RAPORT Z WYKONANIA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU ŚREDZKIEGO

TYTUŁ OPRACOWANIA: RAPORT Z WYKONANIA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA DLA POWIATU ŚREDZKIEGO w latach 2004-2006 ZLECENIODAWCA: STAROSTWO POWIATOWE UL. DASZYŃSKIEGO 5 63 000 ŚRODA WLKP. AUTOR OPRACOWANIA: ZWERYFIKOWAŁ: mgr Justyna Dąbrowska mgr Przemysław Dąbrowski Środa Wlkp., maj 2007 r.

1. WSTĘP...3 1.1. Sprawozdawczość...3 1.2. Autorzy raportu...3 1.3. Podstawa prawna...4 1.4. Materiały źródłowe...4 2. REALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWIKA...5 2.1. Założenia i priorytety strategii ochrony środowiska przyrodniczego...5 2.2. Cele, kierunki i zadania ekologiczne dla Powiatu Średzkiego...6 2.3. Harmonogram realizacji działań proekologicznych...7 T a b e l a 1 Krótkoterminowy harmonogram realizacyjny (plan operacyjny) Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego na lata 2004-2007...8 2.4. Inne działania ekologiczne prowadzone na terenie powiatu...24 2.4.1. Zadania realizowane przez Powiat...24 2.4.2. Zadania realizowane przez Miasto i Gminę Środa Wlkp...25 2.4.3. Zadania realizowane przez Gminę Zaniemyśl...25 2.4.4. Zadania realizowane przez Gminę Dominowo...25 2.4.5. Zadania realizowane przez Gminę Nowe Miasto n. Wartą...25 2.4.6. Zadania realizowane przez Gminę Krzykosy...26 2

1. WSTĘP Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego został opracowany w grudniu 2003 r. przez firmę ABRYS Technika Sp. z o.o. ul. Wiślana 46, Poznań i zatwierdzony Uchwałą nr XI/59/2003 Rady Powiatu Średzkiego z dnia 30.12.2003 r. w sprawie uchwalenia Programu Ochrony Środowiska i Planu Gospodarki Odpadami dla Powiatu Średzkiego. Program Ochrony Środowiska przedstawia szeroko rozumianą problematykę ochrony środowiska na analizowanym terenie, obejmuje zagadnienia z zakresu ochrony powietrza, wód, powierzchni ziemi, środowiska akustycznego oraz zasobów przyrodniczych. Zagadnienia dotyczące gospodarki odpadami zostały zawarte w odrębnym opracowaniu pod nazwą Plan Gospodarki Odpadami dla Powiatu Średzkiego. Efektem Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego były strategie wdrożeniowe i realizacyjne ochrony środowiska na terenie powiatu, zawarte w krótkoterminowym harmonogramie realizacyjnym na lata 2004 2007. 1.1. Sprawozdawczość Z realizacji Programu Ochrony Środowiska organ wykonawczy powiatu powinien sporządzać co 2 lata raport, który przedstawia się Radzie Powiatu. Okres sprawozdawczy obejmuje okres od uchwalenia Programu Ochrony Środowiska tj. od 30.12.2003 r. do 31.12.2006 r. 1.2. Autorzy raportu Podstawą do sporządzenia opracowania pt. Raport z wykonania Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego, jest umowa zawarta między Starostą Średzkim Piotrem Piekarskim, a firmą Salmopem Przemysław Dąbrowski z siedzibą w Zaniemyślu, ul. Słowackiego 3. Opracowanie zostało wykonane przy współudziale i pomocy pracowników Wydziału Środowiska Starostwa Powiatowego w Środzie Wlkp. 3

1.3. Podstawa prawna Raport został sporządzony w oparciu o następujące akty prawne: - Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2006 r. Nr 129, poz. 902 z póź. zm ), - Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ( tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008 z póź. zm. ). 1.4. Materiały źródłowe W sprawozdaniu wykorzystano następujące źródła: Informacje z: Raportu o stanie środowiska Województwa Wielkopolskiego w roku 2004 ( WIOŚ, 2004 ), Raportu o stanie środowiska Województwa Wielkopolskiego w roku 2005 (WIOŚ, 2005), Raportu o stanie środowiska Województwa Wielkopolskiego w roku 2006 ( WIOŚ, 2006 ), Dane Urzędu Statystycznego w Poznaniu roczniki statystyczne, Dane własne będące w posiadaniu Powiatu Średzkiego, Sprawozdania z realizacji Programu Ochrony Środowiska Gmin: Nowe Miasto n. Wartą, Zaniemyśl, Dominowo, Krzykosy, Środa Wlkp., Roczne sprawozdania z działalności Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu. 4

2. REALIZACJA PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWIKA 2.1. Założenia i priorytety strategii ochrony środowiska przyrodniczego W Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego przeprowadzono analizę stanu środowiska oraz uwarunkowań społeczno gospodarczych na terenie powiatu. Szczegółowo omówiono wszystkie elementy środowiska oraz towarzyszące im zagrożenia. Zgodnie z powyższymi wytycznymi i przeprowadzonym rozpoznaniem (analiza SWOT) określono największe zagrożenia dla poszczególnych komponentów środowiska przyrodniczego występujące na terenie Powiatu Średzkiego, do których zaliczyć możemy: 1. Koncentrację zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego i gleb w mieście Środa Wlkp. i terenach okolicznych oraz wzdłuż najważniejszych ciągów komunikacyjnych. 2. Występowanie niekorzystnych warunków wodnych deficyty wód podziemnych. 3. Niską jakość wód podziemnych i powierzchniowych na terenie powiatu i brak tendencji do jej poprawy. 4. Degradację gleb związaną z intensywną uprawą rolniczą. 5. Niewystarczające możliwości oczyszczalni ścieków brak oczyszczalni ścieków, niewystarczający stopień skanalizowania miejscowości powiatu, brak szczelnych zbiorników na ścieki. 6. Tolerowanie dzikich wylewisk i wysypisk odpadów. 7. Niską lesistość powiatu. 8. Brak funduszy na inwestycje zmierzające do poprawy stanu środowiska przyrodniczego. 5

