Nieformalna Grupa Liderów Wsi Bielanka

Podobne dokumenty
Wzór planu odnowy miejscowości zgodny z zaleceniami Ministerstwa Rolnictwa oraz Ministerstwa Rozwoju Regionalnego

Plan odnowy miejscowości KRUCZYN

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ZIMOWISKA

Plan Odnowy Miejscowości KUJAWY

Strategia rozwoju Gminy i Miasta Pyzdry na lata Pyzdry, 2015 r.

Podsumowanie sytuacji rozwojowej sołectwa

Gmina Ciasna. Wójt Gminy Ciasna mgr inż. Zdzisław Kulej

2.4 Infrastruktura społeczna

Kierunki i zadania do Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata

PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI DORĘGOWICE

UCHWAŁA NR 201/XX/12 RADY MIEJSKIEJ GMINY ŚLESIN Z DNIA 20 LIPCA 2012 ROKU

Zakres Obszarów Strategicznych.

Uogólniona dla całego obszaru, objętego LSR, Analiza SWOT. z wykorzystaniem analiz SWOT z konsultacji przeprowadzonych w gminach

MAŁE PROJEKTY Nabór wniosków spotkanie informacyjne. Podegrodzie, r.

Plan Odnowy Miejscowości RADWAN

Matryca logiczna określająca wskaźniki realizacji celów i przedsięwzięć dla Czarnorzecko-Strzyżowskiej LGD

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich

Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata PODSUMOWANIE DZIAŁANIA ODNOWA I ROZWÓJ WSI

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI JÓZEFÓW W GMINIE DĄBRÓWKA

Część II. Opracowanie celów strategicznych, operacyjnych oraz projektów, działań

Raport z badania ankietowego na potrzeby opracowania Strategii Rozwoju Powiatu Kieleckiego do roku 2020

Gospodarka Sfera społeczna Turystyka 2. Prosimy o zaznaczenie 3 aspektów najpilniejszych do realizacji w celu poprawy warunków bytowych Gminie:

Uchwała Nr XIII/85/2008 Rady Miejskiej Brześcia Kujawskiego z dnia 1 lutego 2008 roku. w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy miejscowości Rzadka Wola.

Gminy łączą siły. Na napisali:

DZIELMY SIĘ DOŚWIADCZENIAMI Dobre praktyki. Gmina Lipnica Wielka

Konkurs organizowany jest w dwóch kategoriach Wieś i Zagroda", w trzech etapach gminnym, powiatowym i wojewódzkim. SERDECZNIE ZAPRASZAMY DO UDZIAŁ U!!

REGULAMIN KONKURSU PIĘKNA WIEŚ 2012

Zbiorcze zestawienie analizy SWOT dla obszaru Lokalnej Grupy Działania Krajna Złotowska MOCNE STRONY

ANKIETA dotycząca opracowania Strategii Rozwoju Gminy Lelis na lata Konsultacje społeczne

PROW na Mazowszu. Janina Ewa Orzełowska Członek Zarządu Województwa Mazowieckiego

UCHWAŁA Nr X/53/2011 RADY MIEJSKIEJ W PUŁTUSKU z dnia 21 marca 2011 r.

UCHWAŁA Nr XXXI/20S/2013

Uchwała Nr III/33/10 Rady Miejskiej w Pasłęku z dnia 19 marca 2010 roku. w sprawie zatwierdzenia Planu Odnowy Miejscowości Wakarowo na lata

Indykatywny wykaz wstępnie zidentyfikowanych projektów inwestycyjnych i nieinwestycyjnych w ramach inicjatywy Aktywne Roztocze

Projekt pn. Urządzenie centrum wsi Łęg Probostwo

Zasady ubiegania się o pomoc finansową w ramach działania Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju dla operacji odpowiadających dla działania

Gmina Krzeszów. Krzeszów, 2014 rok

ANKIETA. Strategii Rozwoju Gminy Kargowa na lata

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY PŁUśNICA

Instrukcja wypełnienia karty oceny operacji według kryteriów wyboru

Opis zgodności z Lokalnymi Kryteriami Wyboru Operacji

Kraków, dnia 10 października 2012 r. Poz UCHWAŁA NR XXV/132/2012 RADY GMINY JODŁOWNIK. z dnia 26 września 2012 r.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich Europa inwestująca w obszary wiejskie

Indykatywny wykaz wstępnie zidentyfikowanych projektów inwestycyjnych i nieinwestycyjnych w ramach inicjatywy Aktywne Roztocze

ZACHOWANIE DZIEDZICTWA KULTUROWEGO I DUCHOWEGO KULTURA ZWIERCIADŁO DUSZY

ŁUCZANOWICE KOŚCIELNIKI JEDNOSTKA: 61

PROW Oś 4 LEADER. Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju

UCHWAŁA NR XXXI/321/14 RADY GMINY PSZCZÓŁKI. z dnia 30 września 2014 r.

