U KD 696.117 :621.646.248 NORMA BRANZOWA Armatura przemysłowa AR\ IA TURA Zawory zwrotne z koszem ssawnym BN-77 5213-06 Zamiast BN-71/5213-06.. ~. r ' Wymagania i badania \ ~ \... Grupa kataogowa IV 18. r ("~... J 1.1. Przedmiot normy. Przedmiotem normy są wymagania i badania dotyc zące zaworów zwrotnych z koszem ssawnym żeiwnych na ciśnieni e nominane 0,25 MPa (2,5 kg/cm 2 ), stosowanych na koń c u przewodu ssawnego pompy. 1.2. Zakres stosowania normy. Normę stosuje się w zakresie produkcji do okr eś eni a wymagań, badań i dostawy zaworów zwrotnych z koszem ssawnym grzybowych i kapowych. I.:!. Nazwy i okreśenia - wg PN-64/M-01600. 2. WYMAGANIA 2.1. Wymiary i stan powierzchni części składowych zaworów zwrotnych z koszem ssawnym powinny być zgodne z ustaonymi w normach przedmiotowych i dokumentacji technicznej. 2.2. Toerancje i pasowania powierzchni obrobionych, powierzchni kojarzonych i niektórych powierzchni niekojarzonych ważniej szych eementów zaworów zwrotnych z koszem ssawnym powinny być zgodne z BN-76/5221-07. 2.:1. Wymiary nietoerowane powierzchni obrobionych nie w spółpracu jących z powierzchniami innych eementów powinny być wykonane w kasie dokładności IT 14 wg PN-66/M-02139. 2.4. Odchyłki wymiarów kołnierzy przyłączeniowych nie powinny przekraczać wa r t ości podanych \\' mm w tab.. Tabica 1 średnica Przesunięcie śro dka koła średnica podziałowa pod zia łowego ot worów nominana otworów w wzg<:dem ś rodka ś rednicy Dnom kołn ierzach wewnętrznej k ołn i erza do 1251 ± 1,4 Odchyłk i 1,4! powyżej 125. ± 2,1 2,1 Dopuszczane pozos t ałe odchyłki wymiarów ko ł nierzy przyłączeniowych okreśon o w dokumentacji technicznej. 2.5. Odch y łki. W przypadku zastrz eże nia przez zamaw i ającego zaworów zwrotnych z koszem ssawnym dodatnie odchyłk i nie powinny przekracz ać war tośc i podanych w tab. 2. Tabica 2 Masa zaworów zwrotnych Dopuszczane odchyłki z koszem ssawnym kg 0 /o do 100 powyżej 100 do 1000 s Od chy łki ujemne ustaa się w razie potrzeby w umowie. 2.6. Materiały - wg norin przedmiotowych i dokumentacji technicznej. 2.7. Wykonanie 2.7.1. Odewy 2.7.1. t. Odewy z żeiwa szarego niestopowego - wg P N-761H-83101 powinny być zgodne z BN-77/5213-07, a toer ancje wymiarowe z P N-72/ H-83104. 2.7.1.2. Odewy z metai ni eżea znyc h powinny być zgodne z BN-73/5211-03, a toerancje wymiarowe z PN-74 / H- 8~207. 2.7.2. Kołnierze 2.7.2.1. Kołnier ze przyłą czeniow e powinny mi eć przygi zgrubne zgodne z P N-65/ H-74309, a otwory pod śruby w iercone ub czyste odane zgodnie z P N-72/H-74306. Pozostawienie kołn ie rzy bez otworów dopuszcza s i ę tyko na żądanie zamawiającego. 2.7.2.2. Kołnier ze częśc i górnej i płyty. Dopuszcza s i ę prz es u nięcie ko ł n i erza części górnej wzgę dem k ołni erza kadłuba w mm - wg tab. 3... 3 Zg łoszo na przez O~rodek Badawczo-Rozwojowy Armabry Przem ysł owej w K ie cach Ustanowiona przez Dyrektora Zjednoczenia Przęm ysu Budowy Urząd ze1i Ch e miczn~ ch dnia 31 grudnia 1977 r. jak o norma obowiązująca od dnia I st ycznia 1979 r. (Dz. Norm. i Miar nr 5/1978 poz. 27) WYDAW:--iCTWA NORMALIZACYJNE 197H. W pływ do W N 1 ' ~.78. Oddario do skiadu 31.3.78,._ D ru i<. u!;oncwno w czcrwn 7a. Obj. 0,55 a. w. Nakład. 7000 H2.egz. KDA w Kaiszu zum. 260 fi Ce na zł 3,60
