SZCZEGÓŁOWY OPIS DZIAŁANIA 6.1 ROZWÓJ MIAST 1. Nazwa programu operacyjnego Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013 2. Numer i nazwa priorytetu 6. Spójność wewnątrzregionalna 3. Nazwa Funduszu finansującego Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego priorytet 4. Instytucja Zarządzająca Zarząd Województwa Małopolskiego 5. Instytucja Pośrednicząca (jeśli Nie dotyczy dotyczy) 6. Instytucja WdraŜająca (Instytucja Nie dotyczy Pośrednicząca II stopnia) (jeśli dotyczy) 7. Instytucja Certyfikująca Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Instytucji Certyfikującej 8. Instytucja pośrednicząca w Wojewoda Małopolski certyfikacji (jeśli dotyczy) 9. Instytucja odpowiedzialna za otrzymywanie płatności dokonywanych przez KE Ministerstwo Finansów 10. Instytucja odpowiedzialna za Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Departament BudŜetu i Finansów dokonywanie płatności na rzecz beneficjentów (jeśli dotyczy) 11. Numer i nazwa działania 6.1. Rozwój miast 12. Cel i uzasadnienie działania Cel: Wzmocnienie miast jako potencjalnych biegunów wzrostu oraz poprawa warunków Ŝycia w miastach lub ich dzielnicach, która spowoduje, Ŝe staną się one atrakcyjnym miejscem pracy, zamieszkania, a takŝe podejmowania działalności gospodarczej. Uzasadnienie: Realizacja działania pod tym kątem prowadzić będzie do systematycznego rozwiązywania problemów, z którymi borykają się małopolskie miasta: dysproporcje rozwoju społecznogospodarczego w układzie przestrzennym oraz odpływ mieszkańców na tereny wiejskie 1
powodujący rozproszenie osadnictwa. Istotnym czynnikiem, który pozwoli osiągnąć cel działania będzie rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich pod względem funkcjonalnym, technicznym, społecznym i środowiskowym. Projekty z zakresu rewitalizacji będą mogły obejmować zdegradowane centra miast (w tym zabytkowe), zdegradowane osiedla mieszkaniowe stanowiące ciągłą tkankę miejską i tereny poprzemysłowe. Wyłącznie w ramach programów rewitalizacji moŝliwe będzie wsparcie inwestycji w infrastrukturę społeczną (edukacyjną, rekreacyjną i sportową) na obszarze objętym programem oraz inwestycji drogowych zapewniających lub polepszających dostęp do tych obiektów infrastruktury społecznej. Wsparte zostanie równieŝ społeczne budownictwo mieszkaniowe (pod warunkiem ujęcia w programie rewitalizacji danego obszaru) polegające na adaptacji na cele mieszkaniowe budynków stanowiących własność publiczną lub własność podmiotów prowadzących działalność niedochodową, wykorzystywanych na cele mieszkaniowe dla gospodarstw domowych o niskich dochodach lub osób o szczególnych potrzebach. Udział finansowy projektów z zakresu mieszkalnictwa w ogólnej kwocie wydatków ponoszonych w ramach MRPO nie przekroczy poziomu 3% alokacji dla Programu. Inwestycje w obszarze mieszkalnictwa mogą być realizowane wyłącznie na wyznaczonych obszarach wsparcia. Wykaz kryteriów wymaganych dla określenia obszarów wsparcia zawarty został w art. 47 ust. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006. Obejmuje on następujące kryteria: a) wysoki poziom ubóstwa i wykluczenia; b) wysoka stopa długotrwałego bezrobocia; c) niekorzystne trendy demograficzne; d) niski poziom wykształcenia, wyraźny deficyt kwalifikacji i wysoki wskaźnik przerywania skolaryzacji; e) wysoki poziom przestępczości i wykroczeń; f) szczególnie wysoki stopień degradacji środowiska; g) niski wskaźnik prowadzenia działalności gospodarczej; h) wysoka liczba imigrantów, grup etnicznych i mniejszościowych lub uchodźców; i) porównywalnie niski poziom wartości zasobu mieszkaniowego; j) niski poziom wydajności energetycznej budynków. Zgodnie z art. 47 obszary wsparcia powinny spełniać łącznie co najmniej trzy kryteria z podanej wyŝej listy, przy czym dwa muszą odnosić się do wymiaru społecznego tj. zawierać się w katalogu od a) do h). Opracowanie programu rewitalizacji będzie mogło zostać wsparte ze środków MRPO. MoŜliwe będzie jednokrotne dofinansowanie jednego programu rewitalizacji dla danego obszaru. 2