2.2. Cele, kierunki i zadania ekologiczne dla Powiatu Średzkiego W celu realizacji przyjętych założeń ustalono główne zasady polityki ekologicznej Powiatu Średzkiego w odniesieniu do poszczególnych elementów środowiska. Wyznaczono: cele ekologiczne cele po osiągnięciu, których ma nastąpić poprawa danego elementu środowiska, stanowiące ostateczne efekty podejmowanych kierunków działań (a w ramach kierunków działań - zadań ekologicznych), kierunki działań kierunki służące do osiągnięcia wyznaczonych celów ekologicznych, zadania ekologiczne konkretne przedsięwzięcia prowadzące do realizacji wyznaczonych kierunków działań w ramach danego celu ekologicznego. Zadania te mają charakter długookresowy i winny być realizowane aż do osiągnięcia założonego celu. Zgodnie z powyższymi wytycznymi oraz na podstawie analizy stanu środowiska przyrodniczego Powiatu Średzkiego wyznaczono główne cele ekologiczne: 1. Racjonalizacja zużycia energii, surowców i materiałów oraz wzrost udziału zasobów odnawialnych. 2. Zapewnienie wysokiej jakości powietrza, redukcja emisji pyłów i gazów cieplarnianych niszczących warstwę ozonową. 3. Zminimalizowanie uciążliwego hałasu w środowisku. 4. Ochrona mieszkańców przed promieniowaniem elektromagnetycznym. 5. Zapewnienie wystarczającej ilości wody o odpowiedniej jakości użytkowej, racjonalizacja zużycia wody oraz ochrona przed powodzią. 6. Ochrona powierzchni ziemi i gleb przed degradacją. 7. Zachowanie walorów i zasobów przyrodniczych z uwzględnieniem georóżnorodności i bioróżnorodności, w tym wzrost lesistości powiatu. 6

2.3. Harmonogram realizacji działań proekologicznych Cele, kierunki i zadania ekologiczne wyznaczone dla Powiatu Średzkiego w ramach Programu Ochrony Środowiska realizowane są w dwóch etapach: krótkoterminowym na lata 2004 2007, długoterminowym do roku 2014. Z uwagi na szeroki zakres przedsięwzięć koniecznych do osiągnięcia wyznaczonych celów i zadań ekologicznych wybrano te, które należy realizować w pierwszej kolejności jako priorytetowe. Ich zestawienie stanowi krótkoterminowy harmonogram realizacyjny - plan operacyjny Programu Ochrony Środowiska - zawierający zadania priorytetowe na lata 2004-2007. Tabela nr 1 niniejszego opracowania jest nawiązaniem do krótkoterminowego harmonogramu realizacji zaproponowanego w 2003 r. W poniższej tabeli odniesiono się do założeń inwestycyjnych i edukacyjnych Programu Ochrony Środowiska, dotyczących bezpośrednio zadań stawianych powiatowi i poszczególnym gminom w ramach Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego oraz zadań koordynowanych przez powiat. W Programie Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego, powiat został wyznaczony jako jednostka koordynacyjna wielu zadań inwestycyjnych i wdrożeniowych, co do których nie ma kompetencji ustawowych. Większość zadań są to przedsięwzięcia wynikające z ustawy o samorządzie gminnym oraz z przepisów szczególnych. W związku z tym rola powiatu jako jednostki koordynującej ogranicza się do zebrania materiałów i informacji z poszczególnych gmin lub realizacyjnych. Należy podkreślić, że niniejszy raport jest pierwszym etapem szerszego opracowania, które będzie sporządzone do końca tego roku i które stanowić ma aktualizację Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego. 7

Krótkoterminowy harmonogram realizacyjny (plan operacyjny) Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego na lata 2004-2007 T a b e l a 1 Kierunek działania Zadanie priorytetowe Jednostka realizacyjna Racjonalizacja zużycia wody Jednostka koordynacyjna Stopień realizacji/ okres realizacji Koszty wdrożenia [PLN] Źródła finansowania Cel 1. Racjonalizacja zużycia energii, surowców i materiałów oraz wzrost udziału zasobów odnawialnych 1. Realizacja przez zakłady planów racjonalnego Powiat Zadanie ciągłe Brak danych gospodarowania wodą (np. wprowadzanie zamkniętych obiegów wody); Zmniejszenie materiałochłonności i odpadowości produkcji Zmniejszenie energochłonności gospodarki i wzrost wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych 2. Wprowadzenie bodźców ekonomicznych dla przedsięwzięć proekologicznych (ulgi podatkowe, możliwość współfinansowania); 3. Zmniejszenie strat energii, zwłaszcza cieplnej w systemach przesyłowych oraz prowadzenie odzysku ciepła; 4. Poprawa parametrów energetycznych budynków (wymiana okien i ocieplenie budynków) przede wszystkim budynki użyteczności publicznej; 4.1. Termomodernizacja budynku Starostwa przy ul. Żwirki i Wigóry 1 w Środzie Wlkp. 4.2. Termomodernizacja budynku szkoły w Chociczy, gm. Nowe Miasto n. Wartą 4.3. Termomodernizacja budynku Urzędu Gminy w Krzykosach 5. Rozpowszechnienie stosowania indywidualnych liczników ciepła (budynki komunalne); 6. Podjęcie działań promocyjnych i doradztwa związanego z wdrażaniem pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych; 6.1. Powołanie P. Bożeny Waligóry na stanowisko specjalisty do spraw ekonergetyki, funkcja doradcza i informacyjna Zakłady przemysłowe i podmioty gospodarcze (np. myjnie samochodowe) Gminy, Powiat Ciepłownie, podmioty gospodarcze Gminy, Powiat Właściciele mieszkań, Zarządcy budynków Powiat Powiat -brak możliwości prawnych Gminy - nie wprowadzono Brak danych Powiat Zadnie ciągłe Brak danych Powiat Zadanie ciągłe, wprowadzono, różny stopień realizacji Podano poniżej, kredyty,, kredyty, dotacje, kredyty, dotacje Powiat Powiat VII-IX 2004 166 651,00 Budżet Powiatu Gmina Powiat 2005 20 000,00 Budżet Gminy Gmina Powiat 2005 Brak danych Właściciele Powiat Zadnie ciągłe Brak danych mieszkań, Zarządcy budynków Województwo, Powiat Powiat - zadnie Powiat - Powiat, ciągłe, wprowadzono bezkosztowo Gminy Gminy nie wprowadzono Budżet Gminy 8

