3 Jakie są objawy zespołu policystycznych jajników? Najważniejsze punkty zu kobiet występuje różne nasilenie objawów; u niektórych objawy mogą być ciężkie, u innych nieznaczne. zobjawami zespołu PCOS mogą być nieregularne miesiączki lub ich brak, trądzik, nieprawidłowe owłosienie na ciele, przyrost masy ciała oraz trudności w zajściu w ciążę. PCOS dotyka kobiet w różny sposób. U niektórych objawy mogą być znacznie nasilone, u innych niewielkie. Symptomy rozwijają się często w wieku dojrzewania lub po zakończeniu przyjmowania tabletek antykoncepcyjnych, prowadząc do przyrostu masy ciała; mogą także wystąpić w każdej chwili. Jeżeli chorujesz na zespół policystycznych jajników, mogą rozwinąć się u Ciebie następujące objawy: Nieregularne miesiączkowanie Normalny cykl miesiączkowy trwa od 21 do 35 dni. Nieregularne miesiączkowanie lub jego brak dotyczy 75% kobiet z PCOS. Zaburzenie miesiączkowania jest oznaką nieregularnych owulacji. Estrogeny wytwarzane przez pęcherzyki powodują rozrost błony śluzowej macicy, jednak gdy nie dochodzi do owulacji, endometrium staje się nieprawidłowo zagęszczone. To może prowadzić do nieregularnych, rzadkich miesiączek. 85 90% kobiet, u których cykle występują rzadziej niż raz na 40 dni, ma zespół policystycznych jajników.
Jakie są objawy zespołu policystycznych jajników? 25 Zmniejszona płodność PCOS jest powszechną przyczyną zaburzeń płodności. U 70 80% kobiet, u których stwierdza się zaburzenia owulacji, występuje PCOS. Przyczynami braku owulacji są zaburzenia w dojrzewaniu pęcherzyków i uwalnianiu przez nie jajeczek. Nieregularne cykle lub amenorrhoea (brak miesiączek) przeważnie wskazuje na brak lub nieregularność owulacji. Część kobiet z PCOS może mieć regularne owulacje, część nieregularne, a u niektórych mogą one w ogóle nie występować. Może być również taka sytuacja, że mimo regularnego miesiączkowania owulacja nie występuje, a zespół PCOS może być wykryty dopiero podczas szukania przyczyny trudności zajścia w ciążę. Poronienia Kobiety z zespołem policystycznych jajników mogą być narażone na zwiększone ryzyko wystąpienia poronienia. Przyczyna tego zjawiska jest niejasna, jednak zaburzenie równowagi hormonalnej, a zwłaszcza duże stężenie LH i insuliny może wpływać na rozwój oraz zaburzać implantację (zagnieżdżenie) zapłodnionej komórki jajowej w macicy. Wiele kobiet z PCOS nie ma jednak trudności w donoszeniu ciąży. Nadmierne owłosienie (hirsutyzm) Wyprodukowane w nadmiernej ilości przez jajniki oraz nadnercza androgeny dostają się do krwiobiegu i reagują z receptorami skóry, powo-
26 Zespół policystycznych jajników dując nadmierne owłosienie ciała. U wielu kobiet pojawiają się niechciane włosy na twarzy, klatce piersiowej, brzuchu, ramionach, nogach. W wyniku oddziaływania testosteronu włosy, które początkowo były jasne i cienkie, mogą stać się ciemniejsze i grubsze, przypominając wyglądem włosy mężczyzn. Trądzik Skóra, na którą oddziałuje testosteron, może być przetłuszczona. Kobiety z zespołem policystycznych jajników mogą narzekać na tłustą skórę z wypryskami. Trądzik pojawiać się może na twarzy, klatce piersiowej lub plecach. Przerzedzenie włosów w okolicy czołowej Rezultatem oddziaływania testosteronu na skórę głowy może być przerzedzenie włosów na szczycie oraz w okolicy czołowej głowy. Obecność i stopień nasilenia trądziku, nieprawidłowego owłosienia oraz przerzedzenia włosów na głowie zależy od wrażliwości receptorów skóry na androgeny. Geny i pochodzenie może mieć wpływ na tę wrażliwość. Na przykład kobiety pochodzące z Azji lub basenu Morza Śródziemnego mają skórę bardzo wrażliwą na androgeny, podczas gdy kobiety ze Skandynawii mogą nawet nie mieć objawów skórnych.
Jakie są objawy zespołu policystycznych jajników? 27 Przyrost masy ciała lub trudności w jej utracie Powszechna u kobiet z PCOS jest tzw. figura gruszki tkanka tłuszczowa skoncentrowana jest na brzuchu i biodrach, natomiast ręce i nogi są chudsze. Komórki tłuszczowe znajdujące się na brzuchu wykazują większą wrażliwość na działanie insuliny niż w pozostałych częściach ciała. Insulina spowalnia spalanie zawartości komórek tłuszczowych na brzuchu. Przeciętnie 50 60% kobiet z PCOS ma nadwagę, jednak nawet kobiety szczuplejsze mają problemy z pozbyciem się tkanki tłuszczowej z brzucha. Przyrost masy ciała powoduje nasilenie objawów przez zwiększenie insulinooporności, która prowadzi do zwiększenia wydzielania hormonów płciowych przez jajniki. Niestety zmiany hormonalne utrudniają utratę masy ciała. Przyczyna tego nie jest do końca poznana. Prawdopodobnie związane jest to ze zwiększonym łaknieniem wywołanym dużymi stężeniami insuliny oraz łatwiejszym magazynowaniem tłuszczu niż jego spalaniem. Z powodu nadwagi wiele kobiet ma niską samoocenę. Rezultatem wzrostu masy ciała może być depresja, która dodatkowo pogłębia problem. Inne Część kobiet odczuwa ból w miednicy mniejszej. Przyczyna nie jest znana. Brodawki skórne (wypustki) mogą się tworzyć zwłaszcza na szyi oraz pod pachami. Można je z łatwością usunąć. Ponadto może wystąpić zaciemnienie skóry wokół karku, w pachwinach, pachach lub fałdach skórnych. Objaw ten nazywany jest to akantozą czarną. Zarówno wypustki skórne, jak i akantoza stanowią objaw insulinooporno-
28 Zespół policystycznych jajników ści. Ponadto, jeżeli chorujesz na PCOS, możesz mieć huśtawki nastrojów i odczuwać zmęczenie bez uchwytnych powodów. Inne, rzadsze zaburzenia hormonalne mogą również prowadzić do insulinooporności i do zwiększenia stężenia androgenów. Rezultatem tego są jajniki z licznymi pęcherzykami widocznymi w badaniu USG, podobne do obrazu jajników, jaki spotykamy w PCOS. Lekarz przed rozpoczęciem kuracji PCOS powinien wykluczyć inne choroby, które mogą dać podobne objawy. Przed postawieniem rozpoznania zleci Ci odpowiednie badania.