DYSKUSJE I KOMENTARZE DOSTĘP DO INFORMACJI ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW WYBRANE KWESTIE DYSKUSYJNE

Podobne dokumenty
Radca prawny Michał Trowski Łódź, 25 maja 2017 roku

Zgłoszenie dokonania zmian w ewidencji gruntów i budynków

21. Sprawy z zakresu geodezji i kartografii

Ocena dokumentacji geodezyjnej jako środka dowodowego w postępowaniach administracyjnych dotyczących zmian w ewidencji gruntów i budynków

I N F O R M A C J A O W Y M A G A N Y C H D O K U M E N T A C H D O A K T U A L I Z A C J I D A N Y C H

Zakładanie, modernizacja, kontrola i aktualizacja ewidencji gruntów i budynków

Źródło: wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie Sygn. akt III SA/Kr 596/14 z 18 września 2014 r.

Prowadzenie i aktualizacja ewidencji gruntów i budynków

Zawiadomienia o zmianach w danych ewidencyjnych

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Wniosek o wydanie wypisu i wyrysu z ewidencji gruntów

BIURO GENERALNEGO INSPEKTORA OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH Departament Inspekcji

Rozgraniczenie nieruchomości

Wybrane zagadnienia z zakresu ewidencji gruntów i budynków

Ewidencja gruntów i budynków - wybrane zagadnienia

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Warszawie Wydział Ochrony Gruntów Leśnych

Jak uwłaszczyć nieruchomość, gdy jej zarząd wynika z ustawy?

Szkolenie podstawowe z ustawy o ochronie danych osobowych dla wolontariuszy świadczących pomoc na rzecz podopiecznych Ośrodka Pomocy Społecznej

Wydział Geodezji i Gospodarki Nieruchomościami Referatu ds. Gospodarki Nieruchomościami Powiatu i Skarbu Państwa

Ewidencja Gruntów i Budynków. Niektóre zagadnienia z ewidencji gruntów - Dlaczego uchylane są decyzje? Renata Jabłońska Oddział Katastru MUW

Bieżąca aktualizacja operatu ewidencji gruntów i budynków

Propozycja technologii zapewniającej spójność przestrzeni technologiczno - prawnej granic działek

STUDIUM PROBLEMOWE. Biegli sądowi

Program ochrony danych osobowych na poziomie LGR. radca prawny Jarosław Ornicz

PROJEKT MODERNIZACJI EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW

Wrocław, dnia lia i/ A s * ' września ' 2013 r. GK-NGK AM

Druk nr 1132 Warszawa, 17 września 2008 r.

POSTANOWIENIE. Sygn. akt I CSK 82/10. Dnia 16 czerwca 2010 r. Sąd Najwyższy w składzie :

WZÓR ZGŁOSZENIE ZBIORU DANYCH DO REJESTRACJI GENERALNEMU INSPEKTOROWI OCHRONY DANYCH OSOBOWYCH

Wybrane zagadnienia związane z oceną dokumentacji do celów prawnych Białobrzegi, 18 października 2018 roku

Edward Janeczko. Podatek od nabycia prawa przez zasiedzenie

Ewidencja gruntów i budynków obligatoryjne źródło informacji o nieruchomościach. M. Dacko

Podmiotowość podatkowa wspólnoty gruntowej

przez Pana Prezesa w piśmie z dnia 13 sierpnia 2012 r., pragnę przede wszystkim wyrazić pogląd, że

Wpis ograniczonych praw rzeczowych obciążających nieruchomość nabytą w trybie uwłaszczenia

Analiza procedury ustalania przebiegu granic działek ewidencyjnych

M inisterstw o Spraw iedliw ości D epartam ent Prawa Cywilnego. DPrC-l /12 j

Ochrona wrażliwych danych osobowych

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI (1) z dnia 29 kwietnia 2004 r.

Ustawa z dnia 17 maja 1989r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2015r. poz. 520 ze zm.)

Spis treści. Część I. Nieruchomość, działka gruntu, działka budowlana... 1

Zbiór danych osobowych Akcjonariusze spółki - księga akcyjna

Prawo cywilne I. Zagadnienia ogólne. Rodzaje nieruchomości

danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 i Nr 153, poz oraz z 2004 r. Nr 25, poz. 219 i Nr 33, poz. 285),

POLSKIE ORZECZNICTWO DOTYCZĄCE WŁADANIA NIERUCHOMOŚCIAMI 1

Co może zrobić sąd w razie opieszałości właściciela? Sąd może wymierzyć opieszałemu właścicielowi grzywnę w wysokości od 500 do zł.