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI Nowe i Małe Drzewce

potrzeb, które zostaną uwzględnione przy opracowywaniu Strategii w zakresie

ANKIETA MONITORUJĄCA POSTĘP REALIZACJI LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU. LGD Doliną Wieprza i Leśnym Szlakiem. za rok

Lokalizacja. Oferta inwestycyjna Urząd Gminy w Kłodzku Kłodzko, ul.okrzei 8a Biuro Promocji Gminy tel. (074) \6 wew.

Wrocław, dnia 18 września 2018 r. Poz UCHWAŁA NR 0007.XL RADY MIEJSKIEJ W ZŁOTORYI. z dnia 6 września 2018 r.

WSTĘP DO REWITALIZACJI OBSZAROWEJ CENTRUM ŁODZI

PIASKI POŁUDNIE JEDNOSTKA: 33

KARTA INFORMACYJNA Projektu planowanego do realizacji z programu LEADER w ramach Lokalnej Strategii Rozwoju

Przede wszystkiej liczy się pomysł

LOKALNA STRATEGIA ROZWOJU. Znaczenie LSR w opracowaniu wniosków w ramach PROW Małe projekty

Cel ogólny 1: Rozwój przedsiębiorczości i usług na obszarze Partnerstwa Kaczawskiego w oparciu o zasoby przyrodnicze i kulturowe.

MAŁE PROJEKTY W RAMACH LSR ZIEMIA PSZCZYOSKA - spotkanie informacyjne -

Najistotniejsze informacje dotyczące działań PROW Samorząd województwa wdraża niektóre działania PROW na lata :

Indykatywny wykaz wstępnie zidentyfikowanych projektów inwestycyjnych i nieinwestycyjnych w ramach inicjatywy Aktywne Roztocze

Analiza SWOT. Silne strony (czynniki pozytywne)

ANKIETA. Konsultacje społeczne prowadzone w ramach opracowywania aktualizacji Strategii Rozwoju Powiatu Goleniowskiego do roku 2020.

Wsparcie obszarów wiejskich w ramach PROW działania za realizację których odpowiedzialny będzie Samorząd Województwa Opolskiego

UCHWAŁA NR XXVI RADY GMINY MŚCIWOJÓW. z dnia 18 marca 2013 r.

16:15-16:45 Ogólne zasady przyznawania pomocy w ramach "małych projektów" beneficjenci, poziom dofinansowania (wykład)

REGULAMIN KONKURSU PIĘKNA WIEŚ 2011 W GMINIE CHOJNICE

r. godz. 16:00-20:00 Centrum Kultury i Czytelnictwa w Brzostku

REGULAMIN KONKURSU PIĘKNA WIEŚ 2011

Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Stawiski na lata KONSULTACJE SPOŁECZNE

Odnowa i rozwój wsi: Preferowane będą operacje związane z zakupem strojów ludowych, folklorystycznych, instrumentów muzycznych, innych elementów

Program Rozwoju Obszarów w Wiejskich

Wsparcie na infrastrukturę wiejską w ramach PROW

Mojemu synowi Michałowi

Uchwała nr XXXVI / 242/ 10 Rady Miejskiej Wielichowa z dnia 23 czerwca 2010 r.

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr XXXVII/196/09 Rady Miejskiej w Iłży z dnia 25 marca 2009r. Marzec 2009

CEL OGÓLNY (CO) CEL SZCZEGÓŁOWY (CS) PRZEDSIĘWZIĘCIE (P) PREFEROWANE TYPY OPERACJI

Plan Odnowy Miejscowości Węgorzyn na lata

Operat ochrony walorów krajobrazowych i kulturowych. Plan ochrony dla Kozienickiego Parku Krajobrazowego Etap I Diagnoza stanu

Izbica ul. Lubelska 131. Nieruchomość na sprzedaż

UCHWAŁA NR XXXV/304/10 RADY GMINY HAŻLACH. z dnia 24 czerwca 2010 r.

ANKIETA DOTYCZĄCA ANALIZY POTRZEB I PROBLEMÓW

Wsparcie na infrastrukturę wiejską w ramach PROW

Wrocław, dnia 8 lutego 2013 r. Poz. 921 UCHWAŁA NR XXIII/185/12 RADY MIEJSKIEJ W ŚRODZIE ŚLĄSKIEJ. z dnia 26 września 2012 r.

OFERTA INWESTYCYJNA GMINY STRONIE ŚLĄSKIE

II. Poprawa jakości życia, w tym dostępu do kultury i rekreacji, nauki i pracy.

ANKIETA. Strategii Rozwoju Gminy Opatówek Konsultacje społeczne

2. Promocja turystyki

OPIS LOKALNYCH KRYTERIÓW WYBORU POZOSTAŁE OPERACJE

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI GRABNO

OFERTA INWESTYCYJNA G M I N Y B A R A N O W O

Działanie będzie wpływać na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz

ANKIETA MONITORUJĄCA POSTĘP REALIZACJI LOKALNEJ STRATEGII ROZWOJU LGD - ZIEMIA ZAMOJSKA

Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju w ramach Osi 4 Leader Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Odnowa i rozwój wsi

MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO BIELSKA-BIAŁEJ W ZAKRESIE USŁUG HANDLU I USŁUG ZWIĄZANYCH Z OBSŁUGĄ PODRÓŻNYCH

Środa z Funduszami dla instytucji kultury Programy krajowe PROW Wałbrzych, 3 czerwca 2015 r.,

STRATEGIA ROZWOJU MIASTA PUŁAWY DO 2020 ROKU Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2030

LGD Stowarzyszenie Rozwoju Ziemi Płockiej Plac Wolności Bielsk (24)

Miasto Śrem.

