POLSKI ZWIĄZEK RZECZOZNAWCÓW ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH KODEKS ETYKI ZAWODOWEJ SPECJALISTÓW ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH WARSZAWA 2004
2
KODEKS ETYKI ZAWODOWEJ SPECJALISTÓW ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Definicje 1 Specjalistą zamówień publicznych w rozumieniu niniejszego kodeksu jest osoba, która wykonuje zadania określone w ustawie Prawo zamówień publicznych (zamawiający (kierownik), pełnomocnik zamawiającego (pracownik, osoba trzecia), komisje przetargowe, biegły (konsultant, rzeczoznawca), arbiter, obserwator, Prezes UZP, rzecznik dyscypliny finansów publicznych, koncesjonariusz, NIK, RIO, pracownicy UZP, Biuletyn Urzędu Zamówień Publicznych, Dziennik Urzędowy Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, organizacje pracodawców oraz przedsiębiorców), oraz wyraziła pisemnie oświadczenie woli o przestrzeganiu zasad niniejszego Kodeksu przed przystąpieniem do wykonywania zadań określonych w ustawie. 2 Specjalista zamówień publicznych naleŝy do zawodów rządzących się zbiorem praw etycznych, które swą naturą oddziałują na innych ludzi, kształtują ich zachowania poprzez realizowanie zasad systemu zamówień publicznych przy wykonywanych obowiązkach. 3 UŜywane w kodeksie określenie zlecający oznacza osobę fizyczną, osobę prawną, jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej lub przełoŝonego, zlecającą specjaliście zamówień publicznych zadanie do wykonania w ramach jego kompetencji i umiejętności. Zasady zachowań 4 1. Specjalista zamówień publicznych obowiązany jest do przestrzegania prawa, norm wykonywania zawodu i zasad współŝycia społecznego oraz do dbałości o swoją godność osobistą, zwłaszcza w czasie wykonywania czynności z zakresu praktyki zawodowej. 2. Specjalista zamówień publicznych obowiązany jest do powstrzymywania się od wszelkich zachowań, które mogłyby zaszkodzić dobrej opinii o specjalistach zamówień publicznych. 3. Specjalista zamówień publicznych powinien dbać aby jego zachowanie nie naruszało powagi sądu, urzędu i instytucji, przed którymi występuje oraz o to, aby jego wystąpienia nie naruszały godności osób uczestniczących w postępowaniu. 3
4. Postępowanie specjalisty zamówień publicznych, które poniŝa go w opinii publicznej lub podwaŝa zaufanie do wykonywanych przez niego czynności zawodowych stanowi naruszenie norm etycznych stanowiących podstawę niniejszego kodeksu. Obowiązki specjalisty 5 1. Postępowanie specjalisty zamówień publicznych powinna cechować rzetelność, dokładność, bezstronność, skrupulatność i profesjonalizm. 2. Specjalista zamówień publicznych nie jest zobowiązany Ŝądaniami zamawiającego lub osób zainteresowanych wynikiem jego pracy, jeŝeli pozostawałoby ono w sprzeczności z prawem lub normami wykonywanego zawodu. 3. Specjalista zamówień publicznych obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe zgodnie z obowiązującymi przepisami, według najlepszej woli i wiedzy, uczciwie, rzeczowo, z naleŝytą starannością. 4. Specjalista zamówień publicznych obowiązany jest podejmować wszelkie czynności, jakie w granicach prawa mogą być podjęte w interesie podmiotu, na rzecz którego wykonuje zadania określone w ustawie z zakresu zamówień publicznych, niezaleŝnie od rodzaju umowy łączącej specjalistę zamówień publicznych z tym podmiotem. 5. Specjalista zamówień publicznych powinien dbać o poprawność i jasność sformułowań przy udzielaniu porad, wyjaśnień i opinii. 6. Specjalista zamówień publicznych nie powinien podejmować się wykonywania czynności z zakresu praktyki zawodowej, które wykraczałyby poza jego wiedzę i kompetencje zawodowe. 