestniczenie w spotkaniu z lokalnymi politykami lub urzędnikami UM Uczestniczenie w spotkaniu organizowanym przez radę osiedla Uczestniczenie w działaniach organizacji parafialnej Branie udziału w spotkaniach komitetu rodzicielskiego lub rady rodziców 80 70 60 50 40 Referendum unijne (2003 r.) Do Parlamentu Europejskiego (2004 r.) Na prezydenta RP (II tura, 2005 r.) Do Sejmu RP i Senatu RP (2005 r.) Do Rady Miasta (2006 r.) Na prezydenta miasta (II tura, 2006 r.) Do Sejmu RP i Senatu RP (2007 r.) Do Parlamentu Europejskiego (2009 r.) Źródło: KBW 1,4 1,3 1,2 1,1 1,0 0,9 Źródło: UMP Zarejestrowane stowarzyszenia i fundacje W 2008 r. nieznacznie spadł odsetek mieszkańców biorących udział w życiu publicznym poprzez działalność w różnego typu instytucjach. Wyjątek stanowi niewielki wzrost zaangażowania w działalność organizacji pozarządowych i religijnych oraz brak zmian w przynależności do organizacji społecznych. W dotychczasowych edycjach badań największy odsetek poznaniaków zadeklarował przynależność do Polskiego Związku Działkowców. Spadek liczby mieszkańców podejmujących różnego rodzaju działania obywatelskie jest znaczący. Najbardziej spadła liczba poznaniaków zaangażowanych w działalność parafialną i wolontariat oraz biorących udział w spotkaniach z lokalnymi politykami lub przedstawicielami Miasta. Wzrósł natomiast odsetek mieszkańców wspierających finansowo 1,8 1,4 1,0 0,6 0,2 Stowarzyszenia Fundacje organizacje charytatywne. 91 92
podsumowanie podsumowanie Nazwa aspektu Wartość wsk. zintegrowanego w 2008 r. Ocena Tendencja zmian Nazwa aspektu Wartość wsk. zintegrowanego w 2008 r. Ocena Tendencja zmian Nazwa aspektu Wartość wsk. zintegrowanego w 2008 r. Ocena Tendencja zmian Własna sytuacja życiowa 3,83 Poziom hałasu 3,09 Dostępność usług medycznych 3,02 Prognoza zmiany własnej sytuacji życiowej 3,21 Czystość i porządek Spędzanie czasu wolnego 3,45 Warunki i możliwości stwarzane przez miasto 3,64 Czystość wód 2,71 Warunki pracy 3,65 Komunikacja miejska 3,5 Komunikacja samochodowa 2,82 Komunikacja rowerowa 2,68 Poczucie bezpieczeństwa w dzień 3,67 Zaangażowanie się w ochronę środowiska 3,92 Własne możliwości finansowe 2,93 Możliwość otrzymania pomocy materialnej Zaangażowanie się w pomoc osobom potrzebującym 2,85 2,9 Poziom edukacji w szkołach 3,39 Infrastruktura i wyposażenie w szkołach podstawowych Infrastruktura i wyposażenie w szkołach gimnazjalnych Infrastruktura i wyposażenie w szkołach ponadgimnazjalnych 3,79 3,99 Opracowanie: Wydział Rozwoju Miasta UMP Zdjęcia: Tomasz Boniecki, Kazimierz Fryś, Marek Kaczmarczyk, Pikselstock, Sławomir Seidler, Anna Wawdysz, archiwum UMP Wydawca: Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu Projekt graficzny: Propaganda Creative ISBN 978-83-7503-098-3 Poczucie bezpieczeństwa wieczorem i w nocy 2,76 Stan techniczny i wyposażenie mieszkania 3,83 Działalność informacyjna lokalnych mediów 3,58 Działanie straży miejskiej 3,23 Sąsiedztwo 3,4 Działalność informacyjna Urzędu Miasta Poznania 3,42 Działanie policji 3,39 Zaangażowanie się w poprawę bezpieczeństwa 4,12 Czystość powietrza 3,1 Własny stan zdrowia 3,7 Własna sprawność fizyczna 4,65 Własna sprawność psychofizyczna 4,5 Działalność prezydenta Poznania 3,38 Poczucie związku z Poznaniem 4,21 Gotowość do wyprowadzenia się z Poznania Zaangażowanie się w akcje i działania na rzecz miasta 2,48 2,65 Miasto Poznań pl. Kolegacki 17 61-841 Poznań tel. 61 878 56 95, faks 61 878 54 58 statystyka@um.poznan.pl www.poznan.pl/fakty_liczby 93 94
ISBN 978-83-7503-098-3