SPIS TREŚCI I. ZAKRES OFEROWANYCH OZNACZEŃ... 3 II. HARMONOGRAM... 3 III. POSTĘPOWANIE Z OBIEKTEM BADAŃ... 3 IV. RAPORTOWANIE WYNIKÓW BADAŃ... 4 V. MODEL STATYSTYCZNY... 4 VI. KOSZTY UCZESTNICTWA... 6 str. 2/str. 6
I. ZAKRES OFEROWANYCH OZNACZEŃ Uczestnik programu otrzyma 3 różne próbki pyłu, przygotowanego z surowców, materiałów bądź odpadów przemysłowych, zawierające od 13 do 1000 µg/mg kwarcu i/lub krystobalitu. Zakres wartości spodziewanych dla obiektów badania biegłości jest zgodny z zakresem akredytacji Organizatora badania biegłości w ramach działalności Centrum Badań Węgla i Środowiska, tj. AB 300. Zaleca się, aby Uczestnicy programu stosowali metodę badań zgodną z: Respirabilna krystaliczna krzemionka: kwarc i krystobalit. Oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy metodą spektrometrii w podczerwieni (FT-IR), w pastylkach z KBr. Maciejewska A. 2012. Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 4(74), 117-130. II. HARMONOGRAM Harmonogram wraz z poszczególnymi etapami realizacji badań przedstawiono w Tabeli 1. Organizator zastrzega sobie prawo do przesunięcia terminów dla rundy lub odstąpienia od jej realizacji w przypadku niewystarczającej populacji Uczestników. Tabela 1. Harmonogram przebiegu poszczególnych rund dla obiektu respirabilna krystaliczna krzemionka w programie ŚRODOWISKO (NA) RUNDA I/KKb/16 DATA Termin nadsyłania zgłoszeń 06.05.16 Data wysłania próbek do Uczestników przez Organizatora 10.05.16 Wysyłanie wyników przez Uczestników do 03.06.16 Data wysłania Raportu przez Organizatora do 20.06.16 Wyniki otrzymane po terminach wyszczególnionych w harmonogramie programu nie będą uwzględniane w raportach. III. POSTĘPOWANIE Z OBIEKTEM BADAŃ Organizator poprzez odpowiednie pakowanie obiektów badań zapewnia stabilność próbek, od momentu ich przygotowania do chwili dostarczenia do Uczestników. Oznaczenia należy wykonać bezpośrednio po rozpakowaniu próbki. Uczestnik jest zobowiązany do potwierdzenia otrzymania obiektu badań poprzez wybranie odpowiedniej opcji ( Odebrany bez zastrzeżeń / Uszkodzony ) na Platformie Ośrodka Badań Biegłości. W przypadku zgłoszenia uszkodzenia obiektu badań, Organizator skontaktuje się z Uczestnikiem celem podjęcia dalszych kroków. Równocześnie z próbkami każdy Uczestnik otrzymuje Indywidualną Kartę Rundy (formularz FPS- PT/09/04) zawierającą kod identyfikujący Uczestnika oraz najważniejsze terminy dotyczące danej rundy porównań. str. 3/str. 6
IV. RAPORTOWANIE WYNIKÓW BADAŃ Uczestnicy są zobowiązani do przekazania wyników zadeklarowanych oznaczeń w terminie przewidzianym Harmonogramem badań. W wyjątkowych przypadkach, Organizator na pisemną prośbę Uczestnika, może wydłużyć termin wprowadzania wyników z zastrzeżeniem, że ostateczna data przesłania wyników nie może wpłynąć na termin wydania Raportu z Badań Biegłości. Uczestnicy przesyłają wyniki oznaczeń zadeklarowanych parametrów korzystając z elektronicznego formularza na Platformie Ośrodka Badań Biegłości. Szczegółowa instrukcja obsługi Platformy Ośrodka Badań Biegłości, w tym wprowadzania wyników, jest dostępna na stronie internetowej Organizatora. Po wprowadzeniu wszystkich wyników, formularz należy zatwierdzić, a wygenerowany Arkusz Wyników Badań (formularz FPS-PT/09/01) podpisać i przesłać na adres poczty elektronicznej Organizatora: labtest@clpb.pl. W Raporcie będą uwzględniane wyłącznie wyniki dostarczone na autoryzowanym Arkuszu Wyników Badań. Nieprzekazanie Organizatorowi autoryzowanego Arkusza Wyników Badań jest traktowane równoznacznie z ich niedostarczeniem. W szczególnych przypadkach, jak np. brak dostępu do sieci Internet bądź