Zestaw pytań egzaminacyjnych z 2014 r. Zakres 2

Jak uwłaszczyć nieruchomość, gdy jej zarząd wynika z ustawy. Cz. II

Co dalej z Rejestrem Cen i Wartości Nieruchomości?

Określa się wzór zgłoszenia zbioru danych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych, stanowiący załącznik do rozporządzenia.

Ewidencja Gruntów i Budynków

PROJEKT MODERNIZACJI EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW

Ochrona danych osobowych w biurze rachunkowym (cz. 3) - Czym jest przetwarzanie danych osobowych?

SKARGA. na akt organu administracji publicznej - połączenie działek : pb 920, pgr 2980/1, pb 2967 i pgr 2980/2 położonych w Czernicy

Podstawy gospodarowania gruntami na obszarach wiejskich wykład. Prowadzący wykład - dr inż. Robert Łuczyński

2. Uzgadnianie usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu.

Wnioski z kontroli prowadzonych przez Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w latach

Rodzaj dokumentu Interpretacja indywidualna

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Zawistowski (przewodniczący) SSN Maria Szulc (sprawozdawca) SSA Andrzej Niedużak

Informacja o wynikach kontroli doraźnej w Urzędzie Gminy w Dąbrowie Chełmińskiej.

Rodzaj dokumentu Interpretacja indywidualna

Interpretacja Prawa Podatkowego

Nieprawidłowości w prowadzonych postępowaniach administracyjnych stwierdzone podczas kontroli w latach

Zespół d/s Ewidencji Gruntów i Budynków

Rodzaj dokumentu Interpretacja indywidualna

Jak zidentyfikować zbiór danych osobowych w swojej firmie?

Zbiór danych osobowych Skargi, wnioski, podania

PROJEKT modernizacji ewidencji gruntów i budynków dla obrębu ewidencyjnego Jeżów. Gmina Wola Krzysztoporska pow. piotrkowski

II Lubelski Konwent Informatyków i Administracji r.

PROJEKT modernizacji ewidencji gruntów i budynków dla obrębów ewidencyjnych Bujnice, Bujnice PGR oraz Gorzkowice Gmina Gorzkowice pow.

Obowiązki ADO. Zasady przetwarzania danych osobowych. Jarosław Żabówka IV Internetowe Spotkanie ABI

UCHWAŁA. Protokolant Bożena Kowalska

Przetwarzania danych osobowych

Zarządzenie Nr 185/2019 Burmistrza Nysy z dnia 29 marca 2019r.

POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA w Gimnazjum nr 1 w Żarach. Podstawa prawna

Białystok, 11 marca 2016 r. adres do doręczeń:

Opinia prawna. I. Akty prawne, na których została oparta niniejsza opinia:

POSTANOWIENIE. SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący) SSN Iwona Koper SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)

SPIS TREŚCI. Ustawa Kodeks cywilny (Wyciąg) z dnia 23 kwietnia 1964 r...9

Rodzaj dokumentu Interpretacja indywidualna

Wszystko o księgach wieczystych

Uchwała z dnia 23 lipca 2004 r., III CZP 35/04

Opis obszaru biznesowego objętego systemem

POSTANOWIENIE. SSN Lech Walentynowicz (przewodniczący) SSN Barbara Myszka (sprawozdawca) SSN Krzysztof Pietrzykowski

USTAWA z dnia 2015 r. o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy i ustawy o emeryturach pomostowych

ŹRÓDŁA INFORMACJI O NIERUCHOMOŚCIACH (PUBLICZNE REJESTRY W GOSPODARCE NIERUCHOMOŚCIAMI)

Zgłaszanie i wprowadzanie zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków

Postanowienie z dnia 24 sierpnia 2005 r., II CK 34/05. Użytkownik wieczysty może zrzec się przysługującego mu prawa.

