URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWICACH ul. Owocowa 3, 40-158 Katowice Wyniki wstępne Data opracowania: 30.04.2012 r. Kontakt: e-mail:sekretariatuskce@stat.gov.pl tel. 32 77 91 200 Internet: www.stat.gov.pl/katow KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO Marzec 2012 Nr 3 *** Przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw w porównaniu z marcem ub. r. pozostała na niezmienionym poziomie. Liczba bezrobotnych oraz stopa bezrobocia zwiększyły się w ujęciu rocznym, natomiast zmniejszyły w skali miesiąca. Do urzędów pracy zgłoszono więcej ofert pracy niż przed rokiem. W końcu marca br. na 1 ofertę pracy przypadało mniej bezrobotnych niż w końcu marca ub. r. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw było wyższe niż przed rokiem (wobec spadku w lutym br.). W ujęciu rocznym wzrost przeciętnej płacy odnotowano w większości sekcji sektora przedsiębiorstw. Na rynku rolnym w marcu br. odnotowano wzrost skupu ziarna zbóż podstawowych i mleka krowiego zarówno w skali roku, jak i miesiąca. Skup żywca rzeźnego w porównaniu z marcem ub. r. obniżył się, natomiast w odniesieniu do lutego br. odnotowano jego wzrost. Przeciętne ceny skupu większości produktów roślinnych i zwierzęcych (z wyjątkiem ziarna pszenicy i żywca drobiowego) były wyższe niż przed rokiem. W porównaniu z lutym br. ceny skupu większości produktów roślinnych i zwierzęcych były niższe bądź utrzymywały się na zbliżonym poziomie. Znacznie niższa niż w marcu ub. r. była targowiskowa cena ziemniaków jadalnych. Produkcja sprzedana przemysłu zmniejszyła się (w cenach stałych) w odniesieniu do marca ub. r., natomiast wzrosła w porównaniu z poprzednim miesiącem. W ujęciu rocznym spadek przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług odnotowano we wszystkich sekcjach przemysłu. Przychody ze sprzedaży wyrobów i usług w budownictwie, w tym produkcja budowlano-montażowa były wyższe niż przed rokiem i miesiącem. Przychody ze sprzedaży robót budowlanych o charakterze inwestycyjnym były niższe w skali roku, natomiast wzrosły w porównaniu z lutym br. Liczba oddanych do użytkowania mieszkań była mniejsza niż w marcu ub. r. i mniejsza niż w poprzednim miesiącu. W ujęciu rocznym wydano mniej pozwoleń na budowę mieszkań, wzrosła liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto. Sprzedaż detaliczna zrealizowana przez przedsiębiorstwa handlowe i niehandlowe była niższa niż w marcu ub. r. Największy udział w ogólnej wartości sprzedaży detalicznej miały jednostki zajmujące się sprzedażą żywności, napojów i wyrobów tytoniowych. Sprzedaż hurtowa zrealizowana przez jednostki handlowe w ujęciu rocznym zmniejszyła się. Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w IV kwartale 2011 r. wzrosły o 4,0% w skali roku. Największy wzrost zanotowano w grupach: transport, zdrowie i mieszkanie.
KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ MARZEC SPIS TREŚCI Strona Rynek pracy... 4 Wynagrodzenia... 7 Ceny detaliczne... 9 Rolnictwo... 10 Przemysł i budownictwo... 13 Budownictwo mieszkaniowe... 16 Rynek wewnętrzny... 18 Wybrane dane o województwie śląskim... 20 UWAGI OGÓLNE Prezentowane w Komunikacie dane: o pracujących, zatrudnieniu, wynagrodzeniach oraz o przychodach ze sprzedaży produkcji przemysłu i budownictwa, a także o sprzedaży detalicznej i hurtowej towarów dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, o sektorze przedsiębiorstw, dotyczą podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie: leśnictwa i pozyskiwania drewna; rybołówstwa w wodach morskich; górnictwa i wydobywania; przetwórstwa przemysłowego; wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych; dostawy wody; gospodarowania ściekami i odpadami oraz działalności związanej z rekultywacją; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego; naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle; transportu i gospodarki magazynowej; działalności związanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi; informacji i komunikacji; działalności związanej z obsługą rynku nieruchomości; działalności prawniczej, rachunkowo-księgowej i doradztwa podatkowego, działalności firm centralnych (head offices); doradztwa związanego z zarządzaniem; działalności w zakresie architektury i inżynierii; badań i analiz technicznych; reklamy, badania rynku i opinii publicznej; pozostałej działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej; działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej; działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją; naprawy i konserwacji komputerów i artykułów użytku osobistego i domowego; pozostałej indywidualnej, o cenach detalicznych towarów i usług konsumpcyjnych, jak również towarów i usług niekonsumpcyjnych pochodzą z notowań cen prowadzonych przez ankieterów w wybranych punktach sprzedaży, w wytypowanych rejonach badania cen. Ceny towarów i usług notowane są raz w miesiącu, z wyjątkiem owoców i warzyw, w zakresie których notowania cen przeprowadzane są dwa razy w miesiącu, o skupie produktów rolnych obejmują skup od producentów z terenu województwa; ceny podano bez podatku VAT, o wynikach finansowych przedsiębiorstw oraz nakładach inwestycyjnych dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe (z wyjątkiem przedsiębiorstw rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa, działalności finansowej i ubezpieczeniowej oraz szkół wyższych), w których liczba pracujących przekracza 49 osób. Dane w ujęciu wartościowym wyrażone są w cenach bieżących i stanowią podstawę dla obliczenia wskaźników struktury. Wskaźniki dynamiki zaprezentowano na podstawie wartości w cenach bieżących, z wyjątkiem przemysłu, dla którego wskaźniki dynamiki podano na podstawie wartości w cenach stałych (średnie ceny bieżące 2005 r.). Liczby względne (wskaźniki, odsetki) wyliczono na podstawie danych bezwzględnych, wyrażonych z większą dokładnością niż podane w tekście i tablicach. Dane prezentuje się w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD 2007. 2
