Modrzewiowy kościółek zbudowany w 1818 r., p.w. świętej Zofii. Jego fundatorem był Jacek Potkański, dziedzic dóbr Bliżyna. Do 1887 r.

Podobne dokumenty
W kadencji funkcję sołtysa pełniła Anna Gołębiewska. W kadencji funkcję sołtysa pełni Józef Trzebiński.

free mini przewodnik ciekawe miejsca w okolicy Gminny Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy

GEZ KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO 161/469

Praca na konkurs pn. By czas nie zaćmił

Trasa wycieczki: Świętokrzyska architektura drewniana. czas trwania: 1 dzień, typ: samochodowa, liczba miejsc: 7, stopień trudności: łatwa

4. INWENTARYZACJA OBIEKTÓW HISTORYCZNYCH I KULTUROWYCH GMINY KOLONOWSKIE

WYKAZ OBIEKTÓW UJĘTYCH W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW

KLESZCZELE Dasze Dobrowoda Saki KLUKOWO Gródek Kostry, Lubowicz-Byzie Kuczyn Wyszynki Kościelne KNYSZYN

na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r.

zabytki gminy Jasieniec

Rodzinny konkurs historyczny. Rzeplin, 23 września 2017 r.

ŚRODOWISKO KULTUROWE GMINY BRZESZCZE

KAPLICZKI I KRZYśE PRZYDROśNE ORAZ ZABYTKOWE NAGROBKI w miejscowościach : Krowica Sama, Krowica Hołodowska i Budomierz.

Trasa wycieczki: Szlakiem romańskich i gotyckich kościołów Pomorza Zachodniego

Trasa wycieczki: Siemiatycze na Podlasiu. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 8, stopień trudności: bardzo łatwa

Ryc. 1. Sianki. Cerkiew greckokatolicka z 1645 r., obecnie we wsi Kostrino (Ukraina). Budzyński S Op. cit., s

Gminna Ewidencja Zabytków miasta i gminy Łochów.

KARTA GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW

Na skrzydłach historii - Węglowice i najbliższa okolica. Barbara Kaśków

Pierwsze pytanie brzmiało: Z którego roku pochodzi pierwsza wzmianka o Krzeszowicach?

MŁYNY NAD KAMIENNĄ (i jej dopływami), cz. 2

WYKAZ NIERUCHOMYCH ZABYTKÓW ARCHTEKTONICZNYCH WŁĄCZONYCH DO GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW GMINY MICHÓW

KATOLICKI CMENTARZ PARAFIALNY

Piękna nasza Rydzyna cała

1. OBIEKT: CMENATRZ KOMUNALNY (MIEJSKI) OBIEKT: CMENATRZ PRZYKOŚCIELNY OBIEKT: CMENATRZ PRZYKOŚCIELNY...8

Kościół p.w. Podwyższenia Krzyża w Lubiechni Małej

Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gm. Tułowice. Lp. Miejscowość Obiekt Adres Uwagi 1.

I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków:

Zagadnienia i pytania do Konkursu Wiedzy o Solcu Kujawskim

Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gm. Wołczyn. Lp. Miejscowość Obiekt Adres Uwagi 1.

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr... Rady Miasta Piekary Śląskie z dnia... r.

I. Wykaz obiektów z terenu miasta Lubina wpisanych do rejestru zabytków:

Cześć ich pamięci! Rocznica spalenia więźniów Radogoszcza i zakończenia okupacji niemieckiej w Łodzi

JAKIE SĄ NAJSTARSZE KOŚCIOŁY W BIELSKU BIAŁEJ?

