ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH Departament Statystyki Renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinne przyznane w 2008 roku z powodu wypadków przy pracy i chorób zawodowych Warszawa 2009
Opracował: Andrzej Kania Andrzej Czajkowski Akceptowała: Hanna Markowska Wicedyrektor Departamentu 3
Spis treści Nr strony 1. Wprowadzenie...5 2. Poszkodowani w wypadkach przy pracy dane GUS...9 3. Renty z tytułu niezdolności do pracy wypłacane przez ZUS...13 4. Renty z tytułu niezdolności do pracy wypadkowe przyznane w 2008 roku...17 5. Renty rodzinne wypłacane przez ZUS...67 6. Renty rodzinne wypadkowe przyznane w 2008 roku...71 7. Podsumowanie...84 4
1. WPROWADZENIE Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych są przyznawane ubezpieczonym, którzy doznali uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, a także członkom rodziny w przypadku śmierci ubezpieczonego wskutek takiego wypadku lub choroby. Zasady przyznawania i wypłaty świadczeń wypadkowych od 1 stycznia 2003 r. regulują ustawy: ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. nr 199, poz. 1673 z późn. zm.) oraz ustawa z dnia 30 października 2002 r. o zabezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków i chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz.U. nr 199, poz. 1674). Za wypadek przy pracy w myśl obowiązujących przepisów, uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności albo poleceń przełożonych, podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy nawet bez polecenia, w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy, a także: podczas podróży służbowej, podczas szkolenia w zakresie samoobrony lub przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe. Ustalenia okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy dokonuje się w protokole powypadkowym w odniesieniu do pracowników albo w karcie wypadku przy pracy w odniesieniu do pozostałych ubezpieczonych w trybie określonym przepisami Kodeksu pracy oraz rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 września 2004 r. w sprawie wzoru protokołu ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy (Dz.U. nr 227, poz. 2298). Tryb uznawania zdarzenia za wypadek przy pracy, kwalifikacja prawna zdarzenia, wzór karty wypadku i termin jej sporządzania są określone rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 19 grudnia 2002r. (Dz.U. nr 236, poz. 1992). 5
Za chorobę zawodową uważa się chorobę spowodowaną działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub sposobem wykonywania pracy, która została określona w wykazie chorób zawodowych, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002r. (Dz.U. nr 132, poz. 1115). W załączniku do rozporządzenia zostało wykazanych 20 chorób, które są uznawane za zawodowe oraz określono okres, w którym wystąpienie udokumentowanych objawów chorobowych upoważnia do rozpoznania choroby zawodowej, pomimo wcześniejszego zakończenia narażenia zawodowego. Podstawę do przyznania świadczeń z tytułu choroby zawodowej stanowi decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez właściwego inspektora sanitarnego oraz orzeczenie lekarza orzecznika o stopniu i trwałości naruszenia sprawności organizmu powodującego utratę zdolności do pracy i jego związku z chorobą. Następstwem wypadku przy pracy lub choroby zawodowej może być śmierć ubezpieczonego, czasowa lub długotrwała niezdolność do pracy lub powstanie uszczerbku na zdrowiu. Fakty te mogą stanowić podstawę roszczeń ubezpieczonych do wypłaty im świadczeń z tytułu ubezpieczenia wypadkowego. Z tytułu tego ubezpieczenia przysługują następujące świadczenia: zasiłek chorobowy - dla ubezpieczonego, u którego stwierdzono czasową niezdolność do pracy spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, świadczenie rehabilitacyjne - dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego z tytułu wypadku lub choroby zawodowej jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy, zasiłek wyrównawczy - dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, jednorazowe odszkodowanie - dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, lub dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty, renta z tytułu niezdolności do pracy - dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, renta szkoleniowa - dla ubezpieczonego, w stosunku do którego orzeczono celowość przekwalifikowania ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie spowodowaną wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, 6
renta rodzinna - dla uprawnionych członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty uprawnionego do renty z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, dodatek do renty rodzinnej - dla sieroty zupełnej, pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych oraz zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne w zakresie określonym ustawą. Przedmiotem analizy w poniższym opracowaniu są tylko świadczenia długookresowe przyznane poszkodowanym wskutek wypadków przy pracy lub chorób zawodowych, tj.: renta z tytułu niezdolności do pracy wypadkowa ubezpieczonemu z orzeczoną całkowitą lub częściową niezdolnością do pracy, renta rodzinna wypadkowa - członkom rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty. W wyniku pełnego ankietowego badania statystycznego przeprowadzonego w oddziałach ZUS przeanalizowano dane o 2 722 osobach, którym w 2008r. przyznano rentę wypadkową z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy lub choroby zawodowej oraz dane o 594 osobach, którym przyznano z tych tytułów rodzinne renty wypadkowe. 7
8
2. POSZKODOWANI W WYPADKACH PRZY PRACY DANE GUS 9
10
