TRANSSEKTOROWY CHARAKTER CYBERBEZPIECZEŃSTWA:

Podobne dokumenty
WIELOWYMIAROWOŚĆ (KOMPLEKSOWOŚĆ) CYBERBEZPIECZEŃSTWA

STRATEGICZNE FORUM BEZPIECZEŃSTWA STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP

BIAŁA KSIĘGA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP

Stanisław Koziej KWADRYGA POLSKICH GRZECHÓW STRATEGICZNYCH W KIEROWANIU BEZPIECZEŃSTWEM NARODOWYM

1

Stanisław Koziej MIĘDZYNARODOWE I KRAJOWE UWARUNKOWANIA BEZPIECZEŃSTWA POLSKI

@SKoziej.

Stanisław KOZIEJ STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA POLSKI W WARUNKACH HYBRYDOWEJ ZIMNEJ WOJNY

BEZPIECZEŃSTWO POLSKI W OBLICZU WYZWAŃ XXI WIEKU

Stanisław Koziej. Bezpieczeństwo Polski w warunkach nowej, hybrydowej zimnej wojny między Rosją i Zachodem

Stanisław Koziej ODSTRASZANIE W WARUNKACH HYBRYDOWEJ ZIMNEJ WOJNY

TŁUMACZENIE Unia i NATO powinny się wzajemnie uzupełniać

@SKoziej.

ZDROWIE A BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE: UJĘCIE STRATEGICZNE

Stanisław Koziej EWOLUCJA ŚRODOWISKA BEZPIECZEŃSTWA W WARUNKACH NOWEJ ZIMNEJ WOJNY

Stanisław Koziej STRATEGICZNE UWARUNKOWANIA WSPÓŁCZESNEGO BEZPIECZEŃSTWA

Doktryna cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej

Doktryna cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej

DOKTRYNA CYBERBEZPIECZEŃSTWA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

@SKoziej.

CIĄGŁOŚĆ I ZMIANA BEZPIECZEŃSTWA IIIRP

Krajowe Ramy Polityki Cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej na lata znaczenie i najbliższe działania

ZAKŁAD EUROPEISTYKI. 1

1

STRATEGICZNY PRZEGLĄD BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO. (slajdy)

Spis treści. Wprowadzenie. I. KSZTAŁCENIE OBRONNE MŁODZIEśY W POLSCE (TRADYCJE I WSPÓŁCZESNOŚĆ)

Stanisław Koziej NOWA ZIMNA WOJNA MIĘDZY ROSJĄ I ZACHODEM: ZAGROŻENIA I WYZWANIA. Tezy do dyskusji.

TERRORYZM JAKO STRATEGICZNE ZAGROŻENIE W WARUNKACH

ROSYJSKA DOKTRYNA MILITARNA NA POTRZEBY NOWEJ ZIMNEJ WOJNY

BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE cz. IV. Polska w systemie bezpieczeństwa międzynarodowego

HYBRYDOWA ZIMNA WOJNA MIĘDZY ROSJĄ I ZACHODEM: REALNOŚĆ CZY EWENTUALNOŚĆ?

UNIWERSYTET WARSZAWSKI III Uniwersyteckie Dni Dyplomacji r. Stanisław Koziej ISTOTA I CHARAKTER NOWEJ ZIMNEJ WOJNY.

1

PROGRAM PRZYSPOSOBIENIA OBRONNEGO

PROJEKT, 24 lipca 2015r. DOKTRYNA BEZPIECZEŃSTWA INFORMACYJNEGO RP

MIEJSCE I ROLA NACZELNEGO DOWÓDCY SIŁ ZBROJNYCH W POŁĄCZONEJ OPERACJI OBRONNEJ W WYMIARZE NARODOWYM I SOJUSZNICZYM

Wrocław, r. Stanisław Koziej ROSJA JAKO WYZWANIE I ZAGROŻENIE DLA NATO

BEZPIECZEŃSTWO CYBERPRZESTRZENI REKOMENDACJE STOWARZYSZENIA EURO-ATLANTYCKIEGO

STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA MORSKIEGO PAŃSTWA. Kmdr prof. dr hab. Tomasz SZUBRYCHT

Stanisław Koziej. POLITYCZNO-STRATEGICZNE PROBLEMY BEZPIECZEŃSTWA POLSKI I ICH KONSEKWENCJE DLA GOSPODARKI: czy mamy się czego obawiać

Koncepcja strategiczna obrony obszaru północnoatlantyckiego DC 6/1 1 grudnia 1949 r.