3. Bestwiny Dom nr 31 l. 30. XX w. Brak opisu. 6. Dzielnik Kapliczka l. 20. XX w. Kapliczka zaliczana jest do grupy kapliczek kubaturowych murowanych

ZARZĄDZENIE NR 412/2016 BURMISTRZA KRAPKOWIC. z dnia 16 maja 2016 r. w sprawie założenia Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Krapkowice

Trasa wycieczki: Biała Piska - małe mazurskie miasteczko. czas trwania: 3 godziny, typ: piesza, liczba miejsc: 7, stopień trudności: bardzo łatwa

Górnośląska Wyższa Szkoła Pedagogiczna imienia Kardynała Augusta Hlonda - pedagogika, studia, studia podyplomowe, Śląsk, Katowice UTW Mysłowice

Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gm. Cisek. Lp. Miejscowość Obiekt Adres Uwagi 1.

Załącznik nr 1 do tekstu studium. Wykaz zabytków ujętych w rejestrze zabytków i ewidencji zabytków


EWIDENCJA ZABYTKÓW MIASTA BUKOWNO lista obiektów wskazanych do ewidencji 2015 r.

TĘCZA KONTRA TĘCZA WIADOMOŚCI LOKALNE GMINY GOWARCZÓW. Wsi Radomskiej BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY NR 3/2016

GMINNA EWIDENCJA ZABYTKÓW GMINY KROKOWA

Historia kościoła i parafii p.w. Narodzenia NMP w Jazowsku

A/1483

Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gminy Głuchołazy. ul. Lompy

Królowa Jadwiga i Król Jagiełło

OBRĘB WIEJSKI - wieś Nieciecz zatwierdził:

Wykaz obiektów z Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Chrzanów

Rys.1.Samsonów.Zakład wielkopiecowy. Widok od strony wschodniej

Anna Wysocka Angelika Miezio Alicja Wysocka

SOŁECTWO KRZYWORZEKA I i KRZYWORZEKA II

Przed Wami znajduje się test złożony z 35 pytań. Do zdobycia jest 61 punktów. Na rozwiązanie macie 60 minut. POWODZENIA!!!

GEZ KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO

Obiekty wpisane do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków

Warszawa, dnia 23 maja 2016 r. Poz UCHWAŁA NR XIX/86/2016 RADY GMINY BOROWIE. z dnia 29 kwietnia 2016 r.

Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych ujętych w ewidencji zabytków zlokalizowanych na terenie gm. Popielów. Lp. Miejscowość Obiekt Adres Uwagi 1.

Inwentaryzacja i waloryzacja zasobów kultury materialnej

WYKAZ ZABYTKÓW ZNAJDUJĄCYCH SIĘ NA TERENIE GMINY BRZEŚĆ KUJAWSKI (STAN NA KWIECIEŃ 2008 ROKU)

UCHWAŁA NR LXXV/848/10 RADY MIASTA OŚWIĘCIM. z dnia 27 października 2010 r.

HARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2010roku

KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO

Ewidencja zabytków z obszaru Lokalnej Grupy Działania Krasnystaw PLUS. Gmina Gorzków

HARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2017roku

Kamion 73A Nieruchomość. na sprzedaż

Zad. 1. POMNIK PRZYRODY KARTA EWIDENCYJNA POMNIKA PRZYRODY OŻYWIONEJ

Cięcina dawniej i dziś

PARAFIA PW. NARODZENIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY W PEŁCZYCACH

HARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2013 roku

Wyszków Moje Miasto. Wiktoria Gerek kl. VI a Szkoła Podstawowa nr 1 im. Adama Mickiewicza w Wyszkowie

Projekt Edukacyjny Gimnazjum Specjalne w Warlubiu. Kto ty jesteś Polak mały

Aktualności rolnicze r.

A. obiekty wpisane do ewidencji zabytków :

Ry R bn b o o wcz c o z r o aj a 3

Zakon Maltański powstał w 1099 r. w Palestynie i jest świeckim zakonem religijnym o tradycyjnie rycerskim charakterze. W okresie krucjat (XI- XIII

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOŚCI ZIMOWISKA

HARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2014 roku

Niech śmierć tak nieludzka nie powtórzy się więcej ". 74 rocznica spalenia więźniów Radogoszcza

GEZ KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO 426/469

Gminna Ewidencja Zabytków

ZABYTKI NIERUCHOME WPISANE DO WOJEWÓDZKIEGO REJESTRU ZABYTKÓW r r r r r r r r r r.