Dane GUS TABL. 1 POSZKODOWANI W WYPADKACH PRZY PRACY WEDŁUG WYBRANYCH SEKCJI GOSPODARKI NARODOWEJ* W LATACH 2007-2008 Wyszczególnienie Ogółem W wypadkach a rok poprzedni = 100 b na 1000 pracujących w liczbach bezwzględnych w odsetkach śmiertelnych ciężkich lekkich OGÓŁEM 2007 99 171 100,0 479 1 002 97 690 2008 104 402 100,0 523 902 102 977 a 105,3 x 109,2 90,0 105,4 b 9,11 x 0,046 0,08 8,98 w tym: Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 2007 1 682 1,7 23 27 1 632 2008 1 870 1,8 28 18 1 824 a 111,2 x 121,7 66,7 111,8 b 13,86 x 0,207 0,13 13,52 Rybactwo 2007 38 - - 1 37 2008 35-1 - 34 a 92,1 x - - 91,9 b 8,01 x 0,229-7,78 Górnictwo 2007 3 173 3,2 26 30 3 117 2008 3 180 3,0 30 26 3 124 a 100,2 x 115,4 86,7 100,2 b 17,88 x 0,169 0,15 17,56 Przetwórstwo przemysłowe 2007 40 753 41,1 122 402 40 229 2008 42 047 40,3 107 385 41 555 a 103,2 x 87,7 95,8 103,3 b 15,63 x 0,040 0,14 15,45 Wytwarzanie i zaopatrywanie 2007 2 025 2,0 22 19 1 984 w energię elektryczną, gaz, wodę 2008 1 850 1,8 15 16 1 819 a 91,4 x 68,2 84,2 91,7 b 8,82 x 0,071 0,08 8,67 Budownictwo 2007 8 895 9,0 90 214 8 591 2008 9 937 9,5 122 164 9 651 a 111,7 x 135,6 76,6 112,3 b 13,09 x 0,161 0,22 12,71 Handel i naprawy 2007 10 489 10,6 54 98 10 337 2008 11 925 11,4 58 82 11 785 a 113,7 x 107,4 83,7 114,0 b 5,37 x 0,026 0,04 5,30 Transport, gospodarka magazynowa 2007 6 512 6,6 61 43 6 408 i łączność 2008 6 778 6,5 80 67 6 631 a 104,1 x 131,1 155,8 103,5 b 8,78 x 0,104 0,09 8,59 Edukacja 2007 3 943 4,0 11 19 3 913 2008 4 296 4,1 10 16 4 270 a 109,0 x 90,9 84,2 109,1 b 4,18 x 0,010 0,02 4,15 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 2007 7 797 7,9 4 29 7 764 2008 7 640 7,3 8 17 7 615 a 98,0 x 200,0 58,6 98,1 b 10,45 x 0,011 0,02 10,42 *) Według Polskiej Klasyfikacji Działalności. Źródło : Dane statystyczne GUS Departament Pracy i Warunków Życia, Monitoring Rynku Pracy Wypadki przy pracy w 2008r. 11
Dane GUS TABL. 2 POSZKODOWANI W WYPADKACH PRZY PRACY WEDŁUG FORM WŁASNOŚCI ORAZ WYBRANYCH SEKCJI GOSPODARKI NARODOWEJ* W 2008 R. Wyszczególnienie Sektor publiczny Sektor prywatny a razem własność własność b w tym śmiertelnych ogółem ogółem prywatna c w tym ciężkich państwowa komunalna mieszana krajowa zagraniczna mieszana OGÓŁEM a 29 345 13 874 13 790 1 681 75 057 49 757 19 809 5 491 b 105 65 33 7 418 359 34 25 c 154 84 62 8 748 602 99 47 w tym: Rolnictwo, łowiectwo i a 668 611 55 2 1 202 1 109 82 11 leśnictwo b 8 7 1-20 20 - - c 5 4 1-13 13 - - Rybactwo a 15 15 - - 20 20 - - b - - - - 1 1 - - c - - - - - - - - Górnictwo a 2 249 2 055 2 192 931 310 19 602 b 19 18-1 11 5-6 c 16 16 - - 10 7-3 Przetwórstwo przemysłowe a 2 503 1 546 25 932 39 544 23 678 12 634 3 232 b 9 7-2 98 77 13 8 c 15 12-3 370 271 66 33 Wytwarzanie i zaopatrywanie a 1 581 546 881 154 269 172 23 74 w energię elektryczną, gaz, b 13 8 4 1 2 1-1 wodę c 12 3 7 2 4 4 - - Budownictwo a 541 390 105 46 9 396 8 172 659 565 b 2-2 - 120 107 7 6 c 6 6 - - 158 145 9 4 Handel i naprawy a 140 102 16 22 11 785 7 511 4 080 194 b - - - - 58 52 5 1 c 1 1 - - 81 67 13 1 Transport, gospodarka a 3 555 2 473 946 136 3 223 2 150 737 336 magazynowa i łączność b 10 7 2 1 70 61 6 3 c 19 12 4 3 48 39 6 3 Edukacja a 4 122 801 3 318 3 174 169 5 - b 10 3 7 - - - - - c 16 2 14 - - - - - Ochrona zdrowia i pomoc a 7 135 1 868 5 241 26 505 442 44 19 społeczna b 6-6 - 2 2 - - c 14 5 9-3 3 - - *) Według Polskiej Klasyfikacji Działalności. Źródło : Dane statystyczne GUS Departament Pracy i Warunków Życia, Monitoring Rynku Pracy Wypadki przy pracy w 2008r. 12
3. RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPŁACANE PRZEZ ZUS 13
14
Renty wypłacane przez ZUS Liczba rencistów TABL. 3 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPŁACANE PRZEZ ZUS W LATACH 2007-2008 Wyszczególnienie a rok poprzedni = 100 Przeciętna miesięczna liczba rencistów*) w tys. Przeciętna miesięczna wypłata renty**) w zł. renty z tytułu niezdolności 2007 1 473,8 1 011,47 do pracy ogółem 2008 1 381,0 1 096,34 a 93,7 108,4 w tym: renty z tytułu niezdolności 2007 232,2 1 906,75 do pracy wypadkowe 2008 227,2 2 087,50 a 97,8 109,5 *) Bez osób, które obok świadczenia pracowniczego mają również prawo do świadczenia rolniczego **) Łącznie z emeryturą, w przypadku zbiegu uprawnień 15
Renty wypłacane przez ZUS Liczba rencistów TABL. 4 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWE WYPŁACANE PRZEZ ZUS W 2008 R. Renty z tytułu niezdolności do pracy wypadkowe Przeciętna miesięczna liczba rencistów*) w tys. OGÓŁEM 227,2 renty z tytułu wypadku przy pracy 96,4 renty z tytułu wypadku w drodze do lub z pracy**) 16,0 renty z tytułu choroby zawodowej 114,8 *) Bez osób, które obok świadczenia pracowniczego mają również prawo do świadczenia rolniczego **) Dotyczy tylko rent przyznanych na skutek wypadku w drodze do lub z pracy, który miał miejsce przed 2003 r. Rys. 1 Struktura rent z tytułu niezdolności do pracy wypadkowych wypłacanych przez ZUS w 2008 r. 50,5 % 7,0 % 42,5 % Przyczyna przyznania renty wypadki przy pracy wypadki w drodze do lub z pracy choroby zawodowe 16
4. RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWE PRZYZNANE W 2008 ROKU 17
18
Renty wypadkowe Okoliczności powstania niezdolności TABL. 5 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWE PRZYZNANE W LATACH 2007 2008 WEDŁUG PŁCI RENCISTÓW I OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI Wyszczególnienie a rok poprzedni = 100 Ogółem Mężczyźni Kobiety OGÓŁEM*) 2007 3 053 2 197 856 2008 2 722 1 964 758 a 89,2 89,4 88,6 z tego z tytułu: wypadków przy pracy 2007 1 896 1 650 246 2008 1 694 1 489 205 a 89,3 90,2 83,3 chorób zawodowych 2007 1 157 547 610 2008 1 028 475 553 a 88,9 86,8 90,7 *) Ponadto: w 2007 r. przyznano 9 rent z tytułu niezdolności do pracy powstałej na skutek wypadków w drodze do lub z pracy, które zaistniały jeszcze w 2002 r. (tj. przed wejściem od 1 stycznia 2003 r. nowej ustawy wypadkowej); natomiast w 2008 r. przyznano 6 rent z tego tytułu. Rys. 2 Struktura rent wypadkowych według okoliczności powstania niezdolności do pracy w latach 2007-2008 2007 2008 37,9 % 37,8 % 62,1 % 62,2 % Okoliczności powstania niezdolności do pracy wypadki przy pracy choroby zawodowe 19
Renty wypadkowe Okoliczności powstania niezdolności TABL. 6 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI I PŁCI RENCISTÓW Okoliczności powstania niezdolności do pracy Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 z tego: wypadki przy pracy 62,2 75,8 27,0 choroby zawodowe 37,8 24,2 73,0 TABL. 7 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG PŁCI RENCISTÓW I OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI Okoliczności powstania niezdolności do pracy Ogółem Mężczyźni w % ogółem Kobiety OGÓŁEM 100,0 72,2 27,8 z tego: wypadki przy pracy 100,0 87,9 12,1 choroby zawodowe 100,0 46,2 53,8 20