Spis treści Ustawa o gospodarce nieruchomościami z dnia 21 sierpnia 1997 r. (Dz.U. Nr 115, poz. 741) Dział I. Przepisy ogólne

Spis treści. Przedmowa... Wstęp... XVII. Wykaz skrótów... Wykaz literatury... XXIII. Część I. Prawo cywilne część ogólna... 1

POSTANOWIENIE. SSN Irena Gromska-Szuster (przewodniczący) SSN Mirosław Bączyk (sprawozdawca) SSN Krzysztof Strzelczyk

1. Postępowanie administracyjne wszczyna się:

POSTANOWIENIE. SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący) SSN Marian Kocon (sprawozdawca) SSN Zbigniew Kwaśniewski

SPIS TREŚCI CZĘŚĆ I. PRAWO CYWILNE CZĘŚĆ OGÓLNA

POSTANOWIENIE. SSN Antoni Górski (przewodniczący) SSN Iwona Koper (sprawozdawca) del. SSA Michał Kłos

Śmigiel, r. FN KSM. Uzasadnienie

SPIS TREŚCI. Ustawa Kodeks cywilny (Wyciąg) z dnia 23 kwietnia 1964 r...9

UCHWAŁA. SSN Anna Kozłowska (przewodniczący) SSN Jan Górowski SSN Marian Kocon (sprawozdawca) Protokolant Katarzyna Bartczak

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

POSTANOWIENIE. SSN Henryk Pietrzkowski (przewodniczący) SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca) SSN Katarzyna Tyczka-Rote

Transkrypt:

ACTA UNIVERSITATIS WRATISLAVIENSIS No 3066 PRZEGLĄD PRAWA I ADMINISTRACJI LXXVIII WROCŁAW 2008 DYSKUSJE I KOMENTARZE MARIUSZ JABŁOŃSKI KRZYSZTOF WYGODA Uniwersytet Wrocławski DOSTĘP DO INFORMACJI ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW WYBRANE KWESTIE DYSKUSYJNE 1. ISTOTA I CHARAKTER REJESTRU Rejestr ewidencji gruntów i budynków 1 stanowi odzwierciedlenie stanu prawnego, dotyczącego danej nieruchomości i ma co do zasady charakter deklaratoryjny 2. Nie kształtuje nowego stanu prawnego, a potwierdza stan prawny istnie- 1 W art. 53a ustawy z dnia 17.05.1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 100, poz. 1086) ustawodawca przesądził, że do czasu przekształcenia ewidencji gruntów i budynków w kataster nieruchomości przez użyte w niniejszej ustawie pojęcie kataster rozumie się tę ewidencję por. uchwałę SN z dnia 29.10.2004 III CZP 61/04. 2 Według 36 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29.03.2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454) przebieg granic działek ewidencyjnych wykonuje się w ewidencji na podstawie dokumentacji geodezyjnej, przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, sporządzonej na potrzeby postępowania sądowego lub administracyjnego. Nie można zatem przyjąć, że dokumentacja geodezyjna na potrzeby uwłaszczenia nie powinna mieć znaczenia. W razie braku dokumentacji wymienionej w 36 lub jeżeli zawarte w nich dane nie są wiarygodne, lub nie odpowiadają obowiązującym standardom technicznym, dane dotyczące przebiegu granic działek ewidencyjnych pozyskuje się w wyniku terenowych pomiarów geodezyjnych lub fotogrametrycznych poprzedzonych ustaleniami przebiegu tych granic na gruncie ( 37 powołanego rozporządzenia). Zgodnie z 44 pkt 2 powołanego rozporządzenia, starosta ma obowiązek utrzymywania operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dla organu dokumentami i materiałami źródłowymi. 47 powołanego rozporządzenia nakłada obowiązek podjęcia czynności, w tym postępowania administracyjnego. Wadliwa jest zatem wykładnia, że ewidencja gruntów ma jedynie charakter techniczno-deklaratoryjny. Powołane przepisy Rozporządzenia z 29.03.2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków dają podstawy, dla twierdzenia, że jest inaczej wyrok z dnia 21.02.2006 NSA w Warszawie I OSK 473/05.