Transkrypt:

Załącznik do Uchwały Nr XXV/240/09 Rady Gminy Gorlice z dnia 19 maja 2009 Nieformalna Grupa Liderów Wsi Bielanka Opracowany na podstawie Strategii Rozwoju Gminy Gorlice oraz zgodnie z instrukcją do Planu Odnowy Miejscowości - działanie Odnowa i rozwój wsi objęte Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich Przewodniczący Rady Gminy Aleksander Kalisz

Spis treści I. Charakterystyka miejscowości, w której będzie realizowana operacja.....3 1. Położenie miejscowości, przynależność administracyjna, powierzchnia, liczba ludności...3 2. Historia miejscowości ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń mających wpływ na powstanie układu przestrzennego.........5 3. Określenie przestrzennej struktury miejscowości....7 II. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości.....10 1. Zasoby przyrodnicze.....10 2. Dziedzictwo kulturowe..... 11 3. Obiekty i tereny...... 11 4. Infrastruktura społeczna.....12 5. Infrastruktura techniczna.... 13 6. Strefa gospodarcza i rolnictwo.....15 7. Kapitał społeczny i ludzki.. 15 III. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Bielanka analiza SWOT 16 IV. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie 7 lat......18 1. Wnioskowane zadanie pn. Remont Domu Pracy Twórczej w Bielance budynku pełniącego funkcje społeczno-kulturalne...18 2. Zadanie pn. Promowanie tradycji pogórzańskiej, łemkowskiej i słowackiej w ramach współpracy transgranicznej.......19 3. Odbudowa dróg gminnych...19 3. Zadanie pn. Budowa wodociągu wiejskiego w Bielance... 20 2

I. Charakterystyka miejscowości, w której będzie realizowana operacja. 1. Położenie miejscowości, przynależność administracyjna, powierzchnia, liczba ludności Bielanka to sołectwo położone na południe od Szymbarku, w paśmie Magury Małastowskiej. Administracyjnie przynależy do Gminy Gorlice. Powierzchnia wsi to około 1013 ha. Wieś zamieszkuje 193 osoby. Położenie Bielanki na tle Gminy Gorlice 3

Sytuacja demograficzna wsi Wieś Bielanka liczy 193 mieszkańców. Tabela 1. Mieszkańcy z podziałem na płeć Podział mieszkańców wg płci Liczba mieszkańców Struktura w % Ogółem 193 100,00 mężczyźni 100 51,81 kobiety 93 48,19 Źródło: Urząd Gminy Gorlice Tabela 2. Mieszkańcy z podziałem na grupy wiekowe Podział mieszkańców wg wieku Liczba mieszkańców Struktura w % Ogółem 193 100,00 ludność w wieku 0-15 lat 22 11,40 ludność w wieku 15-25 lat 29 15,03 mężczyźni w wieku 25 65 lat 62 32,12 kobiety w wieku 25 60 lat 43 22,28 mężczyźni powyżej 65 lat 13 6,74 kobiety powyżej 60 lat 24 12,43 Źródło: Urząd Gminy Gorlice 4

2. Historia miejscowości ze szczególnym uwzględnieniem wydarzeń mających wpływ na powstanie układu przestrzennego Cerkiew w Bielance Pomnik żołnierzy AK z II wojny św. Jest to stara wieś łemkowska, założona w XV stuleciu w dobrach Gładyszów. Przez wieki słynęła z produkcji dziegciu, leku produkowanego z żywicy sosny i brzozy, którym handlowali wędrowni dziegciarze. Maź uboczny produkt dziegciu, używano do smarowania osi wozów i ruchomych elementów młynów, tartaków. W miejscowości zachowały się stare chyże łemkowskie chaty oraz drewniana cerkiew z 1773 r., pw. Pokrowy (Opiekunki) z ikonostasem z 1783 r. Cerkiew jest typowym przykładem zachodniołemkowskiego budownictwa sakralnego: trójdzielna z trzema kopułami, o konstrukcji zrębowej, pokryta gontem. Obecnie służy katolikom obrządku rzymskokatolickiego, greckokatolickiego i prawosławnym. Wieś zamieszkują w znacznej mierze Łemkowie. 5