Renty wypadkowe Stopień niezdolności TABL. 8 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWE PRZYZNANE W LATACH 2007 2008 WEDŁUG STOPNIA TEJ NIEZDOLNOŚCI I OKOLICZNOŚCI JEJ POWSTANIA Wyszczególnienie a rok poprzedni = 100 Ogółem całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji Stopień niezdolności do pracy całkowita niezdolność do pracy częściowa niezdolność do pracy OGÓŁEM*) 2007 3 053 86 454 2 513 2008 2 722 79 404 2 239 a 89,2 91,9 89,0 89,1 z tego z tytułu: wypadków przy pracy 2007 1 896 74 382 1 440 2008 1 694 71 355 1 268 a 89,3 95,9 92,9 88,1 chorób zawodowych 2007 1 157 12 72 1 073 2008 1 028 8 49 971 a 88,9 66,7 68,1 90,5 *) patrz uwaga pod tabl. 5 str. 19. 21
Renty wypadkowe Stopień niezdolności TABL. 9 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG OKOLICZNOŚCI JEJ POWSTANIA I STOPNIA TEJ NIEZDOLNOŚCI Stopień niezdolności do pracy Okoliczności powstania niezdolności do pracy Ogółem całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji całkowita niezdolność do pracy częściowa niezdolność do pracy w odsetkach OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 100,0 z tego: wypadki przy pracy 62,2 89,9 87,9 56,6 choroby zawodowe 37,8 10,1 12,1 43,4 TABL. 10 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG STOPNIA TEJ NIEZDOLNOŚCI I OKOLICZNOŚCI JEJ POWSTANIA Stopień niezdolności do pracy Okoliczności powstania niezdolności do pracy Ogółem całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji całkowita niezdolność do pracy częściowa niezdolność do pracy w % ogółem OGÓŁEM 100,0 2,9 14,8 82,3 z tego: wypadki przy pracy 100,0 4,2 21,0 74,8 choroby zawodowe 100,0 0,8 4,8 94,4 22
Rys. 3 Struktura rent wypadkowych w 2008 r. według stopnia niezdolności do pracy i okoliczności jej powstania Renty wypadkowe Stopień niezdolności całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji 14,8 % choroby zawodowe 10,1 % 82,3 % 2,9% wypadki przy pracy 89,9 % całkowita niezdolność do pracy 2,9 % choroby zawodowe 12,1 % 82,3 % 14,8% wypadki przy pracy 87,9 % częściowa niezdolność do pracy 2,9 % 14,8 % 82,3% choroby zawodowe 43,4% wypadki przy pracy 56,6 % Stopień niezdolności do pracy 32,1 % 85,8 % 59,8 11,8 % całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji całkowita niezdolność do pracy częściowa niezdolność do pracy 23
Renty wypadkowe Okres przyznania rent TABL. 11 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWE PRZYZNANE W LATACH 2007-2008 WEDŁUG PŁCI RENCISTÓW, OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI DO PRACY I OKRESU TRWANIA NIEZDOLNOŚCI Wyszczególnienie a rok poprzedni = 100 Ogółem Mężczyźni Kobiety OGÓŁEM*) 2007 3 053 2 197 856 2008 2 722 1 964 758 a 89,2 89,4 88,6 renty z tytułu niezdolności do pracy: okresowej 2007 2 668 1 931 737 2008 2 346 1 696 650 a 87,9 87,8 88,2 trwałej 2007 385 266 119 2008 376 268 108 a 97,7 100,8 90,8 w związku z: wypadkiem przy pracy 2007 1 896 1 650 246 2008 1 694 1 489 205 a 89,3 90,2 83,3 renty z tytułu niezdolności do pracy: okresowej 2007 1 813 1 573 240 2008 1 609 1 412 197 a 88,7 89,8 82,1 trwałej 2007 83 77 6 2008 85 77 8 a 102,4 100,0 133,3 chorobą zawodową 2007 1 157 547 610 2008 1 028 475 553 a 88,9 86,8 90,7 renty z tytułu niezdolności do pracy: okresowej 2007 855 358 497 2008 737 284 453 a 86,2 79,3 91,1 trwałej 2007 302 189 113 2008 291 191 100 a 96,4 101,1 88,5 *) patrz uwaga pod tabl. 5 str. 19. 24
Renty wypadkowe Okres przyznania rent TABL. 12 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI, OKRESU TRWANIA NIEZDOLNOŚCI ORAZ PŁCI RENCISTÓW Wyszczególnienie Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 renty z tytułu niezdolności do pracy: okresowej 86,2 86,4 85,8 trwałej 13,8 13,6 14,2 w związku z: wypadkiem przy pracy 100,0 100,0 100,0 renty z tytułu niezdolności do pracy: okresowej 95,0 94,8 96,1 trwałej 5,0 5,2 3,9 chorobą zawodową 100,0 100,0 100,0 renty z tytułu niezdolności do pracy: okresowej 71,7 59,8 81,9 trwałej 28,3 40,2 18,1 25
Renty wypadkowe Okres przyznania rent Rys. 4 Struktura rent z tytułu niezdolności do pracy wypadkowych w 2008 r. według okoliczności powstania niezdolności i okresu przyznania rent 86,2% ogółem 13,8 % wypadki przy pracy choroby zawodowe 95,0 % 71,7 % 5,0 % 28,3 % Renty z tytułu niezdolności do pracy okresowe stałe 26
TABL. 13 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG WIEKU I PŁCI RENCISTÓW Renty wypadkowe Wiek i płeć Wiek Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 19 lat i mniej 0,1 0,2-20 24 2,2 2,8 0,8 25 29 4,9 6,4 1,2 30 34 5,3 6,3 2,8 35 39 6,5 7,6 3,6 40 44 8,5 9,5 5,9 45 49 12,5 13,0 11,2 50 54 24,1 20,6 33,1 55 59 21,9 19,5 28,0 60 64 8,7 8,1 10,0 65 lat i więcej 5,3 6,0 3,4 średni wiek 49,5 48,5 52,2 TABL. 14 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG PŁCI I WIEKU RENCISTÓW Wiek Ogółem Mężczyźni w % ogółem Kobiety OGÓŁEM 100,0 72,2 27,8 19 lat i mniej 100,0 100,0-20 24 100,0 90,2 9,8 25 29 100,0 93,3 6,7 30 34 100,0 85,4 14,6 35 39 100,0 84,7 15,3 40 44 100,0 80,6 19,4 45 49 100,0 75,1 24,9 50 54 100,0 61,7 38,3 55 59 100,0 64,4 35,6 60 64 100,0 67,8 32,2 65 lat i więcej 100,0 81,9 18,1 27
Renty wypadkowe Wiek i okoliczności powstania niezdolności TABL. 15 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG WIEKU RENCISTÓW I OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI Wiek Ogółem Okoliczności powstania niezdolności wypadek przy pracy choroba zawodowa w odsetkach OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 19 lat i mniej 0,1 0,2-20 24 2,2 3,6-25 29 4,9 7,8 0,2 30 34 5,3 8,2 0,5 35 39 6,5 9,6 1,3 40 44 8,5 11,9 2,9 45 49 12,5 14,8 8,8 50 54 24,1 22,7 26,4 55 59 21,9 16,9 30,1 60 64 8,7 3,5 17,2 65 lat i więcej 5,3 0,8 12,6 średni wiek 49,5 45,3 56,5 TABL. 16 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI I WIEKU RENCISTÓW Wiek Ogółem Okoliczności powstania niezdolności wypadek przy pracy choroba zawodowa w % ogółem OGÓŁEM 100,0 62,2 37,8 19 lat i mniej 100,0 100,0-20 24 100,0 100,0-25 29 100,0 98,5 1,5 30 34 100,0 96,5 3,5 35 39 100,0 92,6 7,4 40 44 100,0 87,1 12,9 45 49 100,0 73,3 26,7 50 54 100,0 58,6 41,4 55 59 100,0 48,2 51,8 60 64 100,0 25,0 75,0 65 lat i więcej 100,0 9,7 90,3 28
Renty wypadkowe Wiek i płeć Rys. 5 Struktura osób, którym w 2008 r. przyznano rentę z tytułu niezdolności do pracy wypadkową według płci i wieku wiek 65 lat i więcej 60-64 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39 30-34 25-29 20-24 19 lat i mniej j -40-30 -20-10 0 10 20 30 40 % mężczyźni kobiety 29