Cel 2. Zapewnienie wysokiej jakości powietrza, (redukcja emisji pyłów i gazów niszczących warstwę ozonową) Ograniczenie emisji 1. Uzyskanie pozwoleń emisyjnych przez zakłady Zakłady emitujące Powiat Zadanie ciągłe Brak danych do powietrza w energetyce i przepisami prawnymi; emitujące zanieczyszczenia (od których decyzje zanieczyszczenia do są wymagane) zgodnie z obowiązującymi powietrza przemyśle Ograniczenie emisji w sektorze mieszkalnictwa 2. Zamiana węgla na alternatywne nośniki ciepła (gaz, brykiet drzewny, pelety drzewne, biomasa) modernizacja kotłowni węglowych w obiektach użyteczności publicznej; 3. Wsparcie finansowe dla mieszkańców zmieniających ogrzewanie węglowe na bardziej ekologiczne; 4. Rozbudowa sieci gazowej na obszarze powiatu i zwiększanie liczby odbiorców; Właściciele obiektów Powiat Zadanie ciągłe Brak danych Gminy, Właściciele obiektów PGNiG S.A. O WZG Poznań 4a. Gazyfikacja wsi Czarnotki, gm. Zaniemyśl; PGNiG S.A. O WZG Poznań 4a. Gazyfikacja wsi Brzostek Pigłowice gm. Zaniemyśl; PGNiG S.A. O WZG Poznań Gmina Zaniemyśl Powiat Nie zrealizowano Brak danych Powiat, Gminy Powiat, Gminy Powiat, Gmina Zaniemyśl Zadnie ciągłe, wprowadzono, różny stopień realizacji Podano poniżej, kredyty, dotacje, kredyty, dotacje, dotacje 2004-2005 20 000,00 PFOŚiGW 2006 293 238,00 Budżet Gminy Zaniemyśl - 283 238,00 PFOŚiGW - 10 000,00 5. Prowadzenie systematycznych akcji edukacji ekologicznej na temat oszczędności energii cieplnej i elektrycznej oraz stosowania proekologicznych nośników energii, szkodliwości spalania materiałów odpadowych w kotłowniach domowych. W ramach tego zadania wykonano między innymi: 5.1. Konkursy dla Szkół Podstawowych i Gimnazjów Moja Ziemia mój dom 5.2. Konkurs dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych na opracowanie broszury informacyjnej Segregacja odpadów w gospodarstwie domowym Powiat, Gminy, Szkoły, Pozarządowe organizacje ekologiczne Powiat 2004 2006 PFOŚiGW Podano niżej Powiat 2004 2006 8 629,00 PFOŚiGW 9

5.3.Wykonano 7,5 tys. sztuk ulotek pt Segregacja odpadów w gospodarstwie domowym rozpowszechnione jako wkładki w gazecie lokalnej Powiat, Gminy, Szkoły, Pozarządowe organizacje ekologiczne Powiat 2005 1 975,00 PFOŚiGW Ograniczenie emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych 6. Usprawnienie systemu komunikacyjnego (poprawa nawierzchni i warunków bezpieczeństwa ruchu, modernizacja i rozbudowa dróg); Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Wojewódzki Zarząd Dróg,, Gminy Powiat Zadnie ciągłe Podano niżej, kredyty, dotacje, środki UE - dr 32535 Gułtowy Giecz Orzeszkowo, remont skrzyżowania i elementów odwodnienia dł. 0,1 km w m. Orzeszkowo, gm. Dominowo - dr 32562 Pięczkowo - Witowo modernizacja drogi, gm Krzykosy - dr 32575 Aleksandrów - Szypłów odtworzenie nawierzchni, gm.nowe Miasto n. Wartą - dr 32571Kruczyn - Boguszyn odtworzenie nawierzchnipowierzchniowe utrwalenie gm. Nowe Miasto n. Wartą - dr 32509 ul. Raczyńskiegow Zaniemyślu remont drogi, gm. Zaniemyśl - dr 32545Trzebisławki - Koszuty odtworzenie nawierzchni c.d., gm. Środa Wlkp. - dr 32508 Zaniemyśl Kórnik w m. Zaniemyśl ul. Poznańska gm. Zaniemyśl Powiat 2004 52 704,00 Budżet Powiatu Powiat 2004 653 873,63 Budżet Powiatu- 367 133,97 SAPARD - 286 739,66 Powiat 2004 138 140,00 Budżet Powiatu Powiat 2004 Powiat 2004 679 346,22 Budżet Powiatu- 426.330,22 SAPARD - 253 016,00 Powiat 2004 21 432,00 Budżet Powiatu Powiat 2004 145 787,39 Budżet Gminy Zaniemyśl 50 000,00 Budżet Powiatu 95 787,39 - - 10

- dr nr 3722Pul. 20 Października w m. Środa Powiat 2004 88 527,75 Budżet Powiatu Wlkp., gm.środa Wlkp. - dr 3771P (32536) Dominowo Gablin powierzchniowe utrwalenie nawierzchni, gm. Dominowo - dr 3741P (32564) Klęka - Radliniec odtworzenie nawierzchni, gm. Nowe Miasto n. Wartą - dr 3743P (32571)Kruczyn - Boguszyn powierzchniowe utrwalenie nawierzchni, gm. Nowe Miasto n. Wartą Powiat 2005 30 384,00 Budżet Powiatu Powiat 2005 265 907,00 Budżet Gminy Nowe Miasto 80 000,00 Budżet Powiatu 185 907,00 Powiat 2005 12 078,00 Budżet Powiatu - dr 3735P (32509) Kępa Majdany - Zaniemyśl powierzchniowe utrwalenie nawierzchni, gm. Zaniemyśl - dr 3736P (32541) m. Mączniki remont mostu, gm. Środa Wlkp Powiat 2005 54 729,00 Budżet Powiatu Powiat 2005 36 954,00 Budżet Powiatu - dr 2907P Dębno Radliniec remont nawierzchni jezdni, gm. Nowe Miasto n. Wartą - dr 2468P Zaniemyśl Kórnik w m. Zaniemyśl ul.poznańska remont nawierzchni jezdni, gm. Zaniemyśl Powiat 2006 358 000,00 Budżet Gminy Nowe Miasto 180 000,00 Budżet Powiatu 178 000,00 Powiat 2006 150 000,00 Budżet Powiatu - dr 3736 P od dr.woj. 432 do Śniecisk Powiat 2006 99 989,36 Budżet Gminy modernizacja drogi, gm. Zaniemyśl Zaniemyśl - 49 989,36 Sejmik Woj. Wlkp.- 50 000,00 11

- dr 3720P m. Środa Wlkp. remont mostu ul. Kórnicka, gm. Środa Wlkp. Powiat 2006 46 848,00 Budżet Powiatu - dr nr 3676Pw m. Sulęcinek remont drogi i elementów odwodnienia, gm. Krzykosy - budowa nawierzchni drogowej na ul. Modrzewiowa - Dębowa w Zaniemyślu, gm. Zaniemyśl - budowa nawierzchni drogowej na ul. Sosnowa - Dębowa w Zaniemyślu, gm. Zaniemyśl - budowa nawierzchni drogowej na ul. Sosnowej w Zaniemyślu, gm. Zaniemyśl Powiat 2006 283 000,00 Budżet Gminy Krzykosy - 83 000,00 Budżet Powiatu 200 000,00 Gmina Powiat 2004 447 606,00 Budżet Gminy Zaniemyśl Gmina Powiat 2005 427 588,00 Budżet Gminy Zaniemyśl 397 588,00 Urząd Marsz.- 30 000,00 Gmina Powiat 2006 501 439,00 Budżet Gminy Zaniemyśl - 471 439,00 Urząd Marsz.- 30 000,00 - budowa drogi w Lubonieczku, gm. Zaniemyśl Gmina Powiat 2004 220 853,00 Budżet Gminy Zaniemyśl - 155 853,00 FOGR 65 000,00 - budowa drogi Polwica - Winna, gm. Zaniemyśl Gmina Powiat 2005-2007 809 662,00 Budżet Gminy Zaniemyśl - 609 662,00 FOGR 200 000,00 - modernizacja nawierzchni asfaltowej w m. Mieczysławowo, gm. Dominowo - modernizacja nawierzchni asfaltowej w m. Dzierżnica, gm. Dominowo Gmina Powiat 2005 135 449,28 Budżet Gminy Dominowo - 85 449,28 Urząd Marsz.- 50 000,00 Gmina Powiat 2006 61 915,00 Budżet Gminy Dominowo - 45 978,00 Urząd Marsz. - 15 937,00 12

