Informacja o badaniu W kwietniu blisko tysiąc Polaków wzięło udział w małym quizie z wiedzy na temat najnowszej historii Polski. Uczestnicy zmierzyli się z sześcioma pytaniami, które dotyczyły okresu transformacji. Respondenci zostali poproszeni m.in. o to, by powiedzieć, co oznacza skrót PZPR lub kto był pierwszym premierem Polski po zmianie ustroju. Raport przedstawia wyniki tego krótkiego testu. Termin badania: 11-16 kwietnia 2014 roku Próba: ogólnopolska, reprezentatywna próba 1002 mieszkańców Polski w wieku 15 i więcej lat Technika: wywiady bezpośrednie wspomagane komputerowo (CAPI) Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS Polska. 2
Czy zdaliśmy? Komu powtórka z historii? Wyniki testu pokazują, że quiz nie był łatwym zadaniem. Prawie jedna piąta respondentów (18%) nie potrafiła prawidłowo odpowiedzieć na żadne z sześciu postawionych pytań. Tyle samo osób (19%) udzieliło poprawnej odpowiedzi na dwa pytania, a niewiele mniej na jedno (17%). Gdyby za każdą prawidłową odpowiedź przyznawać jeden punkt, a test byłby zaliczany przy uzyskaniu połowy możliwych do zdobycia punktów, to zdałoby go 46% Polaków, czyli niespełna połowa. Najlepszy wynik maksimum poprawnych odpowiedzi otrzymał co jedenasty badany (9%), a co dwunasty poradził sobie z zadaniem nieco gorzej, udzielając 5 na 6 dobrych odpowiedzi. Lepiej w quizie wypadli mężczyźni niż kobiety. Wart zauważenia jest również fakt, iż udział osób, które nie umiały wskazać ani jednej prawidłowej odpowiedzi, maleje wraz z wiekiem respondentów: wśród najmłodszych badanych (15-19 lat) wynosi 50%, natomiast wśród najstarszych (60 lat i więcej) 4%. Na wynik testu miał też wpływ poziom wykształcenia w teście lepiej wypadły osoby lepiej wykształcone (z wykształceniem średnim i pomaturalnym lub wyższym). Nieco większe trudności z zadaniami mieli także mieszkańcy wsi niż mieszkańcy miast oraz osoby nie interesujące się polityką w porównaniu z tymi, których polityka interesuje. wszystkie 5 4 3 2 1 Liczba poprawnie udzielonych odpowiedzi: 8 9 13 16 17 19 żadna 18 3
Co wiemy, a czego nie? Najłatwiejszym zadaniem było rozwinięcie skrótu PZPR. Prawidłowej odpowiedzi Polska Zjednoczona Partia Robotnicza udzieliła zdecydowana większość Polaków (69%). Kolejne pytanie, które sprawiło respondentom najmniej trudności, dotyczyło pierwszego premiera po zmianie ustroju w 1989 roku. Trzech na pięciu ankietowanych (63%) prawidłowo wymieniło Tadeusza Mazowieckiego. Pozostałe cztery z sześciu pytań o wiedzę historyczną okazały się być zdecydowanie trudniejsze. Widać to zwłaszcza po udziale odpowiedzi nie wiem/trudno powiedzieć, który waha się od 58% do 77% w zależności od pytania. Większość badanych nawet nie próbowało zgadywać, od razu przyznali się do niewiedzy. Nieco ponad jedna trzecia Polaków wie: kiedy zniesiono kartki na mięso (35%) oraz że w 1990 roku w drugiej turze wyborów prezydenckich Lech Wałęsa walczył ze Stanem Tymińskim wyposażonym w słynną czarną teczkę, który w pierwszej turze wyprzedził zarówno Tadeusza Mazowieckiego, jak i Włodzimierza Cimoszewicza, uzyskując 23% głosów. Równo jedna czwarta respondentów (25%) pamięta czy to z lekcji historii, czy to z własnego doświadczenia lub opowieści innych że Plan Balcerowicza wszedł w życie w 1990 roku. Najmniej osób jedna piąta Polaków (21%) wie, w którym roku ukazał się pierwszy numer Gazety Wyborczej dziennika, który na podstawie uzgodnień Okrągłego Stołu miał w czasie kampanii wyborczej w 1989 roku reprezentować opozycję (NSZZ Solidarność ) i stąd drugi człon nazwy: Wyborcza. 4
Szczegółowe wyniki testu wiedzy 69% Potrafi prawidłowo rozwinąć skrót PZPR 63% Wie, że pierwszym premierem po zmianie ustroju był Tadeusz Mazowiecki 36% Wie, że w roku 1990 w drugiej turze wyborów Lech Wałęsa walczył/ konkurował ze Stanem Tymińskim 35% Wie, że w roku 1989 zniesiono kartki na mięso 25% Pamięta, że Plan Balcerowicza wszedł w życie w 1990 roku 21% Wie, że pierwszy numer Gazety Wyborczej ukazał się w 1989 roku prawidłowa odpowiedź błędna odpowiedź nie wiem/ trudno powiedzieć/ nie pamiętam 5
Zapraszamy do kontaktu Urszula Krassowska Account Director Zespół Badań Społecznych urszula.krassowska@tnsglobal.com 22 598 97 11 TNS Polska ul. Wspólna 56 00-687 Warszawa 22 598 98 98 www.tnsglobal.pl 6