Renty wypadkowe Sekcje gospodarki narodowej TABL. 17 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWE PRZYZNANE W 2008 R. WEDŁUG PŁCI RENCISTÓW I SEKCJI GOSPODARKI NARODOWEJ Wyszczególnienie Ogółem Mężczyźni Kobiety OGÓŁEM*) 2 722 1 964 758 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 96 87 9 Rybactwo - - - Górnictwo 208 204 4 Przetwórstwo przemysłowe 823 695 128 Wytwarzanie i zaopatrywanie 25 22 3 w energię elektryczną, gaz, wodę Budownictwo 405 399 6 Handel i naprawy 195 147 48 Hotele i restauracje 21 8 13 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 168 157 11 Pośrednictwo finansowe 4 1 3 Obsługa nieruchomości i firm 122 76 46 Administracja publiczna i obrona narodowa; 30 18 12 obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne Edukacja 459 67 392 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 109 36 73 Działalność usługowa komunalna, społeczna 57 47 10 i indywidualna, pozostała Gospodarstwa domowe zatrudniające - - - pracowników Organizacje i zespoły eksterytorialne - - - *) patrz uwaga pod tabl. 5 str. 19. 30
Renty wypadkowe Sekcje gospodarki narodowej TABL. 18 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWE PRZYZNANE W 2008 R. WEDŁUG OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI I SEKCJI GOSPODARKI NARODOWEJ Wyszczególnienie Ogółem Okoliczności powstania niezdolności wypadek przy choroba pracy zawodowa OGÓŁEM*) 2 722 1 694 1 028 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 96 62 34 Rybactwo - - - Górnictwo 208 83 125 Przetwórstwo przemysłowe 823 594 229 Wytwarzanie i zaopatrywanie 25 22 3 w energię elektryczną, gaz, wodę Budownictwo 405 366 39 Handel i naprawy 195 184 11 Hotele i restauracje 21 17 4 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 168 151 17 Pośrednictwo finansowe 4 4 - Obsługa nieruchomości i firm 122 81 41 Administracja publiczna i obrona narodowa; 30 20 10 obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne Edukacja 459 26 433 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 109 40 69 Działalność usługowa komunalna, społeczna 57 44 13 i indywidualna, pozostała Gospodarstwa domowe zatrudniające - - - pracowników Organizacje i zespoły eksterytorialne - - - *) patrz uwaga pod tabl. 5 str. 19. 31
Renty wypadkowe Sekcje gospodarki narodowej TABL. 19 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWE WEDŁUG SEKCJI GOSPODARKI NARODOWEJ PRZYZNANE W 2008 R. Wyszczególnienie Ogółem Renty z tytułu niezdolności do pracy wypadkowe w odsetkach na 1000 pracujących**) OGÓŁEM*) 2 722 100,0 0,231 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 96 3,5 0,712 Rybactwo - - - Górnictwo 208 7,7 1,123 Przetwórstwo przemysłowe 823 30,2 0,299 Wytwarzanie i zaopatrywanie 25 0,9 0,117 w energię elektryczną, gaz, wodę Budownictwo 405 14,9 0,492 Handel i naprawy 195 7,2 0,084 Hotele i restauracje 21 0,8 0,081 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 168 6,2 0,208 Pośrednictwo finansowe 4 0,1 0,012 Obsługa nieruchomości i firm 122 4,5 0,107 Administracja publiczna i obrona narodowa; 30 1,1 0,050 obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne Edukacja 459 16,8 0,442 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 109 4,0 0,146 Działalność usługowa komunalna, społeczna 57 2,1 0,137 i indywidualna, pozostała Gospodarstwa domowe zatrudniające - - - pracowników Organizacje i zespoły eksterytorialne - - - *) patrz uwaga pod tabl. 5 str. 19. **) poza rolnictwem indywidualnym. 32
Renty wypadkowe Sekcje gospodarki narodowej Rys. 6 Struktura rent z tytułu niezdolności do pracy wypadkowych według sekcji gospodarki narodowej przyznanych w 2008 r. 38,8% 3,5% 8,6% 14,9% 4,0% 16,8% 6,2% 7,2% Sekcje gospodarki narodowej rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo przemysł*) budownictwo handel i naprawy transport, gospodarka magazynowa i łączność edukacja ochrona zdrowia i pomoc społeczna pozostałe sekcje *) przemysł: górnictwo, przetwórstwo przemysłowe, wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę 33
Renty wypadkowe Sekcje gospodarki narodowej Rys. 7 Renty z tytułu niezdolności do pracy wypadkowe według wybranych sekcji gospodarki narodowej na 1000 pracujących*) w 2008 r. rolnictwo łowiectwo, leśnictwo 0,712 przemysł**) 0,335 budownictwo 0,492 handel i naprawy 0,084 hotele i restauracje 0,081 transport, gospodarka magazynowa i łączność 0,208 pośrednictwo finansowe 0,012 obsługa nieruchomości i firm 0,107 administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia zdrowotne 0,050 edukacja 0,442 ochrona zdrowia i pomoc społeczna 0,146 działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna pozostała 0,137 * )poza rolnictwem indywidualnym ** )przemysł: górnictwo, przetwórstwo przemysłowe, wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę 34
Renty wypadkowe Zawody i specjalności TABL. 20 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWE PRZYZNANE W 2008 R. WEDŁUG OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI ORAZ ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI POSZKODOWANYCH Zawody i specjalności Ogółem Okoliczności powstania niezdolności wypadek przy pracy choroba zawodowa OGÓŁEM*) 2 722 1 694 1 028 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze 1 1 - Kierownicy dużych i średnich organizacji 20 15 5 Kierownicy małych zakładów pracy 51 49 2 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 21 14 7 Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 30 5 25 Specjaliści szkolnictwa 483 16 467 Pozostali specjaliści 17 12 5 Średni personel techniczny 89 63 26 Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 42 12 30 Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 7 3 4 Pracownicy pozostałych specjalności 32 28 4 Pracownicy obsługi biurowej 48 40 8 Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 5 2 3 Pracownicy usług osobistych i ochrony 60 44 16 Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 63 62 1 Rolnicy 7 7 - Ogrodnicy 7 7 - Leśnicy i rybacy 33 19 14 Górnicy i robotnicy budowlani 461 325 136 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 397 297 100 Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów 22 10 12 galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 160 122 38 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 98 60 38 Operatorzy i monterzy maszyn 113 85 28 Kierowcy i operatorzy pojazdów 241 215 26 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 69 53 16 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 7 6 1 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie 138 122 16 i transporcie *) patrz uwaga pod tabl. 5 str. 19. 35