DOKTRYNA GIERASIMOWA DR KRZYSZTOF LIEDEL DYREKTOR CBNT CC

PROGRAM PRZYSPOSOBIENIA OBRONNEGO

SYSTEM STRATEGICZNEJ ODPORNOŚCI KRAJU I ROLA W NIM PODMIOTÓW NIEPAŃSTWOWYCH

RYZYKA W KIEROWANIU BEZPIECZEŃSTWEM NARODOWYM

1. Komisja Obrony Narodowej na posiedzeniu w dniu 20 października 2016 roku rozpatrzyła projekt ustawy budżetowej na 2017 rok w zakresie:

UMCS, Lublin 28 listopada 2016 r. Stanisław Koziej PAŃSTWO JAKO PODMIOT BEZPIECZEŃSTWA: CIĄGŁOŚĆ I ZMIANA

Nowa Strategia Cyberbezpieczeństwa RP na lata główne założenia i cele

Stanisław Koziej SZCZYT NATO W WARSZAWIE W OBLICZU NOWEJ ZIMNEJ WOJNY

BBN: "Dekalog priorytetów strategicznych w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego RP" (komunikat)

Bezpieczeństwo ' polityczne i wojskowe

Stanisław Koziej. CZY POLSKA JEST DZIŚ BEZPIECZNA? Bezpieczeństwo Polski w obliczu nowej zimnej wojny(?)

Stanisław Koziej BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE POLSKI

WYBRANE DOKUMENTY ORAZ OPRACOWANIA WYDANE PRZEZ BIURO BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO W LATACH

Sylabus przedmiotu: System bezpieczeństwa narodowego

2. W Dniu specjalności student/ka ma możliwość zapoznania się bezpośrednio od kadry kierowniczej ISBiO, z charakterystyką wszystkich specjalności

KONCEPCJA SYSTEMU STRATEGICZNEJ ODPORNOŚCI KRAJU

W Y T Y C Z N E R A D Y M I N I S T R Ó W

KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Siły Zbrojne w Systemie Bezpieczeństwa Narodowego i Międzynarodowego. 2. KIERUNEK: Bezpieczeństwo Narodowe.

WYTYCZNE WÓJTA - SZEFA OBRONY CYWILNEJ GMINY

ZNACZENIE TELEKOMUNIKACJI I TELEINFORMATYKI W SYSTEMIE BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA

Stanisław Koziej BEZPIECZEŃSTWO MILITARNE W SYSTEMIE BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO RP: ZERWANIE CIĄGŁOŚCI STRATEGICZNEJ

studia II. stopnia, niestacjonarne Rok I Semestr I Nazwa przedmiotu WY CA KW LB Forma zal.

Obszary tematyczne do pytań na egzamin dyplomowy kierunek: Bezpieczeństwo Wewnętrzne

PLAN STUDIÓW NIESTACJONARNYCH I stopnia KIERUNEK: BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE PROFIL: PRAKTYCZNY

PLAN STUDIÓW STACJONARNYCH I stopnia KIERUNEK: BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE PROFIL: PRAKTYCZNY

Rok I Semestr I Nazwa przedmiotu WY CA KW LB Forma zal. Punkty ECTS Teoria i metodologia wiedzy o

SYSTEM ZARZĄDZANIA ROZWOJEM POLSKI NOWY MODEL. Spała, dnia 19 października 2017 r.

@SKoziej.

Informacja BBN nt. nowej Narodowej Strategii Wojskowej USA

S Y S T E M B E Z P I E C Z E Ń S T W A N A R O D O W E G O A R T U R J. D U B I E L

15615/17 krk/dj/mak 1 DGD 1C

ROLA SIŁ ZBROJNYCH RP WE WSPARCIU ORGANÓW ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ PODCZAS SYTUACJI KRYZYSOWYCH

ZARZĄDZENIE NR WÓJTA GMINY WÓLKA. z dnia 27 stycznia 2017 r.

Szanowny Panie Przewodniczący, Szanowne Panie i Panowie Posłowie! W wystąpieniu skupię się na zagadnieniach przedstawionych na slajdzie: -

BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE I stopień studia stacjonarne

YADEMECUM NATO. Wydanie jubileuszowe. Dom Wydawniczy Bellona. przy współpracy. Departamentu Społeczno-Wychowawczego MON Biura Prasy i Informacji MON

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Ekonomika bezpieczeństwa państwa w zarysie Autor: redakcja naukowa Janusz Płaczek

jako filarów bezpieczeństwa euroatlantyckiego

ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY. CZĘŚĆ OGÓLNA 60 zagadnień STUDIA I STOPNIA KIERUNEK BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE

@SKoziej.