WYKAZ OBIEKTÓW UJĘTYCH W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW

Fot. 1. Pozdrowienia z Chełmży z wizerunkami: katedry, kościoła św. Mikołaja, cukrowni i budynku poczty. Pocztówka sprzed I wojny światowej.

Ratno Dolne : niem. Niederrathen. gmina : Radków. powiat : kłodzki. województwo : dolnośląskie

B A B I N KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO KRZYŻ-1664 ROK, PODBUDOWA KAPLICZKI 1841 ROK KAPLICZKA PRZYDROŻNA

Serwis Internetowy Gminy Lutomiersk

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /16:51:26. Zabytki

D. BROWAR I PIEKARNIA A.F. JENSZÓW, NASTĘPNIE H. KIJOKA przy ul. Podwale 7, nr pol

Gmina Sokołów Podlaski

KARTA ADRESOWA ZABYTKU NIERUCHOMEGO

Obiekty wpisane do GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW

Wtorek, 29 grudnia Gostwica. Gostwica

Białystok, dnia 16 maja 2014 r. Poz UCHWAŁA NR L/268/14 RADY MIEJSKIEJ W STAWISKACH. z dnia 7 maja 2014 r.

Kościół parafialny pod wezwaniem św. Marcina w Chojnacie

Inwentaryzacja i waloryzacja zasobów kultury materialnej

Historia wsi Wólka Krosnowska

HARMONOGRAM obchodów świąt państwowych i lokalnych w 2018 roku

DANIEC. Gmina Chrząstowice PROGRAM ODNOWY WSI

ZAŁĄCZNIK NR 1 WYKAZ OBIEKTÓW I OBSZARÓW ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW

Transkrypt:

Nazwa miejscowości Bliżyn (Blyzyn, Blizyn, Blizin, Bliziny, Bliszyny) wywodzi się z legendy o św. Jacku Odrowążu, który ponoć podczas pielgrzymki na św. Krzyż powiedział:... bliżej stąd niż dalej...". Najstarsza datowana wiadomość o Bliżynie pochodzi z zapisu Jana Długosza zarejestrowanego w diariuszu podróży króla Władysława Jagiełły z Krakowa pod Grunwald w 1410 roku. Król Polski nocował w Bliżynie z 21 na 22 czerwca 1410 r. prawdopodobnie u swojego dworzanina Piotra Szafrańca z Pieskowej Skały. Jagiełło odwiedził jeszcze Bliżyn w 1419 roku. Kolejna wzmianka chronologiczna pochodzi z 1442 roku i dotyczy informacji zakupu wsi Blizyn przez Krystyna z Karwic od Piotra Szafrańca. Rejestr poboru łanowego z 1510 roku podaje, że w osadzie znajdowała się karczma, dwie kuźnice oraz osiem łanów kmiecich. Przez obszar obecnej gminy Bliżyn w XIII i XIV w. przebiegała główna droga handlowa od Morza Czarnego do Bałtyku poprzez Lwów, Sandomierz, Opatów, Wąchock, Opoczno, Łęczycę, Toruń. W XVIII wieku do Bliżyna dotarła epidemia dżumy, która zdziesiątkowała mieszkańców osady. Od 1682 roku miejscowość ta przeszła na własność Świderskich, a od 1775 r. Małachowskich. Potkańscy nabyli ją w 1781 roku. Wieś w 1790 roku liczyła 20 domów zamieszkałych przez 125 osób. W tym samym roku w Bliżynie stanowiącym własność podkomorzyny Sandomierskiej Ludwiki Potkańskiej znajdował się pałac murowany i oficyny z 27 osobami służby, cegielnia, piec wapienny, wielki piec, olejarnia, budynek dworski, folwarczny, młyński, gorzelniany, browarniany oraz karczma, z którą związanych było 14 Żydów. Hrabina Ludwika Potkańska dnia 29 sierpnia 1817 roku uczyniła zapis na dobrach zobowiązujący swoich następców do wybudowania kościoła w Bliżynie. Zapis ten potwierdził następny właściciel Aleksander Wielogłowski. Po śmierci Ludwiki Potkańskiej jej syn Jacek wybudował drewniany kościółek pod wezwaniem św. Zofii. Modrzewiowy kościółek zbudowany w 1818 r., p.w. świętej Zofii. Jego fundatorem był Jacek Potkański, dziedzic dóbr Bliżyna. Do 1887 r.