Renty wypadkowe Zawody i specjalności TABL. 21 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG ZAWODÓW I SPECJALNOŚCI POSZKODOWANYCH ORAZ OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI Zawody i specjalności Ogółem Okoliczności powstania niezdolności wypadek przy pracy w odsetkach choroba zawodowa OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy, zawodowi działacze 0,0 0,1 - Kierownicy dużych i średnich organizacji 0,7 0,9 0,5 Kierownicy małych zakładów pracy 1,9 2,9 0,2 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 0,7 0,8 0,7 Specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 1,1 0,3 2,4 Specjaliści szkolnictwa 17,7 1,0 45,4 Pozostali specjaliści 0,6 0,7 0,5 Średni personel techniczny 3,3 3,7 2,5 Średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 1,5 0,7 2,9 Nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 0,3 0,2 0,4 Pracownicy pozostałych specjalności 1,2 1,6 0,4 Pracownicy obsługi biurowej 1,7 2,4 0,8 Pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów 0,2 0,1 0,3 Pracownicy usług osobistych i ochrony 2,2 2,6 1,6 Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 2,3 3,7 0,1 Rolnicy 0,3 0,4 - Ogrodnicy 0,3 0,4 - Leśnicy i rybacy 1,2 1,1 1,3 Górnicy i robotnicy budowlani 16,9 19,2 13,2 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 14,6 17,5 9,7 Robotnicy zawodów precyzyjnych, ceramicy, wytwórcy wyrobów 0,8 0,6 1,2 galanteryjnych, robotnicy poligraficzni i pokrewni Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 5,9 7,2 3,7 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 3,6 3,5 3,7 Operatorzy i monterzy maszyn 4,2 5,0 2,7 Kierowcy i operatorzy pojazdów 8,9 12,7 2,5 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 2,5 3,1 1,6 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 0,3 0,4 0,1 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie 5,1 7,2 1,6 i transporcie 36
Renty wypadkowe Województwa TABL. 22 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWE WEDŁUG WOJEWÓDZTW W 2008 R. Województwa Ogółem Renty z tytułu niezdolności do pracy wypadkowe w odsetkach na 1000 pracujących**) OGÓŁEM*) 2 722 100,0 0,231 Dolnośląskie 198 7,3 0,208 Kujawsko-pomorskie 172 6,3 0,287 Lubelskie 198 7,3 0,399 Lubuskie 106 3,9 0,351 Łódzkie 130 4,8 0,165 Małopolskie 256 9,4 0,271 Mazowieckie 255 9,4 0,128 Opolskie 16 0,6 0,057 Podkarpackie 117 4,3 0,218 Podlaskie 39 1,4 0,138 Pomorskie 164 6,0 0,238 Śląskie 499 18,3 0,314 Świętokrzyskie 28 1,0 0,086 Warmińsko-mazurskie 62 2,3 0,170 Wielkopolskie 397 14,6 0,344 Zachodniopomorskie 85 3,1 0,171 *) patrz uwaga pod tabl. 5 str. 19. **) poza rolnictwem indywidualnym. 37
Renty wypadkowe Województwa Rys. 8 Renty z tytułu niezdolności do pracy wypadkowe w przeliczeniu na 1000 pracujących*) według województw w 2008 r. Pomorskie Zachodniopomorskie Kujawsko-Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Lubuskie Wielkopolskie Mazowieckie Łódzkie Lubelskie Dolnośląskie Opolskie Świętokrzyskie Śląskie Małopolskie Podkarpackie poniżej 0,090 (2) 0,090 0,190 (5) 0,190 0,290 (5) 0,290 0,390 (3) 0,390 i więcej (1) 200 **) *) poza rolnictwem indywidualnym **) liczba województw 38
Renty wypadkowe Województwa Rys. 9 Renty z tytułu niezdolności do pracy wypadkowe według okoliczności powstania niezdolności do pracy według województw w 2008 r. Pomorskie Zachodniopomorskie Kujawsko-Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Lubuskie Wielkopolskie Mazowieckie Łódzkie Lubelskie Dolnośląskie Opolskie Świętokrzyskie Śląskie Małopolskie Podkarpackie Okoliczności powstania niezdolności do pracy wypadki przy pracy choroby zawodowe 39
Renty wypadkowe Staż pracy TABL. 23 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG STAŻU PRACY I PŁCI RENCISTÓW Staż *) w latach Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 5 lat i mniej 7,1 8,7 3,0 6 10 5,8 7,0 2,5 11 15 8,0 8,7 6,3 16 20 8,4 9,9 4,4 21 25 11,5 12,7 8,5 26 30 16,3 14,4 21,1 31 35 22,3 18,0 33,6 36 lat i więcej 20,6 20,6 20,6 Przeciętny staż 26,0 24,8 29,0 TABL. 24 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG PŁCI I STAŻU PRACY RENCISTÓW Staż *) w latach Ogółem Mężczyźni w % ogółem Kobiety OGÓŁEM 100,0 72,2 27,8 5 lat i mniej 100,0 88,1 11,9 6 10 100,0 87,9 12,1 11 15 100,0 78,0 22,0 16 20 100,0 85,5 14,5 21 25 100,0 79,6 20,4 26 30 100,0 63,8 36,2 31 35 100,0 58,1 41,9 36 lat i więcej 100,0 72,2 27,8 *) Staż pracy zawiera staż składkowy i nieskładkowy ( bez stażu hipotetycznego ) Przeciętny staż liczony z pełnej liczby miesięcy składkowych i nieskładkowych 40
Renty wypadkowe Staż pracy TABL. 25 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG STAŻU PRACY RENCISTÓW I OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI Staż *) w latach Ogółem Okoliczności powstania niezdolności wypadek przy choroba pracy zawodowa w odsetkach OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 5 lat i mniej 7,1 11,4-6 10 5,8 8,9 0,7 11 15 8,0 12,0 1,5 16 20 8,4 11,6 3,1 21 25 11,5 14,9 5,9 26 30 16,3 13,2 21,3 31 35 22,3 16,4 32,1 36 lat i więcej 20,6 11,6 35,4 Przeciętny staż 26,0 21,7 33,1 TABL. 26 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY WYPADKOWYCH PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG OKOLICZNOŚCI POWSTANIA NIEZDOLNOŚCI I STAŻU PRACY RENCISTÓW Staż *) w latach Ogółem Okoliczności powstania niezdolności wypadek przy choroba pracy zawodowa w % ogółem OGÓŁEM 100,0 62,2 37,8 5 lat i mniej 100,0 100,0-6 10 100,0 95,5 4,5 11 15 100,0 93,1 6,9 16 20 100,0 86,0 14,0 21 25 100,0 80,6 19,4 26 30 100,0 50,5 49,5 31 35 100,0 45,7 54,3 36 lat i więcej 100,0 35,1 64,9 *) Staż pracy zawiera staż składkowy i nieskładkowy ( bez stażu hipotetycznego ) Przeciętny staż liczony z pełnej liczby miesięcy składkowych i nieskładkowych 41