194 MARIUSZ JABŁOŃSKI, KRZYSZTOF WYGODA jący, odnoszący się do danej nieruchomości. Wpis zmian w ewidencji gruntów ma charakter wtórny w stosunku do stanu prawnego, nie może natomiast kształtować nowego stanu prawnego. Nie można w drodze postępowania o zmianę danych w ewidencji gruntów samodzielnie ustalać oraz rozstrzygać o prawidłowości istniejącego stanu prawnego, w tym nie można poddawać kontroli tytułów własności, które stanowiły podstawę dokonanych wcześniej wpisów w ewidencji. Nie budzi więc wątpliwości, że ewidencja gruntów i budynków jest urzędowym źródłem informacji faktycznych wykorzystywanych w postępowaniach administracyjnych 3. Organy ewidencyjne rejestrują jedynie stany prawne ustalone w innym trybie lub przez inne organy orzekające. Nie mogą one natomiast samodzielnie rozstrzygać kwestii uprawnień wnioskodawcy do gruntu lub budynku. Stąd też przez żądanie wprowadzenia zmian w ewidencji nie można dochodzić ani udowadniać swoich praw właścicielskich czy uprawnień do władania nieruchomością 4. Zgodnie z art. 2 pkt 8 ustawy z 17.05.1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne celem ewidencji gruntów i budynków jest stworzenie jednolitego dla kraju i systematycznie aktualizowanego zbioru informacji o gruntach i budynkach, ich właścicielach oraz innych osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami. Według 12 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454) dane dotyczące właścicieli nieruchomości uwidacznia się w ewidencji m.in. na podstawie wpisów dokonanych w księgach wieczystych, prawomocnych orzeczeń sądowych i ostatecznych decyzji administracyjnych (np. postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku taki wpis do księgi wieczystej na podstawie art. 3 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. Nr 19, poz. 147 ze zm.), korzysta z domniemania zgodności z rzeczywistym stanem prawnym, a jego wykreślenie rodzi kolejne domniemanie, że wykreślone prawo nie istnieje). Warto też zauważyć, że w postępowaniu administracyjnym dotyczącym zmian w ewidencji gruntów nie można oceniać aktów, orzeczeń i czynności prawnych objętych 12 wymienionego rozporządzenia ani uzależniać zmian w ewidencji od wyroku takiej oceny. Szczególna sytuacja ma natomiast miejsce, gdy na podstawie ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece dojdzie do usunięcia w postępowaniu przed sądem powszechnym niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym. Z żądaniem takim może wystąpić osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie. 3 Por. wyroki: WSA z dnia 2.12.2004 r., III Sa/Wa 257/04; WSA z dnia 5.10.2005 r., III SA/Wa 1718/05, WSA z dnia 7.07.2005 r., III Sa/Wa 1206/05. 4 Por. wyroki: II SA 1824/95, II SA 1718/95 i II SA 1155/92, Wyrok z dnia 20.08.1998 NSA w Warszawie II SA 766/98.

DOSTĘP DO INFORMACJI W EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW 195 2. SPOSÓB PROWADZENIA EWIDENCJI Sposób prowadzenia ewidencji gruntów i budynków oraz szczegółowe zasady wymiany danych ewidencyjnych zostały określone w rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29.03.2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454). Zgodnie z 46 pkt 1 tego rozporządzenia dane zawarte w ewidencji podlegają aktualizacji z urzędu lub na wniosek określonych osób, organów i jednostek organizacyjnych. Z urzędu wprowadza się zmiany wynikające z: 1. prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych, ostatecznych decyzji administracyjnych, aktów normatywnych; 2. opracowań geodezyjnych i kartograficznych, przyjętych do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, zawierających wykazy zmian danych ewidencyjnych; 3. dokumentacji architektoniczno-budowlanej, gromadzonej i przechowywanej przez organy administracji publicznej; 4. ewidencji publicznych prowadzonych na podstawie innych przepisów. Zgodnie z treścią 12 ust. 1 cyt. rozporządzenia z dnia 29.05.2001 r. prawa osób i jednostek organizacyjnych do gruntów, budynków i lokali uwidacznia się w ewidencji na podstawie: 1. wpisów dokonanych w księgach wieczystych, 2. prawomocnych orzeczeń sądowych, 3. umów zawartych w formie aktów notarialnych, dotyczących ustanowienia lub przeniesienia praw rzeczowych do nieruchomości, z wyłączeniem umów dotyczących użytkowania wieczystego gruntów i własności lokali, 4. ostatecznych decyzji administracyjnych, 5. dyspozycji zawartych w aktach normatywnych, 6. umów dzierżawy, o których mowa w 1 pkt 2. Jak stanowi ust. 2 cyt. przepisu, o wykazaniu w ewidencji osób i jednostek organizacyjnych orzeka starosta w drodze decyzji. Przebieg granic działek ewidencyjnych zgodnie z 36 tegoż rozporządzenia wykazuje się w ewidencji na podstawie dokumentacji geodezyjnej, przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, sporządzonej: 1. w postępowaniu rozgraniczeniowym; 2. w celu podziału nieruchomości; 3. w postępowaniu scaleniowym i wymiany gruntów; 4. w postępowaniu dotyczącym scalenia i podziału nieruchomości; 5. na potrzeby postępowania sądowego lub administracyjnego, a następnie wykorzystanej do wydania prawomocnego orzeczenia sądowego lub ostatecznej decyzji administracyjnej; 6. przy zakładaniu, na podstawie poprzednio obowiązujących przepisów, katastru nieruchomości i ewidencji gruntów i budynków.