7. W razie braku specjalistycznej wiedzy lub doświadczenia odpowiedniego do przeprowadzenia danej sprawy, specjalista zamówień publicznych powinien zapełnić sobie współpracę specjalisty zamówień publicznych o stosowanej wiedzy lub doświadczeniu. 6 Specjalista zamówień publicznych nie moŝe brać udziału ani w jakikolwiek sposób choćby pośrednio uczestniczyć w czynnościach albo przedsięwzięciach, które uwłaczałyby godności zawodu lub podwaŝały do niego zaufanie. 7 Obowiązkiem specjalisty zamówień publicznych jest godne reprezentowane swojego środowiska zawodowego wobec innych osób lub środowisk, zgodnie z wymaganymi umiejętnościami i wysokim poziomem zawodowym i etycznym. 4
8 Specjaliście zamówień publicznych nie wolno dokonywać czynności związanych z postępowaniem o zamówienie publiczne lub innych czynności z zakresu praktyki zawodowej, nie tylko wówczas, gdy istnieje wyraźny zakaz ustawowy, lecz takŝe wtedy, gdy mogłoby to wywołać wątpliwości co do obiektywizmu specjalisty zamówień publicznych. Dotyczy to takŝe sytuacji, gdy specjalista pozostaje w stosunku zaleŝności osobistej lub słuŝbowej w odniesieniu do zlecającego. 9 Specjalista zamówień publicznych obowiązany jest stale doskonalić swoją wiedzę zawodową i dbać o to, aby w swoich czynnościach wykorzystywać najnowsze zdobycze praktyki i nauki oraz raz na dwa lata uczestniczyć w szkoleniu organizowanym przez swego pracodawcę. 10 1. Specjalista zamówień publicznych obowiązany jest do zachowania tajemnicy zawodowej i nie ujawniania osobom trzecim informacji, które uzyskał w toku wykonywania czynności zawodowych. Obowiązek ten spoczywa na specjaliście równieŝ po ustaniu wykonywania czynności chyba, Ŝe z tego obowiązku zwolnił go sąd lub inny właściwy organ, albo zlecający. 2. Obowiązek wynikający z ust. 1 obejmuje równieŝ zakaz korzystania z informacji w interesie własnym. 3. Specjalista zamówień publicznych współpracujący przy wykonywaniu zawodu z innymi osobami obowiązany jest wymagać od tych osób zachowania tajemnicy na zasadach obowiązujących jego samego i wyraźnie je do tego zobowiązać. 4. Specjalista zamówień publicznych obowiązany jest zabezpieczyć przed niepowołanym ujawnieniem dokumenty, najlepiej jak to moŝliwe (w szczególności dotyczy to notatek, akt, materiałów utrwalonych metodą elektroniczną, albo innymi środkami technicznymi). Wykorzystanie środków przekazu nie gwarantujących zachowań poufności w przekazaniu informacji objętych tajemnicą zawodową wymaga uprzedniego zawiadomienia o tym klienta. 11 Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej jest nieograniczony w czasie i trwa takŝe po ustaniu stosunku prawnego, na podstawie, którego specjalista zamówień publicznych wykonywał czynności zawodowe. 12 Specjalista zamówień publicznych nie moŝe wykonywać czynności zawodowych na rzecz jakiegokolwiek podmiotu, o ile groziłoby to naruszeniem obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej. 5
13 Specjalista zamówień publicznych obowiązany jest Ŝądać asysty innego specjalisty zamówień publicznych w przypadku, gdyby miałoby być prowadzone lub byłoby prowadzone przeszukanie lub przesłuchanie. Zasady konkurencji 14 1. Specjalista zamówień publicznych obowiązany jest powstrzymać się od działań stanowiących nieuczciwą konkurencję lub nieuczciwą reklamę. W szczególności jeŝeli inny specjalista zamówień publicznych negocjuje wynagrodzenie za wykonanie określonych czynności, nie wolno specjaliście, który się o tym dowiedział, oferować ceny niŝszej niŝ za te same usługi. Nie dotyczy to specjalisty zamówień publicznych wykonującego zadania w ramach stosunku pracy lub stosunku słuŝbowego. Nie dotyczy to ustalenia wynagrodzenia specjalisty w drodze przetargu, konkursu lub negocjowanego trybu w postępowaniu o zamówienie publiczne. 