Świadomi dla czystego powietrza Szkolenia z zakresu przeciwdziałania niskiej emisji
Zanieczyszczenia powietrza w Polsce
Zanieczyszczeniem powietrza atmosferycznego jest wprowadzenie do powietrza substancji stałych, ciekłych lub gazowych w ilościach, które mogą ujemnie wpłynąć na zdrowie człowieka, klimat, przyrodę żywą, glebę, wodę lub spowodować inne szkody w środowisku Taką definicję podano w Ustawie z dnia 31.01.1980r O ochronie i kształtowaniu środowiska (Dz.U.Nr 3, poz. 6).
Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego można podzielić ze względu na sposób w jaki dane zanieczyszczenie znalazło się w atmosferze: zanieczyszczenie pierwotne, zanieczyszczenie wtórne. Zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego można podzielić ze względu na ich stan skupienia: aerozole, pyły, zanieczyszczenia gazowe.
Główne zanieczyszczenia środowiska atmosferycznego to : 1. Cząstki stałe w postaci dymów i pyłów 2. Tlenki azotu 3. Tlenki siarki 4. Tlenki węgla 5. Węglowodory Stanowią one nieco więcej niż 90% zanieczyszczeń
Mikropyły groźne zanieczyszczenie powietrza pył zawieszony, PM, ang. particulate matter): mieszanina substancji organicznych i nieorganicznych, stałych i ciekłych tworzących cząstki o średnicy 1 nm-100 µm zawieszone w powietrzu. W skład cząstek pyłów wchodzą: LZO (aceton, formaldehyd, węglowodory, terpeny) inne związki organiczne (WWA, PCB, PCDD/F) metale ciężkie węglan wapnia, chlorek sodu, siarczany, azotany, węgiel cząsteczkowy pyłek kwiatowy, zarodniki grzybów, fragmenty roślin
Źródła mikropyłów w powietrzu Pierwotne Wtórne NO x SO 2 NH 3 LZO Naturalne spalanie paliw ciekłych (Diesel) spalanie paliw stałych paleniska domowe przemysł ścieranie powierzchni dróg, opon samochodowych, klocków i tarcz hamulcowych (kurz uliczny) erupcje wulkanów pożary lasów emisja aerozolu soli morskiej burze piaskowe erozja wietrzna gleb i skał
Źródła zanieczyszczeń powietrza liniowe - głównie komunikacyjne zanieczyszczenia, które odpowiadają za emisję metali ciężkich, tlenków węgla i azotu, np. spaliny samochodowe; powierzchniowe - są to piecyki domowe, kotłownie, niewielkie zakłady przemysłowe emitujące głównie dwutlenki siarki i pyły; punktowe - to głównie wielkie zakłady przemysłowe, które emitują pyły, dwutlenki siarki, tlenki azotu i węgla, metale ciężkie oraz drobne krople cieczy, np. kropelki kwasów lub rozpuszczalników;
Mikropyły - zagrożenia dla zdrowia i życia! Negatywny wpływ PM na organizm człowieka zależy w największym stopniu od wielkości cząstek inhalowanego pyłu oraz czasu ekspozycji: stres oksydacyjny w płucach i mięśniu sercowym zwiększenie ryzyka zawału serca i nowotworów układu oddechowego zwiększenie ryzyka miażdżycy zwiększenie liczby zachorowań na POChP i raka płuc skrócenie długości życia średnio o 9 miesięcy Lippmann M., 2010. Journal of Exposure Science and Environmental Epidemiology 20, 117-118 www.epa.gov
www.epa.gov Klasyfikacja PM (wielkość cząstek pyłu) TSP PM 10 PM 2,5 10-100 µm 2,5-10 µm 0,2-2,5 µm
Wpływ zanieczyszczeń powietrza na środowisko
Węglowodory Do szkodliwych związków organicznych zaliczamy węglowodory nasycone, nienasycone, aromatyczne, zawierające grupy funkcyjne. Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) powodują choroby nowotworowe. Międzynarodowa Agencja do Badań nad Rakiem (IARC) w 1983 uznała za rakotwórcze w stosunku do ludzi i zwierząt 30 WWA, między innymi benzo[a]piren i benzo[a]antracen. Wykazują silną tendencję do adsorpcji na powierzchni cząstek pyłowych.
Dioksyny to grupa związków w skład której wchodzą polichloro- i polibromopochodne dibenzo-p-dioksyny i dibenzofuranu. Dioksyny działają silnie mutagennie, naruszając właściwą strukturę kodu genetycznego rozmnażających się komórek żywych organizmów Działają również teratogennie czyli uszkadzają płód.
Źródła wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) : elektrociepłownie i gospodarstwa domowe (ogrzewanie i gotowanie) (51%), spalanie na wolnym powietrzu (28%) przemysł (np. huty aluminium) (20%) transport samochodowy (0.9%). Źródłem dioksyn jest produkcja niektórych herbicydów i fungicydów (np.2,4,5-t i pentachlorofenolu) pożary i eksplozje dużych transformatorów elektrycznych, spalanie różnych odpadków organicznych, zwłaszcza śmieci z wysypisk komunalnych.
Normy PM 10 Norma dobowa - poziom dopuszczalny stężenia średniodobowego dla pyłu PM10 wynosi 50 μg/m3 (czyli 50 mikrogramów na 1 metr sześcienny) i może być przekraczany nie więcej niż 35 razy w ciągu roku. Norma roczna - poziom dopuszczalny stężenia średniorocznego wynosi 40 μg/m3. Poziom informowania - 200 μg/m3 to poziom informowania społeczeństwa o zagrożeniu dla stężenia 24-godzinnego. Poziom alarmowy - 300 μg/m3 to poziom alarmowy dla stężenia 24-godzinnego.
Normy
Sytuacja globalna PM-10
PM 10 w Europie
PM 2,5 w Europie
PM 10 w Polsce - dobowa
PM 10 w Polsce - roczna
Procent stref zaliczonych do odpowiednich klas
PM 10 - dolnośląskie
Benzoalfapiren w Polsce
Benzoalfapiren
PM 2,5 w Polsce
PM 2,5 w Polsce
Udział poszczególnych sektorów w emisji PM 2,5
Zanieczyszczenia w podziale na strefy
Zanieczyszczenia miast w Europie
Zanieczyszczenia miast w Polsce
Dziękuję za uwagę! Kontakt: dariokrato@gmail.com tel. 792 900 144