Cmentarz parafialny w Bielance Łemkowie zamieszkiwali od stuleci góry Beskidu Niskiego, czyli południe Ziemi Gorlickiej. Większość etnografów uważa Łemków za potomków pasterzy wołoskich, którzy osiedlali się w górzystym Beskidzie Niskim w przeciągu XV-XVII w. Wołosi stanowili konglomerat etniczny, składający się z ludów bałkańskich, tzw. Arumunów, południowych Słowian, Albańczyków, Rusinów. Na terenie Beskidu Niskiego ulegali silnym wpływom polskim, słowackim, węgierskim. Posługiwali się językiem ruskim. Byli wyznawcami chrześcijaństwa obrządku wschodniego prawosławia i grekokatolicyzmu. Odróżniali się mową, strojem, zwyczajami i tradycjami. Wsie zakładali na prawie wołoskim. Mieszkali w chyżach zagrodach jednobudynkowych. Zajmowali się hodowlą, uprawą roli, rzemiosłem. Byli wędrownymi szklarzami, kamieniarzami. Maziarze z Łosia rozwozili wozami maź do smarowania kół docierając do wielu miast Austro-Węgier, Prus i Rosji. Łemkowie budowali piękne cerkwie, których baniaste hełmy cebule wrosły na wieki w krajobraz Beskidu Niskiego. Mimo dramatycznych powojennych dziejów przesiedleń na Ukrainę i wysiedleń, na Ziemie Zachodnie współczesna Łemkowszczyzna żyje. Wielu Łemków powróciło, zachowało język, tradycję, kulturę. 6

3. Określenie przestrzennej struktury miejscowości a) Dominanta przestrzenna We wsi znajduje się drewniana cerkiew pw. Opieki Bogurodzicy z XVIII-wiecznym ikonostasem i XVII-wiecznymi ikonami w babińcu. Ikonostas to ściana z ikonami, oddzielająca środkową część świątyni od ołtarza. W centralnym miejscu znajduje się dwuskrzydłowa Brama Królewska (Carskie Wrota). Cerkiew jest typowym przykładem zachodniołemkowskiego budownictwa sakralnego: trójdzielna z trzema kopułami, o konstrukcji zrębowej, pokryta gontem. Obecnie służy katolikom obrządku rzymskokatolickiego, greckokatolickiego i prawosławnym. b) Otwarte przestrzenie wspólne Wieś charakteryzuje się górzysto lesistym krajobrazem, malowniczym ukształtowaniem terenu i nieskażonym środowiskiem. Przez Bielankę przebiegają szlaki turystyczne, a w jej centrum usytuowane jest pole biwakowe, doskonałe na odpoczynek podczas wędrówki. Na polu tym często wypoczywają mieszkańcy Gorlic, urządzając pikniki. Latem w lasach można spotkać grzybiarzy. Pole biwakowe w Bielance 7

W Bielance usytuowany jest Wiejski Dom Kultury, gdzie organizowane są imprezy o charakterze tradycyjnym i kulturalnym. Na wspólnym biesiadowaniu gromadzą się tu rodziny polskie i łemkowskie. c) Elementy charakterystyczne dla wsi Bielanka Bielankę zamieszkują od stuleci Łemkowie, nazywani tak od przełomu XIX i XX w. Wcześniej zwano ich Czuhońcami, Rusnakami, Rusinami. Większość etnografów uważa Łemków za potomków pasterzy wołoskich, którzy osiedlali się w górzystym Beskidzie Niskim w przeciągu XV-XVII w. Wołosi stanowili konglomerat etniczny, składający się z ludów bałkańskich, tzw. Arumunów, południowych Słowian, Albańczyków, Rusinów. Na terenie Beskidu Niskiego ulegali silnym wpływom polskim, słowackim, węgierskim. Posługiwali się językiem ruskim. Byli wyznawcami chrześcijaństwa obrządku wschodniego prawosławia i grekokatolicyzmu. Odróżniali się mową, strojem, zwyczajami i tradycjami. Wsie zakładali na prawie wołoskim. Mieszkali w chyżach - zagrodach jednobudynkowych (takie chaty do dziś można spotkać w Bielance). Zajmowali się hodowlą, uprawą roli, rzemiosłem. Byli wędrownymi szklarzami, kamieniarzami. Maziarze rozwozili wozami maź do smarowania kół docierając do wielu miast Austro-Węgier, Prus i Rosji. Łemkowie budowali piękne cerkwie, których baniaste hełmy cebule wrosły na wieki w krajobraz Beskidu Niskiego. Część Łemków wywodzi swoje pochodzenie od plemienia Biało-Chorwatów, o których wspomniał dziejopis ruski Nestor w X w. Mimo dramatycznych powojennych dziejów przesiedleń na Ukrainę wielu Łemków powróciło, zachowało język, tradycję, kulturę. Elementem charakterystycznym dla wsi Bielanka jest powstanie Domu Pracy Twórczej. Został on utworzony na bazie starej, zamkniętej szkoły. Budynek wymaga generalnego remontu, a warto go przeprowadzić, chociażby ze względu na zgromadzone tam bogate i unikatowe zbiory, będące dziedzictwem historycznym i kulturowym Łemków i Pogórzan. 8