196 MARIUSZ JABŁOŃSKI, KRZYSZTOF WYGODA Kwestie związane z prowadzeniem ewidencji gruntów reguluje natomiast art. 20 ustawy z dnia 17.05.1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2000 r. Nr 100, poz. 1086 ze zm.). Przepis ten w ustępie 1 ma brzmienie: ewidencja gruntów i budynków obejmuje informacje dotyczące: 1) gruntów ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas gleboznawczych, oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład której wchodzą grunty; 2) budynków ich położenia, przeznaczenia, funkcji użytkowych i ogólnych danych technicznych; 3) lokali ich położenia, funkcji użytkowych oraz powierzchni użytkowej. Natomiast zgodnie z ustępem 2 tego artykułu, w ewidencji gruntów i budynków wykazuje się także: 1) właściciela, a w odniesieniu do gruntów państwowych i samorządowych inne osoby fizyczne lub prawne, w których władaniu znajdują się grunty i budynki lub ich części; 2) miejsce zamieszkania lub siedzibę osób wymienionych w pkt 1; 3) informacje o wpisaniu do rejestru zabytków; 4) wartość nieruchomości. Ewidencję gruntów i budynków oraz gleboznawczą klasyfikację gruntów prowadzą starostowie (art. 22 ust. l), a osoby, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 i art. 51, są obowiązane zgłaszać właściwemu staroście wszelkie zmiany danych objętych ewidencją gruntów i budynków w terminie 30 dni, licząc od dnia powstania tych zmian. Obowiązek ten nie dotyczy zmian danych objętych ewidencją gruntów i budynków, wynikających z decyzji właściwych organów (ustęp 2). Ze wskazanych przepisów jednoznacznie wynika, że ewidencja gruntów to zbiór informacji nie tylko o gruntach i budynkach, ale również o ich właścicielach oraz osobach fizycznych lub prawnych władających tymi gruntami i budynkami. Na tym tle powstaje pytanie, czy występującemu z wnioskiem o udostępnienie informacji znajdujących się w ewidencji przysługuje prawo do uzyskania wszystkich znajdujących się w niej danych, czy tylko tych, które dotyczą samego budynku (gruntu)? Należy przy tym zaznaczyć, że wszystkie wskazane grupy informacji stanowią immanentną część ewidencji 5, służącą m.in. potrzebom związanym z usta- 5 Zgodnie z 3 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29.03.2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków: Pkt 1. Ewidencję zakłada się i prowadzi w systemie informatycznym, którego podstawę stanowią komputerowe bazy danych ewidencyjnych, z uwzględnieniem: 1) potrzeb związanych z wykonywaniem zadań wymienionych w art. 21 ustawy, 2) istniejącego podziału kraju dla celów ewidencji, opartego na zasadniczym trójstopniowym podziale terytorialnym państwa.