Renty wypadkowe Staż pracy Rys. 10 Struktura według stażu *) pracy i płci osób, którym przyznano rentę z tytułu niezdolności do pracy wypadkową w 2008 r. staż 36 lat i więcej 31--35 26--30 21--25 16--20 11--15 6--10 5 lat i mniej -35-30 -25-20 -15-10 -5 0 5 10 15 20 25 30 35 % mężczyżni kobiety *) staż pracy bez stażu hipotetycznego Rys. 11 Struktura stażu pracy osób, którym przyznano renty wypadkowe w 2008 r. Staż pracy ogółem 79,4 % 7,0 % 13,6 % okresy składkowe okresy nieskładkowe staż hipotetyczny 42
Renty z tytułu wypadków przy pracy Wydarzenia powodujące wypadek TABL. 27 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ WYPADKIEM PRZY PRACY WEDŁUG WYDARZEŃ BĘDĄCYCH ODCHYLENIEM OD STANU NORMALNEGO*), POWODUJĄCYCH WYPADKI I SEKCJI GOSPODARKI NARODOWEJ PRZYZNANE W 2008 R. wydarzenia będące odchyleniem od stanu normalnego: Wyszczególnienie Ogółem Odchylenie związane z elektrycznością, pożar, wybuch Wyrzut wyciek, emisja substancji szkodliwych Uszkodzenie, rozerwanie, pęknięcie ześlizgnięcie, upadek, załamanie się czynnika materialnego Utrata kontroli nad: maszyną środkami transportu, transportowanym ładunkiem, narzędziem, obiektem, zwierzęciem Poślizgnięcie, potknięcie się, upadek osoby Ruch ciała związany z wysiłkiem fizycznym (prowadzący na ogół do urazu wewnętrznego) Pozostałe Brak danych OGÓŁEM 1 694 22 25 374 395 473 141 114 150 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 62 - - 17 14 17 2 8 4 Rybactwo - - - - - - - - - Górnictwo 83 1 5 28 13 21 5 4 6 Przetwórstwo przemysłowe 594 11 9 139 168 137 40 34 56 Wytwarzanie i zaopatrywanie 22 - - 1 3 12 4 2 - w energię elektryczną, gaz, wodę Budownictwo 366 2 8 102 47 149 15 14 29 Handel i naprawy 184 2-36 50 38 24 18 16 Hotele i restauracje 17 - - 1 4 4 7 1 - Transport, gospodarka 151-1 15 66 27 12 13 17 magazynowa i łączność Pośrednictwo finansowe 4 - - - 1 2-1 - Obsługa nieruchomości i firm 81 4-23 14 21 5 9 5 Administracja publiczna i obrona 20 - - 2 2 11-3 2 narodowa; ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia zdrowotne Edukacja 26 1-3 1 9 8-4 Ochrona zdrowia i pomoc 40 - - 3 4 7 15 4 7 społeczna Działalność usługowa komunalna, 44 1 2 4 8 18 4 3 4 Społeczna i indywidualna, pozostała Gospodarstwa domowe - - - - - - - - - zatrudniające pracowników Organizacje i zespoły - - - - - - - - - eksterytorialne *) Klasyfikacja wydarzeń będących odchyleniem od stanu normalnego na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 269 poz. 2672 z 2004 r.). 43
Renty z tytułu wypadków przy pracy Wydarzenia powodujące wypadek TABL. 28 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ WYPADKIEM PRZY PRACY WEDŁUG WYDARZEŃ POWODUJĄCYCH URAZ*) I SEKCJI GOSPODARKI NARODOWEJ PRZYZNANE W 2008 R. wydarzenia powodujące uraz: Wyszczególnienie Ogółem Kontakt z prądem elektrycznym, temperaturą, niebezpiecznymi substancjami i preparatami chemicznymi Tonięcie, zakopanie, zamknięcie Zderzenie z / uderzenie w nieruchomy obiekt Uderzenie przez obiekt w ruchu Kontakt z przedmiotem ostrym, szorstkim, chropowatym Uwięzienie, zmiażdżenie Pozostałe Brak danych OGÓŁEM 1 694 37 15 325 456 194 165 376 126 Rolnictwo, łowiectwo i 62 - - 9 17 11 7 15 3 leśnictwo Rybactwo - - - - - - - - - Górnictwo 83 3 3 11 40 6 3 10 7 Przetwórstwo przemysłowe 594 18 2 84 153 103 87 102 45 Wytwarzanie i zaopatrywanie 22 2-6 2 4 1 6 1 w energię elektryczną, gaz, wodę Budownictwo 366 5 7 117 79 39 25 64 30 Handel i naprawy 184 3-34 58 11 14 53 11 Hotele i restauracje 17 - - 3 3 2 2 7 - Transport, gospodarka 151 1 1 20 61 3 14 39 12 Magazynowa i łączność Pośrednictwo finansowe 4 - - - 1 - - 3 - Obsługa nieruchomości i firm 81 2 1 19 19 7 4 24 5 Administracja publiczna i obrona 20 - - 5 2 4-7 2 narodowa; ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia zdrowotne Edukacja 26 1-5 2 1 3 11 3 Ochrona zdrowia i pomoc 40 - - 4 7 3 2 22 2 społeczna Działalność usługowa komunalna, 44 2 1 8 12-3 13 5 Społeczna i indywidualna, pozostała Gospodarstwa domowe - - - - - - - - - zatrudniające pracowników Organizacje i zespoły - - - - - - - - - eksterytorialne *) Klasyfikacja wydarzeń powodujących uraz na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy (Dz. U. Nr 269 poz. 2672 z 2004 r.). 44
Renty z tytułu wypadków przy pracy Sekcje gospodarki narodowej TABL. 29 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ WYPADKIEM PRZY PRACY WEDŁUG SEKCJI GOSPODARKI NARODOWEJ PRZYZNANE W 2008 R. Wyszczególnienie Renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy Ogółem w odsetkach na 1000 pracujących*) OGÓŁEM 1 694 100,0 0,144 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 62 3,6 0,460 Rybactwo - - - Górnictwo 83 4,9 0,448 Przetwórstwo przemysłowe 594 35,1 0,216 Wytwarzanie i zaopatrywanie 22 1,3 0,103 w energię elektryczną, gaz, wodę Budownictwo 366 21,6 0,444 Handel i naprawy 184 10,9 0,079 Hotele i restauracje 17 1,0 0,066 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 151 8,9 0,187 Pośrednictwo finansowe 4 0,2 0,012 Obsługa nieruchomości i firm 81 4,8 0,071 Administracja publiczna i obrona narodowa; 20 1,2 0,034 obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne Edukacja 26 1,5 0,025 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 40 2,4 0,053 Działalność usługowa komunalna, społeczna 44 2,6 0,106 i indywidualna, pozostała Gospodarstwa domowe zatrudniające - - - pracowników Organizacje i zespoły eksterytorialne - - - *) poza rolnictwem indywidualnym. 45
Renty z tytułu wypadków przy pracy Sekcje gospodarki narodowej Rys. 12 Renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy według wybranych sekcji gospodarki narodowej na 1000 pracujących*) w 2008 r. rolnictwo łowiectwo, leśnictwo 0,460 przemysł**) 0,222 budownictwo 0,444 handel i naprawy 0,079 hotele i restauracje 0,066 transport, gospodarka magazynowa i łączność 0,187 pośrednictwo finansowe 0,012 obsługa nieruchomości i firm 0,071 administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia zdrowotne 0,034 edukacja 0,025 ochrona zdrowia i pomoc społeczna 0,053 działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna pozostała 0,106 * )poza rolnictwem indywidualnym ** )przemysł: górnictwo, przetwórstwo przemysłowe, wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę 46