MARZEC KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ Inne dane charakteryzujące województwo śląskie można znaleźć w publikacjach statystycznych wydawanych przez Urząd Statystyczny w Katowicach oraz w publikacjach ogólnopolskich Głównego Urzędu Statystycznego, a także na stronach www.stat.gov.pl/katow W Komunikacie o sytuacji społeczno-gospodarczej województwa śląskiego stosuje się skróty niektórych nazw poziomów klasyfikacyjnych z PKD 2007. Zestawienie stosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się poniżej: skrót Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Handel; naprawa pojazdów samochodowych Zakwaterowanie i gastronomia Obsługa rynku nieruchomości Administrowanie i działalność wspierająca Produkcja skór i wyrobów skórzanych Produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny Produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej Produkcja wyrobów farmaceutycznych Produkcja wyrobów z metali Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep Gospodarka odpadami; odzysk surowców Budowa budynków Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi oraz ich naprawa Handel hurtowy Handel detaliczny Transport lądowy i rurociągowy POLSKA KLASYFIKACJA DZIAŁALNOŚCI (PKD) sekcje działy pełna nazwa Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych Produkcja wyrobów z drewna oraz korka z wyłączeniem mebli; produkcja wyrobów ze słomy i materiałów używanych do wyplatania Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy naftowej Produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych oraz leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli Działalność związana ze zbieraniem, przetwarzaniem i unieszkodliwianiem odpadów; odzysk surowców Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawa pojazdów samochodowych Handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi Transport lądowy oraz transport rurociągowy Kreska ( ) zjawisko nie wystąpiło Kropka (.) zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych Znak x wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe W tym oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy Znak Δ oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązującej klasyfikacji Znak * oznacza, że dane zostały zmienione w stosunku do już opublikowanych 3
KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ MARZEC RYNEK PRACY Przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw w marcu br. wyniosła 744,8 tys. osób i w porównaniu z marcem ub. r. pozostała na niezmienionym poziomie, a w relacji do poprzedniego miesiąca wzrosła o 0,1%. W kraju przeciętne zatrudnienie wzrosło w skali roku o 0,5%, natomiast w odniesieniu do lutego br. spadło o 0,1%. W sektorze publicznym przeciętna liczba zatrudnionych ukształtowała się na poziomie 164,3 tys. osób, a w sektorze prywatnym wyniosła 580,5 tys. osób. W odniesieniu do marca ub. r. w sektorze publicznym odnotowano spadek przeciętnej liczby zatrudnionych o 2,8%, natomiast w sektorze prywatnym wzrost o 0,8%. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw III 2012 I III 2012 w tys. III 2011 w tys. I III 2011 118 O G Ó Ł E M... 744,8 100,0 743,7 99,8 w tym: Przemysł... 442,9 99,7 442,2 99,7 górnictwo i wydobywanie... 118,5 101,7 118,6 101,6 przetwórstwo przemysłowe... 287,8 98,9 287,0 98,9 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę.. 18,0 99,7 18,0 99,7 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 18,6 100,3 18,6 100,3 Budownictwo... 66,3 101,5 66,3 101,8 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 95,8 102,3 95,8 101,9 Transport i gospodarka magazynowa... 37,3 100,8 37,1 100,2 Obsługa rynku nieruchomości... 14,7 101,4 14,7 101,2 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a... 21,6 102,5 21,5 102,6 Administrowanie i działalność wspierająca... 32,1 95,2 32,0 92,4 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. W ujęciu rocznym wzrost przeciętnej liczby zatrudnionych odnotowano m.in. w informacji i komunikacji (o 7,2%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 2,5%). Spadek przeciętnego zatrudnienia wystąpił m.in. w zakwaterowaniu i gastronomii (o 7,8%) oraz w administrowaniu i działalności wspierającej (o 4,8%). Wśród działów o znaczącym udziale w zatrudnieniu (o przeciętnej liczbie zatrudnionych powyżej 15,0 tys.) wyższe niż w marcu ub. r. przeciętne zatrudnienie zanotowano m.in. w: budowie obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 13,4%), produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 7,0%), handlu hurtowym (o 5,9%), produkcji wyrobów z metali (o 5,2%). Niższe niż przed rokiem przeciętne zatrudnienie wystąpiło m.in. w: budowie budynków (o 8,4%), produkcji artykułów spożywczych (o 7,9%), produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 3,0%). Dynamika przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw (przeciętne miesięczne 2005 = 100) 116 114 112 110 108 106 104 102 Śląskie Polska 100 III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2007 2008 2009 2010 2011 2012 4
MARZEC KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ W okresie styczeń marzec br. przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw wyniosła 743,7 tys. osób i była mniejsza o 0,2% w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. Przeciętne zatrudnienie w sektorze publicznym wyniosło 164,4 tys. osób (o 3,0% mniej niż przed rokiem), a w sektorze prywatnym 579,3 tys. osób (o 0,6% więcej). W końcu marca br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 204,8 tys. i zwiększyła się w porównaniu z końcem marca ub. r. o 3,4 tys. (o 1,7%), ale zmniejszyła się w relacji do końca lutego br. o 1,5 tys. (o 0,7%). Kobiety stanowiły 54,4% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (przed rokiem 53,6%). Liczba bezrobotnych i stopa bezrobocia rejestrowanego III 2011 II 2012 III Bezrobotni zarejestrowani (stan w końcu miesiąca) w tys.... 201,4 206,3 204,8 Bezrobotni nowo zarejestrowani (w ciągu miesiąca) w tys.... 25,4 23,8 22,1 Bezrobotni wyrejestrowani (w ciągu miesiąca) w tys.... 25,5 18,9 23,5 Stopa bezrobocia rejestrowanego (stan w końcu miesiąca) w %... 10,8 11,1 11,0 16 % Stopa bezrobocia rejestrowanego Stan w końcu miesiąca 15 14 13 12 11 10 9 8 7 Śląskie Polska 6 III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2007 2008 2009 2010 2011 2012 W końcu marca br. stopa bezrobocia wyniosła 11,0% (w kraju 13,3%) i była o 0,2 pkt proc. wyższa niż w końcu marca ub. r., ale o 0,1 pkt proc. niższa niż w końcu lutego br. Biorąc pod uwagę przekrój terytorialny według powiatów odnotowuje się znaczne zróżnicowanie stopy bezrobocia. Najwyższą stopę bezrobocia zanotowano w powiecie myszkowskim (20,1% wobec 19,9% w końcu marca ub. r.) oraz w Bytomiu (20,1% wobec 19,4%), natomiast najniższą w Katowicach (5,0% wobec 4,4%). 5
KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ MARZEC Stopa bezrobocia rejestrowanego według powiatów w marcu 2012 r. Stan w końcu miesiąca Polska 13,3 w % 5,0 8,0 (8) Śląskie 8,1 11,0 (7) 11,1 14,0 (9) 14,1 17,0 (7) 11,0 17,1 20,1 (5) W nawiasach podano liczbę powiatów. W marcu br. liczba osób nowo zarejestrowanych wyniosła 22,1 tys. i zmniejszyła się w skali roku, jak i miesiąca (odpowiednio o: 13,2% i 7,1%). Liczną grupę stanowiły osoby rejestrujące się po raz kolejny, a ich udział wśród nowo zarejestrowanych zmniejszył się w relacji do marca ub. r. o 1,9 pkt proc. (do 79,1%). Obniżył się również udział osób dotychczas niepracujących (o 2,8 pkt proc. do 18,5%) oraz absolwentów (o 0,6 pkt proc. do 9,1%). Zwiększył się natomiast odsetek osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładów pracy (o 0,5 pkt proc. do 2,3%) oraz osób zamieszkałych na wsi (o 0,2 pkt proc. do 17,8%). W marcu br. z ewidencji urzędów pracy wyrejestrowano 23,5 tys. osób, tj. mniej niż w marcu ub. r. (o 7,9%), ale więcej niż w lutym br. (o 24,2%). Z tytułu podjęcia pracy wyłączono z ewidencji 9,4 tys. osób (przed rokiem 10,6 tys.). Udział tej kategorii osób w ogólnej liczbie wyrejestrowanych zmniejszył się o 1,5 pkt proc. w skali roku (do 40,1%). Spośród osób wykreślonych z ewidencji zmniejszył się również odsetek osób, które utraciły status bezrobotnego w wyniku niepotwierdzenia gotowości do pracy (o 4,6 pkt proc. do 33,3%). Zwiększył się natomiast odsetek osób wyrejestrowanych, które: utraciły status bezrobotnego w związku z rozpoczęciem szkolenia lub stażu u pracodawcy (o 6,8 pkt proc. do 11,5%), rozpoczęły prace społecznie użyteczne (o 1,7 pkt proc. do 3,9%), dobrowolnie zrezygnowały ze statusu bezrobotnego (o 0,4 pkt proc. do 3,9%). W końcu marca br. bez prawa do zasiłku pozostawało 173,5 tys. bezrobotnych, a ich udział w liczbie bezrobotnych ogółem wyniósł 84,7% i zmniejszył się w porównaniu z końcem marca ub. r. o 0,3 pkt proc. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy w końcu marca br. liczyli 182,9 tys. i stanowili 89,3% ogółu bezrobotnych (przed rokiem 89,5%). Do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy zaliczane są m.in. osoby bez wykształcenia średniego, których udział w liczbie zarejestrowanych ogółem zwiększył się w skali roku o 0,1 pkt proc. i wyniósł 56,2%. Zwiększył się także odsetek osób: długotrwale bezrobotnych (o 4,0 pkt proc. do 44,1%), które nie posiadały kwalifikacji zawodowych (o 0,5 pkt proc. do 29,4%), bezrobotnych powyżej 50 roku życia (o 1,1 pkt proc. do 23,4%), samotnie wychowujących co najmniej 1 dziecko do 18 roku życia (o 0,8 pkt proc. do 9,7%) oraz osób niepełnosprawnych (o 0,4 pkt proc. do 6,1%). Obniżył się natomiast udział osób bezrobotnych bez doświadczenia zawodowego (o 2,6 pkt proc. do 24,4%) oraz osób 6
MARZEC KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ bezrobotnych do 25 roku życia (o 2,1 pkt proc. do 18,2%). Liczba bezrobotnych we wszystkich wymienionych kategoriach zwiększyła się w skali roku, z wyjątkiem liczby bezrobotnych do 25 roku życia (spadek o 8,7%) oraz liczby osób bez doświadczenia zawodowego (spadek o 8,0%). Wzrosła liczba osób długotrwale bezrobotnych (o 11,8%) oraz samotnie wychowujących co najmniej 1 dziecko do 18 roku życia (o 10,4%). Struktura zarejestrowanych bezrobotnych w marcu 2012 r. Stan w końcu miesiąca według wieku według stażu pracy według wykształcenia według czasu pozostawania bez pracy 12,0% 18,2% 17,5% 17,5% 28,1% 11,5% 11,8% 9,5% 20,3% 30,1% 15,6% 21,4% 22,8% 18,1% 21,7% 19,4% 14,8% 13,2% 28,1% 9,5% 19,1% 19,8% 24 lata i mniej 1 rok i mniej wyższe 1 miesiąc i mniej 25 34 1 5 lat policealne i średnie zawodowe 1 3 35 44 45 54 55 lat i więcej 5 10 10 20 powyżej 20 lat bez stażu średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe gimnazjalne, podstawowe i niepełne podstawowe 3 6 6 12 12 24 powyżej 24 miesięcy W marcu br. do urzędów pracy wpłynęło 10,2 tys. ofert pracy, tj. więcej niż przed rokiem i miesiącem (odpowiednio o: 5,0% i 33,3%). Większość z nich pochodziło z jednostek sektora prywatnego (82,1%). Wśród ofert pracy 6,9 tys. dotyczyło zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, a 3,3 tys. miejsc aktywizacji zawodowej. W końcu marca br. zanotowano 7,5 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. Liczba ofert pracy zwiększyła się zarówno w porównaniu z końcem marca ub. r. (o 6,1%), jak i w relacji do końca lutego br. (o 11,7%). Ponad 31% oferowanych miejsc pracy było niewykorzystanych dłużej niż 30 dni. Na 1 ofertę pracy przypadało 27 bezrobotnych (przed rokiem 28). Z danych urzędów pracy wynika, że według stanu w końcu marca br. 34 zakłady pracy zadeklarowały zwolnienie w najbliższym czasie 5263 pracowników (przed rokiem 50 zakładów i 3382 pracowników). Z Funduszu Pracy w I kwartale br. wydatkowano 88,5 mln zł, tj. mniej o 15,4% w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. Na zasiłki dla bezrobotnych przeznaczono 72,5 mln zł, a na programy na rzecz promocji zatrudnienia 10,9 mln zł. WYNAGRODZENIA Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w marcu br. wyniosło 4003,15 zł i było wyższe niż przed rokiem o 8,1% oraz wyższe niż w lutym br. o 7,2%. W kraju przeciętna płaca ukształtowała się na poziomie 3770,66 zł, tj. wyższym o 3,8% niż przed rokiem oraz wyższym w porównaniu z lutym br. o 5,7%. W sektorze publicznym przeciętne miesięczne wynagrodzenie osiągnęło wartość 5404,98 zł, a w sektorze prywatnym 3606,31 zł. W porównaniu z marcem ub. r. przeciętna płaca wzrosła w sektorze publicznym i prywatnym odpowiednio o: 14,1% i 6,1%. 7
KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ MARZEC Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw III 2012 I III 2012 w zł III 2011 w zł I III 2011 190 O G Ó Ł E M... 4003,15 108,1 3913,37 105,9 w tym: Przemysł... 4470,38 109,5 4390,78 106,3 górnictwo i wydobywanie... 5684,81 109,3 6091,15 105,4 przetwórstwo przemysłowe... 3789,11 105,9 3630,29 106,5 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę. 8057,60 145,4 6067,85 106,2 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 3804,02 106,3 3654,82 105,1 Budownictwo... 3580,47 106,9 3493,35 108,0 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 3090,94 105,2 3036,88 105,8 Transport i gospodarka magazynowa... 3204,31 107,2 3146,57 99,2 Obsługa rynku nieruchomości... 3502,86 104,4 3378,93 105,3 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a.. 5067,70 94,7 4612,19 98,7 Administrowanie i działalność wspierająca... 