Programy rewitalizacji opracowywane będą według metodyki przedstawionej przez Instytucję Zarządzającą MRPO, a ich ocena będzie częścią oceny wniosków aplikujących o wsparcie poszczególnych projektów. Projekty z zakresu rewitalizacji miast powinny zapewniać kompleksową odnowę rewitalizowanego obszaru. Programy rewitalizacji będą dotyczyć jasno wyodrębnionych obszarów w granicach miast, za wyjątkiem miast poniŝej 20 tysięcy mieszkańców, które w całości mogą zostać objęte jednym programem rewitalizacji. Poza programami rewitalizacji będą mogły być wsparte inwestycje w infrastrukturę społeczną (w szczególności sportową i rekreacyjną) nie objętą wsparciem w ramach innych działań programu oraz inwestycje drogowe zapewniające lub polepszające dostęp do tych obiektów infrastruktury społecznej. Działanie wpisuje się w cel 2. Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013,,Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej oraz cel 3.,,Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski. 13. Komplementarność z innymi działaniami i priorytetami Na poziomie regionalnym działanie będzie realizować cele Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2007-2013 określone w polu B: Rozwój społeczny i jakość Ŝycia, w obszarze V Spójność wewnątrzregionalna. W celu uniknięcia nakładania się interwencji, wsparcie w ramach działania będzie udzielane komplementarnie do innych działań MRPO i innych programów operacyjnych, zgodnie z zapisami dokumentu pn. Linia demarkacyjna pomiędzy Programami Operacyjnymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej. Komplementarne wsparcie dostępne będzie w następujących programach operacyjnych: Małopolski Regionalny Program Operacyjny na lata 2007-2013: Oś Priorytetowa I. Warunki dla rozwoju społeczeństwa opartego na wiedzy Działanie 1.1 Poprawa jakości usług edukacyjnych Oś priorytetowa III. Turystyka i przemysł kulturowy Działanie 3.1 Rozwój infrastruktury turystycznej Oś priorytetowa IV. Infrastruktura dla rozwoju gospodarczego Działanie 4.1 Rozwój infrastruktury drogowej Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013 Oś priorytetowa III. Jakość Ŝycia na obszarach wiejskich i róŝnicowanie gospodarki wiejskiej 3
Działanie: Odnowa i rozwój wsi. 14. Przykładowe rodzaje projektów W ramach tego działania realizowane będą projekty na obszarach gmin miejskich oraz terenach miejskich gmin miejsko-wiejskich. Schemat A. Projekty realizowane wyłącznie w ramach programów rewitalizacji 1. Remonty, renowacje powierzchni i przestrzeni w miastach poprawiające ich estetykę zewnętrzną: Obiekty uŝyteczności publicznej; Obiekty usługowe; Budynki mieszkalne; 2. Budowa, przebudowa, rozbudowa oraz remonty w obiektach infrastruktury społecznej, w szczególności: szkół i przedszkoli wraz z salami gimnastycznymi; obiektów sportowych i rekreacyjnych; obiektów infrastruktury kulturalnej o znaczeniu lokalnym (wartość inwestycji w obiekt infrastruktury kulturalnej nie moŝe przekroczyć 1 000 000 mln zł inwestycje o większej wartości działanie 3.3.); 3. Zagospodarowanie przestrzeni miejskich w celu wzmocnienia lub stworzenia funkcji rekreacyjno-wypoczynkowej dla mieszkańców. 4. Budowa, przebudowa, rozbudowa podstawowej infrastruktury komunalnej na obszarze objętym rewitalizacją, w celu zapewnienia dostępu wszystkich obiektów i terenów rewitalizowanych do podstawowych usług komunalnych. 5. Remonty i/lub adaptacja budynków na cele utworzenia mieszkań socjalnych. 6. Zagospodarowanie pustych przestrzeni miejskich na cele publiczne i/lub gospodarcze, w tym: Uzupełnianie pierzei ulic i rynków Zabudowa zdegradowanych przestrzeni (środowiskowo, przemysłowo, rabunkową gospodarką) Projekty związane z wyburzeniem obiektów zdegradowanych (których remont jest nieopłacalny) i zagospodarowaniem powstałej przestrzeni 7. Budowa i remonty infrastruktury drogowej wyłącznie w ramach ww. typów projektów. Schemat B. Projekty w zakresie rekreacji i sportu Budowa, przebudowa, rozbudowa oraz remonty obiektów infrastruktury społecznej obiekty sportowe i rekreacyjne; 4
