Dobra kultura rolna Przepisy prawne z zakresu dobrej kultury rolnej Prawo Unii Europejskiej Rozporządzenie Rady (WE) NR 1782/2003 art. 5. pkt. 1,2; Art.5 Zasady dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska 1. Państwa Członkowskie zapewniają, że wszystkie grunty rolne, a w szczególności grunty, które nie są już wykorzystywane do celów produkcyjnych, są utrzymywane w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska. Państwa Członkowskie definiują, na poziomie krajowym lub regionalnym, wymogi minimalne w zakresie dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska na podstawie ram ustanowionych w załączniku IV, uwzględniając szczególne cechy charakterystyczne odnośnych obszarów, włączając w to warunki glebowe i klimatyczne, istniejące systemy gospodarowania, wykorzystanie gruntów, zmianowanie upraw, metody uprawy roli oraz struktury gospodarstw. Wymogi takie nie mogą naruszać standardów regulujących dobre praktyki rolnicze stosowane w kontekście rozporządzenia Rady (WE) nr 1257/1999 oraz środków rolno-środowiskowych, które wykraczają poza wzorzec odnoszący się do dobrych praktyk rolniczych. 2. Państwa Członkowskie zapewniają, aby grunty, które były trwałymi pastwiskami w dniu przewidzianym na złożenie wniosków o pomoc obszarową na rok 2003, pozostały trwałymi pastwiskami. Jednakże Państwo Członkowskie może, w należycie uzasadnionych okolicznościach, ustanowić odstępstwo od przepisów pierwszego akapitu, pod warunkiem podjęcia działań mających na celu przeciwdziałanie znaczącemu zmniejszeniu całkowitej powierzchni trwałych pastwisk na swoim terytorium. Pierwszy akapit nie ma zastosowania do gruntów będących trwałymi pastwiskami przeznaczonymi do zalesiania, jeżeli takie zalesianie jest zgodne z zasadami ochrony środowiska, oraz z wyłączeniem plantacji choinek i gatunków szybko rosnących uprawianych przez krótki okres czasu. 4.2. Rozporządzenie Rady (WE) NR 1782/2003 Aneks IV
ZAŁĄCZNTK IV Zasady dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska określone w art. S Kwestia Normy Erozja gleby: Ochrona gleby poprzez zastosowanie odpowiednich środków Minimalna pokrywa glebowa Minimalne zagospodarowanie terenu odzwierciedlające warunki danego miejsca Zachowanie terasów Substancja organiczna gleby: Utrzymywanie poziomu substancji organicznej gleby poprzez zastosowanie odpowiednich środków Normy dotyczące zmianowania upraw, w danym przypadku
Gospodarowanie rżyskiem Struktura gleby: Utrzymywanie struktury gleby poprzez zastosowanie odpowiednich środków Stosowanie odpowiednich maszyn Minimalny poziom utrzymania: Zapewnienie minimalnego poziomu utrzymania oraz przeciwdziałanie niszczeniu siedlisk naturalnych Minimalne wymogi dotyczące obsady zwierząt lub/i odpowiednie systemy Ochrona trwałych pastwisk Zachowanie cech krajobrazu Przeciwdziałanie wkraczaniu niepożądanej roślinności na użytki rolne Substancja organiczna gleby:
Utrzymywanie poziomów substancji organicznej gleby poprzez zastosowanie odpowiednich środków Normy dotyczące zmianowama upraw, w danym przypadku Gospodarowanie rżyskiem Struktura gleby: 4.3. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1782/2003 ustanawiającego wspólne zasady dla systemów pomocy bezpośredniej w zakresie wspólnej polityki rolnej oraz określonych systemów wsparcia dla rolników (Dz.U.UE L z dnia 30 kwietnia 2004 r.) Art.2. Definicje 1) "użytki rolne": oznaczają ziemię uprawianą do produkcji upraw oraz grunty odłogowane lub utrzymywane w dobrej kulturze rolnej zgodnie z art. 5 rozporządzenia (WE) nr 1782/2003, a także ziemie pod uprawą szklarniową lub pod stałym lub ruchomym przykryciem; 2) permanent pasture" (eng.) tu: trwałe użytki zielone"': oznaczają ziemie przeznaczoną do uprawy trawy lub innych upraw zielonych zasianych naturalnie lub uprawianych (zasianych), niewłączone do systemu płodozmianu gospodarstwa przez okres pięciu lat lub dłużej; Art.3. Użytkowanie ziem na trwałych użytkach zielonych na poziomie Państw Członkowskich 1. Z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w trzecim akapicie art. 25 ust. 2 rozporządzenia(we) nr 1782/2003; Państwa Członkowskie będą, zgodnie z pierwszym ustępem wyżej wymienionego rozporządzenia, zapewniać utrzymanie stosunku ilości trwałych użytków zielonych do całkowitego obszaru rolnego, zdefiniowanego w art. 2 lit. a) rozporządzenia (WE) nr 796/2004. Ten obowiązek będzie
