Opracowanie: Kancelaria Prawna Krzyszczak& Wspólnicy Spk Zleceniodawca: Miasto Pabianice - Gmina Miejska Pabianice Tytuł: Audyt taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków na okres od 31.03.2017 r. do dnia 30.03.2018 r. Lublin, dn. 17 lutego 2017 roku Sz. P. Grzegorz Mackiewicz Prezydent Miasta Pabianice Urząd Miejski w Pabianicach ul. Zamkowa 16 95-200 Pabianice RAPORT Z WERYFIKACJI WNIOSKU O ZATWIERDZENIE TARYF DLA ZBIOROWEGO ZAOPATRZENIA W WODĘ I ZBIOROWEGO ODPROWADZANIA ŚCIEKÓW, OPRACOWANEGO PRZEZ ZAKŁAD WODOCIĄGÓW I KANALIZACJI SP. Z O. O. Z SIEDZIBĄ W PABIANICACH, NA OKRES OD DNIA 31.03.2017 R. DO DNIA 30.03.2018 R. I.1. PODSTAWY FAKTYCZNE. Niniejszy raport sporządzono po analizie ekonomiczno-prawnej wniosku o zatwierdzenie taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków na okres od 31.03.2017 r. do 30.03.2018 r. wraz z załącznikami, opracowanego przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. z siedzibą w Pabianicach (dalej również: Spółka lub ZWiK ), w brzmieniu przedłożonym Prezydentowi Miasta Pabianice. Biuro: ul. Kasztelańska 21B, 20-810 Lublin tel./fax.: +48 606-66-85-88 email:doradca@poczta.onet.pl NIP: 712-291-57-96 REGON: 060004994 KRS: 0000228016
I.2. OŚWIADCZENIE AUDYTORA. W imieniu Kancelarii, jako Wspólnik uprawniony do jej reprezentacji oświadczam, iż żaden ze Wspólników i (lub) pracowników Kancelarii, nie uczestniczył w opracowaniu wniosku o zatwierdzenie taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków opracowanego przez Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. z siedzibą w Pabianicach na okres od dnia 31.03.2017 r. do dnia 30.03.2018 r. Lublin, dnia 17.02.2017 r. II.1. PODSTAWY PRAWNE. 1) Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz.139 ze zm.), zwana dalej Ustawą o zbiorowym ( ) ; 2) Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. w sprawie określania taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz. U. Nr 127, poz.886 ze zm.), zwane dalej Rozporządzeniem ( ) ; II.2. PODSTAWY FAKTYCZNE. Wniosek o zatwierdzenie taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków opracowany przez Spółkę na okres od dnia 31.03.2017 r. do dnia 30.03.2018 r., zwany dalej Wnioskiem o zatwierdzenie taryf. 2
II.3. PRZEDMIOT OCENY. Weryfikacja, o której mowa w art. 24 ust. 4 Ustawy o zbiorowym ( ), mająca na celu ustalenie, czy Wniosek o zatwierdzenie taryf został opracowany zgodnie z przepisami prawa, w tym również weryfikacja kosztów pod względem celowości ich ponoszenia. III. WERYFIKACJA WNIOSKU. (1) Zgodnie z art. 24 ust. 5 Ustawy o zbiorowym ( ), Prezydent Miasta sprawdza, czy taryfy i plan, o którym mowa w art. 21 ust. 1, zostały opracowane zgodnie z przepisami ustawy, i weryfikuje koszty, o których mowa w art. 20 ust. 4 pkt 1), pod względem celowości ich ponoszenia. Określone w ten sposób przez ustawodawcę kompetencje organu, sprowadzają się przede wszystkim: 1. do wstępnego rozpoznania Wniosku o zatwierdzenie taryf, w kontekście przeprowadzenia oceny zachowania wszystkich wymogów formalnych takiego wniosku, a zatem ustalenia, czy wniosek i plan złożony przez przedsiębiorstwo wodociągowokanalizacyjne spełnia wymagania formalne, a w szczególności określone przepisami art. 21, art. 24 ust.4 Ustawy o zbiorowym ( ) oraz 4, 5, 19 Rozporządzenia; 2. do weryfikacji kosztów związanych ze świadczeniem usług, poniesionych w poprzednim roku obrachunkowym, ustalonych na podstawie ewidencji księgowej, z uwzględnieniem planowanych zmian tych kosztów w roku obowiązywania taryfy co oznacza, iż organ weryfikujący może żądać od przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego wykazania, że koszty przedstawione we wniosku odpowiadają kosztom wynikającym z prowadzonej przez przedsiębiorstwo ewidencji księgowej, o czym przesądza przepis art.24 ust. 5 w zw. z art.20 ust. 4 pkt 1) Ustawy. 3