2109,37 102,0 2078,48 104,7 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. W marcu br. w odniesieniu do marca ub. r. wzrost przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto odnotowano w większości sekcji sektora przedsiębiorstw, w tym m.in. w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 45,4%) oraz w informacji i komunikacji (o 10,4%). Spadek przeciętnej płacy wystąpił w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 5,3%). Spośród działów o znaczącym udziale w zatrudnieniu (o przeciętnej liczbie zatrudnionych powyżej 15,0 tys.) wyższe niż przed rokiem przeciętne płace zanotowano m.in. w: produkcji maszyn i urządzeń (o 11,6%), produkcji metali (o 10,3%) oraz w wydobywaniu węgla kamiennego i węgla brunatnego (o 10,2%). W okresie styczeń marzec br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 3913,37 zł i było wyższe o 5,9% niż w analogicznym okresie ub. r. W sektorze publicznym ukształtowało się na poziomie 5403,52 zł, a w prywatnym 3490,61 zł i wzrosło odpowiednio o: 6,4% i 6,2%. Dynamika przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia nominalnego brutto w sektorze przedsiębiorstw (przeciętne miesięczne 2005 = 100) 180 170 160 150 140 130 120 110 100 Śląskie Polska 90 III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Łączny czas przepracowany w jednostkach sektora przedsiębiorstw w okresie styczeń marzec br. wyniósł 337,2 mln godzin, tj. więcej niż w analogicznym okresie ub. r. o 2,6%. Czas przepracowany zwiększył się m.in. w sekcjach informacja i komunikacja (o 10,7%) oraz działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (o 6,1%). Spadek czasu przepracowanego wystąpił m.in. w zakwaterowaniu i gastronomii (o 7,7%) oraz w administracji i działalności wspierającej (o 3,8%). Przeciętne wynagrodzenie godzinowe w sektorze przedsiębiorstw w pierwszych trzech miesiącach br. ukształtowało się na poziomie 25,89 zł, tj. wyższym niż w analogicznym okresie ub. r. o 3,0%. Najwięcej za godzinę płacono w górnictwie i wydobywaniu (41,83 zł), a najmniej w administrowaniu i działalności wspierającej (13,39 zł). W porównaniu z pierwszym kwartałem ub. r. zanotowano wzrost przeciętnego 8
MARZEC KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ wynagrodzenia godzinowego m.in. w budownictwie (o 6,3%) oraz w zakwaterowaniu i gastronomii (o 5,4%). Niższa płaca godzinowa wystąpiła w: działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 4,5%), informacji i komunikacji (o 3,6%) oraz w transporcie i gospodarce magazynowej (o 3,5%). CENY DETALICZNE W IV kwartale 2011 r. ceny towarów i usług konsumpcyjnych w województwie śląskim były wyższe niż w IV kwartale 2010 r. o 4,0% (w kraju o 4,6%). Wzrost cen zanotowano w większości grup towarów i usług, w tym znaczny wzrost cen w zakresie transportu (o 10,9%), zdrowia (o 6,4%) oraz mieszkania (o 5,3%). Utrzymał się spadek cen w grupach odzież i obuwie (o 4,3%) oraz rekreacja i kultura (o 0,9%). Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych 2010 2011 III kw. IV kw. III kw. IV kw. analogiczny okres roku poprzedniego = 100 O G Ó Ł E M... 101,9 102,6 103,4 104,0 Żywność i napoje bezalkoholowe... 102,9 104,5 103,7 104,0 Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe... 103,2 102,9 103,7 103,2 Odzież i obuwie... 93,3 93,8 96,7 95,7 Mieszkanie... 103,0 103,3 104,9 105,3 Zdrowie... 102,7 102,6 104,4 106,4 Transport... 103,2 105,0 107,7 110,9 Rekreacja i kultura... 99,0 99,6 99,0 99,1 Edukacja... 102,7 101,4 102,7 104,5 W marcu br. ceny większości artykułów żywnościowych były wyższe niż przed rokiem. Podrożały artykuły z grupy pieczywo i produkty zbożowe, w tym najbardziej kasza jęczmienna (o 17,8%), płatki owsiane (o 10,3%) i mąka pszenna Poznańska (o 4,9%). Zmiana cen detalicznych wybranych artykułów żywnościowych w marcu 2012 r. (wzrost/spadek w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) ziemniaki -61,4 cebula -46,5 buraki -34,7 cukier biały, kryształ winogrona wielkoowocowe -20,6-10,2 kiełbasa Myśliwska sucha mięso wołowe z kością szponder ser dojrzewający Gouda 14,0 20,4 24,5 płaty lub filety śledziowe Matias 40,9 jaja kurze świeże 58,1 % -80,0-60,0-40,0-20,0 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 % Więcej niż przed rokiem konsumenci płacili za mięso. Największy wzrost cen odnotowano dla mięsa: mielonego wieprzowo-wołowego (o 19,8%), wołowego z kością rostbef (o 19,4%) oraz wieprzowego bez kości łopatka (o 15,9%). Podrożały także wędliny, np. kiełbasa Podwawelska (o 10,5%) i ryby, np. śledź dalekomorski, solony niepatroszony (o 30,8%). W grupie mleko i sery największy wzrost cen dotyczył głównie jogurtu owocowego (o 15,2%) i mleka w proszku dla niemowląt, np. Humana (o 10,7%). Z grupy oleje i pozostałe tłuszcze wzrosły ceny: smalcu (o 38,6%), słoniny (o 30,6%), margaryny, np. Rama (o 16,4%) oraz oleju rzepakowego produkcji krajowej (o 8,8% za 1 l). 9
KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ MARZEC W grupie owoce i warzywa odnotowano spadek cen w skali roku. Wśród owoców tańsze były, np. jabłka (o 22,2%) i gruszki (o 17,2%), natomiast wśród warzyw m.in. kapusta głowiasta, biała (o 75,0% za 1 kg) i selery korzeniowe, obcinane (o 42,2%). Wśród pozostałych artykułów wysokim wzrostem charakteryzowała się cena kawy naturalnej mielonej Tchibo Family Classic (o 21,3%). Zmiana cen detalicznych wybranych artykułów nieżywnościowych i usług konsumpcyjnych w marcu 2012 r. (wzrost/spadek w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) kamera cyfrowa -24,7 odtwarzacz DVD -12,6 zestaw kina domowego mikser elektryczny -3,2-9,3 ciepła woda za 1 m 3 węgiel kamienny za 1 t wizyta u lekarza specjalisty 6,8 9,4 11,3 bilet wstępu na mecz piłki nożnej 17,8 pobyt dziecka w żłobku, opłata za 1 miesiąc łańcuszek złoty próby 0,585 zwykły, 33,3 cienki % -30,0-20,0-10,0 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 24,3 % W marcu br. ceny większości artykułów nieżywnościowych były wyższe niż w analogicznym okresie ub. r. Konsumenci więcej płacili za pierścionek srebrny próby 925 (o 38,9%) i rower dla dziecka do 6 lat (o 29,7%), natomiast mniej m.in. za odtwarzacz płyt Blu-Ray (o 22,5%), głośniki do komputera (o 13,7%) oraz dekoder do odbioru telewizji satelitarnej (o 11,0%). Ceny usług konsumpcyjnych były wyższe niż przed rokiem. W znacznym stopniu wzrosła np. minimalna opłata pobierana przez bank od wpłat gotówkowych na rachunek innego banku o 83,2%. Rosnące ceny paliw (w tym benzyny silnikowej bezołowiowej 95-oktanowej o 15,5% za 1 l) miały wpływ na wzrost cen usług