Renty z tytułu wypadków przy pracy Grupy chorobowe TABL. 30 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ WYPADKIEM PRZY PRACY WEDŁUG WYBRANYCH GRUP CHOROBOWYCH*) I PŁCI RENCISTÓW PRZYZNANE W 2008 R. Grupy chorobowe Ogółem Mężczyźni Kobiety OGÓŁEM 1 694 1 489 205 w tym: Urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych 1 058 952 106 Choroby układu kostno-stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej 104 73 31 Choroby układu nerwowego 58 48 10 Choroby oka i przydatków oka 38 36 2 Choroby układu krążenia 47 43 4 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 23 21 2 Brak danych 345 297 48 TABL. 31 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ WYPADKIEM PRZY PRACY WEDŁUG WYBRANYCH GRUP CHOROBOWYCH*) I PŁCI RENCISTÓW PRZYZNANYCH W 2008 R. Grupy chorobowe Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 w tym: Urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych 62,4 63,9 51,7 Choroby układu kostno-stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej 6,1 4,9 15,1 Choroby układu nerwowego 3,4 3,2 4,9 Choroby oka i przydatków oka 2,2 2,4 1,0 Choroby układu krążenia 2,8 2,9 2,0 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 1,4 1,4 1,0 Brak danych 20,4 19,9 23,4 *) Grupy chorobowe według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja X. 47
Renty z tytułu wypadków przy pracy Grupy chorobowe TABL. 32 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ WYPADKIEM PRZY PRACY WEDŁUG WYBRANYCH GRUP CHOROBOWYCH*) I STOPNIA NIEZDOLNOŚCI DO PRACY PRZYZNANE W 2008 R. Grupy chorobowe Ogółem całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji Stopień niezdolności do pracy całkowita niezdolność do pracy częściowa niezdolność do pracy OGÓŁEM 1 694 71 355 1 268 w tym: Urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych 1 058 38 229 791 Choroby układu kostno-stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej 104-20 84 Choroby układu nerwowego 58 13 12 33 Choroby oka i przydatków oka 38 1 2 35 Choroby układu krążenia 47 2 8 37 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 23-8 15 Brak danych 345 17 71 257 TABL. 33 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ WYPADKIEM PRZY PRACY WEDŁUG WYBRANYCH GRUP CHOROBOWYCH*) I STOPNIA NIEZDOLNOŚCI DO PRACY PRZYZNANYCH W 2008 R. Grupy chorobowe Ogółem całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji Stopień niezdolności do pracy całkowita niezdolność do pracy w % ogółem częściowa niezdolność do pracy OGÓŁEM 100,0 4,2 21,0 74,8 w tym: Urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych 100,0 3,6 21,6 74,8 Choroby układu kostno-stawowego, mięśniowego i tkanki łącznej 100,0-19,2 80,8 Choroby układu nerwowego 100,0 22,4 20,7 56,9 Choroby oka i przydatków oka 100,0 2,6 5,3 92,1 Choroby układu krążenia 100,0 4,3 17,0 78,7 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 100,0-34,8 65,2 Brak danych 100,0 4,9 20,6 74,5 *) Grupy chorobowe według Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja X. 48
Renty z tytułu wypadków przy pracy Grupy chorobowe Rys. 13 Renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy według wybranych grup chorobowych w latach 2007-2008 Urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych 1058 1066 choroby ukłądu kostnostawowego, mięśniowego i tkanki łącznej 104 129 choroby układu nerwowego 58 66 choroby oka i przydatków oka 38 46 choroby układu krążenia 47 48 Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania 23 26 0 200 400 600 800 1000 1200 liczba rent 2007 2008 49
Renty z tytułu wypadków przy pracy Województwa TABL. 34 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ WYPADKIEM PRZY PRACY WEDŁUG WOJEWÓDZTW W 2008 R. Województwa Renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy Ogółem w odsetkach na 1000 pracujących*) OGÓŁEM 1 694 100,0 0,144 Dolnośląskie 141 8,3 0,148 Kujawsko-pomorskie 119 7,0 0,199 Lubelskie 92 5,4 0,185 Lubuskie 74 4,4 0,245 Łódzkie 103 6,1 0,131 Małopolskie 106 6,3 0,112 Mazowieckie 183 10,8 0,092 Opolskie 10 0,6 0,036 Podkarpackie 81 4,8 0,151 Podlaskie 29 1,7 0,103 Pomorskie 121 7,1 0,176 Śląskie 287 16,9 0,181 Świętokrzyskie 19 1,1 0,058 Warmińsko-mazurskie 55 3,3 0,151 Wielkopolskie 203 12,0 0,176 Zachodniopomorskie 71 4,2 0,143 *) poza rolnictwem indywidualnym 50
Renty z tytułu wypadków przy pracy Województwa Rys. 14 Renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy w przeliczeniu na 1000 pracujących*) według województw w 2008 r. Pomorskie Zachodniopomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Kujawsko-Pomorskie Lubuskie Wielkopolskie Mazowieckie Łódzkie Lubelskie Dolnośląskie Opolskie Świętokrzyskie Śląskie Małopolskie Podkarpackie poniżej 0,040 (1) **) 0,040 0,140 (5) 0,140 0,240 (9) 0,240 i więcej (1) *) poza rolnictwem indywidualnym **) liczba województw 51
Renty z tytułu chorób zawodowych Płeć TABL. 35 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ CHOROBĄ ZAWODOWĄ PRZYZNANE W 2008 R. WEDŁUG PŁCI RENCISTÓW I RODZAJU CHORÓB Choroby zawodowe Ogółem Mężczyźni Kobiety OGÓŁEM 1 028 475 553 Zatrucia ostre albo przewlekłe 13 10 3 Gorączka metaliczna 1 1 - Pylice płuc 129 119 10 Choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu 6 6 - Zapalenie oskrzeli 9 9 - Astma oskrzelowa 12 6 6 Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych 4 2 2 Ostre uogólnione reakcje alergiczne 4 1 3 Byssinoza 2 1 1 Beryloza 12 12 - Choroby płuc wywołane pyłem metali twardych 5 1 4 Alergiczny nieżyt nosa 6 6 - Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym 4-4 Przedziurawienie przegrody nosa 2-2 Choroby narządu głosu 480 65 415 Choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego 3 2 1 Nowotwory złośliwe 27 24 3 Choroby skóry 44 27 17 Choroby układu ruchu 51 21 30 Przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego 19 5 14 Uszkodzenia słuchu 120 112 8 Zespół wibracyjny 23 22 1 Choroby wywołane pracą w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego - - - Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia 1-1 Choroby układu wzrokowego 5 4 1 Choroby zakaźne 46 19 27 52