DOSTĘP DO INFORMACJI W EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW 197 laniem wymiaru podatków i świadczeń, oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych, statystyki publicznej, gospodarki nieruchomościami oraz ewidencji gospodarstw rolnych (in fi ne z art. 21 p.g.i k.). Z uwagi na formę ewidencji (zakłada się ją i prowadzi w systemie informatycznym, którego podstawę stanowią komputerowe bazy danych ewidencyjnych) 6 można stwierdzić, że dane liczbowe i opisowe oraz dane dotyczące właścicieli nieruchomości, użytkowników wieczystych gruntów, jak też użytkowników gruntów państwowych i samorządowych są umieszczone w jednym zbiorze danych 7, noszącym znamiona podziału funkcjonalnego w rozumieniu Pkt 2. Komputerowe bazy danych ewidencyjnych stanowią integralną część państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. 6 Wynika to z 3 ust. 1 cytowanego w przypisie 3. 7 Zgodnie z rozp. Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29.03.2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków 10. 1. Ewidencja obejmuje: 1) dane liczbowe i opisowe dotyczące gruntów i budynków oraz lokali, 2) dane dotyczące właścicieli nieruchomości. 2. W przypadkach braku danych, o których mowa w ust. 1 pkt 2, w ewidencji wykazuje się dane osób i jednostek organizacyjnych, które tymi nieruchomościami władają. 11. 1. W ewidencji oprócz danych, o których mowa w 10, wykazuje się także: 1) dane dotyczące: a) użytkowników wieczystych gruntów, b) jednostek organizacyjnych sprawujących zarząd lub trwały zarząd nieruchomościami, c) państwowych osób prawnych, którym Skarb Państwa powierzył w stosunku do jego nieruchomości wykonywanie prawa własności lub innych praw rzeczowych, d) organów administracji publicznej, które gospodarują nieruchomościami wchodzącymi w skład zasobu nieruchomości Skarbu Państwa oraz gminnych, powiatowych i wojewódzkich zasobów nieruchomości, e) użytkowników gruntów państwowych i samorządowych, 2) dane dotyczące osób i jednostek organizacyjnych, które władają gruntami na podstawie umów dzierżawy, zwanych dalej dzierżawcami, zgłoszonych do ewidencji stosownie do art. 28 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 20.12.1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25, Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 756, z 1999 r. Nr 60, poz. 636 i z 2000 r. Nr 45, poz. 531), 3) opis praw: osób, organów i jednostek organizacyjnych, o których mowa w pkt 1 i 2 oraz w 10 ust. 1 pkt 2, do gruntów, budynków i lokali, 4) informacje o dokumentach, które stanowiły podstawę do sporządzenia opisu, o którym mowa w pkt 3, 5) datę i zegarowy czas wpisania danych do bazy danych, 6) datę ostatniej weryfikacji danych. 2. Dane ewidencyjne o gruntach będących przedmiotem dzierżawy oraz o dzierżawcach ujawnia się w ewidencji wyłącznie na wspólny wniosek podmiotów, które zawarły umowę dzierżawy. 12. 1. Prawa osób i jednostek organizacyjnych, o których mowa w 10 ust. 1 pkt 2 oraz w 11 ust. 1 pkt 1 i 2, do gruntów, budynków i lokali uwidacznia się w ewidencji na podstawie: 1) wpisów dokonanych w księgach wieczystych, 2) prawomocnych orzeczeń sądowych, 3) umów zawartych w formie aktów notarialnych, dotyczących ustanowienia lub przeniesienia praw rzeczowych do nieruchomości, z wyłączeniem umów dotyczących użytkowania wieczystego gruntów i własności lokali, 4) ostatecznych decyzji administracyjnych,