6a. Odnowa będących w najgorszym stanie odcinków dróg krajowych nr 11 i 15; Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Powiat Zadanie ciągłe Brak danych 6b. Droga Wojewódzka nr 436 budowa chodnika na odc. Boguszyn Chocicza o dł. 1,2 km; Autostrad Wielkopolski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Poznaniu Powiat Zadanie ciągłe Brak danych Ochrona przed hałasem komunikacyjnym Ochrona przed hałasem przemysłowym 1. Prowadzenie monitoringu poziomu hałasu wzdłuż głównych szlaków komunikacyjnych przechodzących przez teren powiatu; 2. Sporządzenie map akustycznych dla dróg, linii kolejowych i lotnisk, których eksploatacja może powodować przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku: - DK nr 11 i DK nr 15, ul. Zamojskich w Środzie Wlkp. oraz lotnisko Poznań - Krzesiny; 3. Systematyczna kontrola zakładów przemysłowych (zwłaszcza zlokalizowanych w pobliżu zabudowy mieszkalnej); Cel 3. Zminimalizowanie uciążliwego hałasu w środowisku Właściciele i zarządcy obiektów (Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Wojewódzki Zarząd Dróg, Powiatowy ) oraz Powiat, Gminy, WIOŚ Właściciele i zarządcy obiektów, WIOŚ Powiat Zadnie ciągłe Brak danych Powiat Zadnie ciągłe Brak danych WIOŚ Powiat Zadnie ciągłe Brak danych 13

Inwentaryzacja źródeł promieniowania elektromagnetycznego Cel 4. Ochrona mieszkańców przed promieniowaniem elektromagnetycznym 1. Prowadzenie rejestru urządzeń będących Powiat, Powiat Zadanie ciągłe Brak danych źródłem promieniowania Gminy elektromagnetycznego Cel 5. Zapewnienie wystarczającej ilości wody o odpowiedniej jakości użytkowej, racjonalizacja zużycia wody oraz ochrona przed powodzią Zarządzanie zasobami wodnymi i 1. Wdrożenie systemu zarządzania zasobami wodnymi; RZGW w Poznaniu Powiat Zadnie ciągłe Brak danych ochrona wód 1a. Opracowanie wykazów - wód powierzchniowych i podziemnych, które są lub mogą być w przyszłości wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, - wód powierzchniowych wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, a w szczególności do kąpieli, - wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb, skorupiaków i mięczaków lub innych organizmów w warunkach naturalnych oraz umożliwiających migrację ryb, - wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których dopływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć; 1b. Założenie i prowadzenie katastru wodnego dla regionów wodnych; 1c. Opracowanie: - analizy stanów zasobów wodnych w regionach wodnych; - analizy ekonomicznej gospodarowania wodami w regionie wodnym; RZGW w Poznaniu Powiat Brak danych Brak danych RZGW w Poznaniu Powiat Zadnie ciągłe Brak danych RZGW w Poznaniu Powiat Wykonano Brak danych RZGW RZGW RZGW RZGW 14

1d. Opracowanie planów gospodarowania wodami na obszarze dorzeczy; Powiat Brak danych Brak danych Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej (obecnie właściwy Minister) RZGW 2. Opracowanie koncepcji gospodarki wodno ściekowej na terenach gmin powiatu, będących podstawą do podejmowania dalszych przedsięwzięć w tym zakresie (dla gmin, które nie posiadają w/w opracowań); 3. Modernizacja i rozbudowa stacji uzdatniania wody, hydroforni w celu zapewnienia właściwej jakości wody; Gminy Powiat Nie wykonano Gminy, Przedsiębiorstwa wodociągowe - - Powiat Zadnie ciągłe Podano niżej, dotacje, kredyty - modernizacja SUW Środa Wlkp., Brodowo, Babin, gm. Środa Wlkp. - studnie zastępcze w Środzie Wlkp., Brodowie i Babinie, gm. Środa Wlkp. - Modernizacja hydroforni w Wolicy Nowej, gm. Nowe Miasto n. Wartą - Podłączenie i ocieplenie zbiornika wody na ujęciu wody podziemnej w miejscowości Nowe Miasto n. Wartą 4. Uzupełnienie rozbudowy sieci wodociągowej, oraz wymiana wyeksploatowanych odcinków sieci, zwłaszcza sieci azbestowych; Gmina Powiat 2005-2006 350 000,00 Budżet Gminy Środa Wlkp. Gmina Powiat 2005-2006 300 000,00 Budżet Gminy Środa Wlkp. Gmina Powiat 2005 357 076,15 Budżet Gminy Nowe Miasto Gmina Powiat 2005 20 884,28 Budżet Gminy Nowe Miasto Gminy Powiat Zadnie ciągłe Podano niżej, dotacje, kredyty - Wymiana azbestowych odcinków sieci i renowacja wyeksploatowanych w celu wyeliminowania strat wody związanych z awariami i przesyłem wód w miejscowościach: Klęka, Aleksandrów, gm. Nowe Miasto n. Wartą Gmina Powiat Klęka 2006 Aleksandrów 2005 67 168,27 47 335,43 Budżet Gminy Nowe Miasto 15

4a Gmina Środa Wlkp.: - Budowa wodociągów wiejskich na odcinku: Starkówiec Piątkowski Winna Góra, Tadeuszewo Ulejno + Dębiczek i w m. Starkówiec Piątkowski. Gmina Powiat 2005-2006 100 000,00 Budżet Gminy Środa Wlkp. 4b. Gmina Zaniemyśl: Gmina Powiat - rozbudowa sieci wodociągowej w m. Czarnotki; - budowa sieci wodociągowej Majdany - Zwola; Majdany Dębice Gmina Powiat 2004 611 023,00 Budżet Gminy Zaniemyśl - 308867,00 SAPARD- 302156,00 ZGK Zaniemyśl Powiat 2005-2006 305 631,00 Budżet Gminy Zaniemyśl - budowa sieci wodociągowej Dębice Kępa Małą ZGK Zaniemyśl Powiat 2006 160 261,00 Budżet Gminy Zaniemyśl 4 c.gmina Dominowo: Gmina Powiat - budowa sieci wodociągowej Murzynowo Kościelne - Sabaszczewo 2005-2006 59 564,72 Budżet Gminy Dominowo - budowa sieci wodociągowej Rusibórz - Rusiborek Gmina Powiat 2006 47 374,25 Budżet Gminy Dominowo - budowa sieci wodociągowej Murzynowo Kościelne Gmina Powiat 2006 25 000,00 Budżet Gminy Dominowo 4d. Gmina Krzykosy Gmina Powiat - modernizacja ujęcia i stacji w Pięczkowie Gmina Powiat 2004 465 587,85 Budżet Gminy Krzykosy, SAPARD 5.Zintensyfikowanie rozbudowy sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej na terenie powiatu; Gminy Powiat Zadanie ciągłe Podano niżej, dotacje, kredyty 16