Renty z tytułu chorób zawodowych Płeć TABL. 36 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ CHOROBĄ ZAWODOWĄ PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG RODZAJU CHORÓB I PŁCI RENCISTÓW Choroby zawodowe Ogółem Mężczyźni Kobiety w odsetkach OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 Zatrucia ostre albo przewlekłe 1,3 2,1 0,5 Gorączka metaliczna 0,1 0,2 - Pylice płuc 12,5 25,0 1,8 Choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu 0,5 1,3 - Zapalenie oskrzeli 0,9 1,9 - Astma oskrzelowa 1,2 1,3 1,1 Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych 0,4 0,4 0,4 Ostre uogólnione reakcje alergiczne 0,4 0,2 0,5 Byssinoza 0,2 0,2 0,2 Beryloza 1,2 2,5 - Choroby płuc wywołane pyłem metali twardych 0,5 0,2 0,7 Alergiczny nieżyt nosa 0,5 1,3 - Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym 0,4-0,7 Przedziurawienie przegrody nosa 0,2-0,4 Choroby narządu głosu 46,7 13,7 75,0 Choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego 0,3 0,4 0,2 Nowotwory złośliwe 2,6 5,1 0,5 Choroby skóry 4,3 5,7 3,1 Choroby układu ruchu 5,0 4,4 5,4 Przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego 1,8 1,1 2,5 Uszkodzenia słuchu 11,7 23,6 1,5 Zespół wibracyjny 2,2 4,6 0,2 Choroby wywołane pracą w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego - - - Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia 0,1-0,2 Choroby układu wzrokowego 0,5 0,8 0,2 Choroby zakaźne 4,5 4,0 4,9 53
Renty z tytułu chorób zawodowych Płeć Rys. 15 Struktura rent z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą zawodową przyznanych w 2008 r. według rodzaju chorób i płci rencistów. choroby narządu głosu uszkodzenia słuchu choroby zakaźne choroby skóry astma oskrzelowa pylice płuc choroby układu ruchu nowotwory złośliwe zespół wibracyjny pozostałe 13,7% 23,6% 4,0% 5,7% 1,3% 25,0% 4,4% 5,1% 4,6% 0,2% 12,6% 1,5% 4,9% 3,1% 1,1% 1,8% 5,4% 0,5% 6,5% 75,0% mężczyźni kobiety 54
Renty z tytułu chorób zawodowych Rodzaje chorób Rys. 16 Renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą zawodową według rodzaju chorób przyznane w latach 2007-2008 choroby narządu głosu uszkodzenia słuchu choroby zakaźne 46 65 120 119 480 545 choroby skóry astma oskrzelowa pylice płuc choroby układu ruchu nowotwory złośliwe zespół wibracyjny pozostałe 44 47 12 26 51 40 27 39 23 26 129 142 96 108 0 200 400 600 2007 2008 liczba rent 55
Renty z tytułu chorób zawodowych Stopień niezdolności TABL. 37 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ CHOROBĄ ZAWODOWĄ PRZYZNANE W 2008 R. WEDŁUG STOPNIA NIEZDOLNOŚCI I RODZAJU CHORÓB Stopień niezdolności do pracy Choroby zawodowe Ogółem całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji całkowita niezdolność do pracy częściowa niezdolność do pracy OGÓŁEM 1 028 8 49 971 Zatrucia ostre albo przewlekłe 13-1 12 Gorączka metaliczna 1 - - 1 Pylice płuc 129 1 12 116 Choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu 6-3 3 Zapalenie oskrzeli 9-3 6 Astma oskrzelowa 12 - - 12 Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych 4 1-3 Ostre uogólnione reakcje alergiczne 4 - - 4 Byssinoza 2 - - 2 Beryloza 12-2 10 Choroby płuc wywołane pyłem metali twardych 5-1 4 Alergiczny nieżyt nosa 6 - - 6 Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym 4 - - 4 Przedziurawienie przegrody nosa 2 - - 2 Choroby narządu głosu 480-1 479 Choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego 3 - - 3 Nowotwory złośliwe 27 5 17 5 Choroby skóry 44 - - 44 Choroby układu ruchu 51-3 48 Przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego 19 - - 19 Uszkodzenia słuchu 120 - - 120 Zespół wibracyjny 23 - - 23 Choroby wywołane pracą w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego - - - - Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia 1 - - 1 Choroby układu wzrokowego 5 1-4 Choroby zakaźne 46-6 40 56
Renty z tytułu chorób zawodowych Stopień niezdolności TABL. 38 STRUKTURA RENT Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ CHOROBĄ ZAWODOWĄ PRZYZNANYCH W 2008 R. WEDŁUG RODZAJU CHORÓB I STOPNIA NIEZDOLNOŚCI Stopień niezdolności do pracy Choroby zawodowe Ogółem całkowita niezdolność do pracy i samodzielnej egzystencji całkowita niezdolność do pracy w odsetkach częściowa niezdolność do pracy OGÓŁEM 100,0 100,0 100,0 100,0 Zatrucia ostre albo przewlekłe 1,3-2,0 1,2 Gorączka metaliczna 0,1 - - 0,1 Pylice płuc 12,5 12,5 24,5 12,0 Choroby opłucnej lub osierdzia wywołane pyłem azbestu 0,5-6,1 0,3 Zapalenie oskrzeli 0,9-6,1 0,6 Astma oskrzelowa 1,2 - - 1,2 Zewnątrzpochodne alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych 0,4 12,5-0,3 Ostre uogólnione reakcje alergiczne 0,4 - - 0,4 Byssinoza 0,2 - - 0,2 Beryloza 1,2-4,2 1,1 Choroby płuc wywołane pyłem metali twardych 0,5-2,0 0,4 Alergiczny nieżyt nosa 0,5 - - 0,6 Zapalenie obrzękowe krtani o podłożu alergicznym 0,4 - - 0,4 Przedziurawienie przegrody nosa 0,2 - - 0,2 Choroby narządu głosu 46,7-2,0 49,3 Choroby wywołane działaniem promieniowania jonizującego 0,3 - - 0,3 Nowotwory złośliwe 2,6 62,5 34,7 0,5 Choroby skóry 4,3 - - 4,5 Choroby układu ruchu 5,0-6,1 4,9 Przewlekłe choroby obwodowego układu nerwowego 1,8 - - 2,1 Uszkodzenia słuchu 11,7 - - 12,4 Zespół wibracyjny 2,2 - - 2,4 Choroby wywołane pracą w warunkach podwyższonego ciśnienia atmosferycznego - - - - Choroby wywołane działaniem wysokich albo niskich temperatur otoczenia 0,1 - - 0,1 Choroby układu wzrokowego 0,5 12,5-0,4 Choroby zakaźne 4,5-12,3 4,1 57
Renty z tytułu chorób zawodowych Sekcje gospodarki narodowej TABL. 39 RENTY Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY SPOWODOWANEJ CHOROBA ZAWODOWĄ WEDŁUG SEKCJI GOSPODARKI NARODOWEJ PRZYZNANE W 2008 R. Wyszczególnienie Ogółem Renty z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą zawodową w odsetkach na 1000 pracujących*) OGÓŁEM 1 028 100,0 0,087 Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 34 3,3 0,252 Rybactwo - - - Górnictwo 125 12,1 0,675 Przetwórstwo przemysłowe 229 22,3 0,083 Wytwarzanie i zaopatrywanie 3 0,3 0,014 w energię elektryczną, gaz, wodę Budownictwo 39 3,8 0,047 Handel i naprawy 11 1,1 0,005 Hotele i restauracje 4 0,4 0,015 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 17 1,7 0,021 Pośrednictwo finansowe - - - Obsługa nieruchomości i firm 41 4,0 0,036 Administracja publiczna i obrona narodowa; 10 1,0 0,017 obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne Edukacja 433 42,1 0,417 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 69 6,7 0,092 Działalność usługowa komunalna, społeczna 13 1,2 0,031 i indywidualna, pozostała Gospodarstwa domowe zatrudniające - - - pracowników Organizacje i zespoły eksterytorialne - - - *) poza rolnictwem indywidualnym. 58