W Bielance można zobaczyć przejeżdżający wiekowy, łemkowski wóz, którym przed laty Łemkowie jeździli na handel, wozili wino, potem maź i wyroby naftowe. Dziś wozem tym podróżują turyści. Na obszarze Bielanki został utworzony Trakt maziarski Łosie Szymbark. Traktem tym odbywają się w soboty i niedziele (w sezonie letnim) przejazdy pomiędzy Łosiem a Szymbarkiem. Turystom w czasie podróży towarzyszy przewodnik, opowiadający o maziarstwie i maziarzach. Na trasie przejazdu przygotowano do zwiedzania: zagrodę maziarską, drewnianą cerkiew grekokatolicką pw. NNMP, zabytkowe prezbiterium drewnianej cerkwi Wniebowzięcia NMP w Łosiu, gospodarstwo z Bielanki (pokaz wypalania dziegciu), cerkiew grekokatolicką, pw. Narodzenia Bogarodzicy, Ośrodek Budownictwa Ludowego oraz kościół pw. Św. Wojciecha Biskupa z XVIII w. w Szymbarku. Wóz maziarski Źródło: Internet Bielankę cechuje typ zabudowy mieszkaniowej i zagrodowej. Dla terenów zabudowanych i przeznaczonych pod zabudowę obowiązują szczególne warunki architektoniczno-krajobrazowe. Architektura obiektów musi być dostosowana do architektury tradycyjnej, z formą i bryłą wpisującą się w krajobraz. Dla nowej zabudowy realizowanej w strefie historycznego obszaru wsi obowiązuje forma budynków w postaci wydłużonego prostokąta. Dla zabudowy zwartej 9

obowiązuje nawiązanie kubatury i wysokości budynków do charakteru zabudowy historycznej terenu. Zabudowę mieszkaniową obowiązuje wysokość do dwóch kondygnacji naziemnych. Dla wszystkich obiektów realizowanych w strefie ochrony krajobrazu dolin rzecznych obowiązuje wysokość zabudowy do jednej kondygnacji z użytkowym poddaszem. W zagospodarowaniu działek dla budownictwa mieszkaniowego obowiązuje zachowanie, co najmniej 20% powierzchni jako trwałej powierzchni drzewiasto krzewiastej. II. Inwentaryzacja zasobów służących odnowie miejscowości. `1. Zasoby przyrodnicze Wieś Bielanka położona jest w paśmie Magury Małastowskiej. Jest to teren górzysto lesisty. Krajobraz jest tu zróżnicowany, malowniczy i atrakcyjny dla turysty. Rosną tutaj lasy mieszane, będące pozostałością dawnej Puszczy Karpackiej: buki, jawory, graby, świerki, jodły, sosny, dęby, brzozy, osiki i wiązy. Krzewi się leszczyna oraz olcha. Na skrajach lasów występuje jałowiec, tarnina, głóg, dziki bez i dzika róża. W dolinach rzek i potoków spotkać można olchę i łozinę. Bogaty jest świat zwierząt. W lasach żyją rysie, wilki, lisy, jelenie, sarny, dziki, łasice, kuny, tchórze, wiewiórki. Z ptaków występują: jastrzębie, puchacze, sowy, sokoły, a nawet orlik krzykliwy. Żyją tutaj żmije, zaskrońce, jaszczurki, salamandry i żaby. Bogaty jest świat motyli i chrząszczy. Przez wieś przebiega szlak zielony Szymbark Bielanka Magura Małastowska. Odkrywa on piękno zachodniej części Beskidu Niskiego o bogatych walorach przyrodniczych. 10

2. Dziedzictwo kulturowe Najcenniejszym zabytkiem Bielanki jest drewniana cerkiew z 1773 r., pw. Pokrowy (Opiekunki) z ocalałym cudownie z pożaru ikonostanem z 1783 r. Cerkiew jest typowym przykładem zachodniołemkowskiego budownictwa sakralnego: trójdzielna z trzema kopułami, o konstrukcji zrębowej, pokryta gontem. Obecnie służy katolikom obrządku rzymskokatolickiego, greckokatolickiego i prawosławnym. We wsi zachowały się stare chyże łemkowskie chaty, można spotkać kapliczki i krzyże przydrożne, charakterystyczne dla trzech wyznań. Warto zwrócić uwagę na Muzeum Rzemiosła Łemkowskiego im. Stefana Czerhoniaka w Bielance, które mieści się w budynku nieistniejącej już szkoły i spichlerzu przyszkolnym w Bielance. Najciekawsze, zebrane w nim eksponaty to: 2 tokarki ręczne, narzędzia stolarskie z kurnej chaty z Jaworek sprzed 150 lat, beczki maziarzy, pompę do nafty oraz stroje łemkowskie. Pochodzą one z prywatnych zbiorów Pawła Stefanowskiego poety łemkowskiego z Bielanki. Zgromadzone w muzeum eksponaty są dziedzictwem historycznym i kulturowym Łemków i Pogórzan. W budynku dawnej szkoły działa również Dom Pracy Twórczej, gdzie zorganizowano pracownie: plastyczną, malarską, rzeźbiarską, garncarską i internetową. 3. Obiekty i tereny Przez Bielankę przebiega bardzo atrakcyjny szlak turystyczny odkrywający piękno zachodniej części Beskidu Niskiego /szlak zielony Szymbark Bielanka Magura Małastowska/. Wędrówki w tych okolicach są atrakcyjne ze względu na niezaprzeczalne walory przyrodnicze, różnorodność zabytków sztuki sakralnej, dużą ilość cmentarzy wojennych oraz ślady istniejącej kultury łemkowskiej. 11

