Aneta Ziewiec Krzysztof Pańcikiewicz Edmund Tasak Pękanie spoin w stali 7CrMoVTiB10-10 (T24) w czasie spawania, uruchamiania i eksploatacji bloków energetycznych Cracking in the welds metal of 7CrMoVTiB10-10 (T24) steel during welding, commissioning and exploitation of power units W artykule przedstawiono wyniki badań przyczyn pękania spoin ze stali 7CrMoVTiB10-10 stosowanej na ściany szczelne kotłów energetycznych odpornych na parametry nadkrytyczne. Ustalono, że pęknięcia powstają w procesie automatycznego spawania łukiem krytym ścian w wytwórni oraz w procesie montażu na budowie, rozruchu i w czasie eksploatacji kotła. Przedstawiono mechanizm pękania spoin na poszczególnych etapach procesu produkcyjnego oraz sposoby unikania pęknięć w czasie spawania łukiem krytym. Uniknięcie pęknięć powstałych w wyniku siarczkowej korozji naprężeniowej (SSC) i pęknięć powstających w czasie eksploatacji jest możliwe dzięki wysokotemperaturowej obróbce cieplnej spoin. Żadne inne sposoby nie gwarantują bezawaryjnej pracy kotłów na parametry nadkrytyczne. Słowa kluczowe: pękanie, kotły energetyczne, stal T24 The paper presents the results of the research into the reasons of cracking in the welds metal of 7CrMo- VTiB10-10 steel used in boilers membrane walls in supercritical conditions. Cracks are formed at three stages: in the welding of membrane walls in a production plant, during the site assembly process, and finally while commissioning and exploitation of the power plant boiler. The mechanism of cracking and the ways of avoiding cracks during workshop welding were presented. The research shows it is possible to avoid cracks caused by sulfide stress corrosion cracking (SCC) and cracks formed during exploitation after hightemperature heat treatment of welds. Any other methods do not guarantee failure-free exploitation of supercritical power plant boilers. Keywords: cracking, power boiler, T24 steel Strony / Pages: 2-7 P R Z E G L Ą D S P A W A L N I C T W A 5 / 2 0 1 2 Strona 1
Wojciech Gawrysiuk Adam Troszka Techniczno-ekonomiczne aspekty spawania wiązką laserową rur ożebrowanych w kotłach energetycznych Technical and economic aspects of fin tubes used in power boilers welded by laser Przedstawiono techniczno-ekonomiczne aspekty wykorzystania laserów dużej mocy do produkcji rur ożebrowanych. Omówiono technologię spawania wiązką lasera rur ożebrowanych oraz dokonano porównania spawania laserowego z metodą MAG i zgrzewania HF tych rur. Zaprezentowano ekonomiczne korzyści z zastosowania technologii spawania laserowego w stosunku do metody spawania łukowego MAG. Słowa kluczowe: rury ożebrowane, spawanie wiązką laserową, kotły energetyczne This paper presents technical and economic aspects of using high power lasers for the production of fin tubes. Discussed laser welding technology of fin tubes and made comparison laser welding to MAG and HF welding of mentioned tubes. It was also shown economic benefits of laser welding technology against MAG arc welding methods. Keywords: fin tubes, laser beam welding, power boilers Strony / Pages: 8-11 P R Z E G L Ą D S P A W A L N I C T W A 5 / 2 0 1 2 Strona 2
Leszek Zadroga Kwalifikowanie technologii spawania z uwzględnieniem niemieckich przepisów odbiorczych Qualification of welding procedures acc. to the requirements of german technical rules W artykule przedstawiono wybrane aspekty dotyczące kwalifikowania technologii spawania zgodnie z normą PN EN 15614-1 przy spełnieniu dodatkowych wymagań niemieckich przepisów AD2000-Merkblatt HP2/1 oraz TRD 201 Annex 1. Opisano wybrane wymagania dotyczące badań niszczących i nieniszczących podczas kwalifikowania technologii spawania stali wg normy PN EN 15614-1 oraz podano wymagania przepisów AD2000 HP2/1 oraz TRD 201 Annex 1, które należy zastosować. Słowa kluczowe: technologia spawania, kwalifikowanie technologii, normy The paper presents some aspects concerning the specification and qualification of welding procedures acc. to DIN EN 15614-1, in connection with additional requirements: AD2000- Merkblatt HP2/1 and TRD 201 Anex 1. It describes destructive and non-destructive tests which must be performed to fulfilled the requirements of german technical rules (AD2000 HP2/1 and TRD 201, Annex 1). Keywords: welding technology, technology qualification, code Strony / Pages: 12-16 P R Z E G L Ą D S P A W A L N I C T W A 5 / 2 0 1 2 Strona 3
Jerzy Laska Krzysztof Młynarz Teresa Ptak Dariusz Bruliński Naprawa korpusu NP turbiny 330 MW Repair of 330 MW turbine LP casing Przedstawiono metodę naprawy żeliwnego podwójnego korpusu NP turbiny 330 MW, uszkodzonego na ostatnich stopniach przez erozję, korozję i kawitację. Spowodowane tymi czynnikami obwodowe wgłębienie obejmowało lokalnie ponad 20% grubości ścianki korpusu. Ubytek materiału zastąpiono wspawanymi płytkami ze stali kwasoodpornej. W celu realizacji naprawy według opracowanej technologii wykonano specjalną obrabiarkę (wytaczarkę) do przygotowania korpusu do spawania i końcowej obróbki po spawaniu, przeprowadzono laboratoryjne próby spawania żeliwa ze stalą kwasoodporną, wykonano urządzenie do podgrzewania korpusu do spawania oraz opracowano metodykę i wzorce do sprawdzenia jakości połączenia. Słowa kluczowe: naprawa, turbina niskoprężna, technologia