2 UN-77/ 5213-06 Tabica 3 Srednica nominana Dopuszczane Dnom prze s un ięci e do 400 powyżej 400 7 2.8.3. Gwinty 2.&.3.1. Gwinty metryczne do połączeń spoczynkowych powinny o dpowiadać kasie śre dniodokładnej wg PN-70/M-02113. Chropowatość powierzchni nie więc e j ni ż R a = 5 fam wg PN-73/ M- 04251. 2.8.3.2. G, ;inty rurowe wacowe - wg P N-73/ M-02030. ChropO\': atość powierzchni nie więcej n iż Ru -'- 5 ~un wg PN-73/M-04251. 2.8.4. Części z&worów zwrotnych z koszem ssawnym tego samego typu i wi ekości powinny być wzajemnie zamienne. 2.8.5. Połąc <:c nie częś ci górnej z sitem. Po połączeniu częśc i górnej zaworu zwrotnego z koszem ssawnym ::rubami, wystawanie trzpieni tych śrub ponad nakrc;tkę powinno wynosić od do 3 zwojów gwintu. 2.9. Szczeność części górnej i płyt y zaworu. Zawory zwrotne z koszem s:::awnym w czasie ~óby wo dą pod ciś ni eniem nie powinny wykazywać nieszcze ności tj. na powierzchni częśc i górnej i płyty zaworu nie powinny wystąpić.krope wody ub pamy wskutek zawigocenia. 2.10. Szczeność zamknięcia 2.10.1. Szczeność zamknię cia zaworów zwrotnych z koszem ssawnym o średnicy nominanej do 400 mm. Zamkn ięcie zaworów zwrotnych z koszem ssawnym w czasie próby wodą pod ciśnieniem próbnym nie powinny wykazywać nieszczeności t j. na powierzchniach uszczeniających ub w ich pobiżu nie powinna przeciekać woda. Wys tąpienie w czasie próby ni eściekających kropi jest dopuszczane. 2.10.2. Szczeność zamknięcia zaworów zwrotnych z koszem ssawnym o średnicy nominanej powyżej 400 mm. W zaworach zwrotnych z koszem ssawnym mogą wystąpić przecieki wody do 15 cm 3 /min. 2.11. Zamykanie i otwieranie zaworów zwrotny~h z koszem ssawnym powinno odbywać się w sposób płynny bez możiwości zawieszenia płyty ub grzyba. 2.12. Ochrona przed korozją ' - wg BN-75/ 5220-02. 2.13. Znakowanie - wg PN-74/ M-74002 i dokumentacji tecpnicznej. 2.14. Poo:ostałe wymagania - wg PN-74/ M-74001.. 3 3. PAKOW ANIE, PRZECHOWYWANIE I TRANSPORT Pakowanie, przechowywanie i transport - wg PN-74/M-74001. 4. BADANIA 4.1. Rodzaje badań. Każdy zawór z koszem ssawnym powinien być poddany na s tępującym badaniom : a) ogęd ziny zewnę trzne (2.1, 2.7.2, 2.7.5, 2.12, 2. 13), b) sprawdzenie wymiarów (2.1, 2.7.3), c) sprawdzenie materiałów (2.6), d) sprawdzenie s zczenośc i części górnej i płyty zaworu (2.9), e) sprawdzenie szczeności zamkni ęc ia (2.10), f) próba działania (2.11). Ponadto na żądanie zamawiającego powinna być sprawdzona masa zaworu zwrotnego z koszem ssawnym. 4.2. Przygotowanie do badań. Zawory zwrotne z koszem ssawnym p rzeznaczone do badań powinny być zmontowane, ecz nie pokryte powłoką ochronną. Dopuszcza s i ę jednak sprawdzenie zaworów zwrotnych z koszem ssawnym: a) poweczonych mieszanką antykorozyjną, b) w stanie maowanym pobranych ze składu. 