W Bielance wyznaczony jest teren na którym zlokalizowano miejsce do masowego wypoczynku i turystyki. Pole biwakowe wyposażone jest w najprostsze urządzenia rekreacyjne i sanitarne oraz tablice edukacyjne. Znajduje się na nim wiata, zadaszenie, WC, miejsce palenia ognisk oraz kładka stanowiąca przejście przez potok. Zarys wyłączenia w terenie jest czytelny, miejscami ogrodzony ogrodzeniem z żerdzi. 4. Infrastruktura społeczna W centrum wsi wzdłuż drogi powiatowej zlokalizowany jest Wiejski Dom Kultury, w którym znajduje się siedziba Koła Gospodyń Wiejskich. Organizowane są tam imprezy o charakterze regionalnym. Na wspólnym biesiadowaniu gromadzą się tu rodziny polskie i łemkowskie. Miejscem spotkań mieszkańców jest także Dom Pracy Twórczej. Został on utworzony na bazie nieistniejącej już szkoły podstawowej. Zorganizowano w nim pracownie: plastyczną, malarską, rzeźbiarską i garncarską. Działa również pracownia internetowa. W Bielance zostało utworzone także Muzeum Rzemiosła Łemkowskiego im. Stefana Czerhoniaka. Najciekawsze, zebrane w nim eksponaty to: narzędzia stolarskie, beczki maziarzy, pompę do nafty oraz stroje łemkowskie. Pochodzą one z prywatnych zbiorów 12

Pawła Stefanowskiego poety łemkowskiego z Bielanki. Zgromadzone w muzeum eksponaty są dziedzictwem historycznym i kulturowym Łemków i Pogórzan. Dom Pracy Twórczej po gruntownym remoncie będzie gromadził polskich i łemkowskich artystów, a także skupiał wokół tradycji: młodzież, dzieci i dorosłych mieszkańców gminy. 5. Infrastruktura techniczna Bielanka to wieś należąca do Gminy Gorlice. Zlokalizowana jest w dogodnym położeniu gminy wokół miasta. Ma to pozytywny wpływ na rozwój infrastruktury technicznej gdyż większość zakładów i obiektów zapewniających dostęp do podstawowych usług dla mieszkańców w zakresie energetyki, wody, usuwania ścieków zlokalizowanych jest w mieście Gorlice lub w najbliższym jego sąsiedztwie. Korzyści stąd płynące to: pełne zgazyfikowanie wsi, możliwość wzmocnienia zasilania i rozbudowy sieci rozdzielczej dla całego obszaru po rozbudowie układu energetycznego, zwiększenie dostępności komunikacyjnej krajowej i międzynarodowej, Warunki mieszkaniowe w sołectwie Bielanka są dobre, a stan budynków zadawalający. Mieszkania w przeważającej części są wyposażone w instalację centralnego ogrzewania, gazową i telefony. Gaz i węgiel to główne źródła dostarczania ciepła do gospodarstw domowych. Są one wyposażone w indywidualne kotłownie. Nieliczni mieszkańcy wsi zdecydowali się na montaż kolektorów słonecznych. Zaopatrzenie w wodę odbywa się głównie z indywidualnych studni przydomowych. 13

a) Gazyfikacja Na terenie gminy znajduje się sieć gazowa średnich i niskich ciśnień wraz ze stacjami redukcyjno-pomiarowymi II-go stopnia i reduktorami. Istniejąca sieć gazowa w Bielance to sieć średnich ciśnień. Większość gospodarstw domowych w sołectwie jest zgazyfikowana. b) Elektroenergetyka Dostawa energii elektrycznej odbywa się za pośrednictwem sieci elektroenergetycznej średnich napięć wraz ze stacjami transformatorowymi 15/0,4 kv. Ponadto na obszarze Gminy Gorlice zarezerwowany jest teren dla realizacji linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110 kv. Dopuszczona jest korekta trasy, wynikająca ze szczegółowych rozwiązań technicznych, nie kolidująca z innymi ustaleniami Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego i pozwalająca na zachowanie strefy ochronnej. Tereny są zarezerwowane, objęte ochroną przed zainwestowaniem. W miejscach, gdzie przebiegają linie energetyczne wraz ze stacjami transformatorowymi wyznaczone są strefy ochronne w wielkości zgodnej z przepisami szczególnymi. c) Gospodarka wodno-ściekowa i odpadami Bielanka nie jest wyposażona w sieć kanalizacji sanitarnej. Nie ma też możliwości podłączenia tej wsi do Miejskiej Oczyszczalni Ścieków w Gorlicach ze względu na istniejące tam osuwisko. Dla części gospodarstw domowych możliwe jest wybudowanie wiejskiej oczyszczalni ścieków, jednak ze względu na duże rozproszenie zabudowań bardziej rozsądna będzie budowa oczyszczalni przydomowych. 14