kościół ten pełnił funkcje kaplicy dworskiej i był obsługiwany przez kapelanów dworskich. Uroczyste utworzenie parafii nastąpiło 23 sierpnia 1888 r. na podstawie dekretu biskupa sandomierskiego ks. Antoniego Sotkiewicza. Na terenie otaczającym kościółek znajdują się nagrobki właścicieli Bliżyna i okolicznych miejscowości. Do kontynuacji budowy murowanego kościoła przystąpiono w 1819 roku. Jednakże władze carskie wyraziły zgodę na utworzenie nowej parafii w Bliżynie z dotychczasowej parafii Odrowąż dopiero 30 kwietnia 1888 roku. Kościółek św. Zofii uważany był za zbyt mały, toteż ówczesny proboszcz, ksiądz Julian Piontek, rozpoczął w roku 1893 energiczne starania o uzyskanie pozwolenia na budowę murowanego kościoła. W maju 1895 roku rząd wydał zgodę na dalszą budowę i zbieranie składek. Koszty budowy nowej świątyni wziął na się znany ze swej szlachetności, pracy i zapobiegliwości o domy Boże Ludwik hrabia Plater" Kościół pod wezwaniem Św. Ludwika. Wybudowany w latach 1896-1900 z kamienia ciosowego neogotyckiego o układzie trzynawowym. Wykonany według projektu arch. Antoniego Hutten Czapskiego. Kościół pod wezwaniem Św. Ludwika w Bliżynie

Od dawien dawna ludzie wydobywali tu puszczańskich drzew robili węgiel drzewny potrzebny do wypału i w prostych dymarkach wytapiali żelazo. Gospodarczy rozkwit tych terenów rozpoczyna się z początkiem XIX w. kiedy na terenie Bliżyna działały Zakłady Górnicze z odlewnią, których właścicielem był hr. Plater oraz odlewnia Salonowa" produkująca wyroby artystyczne. W szczytowym okresie zakłady zatrudniały około 1100 pracowników. Kryzys gospodarczy pierwszych lat XX w. Spowodował krach finansowy zakładów, które zostały przekształcone w odlewnie żeliwa. Wyroby odlewni Platerów były znane i wyróżniane na całym świecie. Otrzymywały medale na wystawach w Warszawie, Moskwie i Madrycie. Poza Bliżynem na terenie gminy działało kilka fryszerek tzn. pieców do tzw. świeżenia wielkopiecowej surówki żelaza. Fryszerki działały w Wołowie, Zbrojowie i Płaczkowie. Odlewnia żeliwa działała również do końca XIX w. W Mroczkowie dając do 2800 cetnarów żelaza rocznie. W 1916 r. w Sołtykowie powstała cegielnia. W 1881 roku rozpoczynają się prace nad planami budowy kolei z Opoczna przez Bliżyn do Bzina. Następuje etap budowy kolei, który stwarza ogromne szanse rozwojowe dla Bliżyna. W dniu 24 lipca 1885 r. tłum ludzi z hr. Ludwikiem Broel - Plater, inż. Janem Witwickim oraz świtą powitali pierwszy przejazd pociągu przez Bliżyn.

