Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Podyplomowe Studia Pedagogiczne i Zawodowe P R A C A K O Ń C O W A Studiów Podyplomowych Kierunek: Informatyka w szkole Andrzej Grych PROJEKT GAZETY LOKALNEJ Opiekun: dr Barbara Kawecka-Magiera Kraków, lipiec 2012 r.
Spis treści 1. Wstęp... 3 2. Programy graficzne... 4 2.1 Programy graficzne grafika rastrowa... 5 2.2 Programy graficzne grafika wektorowa... 5 3. Złożenie i przygotowanie do druku... 7 4. Zarys biznesplanu... 10 5. Zakończenie i wnioski... 13 6. Wykaz literatury... 14 7. Załączniki... 14 2
1. Wstęp W ostatnich latach można zaobserwować gwałtowny wzrost zastosowań programów graficznych. Spowodowane jest to m.in. zwiększonym zapotrzebowaniem na rynku wydawniczym oraz reklamowym. Niniejsza praca ma na celu przedstawienie możliwości wykorzystania programu CorelDRAW przy tworzeniu projektu gazety. W tym przypadku konkretnej gazety lokalnej Dębiczanin.pl. Postawione zadanie ma na celu wsparcie i rozwój podjętych i prowadzonych już wcześniej inicjatyw. Jedną z nich jest prowadzony dla społeczności lokalnej powiatu dębickiego portal informacyjny Dębiczanin funkcjonujący pod adresem http://www.debiczanin.pl (oraz http://www.dębiczanin.pl). Praca podzielona jest na trzy rozdziały zasadnicze. W rozdziale pierwszym przedstawiono przegląd podstawowych programów graficznych. Rozdział drugi został w całości poświęcony kwestiom warsztatowym. Natomiast w rozdziale trzecim znajduje się omówienie kwestii związanych z biznesplanem. Celem pracy jest: 1) Opracowanie projektu gazety lokalnej. 2) Złożenie i przygotowanie do druku offsetowego gazety zgodnie z zaleceniami drukarni. 3) Wybór odpowiedniego do powyższych celów programu graficznego i omówienie jego zalet. 4) Omówienie założeń biznesplanu. 3
2. Programy graficzne Programy graficzne (ang. graphics editor), jak sama nazwa wskazuje są to użytkowe programy komputerowe służące do tworzenia i modyfikacji plików graficznych. Ogólna nazwa programów komputerowych służących do tworzenia i edycji grafiki komputerowej. Programy graficzne można podzielić ze względu na umożliwiające modyfikacje: 1. grafiki rastrowej, która prezentuje obraz za pomocą pionowo-poziomej siatki odpowiednio kolorowanych pikseli na monitorze komputera, drukarce lub innym urządzeniu wyjściowym: Adobe Photoshop Photoline Corel Photo-Paint IrfanView GIMP Paint PaintShopPro 2. grafiki wektorowej, w której obraz opisany jest za pomocą figur geometrycznych (grafika dwuwymiarowa) lub brył geometrycznych (grafika trójwymiarowa), umiejscowionych w matematycznie zdefiniowanym układzie współrzędnych, odpowiednio dwu- lub trójwymiarowym: a) dwuwymiarowej (2D): Adobe FreeHand Adobe Illustrator CorelDraw Inkscape b) trójwymiarowej (3D): 3ds Max Blender Cinema 4D Imagine 3D LightWave 3D Maya Softimage 4
Solid Edge True Space 2.1 Programy graficzne grafika rastrowa Jednym z najbardziej znanych programów graficznych do tworzenia i obróbki grafiki rastrowej jest program Adobe Photoshop firmy Adobe Systems. Jest on dostępny na platformy Mac OS i Windows. Występuje w trzech wydaniach Elements, Standard i Extended. Projekty zapisywane są w formacie plików PSD. Photoshop od lat jest uznawany przez grafików za standardowe narzędzie pracy. Idealnie nadaje się do projektowania grafiki, edycji zdjęć, a nawet video. Główną zaletą Adobe Photoshop jest nieprzebrana liczba funkcji do edycji grafiki. Pracując na warstwach obrazu możemy nakładać różne filtry i efekty, zmieniać kolorystykę i oświetlenie, używać wielu rodzajów pędzli - słowem przekształcać grafikę na dowolne sposoby. Wadą tego programu jest wysoka cena. Jego darmowym odpowiednikiem jest program GIMP (GNU Image Manipulation Program). Pracuje on w systemach Linux, Mac OS, Windows, a