Wybrane aspekty. bezpieczeństwa społecznego. Wykład wprowadzający. Bezpieczeństwo społeczne - tematyka wykładów. Przedmiotowe efekty kształcenia

PYTANIA EGZAMINACYJNE. (egzamin licencjacki) I STOPIEŃ - Bezpieczeństwo Narodowe

WYTYCZNE do szkolenia obronnego w działach administracji rządowej gospodarka morska, rybołówstwo oraz żegluga śródlądowa w 2016 roku

KONCEPCJA ROZWOJU MARYNARKI WOJENNEJ

UŁaz

Wykaz zagadnień do egzaminu magisterskiego na kierunku BEZPIECZEŃSTWO NARODOWE

RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTER ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI

Strategiczne kierunki działań Województwa Opolskiego dla obszarów wiejskichna lata

Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013

Stanisław Koziej INTERESY NARODOWE

ROCZNY PLAN DZIAŁANIA SZEFA OBRONY CYWILNEJ WROCŁAWIA MIASTA NA PRAWACH POWIATU W ZAKRESIE OBRONY CYWILNEJ W 2013 ROKU.

31. Organem właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego na terenie województwa jest a) wojewoda, b) Marszałek województwa, c) Sejmik województwa.

KIERUNEK: BEZPIECZEŃSTWO MIĘDZYNARODOWE Studia niestacjonarne. Semestr I. Globalizacja i regionalizacja. Studia nad bezpieczeństwem

Lp. Specjalność: System militarny państwa. 1 System obronny Stanów Zjednoczonych. dr hab. Zenon Trejnis, prof. WAT Promotor

Transkrypt:

IBK, Warszawa, 25.10.2016 Stanisław Koziej TRANSSEKTOROWY CHARAKTER CYBERBEZPIECZEŃSTWA: Strategiczne wyzwania dla Polski i NATO 1

PLAN 1. Istota i charakter cyberbezpieczeństwa 2. Polska: strategiczne wyzwania w dziedzinie cyberbezpieczeństwa 3. Cyberbezpieczeństwo w ramach NATO 2

CYBERBEZPIECZEŃSTWO JAKO RODZAJ BEZPIECZEŃSTWA Bezpieczeństwo Bezpieczeństwo jako kategoria polityczna Bezpieczeństwo informacyjne Cyberbezpieczeństwo 3

Bezpieczeństwo informacyjne państwa - transsektorowy obszar bezpieczeństwa, którego treść odnosi się do środowiska informacyjnego (w tym cyberprzestrzeni) państwa; proces, którego celem jest zapewnienie bezpiecznego funkcjonowania państwa w przestrzeni informacyjnej poprzez panowanie we własnej, wewnętrznej, krajowej infosferze oraz efektywną ochronę interesów narodowych w zewnętrznej (obcej) infosferze. Osiąga się to poprzez realizację takich zadań jak: zapewnienie adekwatnej ochrony posiadanych zasobów informacyjnych oraz ochrony przed wrogimi działaniami dezinformacyjnymi i propagandowymi (w wymiarze defensywnym) przy jednoczesnym zachowaniu zdolności do prowadzenia wobec ewentualnych przeciwników (państw lub innych podmiotów) działań ofensywnych w tym obszarze. 4

Cyberbezpieczeństwo państwa (bezpieczeństwo państwa w cyberprzestrzeni) - transsektorowy obszar bezpieczeństwa, obejmujący proces zapewniania bezpiecznego funkcjonowania w cyberprzestrzeni państwa jako całości, jego elementów (struktur, osób fizycznych i osób prawnych, w tym przedsiębiorców i innych podmiotów nieposiadających osobowości prawnej) oraz będących w ich dyspozycji systemów teleinformatycznych i zasobów informacyjnych. 5

Rozróżnienie pojęć: BEZPIECZEŃSTWO PAŃSTWA W CYBERPRZESTRZENI oraz BEZPIECZEŃSTWO CYBERPRZESTRZENI PAŃSTWA (raczej ochrona cyberprzestrzeni) 6

CYBERBEZPIECZEŃSTWO A CYBEROBRONA I CYBEROCHRONA Cyberbezpieczeństwo Cyberobrona (cyberbezpieczeństwo militarne, w siłach zbrojnych, w walce zbrojnej) Cyberochrona (cyberbezpieczeństwo pozamilitarne) 7

Kierowanie bezpieczeństwem narodowym dyplomatyczny militarny wywiadowczy kontrwywiadowczy prawa i porządku publicznego ratownictwa kulturowy edukacyjny socjalny demograficzny migracyjny finansowy energetyczny transportowy infrastruktury krytycznej środowiska naturalnego TRANSSEKTOROWOŚĆ I WIELOPOZIOMOWOŚĆ CYBERBEZPIECZEŃSTWA DZIEDZINY BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO Obronna Ochronna Społeczna Gospodarcza SEKTORY BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO Struktury rządowe Struktury samorządowe Podmioty prywatne (pozapaństwowe, pozarządowe) Obywatele 8

