K.026/12 Kobiety i mężczyźni o sytuacji w Polsce Warszawa, kwiecień 2012 r. Kobiety i mężczyźni różnią się w ocenie tego, co dzieje się w naszym kraju mężczyźni patrzą bardziej optymistycznie zarówno ogólnie na sytuację w Polsce, jak i na gospodarkę oraz rynek pracy. Polacy, niezależnie od płci, dostrzegają potrzebę wprowadzenia zmian. Obie grupy są zgodne, że obszary takie jak służba zdrowia, budowa dróg, czy finanse publiczne potrzebują zmian. Ponadto kobiety częściej mówią o potrzebie zmian w systemie edukacji. Podobnie jak to było w przypadku oceny sytuacji w Polsce, również i tym razem kobiety częściej niż mężczyźni mają negatywne nastawienie do wprowadzenia europejskiej waluty. NIP: 526-02-11-819; REGON: 011003524 BNP Paribas Bank Polska S.A. nr konta: 17 1600 1127 0003 0127 9804 6001 Sąd Rejonowy dla M.St. Warszawy XIII Wydział, KRS 0000059619, Kapitał zakładowy: 500.000 zł, w pełni opłacony
Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS Polska. Większość raportów zawierających wyniki opinii publicznej koncentruje się niemal wyłącznie na ogólnych deklaracjach wyrażanych w imieniu całego społeczeństwa przez wybranych losowo dorosłych Polaków. Szczegółowe opinie kobiet i mężczyzn w tych sprawach pojawiają się jakby przy okazji analizowania częstotliwości omawianego zjawiska czy sytuacji w wybranych grupach społeczno zawodowych. W wielu przypadkach różnice są bardzo wyraźne, w innych inaczej niż można by się spodziewać przedstawiciele obu grup są zgodni. Warto przyjrzeć się więc z bliska, co sądzą i jakie postawy częściej wyróżniają kobiety, a jakie mężczyzn 1. KOBIETY I MĘŻCZYŹNI O SYTUACJI W KRAJU Kobiety i mężczyźni różnią się w ocenie tego, co dzieje się w naszym kraju mężczyźni patrzą na sytuację w Polsce bardziej optymistycznie i to w każdym badanym aspekcie. Oceniając ogólną sytuację w Polsce, mężczyźni częściej wypowiadają się optymistycznie 28% z nich jest zdania, że sprawy w naszym kraju idą w dobrym kierunku, podczas gdy kobiet będących podobnego zdania jest tylko 17%. CZY PANA(I) ZDANIEM OGÓLNIE RZECZ BIORĄC SPRAWY W POLSCE IDĄ W DOBRYM CZY W ZŁYM KIERUNKU? w dobrym w złym mężczyźni 28% 65% 7% kobiety 17% 76% 7% Sondaż z 1-4 marca 2012 r., N=1000 powyżej 15 roku życia Zarówno wśród mężczyzn, jak i wśród kobiet przeważa odpowiedź, że Polska znajduje się w kryzysie, ale nieco lepsze opinie na temat kondycji polskiej gospodarki mają mężczyźni. Mężczyźni częściej niż kobiety uważają, że Polska znajduje się w stanie rozwoju (37% do 21%). Natomiast wśród kobiet częściej pojawiają się oceny negatywne (76% do 61%). 1 Raport został opracowany w oparciu o wyniki dotychczasowych badań. 2