15. Budowa i remonty infrastruktury drogowej słuŝącej poprawie dostępu do obiektów infrastruktury społecznej, wyłącznie w ramach ww. typu projektu. Klasyfikacja kategorii interwencji funduszy strukturalnych a Temat priorytetowy 61 Zintegrowane projekty na rzecz rewitalizacji obszarów miejskich i wiejskich 78 Infrastruktura mieszkalnictwa 79 Pozostała infrastruktura społeczna b Temat priorytetowy (dla interwencji crossfinancing) 66 - WdraŜanie aktywnych i prewencyjnych instrumentów rynku pracy 73 - Działania na rzecz zwiększenia udziału w kształceniu i szkoleniu przez całe Ŝycie, w szczególności poprzez przedsięwzięcia na rzecz ograniczenia przedwczesnego porzucania skolaryzacji oraz zminimalizowania dyskryminacji ze względu na płeć oraz poprzez działania na rzecz poprawy jakości i dostępu do kształcenia i szkoleń na poziomie początkowym, zawodowym i wyŝszym c Forma finansowania 01 - Pomoc bezzwrotna d Typ obszaru 01 - Obszar Miejski e Działalność gospodarcza 18 - Edukacja 20 - Opieka społeczna, pozostałe usługi komunalne, społeczne i indywidualne f Lokalizacja PL 21 Małopolska 16. Lista wydatków kwalifikowalnych w ramach działania (jeśli dotyczy) W ramach działania do wydatków kwalifikowanych mogą zostać zaliczone koszty poniesione zgodnie z zasadami określonymi w Krajowych wytycznych dotyczących kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013 oraz w Podręczniku kwalifikowania wydatków objętych dofinansowaniem w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007-2013. W szczególności do kosztów kwalifikowalnych zaliczane będą: 1. Czynności przygotowawcze: - opracowanie dokumentów koncepcyjno-programowych (lokalne programy rewitalizacji, koncepcje zagospodarowania przestrzeni, wizualizacje, itp.) - opracowanie studiów wykonalności, ocen oddziaływania na środowisko - opracowanie ekspertyz i analiz niezbędnych do przygotowania realizacji projektu - opłaty, które są konieczne do poniesienia w związku z przygotowaniem projektu do realizacji - prace geodezyjne, geologiczne itp. - opinie konserwatorskie - przygotowanie projektów technicznych - przygotowanie dokumentacji przetargowej - zakup nieruchomości koniecznej do zrealizowania projektu 2. Prace inwestycyjne: 5
17. Zakres stosowania crossfinancingu (jeśli dotyczy) - przygotowanie terenu pod budowę - prace ziemne - prace budowlane i remontowe (wyłącznie jako koszty inwestycyjne), wykończeniowe, konserwacyjne - prace rozbiórkowe - prace instalacyjne związane z wyposaŝeniem budynków i pomieszczeń w niezbędne instalacje wod-kan, elektryczne, energetyczne - wyposaŝenie obiektów w urządzenia niezbędne do prawidłowego funkcjonowania projektu wyłącznie środki trwałe - koszty nadzoru nad realizacją inwestycji (w tym koszty nadzoru budowlanego, inwestorskiego, autorskiego, lub koszty inŝyniera kontraktu) - koszty informacji i promocji projektu 3. Wydatki osobowe: Wydatki związane z wynagrodzeniami wraz z pochodnymi od wynagrodzeń wydatki osobowe, czyli koszty wynagrodzenia osób zarządzających projektem, ponoszone przez beneficjenta, w przypadku zaangaŝowania przez niego nowych osób na potrzeby realizacji projektu lub w przypadku pisemnego oddelegowania (lub zmiany zakresu czynności) wcześniej zatrudnionych pracowników do realizacji nowych zadań z zakresu zarządzania projektem. Wydatki osobowe mogą stanowić wydatek kwalifikowany w proporcji w jakiej dana osoba poświęca swój czas na działania