W 1908 roku właścicielem Zakładów Górniczych był hr. Henryk Broel- Plater. Zakład o dużych możliwościach produkcyjnych, otrzymał wiele medali na międzynarodowych targach. Wydano drukiem w języku polskim i rosyjskim 112 stronicowy katalog wyrobów metalowych. W okresie 1900 1939 na terenie gminy Bliżyn rozwinęło się szkolnictwo powszechne, spółdzielczość, ochotnicza straż pożarna, w 1914 roku powstała pierwsza apteka, działają Zakłady Górnicze, Kopalnie rudy Skały" i Piekło", tartaki drzewne Podkańskiego i Rozemberga, fryszerka w Płaczkowie, cegielnia w Sołtykowie, wyrób kół w Kucębowie, wypalanie węgla drzewnego i pędzenie smoły w Kopciach i Szałasie. Przed 1939 rokiem działały na terenie gminy Bliżyn dwa oddziały Strzelca", siedem oddziałów Straży Pożarnej oraz harcerstwo. Unikalne walory klimatyczno przyrodnicze tych terenów były podstawą do opracowania w roku 1928 projektu luksusowego Uzdrowiska Sportowo Klimatycznego pod nazwą Bliżyn". Bardzo nowoczesny projekt Andrzeja Boni'ego przewidywał budowę obiektów do uprawiania większości ówczesnych dyscyplin olimpijskich. Znajdować się tu miały między innymi: basen do treningów regatowych, boisko futbolowe, bieżnie, strzelnice, korty, kryte pływalnie, tor saneczkowy, lodowisko do hokeja oraz stadion dla igrzysk olimpijskich. Lokalizacja uzdrowiska sportowego w Bliżynie pozwalała na całoroczne wykorzystanie możliwości terenowo klimatycznych. Jedynie tutaj znaleziono odpowiednie warunki do uprawiania wszystkich dyscyplin olimpijskich w jednym miejscu. Niestety lata kryzysu i wybuch II wojny światowej nie pozwolił na realizację tego ambitnego zamierzenia, które mogłoby wpłynąć na turystyczny rozwój całego regionu. Z planów dotyczących Bliżyna zrealizowano tylko przebudowę miejscowych zakładów metalurgicznych w Wytwórnię Węgla Aktywowanego jako filię Państwowej Fabryki Amunicji w Skarżysku Kamiennej.

Podczas II wojny światowej w okolicznych lasach działały oddziały partyzanckie por. Władysława Wasilewskiego Oseta" i antoniego Hedy Szarego". Lata II wojny światowej odbiły piętno także i na ziemiach gminy Bliżyn. Niemcy utworzyli obóz dla jeńców radzieckich, który w 1942 r został przekształcony w obóz pracy przymusowej dla Polaków i Żydów a od 1944 roku, był on filią obozu koncentracyjnego w Majdanku. O minionych czasach świadczą liczne na terenach gminy budowle, pomniki, oraz miejsca pamięci narodowej. Cmentarz Żołnierzy Radzieckich zamordowanych w obozie jenieckim w latach 1941-1944 przez okupanta hitlerowskiego w Bliżynie. Pomnik pomordowanych w 1940 r. patriotów Polskich na Brzasku. Najstarszym zabytkiem techniki w gminie jest pozostałość zespołu odlewni.

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Powiat Kozienicki Co do pierwotnego przeznaczenia tej budowli istnieją dwie hipotezy. Jedna (mniej prawdopodobna) zakłada, że był to wielki piec. Druga przyjmuje, że była to wieża ciśnień zbiornik wody mieściłby się wówczas w najwyższej, cylindrycznej kondygnacji. W dwóch dolnych (podział ich stropem jest raczej pewny zachowały się otwory po belkach) mogła znajdować się maszynownia pompy i inne tego typu urządzenia. Jest w znacznym stopniu zrujnowana, ale zachowała jeszcze wyraźnie czytelny ośmioboczny plan, gzyms międzypiętrowy oraz starannie opracowane, ceglane obramienia otworów okiennych i drzwiowych. Ma niemal niezniszczone mury parteru i zachowaną część murów piętra. Z tych czasów pochodzą wybudowane dla potrzeb zakładów zachowane w niezmienionej do dziś formie architektonicznej drewniane domy: urzędnicze i robotnicze. Stanowią one unikalny na skalę europejską przykład budownictwa socjalnego z początku XIX w.