5a. Gmina Środa Wlkp.: Gmina Powiat - budowa kanalizacji sanitarnej w m. Chocicza, Pierzchno, Starkówiec Czarne Piątkowo; - budowa kolektorów sanitarnych; 5b. Gmina Dominowo: Gmina Powiat Gmina Powiat Brak danych Budżet Gminy Środa Wlkp. - budowa kanalizacji sanitarnej w m. Giecz i Gmina Powiat 2006 25 000,00 Budżet Gminy Murzynowo Kościelne; Dominowo 5c. Gmina Krzykosy: Gmina Powiat - budowa kanalizacji sanitarnej w m. Sulęcinek etap II Gmina Powiat 2004 548 932,68 Budżet Gminy Krzykosy, SAPARD 538 932,00 PFOŚiGW- 10 000,00 Gmina Powiat 5d. Gmina Nowe Miasto n. Wartą - budowa sieci kanalizacji sanitarnej; - budowa kanalizacji sanitarnej w Aleksandrowie Gmina Powiat 2004. 10 000,00 (PFOŚiGW) - budowa kanalizacji sanitarnej w m. Wolica Kozia Budżet Gminy Nowe Miasto - brak danych PFOŚiGW 10 000,00 Gmina Powiat 2006 414 870,00 Budżet Gminy Nowe Miasto - budowa kanalizacji sanitarnej w m. Boguszyn Gmina Powiat 2006 279 945,16 Budżet Gminy Nowe Miasto - budowa kanalizacji sanitarnej w m. Wolica Nowa Gmina Powiat 2006 188 593,66 Środki Gminy Nowe Miasto 5e. Gmina Zaniemyśl: Gmina Powiat - realizacja V etapu budowy kanalizacji w m. Zaniemyśl; - budowa kanalizacji sanitarnej dla Ośrodków Wypoczynkowych przy J. Raczyńskim w Zaniemyślu, - budowa kanalizacji sanitarnej dla Ośrodków Wypoczynkowych w Zwoli - częściowo Gmina Powiat 2004 1 024 301,00 Budżet Gminy Zaniemyśl 560 035,00 SAPARD- 464.266,00 Gmina Powiat 2005 2006 336 623,00 Budżet Gminy Zaniemyśl Gmina Powiat 2006 148 500,00 Budżet Gminy Zaniemyśl 17

6.Optymalizacja wykorzystania, modernizacja oraz budowa oczyszczalni ścieków; Gminy Powiat Zadanie ciągłe Podano niżej, 6a. Gmina Dominowo Budowa nowych oczyszczalni ścieków komunalnych w m. Giecz i Murzynowo Kościelne; - PROJEKT 6b. Gmina Nowe Miasto n. Wartą Rozbudowa istniejących oczyszczalni ścieków w m. Chocicza i Klęka; Gmina Powiat Faza projektu 2005 2006 Gmina Powiat Nie wykonano 37 636,60 35 221,77 - dotacje, kredyty Budżet Gminy Dominowo - Ochrona przeciwpowodziowa i mała retencja 6c.Gmina Środa Wlkp. Budowa nowych oczyszczalni ścieków w m. Chocicza, Pierzchno, Starkówiec Czarne Piątkowo;- Gmina Powiat Brak pełnych danych Brak pełnych danych Budżet Gminy Środa Wlkp. - kanalizacja w m. Środa Wlkp. Gmina Powiat 2005 2006 12 350 000,0 Budżet Gminy Środa Wlkp, dotacje, kredyty - zbiorcze oczyszczalnie ścieków wraz z kanalizacją Gmina Powiat 2005 2006 3 000 000,00 Budżet Gminy Środa Wlkp., Budżet Powiatu - przyzagrodowe oczyszczalnie ścieków Gmina Powiat 2004 2006 150 000,00 Budżet Gminy 7.Inwentaryzacja, odbudowa i regulacja oraz prawidłowa eksploatacja systemów melioracji podstawowej; 7a. Odbudowa rzek: - Wielki Rów i Maskawa gm. Dominowo, - Rów B, Odnoga Brzostowska i Lutynia gm. Nowe Miasto, - Kanał Borowski gm. Zaniemyśl 7b. Modernizacja prawostronnego obwałowania rzeki Warty i Maskawy na odc. 8 km: Zwola Józefowo Kępa Mała w gm. Zaniemyśl WZMiUW w Poznaniu WZMiUW w Poznaniu WZMiUW w Poznaniu Powiat Zadnie ciągłe Brak danych Powiat Zadnie ciągłe Brak danych Powiat Zadnie ciągłe Brak danych Środa Wlkp. 8.Wdrażanie powiatowego planu operacyjnego ochrony przed powodzią (dla terenów zagrożonych zalaniem); Powiat, Gminy Powiat Zadnie ciągłe 160 000,00 18

8.1. Wyposażenie powiatowego magazynu Powiat Powiat 2004 2006 2004-5 000,00 PFOŚiGW przeciwpowodziowego Zadanie ciągle 2005-1 977,00 2006-5100,00 9. Przeprowadzenie działań formalno - prawnych jeżeli w istniejących planach i studiach dotyczących zagospodarowania przestrzennego nie zostały objęte ochroną tereny zalewowe (przede wszystkim w dolinie rzeki Warty) 10. Odbudowa i konserwacja rowów melioracji wodnej szczegółowej Gminy Powiat Zadanie ciągłe Brak danych Związek Spółek Wodnych w Środzie Wlkp. Cel 6. Ochrona powierzchni ziemi i gleb przed degradacją Powiat 2006 10 000,00 PFOŚiGW Gleby użytkowane rolniczo Zasoby kopalin 1. Kształtowanie struktury upraw przeciwdziałającej erozji i pogarszaniu się jakości gleb; 2. Podjęcie działań zmniejszających poziom zakwaszenia gleb; ODR, Gminy, Właściciele gruntów ODR, Właściciele gruntów Powiat Zadanie ciągłe Brak danych Powiat Zadanie ciągłe Brak danych Zasoby kopalin 3. Założenie i prowadzenie rejestru terenów, na których stwierdzono przekroczenie standardów jakości gleb lub ziemi; 4. Rozpoznanie możliwości zasobowych i perspektywności regionu w zakresie zasobów złóż gazu ziemnego i ropy naftowej. Powiat, Gminy PGNiG S.A. Warszawa, Odział Zielonogórski Powiat Wykonano zadanie ciągłe Zadanie ustawowe Powiat Zadnie ciągłe Brak danych 4a. - planuje się odwiercenie odwiertu Radlin-60; - rozpoczęcie eksploatacji odwiertów: Kaleje-9 i Kaleje-14; 5. Bieżąca rekultywacja terenów poeksploatacyjnych; PGNiG S.A. Warszawa, Odział Zielonogórski Eksploatatorzy zasobów Gminy Powiat 2004 2005 Brak danych Powiat Zadnie ciągłe Brak danych 6. Uwzględnienie w studiach uwarunkowań oraz planach zagospodarowania przestrzennego (jeżeli obecnie nie są uwzględnione) obszarów złóż i objęcie ich ochroną. Gminy Powiat Zadnie ciągłe Brak danych 19