w zakresie transportu. Pasażerowie komunikacji miejskiej więcej płacili za bilet normalny na przejazd jednorazowy autobusem miejskim o 7,5% i za przejazd taksówką osobową, taryfa dzienna o 0,9 %. Wśród opłat związanych z użytkowaniem mieszkania w porównaniu z marcem ub. r. zdrożały m.in.: odprowadzenie ścieków do kanalizacji miejskiej (o 10,0% za 1 m 3 ), ciepła woda (o 6,8% za 1 m 3 ), zimna woda z miejskiej sieci wodociągowej (o 2,7% za 1 m 3 ) oraz wywóz śmieci (o 1,3% za pojemnik). Odnotowano również wzrost cen towarów i usług związanych z kulturą, w tym biletu do kina o 7,6% i do teatru o 7,3%. ROLNICTWO Na rynku rolnym w marcu br. przeciętne ceny skupu większości produktów roślinnych i zwierzęcych (z wyjątkiem ziarna pszenicy i żywca drobiowego) były wyższe niż przed rokiem. W porównaniu z lutym br. ceny skupu większości produktów roślinnych i zwierzęcych były niższe bądź utrzymywały się na zbliżonym poziomie. W kraju odnotowano wyższe niż przed rokiem ceny skupu produktów zwierzęcych oraz ziarna żyta, owsa i jęczmienia, natomiast niższe ceny skupu ziarna pszenicy, pszenżyta i kukurydzy. W porównaniu z poprzednim miesiącem wzrosły ceny skupu większości produktów roślinnych, spadły natomiast ceny skupu produktów zwierzęcych. 10
MARZEC KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ Skup zbóż a podstawowych VII 2011 III 2012 III 2012 w tys. t analogiczny okres poprzedniego roku gospodarczego= = 100 w tys. t III 2011 II 2012 O G Ó Ł E M bc... 85,1 122,9 9,2 209,8 163,6 w tym: pszenica... 65,1 119,0 7,3 215,3 167,9 żyto... 2,1 111,6 0,1 65,5 194,6 a Bez skupu realizowanego przez osoby fizyczne. b Obejmuje: pszenicę, żyto, jęczmień, owies, pszenżyto. c Łącznie z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego. Skup ziarna zbóż podstawowych (łącznie z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego) w okresie lipiec 2011 r. marzec 2012 r. wyniósł 85,1 tys. ton i w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku gospodarczego wzrósł o 22,9%. Pszenicy skupiono 65,1 tys. ton (o 19,0% więcej), a żyta 2,1 tys. ton (o 11,6% więcej). W marcu br. dostawy ziarna zbóż do skupu wyniosły 9,2 tys. ton (ponad 2-krotnie więcej niż przed rokiem i o 63,6% więcej niż przed miesiącem), przy czym skup ziarna pszenicy ukształtował się na poziomie 7,3 tys. ton (ponad 2-krotnie wyższym niż w marcu ub. r. i o 67,9% wyższym niż w lutym br.). Skup podstawowych produktów zwierzęcych I III 2012 III 2012 w tys. t analogiczny okres roku poprzedniego= = 100 w tys. t III 2011 II 2012 Żywiec rzeźny a... 30,7 94,0 11,1 95,8 125,4 w tym: wołowy (bez cieląt)... 2,1 80,6 0,9 106,1 157,3 wieprzowy... 8,8 76,1 3,4 77,3 126,7 drobiowy... 19,7 107,5 6,7 107,9 121,7 Mleko b... 47,7 111,5 16,5 110,6 109,2 a Obejmuje bydło. cielęta, trzodę chlewną, owce, konie i drób; w wadze żywej. b W milionach litrów. Skup żywca rzeźnego (w wadze żywej) według siedziby producenta w okresie styczeń marzec br. był niższy od zanotowanego w analogicznym okresie ub. r. o 6,0%. Odnotowano spadek skupu trzody chlewnej o 23,9% oraz dla skupu bydła (bez cieląt) o 19,4%. Wzrost skupu dotyczył żywca drobiowego o 7,5%. W marcu br. producenci z województwa śląskiego dostarczyli do skupu 11,1 tys. ton żywca rzeźnego, tj. o 4,2% mniej niż przed rokiem, ale o 25,4% więcej niż przed miesiącem. Zarówno w skali roku, jak i miesiąca do skupu dostarczono więcej żywca wołowego (bez cieląt) oraz drobiowego. Skup trzody chlewnej w ujęciu rocznym był niższy, natomiast w ujęciu miesięcznym wyższy. Ceny wybranych produktów rolnych Ceny w skupie Ceny na targowiskach w zł III 2012 I III 2012 III 2012 I III 2012 III 2011= II 2012= w zł I III 2011= w zł III 2011= II 2012= w zł I III 2011= Ziarno zbóż a za 1 dt: pszenica... 77,67 87,9 101,0 76,70 87,2 93,22 91,1 98,7 92,95 94,6 żyto... 85,20 113,9 98,1 85,64 112,6 90,00 100,0 97,4 89,05 104,7 Ziemniaki b za 1 dt.... x x. x 63,38 35,0 103,0 61,95 39,2 Żywiec rzeźny za 1 kg wagi żywej: w tym: bydło (bez cieląt)... 6,48 123,0 97,1 6,66 126,0. x x. x trzoda chlewna... 4,90 116,5 97,6 4,94 125,6. x x. x drób... 3,77 97,4 97,5 3,62 102,7. x x. x 11
KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ MARZEC Ceny wybranych produktów rolnych (dok.) Ceny w skupie Ceny na targowiskach w zł III 2012 I III 2012 III 2012 I III 2012 III 2011= II 2012= w zł I III 2011= w zł III 2011= II 2012= w zł I III 2011= Zwierzęta gospodarskie za 1 szt.: prosię na chów.... x x. x 214,00 156,6 x 204,86 153,4 Mleko za 1 hl... 120,35 105,5 100,0 120,40 106,5. x x. x a W skupie bez ziarna siewnego. b Na targowiskach jadalne. Przeciętna cena skupu 1 dt ziarna pszenicy w marcu br. wyniosła 77,67 zł i w skali roku zmniejszyła się o 12,1%, ale w porównaniu z poprzednim miesiącem wzrosła o 1,0%. W kraju za 1 dt ziarna pszenicy w skupie w marcu br. płacono średnio 80,25 zł, tj. o 12,3% mniej niż przed rokiem, ale o 1,0% więcej niż w lutym br. Za 1 dt ziarna żyta w skupie płacono przeciętnie 85,20 zł, tj. o 13,9% więcej niż przed rokiem, ale o 1,9% mniej niż przed miesiącem. W kraju średnia cena 1 dt ziarna żyta w skupie ukształtowała się na poziomie 82,09 zł, tj. o 5,6% wyższym od ubiegłorocznego i o 1,1% wyższym od osiągniętego w poprzednim miesiącu. zł za 1 dt 220,00 Przeciętne ceny skupu zbóż i targowiskowe ceny ziemniaków 190,00 160,00 pszenica żyto ziemniaki 130,00 100,00 70,00 40,00 10,00 III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Średnia cena 1 dt ziarna pszenicy na targowiskach w marcu br. osiągnęła poziom 93,22 zł, tj. niższy zarówno w porównaniu z marcem ub. r. (o 8,9%), jak i lutym br. (o 1,3%). W kraju przeciętna cena targowiskowa ziarna pszenicy w marcu br. wyniosła 90,69 zł za 1 dt, tj. o 8,5% mniej niż przed rokiem, natomiast o 2,4% więcej niż przed miesiącem. Średnia cena targowiskowa ziarna żyta ukształtowała się na poziomie 90,00 zł za 1 dt, podobnie jak przed rokiem, ale o 2,6% niższym w odniesieniu do lutego br. W kraju przeciętna cena 1 dt ziarna żyta na targowiskach wyniosła 82,70 zł, tj. więcej niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 4,3% i 1,6%. Przeciętna cena ziemniaków jadalnych na targowiskach w marcu br. ukształtowała się na poziomie 63,38 zł za 1 dt i była niższa niż przed rokiem (o 65,0%), ale wyższa niż przed miesiącem (o 3,0%). W kraju średnia targowiskowa cena ziemniaków jadalnych w marcu br. wyniosła 61,21 zł za 1 dt i była niższa zarówno w odniesieniu do marca ub. r., jak i lutego br. odpowiednio o: 58,1% i 2,6%. Relacja ceny skupu 1 kg żywca wieprzowego do ceny 1 kg żyta na targowiskach w marcu br. wyniosła 5,5 wobec 4,7 przed rokiem i 5,4 przed miesiącem, co świadczy o poprawie opłacalności chowu trzody chlewnej. 12
