"Grób Agamemnona" Juliusza Słowackiego wiersz pt. Grób Agamemnona opisuje wrażenia z podróży, którą Słowacki odbył we wrześniu 1836 roku; zapis doznań z Grecji powstał trochę później, bo w 1839 roku poeta nadał utworowi ostateczny kształt; Grób Agamemnona miał być częścią większej całości, tj. poematu Podróży do Ziemi Świętej z Neapolu; Słowacki nigdy jednak go nie ukończył; wiersz opublikował wraz z dramatem pt. Lilia Weneda; podróż Słowackiego do Ziemi Świętej odbywała się przez Grecję; zwiedził on wtedy ruiny www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 1/9
starożytnych Myken - tam dotarł do największego z zachowanych grobowców - GROBOWCA AGAMEMNONA; Agamemnon był mitycznym królem, wodzem Achajów; historię tę opisał w Iliadzie Homer; podróżowanie do miejsc uznawanych za ważne dla europejskiej kultury było w romantyzmie bardzo modne; łączyło się z równie popularną metaforą życia jako podróży, wędrówki lub pielgrzymki kto jest podmiotem lirycznym wiersza i co możesz o nim powiedzieć? już w pierwszej strofie pojawia się wers, który daje nam www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 2/9
informację, o tym, ze podmiot liryczny wypowiada się w pierwszej osobie: Bom oto wstąpił w grób Agamemnona/ I siedzę cichy w kopule podziemnej; stylizacja na poetę i omówione wcześniej okoliczności biograficzne pozwalają utożsamić osobę mówiącą z autorem; mówimy o utożsamieniu - podmiot liryczny autor; Lecę, a koń się na powietrzu kładnie / Jeśli napotka grób rycerzy padnie./ Na Termopilach? Nie, na Cheronei/ Trzeba się memu załamać koniowi,/ Bo jestem z kraju, gdzie widmo nadziei/ www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 3/9
Dla małowiernych serc podobne snowi; podmiot liryczny odbywa coś w rodzaju metafizycznej podróży lotu, w czasie i przestrzeni; z tej perspektywy ogląda wydarzenia z historii starożytnej Grecji i XIX-wiecznej Polski; podmiot liryczny w czasie tej podróży dotrzeć ma do grobu rycerzy Termopile i Choronea oznaczają tu dwa miejsca klęski starożytnych Greków; symbolika ich jest przeciwstawna; Termopile to miejsce bitwy z 480 r. p. n. e. z Persami - symbol największego poświęcenia; Choronea jest symbolem nieodwracalnej klęski, rok www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 4/9
338 p.n.e. ostateczny kres niepodległości Grecji; tutaj wzniesiono na ich cześć pomnik lwa (odkryty ponownie w 1818 roku); Choronea staje się w wierszu symbolem klęski powstania listopadowego i tym samym ostatecznej klęski szans na niepodległość; na Choronei ostatecznie się załamuje koń nad mogiłą ta mogiła jest metaforą pogrzebanych szans Polski na niepodległość; Termopile są w wierszu symbolem tego wszystkiego, czego polskim powstańcom zabrakło, brak determinacji, www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 5/9
zarówno ze strony dowódców powstania, jak walczących w nim: Blask była struna to z harfy Homera:/ ( )/ Ta struna drgnęła i pękła bez jęku/ Bo jestem z kraju smutnego Ilotów struna homerycka, stanowiąca symbol mocy twórczości poetyckiej, pęka pod naporem pesymistycznego obrazu Polaków; publicystyczna wymowa utworu jest bardzo pesymistyczna i ostra; patriotyzm polegał przecież na analizowaniu prawdy o kondycji i sytuacji narodu, a ta była zła; oddziaływanie szlachty na naród porównane zostało do zabójczego działania www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 6/9
koszuli Dejaniry, która spowodowała śmierć Heraklesa w straszliwych męczarniach; Słowacki wytyka też polskiej szlachcie skłonność do wystawnego, pełnego przepychu życia i do naśladowania obcych wzorów: Polsko! lecz ciebie błyskotkami łudzą/ Pawiem narodów byłaś i papugą,/ A teraz jesteś służebnicą cudzą; w wierszu zawarta została wizja nowej, wolnej Polski - narodu zjednoczonego, spójnego wewnętrznie; podmiot liryczny stwierdza jednoznacznie, że jest to marzenie przyszłości; mówi o www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 7/9
niej tak: Że taki wielki posąg z jednej bryły,/ A tak hartowny, że w gromach nie pęknie poeta wyznaje ze wstydem, że sam również nie wziął udziału w powstaniu; identyfikuje się więc z narodem, oskarżając siebie, ma prawo oskarżać cały naród: Mówię - bom smutny - i sam pełen winy; wiersz Grób Agamamnona miał służyć przede wszystkim rewizjom pojęcia patriotyzmu; przeciwstawna Mickiewiczowskim skłonnościom do idealizowania narodu tendencję demaskatorska; Mickiewicz często idealizował, a nawet jeśli pisał o wadach szlachty, czynił to z dużą lekko ironiczną www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 8/9
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Ściąga eksperta życzliwością i humorem; Juliusz Słowacki robi inaczej, sam o tym napisał tak w autointerpretacji wiersza: Jest to dla mnie droga konieczna; ile razy bowiem zetknę się z rzeczywistymi rzeczami, opadają mi skrzydła i jestem smutny www.edudu.pl - filmy edukacyjne on-line Strona 9/9