JAK PAN(I) OCENIA OBECNY STAN POLSKIEJ GOSPODARKI? mężczyźni kobiety Gospodarka znajduje się w stanie dynamicznego rozwoju 3% 1% ROZWIJA SIĘ 37% 21% Gospodarka znajduje się w stanie powolnego rozwoju 34% 20% Gospodarka znajduje się w stanie lekkiego kryzysu 43% 54% JEST W KRYZYSIE 61% 76% Gospodarka znajduje się w stanie głębokiego kryzysu 18% 22% Trudno 2% 3% Sondaż z 1-4 marca 2012 r., N=1000 powyżej 15 roku życia Na pytanie czy uważa Pan(i), że w ciągu najbliższych trzech lat materialne warunki życia ludności poprawią się, czy pogorszą większość kobiet (57%) odpowiada negatywnie, w tym aż 15 % wypowiada się w sposób zdecydowany. Mężczyźni również przede wszystkim twierdzą, że nastąpi pogorszenie warunków materialnych (46%), jednak częściej wśród nich pojawiają się opinie neutralne będzie mniej więcej tak jak jest (35% - mężczyźni do 28% - kobiety) oraz minimalnie częściej opinie pozytywne (15% do 12%). CZY UWAŻA PAN(I), ŻE W CIĄGU NAJBLIŻSZYCH TRZECH LAT MATERIALNE WARUNKI ŻYCIA LUDNOŚCI W NASZYM KRAJU POPRAWIĄ SIĘ, CZY POGORSZĄ? mężczyźni kobiety Nastąpi wyraźna poprawa 1% 0% POPRAWA 15% 12% Nastąpi pewna poprawa 14% 12% BĘDZIE MNIEJ WIĘCEJ TAK SAMO 35% 28% Nastąpi pewne pogorszenie 36% 42% POGORSZENIE 46% 57% Nastąpi znaczne pogorszenie 10% 15% Trudno 4% 3% Sondaż z 1-4 marca 2012 r., N=1000 powyżej 15 roku życia 3
Wśród kobiet częściej niż wśród mężczyzn można spotkać pesymistki, które negatywnie oceniają możliwość znalezienia pracy (72% do 64%). Ponad połowa Polek (60%) uważa, że w Polsce jest o znalezienie jakiejkolwiek pracy. Mężczyzn wyrażających podobne zdanie jest nieco mniej 49% ale za to częściej w tej grupie występują zdecydowane poglądy w ogóle nie można znaleźć pracy (15% do 12% wśród kobiet). O tym, że w naszym kraju jest możliwość znalezienia pracy mówi co czwarta kobieta (25%) i prawie co trzeci mężczyzna (31%). JAK PAN(I) OCENIA MOŻLIWOŚĆ ZNALEZIENIA PRACY W POLSCE? mężczyźni kobiety Można bez większych kłopotów znaleźć dobrą pracę 2% 1% Można bez większych kłopotów znaleźć pracę, choć niekoniecznie 29% 24% taką, jaką by się chciało OPTYMIŚCI 31% 25% Trudno jest obecnie o znalezienie jakiejkolwiek pracy 49% 60% W ogóle nie można znaleźć pracy 15% 12% PESYMIŚCI 64% 72% Trudno 5% 3% Sondaż z 4-8 listopada 2011 r., N=1001 powyżej 15 roku życia 4
KOBIETY I MĘŻCZYŹNI O POTRZEBIE ZMIAN Polacy, niezależnie od płci, dostrzegają potrzebę wprowadzenia zmian. Trzy czwarte mężczyzn (75%) i trzy czwarte kobiet (75%) jest zdania, że w Polsce trzeba przeprowadzić jeszcze kilka poważnych zmian. W mniejszości (17% kobiet i 18% mężczyzn) natomiast są ci, którzy uważają, że wszystkie poważne zmiany zostały już przeprowadzone i teraz wystarczy je tylko poprawić. KTÓRA Z TYCH DWÓCH OPINII JEST BLIŻSZA PANA(I) POGLĄDOM? mężczyźni kobiety Wszystkie poważne zmiany w Polsce zostały już przeprowadzone, teraz wystarczy je tylko poprawiać W Polsce trzeba przeprowadzić jeszcze kilka poważnych zmian 18% 17% 75% 75% Trudno 7% 8% Sondaż z 3-6 lutego 2011 r., N=1005 powyżej 15 roku życia Opinie na temat dziedzin, w których te zmiany należałoby przeprowadzić