obowiązywał na poziomie krajowym oraz regionalnym. Jeśli jednak użytkowana jest ilość trwałych użytków zielonych, wyrażona w liczbach bezwzględnych, ustalona zgodnie z ust. 4 lit. a) to obowiązek określony w pierwszym akapicie art. 5 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1782/2003 będzie uznany za spełniony. 2. Do celów zastosowania drugiego akapitu art. 5 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1782/2003, Państwa Członkowskie zapewnią, iż stosunek, o którym mowa w ust. 1, nie ulegnie zmniejszeniu ze szkodą dla trwałych użytków zielonych o więcej niż 10 proc. w stosunku do proporcji w roku 2003. 3. Stosunek, o którym mowa w ust. 1, będzie określany corocznie na podstawie obszarów zadeklarowanych przez rolników w rozpatrywanym roku. Art.4. Utrzymanie ziemi na trwałych użytkach zielonych na poziomie indywidualnym 1. Jeśli zostanie stwierdzone, że stosunek, o którym mowa w art. 3 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, maleje, to Państwo Członkowskie, na poziomie krajowym lub regionalnym, ustanowi zakaz dla rolników ubiegających się o pomoc w ramach jakichkolwiek systemów płatności ujętych w załączniku 1 do rozporządzenia (WE) nr 1782/2003 przekształcania trwałych użytków zielonych bez uprzedniej autoryzacji. 2. Jeśli zostanie stwierdzone, że wymóg, o którym mowa w art. 3 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, nie będzie mógł być spełniony to zainteresowane Państwo Członkowskie, zgodnie ze środkami podjętymi zgodnie z ust. 1, ustanowi na poziomie regionalnym lun krajowym, obowiązek dla rolników ubiegających się o pomoc w ramach jakichkolwiek systemów płatności bezpośrednich ujętych w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 1782/2003 ponownego przekształcenia ziemi na trwałe użytki zielone dla rolników, którzy posiadają ziemie przekształcone z trwałych użytków zielonych w ziemie pod inne użytkowanie. Obowiązek ten zacznie obowiązywać w roku 2005 r. w stosunku do ziem przekształconych pod inne użytkowanie od daty ustalonej na złożenie wniosków o pomoc obszarową za rok 2003. W roku 2006 obowiązek ten zacznie obowiązywać w stosunku do ziem przekształconych w ten sposób od daty rozpoczęcia dwunastomiesięcznego okresu poprzedzającego ostatni dzień na złożenie pojedynczych wniosków zgodnie z art. 11 w zainteresowanych Państwach Członkowskich.
W tym przypadku rolnicy przekształcą taki procent powierzchni w trwałe użytki zielone lub ustalą taką powierzchnię jako trwały użytek zielony. Procent będzie obliczany na podstawie obszaru przekształconego w ten sposób przez rolnika oraz powierzchni potrzebnej do ponownego ustalenia równowagi. Jednak jeśli ziemie te zostały przekazane po ich przekształceniu na ziemie pod inne użytkowanie, obowiązek ten będzie obowiązywał wyłącznie jeśli przekazanie odbyło się po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia. Odmiennie od przepisów art. 2 pkt 2, obszary ponownie przekształcone lub ponownie ustanowione jako trwałe użytki zielone, ziemie te z pierwszym dniem ich ponownego przekształcenia lub ustalenia będą uważane za "trwałe użytki zielone". 4.4.Rozporządzenie MRiRW Nr 65, poz. 600 z 2004 r. w sprawie minimalnych wymagań utrzymywania gruntów rolnych w dobrej kulturze rolnej (Dz.U. 2004 65/600; Dz.U. 2005 36/326;Dz.U. 2005 80/702). 1 i 2 1.1. Utrzymywaniem gruntów rolnych w dobrej kulturze rolnej przy zachowaniu wymogów ochrony środowiska jest: 1. Utrzymywaniem gruntów rolnych w dobrej kulturze rolnej przy zachowaniu wymogów ochrony środowiska jest: 1) uprawa roślin lub ugorowanie - w przypadku gruntów ornych; 2) koszenie okrywy roślinnej i jej usunięcie co najmniej raz w roku w terminie do dnia 31 lipca - w przypadku łąk; 3) koszenie okrywy roślinnej i jej usunięcie co najmniej raz w roku w terminie do dnia 30 września -w przypadku łąk trzęślicowych, zgłoszonych we wniosku o przyznanie płatności z tytułu realizacji przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt;
4) wypasanie zwierząt w okresie wegetacyjnym traw lub koszenie okrywy roślinnej i jej usunięcie co najmniej raz w roku w terminie do dnia 31 lipca - w przypadku pastwisk.", 2. Koszenie trawy co najmniej raz w roku w okresie wegetacyjnym - w przypadku łąk; 3. Wypasanie zwierząt w okresie wegetacyjnym traw - w przypadku pastwisk. 2.1. Uznaje się, że grunt orny był ugorowany, jeżeli grunt ten podlegał co najmniej raz w roku w terminie do dnia 15 lipca: 1) koszeniu lub 2) innym zabiegom uprawowym zapobiegającym występowaniu i rozprzestrzenianiu się chwastów."; 2.2. Grunt orny nie powinien być ugorowany przez okres dłuższy niż 5 lat. 4.5.Ustawa z dnia 31 stycznia 1980 r. o ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz. U. 1994.49.1%Art.15 pkt 1,4,5) Art. 15.1. Jednostki organizacyjne i osoby fizyczne użytkujące grunty są obowiązane zapewnić ochronę