2. Treść materiału promocyjnego oraz sposób jego prezentacji powinny być przedstawione na odpowiednim poziomie i nie mogą umniejszać w opinii publicznej jakości usług oferowanych przez innych specjalistów lub w jakichkolwiek sposób im szkodzić. 3. W reklamach m.in. mogą być zamieszczane informacje o kwalifikacjach specjalisty i o organizacjach zawodowych, do których on naleŝy. 15 1. Stosunki między specjalistami zamówień publicznych powinny cechować: koleŝeństwo, wzajemna lojalność i współpraca. 2. Przed udzieleniem pomocy lub rozpoczęciem czynności zawodowych związanych z postępowaniem o zamówienie publiczne specjalista zamówień publicznych powinien upewnić się, czy w postępowaniu zlecający korzysta z pomocy innego specjalisty zamówień publicznych, a jeśli tak - to bez jego wiedzy nie moŝe udzielić tej pomocy lub wszcząć czynności zawodowych w sprawie. 3. W przypadku gdy specjalista zamówień publicznych przystępuje do sprawy w miejsce poprzedniego specjalisty zamówień publicznych, powinien go o tym poinformować i upewnić się, Ŝe podjęto kroki dla pełnego zakończenia tamtego stosunku zlecenia. 4. W razie pilnej konieczności udzielenia niezbędnej pomocy prawnej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, specjalista zamówień publicznych po jej udzielaniu winien niezwłocznie powiadomić o tym dotychczasowego zleceniodawcę. 16 1. W przypadku stwierdzenia przez specjalistę zamówień publicznych nieścisłości lub 6
błędów popełnionych przez innego specjalistę zamówień publicznych podczas prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego winien on niezwłocznie tego specjalistę o tym fakcie zawiadomić. 2. Wydanie negatywnej opinii o specjaliście zamówień publicznych, takŝe co do jego pracy zawodowej jest dopuszczalne, jeŝeli opinia taka jest oparta na faktach, a potrzeba albo obowiązek jej wydania wynika z zadań lub uprawnień słuŝbowych bądź statutowych. 17 Specjalista zamówień publicznych, którego czynności wykonywane podczas prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego są opiniowane przez innego specjalistę zamówień publicznych, winien być powiadomiony o tym fakcie oraz mieć moŝliwość złoŝenia stosownych oświadczeń i wyjaśnień przed sporządzeniem opinii lub weryfikacją sporządzonej dokumentacji o udzielenie zamówienia publicznego. 18 Nie stanowi weryfikacji badanie dokumentacji z punktu widzenia jej zgodności z przepisami prawa i standardami zawodowymi, a takŝe ocena jej przydatności dla celu, w jakim została sporządzona lub miałaby być wykorzystana. Standardy i Rada Etyki 19 1. Specjalista zamówień publicznych wykonuje czynności z zakresu praktyki zawodowej z najlepszą fachową i naleŝytą starannością. 2. KaŜda czynność powinna być wykonywana w oparciu o stan faktyczny i prawny przedmiotu zlecenia oraz zgodnie ze standardami zawodowymi. 20 Specjaliście zamówień publicznych nie wolno przyjmować od zlecającego lub osób trzecich jakichkolwiek korzyści osobistych lub majątkowych związanych z wykonywanymi czynnościami, poza wynagrodzeniem ustalonym w umowie. 21 1. Nad przestrzeganiem norm niniejszego Kodeksu czuwa Rada Etyki powołana przez Kongres Samorządu Zawodowego. 2. Specjalista zamówień publicznych świadczący usługę za granicą obowiązany jest przestrzegać równieŝ norm etycznych obowiązujących w państwie goszczącym. 3. Specjalista zamówień publicznych obowiązany jest w takim wypadku uzyskać informacje o zasadach etyki obowiązujących w tym państwie przy podejmowaniu 7
czynności zawodowych. 22 Niniejszy Kodeks Etyki Zawodowej wchodzi w Ŝycie z dniem uchwalenia przez Kongres Specjalistów Zamówień Publicznych w Polsce. 8