Zaopatrzenie w wodę odbywa się z indywidualnych studni przydomowych. W okresach suszy występuje jednak znaczny brak wody co doprowadza nawet do sytuacji, gdy musi być ona dowożona z miejskiego zakładu uzdatniania wody. Na obszarze Szymbarku jak i również całej gminy brak jest urządzonego wysypiska śmieci. Obecnie powstające tutaj odpady gromadzone są w pojemnikach i wywożone poza obręb gminy, na Śląsk, obciążając kosztami gminę i mieszkańców. 6. Sfera gospodarcza i rolnictwo Wielu mieszkańców Bielanki pracuje w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Są to niewielkie gospodarstwa, przeważnie 1-2 ha. Mieszkańcy Bielanki próbują podejmować działalność agroturystyczną. Niewielka grupa ludzi podejmuje także działalność gospodarczą tworząc małe 1 2 osobowe firmy rodzinne. W ewidencji działalności gospodarczej Urzędu Gminy w Gorlicach zarejestrowanych jest 12 podmiotów gospodarczych z miejscowości Bielanka. Są to firmy budowlane i usługowe. 7. Kapitał społeczny i ludzki Ośrodek Kultury Gminy Gorlice filia w Szymbarku Ośrodek Kultury podtrzymuje lokalną kulturę i tradycję, kultywuje lokalne zwyczaje. Organizuje zajęcia pozalekcyjne dla dzieci i młodzieży ze wsi Bielanka. Dom Pracy Twórczej W Domu Pracy Twórczej organizowane są zajęcia w pracowniach rzeźbiarskich, malarskich i ceramicznych. W spotkaniach biorą udział dzieci i młodzież, wykonują prace pod okiem zatrudnionego tam instruktora. Zajęcia mają na celu kultywowanie tradycji rzemieślniczych. 15

Muzeum Rzemiosła Łemkowskiego im. Stefana Czerhoniaka Muzeum Rzemiosła Łemkowskiego im. Stefana Czerhoniaka powstało z inicjatywy Pawła Stefanowskiego. Zgromadzone w muzeum eksponaty to m.in. stroje łemkowskie, 2 tokarki ręczne, narzędzia stolarskie pochodzące z łemkowskiej kurnej chaty sprzed 150 lat, pompa do nafty, beczki maziarzy. Muzeum jest udostępnione dla dzieci, młodzieży i dorosłych mieszkańców gminy oraz turystów odwiedzających Gminę Gorlice. Celem istnienia tej instytucji jest upowszechnianie wiedzy o historii i kulturze Łemków. Koło Gospodyń Wiejskich Koło Gospodyń Wiejskich ma swoją siedzibę w Wiejskim Domu Kultury. W jego skład wchodzą mieszkanki Bielanki. Koło Gospodyń Wiejskich angażuje się w działalność kulturalną, aktywnie uczestniczy w przedsięwzięciach kulturalno-rozrywkowych realizowanych głównie na terenie wsi. Ochotnicza Straż Pożarna Strażacy spotykają się w Wiejskim Domu Kultury. Ochotnicza Straż Pożarna pełni ważną funkcję dla społeczności lokalnej. Jest niezbędna w nagłych sytuacjach takich jak pożar, powódź. Ochotnicza Straż Pożarna zabezpiecza również imprezy masowe m.in. imprezy sportowe i festyny organizowane na terenie gminy i powiatu a także uroczystości gminne i kościelne. III. Ocena mocnych i słabych stron miejscowości Bielanka - analiza SWOT. Mocne strony wsi Bielanka 1. Bogate walory przyrodniczo kulturowe: duża lesistość i malownicze ukształtowanie terenu, niewielkie skażenie środowiska, 16

znane zabytki cerkiew, ciekawe eksponaty zgromadzone w muzeum łemkowskim. 2. Korzystne położenie wsi, w pobliżu miasta Gorlice. 3. Duże zaangażowanie społeczności lokalnej: łemkowskiej i polskiej w inicjatywy społeczne. 4. Przywiązanie społeczności do tradycji kulturowych. Słabe strony wsi Bielanka 1. Małe zainteresowanie wśród mieszkańców rozwojem agroturystyki. 2. Słabo rozwinięta infrastruktura komunalna i techniczna. 3. Rozproszona zabudowa oraz tereny osuwiskowe utrudniające realizację infrastruktury komunalnej. 4. Małe zaangażowanie mieszkańców w poprawę własnych warunków życia. 5. Słaba promocja wsi, powodująca brak zainteresowania turystów tą interesującą w swej tradycji wsią. Okazje, szanse rozwoju miejscowości 1. Zachowanie unikalnej kultury łemkowskiej. 2. Wysokie walory krajobrazowo-przyrodnicze Beskidu Niskiego, dające możliwość rozwoju bazy turystycznej i agroturystycznej tworzenie nowych miejsc pracy. 3. Moda na agroturystykę. 4. Dostępność funduszy unijnych. 5. Dobre położenie w pobliżu miasta powiatowego Gorlice, dające możliwość korzystania z placówek i instytucji o charakterze oświatowym, kulturalnym i zdrowotnym. 17