Mając na uwadze, powołane przepisy prawa oraz zakres przedmiotowy zleconego audytu, w dalszej części raportu zostanie przedstawiona ocena prawna-ekonomiczna wniosku o zatwierdzenia taryf. W tym miejscu należy również zastrzec, że niniejszy Raport z weryfikacji taryf stanowi efekt zbadania przez audytora prawidłowości ekonomicznej i formalnej wniosku, w tym m.in. jego kompletności, terminowości złożenia. (2) Stosownie do art. 24 ust. 2 Ustawy o zbiorowym ( ), przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne, w terminie 70 dni przed planowanym dniem wejścia taryf w życie, przedstawia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) wniosek o ich zatwierdzenie. Ocena: Spółka złożyła Wniosek o zatwierdzenie taryf do właściwego organu i w terminie ustawowym tj. zgodnie z art. 24 ust. 2 Ustawy o zbiorowym ( ). Zgodnie z art. 24 ust. 3 Ustawy o zbiorowym ( ), do wniosku o zatwierdzenie taryf przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne dołącza szczegółową kalkulację cen i stawek opłat oraz aktualny plan. Wzór wniosku o zatwierdzenie taryf i zakres informacji zawartych w uzasadnieniu taryf regulują przepisy Rozporządzenia ( ). Z kolei, stosownie do 19 ust. 1 tego Rozporządzenia, do wniosku, o którym mowa w art. 24 ust. 2 Ustawy, dołącza się taryfę lub taryfy za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków oraz uzasadnienie wniosku. Oznacza to, że - co do zasady - wniosek o zatwierdzenie taryf zawiera taryfę i uzasadnienie wraz z załącznikami. Ocena: Wniosek o zatwierdzenie taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków sporządzony przez ZWiK jest w tym zakresie kompletny, albowiem składa się z 4
dokumentu taryfy wraz z jej uzasadnieniem, a także kompletem wymagalnych prawem załączników. Z powyższych względów, należy przyjąć, że wniosek w pełni odpowiada wymogom formalnoprawnym takiego dokumentu, określonym w przepisach: art. 24 ust.3 Ustawy o zbiorowym ( ) oraz 19 ust. 1 Rozporządzenia ( ). Przepisy Rozporządzenia ( ), określą wyraźnie, jakie obligatoryjne elementy winna zawierać taryfa opracowywana przez przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne. Według bowiem 4 ust. 1, w taryfach za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków określa się: 1) rodzaje prowadzonej działalności; 2) rodzaj i strukturę taryfy; 3) taryfowe grupy odbiorców usług; 4) rodzaje i wysokość cen i stawek opłat; 5) warunki rozliczeń z uwzględnieniem wyposażenia nieruchomości w przyrządy i urządzenia pomiarowe; 6) warunki stosowania cen i stawek opłat. Wymaga przy tym zaznaczenia, iż warunki stosowania cen i stawek opłat zawierają, w szczególności zakres świadczonych usług dla poszczególnych taryfowych grup odbiorców oraz standardy jakościowe obsługi odbiorców usług, o czym przesądza wprost 4 ust. 1 tego Rozporządzenia ( ). Ocena: Taryfa sporządzona przez ZWiK w całości wypełnia warunki prawne, o których stanowi przepis 4 ust. 1 Rozporządzenia ( ). (3) Stosownie do treści art. 20 ust.1-2 Ustawy o zbiorowym ( ) oraz wobec brzmienia przepisów 6 ust.1 w zw. 7 i 8 Rozporządzenia ( ), przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne określa taryfy na 5