związane z zarządzaniem projektem współfinansowanym w ramach MRPO. Do kosztów niekwalifikowalnych zaliczane będą: - zakup materiałów i wyposaŝenia innych niŝ wydatki inwestycyjne - remonty finansowane z wydatków bieŝących - zakup terenów niezabudowanych przekraczających 10% kosztów kwalifikowanych projektu - budowa budynków mieszkalnych - koszty ponoszone w związku z realizacją zadań w zakresie budownictwa mieszkaniowego poza obszarem objętym lokalnym programem rewitalizacji - koszty prac w indywidualnych mieszkaniach - koszty prac wewnątrz obiektów administracji publicznej Przewiduje się stosowanie instrumentu elastyczności finansowej (cross-financingu) w zakresie projektów realizowanych w ramach programów rewitalizacji (Schemat A). Udział finansowania w ramach tego instrumentu nie przekroczy 10% wartości wspólnotowego współfinansowania projektu. 6
18. Beneficjenci a Typ beneficjentów Schemat A: Projekty realizowane wyłącznie w ramach programów rewitalizacji 1. jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia; 2. jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną; 3. administracja rządowa; 4. instytucje kultury; 5. osoby prawne i fizyczne będące organami prowadzącymi szkoły i placówki; 6. jednostki sektora finansów publicznych posiadające osobowość prawną (nie wymienione wyŝej); 7. partnerzy społeczni i gospodarczy; 8. kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych; 9. instytucje otoczenia biznesu; 10. spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, TBS; 19. b Grupy docelowe (osoby, instytucje, grupy społeczne bezpośrednio korzystające z pomocy) (jeśli dotyczy) Tryb przeprowadzania naboru i oceny operacji/projektów a Tryb przeprowadzania naboru wniosków o dofinansowanie b Tryb oceny wniosków o dofinansowanie Schemat B: Projekty w zakresie rekreacji i sportu 1. jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia; 2. jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną; Nie dotyczy Tryb konkursowy Część finansowa 20. Alokacja finansowa na działanie ogółem 21. Wkład ze środków unijnych na działanie 77 002 477 EUR Zarząd Województwa Małopolskiego Członek Zarządu Województwa Małopolskiego (Członkowie Zarządu Województwa Małopolskiego) posiadający stosowne upowaŝnienia Schemat A: ok. 67 700 000 euro Schemat B: ok. 9 300 000 euro 7
22. Wkład ze środków publicznych krajowych na działanie 23. Przewidywana wielkość środków prywatnych na działanie 24. Maksymalny udział środków UE w wydatkach kwalifikowanych na poziomie projektu (%) 25. Minimalny wkład własny beneficjenta 70% (50% w przypadku projektów objętych pomocą publiczną) 30% wydatków kwalifikowanych projektu (50% w przypadku projektów objętych pomocą publiczną) (%) (jeśli dotyczy) 26. Pomoc publiczna (jeśli dotyczy) Zasady związane z udzielaniem pomocy publicznej w ramach działania określone są w: Fiszce negatywnej dotyczącej kultury (projekt z 22.06.07); Fiszce negatywnej dotyczącej mieszkalnictwa (projekt z 22.06.07); Program pomocy publicznej na rewitalizację dotyczy projektów związanych z działalnością handlową i/lub usługową 27. Dzień rozpoczęcia kwalifikowalności wydatków 28. Minimalna / Maksymalna wartość projektu (jeśli dotyczy) 1 stycznia 2007 r., za wyjątkiem projektów objętych pomocą publiczną Schemat A: Minimalna wartość projektu wynosi 500 000 zł 29. Minimalna / Maksymalna kwota wsparcia (jeśli dotyczy) Schemat B: Minimalna wartość projektu wynosi: 500 000 PLN Schemat A: Maksymalna kwota wsparcia wynosi 15 000 000 PLN Schemat B: Maksymalna kwota wsparcia wynosi 5 000 000 PLN 30. Forma płatności 1. Refundacja wydatków; 2. Zaliczka wyłącznie dla jednostek samorządu terytorialnego, w wysokości maksymalnie do 20% wartości kosztów kwalifikowanych projektu. 31. Wysokość udziału cross-financingu (%) Schemat A: 10% wartości wspólnotowego współfinansowania projektu 8