Zagrożenia dla wsi Bielanka 1. Kryzys gospodarczy, a w ślad za tym wzrastające bezrobocie. 2. Duże oddalenie od znaczących centrów nauki, kultury i medycyny. 3. Skromne środki finansowe przeznaczone dla wsi o stosunkowo niewielkiej liczbie mieszkańców (Bielankę zamieszkuje 193 osoby). 4. Ucieczka młodzieży z terenów wiejskich, ubożenie społeczności, starzenie się wsi. 5. Nieprzewidywalne zjawiska przyrodnicze powodzie, osuwanie się terenu. 6. Słaby dostęp do komunikacji zbiorowej. IV. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną w okresie 7 lat. Wieś Bielanka to najmniej zaludniona miejscowość Gminy Gorlice, dlatego też możliwości finansowe związane z realizacją zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną są niewielkie. Mieszkańcy są jednak bardzo aktywni i skupiają się wokół ważnych dla siebie spraw. Do najważniejszych przedsięwzięć i inwestycji, które planuje się realizować w najbliższych 7 latach należy zaliczyć: 1. Wnioskowane zadanie pn. Remont Domu Pracy Twórczej w Bielance budynku pełniącego funkcje społeczno-kulturalne Cel zadania: Głównym celem projektu jest zaadoptowanie pomieszczeń dla potrzeb Domu Pracy Twórczej w Bielance oraz aktywizacja lokalnej polsko-łemkowskiej społeczności. Przeznaczenie: Wyremontowane pomieszczenia Domu Pracy Twórczej będą przeznaczone dla potrzeb istniejących tam pracowni plastycznej, malarskiej, rzeźbiarskiej i garncarskiej oraz internetowej. Dom będzie miejscem spotkań społeczności łemkowskiej i polskiej, będzie służył krzewieniu kultury, tradycji, historii i sztuki. 18

Harmonogram realizacji: Projekt będzie realizowany w latach 2009 2010. Kwota końcowa (brutto): 446 846,96 zł Źródło pozyskania kwoty: Dofinansowanie PROW 75% kosztów kwalifikowanych, pozostała część to udział własny inwestora. 2. Zadanie pn. Promowanie tradycji pogórzańskiej, łemkowskiej i słowackiej w ramach współpracy transgranicznej Cel zadania: Głównym celem zadania jest promowanie tradycji pogórzańskiej, łemkowskiej i słowackiej w ramach projektu polsko-słowackiego na rzecz trwałego rozwoju społecznogospodarczego i kulturalnego. Przeznaczenie: Projekt jest przeznaczony w celu stwarzania lepszych warunków dla integracji i spójności regionu, kultywowania tradycji i zwyczajów charakterystycznych dla regionów transgranicznych oraz nawiązanie i kontynuowanie współpracy polsko-słowackiej. Harmonogram realizacji: Projekt będzie realizowany w roku 2010 na przełomie II/III kwartału Kwota końcowa brutto: 10 000 EUR Źródło pozyskania kwoty: 8500 EUR Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska Republika Słowacka, 1000 EUR budżet państwa, 500 EUR udział własny Gminy Gorlice. 3. Odbudowa dróg gminnych Cel zadania: Głównym celem projektu jest podniesienie standardu życia mieszkańców i poprawa infrastruktury drogowej w Bielance. Przeznaczenie: zmodernizowana infrastruktura drogowa przeznaczona będzie dla lokalnej społeczności i przyczyni się bezpośrednio do zwiększenia atrakcyjności inwestycyjnej wsi. Harmonogram realizacji: Projekt będzie realizowany w latach 2011 2015. Kwota końcowa brutto: 300 000 zł. Źródło pozyskania kwoty: udział własny Gminy Gorlice 300 000 zł 19

4. Zadanie pn. Budowa wodociągu wiejskiego w Bielance Cel zadania: Głównym celem zadania jest zwiększenie dostępu do podstawowej infrastruktury komunalnej poprzez objęcie ok. 150 mieszkańców siecią wodociagową. Przeznaczenie: Projekt jest przeznaczony dla lokalnej społeczności. Podniesie standard życia mieszkańców, umożliwi społeczności lokalnej tworzenie gospodarstw agroturystycznych. Harmonogram realizacji: Projekt będzie realizowany w latach 2016 2018. Kwota końcowa brutto: 800.000 zł Źródło pozyskania kwoty: udział własny Gminy Gorlice 800 000 zł. Przewodniczący Rady Gminy Aleksander Kalisz 20