rozpowszechniany jest na licencji GNU GPL. Program GIMP umożliwia malowanie, usuwanie tła obrazu (wycinanie), usuwanie obiektów ze zdjęć (klonowanie), zmianę rozmiaru i perspektywy oraz obrót obrazów, dokonywanie różnych operacji na kolorach, łączenie obrazów poprzez warstwy/maski oraz konwertowanie różnych formatów plików graficznych. Wewnętrznym formatem zapisu plików graficznych GIMP-a jest XCF. Jednak program umożliwia również odczyt i zapis innych formatów plików jak: PSD, GIF, JPG, TIFF, PNG, a przy użyciu programu GhostScript odczyt plików PS, EPS i PDF. Program ten nie obsługuje standardu CMYK, pozwalając jedynie na jego symulację. Obsługuje natomiast przestrzeń kolorów RGB oraz odcienie szarości. 2.2 Programy graficzne grafika wektorowa CorelDRAW to sztandarowy produkt kanadyjskiej firmy Corel Corporation pakiet programów graficznych wchodzących w skład jednego produktu, służący początkowo do obróbki grafiki wektorowej, z czasem wzbogacany o kolejne programy dotyczące różnorodnych zastosowań grafiki komputerowej. Program CorelDRAW doskonale nadaje się do plakatów, szyldów reklamowych, wizytówek, a także do tworzenia skomplikowanych rysunków technicznych. Możliwe jest tworzenie podstawowych dokumentów tekstowych takich jak raporty, czy broszury. W Corel-posługujemy się wyłącznie tak zwanymi obiektami czyli np. okręgami, elipsami, kwadratami, gwiazdami, tekstami, itp. Każdy z obiektów jest 5
umieszczany na ekranie jeden nad drugim. W każdej chwili i bez jakichkolwiek problemów możemy zmienić np. kolor jednego z wcześniej narysowanych obiektów, położenie, rozmiar obiektu, a nawet go obrócić czy rozciągnąć. Natomiast darmowym programem do tworzenia grafiki wektorowej, stworzonym w ramach projektu GNU jest Inkscape. Pozwala on na tworzenie przede wszystkim symboli, znaków towarowych i logotypów produktów i firm oraz tworzenie ikon czy postaci komiksowych. Pracuje w systemach Linux, Mac OS, Windows. Program ten nie obsługuje standardu CMYK, pozwalając jedynie na jego symulację. Inkscape pozwala na bezpośrednie dołączanie do projektu rysunków grafiki rastrowej lub ich wektoryzację (trasowanie), za pomocą zintegrowanej wtyczki wykorzystującej program potrace. Program ten zawiera również prosty edytor kodu XML, co umożliwia dostęp m.in. do zablokowanych obiektów. Macierzystym formatem zapisu plików w Inkscape jest SVG. Program umożliwia jednak eksport do innych formatów EPS, PS, AI, zwykły SVG, POV (POV-Ray, tylko spline'y), SVGZ (skompresowany SVG). 6
3. Złożenie i przygotowanie do druku Gazeta Dębiczanin z założenia będzie tygodnikiem. Na jej powstanie składać się będzie kilka etapów: pisanie tekstów, zbieranie ich od innych autorów, przepisywanie i przeredagowywanie, dopasowywanie obrazków, ilustracji, wykonywanie zdjęć, które w tej gazecie powinny się znaleźć, potem skład, korekta, druk i kolportaż. Celem mojej pracy jest zaprojektowanie układu graficznego takiej gazety i przygotowanie do druku. Pierwszym etapem powstania gazety jest zebranie artykułów. Część tekstów napisałem sam. Są to głównie sprawozdania z lokalnych imprez, na które jestem zapraszany, jako przedstawiciel miejscowej społeczności. Jak już wcześniej wspominałem, prowadzę portal internetowy Dębiczanin.pl, którego uzupełnieniem będzie właśnie opisana gazeta lokalna. Wiele artykułów dostaję od korespondentów portalu Debiczanin.pl. W gazecie znajdują się również reklamy. Dębiczanin ma być gazetą bezpłatną, utrzymującą się jedynie z opłat wnoszonych przez reklamodawców. W wersji dołączonej do pracy część reklam wykonałem sam, część została przysłana przez osoby zainteresowane współpracą z Dębiczaninem. Później zostaje przygotowana robocza makieta gazety, czyli plan, co powinno się znaleźć na której stronie i ile może zająć miejsca. Gazeta składa się z 16 stron o wymiarach zgodnych z poniższym rysunkiem: Rys. nr 1 Pole zadruku gazety 7