198 MARIUSZ JABŁOŃSKI, KRZYSZTOF WYGODA ustawy o ochronie danych osobowych, a dodatkową komplikację stanowi fakt, iż te same kategorie danych uznane są za dane osobowe lub nie tylko poprzez odniesienie ich do wskazanych wyżej podmiotów ewidencyjnych (jeśli są to osoby fizyczne tak, jeśli inne podmioty nie). Dokładna analiza przedstawionych zasad 8 wymaga zwrócenia uwagi zwłaszcza że przetwarzanie danych przez Zarząd Geodezji Kartografii i Katastru (dalej ZGKiK) nie ogranicza się przecież do różnych ewidencji, ale obejmuje w swej podstawowej formie przetwarzanie danych pracowniczych, w którym to procesie stosowanie u.o.d.o. jest rzeczą podstawową na kilka kwestii. Należy bowiem niewątpliwie rozważyć wzajemny stosunek poszczególnych postanowień. Wdaje się, że kluczowe znaczenie będzie miał art. 1, który wyznacza ramy dopuszczalności przetwarzania jako takiego (dookreślając niejako zapis konstytucyjny). Jeśli będzie nawet istniała przesłanka z art. 23 lub 27 u.o.d.o., to należy ją brać pod uwagę tylko wtedy, jeśli jednocześnie spełnione zostaną wymogi narzucone poprzez art. 1 ust. 2. W innym przypadku dochodzić będzie do konfliktu norm tej samej ustawy, w którym dalibyśmy pierwszeństwo normie podstawowej dla przetwarzania danych w ogóle, a nie tylko przetwarzania danych w zbiorach. Taki tok rozumowania potwierdza intencja prawodawcy wyłączająca możliwość przetwarzania danych osobowych (sensytywnych) w ogóle o ile nie zaistnieje któryś w wyjątków podanych w katalogu z ust. 2 art. 27 który nie jest jednak w żaden sposób tożsamy z warunkami określonymi w art. 23. Występują w nim podobne przesłanki, ale o ich odrębności świadczy np. wymóg dotyczący formy zgody na przetwarzanie danych (wyłącznie na piśmie) czy fakt, iż przepisy ustawy zezwalającej na takie przetwarzanie muszą jednocześnie upoważniać do tego pomimo braku zgody osoby, której dane dotyczą, i stwarzać pełne gwarancje ich ochrony. Generalny zakaz przetwarzania danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym oraz ujawniających: pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową (koresponduje to częściowo z art. 53 ust. 7 konstytucji) oraz danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych oraz innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym. Dla ZGKiK będzie on realizowany w odniesieniu do danych pracowniczych. Zaznaczyć tu trzeba oczywiście, iż od zakazu tego jako normy ogólnej istnieje wiele wyjątków, które w zasadzie jednak nie wzbudzają wątpliwości co do celowości ich ustanowienia przykładowo można wskazać koniecz- 5) dyspozycji zawartych w aktach normatywnych, 6) umów dzierżawy, o których mowa w 11 ust. 1 pkt 2. 2. O wykazaniu w ewidencji osób i jednostek organizacyjnych, o których mowa w 10 ust. 2, orzeka starosta w drodze decyzji. 8 Szerszej: J. Barta, P. Fajgielski, R. Markiewicz, Ochrona danych osobowych. Komentarz, Kraków 2007.

DOSTĘP DO INFORMACJI W EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW 199 ność przelewania składek związkowych na konto związku bezpośrednio z pensji pracownika (na żądanie związku po wyrażeniu pisemnej zgody przez pracownika). Zapewnia się w nich stworzenie pełnej gwarancji ochrony wymienionych kategorii danych lub uzależnia przetwarzanie od zgody osoby, której dotyczą. Względy ochrony prywatności czy danych osobowych (jak wykazaliśmy wcześniej, o wiele w tym wypadku ważniejsze, wobec jednoznacznego braku wyłączenia zasad ochrony danych osobowych w przepisach ustawy o dostępie do informacji publicznej) nie będą mogły przeważać, jeśli będziemy mieli do czynienia z informacjami dotyczącymi tego, iż ktoś jest np. na zwolnieniu lekarskim czy leży w szpitalu. Nie podlega jednak raczej dyskusji to, że ogólna norma u.d.i.p. nie zniosła zakazu ujawniania choćby tego, na jaką chorobę zapadł dany urzędnik czy jakie są rokowania na jego wyzdrowienie. 3. AKTUALNOŚĆ OPERATU EWIDENCYJNEGO Prowadzenie ewidencji gruntów, w tym jej aktualizacja, jest obowiązkiem starosty (por. też 44 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29.03.2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków Dz.U. Nr 38, poz. 454). Przepis ten stanowi, że do zadań starosty związanych z prowadzeniem ewidencji należy utrzymanie operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dla organu dokumentami i materiałami źródłowymi. Stan aktualny organ ustala z urzędu, na podstawie m.in. dokumentów, o których mowa w 46 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia, przesyłanych przez właściwe organy, sądy i kancelarie notarialne na zasadach i w trybie określonych w art. 23 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne, lub na wniosek zainteresowanych. Jeżeli jednak aktualizacja ewidencji wymaga wyjaśnień zainteresowanych lub dodatkowych dowodów, wówczas, zgodnie z 47 ust. 3 cyt. rozporządzenia, organ przeprowadza postępowanie administracyjne lub stosuje art. 22 ust. 3 ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne. Postępowanie administracyjne, o którym mowa w 47 ust. 3 oraz tryb z art. 22 ust. 3 ustawy, tj. żądanie od zainteresowanych właściwych dokumentów, wymienionych w tym przepisie służyć ma wykonaniu przez organ ww., nałożonego przepisami obowiązku, tj. prowadzenia ewidencji gruntów, w tym jej aktualizacji. Sama zatem aktualizacja jako czynność techniczna jest rzeczą prostą, gdyż w praktyce okazuje się dokonaniem stosownej zmiany w ewidencji gruntów. Czynność ta może się odbyć na podstawie dokumentów niebudzących wątpliwości lub ustaleń poczynionych przez organ w trybie 47 ust. 3 i odp. art. 22 ust. 3 ustawy. W tych przypadkach organ, który prowadzi postępowanie zmierzające do utrzymania operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, ma wszelkie podstawy do wydania decyzji administracyjnej, rozstrzygającej co do istoty sprawę aktualizacji ewidencji. Postępowanie administracyjne kończy się bowiem