nie różnią się znacząco wśród kobiet i mężczyzn. Przedstawiciele obu płci są zgodni, że obszary takie jak służba zdrowia (97% - mężczyźni, 96% - kobiety), budowa dróg (kobiety i mężczyźni po 96%), czy finanse publiczne (89% - mężczyźni, 92% - kobiety) potrzebują zmian. Natomiast w przypadku edukacji i wojska mężczyźni i kobiety nie są już tak zgodni. Trzy czwarte kobiet (75%) uważa, że potrzebne są zmiany w systemie edukacji, natomiast wśród mężczyzn tylko niecałe dwie trzecie (64%) podziela to zdanie. W przypadku wojska mniej, niż w przypadku innych dziedzin, jest osób, które zauważają potrzebę zmian. Mężczyźni częściej niż kobiety mają sprecyzowane zdanie w tej kwestii (60% do 52% w przypadku odp. tak i 30% do 27% w przypadku odp. nie). Kobietom natomiast trudniej jest ocenić, czy zmiany są potrzebne, czy też nie (21%). 5
JAKIE, W JAKICH DZIEDZINACH TE ZMIANY TRZEBA PRZEPROWADZIĆ? mężczyźni kobiety tak 97% 96% służba zdrowia budowa dróg finanse publiczne edukacja wojsko nie 3% 3% 0% 1% tak 96% 96% nie 4% 3% 0% 1% tak 89% 92% nie 6% 3% 5% 5% tak 64% 75% nie 28% 21% 8% 4% tak 60% 52% nie 30% 27% 10% 21% Sondaż z 3-6 lutego 2011 r., N=1005 powyżej 15 roku życia 6
KOBIETY I MĘŻCZYŹNI O WPROWADZENIU WALUTY EUROPEJSKIEJ Podobnie jak to było w przypadku oceny sytuacji w Polsce, również i tym razem kobiety częściej niż mężczyźni mają negatywne nastawienie do wprowadzenia europejskiej waluty. Co dziesiąta kobieta (10%) uważa, że wprowadzenie euro będzie czymś dobrym dla naszego kraju. Natomiast wśród mężczyzn odpowiedź taką usłyszeć można od 17% badanych. Zarówno w grupie mężczyzn, jak i w grupie kobiet ponad połowa respondentów uważa wprowadzenie wspólnej waluty za coś złego, przy czym wśród kobiet odpowiedź ta pada minimalnie częściej (57% do 52%). Taki sam odsetek badanych w obu grupach (po 26%) odpowiada w sposób neutralny nie będzie to ani nic dobrego, ani nic złego. CZY UWAŻA PAN(I), ŻE PRZYJĘCIE W POLSCE WSPÓLNEJ WALUTY EUROPEJSKIEJ EURO BĘDZIE OGÓLNIE RZECZ BIORĄC, CZYMŚ DOBRYM CZY ZŁYM? czymś dobrym czymś złym ani dobrym, ani złym mężczyźni 17% 52% 26% 5% kobiety 10% 57% 26% 7% Sondaż z 2-5 lutego 2012 r., N=1004 powyżej 15 roku życia Zdaniem większości kobiet (71%) i mężczyzn (67%) zamiana złotówki na euro będzie miała niekorzystny wpływ na gospodarstwa domowe. Przeciwnego zdania jest 7% kobiet i nieco więcej, bo 12% mężczyzn. Podobne w obu grupach są odsetki osób uważających, że nie będzie to miało żadnego wpływu na sytuację gospodarstw domowych (11% - mężczyźni, 10% - kobiety). 7