MARZEC KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ Relacja przeciętnych cen skupu żywca wieprzowego do przeciętnych cen żyta na targowiskach 14 12 Śląskie Polska 10 8 6 4 2 III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Skup mleka krowiego w okresie styczeń marzec br. wyniósł 47,7 mln litrów i był o 11,5% wyższy niż w analogicznym okresie ub. r. W marcu br. dostawy mleka krowiego do skupu osiągnęły poziom 16,5 mln litrów, tj. wyższy zarówno w porównaniu z marcem ub. r., jak i lutym br. odpowiednio o: 10,6% i 9,2%. Średnia cena tego surowca wyniosła 120,35 zł za 100 litrów, tj. o 5,5% więcej niż przed rokiem, natomiast pozostała na poziomie uzyskanej przed miesiącem. zł za 1 kg Przeciętne ceny skupu żywca i mleka zł za 1 l mleka 8,00 1,50 7,00 1,31 6,00 1,13 5,00 0,94 4,00 0,75 3,00 0,56 2,00 1,00 bydło trzoda chlewna drób mleko 0,38 0,19 0,00 0,00 III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2007 2008 2009 2010 2011 2012 PRZEMYSŁ I BUDOWNICTWO Produkcja sprzedana przemysłu w marcu br. ukształtowała się (w cenach bieżących) na poziomie 17453,6 mln zł, tj. niższym (w cenach stałych) niż przed rokiem (o 6,9%), natomiast wyższym niż w lutym br. (o 6,1%). W kraju wystąpił wzrost produkcji przemysłowej zarówno w odniesieniu do marca ub. r., jak i w porównaniu z poprzednim miesiącem odpowiednio o: 0,7% i 10,7%. W ujęciu rocznym spadek przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług odnotowano we wszystkich sekcjach przemysłu, w tym największy w górnictwie i wydobywaniu (o 15,8%). Udział sektora prywatnego w produkcji sprzedanej przemysłu wyniósł 80,7%. 13
KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ MARZEC 180 Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu (przeciętna miesięczna 2005 = 100; ceny stałe) 170 160 150 140 130 120 110 100 Śląskie Polska 90 III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III V VII IX XI I III 2007 2008 2009 2010 2011 2012 W większości działów przemysłu odnotowano wyższą niż w marcu ub. r. wartość produkcji sprzedanej. Uwzględniając działy o znacznym udziale w produkcji sprzedanej przemysłu, najwyższy wzrost zanotowano w naprawie, konserwacji i instalowaniu maszyn i urządzeń (o 39,5%), w produkcji urządzeń elektrycznych (o 20,5%) oraz w produkcji maszyn i urządzeń (o 18,5%). Największy spadek w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. r. odnotowano w: produkcji koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (o 27,0%), produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 21,3%) oraz w wydobywaniu węgla kamiennego i brunatnego (lignitu) (o 17,2%). Dynamika (w cenach stałych) i struktura (w cenach bieżących) produkcji sprzedanej przemysłu III 2012 I III 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M... 93,1 98,8 100,0 Górnictwo i wydobywanie... 84,2 86,3 12,6 w tym: wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu)... 82,8 84,8 12,2 Przetwórstwo przemysłowe... 94,1 100,2 77,5 w tym produkcja: artykułów spożywczych... 105,1 103,7 6,1 koksu i produktów rafinacji ropy naftowej... 73,0 71,7 2,0 wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych... 107,6 110,3 4,0 wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych... 88,6 98,4 3,1 metali... 100,0 106,6 14,9 wyrobów z metali... 106,6 117,7 8,0 urządzeń elektrycznych... 120,5 117,9 3,4 maszyn i urządzeń... 118,5 121,9 2,4 pojazdów samochodowych, przyczep i naczep... 78,7 87,2 24,9 naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń... 139,5 122,9 1,4 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 92,3 98,8 7,3 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 91,2 97,3 2,6 W porównaniu z lutym br. wzrost przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług odnotowano we wszystkich sekcjach przemysłu, z wyjątkiem wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (spadek o 5,9%). 14
MARZEC KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ W okresie styczeń marzec br. produkcja sprzedana przemysłu wyniosła (w cenach bieżących) 50115,5 mln zł i była (w cenach stałych) niższa o 1,2% niż w analogicznym okresie ub. r. (w kraju wyższa o 4,9%). Spadek produkcji sprzedanej wystąpił w sekcjach: górnictwo i wydobywanie (o 13,7%), dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja (o 2,7%), wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 1,2%). Wyższą produkcję sprzedaną zanotowano w przetwórstwie przemysłowym (o 0,2%). Biorąc pod uwagę działy o znacznym udziale w produkcji sprzedanej przemysłu największy wzrost produkcji wystąpił w naprawie, konserwacji i instalowaniu maszyn i urządzeń (o 22,9%), natomiast największy spadek w produkcji koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (o 28,3%). Wydajność pracy w przemyśle, mierzona produkcją sprzedaną przypadającą na 1 zatrudnionego, w marcu br. wyniosła (w cenach bieżących) 39,4 tys. zł i była (w cenach stałych) o 6,6% niższa niż przed rokiem. We wszystkich sekcjach należących do przemysłu odnotowano spadek wydajności pracy, w tym najwyższy w górnictwie i wydobywaniu (o 17,2%). W okresie styczeń marzec br. wydajność pracy w przemyśle ukształtowała się na poziomie 113,3 tys. zł, tj. niższym niż w analogicznym okresie ub. r. o 0,9%. Spadek produkcji sprzedanej przypadającej na 1 zatrudnionego wystąpił we wszystkich sekcjach przemysłu, z wyjątkiem sekcji przetwórstwo przemysłowe. Produkcja sprzedana budownictwa (w cenach bieżących) w marcu br. wyniosła 1359,3 mln zł i była wyższa niż w analogicznym miesiącu ub. r. (o 8,3%), jak również w odniesieniu do lutego br. (o 19,7%). W skali roku w sektorze prywatnym odnotowano wzrost przychodów (o 8,9%), natomiast w sektorze publicznym spadek (o 19,7%). Udział sektora prywatnego w przychodach ogółem budownictwa wyniósł 98,5%. W skali roku wzrost produkcji odnotowano w podmiotach, których podstawowym rodzajem działalności są roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 32,8%) oraz w jednostkach zajmujących się robotami budowlanymi specjalistycznymi (o 6,5%), natomiast spadek w podmiotach realizujących roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków (o 5,5%). W porównaniu z lutym br. odnotowano wzrost produkcji sprzedanej we wszystkich działach budownictwa, i tak w: budowie obiektów