gleby przed erozją, niszczeniem mechanicznym oraz zanieczyszczeniem substancjami szkodliwymi, a jeśli prowadzą działalność związaną z użytkowaniem rolniczym lub leśnym - są obowiązane stosować właściwe metody uprawy, w szczególności płodozmiany i nawożenie organiczne niezbędne do zachowania lub stworzenia właściwych warunków rozwoju organizmów i stosunków wodnych w glebie. Art. 15.4. Obowiązek utrzymywania w stanie sprawności technicznej urządzeń przeciwerozyjnych oraz urządzeń melioracji szczegółowych ciąży na właścicielu gruntów, na których znajdują się te urządzenia. Art. 15.5. W razie wystąpienia z winy właściciela innych form degradacji gruntów, o których mowa w ust. 1,w tym również spowodowanej nieprzestrzeganiem przepisów o ochronie roślin uprawnych przed chorobami, szkodnikami i chwastami, wójt w drodze decyzji nakazuje właścicielowi gruntów wykonanie w określonym terminie odpowiednich zabiegów. W razie niewykonania decyzji, wójt zleca wykonanie zastępcze tych zabiegów na koszt właściciela gruntów, wykorzystując do czasu zwrotu kosztów wykonania zastępczego środki Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych. 4.6.Rozporządzenie MRiRW Nr 65, poz. 600 z 2004 r. w sprawie minimalnych wymagań utrzymywania gruntów rolnych w dobrej kulturze rolnej (Dz.U. 2004 65/600; Dz.U. 200536/326; Dz.U. 2005 80/702). 1.2. 1.2. W przypadku gruntów ornych położonych na stokach o nachyleniu powyżej 20 2grunty te nie powinny być: 1) wykorzystywane pod uprawę roślin wymagających utrzymywania redlin wzdłuż stoku; 2) utrzymywane jako ugór czarny W danych literaturowych innych krajów UE mówi się o 20% a nie stopniach. Np. Controling soil erosion. DEFRA 2005 1.3. Na gruntach ornych, o których mowa w ust. 2, wykorzystywanych pod uprawę roślin wieloletnich: 1) powinna być utrzymywana okrywa roślinna lub ściółkowanie w międzyrzędziach albo
2) uprawa powinna być prowadzona metodą tarasową. 3. Łąki, pastwiska i ścierniska nie powinny być wypalane. 4. Grunty rolne, o których mowa w 1, nie powinny być porośnięte drzewami i krzewami z wyjątkiem: 1) drzew i krzewów: a) niepodlegających wycięciu zgodnie z przepisami o ochronie przyrody, b) mających znaczenie dla ochrony wód i gleb, c) nie wpływających na prowadzoną na tych gruntach produkcję roślinną; 2) Gruntów na których prowadzone są plantacje wierzby (Salix sp.) lub róży bezkolcowej (Rosamultiphlora var.). 4.7. Ustawa z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz. U. z dnia 27 stycznia 2004 r.) Art. 8.1. W przypadku wystąpienia lub podejrzenia wystąpienia organizmów kwarantannowych, wojewódzki inspektor może, w drodze decyzji, na koszt podmiotu:
1) nakazać: a) stosowanie zabiegów uprawowych, w szczególności stosowanie płodozmianu, niszczenie chwastów lub samosiewów, przyoranie resztek pożniwnych, wymianę lub odkażenie gleby lub podłoża uprawowego, stosowanie materiału siewnego odpowiedniej kategorii lub odmian odpornych na określony organizm kwarantannowy, b) zniszczenie roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów, określając sposób zniszczenia, 4.8. Ustawa o ochronie przyrody Dz. U. 2004,92/880. Art.. 6,17,33.1, 40-43; Art. 6.1. Formami ochrony przyrody są: 1) parki narodowe: 2) rezerwaty przyrody; 3) parki krajobrazowe; 4) obszary chronionego krajobrazu; 5) obszary Natura 2000; 6) pomniki przyrody;
7) stanowiska dokumentacyjne; 8) użytki ekologiczne; 9) zespoły przyrodniczo-krajobrazowe; 10) ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów. Art. 17.1. W parku krajobrazowym mogą być wprowadzone następujące zakazy: 3) likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej lub zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych Art. 33.1. Zabrania się podejmowania działań mogących w istotny sposób pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt, a także w istotny sposób wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000 Art. 40.1. Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie. Art. 40.2. Na terenach niezabudowanych, jeżeli nie stanowi to zagrożenia dla ludzi lub mienia, drzewa stanowiące pomniki przyrody podlegają ochronie aż do ich samoistnego, całkowitego rozpadu. Art. 40.3. Minister właściwy do spraw środowiska może określić, w drodze rozporządzenia, kryteria uznawania tworów przyrody żywej i nieożywionej za pomniki przyrody, kierując się potrzebą ochrony drzew i krzewów ze względu na ich wielkość, wiek, pokrój i znaczenie historyczne, a odnośnie tworów przyrody nieożywionej - ze względu na ich znaczenie naukowe, estetyczne i krajobrazowe.