Ochrona i rozwój systemu obszarów chronionych Cel 7. Zachowanie walorów i zasobów przyrodniczych z uwzględnieniem georóżnorodności i bioróżnorodności w tym wzrost lesistości powiatu 1. Prowadzenie prac pielęgnacyjnych parków i pomników przyrody; Gminy, Województwo Powiat Zadnie ciągłe Podano niżej 1.1. prowadzenie prac pielęgnacyjnych parków, terenów zieleni publicznej i pomników przyrody na terenie gmin: Krzykosy, Dominowo, Nowe Miasto, Środa Wlkp. Gminy Powiat Zadnie ciągłe Brak danych Integracja aspektów ekologicznych z planowaniem przestrzennym Ochrona gatunkowa roślin i zwierząt 1.2.prowadzenie prac pielęgnacyjnych parków, terenów zieleni publicznej i pomników przyrody na terenie gminy Zaniemyśl 2. Przestrzeganie procedur lokalizacyjnych chroniących tereny cenne przyrodniczo przed przeinwestowaniem; 3. Opracowanie planów ochrony siedlisk gatunków zagrożonych; 3.1. Ochrona zagrożonych drzew kasztanowców na terenie gmin Powiatu Średzkiego Ochrona lasów 4. Stały monitoring środowiska leśnego w celu przeciwdziałania stanom niepożądanym (choroby, szkodniki); Gmina Powiat 2005 2006 16 830,00 Budżet Gminy Zaniemyśl - 7 122,00 Budżet Powiatu- 950,00 PUP-7 758,00 Gminy, Powiat Zadnie ciągłe - Powiat, - Gminy, Nadleśnictwa, Pozarządowe organizacje ekologiczne Gminy, Powiatowy Powiat 2004 2005 Podano niżej, dotacje Powiat 2005 2006 2005-30 155,00 2006-14 129,00, Powiat Nadleśnictwa Powiat Zadnie ciągłe Brak danych PFOŚiGW, dotacje 20

Edukacja ekologiczna społeczeństwa w zakresie ochrony przyrody 5. Przestrzeganie postanowień zawartych w inwentaryzacji lub planach urządzania lasów nie będących własnością Skarbu Państwa; Powiat, Nadleśnictwa, Powiat Wprowadzono zadnie ciągłe 12 856,00 PFOŚiGW - dla właścicieli lasów nie stanowiących własności państwowej gmin Nowe Miasto i Zaniemyśl opracowano nowe plany urządzania lasów dla powierzchni 450 ha 6. Pełnienie nadzoru nad lasami nie stanowiącymi własności Skarbu Państwa; 7. Nadzorowanie procesu zalesiania równolegle z działaniami prowadzącymi do zróżnicowania struktury gatunkowej lasów i poprawy struktury wiekowej drzewostanów; - zalesiono24,47 ha gruntów porolnych V i VII klasy u rolników indywidualnych w gminach Zaniemyśl i Środa Wlkp. 8. Utrzymanie istniejących i zaprojektowanie nowych ścieżek dydaktycznych wraz z opisem przyrody; 8.1. Utworzenie na Obszarze Chronionego Krajobrazu Bagna Średzkie ścieżki dydaktycznej wraz z tablicami edukacyjnymi i informacyjno reklamowymi 8.2. Wykonano projekt przebiegu i oznakowano Nadwarciański Szlak Rowerowy w Gminie Nowe Miasto n. Wartą 9. Włączenie w akcję edukacji ekologicznej proekologicznych organizacji pozarządowych; 9.1. Szkolenia dla dzieci i młodzieży oraz wycieczki ekologiczne przeprowadzone przez PTOP Salamandra Powiat, Nadleśnictwa Powiat Wprowadzono zadnie ciągłe Powiat, Nadleśnictwa, ARiMR Nadleśnictwa, Gminy, szkoły organizacje pozarządowe i ekologiczne, Powiat Wprowadzono zadnie ciągłe 2004-16 260,00 2005-16 320,00 2006-16 680,00 2004-61 400,00 2005-63 548,00 2006-72 268,00 Budżet Powiatu Środki ARiMR Warszawa przekazywane dla rolników przez Starostwo Powiatowe Powiat Zadanie ciągłe Podano niżej Budżet Gmin, PFOŚiGW Powiat Powiat 2005 9 249,00 PFOŚiGW Powiat, Gmina Powiat 2005 4 000,00 ( PFOSiGW ) Powiat, Gminy Powiat Wprowadzono - zadnie ciągłe Powiat Powiat Wprowadzono - zadnie ciągłe Podano niżej PFOŚiGW, Urząd Marszałkowski PFOŚiGW 2 250,00 PFOŚiGW 21

10. Powołanie i funkcjonowanie Powiatowego Centrum Edukacji Ekologicznej (PCEE) przy Wydziale Środowiska Starostwa Powiatowego Powiat, Gminy Powiat 2004 12 983,00 PFOŚiGW - w poszczególnych gminach powiatu powołano osoby odpowiedzialne za współpracę z PCCE 11. Promowanie zachowań proekologicznych we wszystkich dziedzinach życia zgodnie z zasadami ochrony przyrody: - zebrania wiejskie, - szkolenia, - akcja ulotkowa W ramach tego zadania wykonano miedzy innymi: 11.1. Koordynowanie akcji Sprzątanie świata, zakupienie rękawic i worków Powiat, Gminy, Szkoły Powiat Wprowadzono - zadnie ciągłe Powiat Powiat Wprowadzono - zadanie ciągłe Podano niżej 2004-2006 2 535,00, dotacje PFOŚiGW 11.2. Opracowanie projektu Szkolenie pracowników samorządu powiatowego i gminnego w celu zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń na szczeblu lokalnym, 11.3. Zgłoszenie LO w Środzie Wlkp. do konkursu Działania proekologiczne i prokulturowe w ramach strategii obszarów wiejskich 11.4. Zorganizowano bezpłatne szkolenie dla podmiotów gospodarczych korzystających ze środowiska pt. Zapobieganie i kontrola zanieczyszczeń na szczeblu lokalnym oraz opłaty za korzystanie ze środowiska 11.5. Zorganizowanie konferencji na temat Przyszłość Wielkopolskiego Rolnictwa na temat korzystania z funduszy UE wspierających modernizację gospodarstw rolnych i przedsiębiorstw rolno spożywczych oraz uzyskania środków przez sołectwa Powiat Powiat 2005 3 970,00 EURO Powiat Szkoła PHARE, Ministerstwo Środowiska Powiat 2004 10 000,00 PFOŚiGW, Marszałek Woj. Wielkopolskiego Powiat Powiat 2004 Bez kosztów Pracownicy Starostwa Powiat Powiat 2004 1 217,00 PFOŚiGW 22