4.3. Partia zaworów jest to cał a iczba zaworów tej samej wieko ści i odmiany przedstawionych do badań. 4.4. Opis badań 4.4.1. Ogędziny zewnętrzne naeży przeprowadzić nieuzbrojonym okiem. 4.4.2. Sprawdzenie wymiarów poega na sprawdzeniu za pomo cą n arzędzi mierniczych warsztatowych głównych wymiarów zaworów zwrotnych z koszem ssawnym. 4.4.3. Sprawdzenie mat eri ałów poega na sprawdzeniu zaświadcz enia wytwórni, s twierdza jącego zgodność użytych materiałów do wykonania przedstawionych do badań zaworów zwrotnych z koszem ssawnym, z wymaganiami norm przedmiotowych ub postanowieniami umowy. 4.4.4. Sprawdzenie szczeności częsc1 górnej i płyty zaworu przeprowadza się wodą o temperaturze nie wyższej niż 40 C. Badane zawory zwrotne z koszem ssawnym powinny być dokładnie odpowietrwne, a ich powierzchnie zewnę trzn e wysuszone. Wiekość ciśnienia próbnego powinna wynosić 0,4 MPa. W razie potrzeby dopuszcza się wymaga ną wysokość ciśnienia próbnego uzyska ć przez dotłoczenie. Czas trwania próby powinien wyno-
BN-77/ 5213-06 3 sić da zaworów zwrotnych z koszem ssawnym o średnicach nominanych: do 100 mm - 2 min, powyżej 100 do 300 mm- 3 min, powyżej 300 mm - 5 min. Badane zawory naeży uznać za szczene, jeżei w czasie próby zostały spe łnion e wymagania v.:g 2.9. 4.4.5. Sprawdzenie szczeności zamknięcia przeprowadza się wodą o temperaturze nie wyższej niż 40 C. Badane zawory zwrotne.z koszem ssawnym powinny być dokładni e odpowietrzone. W czasie próby zawory zwrotne z koszem ssawnym powinny być zamknięte. Wiekość ciśnienia próbnego powinna być równa 0,1 MPa. Czas trwania próby naeży przyjąć wg 4.4.4. Sprawdzenie szczeności zamknięcia dokonuje się przez obserwację powierzchni uszczeniającyc h. Zawory zwrotne z koszem ssawnym oceniane na tej podstawie mają szczene zamknięcie, jeżei spe łniaj ą wymagania wg 2.10. 4.4.6. Sprawdzenie naeży przeprowadzić na wadze z odpowiednią dokładnością, przy czym naeży ważyć każdy za\x.'ór oddzienie z pobranej próbki. 4.5. Badania odmienne od podanych w 4.4.4, 4.4.5, 4.4.6, przeprowadza się po uzgodnieniu pomiędzy zamawiąjącym i wytwórcą. 4.6. Ocena badań 4.6.1. Zawór. zwrotny z koszem ssawnym dobry. Badany zawór naeży uznać za dobry, jeżei przejdzie przez wszystkie badania wg 4.1 z wynikiem pozytywnym. 4.6.2. Zawór zwrotny z koszem ssawnym niedobry. Badany zawór naeży uznać za niedobry, jeżei nie przejdzie chociażby przez jedno z badań wg 4.1 z wynikiem pozytywnym. 4.7. Zaświadczenie jakości. Na każdą sz tukę ub partię zaworów zwrotnych z koszem ssawnym uznaną za zgodną z wymaganiami niniejszej normy i norm przedmiotowych wytwórca powinien wystawić na żądanie zamawiającego zaświadczenie zawierające co najmniej: a) datę wystawienia zaświadczeni a, b) nazwę i adres wytwórni, c) oznaczenie zaworów zwrotnych z koszem ssawnym (nazwa, typ, wiekość), d) n umer partii, e) iczbę sztuk, f) stwierdzenie o zgodności z wymaganiami normy, g) maksymaną temperaturę roboczą, h) materiały głównych części, i) wyniki badań odmiennych ub dodatkowych, j) pieczątkę kontroi ja kości, k) podpis kierownika kontroi jakości. 