Wymiary narzucają drukarnie. Nie można zapomnieć o spadzie drukarskim, czyli obszarze druku, który wychodzi poza krawędź ostatecznej publikacji. Spad gwarantuje, że obszar druku będzie dochodził do samej krawędzi po przycięciu arkusza. Kolejnym etapem jest skład gazety za pomocą programów komputerowych. Ja do tego celu wykorzystałem program CorelDRAW. Natomiast do obróbki zdjęć program GIMP. Aby wydruk był zgodny z tym co widzimy na ekranie naszego monitora, należy pamiętać o kilku rzeczach. Jedną z nich jest rozdzielczość bitmap, która powinna zawierać się między 250 dpi a 350 dpi. Rozdzielczość niższa niż 250 dpi może niekorzystnie wpłynąć na jakość drukowanych obiektów, a rozdzielczość powyżej 350 dpi nie powoduje poprawy jakości, zwiększając jedynie rozmiar pliku. Drugą ważną kwestią są barwy. Może się zdarzyć, że barwy projektu w wersji elektronicznej odbiegają od rzeczywistej kolorystyki wyrobu gotowego. Przyczyną tego jest przygotowanie projektu w przestrzeni barwnej RGB i brak jego przekształcenia do CMYK-a. Czym zatem jest RGB i CMYK i jakie są miedzy nimi różnice? Nazwa CMYK pochodzi od nazw barw tworzących tę przestrzeń barwną: C (ang. Cyan) to odcień niebieskiego błękitno-szafirowo-turkusowym M (ang. Magenta) jest to kolor zbliżony do purpury, karmazynu i amarantu Y (ang. Yellow) to kolor żółty K (ang. Black) kolor czarny CMYK to zestawienie czterech kolorów podstawowych farb drukarskich stosowanych w poligrafii. Poprzez mieszanie tych barw otrzymać można całą gamę barw. Wyświetlając na monitorze obraz w postaci CMYK uzyskamy jedynie zbliżony obraz do rzeczywistych barw CMYK. Dzieje się tak dlatego, że monitory, skanery, aparaty fotograficzne pracują w przestrzeni RGB. 8
RGB to przestrzeń barwna, której nazwa oznacza: R (ang. Red) G (ang. Green) B (ang. Blue) Różnica między CMYK a RGB jest wyraźnie widoczna barwy RGB są zdecydowanie bardziej soczyste niż w przypadku CMYK-a. To właśnie powoduje, że intensywna kolorystka w projektach po wydrukowaniu może okazać się zdecydowanie bledsza. Żeby uniknąć rozczarowania należy przekonwertować projekt z RGB do CMYK-a; Jeśli zależy nam na sprawdzeniu jak dokładnie będzie wyglądała kolorystyka naszego projektu na końcowym etapie produkcji, można zlecić drukarni wykonanie odbitki próbnej proofa, z symulacją wybranego podłoża. Po złożeniu gazety konieczne jest wprowadzenie kilku korekt i gazeta, w formie elektronicznej, może trafić do drukarni, skąd po kilku dniach wraca do redakcji papierowa. Ostatnim etapem jest jej kolportaż, czyli dostarczenie do sieci kiosków i sklepów spożywczych na terenie gminy/powiatu, firm, szkół i lokalnych instytucji. Sam proces tworzenia gazety jest więc długotrwały. 9
4. Zarys biznesplanu 1. Czasopismo: Bezpłatny, lokalny tygodnik informacyjny i opiniotwórczy. Nakład do 15 000 egzemplarzy. 2. Konkurencja na rynku: Obserwator Lokalny (1,80 zł) Wiadomości Dębickie (1,60 zł) Kalejdoskop Dębicki (1,80 zł) Informacje dębickie (bezpłatne, nakład ok. 12 000 egz.) 3. Grupa docelowa czytelników, rodzaj dystrybucji: Mieszkańcy powiatu dębickiego. Dystrybucja bezpośrednia. 4. Struktura reklamodawców: Firmy lokalne Firmy regionalne Osoby prywatne (np. ogłoszenia drobne) 5. Plan budżetowy (dla jednego wydania): Koszty pozyskanie artykułów 200 zł + we własnym zakresie korekta tekstu we własnym zakresie koszt składu we własnym zakresie koszt druku (15000 egz.) 3300 zł dystrybucja we własnym zakresie inne 1000 zł Przychód Reklamodawcy (25% powierzchni) 5600 zł Ogłoszenia drobne (ok. 12000 znaków) 1200 zł Sprzedaż reklam w Internecie 700 zł Zysk 7500 zł 4500 zł = 3000 zł 10