niedostępność Platformy Ośrodka Badań Biegłości, Organizator dopuszcza możliwość przekazania wyników w innej formie, na formularzu przesłanym Uczestnikowi przez Organizatora. V. MODEL STATYSTYCZNY Organizator badań biegłości w zależności od ilości Uczestników biorących udział w danej rundzie programu decyduje o wyborze odpowiedniego modelu statystycznego i metod analizowania danych. Wartość przypisana x pt jest wyznaczana na podstawie wyników uczestniczących laboratoriów lub wyników laboratoriów eksperckich przy użyciu metod odpornych, zgodnych z normą ISO 13528:2015. Niepewność wartości przypisanej jest każdorazowo oszacowywana zgodnie z wyrażeniem: u(x pt ) = 1,25 s gdzie: s odporne odchylenie standardowe wyników Uczestników, obliczane przy wykorzystaniu jednej z metod opisanych w ISO 13528:2015 Annex C, p liczba wyników. p (1) Wartość odchylenia standardowego do oceny biegłości zostanie wyznaczona zgodnie z pkt. 8.6 normy ISO 13528:2015 na podstawie wyników otrzymanych od Uczestników rundy i będzie oszacowywana jako odporne odchylenie standardowe z zastosowaniem jednej z metod odpornych statystycznie opisanych w ISO 13528:2015 Annex C. Wyniki uczestników zostaną ocenione przy zastosowaniu wskaźnika z/z i wskaźnika zeta. Wskaźnik z jest definiowany wyrażeniem (2): str. 4/str. 6
gdzie: z = x i x pt σ pt (2) x i średnia danego parametru uzyskana przez Uczestnika badań, x pt wartość przypisana dla danego parametru, σ pt odchylenie standardowe dla oceny biegłości. Dla wskaźnika oceny z przyjmuje się następujące kryteria oceny: z 2,0 wynik zadowalający, 2,0 < z < 3,0 wynik wątpliwy, z 3,0 wynik niezadowalający. W przypadkach, w których niepewność wartości przypisanej jest zbyt duża w stosunku do odpornego odchylenia standardowego wyników (u(x pt ) 0,3s ), do oceny biegłości będzie stosowany wskaźnik z definiowany wyrażeniem (3): gdzie: z = x i x pt σ pt 2 + u(x pt ) 2 (3) x i średnia danego parametru uzyskana przez Uczestnika badań, x pt wartość przypisana dla danego parametru, σ pt odchylenie standardowe dla oceny biegłości, u(x pt ) niepewność standardowa wartości przypisanej. Dla wskaźnika oceny z przyjmuje się następujące kryteria oceny: z 2,0 wynik zadowalający, 2,0 < z < 3,0 wynik wątpliwy, z 2,0 wynik niezadowalający. Uczestnicy są zobligowani do podawania wyniku pomiaru wraz z niepewnością. Umożliwia to ocenę biegłości przy użyciu wskaźnika zeta,definiowanego wyrażeniem (4): gdzie: zeta = x i x pt 2 u lab + u(x pt ) 2 (4) x i średnia danego parametru uzyskana przez Uczestnika badań, x pt wartość przypisana dla danego parametru, u lab niepewność standardowa wyniku Uczestnika, u(x pt ) niepewność standardowa wartości przypisanej. Dla wskaźnika oceny zeta przyjmuje się następujące kryteria oceny: zeta 2,0 wynik zadowalający, 2,0 < zeta < 3,0 wynik wątpliwy, zeta 3,0 wynik niezadowalający. str. 5/str. 6
Akceptacja wyżej wymienionych ustaleń jest jednoznaczna ze zgodą na porównanie i komentowanie wyników otrzymanych różnymi metodami badań. VI. KOSZTY UCZESTNICTWA Udział w badaniach biegłości z zakresu oznaczania zawartości kwarcu i krystobalitu w pyłach jest płatny i wynosi 1200 zł netto niezależnie od liczby oznaczeń wykonanych przez Uczestnika. W przypadku równoczesnego uczestnictwa w rundzie I/Wkk/16 programu Środowisko, ŚR/PT udział jest darmowy. Faktura zostanie wystawiona po zakończonej rundzie, nie wcześniej niż w dniu opublikowania Raportu z badań. Termin płatności wynosi 14 dni od daty otrzymania faktury. Istnieje możliwość wydłużenia terminu płatności w przypadku kiedy Uczestnik pisemnie zwróci się do Organizatora z taką prośbą. str. 6/str. 6