200 MARIUSZ JABŁOŃSKI, KRZYSZTOF WYGODA wydaniem aktu administracyjnego decyzji jak wynika z art. 104 k.p.a. pozytywnej lub negatywnej. Pozytywnej wówczas, jeżeli uzyskane w postępowaniu dokumenty dają podstawę do aktualizacji ewidencji, lub negatywnej, gdy nie ma żadnej podstawy do dokonania jakiejkolwiek zmiany z przyczyn podmiotowych lub przedmiotowych. Utrzymanie operatu ewidencji w stanie aktualności polega na uwidocznieniu w niej właściciela nieruchomości, którego to wpisu dokonuje się na podstawie istniejącego w dacie wpisu dokumentu, o którym mowa w 46 ust. 2 pkt 1. Może się okazać, że dokument ten na dzień dokonywania wpisu z różnych przyczyn mógłby być faktycznie nieaktualny, wobec zdarzeń, które miały miejsce po jego wydaniu, jednak wpis może być dokonany tylko na jego podstawie i będzie to spełniało warunek, o którym mowa w 44 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia, utrzymania operatu ewidencyjnego w stanie aktualności. Dopiero bowiem następny dokument z wymienionych w 46 ust. 2 pkt 1 może być podstawą dokonania kolejnej zmiany w ewidencji 9. 4. DOSTĘP DO INFORMACJI OSOBOWYCH ZAWARTYCH W EWIDENCJI A TAJEMNICA SKARBOWA Zgodnie z art. 21 ustawy z dnia 17.05.1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne podstawę wymiaru podatków stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków. Podatek od nieruchomości, rolny i leśny ustalany jest w oparciu o dane wynikające z ewidencji gruntów i budynków co do kwalifikacji tych gruntów oraz ich powierzchni, które to dane są wiążące dla organu podatkowego. Pogląd ten znajduje oparcie w bogatym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego 10. Informacje o podatniku są objęte tajemnicą skarbową art. 293 i n. ordynacji podatkowej. Z tego też powodu ustalenie jawnej części informacji zawartej w ewidencji i dostępnej dla osób trzecich niebędących właścicielem dostępne są wyłącznie wtedy, gdy pozwala na to wyraźny przepis ustawowy. Takiego wyraźnego zezwolenia na podanie danych osobowych brak jest w ustawie o ewidencji gruntów i budynków. Relacje między ustawą Prawo geodezyjne i kartograficzne a innymi regulacjami szczegółowymi mają miejsce nie tylko w zakresie realizacji obowiązku podatkowego np. przepis art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, jak również art. 1 ustawy z dnia 15.11.1984 r. o podatku rolnym, w których to przepisach wymienia się ewidencję jako dokument rozstrzy- 9 Por. wyrok z dnia 25.01.2006 NSA w Warszawie I OSK 207/05. 10 Por. wyrok NSA z dnia 15.11.1994 r., SA/Ka 2592/93, wyrok NSA z dnia 11.04.1995 r., SA/Wr 1703/94, por. wyrok NSA z dnia 18.05.1994 r., III SA 1685/93, wyrok z dnia 28.03.2006 WSA w Warszawie III SA/Wa 3501/05.

DOSTĘP DO INFORMACJI W EWIDENCJI GRUNTÓW I BUDYNKÓW 201 gający o klasyfikowaniu gruntów, ale również między przepisami ustawy Prawo ochrony środowiska odpowiedzialność za zanieczyszczenie powierzchni ziemi i wiążący się z nią obowiązek rekultywacji spoczywa na władającym powierzchnią ziemi, którym stosownie do art. 3 pkt 44 tej ustawy jest właściciel nieruchomości lub inny podmiot władający gruntem, ujawniony w ewidencji gruntów i budynków na podstawie przepisów Prawo geodezyjne i kartograficzne 11. 11 Por. wyrok NSA w Warszawie z dnia 27.07.2006 II OSK 987/05.