Cennik reklam: Powierzchnia 265 x 350 (ok. 930 cm 2 ) rzeczywista powierzchnia wydruku 930 cm 2 700 zł 100 % 465 cm 2 400 zł 50 % 310 cm 2 300 zł 33 % 232 cm 2 250 zł 25 % 186 cm 2 200 zł 20 % 135 cm 2 150 zł 15 % 93 cm 2 100 zł 10 % 46 cm 2 50 zł 5 % 9 cm 2 20 zł 1 % Opłaty dodatkowe: Strona 1 200 % Okładka Strona 2 100 % Aktualności Strona 3 100 % Aktualności Strona 4 100 % Aktualności Strona 5 100 % Aktualności Strona 6 100 % Aktualności Strona 7 100 % Temat tygodnia Strona 8 50 % Reklama środek Strona 9 50 % Reklama środek Strona 10 100 % Rozmaitości Strona 11 100 % Sport Strona 12 100 % Ogłoszenia Strona 13 100 % Kultura i rozrywka Strona 14 100 % Program tv Strona 15 100 % Program tv Strona 16 150 % Ostatnia Zniżki (za emisję w następujących po sobie wydaniach): Emisja w 2 numerach: 10 % Emisja w 3-4 numerach: 20 % Emisja w 5 lub więcej numerach: 30 % Ogłoszenia drobne: Za każdą literę, znak, spację + 10 groszy Podane ceny nie zawierają podatku VAT 11
6. Analiza konkurencji: Czasopisma konkurencji o tym samym lub podobnym profilu są wydawane jako tygodniki. Ich wydania są raczej niskonakładowe i płatne (1,60 zł 1,80 zł). Ceny reklam są w nich droższe niż planowane w Dębiczaninie o 30% - 200%. Bezpłatne o wysokim nakładzie (12000 15000 egz.) są Informacje dębickie. Jak wynika jednak z analizy ich zawartości - jest to raczej gazetka reklamowa, w której 60% - 75% kontentu stanowią reklamy. Treść informacyjna i publicystyczna stanowi dodatek do reklam. Zamysł wydawcy z pewnością opiera się na założeniu, że taka gazeta reklamowa nie zostanie automatycznie wyrzucona przez klienta. Przy czym ceny reklam w Informacje dębickie są średnio 30% wyższe niż w Dębiczaninie. We wszystkich wymienionych periodykach ceny ogłoszeń drobnych również są relatywnie wyższe. 7. Analiza SWOT POZYTYWNE NEGATYWNE WEWNĘTRZNE (mocne i słabe strony) - Postawienie na dobrą jakość produktu finalnego. - Profesjonalna gazeta z ciekawą zawartością. - Gazeta bezpłatna. - Tania reklama. - Uzależnienie od reklamodawców i wpływów z reklam. - Problemy z płynnością finansowania. - Gazeta bezpłatna. - Tanie ogłoszenia drobne. ZEWNĘTRZNE (szanse i zagrożenia) - Nowy tytuł o mocnych podstawach (portal, gazeta, forum) zostanie dobrze przyjęty. - Reklamodawców pojawi sie więcej niż założono w szacunkach. Pojawią się inne możliwości zarobkowe (np. tworzenie tychże reklam). - Każdy może zostać współtwórcą gazety/portalu Dębiczanin. - Lokalne powiązania towarzyskie i biznesowe. Podziały polityczne i samorządowe. - Rzeczywiste ceny reklam odbiegające od oficjalnych cenników. - Słaby i w większości już zagospodarowany rynek lokalny. - Trudności w pozyskaniu stałych reklamodawców. 12
5. Zakończenie i wnioski Celem pracy było opracowanie projektu gazety lokalnej. Złożenie jej i przygotowanie do druku offsetowego zgodnie z zaleceniami drukarni. Wybór odpowiedniego do powyższych celów programu graficznego i wykazanie jego zalet. Omówienie głównych założeń biznesplanu. Z założonego zakresu wyjściowego projektu pracy zrealizowane zostały wszystkie cele. Praca przedstawia w sposób usystematyzowany podstawowe definicje oraz twierdzenia związane z omawianą tematyką, w zakresie niezbędnym do pełnego zrozumienia omawianych we wszystkich rozdziałach problemów. 13
6. Wykaz literatury S. Bain, N. Wilkinson, CorelDRAW 12. Oficjalny podręcznik, Helion 2004. R. Zimek, http://corel.wodip.opole.pl/, stan z dnia 24.05.2012. 7. Załączniki 1) Płyta CD: a) Praca dyplomowa - praca_dyplomowa.pdf b) Plik z przygotowanym do druku egzemplarzem gazety - Debiczanin.pl.pdf 2) Wydruk cyfrowy przykładowego egzemplarza gazety lokalnej Dębiczanin. 14
OCENA PRACY: Ocena pracy przez Opiekuna... Data...... (podpis) Ocena pracy przez Recenzenta... Data...... (podpis) 15