11.6. Organizacja konkursów w tym: 1. Moja ziemia mój dom 2. Segregacja odpadów w gospodarstwie domowym konkurs na broszurę 3. Piękno przyrody Powiatu Średzkiego konkurs fotograficzny 4. Konkurs na najciekawszy artykuł do gazety lokalnej opowiadający o ciekawostkach przyrodniczych występujących na terenie powiatu Średzkiego w ramach cyklu PCEE Chrońmy przyrodę 5. W ramach Dni Powiatu Średzkiego zorganizowano konkursy o charakterze ekologicznym Powiat Powiat 2004 2006 8 629,00 PFOŚiGW 11.7. Zorganizowano prelekcje i wycieczki o charakterze ekologicznym Powiat Powiat 2004-2006 2 250,00 PFOŚiGW 11.8.Wykonano ulotki Segregacja odpadów w gospodarstwie domowym i rozpowszechniono je jako wkładkę do prasy lokalnej 11.9. Zlecono opracowanie folderu Bagna Średzkie Powiat Powiat 2005 1 975,00 PFOŚiGW Powiat Powiat 2005 3 000,00 PFOŚiGW 23

2.4. Inne działania ekologiczne prowadzone na terenie powiatu W okresie sprawozdawczym 2004 2006, Starostwo Powiatowe w Środzie Wlkp. oraz poszczególne gminy podejmowały dodatkowe inicjatywy mające na celu poprawę jakości środowiska przyrodniczego. 2.4.1. Zadania realizowane przez Powiat 1. W celu promowania walorów środowiska naturalnego na Obszarze Chronionego Krajobrazu Bagna Średzkie, utworzono ścieżkę dydaktyczną, która została otwarta 27.IX.2005 r. Dzięki tym działaniom obszar Bagien Średzkich, na którego terenie stwierdzono występowanie wielu cennych gatunków ptaków i roślin, stał się wizytówką miasta Środy Wlkp. i atrakcją dla odwiedzających. Tablice dydaktyczne ustawione na terenie tego obszaru pozwalają mieszkańcom powiatu w pełni docenić walory przyrodnicze tego zakątka. 2. Środki Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczano na realizację przedsięwzięć ekologicznych. Znaczna część tych środków była przekazywana w formie dotacji samorządom gminnym na realizację ich zadań własnych. Na przestrzeni lat 2003 2006 dofinansowano lub w całości pokryto koszty następujących przedsięwzięć nieuwzględnionych w tabeli 1: - Rozbudowa urządzeń melioracyjnych, - Odstrzał sanitarny lisów celem ograniczenia wścieklizny, - Zakup kosiarki bijakowej i ręcznej dla Zarządu Dróg w Środzie Wlkp., - Zakup neutralizatorów i środków sorbujących do usuwania substancji po wypadku oraz sprzętu przeciwpowodziowego dla Komendy Straży Pożarnej w Środzie Wlkp., - Utylizacja odpadów niebezpiecznych SPZOZ Środa Wlkp., - Poprawa jakości wód zbiornika retencyjnego Jeziora Średzkiego. ñącznie w latach 2003 2006 ze środków PFOŚiGW wydatkowano kwotę 382 097,00 zł. 24

2.4.2. Zadania realizowane przez Miasto i Gminę Środa Wlkp. W ramach poprawy jakości wód powierzchniowych Środa Wlkp. zaangażowała się w poprawę jakości wód zbiornika retencyjnego Jeziora Średzkiego. Opracowano i wdrożono technologię poprawy jakości wody, która z roku na rok przynosi efekty w postaci stopniowego oczyszczania się zbiornika. Prace nad tym projektem zaplanowano na lata 2005 2010, a łączny koszt ich realizacji wynosi 50 000,00 zł. 2.4.3. Zadania realizowane przez Gminę Zaniemyśl Gmina Zaniemyśl dodatkowo wspierała rozwój ruchu rowerowego. Na budowę nowych ścieżek rowerowych wydano kwotę 169 413,00 zł, z czego 80 210,00 zł pokrył fudusz SAPARD, pozostała część wydatkowana była z środków własnych Gminy Zaniemyśl. 2.4.4. Zadania realizowane przez Gminę Dominowo Dodatkowe zadania z zakresu ochrony środowiska wdrażane przez gminę Dominowo to między innymi: 1. Ocena lokalnych zasobów odnawialnych źródeł energii i opłacalności ich wykorzystania, przeprowadzona w latach 2005 2006 bezkosztowo. 2. Stosowanie stref zieleni izolacyjnej wzdłuż ciągów komunikacyjnych zakup i nasadzenia drzew, wykonane w latach 2004 2006, za łączną sumę 952,00 zł. 3. Wspieranie ruchu rowerowego traktowane jako zadanie ciągłe. 4. Zalesianie gruntów V i VI klasy. 2.4.5. Zadania realizowane przez Gminę Nowe Miasto n. Wartą W gminie Nowe Miasto szczególną uwagę zwrócono na prawidłową rekultywację terenów kopalnianych i pokopalnianych w miejscowości Chocicza. Zwłaszcza, że teren po kopalni zaczął być wykorzystywany jako nielegalne wysypisko śmieci. Władze gminy podjęły decyzję o usunięciu odpadów i prawidłowym zabezpieczeniu terenów pokopalnianych. 25

Jednym z zadań, które dodatkowo podjęła gmina Nowe Miasto n. Wartą było wspieranie rozwoju ruchu rowerowego oraz tworzenie i oznakowywanie ścieżek rowerowych. W latach 2004 2005 z środków własnych gminy ( 6 000,00 zł ) wybudowano ścieżkę rowerową Boguszyn - Komorze. Wykonano również nowe nasadzenia drzew i krzewów przy drogach i ulicach we wszystkich miejscowościach gminy. ñączny koszt zakupu roślin w latach 2004 2006 wyniósł 10 000,00 zł. 2.4.6. Zadania realizowane przez Gminę Krzykosy W gminie Krzykosy postanowiono wzmocnić walory przyrodnicze i estetyczne tego terenu przez systematyczne dbanie o nasadzania nowych drzew i krzewów. W latach 2004 2006 dokonano zakupu i nasadzenia drzew za łączną sumę 15 000,00 zł. Dodatkowo w celu propagowania postaw proekologicznych, Wójt Gminy corocznie jest organizatorem konkursu pt. Najładniejszy Ogród. Konkurs ma na celu wyczulenie mieszkańców gminy na walory estetyczne najbliższego otoczenia. W nagrodę dziesięciu laureatów otrzymuje drzewa i krzewy ozdobne. Gmina Krzykosy opracowała również Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy, którego koszt wyniósł 180 000,00 zł i całkowicie został pokryty ze środków własnych gminy. 26