podstawie niezbędnych przychodów po dokonaniu ich alokacji na poszczególne taryfowe grupy odbiorców usług. Przychody te kalkuluje się uwzględniając następujące pozycje: 1) koszty eksploatacji i utrzymania, w tym: a. amortyzację lub odpisy umorzeniowe, b. podatki i opłaty niezależne od przedsiębiorstwa, c. opłaty za korzystanie ze środowiska; 2) koszty zakupionej przez siebie wody lub wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych niebędących w posiadaniu przedsiębiorstwa; 3) spłaty rat kapitałowych ponad wartość amortyzacji lub umorzenia; 4) spłaty odsetek od zaciągniętych kredytów i pożyczek; 5) należności nieregularne; 6) marżę zysku; Poziom niezbędnych przychodów dla roku obowiązywania nowych taryf jest związany z rokiem obrachunkowym poprzedzającym wprowadzenie nowych taryf. Dlatego też, ich wysokość jest ustalana na podstawie faktycznie poniesionych kosztów w roku obrachunkowym poprzedzającym wprowadzenie nowych taryf, ustalonych na podstawie ewidencji księgowej kosztów z uwzględnieniem wpływu warunków ekonomicznych w roku obowiązywania nowych taryf oraz wpływu kosztów wynikających z inwestycji modernizacyjno-rozwojowych. O powyższym rozstrzyga 7 ust. 2 Rozporządzenia ( ) stanowiąc, że dla celów ustalenia niezbędnych przychodów koszty planuje się na podstawie kosztów poniesionych w roku obrachunkowym poprzedzającym rok, w którym wprowadzana jest taryfa, ustalonych na podstawie ewidencji księgowej kosztów sporządzonej zgodnie z przepisami o rachunkowości, z uwzględnieniem planowanych zmian warunków ekonomicznych wpływających na poziom kosztów w roku obowiązywania taryfy oraz kosztów wynikających z inwestycji 6
modernizacyjno-rozwojowych i ochrony środowiska, ustalonych na podstawie wieloletniego planu rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych w roku obrachunkowym poprzedzającym rok, w którym wprowadzona jest taryfa, z uwzględnieniem zmian wynikających z planu w roku obowiązywania nowych taryf. Ocena: Ustalając poziom poszczególnych kosztów uwzględniono koszty związane ze świadczeniem usług, poniesione w poprzednim roku obrachunkowym, ustalonym na podstawie ewidencji księgowej, z uwzględnieniem planowanych zmian tych kosztów, zmiany warunków ekonomicznych oraz wielkości usług warunki ich świadczenia oraz koszty wynikające z planowanych wydatków inwestycyjnych, na podstawie wieloletniego planu rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych. Przeprowadzona weryfikacja kosztów na podstawie ewidencji księgowej wskazuje, że niezbędne przychody zostały zaplanowane na podstawie kosztów faktycznie poniesionych w okresie grudnia 2015 r. do listopada 2016 r. Wysokość kosztów faktycznie poniesionych przez Spółkę z podziałem na bezpośrednie i pośrednie określają poniższe Tabele Nr 1-3. Tabela Nr 3 pokazuje również strukturę alokacji części kosztów ogólnozakładowych do działalności wodociągowej i działalności kanalizacyjnej Spółki. 7