inżynierii lądowej i wodnej o 31,4%, budowie budynków o 21,7%, robotach budowlanych specjalistycznych o 9,5%. W okresie styczeń marzec br. produkcja sprzedana budownictwa ukształtowała się na poziomie 3506,9 mln zł, tj. o 19,2% wyższym niż w analogicznym okresie ub. r. Największy wzrost przychodów odnotowano w dziale budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 41,2%). Produkcja budowlano-montażowa (w cenach bieżących) w marcu br. ukształtowała się na poziomie 754,8 mln zł i była o 0,3% wyższa niż przed rokiem. Stanowiła ona 55,5% ogółu produkcji sprzedanej w budownictwie. W skali roku wzrost produkcji budowlano-montażowej odnotowano w dziale budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 31,6%), w pozostałych działach odnotowano spadek przychodów w budowie budynków o 18,4%, a w robotach budowlanych specjalistycznych o 6,6%. W porównaniu z lutym br. odnotowano wzrost produkcji budowlano-montażowej w jednostkach specjalizujących się w robotach związanych z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej (o 36,0%) oraz budową budynków (o 27,1%), natomiast spadek w podmiotach zajmujących się głównie robotami budowlanymi specjalistycznymi (o 9,4%). Dynamika i struktura produkcji budowlano-montażowej (w cenach bieżących) III 2012 I III 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M... 100,3 116,9 100,0 Budowa budynków... 81,6 100,6 30,4 Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej... 131,6 139,7 35,0 Roboty budowlane specjalistyczne... 93,4 114,4 34,6 15
KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ MARZEC W okresie styczeń marzec br. produkcja budowlano-montażowa ukształtowała się na poziomie 1979,9 mln zł, tj. o 16,9% wyższym od notowanego przed rokiem. Przychody ze sprzedaży robót budowlanych o charakterze inwestycyjnym w marcu br. wyniosły 285,3 mln zł. W skali roku ich wartość zmniejszyła się o 5,5%, a w skali miesiąca wzrosła o 15,3%. W I kwartale br. przychody wyniosły 697,4 mln zł i były o 3,3% wyższe niż w analogicznym okresie ub. r. Wydajność pracy w budownictwie, mierzona wartością przychodów ze sprzedaży przypadającą na 1 zatrudnionego, w marcu br. wyniosła 20,5 tys. zł. Była ona wyższa niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 6,7% i 19,6%. Wzrost wydajności w skali roku odnotowano we wszystkich działach budownictwa. W okresie styczeń marzec br. wydajność pracy wyniosła 52,9 tys. zł i była wyższa niż w analogicznym okresie ub. r. o 17,1%. BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE Według wstępnych danych 1, w marcu br. oddano do użytkowania 663 mieszkania, tj. o 135 mniej niż przed rokiem (o 16,9%) i o 337 mniej niż przed miesiącem (o 33,7%). W kraju liczba oddanych mieszkań wyniosła 12556 i była większa w porównaniu z marcem ub. r. (o 36,9%) i w porównaniu z miesiącem poprzednim (o 3,8%). Najwięcej mieszkań przekazali do użytkowania w marcu br. inwestorzy indywidualni 587 (o 3,9% mniej niż przed rokiem). W budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem oddano 76 mieszkań (o 29,0% mniej). W porównaniu z analogicznym okresem ub. r. zwiększył się udział mieszkań przekazanych do użytkowania przez inwestorów indywidualnych (o 11,9 pkt proc. do 88,5%), a obniżył się udział mieszkań oddanych w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (o 1,9 pkt proc. do 11,5%). Mieszkania oddane do użytkowania w województwie śląskim w marcu br. stanowiły 5,3% ogółu mieszkań oddanych w kraju. Mieszkania oddane do użytkowania w okresie styczeń marzec 2012 r. W liczbach bezwzględnych W odsetkach I III 2011 Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania w m 2 O G Ó Ł E M... 2472 100,0 119,9 123,6 Indywidualne... 1713 69,3 97,1 145,0 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem... 604 24,4 366,1 79,8 Spółdzielcze... x Komunalne... 48 1,9 46,2 53,0 Społeczne czynszowe... 107 4,3 445,8 60,6 Zakładowe... x W okresie styczeń marzec br. oddano do użytkowania 2472 mieszkania, tj. o 411 więcej niż w analogicznym okresie ub. r. W budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem odnotowano wzrost liczby oddanych mieszkań o 439. Łączna powierzchnia mieszkań oddanych do użytkowania w marcu br. wyniosła 90,4 tys. m 2 i była mniejsza niż w analogicznym okresie ub. r. (o 13,4%) oraz mniejsza niż w lutym br. (o 20,7%). Na 1 mieszkanie przypadało średnio 136,4 m 2 powierzchni użytkowej (130,9 m 2 przed rokiem). Spadek przeciętnej powierzchni zrealizowanego mieszkania odnotowano w budownictwie indywidualnym (ze 150,7 m 2 do 141,9 m 2 ), natomiast wzrost w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (z 77,5 m 2 do 93,9 m 2 ). 1 Dane meldunkowe mogą ulec zmianie po opracowaniu sprawozdań kwartalnych. 16
I-III I-V I-VII I-IX I-XI I I-III I-V I-VII I-IX I-XI I I-III I-V I-VII I-IX I-XI I I-III I-V I-VII I-IX I-XI I I-III I-V I-VII I-IX I-XI I I-III MARZEC KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ 210 Dynamika mieszkań oddanych do użytkowania (analogiczny okres 2005 = 100) 190 170 Śląskie Polska 150 130 110 90 70 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Całkowita powierzchnia mieszkań przekazanych do użytkowania w okresie styczeń marzec br. wyniosła 305,6 tys. m 2, tj. o 7,6% więcej niż w analogicznym okresie ub. r., a przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania ukształtowała się na poziomie 123,6 m 2 (137,8 m 2 w analogicznym okresie ub. r.). Mieszkania oddane do użytkowania według powiatów w okresie styczeń marzec 2012 r. Polska 36272 Śląskie 1 18 (5) 19 49 (11) 50 69 (8) 2472 70 127 (7) 128 232 (5) W nawiasach podano liczbę powiatów. W okresie styczeń marzec br. najwięcej mieszkań przekazano do użytkowania w Bielsku-Białej (232), Gliwicach (185), Katowicach (174) oraz w powiecie tarnogórskim (170), a najmniej w Świętochłowicach (2), Piekarach Śląskich (4), Chorzowie (7) i Siemianowicach Śląskich (9). 17
KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ MARZEC Mieszkania o największej przeciętnej powierzchni użytkowej wybudowano w Jastrzębiu-Zdroju (181,0 m 2 ), Jaworznie (179,9 m 2 ) oraz w powiecie gliwickim (179,3 m 2 ), natomiast o najmniejszej powierzchni użytkowej w Tychach (84,9 m 2 ) i Gliwicach (86,7 m 2 ). W marcu br. starostwa powiatowe wydały pozwolenia na budowę 1229 mieszkań, tj. o 181 mniej niż w analogicznym miesiącu ub. r. Najwięcej pozwoleń dotyczyło mieszkań budowanych przez inwestorów indywidualnych (65,8%). W marcu br. rozpoczęto budowę 1629 mieszkań (o 471 więcej niż w marcu ub. r.), z tego 58,5% w budownictwie indywidualnym, a 41,5% w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem. Pozwolenia wydane na budowę mieszkań oraz budowy rozpoczęte w okresie styczeń marzec 2012 r. w liczbach bezwzględnych Mieszkania, na budowę których wydano pozwolenia w odsetkach I III 2011 = = 100 Mieszkania, których budowę rozpoczęto w liczbach bezwzględnych w odsetkach I III 2011 = = 100 O G Ó Ł E M... 2594 100,0 88,7 2418 100,0 112,9 Indywidualne... 1855 71,5 88,0 1507 62,3 85,5 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem... 638 24,6 87,2 887 36,7 234,0 Spółdzielcze... 2 0,1 x x Komunalne... 99 3,8 300,0 24 1,0 x Społeczne czynszowe... x x Zakładowe... x x RYNEK WEWNĘTRZNY W marcu br. sprzedaż detaliczna zrealizowana przez jednostki handlowe i niehandlowe była niższa niż przed rokiem o 2,8%, ale wyższa niż w lutym br. o 14,4%. Spadek sprzedaży detalicznej wystąpił m.in. w grupach: prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach (o 18,0%), pojazdy samochodowe, motocykle, części (o 17,1%), pozostałe (o 13,2%), włókno, odzież, obuwie (o 2,0%). Wzrost sprzedaży detalicznej odnotowano m.in. w grupach: farmaceutki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny (o 30,3%), pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach (o 22,7%), paliwa stałe, ciekłe i gazowe (o 12,1%), żywność, napoje i wyroby tytoniowe (o 8,4%), meble, RTV, AGD (o 7,2%). Dynamika i struktura sprzedaży detalicznej (w cenach bieżących) III 2012 I III 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M a... 97,2 101,6 100,0 w tym: Pojazdy samochodowe, motocykle, części... 82,9 93,9 21,0 Paliwa stałe, ciekłe i gazowe... 112,1 117,5 10,6 Żywność, napoje i wyroby tytoniowe... 108,4 107,7 30,5 Farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny... 130,3 124,7 4,9 Włókno, odzież, obuwie... 98,0 94,0 3,3 Meble, RTV, AGD... 107,2 115,8 5,7 Prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach... 82,0 86,2 4,8 Pozostałe... 86,8 90,1 17,1 a Grupowania przedsiębiorstw dokonano na podstawie Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD 2007, zaliczając przedsiębiorstwo do określonej kategorii według przeważającego rodzaju działalności, zgodnie z aktualnym w omawianym okresie stanem organizacyjnym. Odnotowane zmiany (wzrost/spadek) sprzedaży detalicznej w poszczególnych grupach rodzajów działalności przedsiębiorstw mogą zatem również wynikać ze zmiany przeważającego rodzaju działalności przedsiębiorstwa oraz zmian organizacyjnych. Nie ma to wpływu na dynamikę sprzedaży detalicznej ogółem. 18
MARZEC KOMUNIKAT O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ W porównaniu z lutym br. wzrost sprzedaży detalicznej odnotowano we wszystkich grupach, i tak np. w grupach: pojazdy samochodowe, motocykle, części (o 20,9%), pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach (o 20,4%), meble, RTV, AGD (o 17,1%), farmaceutki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny (o 14,6%), włókno, odzież, obuwie (o 14,4%), pozostałe (o 13,2%). W okresie styczeń marzec br. sprzedaż detaliczna była o 1,6% wyższa niż w analogicznym okresie ub. r. Największy wzrost odnotowano w grupach farmaceutki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny (o 24,7%) oraz pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach (o 21,0%). Największy spadek odnotowano natomiast w grupach prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach (o 13,8%) oraz pozostałe (o 9,9%). Sprzedaż hurtowa zrealizowana przez jednostki handlowe w marcu br. zmniejszyła się o 13,5% w porównaniu z danymi ubiegłorocznymi, ale wzrosła w porównaniu z lutym br. o 21,6%. W przedsiębiorstwach hurtowych sprzedaż w skali roku obniżyła się o 15,8%, natomiast w skali miesiąca wzrosła o 21,1%. W okresie styczeń marzec br. w porównaniu z analogicznym okresem ub. r. sprzedaż hurtowa w przedsiębiorstwach handlowych zmniejszyła się o 12,8%, a w przedsiębiorstwach hurtowych o 14,8%. 19
WYBRANE DANE O WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM A 2011 B 2012 SPIS TREŚCI I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw a (w tys. osób)... A 744,2 746,4 744,8 744,4 744,2 745,5 745,7 744,4 742,5 742,2 741,6 740,7 B 742,1 744,0 744,8 poprzedni miesiąc = 100... A 102,3 100,3 99,8 100,0 100,0 100,2 100,0 99,8 99,7 100,0 99,9 99,9 B 100,2 100,3 100,1 analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100... A 101,5 101,9 101,8 101,9 101,7 101,9 102,0 102,2 101,9 102,3 102,2 101,9 B 99,7 99,7 100,0 w tym górnictwo i wydobywanie... A 116,9 116,9 116,6 116,3 116,3 116,3 116,2 116,2 116,5 117,2 117,5 118,0 B 118,5 118,7 118,5 poprzedni miesiąc = 100... A 100,5 100,0 99,7 99,7 100,0 100,0 100,0 100,0 100,2 100,6 100,3 100,4 B 100,5 100,2 99,8 analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100... A 97,5 97,1 97,1 97,5 97,8 98,0 98,3 98,7 98,9 99,7 100,2 101,4 B 101,4 101,5 101,7 Bezrobotni zarejestrowani b (w tys. osób)... A 196,2 201,5 201,4 193,9 186,1 178,3 176,4 175,7 176,7 177,5 181,9 186,2 B 201,4 206,3 204,8 Stopa bezrobocia bc (w %)... A 10,6 10,8 10,8 10,5 10,1 9,7 9,6 9,6 9,6 9,7 9,9 10,1 B 10,8 11,1 11,0 Oferty pracy (zgłoszone w ciągu miesiąca)... A 6278 6490 9752 8168 8668 8398 7631 8964 9054 7520 6264 4795 B 8152 7684 10240 Liczba bezrobotnych na 1 ofertę pracy b... A 43 37 28 30 28 25 26 23 21 25 29 40 B 33 31 27 Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw a (w zł)... A 3512,61 3829,27 3703,70 3877,77 3677,38 3864,71 3965,32 3811,83 3806,52 3736,44 3912,57 5005,42 B 3970,41 3735,25 4003,15 poprzedni miesiąc = 100... A 74,1 109,0 96,7 104,7 94,8 105,1 102,6 96,1 99,9 98,2 104,7 127,9 B 79,3 94,1 107,2 analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100... A 106,8 102,6 103,3 109,6 108,1 107,4 110,8 107,1 107,1 105,6 102,5 105,5 B 113,0 97,5 108,1 w tym górnictwo i wydobywanie... A 4863,61 7050,67 5200,80 6467,07 5330,83 5916,57 6740,53 5908,83 5528,52 5390,96 5750,53 12062,85 B 6819,06 5611,64 5684,81 poprzedni miesiąc = 100... A 43,2 145,0 73,8 124,3 82,4 111,0 113,9 87,7 93,6 97,5 106,7 209,8 B 56,5 82,3 101,3 analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100... A 107,2 98,6 104,7 124,5 116,1 115,8 130,8 117,7 107,5 105,1 95,4 107,3 B 140,2 79,6 109,3 a W przedsiębiorstwach z większą od 9 liczbą pracujących. b Stan w końcu okresu. c Udział zarejestrowanych bezrobotnych w cywilnej ludności aktywnej zawodowo, szacowanej na koniec każdego miesiąca. 20