3. PODSUMOWANIE Z przeprowadzonej analizy wykonanych zadań ekologicznych wynika, że Powiat Średzki prowadzi właściwą politykę w zakresie poprawy jakości stanu środowiska naturalnego, zarówno w zakresie swoich zadań ustawowych jak i w zakresie realizacji dodatkowych projektów i programów ekologicznych. Należy podkreślić, że ustawa o samorządzie powiatowym oraz przepisy szczególne w zakresie ochrony środowiska, nakładają na powiat głównie zadania o charakterze decyzyjnym, polegające na regulowaniu sytuacji prawnej podmiotów oddziaływujących na środowisko, bądź korzystających z niego, poprzez ustalanie treści i zakresu obowiązków tych podmiotów oraz granic dozwolonego korzystania ze środowiska. Zadania te wynikają z ustawowych kompetencji określonych w przepisach szczególnych takich jak: ustawa prawo ochrony środowiska, ustawa o odpadach, ustawa prawo wodne, ustawa o ochronie przyrody, ustawa prawo geologiczne i górnicze, ustawa o lasach, itd. W powyższym zakresie Wydział Środowiska wydaje decyzje administracyjne pozwolenia wodnoprawne np. na pobór wód i wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, na wykonanie urządzeń wodnych itp., wydaje pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, wydaje decyzje na wytwarzanie, zbieranie, transport i odzysk odpadów, wydaje decyzje zatwierdzające projekty prac geologicznych, wydaje pozwolenia na wycinkę drzew na terenach będących własnością gminy, uzgadnia decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizacje przedsięwzięcia, prowadzi nadzór lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa. W realizacji tych zadań bardzo ważne jest prawidłowe i szybkie prowadzenie postępowań administracyjnych, systematyczne kontrolowanie podmiotów korzystających ze środowiska oraz jak najszersze informowanie zainteresowanych o obowiązujących przepisach i wymogach formalno-prawnych. Równocześnie z realizacją zadań podstawowych, Starostwo Powiatowe było inicjatorem wielu projektów i programów proekologicznych o zasięgu ogólnopowiatowym; do najważniejszych zaliczyć można następujące przedsięwzięcia: 1. Przekazano znaczne środki z Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Środzie Wlkp. na realizację zadań inwestycyjnych w gminach wchodzących w skład powiatu (np.: budowa wodociągów i kanalizacji, budowa gazociągów, rozbudowa urządzeń melioracyjnych). 27

2. Podjęto działania w celu ratowania najbardziej zagrożonych kasztanowców. Wszystkie gminy powiatu otrzymały dotacje z Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Środzie Wlkp. na sfinansowanie zabiegów ochronnych tych drzew. 3. Zlikwidowano dwa mogilniki składowiska przeterminowanych środków ochrony roślin zlokalizowane w m. Nadziejewo gm. Środa Wlkp. i w m. Zwola gm. Zaniemyśl. Realizacja prac została przeprowadzona dzięki dotacjom uzyskanym z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz środkom z Powiatowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Środzie Wlkp., które stanowiły 5% kosztów całego przedsięwzięcia. 4. W ramach projektów związanych z tzw. edukacją ekologiczną, zrealizowano: konkursy dla uczniów, nasadzenia drzew i krzewów wokół terenów szkolnych, opracowanie broszur, ulotek i folderów dotyczących ochrony środowiska. Bardzo ważnym elementem w tej dziedzinie było utworzenie Powiatowego Centrum Edukacji Ekologicznej, którego głównym celem jest zapewnienie powszechnego dostępu do informacji i fachowej literatury o środowisku oraz koordynowanie i organizowanie działań edukacyjnych w powiecie. 5. W ramach programu upowszechniania wiedzy o środowisku, zorganizowano konferencje i bezpłatne szkolenia dla podmiotów gospodarczych korzystających ze środowiska. 6. Co roku koordynowano w powiecie akcję Sprzątanie Świata. Zakupiono rękawice i worki dla uczniów biorących udział w akcji. 7. Nadzorowano zalesianie gruntów porolnych V i VI klasy w gminie Nowe Miasto, Środa Wlkp. i Zaniemyśl. 8. Dla wszystkich właścicieli lasów nie stanowiących własności Skarbu Państwa, opracowano nowe plany urządzania lasów. Plany te określają zadania gospodarcze, które właściciele lasów zobowiązani są wykonać w najbliższym dziesięcioleciu. 9. Przy współpracy z Polskim Towarzystwem Ochrony Przyrody Salamandra powstał projekt utworzenia Obszaru Chronionego Krajobrazu Bagna Średzkie, który zrealizowano w 2005 r. W ramach tego projektu zorganizowano spotkania o charakterze edukacyjnym oraz utworzono tzw. ścieżkę dydaktyczną, oznakowując ten teren tablicami informacyjnymi i edukacyjnymi. 28

Dowodem uznania dla działań Powiatu Średzkiego w zakresie ochrony środowiska było przyznanie w 2006 r. przez Wielkopolskie Stowarzyszenie Badań nad Jakością certyfikatu Najwyższa jakość w ochronie środowiska, w kategorii Samorządy Terytorialne. Spośród 37 zgłoszonych, wyróżniono 9 gmin i 2 powiaty. Decyzja o przyznaniu Certyfikatu jest wydawana na podstawie przedstawionej dokumentacji, wewnętrznego audytu jakościowego oraz opinii instytucji i organizacji odpowiedzialnych za ochronę środowiska. Przyznanie certyfikatu świadczy o profesjonalizmie oraz wysokim standardzie usług wykonywanych w Starostwie Powiatowym w zakresie ochrony środowiska. Poziom tych usług w znaczący sposób wpływa na podniesienie jakości w ochronie środowiska. Ocena realizacji postanowień Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego, wskazuje na konieczność konsekwentnych działań, zwłaszcza w dziedzinie współpracy z poszczególnymi gminami - poprzez udzielanie pomocy finansowej w realizacji przedsięwzięć proekologicznych. Bardzo ważne jest również dalsze, konsekwentne prowadzenie działalności edukacyjnej w zakresie ochrony środowiska o zasięgu ogólnopowiatowym. Niniejszy raport służyć będzie do wypracowania wspólnie z Radnymi propozycji działań, które znajdą się w aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Średzkiego, zaplanowanej do wykonania do końca bieżącego roku. 29