4.8. Odbiór zewnętrzny 4.8.1. Warunki odbioru. Jeżei zamawiający zastrzeg ł w,umowie odbiór, to przeprowadza go kontroa jakości wytwórcy wg 4.1 w obecności przedstawiciea zamawiającego. Przedstawicie zamawiającego może uznać badania przeprowadzone przez kontroę jako ści wytwórcy, odstępując od badań w jego obecności. 4.8.2. Pobieranie próbek i ocena partii. Przedstawicie zamawiając ego może wybrać maksymanie do 5% iości zaworów zwrotnych z kostern ssawnym z partii przedstawionej do Ódbioru, nie mniej jednak niż 2 sztuki. J eżei badane zawory nie s pełniają wymagań podanych w 4.1, pobiera s ię następne 5%, gdy wśród tych zaworów stwierdzi się chociaż jedną sz tukę nie spełniającą wymagań ustaonych w 4.1 całą partię naeży uznać za niedobrą. 5. POSTĘPOW ANIE Z ZAWORAMI ZWROTNYMI Z KOSZEM SSAWNYM UZNANYMI ZA NIEZGODNE Z WYMAGANIAMI NORMY Partia zaworów zwrotnych z koszem ssawnym uznana w wyniku badań za niezgodną z wymaganiami normy może być przez wytwórcę poprawiona przez wymianę ub naprawę części wadiwych. Poprawienie części wadiwych zaworów dopuszcza się jedynie wtedy, gdy nie wpłynie ono ujemnie na bezpieczeństwo pracy i niezawodno ś(; działania. KONIEC INFORMACJE DODATKOWE. Instytucja opracowująca normę - Ośrodek Ba dawczo-rozwojowy Armatury Przemysłowe j, Kiece. 2. Istotne zmiany w stosunku de BN-71/ 5213-06. Wprowadzono jednostkę MPa. 3. Normy zwi<łzaoe PN-72/H-74306 Rurociągi armatura. Wymiary przyłączeniowe kołnierzy. Ciśnieni a nominane do 400 kg/cm' PN-65/H-74309 Ruroc i ągi i armatura. Przygi kołnierzy. Wymiary PN-76/H-83101 Zeiwo szare niestopowe. Gatunki PN-72/H-83104 Odewy z żeiwa szarego. Toerancje wymiarowe, naddatki na obróbkę skrawaniem i odchyki
1 BN-77/ 5213-06 PN-74/H-83207 Odewy z metai nieżeaznych. Toerancje wymiarowe, naddatki na obróbkę skrawaniem i odchyłki Nazwy i okre!:i PN-64/ M-01600 Armatura przemysłowa. enia PN-73/M-02030 Gwinty rurowe wacowe. Wymiary i toerancje PN-70/ M-02113 Gwinty metryczne o średnicach ~ do 600 mm. Toerancje PN-66/M-02139 Odchyłki warsztatowe wymiarów swobodnych PN-73/ M-04251 Struktura geometryczna Chropowa tość powierzchni. Okre śenia i parametry powierzchni. podstawowe PN-74/M-74001 Armatura przemys łowa. Wymagania i badania PN-74/M-74002 Armatura przemysłowa. Znakowanie i rozpoznawcze maowanie BN-73/5211-03 Armatura przemysłowa. Odewy z metai nieżeaznych. Wymagania i badania BN-77/5213-07 Armatura przemysłowa. Odewy z żeiwa szarego niestopowego. Wymagania i badania BN-75/5220-02 Armatura przemysłowa. Ochrona przed korozją. Wymagania ogóne i ocen a wykonania BN-76/5221-07 Armatura przemysłowa. Toerancje, pa sowania i chropowato~ci powierzchni. Vytyczne 4. Symbo wg SWW - 0615. 5. A utor projektu normy - G r zegorz Dudkowski.
Errata co BN-71/5213-06 Na str., w tab. 2, nieczytenie wydrukowano warto ści dopuszczanych odchyłek ; powin no być: da zawor ów do 100 kg - 8, powyżej 100 do 1000-6.