Cyberbezpieczeństwo w procesie planowania strategicznego (w cyklu strategicznym) SAMOIDENTYFIKACJA STRATEGICZNA Diagnoza państwa jako podmiotu bezpieczeństwa narodowego (podstawy bezpieczeństwa narodowego) i identyfikacja interesów narodowych i celów strategicznych w dziedzinie bezpieczeństwa ŚRODOWISKO BEZPIECZEŃSTWA Ocena i prognoza środowiska bezpieczeństwa scenariusze rozwoju zewnętrznych i wewnętrznych uwarunkowań bezpieczeństwa STRATEGIA OPERACYJNA Koncepcja działań strategicznych sposoby osiągania celów strategicznych w przewidywanych uwarunkowaniach bezpieczeństwa STRATEGIA PREPARACYJNA Koncepcja przygotowań systemu bezpieczeństwa narodowego sposoby utrzymywania i przekształcenia systemu bezpieczeństwa narodowego adekwatnie do przyszłych potrzeb operacyjnych 9

DOKTRYNA CYBERBEZPIECZEŃSTWA RP Strategiczny cel operacyjny: zapewnienie bezpiecznego funkcjonowania Rzeczypospolitej Polskiej w cyberprzestrzeni Ustawa o cyber- w stanach nadzwyczajnych PSDO, plany operacyjne, ćwiczenia Strategiczny cel preparacyjny: zbudowanie zintegrowanego systemu cyberbezpieczeństwa RP Rządowa Strategia Cyberbezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej na lata 2016-2020 Rozwój zdolności cyberobrony w siłach zbrojnych 10

informacja Uderzenie i manewr INFORMATYZACJA/CYBERNETYZACJA: TRZECIA FALA MODERNIZACJI TECHNICZNEJ SIŁ ZBROJNYCH System walki zbrojnej Manewr (ruch) Uderzenie (ogień) Informacja (cyber-) Pierwsza fala (pierwsza dekada XXIw.) Program Rozwoju SZ z 2001 r.: F-16, Rosomak, Spike Druga fala (druga dekada) Program Rozwoju SZ z 2012 r.: Systemy przeciwrakietowe, śmigłowce Trzecia fala (trzecia dekada) przyszły wieloletni program rozwoju SZ Cyberobrona Bezzałogowce (NPSB) Broń inteligentna z technologiami satelitarnymi 11

SUWERENNOŚĆ W CYBERPRZESTRZENI Wysoce zinformatyzowane systemy walki i wsparcia (WZSWiW), np.: systemy przeciwrakietowe, przeciwlotnicze, broń inteligentna (precyzyjna), bezzałogowce, samoloty, śmigłowce, okręty podwodne (rakiety i torpedy) Pewność wykorzystania takiego sprzętu zależy od pełnego dysponowania ich podsystemami informatycznymi ( panowanie cyber/informatyczne ) Dlatego przy zakupach obcych wysoce zinformatyzowanych systemów broni priorytetem priorytetów musi być uzyskanie dostępu do tzw. kodów źródłowych 12

CYBERBEZPIECZEŃSTWO W RAMACH NATO Cyberobrona jest częścią obrony kolektywnej na podstawie art.5. tak, jak obrona lądzie morzu i w powietrzu (szczyt w Warszawie) NATO uznaje, że prawo międzynarodowe stosuje się również odpowiednio do cyberprzestrzeni (Podręcznik talliński z 2013r.). NATO odpowiada za ochronę własnych sieci informatycznych oraz koordynację wysiłków narodowych, a także rozwój edukacji i ćwiczeń w zakresie cyberobrony. Państwa sojusznicze zobowiązały się do ochrony swoich sieci, wymiany informacji oraz wzajemnego wsparcia w zakresie cyberobrony (zapobieganie, powstrzymywanie, likwidacja skutków cyberataków), a także rozwijania swoich zdolności kompatybilnych w NATO (Warszawa). NATO podpisało porozumienie o cyber-współpracy z UE (TANDEM) 13

CYBERBEZPIECZEŃSTWO W HYBRYDOWEJ ZIMNEJ WOJNIE Cyberbezpieczeństwo coraz istotniejsza część zmagań informacyjnych w warunkach nowej, hybrydowej zimnej wojny (np. Chiny - USA, Rosja USA ) Potencjał cyberbezpieczeństwa NATO składnik strategicznej triady odstraszania: Potencjał informacyjny (komunikacji strategicznej), w tym cyberbezpieczeństwa (pilna potrzeba budowy!) Siły konwencjonalne ( czata, szpica, siły wzmocnienia) Siły nuklearne (strategiczne, TBJ program NS) 14

DZIĘKUJĘ 15