This paper presents repair method of cast iron, double LP casing from 330 MW turbine, with last stages damaged by erosion, corrosion and cavitation. Circumferential cavity, caused by these mechanisms, was locally 20% of wall thickness deep. Loss of material was replaced through welding of acid-resistant steel plates. A special machine tool (boring machine) was constructed in order to prepare the casing for welding process and final, post-welding machining. Additionally, laboratory tests of welding the cast iron with acid-resistant steel were conducted. Device for pre-heating of the casing was designed and a methodology and standards for assessing the quality of welds were prepared. Keywords: repair, low-pressure turbine, technology Strony / Pages: 21-24 P R Z E G L Ą D S P A W A L N I C T W A 5 / 2 0 1 2 Strona 4
Jacek Słania Paweł Urbańczyk Technologia wytwarzania oraz plan kontroli jakości przegrzewacza pary kotła parowego wg PN-EN 12952-5 Workmanship technique and quality control plan for the steam boiler superheater acc. to PN-EN 12952-5 W artykule przedstawiono historię rozwoju przegrzewaczy pary oraz omówiono ich budowę i zastosowanie. Szczegółowo odniesiono się do wytwarzania oraz kontroli tych urządzeń, omawiając wymagania w zakresie spawania elementów przegrzewaczy pary przedstawione w PN-EN 12952-6. Podano szczegółowy plan spawania oraz plan kontroli jakości stworzony w oparciu o wymagania normy PN-EN 12952-6. Słowa kluczowe: plan kontroli, technologia, kocioł parowy, podgrzewacz pary The historical characteristics of steam superheaters were presented in the paper. It was discussed the construction and application of these devices. The issues on workmanship and inspection were presented in detail. The requirements on pre-heater elements welding, presented in PN-EN 12952-6 standard, were shown. The detailed welding plan and quality control plan, done on the basis of PN-EN 12952-6 requirements, were described. Keywords: control plan, technology, steam boiler, steam heater Strony / Pages: 29-41 P R Z E G L Ą D S P A W A L N I C T W A 5 / 2 0 1 2 Strona 5
Mirosław Nowak Daniel Wiśniewski Łukasz Czeladziński Jacek Buchowski Programowanie off-line i on-line na przykładzie rozwiązań Panasonic Off-line and on-line programming on the example of solutions from Panasonic W artykule przedstawiono możliwości i zalety oprogramowania off-line DTPS (Desk Top Programming & Simulation System) firmy Panasonic. Zaprezentowano szeroką gamę funkcji programu DTPS służących do tworzenia wirtualnych systemów zrobotyzowanych, programowania systemu poza robotem oraz konstruowania przyrządów spawalniczych. Pokazano przykłady wirtualnych stanowisk zrobotyzowanych, na podstawie których zbudowano rzeczywiste systemy. W zakresie programowania on-line przedstawiono nowe kierunki rozwoju robotyzacji spawania na przykładzie rozwiązań firmy Panasonic. Opisano innowacyjną funkcję Weld Navigation wspierającą dobór parametrów spawania metodą MAG spoin pachwinowych. Słowa kluczowe: programowanie, symulacja, roboty, spawanie The article presents the possibilities and advantages of software off-line DTPS (Desk Top Programming & Simulation System) Panasonic company. There is presented a wide range of DTPS software functions use to design virtual robot systems, robot programming without using actual manipulator and designing of welding joints. Based on several virtual robot systems were build real industry robotic systems which are also shown in the paper. Moreover, it presents new directions for the development of robotic welding systems based on Panasonic solutions. Innovative Weld Navigation function which supports selection of welding parameters for MAG method for fillet weld is described. Keywords: programming, simulation, robot, welding Strony / Pages: 42-48 P R Z E G L Ą D S P A W A L N I C T W A 5 / 2 0 1 2 Strona 6
Krzysztof Kudła Kwiryn Wojsyk Metody poprawy właściwości eksploatacyjnych złączy spawanych Methods for improvement of weld joints operational properties W pracy przedstawiono potencjalne ograniczenia stosowania materiałów na instalacje energetyczne. Zawarto zestawienie możliwych konstrukcyjnych i technologicznych zabiegów okołospawalniczych mogących poprawić właściwości złączy spawanych. Wskazano, że jest to szczególnie ważne w nowoczesnych materiałach konstrukcyjnych, do których należą stopy o wysokiej zawartości niklu i stale energetyczne. Wymieniono też przyczyny, dla których stosowanie tych zabiegów może być konieczne. Słowa kluczowe: właściwości eksploatacyjne, instalacje energetyczne, złącza spawane The paper presents a number of potential limitations in the application of materials for power facilities. The list of possible structural and technological operations related to welding processes is presented. These operations can improve different properties of weld joints. It is shown that the operations are particularly important in case of modern structural materials that include nickel rich alloys and steels for power engineering. The reasons that make the application of these operations necessary are also presented. Keywords: operational properties, power plants facilities, welded joints Strony / Pages: 49-51 P R Z E G L Ą D S P A W A L N I C T W A 5 / 2 0 1 2 Strona 7