Art. 41.1. Stanowiskami dokumentacyjnymi są niewyodrębniające się na powierzchni lub możliwe do wyodrębnienia, ważne pod względem naukowym i dydaktycznym, miejsca występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości lub tworów mineralnych, jaskinie lub schroniska pod-skalne wraz z namuliskami oraz fragmenty eksploatowanych lub nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych. Art. 41.2. Stanowiskami dokumentacyjnymi mogą być także miejsca występowania kopalnych szczątków roślin lub zwierząt. Art. 42. Użytkami ekologicznymi są zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów mających znaczenie dla zachowania różnorodności biologicznej - naturalne zbiorniki wodne, śródpolne i śródleśne oczka wodne, kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce, siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin, zwierząt i grzybów, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania. Art. 43. Zespołami przyrodniczo-krajobrazowymi są fragmenty krajobrazu naturalnego i kulturowego zasługujące na ochronę ze względu na ich walory widokowe lub estetyczne. 4.9. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne. (Dz. U. 2001.115.1229 z dnia 11 października 2001) Art. 70.1. Melioracje wodne polegają na regulacji stosunków wodnych w celu polepszenia zdolności produkcyjnej gleby, ułatwienia jej uprawy oraz na ochronie użytków rolnych przed powodziami. Art. 70.2. Urządzenia melioracji wodnych dzielą się na podstawowe i szczegółowe, w zależności od ich funkcji i parametrów. Art. 70.3. Ewidencję wód, o których mowa w art. 11 ust. 2 pkt 2, urządzeń melioracji wodnych oraz zmeliorowanych gruntów prowadzi marszałek województwa; ewidencja jest udostępniana nieodpłatnie organom administracji publicznej.
Art. 70.4. Przy planowaniu, wykonywaniu oraz utrzymywaniu urządzeń melioracji wodnych, podstawowych i szczegółowych, należy kierować się potrzebą zachowania zróżnicowanych biocenoz polnych i łąkowych. Art. 77.1. Utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych szczegółowych należy do zainteresowanych właścicieli gruntów, a jeżeli urządzenia te są objęte działalnością spółki wodnej - do tej spółki. Załącznik 13 Współczynniki reprodukcji i degradacji materii organicznej gleby wg Eicha i Kundlera Roślina lub nawóz organiczny Współczynniki reprodukcji (+) lub degradacji (-) dla gleb w t materii organicznej /ha Gleby
bardzo lekkie i lekkie średnie Ciężkie Czarna ziemia Okopowe -1,26-1,4-1,54
-1,02 kukurydza -1,12-1,15-1,22-0,91 zboża i oleiste -0,49-0,53
-0,56-0,38 poplony ozime i zboża na zielonkę -0,32-0,35-0,38-0,25 strączkowe
+0,32 +0,35 +0,38 +0,38 wsiewki motylkowe i traw +0,63 +0,70 +0,77 +0,77
Trawy +0,95 +1,05 +1,16 +1,16 Motylkowe +0,89 +1,96
+2,10 - obornik1 +0,35 {ok.. 4-5 t św. masy} gnojowica1 +0,28 {ok.10-16tśw. masy}2.:: Dopłaty i Fundusze - Portal Informacyjny ::.
słoma1 +0,21 {ok. 1,1 t św. masy} 1- na jedną tonę suchej masy nawozu2-10 - 12 t świeżej gnojowicy bydlęcej i ok. 161 świeżej gnojowicy świńskiej