Tabela 1. Koszty bezpośrednie dla działalności wodociągowej poniesione przez Spółkę w roku obrachunkowym poprzedzającym wprowadzanie nowych taryf : Lp. Wyszczególnienie Rok obrachunkowy poprzedzający wprowadzenie nowych taryf w zł 0 1 3 1. Ujęcia wody 2 578 971,62 Wynagrodzenia z narzutami 1 060 510,10 Materiały z kosztami zakupu 80 582,08 Energia 541 441,47 Gaz 15 305,32 Usługi transportowe 83 105,29 Usługi remontowe obce 52 671,43 Remonty systemem własnym w tym: 7 685,18 -płace 5 435,29 -materiały 326,02 -remonty 0,00 -transport 1 723,28 -energia 9,14 -pozostałe 188,65 -amortyzacja 2,80 Podatki 121 888,22 Opłata za środowisko 249 791,00 Amortyzacja 284 301,06 Pozostałe koszty 81 690,47 2. Sieć wodociągowa 2 485 693,51 Wynagrodzenia z narzutami 599 609,39 Materiały 0,00 Energia 0,00 Gaz 0,00 Usługi transportowe 180 816,27 Usługi remontowe obce 0,00 Remonty systemem własnym w tym: 897 286,64 -płace 300 418,73 -materiały 98 128,43 -remonty 0,00 -transport 392 715,66 -energia 0,00 -pozostałe 105 890,90 -amortyzacja 132,92 Podatki 189 932,30 Opłata za środowisko 0,00 8
Amortyzacja 353 337,16 Pozostałe koszty 264 711,75 3. Przyłącza wodociągowe 348 771,73 Wynagrodzenia z narzutami 0,00 Materiały 0,00 Energia 0,00 Gaz 0,00 Usługi transportowe 0,00 Usługi remontowe obce 0,00 Remonty systemem własnym 173 791,95 -płace 66 295,34 -materiały 39 328,25 -remonty 0,00 -transport 57 464,88 -energia 0,00 -pozostałe 10 678,06 -amortyzacja 25,42 Podatki 60 584,20 Amortyzacja 114 157,58 Pozostałe koszty 238,00 5. Ujęcia i Wodociągi razem (1+2+3) 5 413 436,86 6. Alokacja kosztów 3 372 889,34 7. Koszty całkowite ujęć i wodociągów 8 786 326,20 8. Koszty odczytów, wyst. faktur i windykacji 412 407,72 Wynagrodzenia z narzutami 337 427,46 Materiały 11 751,86 Energia 0,00 Gaz 0,00 Usługi transportowe 0,00 Usługi remontowe 168,95 Podatki 0,00 Amortyzacja 1 015,10 Pozostałe koszty 62 044,35 9. Alokacja kosztów 0,00 Koszt odczytu, wyst. faktur i 10. windykacji 412 407,72 11. Zaopatrzenie w wodę ogółem 9 198 733,92 9
Tabela 2. Koszty bezpośrednie dla działalności kanalizacyjnej poniesione przez Spółkę w roku obrachunkowym poprzedzającym wprowadzanie nowych taryf : Lp. Wyszczególnienie Rok obrachunkowy poprzedzający wprowadzenie nowych taryf w zł 0 1 3 1. Sieć kanalizacyjna 12 809 552,32 Wynagrodzenia z narzutami 471 998,62 Materiały 440,66 Energia 2 875,90 Gaz 0,00 Usługi transportowe 543 384,05 Usługi remontowe obce 0,00 Remonty systemem własnym 348 376,24 -płace 181 545,50 -materiały 14 513,00 -remonty 0,00 -transport 143 508,13 -energia 0,00 -pozostałe 8 728,66 -amortyzacja 80,95 Podatki 985 643,07 Opłata za środowisko 0,00 Opłata za oczyszczanie 8 382 395,73 Amortyzacja 1 904 622,56 Pozostałe koszty 169 815,49 2. Przepompownia ścieków 192 763,01 Wynagrodzenia z narzutami 26 531,86 Materiały 3 775,75 Energia 28 236,89 Gaz 0,00 Usługi transportowe 15 366,81 Usługi remontowe obce 3 324,48 Remonty systemem własnym 0,00 -płace 0,00 -materiały 0,00 -remonty 0,00 -transport 0,00 -energia 0,00 -pozostałe 0,00 -amortyzacja 0,00 Podatki 17 873,21 10
Amortyzacja 91 336,27 Pozostałe koszty 6 317,74 3. Przyłącza kanalizacyjne 181 831,24 Wynagrodzenia z narzutami 78 616,15 Materiały 0,00 Energia 0,00 Gaz 0,00 Usługi transportowe 0,00 Usługi remontowe obce 0,00 Remonty systemem własnym 0,00 -płace 0,00 -materiały 0,00 -remonty 0,00 -transport 0,00 -energia 0,00 -pozostałe 0,00 -amortyzacja 0,00 Podatki 35 638,70 Amortyzacja 65 063,30 Pozostałe koszty 2 513,09 4. Jednostka Realizująca Projekt 245 876,26 Wynagrodzenia z narzutami 213 973,21 Materiały 6 341,20 Energia 1 149,91 Gaz 3 975,91 Usługi transportowe 6 926,41 Usługi remontowe obce 0,00 Remonty systemem własnym 0,00 Podatki 0,00 Amortyzacja 0,00 Pozostałe koszty 13 509,62 5. Kanalizacja razem (1+2+3+4) 13 430 022,83 6. Alokacja kosztów 3 129 538,73 7. Odprowadzanie ścieków ogółem 16 559 561,56 11