CZY PANA(I) ZDANIEM PRZYJĘCIE W POLSCE WALUTY EURO WPŁYNIE KORZYSTNIE CZY NIEKORZYSTKIE NA SYTUACJĘ PANA(I) GOSPODARSTWA DOMOWEGO? korzystnie niekorzystnie nie będzie miało wpływu mężczyźni 12% 67% 11% 10% kobiety 7% 71% 10% 12% Sondaż z 2-5 lutego 2012 r., N=1004 powyżej 15 roku życia O tym, że przyjęcie w Polsce waluty europejskiej niekorzystnie wpłynie na naszą gospodarkę częściej przekonane są kobiety (55% wśród kobiet do 50% wśród mężczyzn). Co czwarty mężczyzna (25%) uważa, że wpłynie to pozytywnie na gospodarkę, podczas gdy w przypadku kobiet jest to 18%. Kobiety natomiast często nie mają sprecyzowanej opinii na ten temat (20%). Brak wpływu na gospodarkę przewiduje 11% kobiet i 7% mężczyzn. CZY PANA(I) ZDANIEM PRZYJĘCIE W POLSCE WALUTY EURO WPŁYNIE KORZYSTNIE CZY NIEKORZYSTKIE NA POLSKĄ GOSPODARKĘ? korzystnie niekorzystnie nie będzie miało wpływu mężczyźni 25% 50% 11% 14% kobiety 18% 55% 7% 20% Sondaż z 2-5 lutego 2012 r., N=1004 powyżej 15 roku życia Jeśli chodzi o wpływ wprowadzenia wspólnej waluty na polską tożsamość narodową, to wśród mężczyzn zdania są podzielone 38% z nich uważa, że wpływ będzie niekorzystny, taki sam odsetek (38%) jest zdania, że nie będzie to miało żadnego wpływu. Przedstawicielki płci przeciwnej natomiast bardziej skłonne są mówić o niekorzystnym wpływie euro na tożsamość narodową Polaków (43%), jednak i wśród nich dość duży odsetek stanowią te, które nie przewidują żadnych zmian (33%). Co dziewiąty badany niezależnie od płci (po 11%) twierdzi, że zamiana złotówki na euro pozytywnie wpłynie na naszą tożsamość. 8
CZY PANA(I) ZDANIEM PRZYJĘCIE W POLSCE WALUTY EURO WPŁYNIE KORZYSTNIE CZY NIEKORZYSTKIE NA NASZĄ TOŻSAMOŚĆ NARODOWĄ? korzystnie niekorzystnie nie będzie miało wpływu mężczyźni 11% 38% 38% 13% kobiety 11% 43% 33% 13% Sondaż z 2-5 lutego 2012 r., N=1004 powyżej 15 roku życia Polki, nieco częściej niż Polacy, uważają, że nigdy nie powinniśmy przyjmować wspólnej waluty euro (39% do 34% wśród mężczyzn). Wśród mężczyzn natomiast więcej jest głosów, że należy zamienić złotówkę na euro, ale nie wcześniej niż w 2015 r. (37% do 35%). Propozycje wcześniejszych terminów przyjęcia euro pojawiają się rzadko. Wśród obu płci dość duży odsetek stanowią osoby, które nie mają sprecyzowanych opinii na ten temat (22% - mężczyźni, 21% - kobiety). W KTÓRYM ROKU, PANA(I) ZDANIEM, POLSKA POWINNA PRZYJĄĆ EURO? 2012 2013 2014 2015 lub później nigdy mężczyźni 2% 2% 3% 37% 34% 22% kobiety 2% 1% 2% 35% 39% 21% Sondaż z 2-5 lutego 2012 r., N=1004 powyżej 15 roku życia 9
PODSUMOWANIE W niniejszym raporcie przedstawione zostały opinie kobiet i mężczyzn na temat sytuacji w Polsce, ze szczególnym naciskiem na występujące różnice pomiędzy tymi grupami. Choć zarówno wśród kobiet i mężczyzn przeważają negatywne opinie badanych zjawiskach, to mężczyźni w swych ocenach są bardziej optymistyczni, zarówno jeśli chodzi o sytuację w kraju (w tym gospodarkę i rynek pracy), jak i o wprowadzenie wspólnej waluty. Natomiast w przypadku dostrzegania potrzeby wprowadzenia zmian badani, niezależnie od płci, są zgodni, że obszary takie jak służba zdrowia, budowa dróg, czy finanse publiczne potrzebują reform. Dodatkowo kobiety zauważają potrzebę zmian w systemie edukacji. 10