Tabela 3. Koszty pośrednie przez Spółkę w roku obrachunkowym poprzedzającym wprowadzanie nowych taryf wraz a ich alokacją do działalności wodociągowej i kanalizacyjnej: Lp. Wyszczególnienie Rok obrachunkowy poprzedzający wprowadzenie nowych taryf XII 15-XI 16 w zł 0 1 2 1. Laboratorium 456 800,73 Wynagrodzenia z narzutami 279 409,39 Materiały 47 052,23 Energia 3 728,76 Gaz 12 139,88 Usługi transportowe 1 511,28 Usługi remontowe 0,00 Podatki i opłaty 0,00 Amortyzacja 5 307,72 Pozostałe koszty 34 438,23 Alokowane koszty wydziałowe 0,00 Alokowane koszty ogólnozakładowe 73 213,24 dostawy wody 75 112,77 odprowadzania ścieków 381 687,96 2. Koszty wydziałowe 2 137 970,31 Wynagrodzenia z narzutami 635 268,73 Materiały 76 087,09 Energia 12 778,55 Gaz 10 742,68 Usługi transportowe 644 551,50 Usługi remontowe 476 799,86 Podatki i opłaty 19 603,27 Amortyzacja 35 326,03 Pozostałe koszty 226 812,60 dostawy wody 1 343 162,06 eksploatacji wodomierzy i odczytów 0,00 odprowadzania ścieków 794 808,25 Laboratorium 0,00 3. Koszty ogólnozakładowe 3 980 870,27 Wynagrodzenia z narzutami 2 352 743,67 Materiały, paliwo,opłaty bank. itp. 65 261,06 12
Energia 21 135,23 Gaz 12 551,65 Ubezpieczenia 50 064,21 Usługi transportowe 115 144,62 Usługi remontowe 67 997,31 Podatki i opłaty 81 114,25 Amortyzacja 508 847,33 Pozostałe koszty 706 010,94 dostawy wody 1 954 614,51 eksploatacji wodomierzy i odczytów 0,00 odprowadzania ścieków 1 953 042,52 Laboratorium 73 213,24 4. Razem (1+2+3) 6 575 641,31 dostawy wody 3 372 889,34 eksploatacji wodomierzy i odczytów 0,00 odprowadzania ścieków 3 129 538,73 Laboratorium 73 213,24 Do uzasadnienia wniosku załączone zostały właściwe Tabele w ten sposób wniosek zawiera wszystkie tabele wyspecyfikowane w Rozporządzeniu, w którym ponadto podano czego powinny dotyczyć informacje w uzasadnieniu. Wynikające z Tabel operacje matematyczne zostały przeprowadzone prawidłowo. W roku stosowania nowych taryf, Spółka planuje wzrost wartości niezbędnych przychodów. We wniosku podano wszystkie wymagane informacje. Ocena: Wszystkie przyjęte przez Spółkę wskaźniki wzrostu poszczególnych kosztów rodzajowych, zostały ustalone z zachowaniem 7 i 8 Rozporządzenia ( ). Niezbędne przychody zostały ustalone w sposób prawidłowy i zgodnie z 6-8 Rozporządzenia ( ). 13
IV. WNIOSKI KOŃCOWE. 1. Reasumując oceny zawarte w niniejszym Raporcie należy przyjąć, że Wniosek o zatwierdzenie taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków opracowany przez na okres Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. z siedzibą w Pabianicach na okres od dnia 31.03.2017 r. do dnia 30.03.2018 r. w brzmieniu przedłożonym Prezydentowi Miasta Pabianice został sporządzony prawidłowo i spełnia wszystkie wymogi formalne wynikające z powołanych w treści Raportu przepisów prawa. 2. Niezbędne przychody określone w taryfie dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków zostały ustalone na podstawie właściwych kosztów rodzajowych. Kalkulacja wysokości taryfowych cen i stawek opłat została sporządzona prawidłowo, z uwzględnieniem właściwej metodyki wyliczeń wynikającej z przepisów Rozporządzenia ( ) oraz właściwych kosztów rodzajowych. Nie stwierdzono w niezbędnych przychodach ujęcia kosztów niecelowych. 14