URZĄD STATYSTYCZNY W KATOWCACH ul. Owocowa 3, 40-158 Katowice Kontakt: e-mail:sekretariatuskce@stat.gov.pl tel. 32 77 91 200 fax:32 77 91 300, 25 85 155 nternet: www.stat.gov.pl/katow KOMUNKAT O SYTUACJ SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKEGO W LSTOPADZE 2012 R. Nr 11/2012 opublikowany 31.12.2012 r. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w ujęciu rocznym pozostało na niezmienionym poziomie, a w odniesieniu do poprzedniego miesiąca zmniejszyło się o 0,1%. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych zwiększyła się w ujęciu rocznym, jak i w relacji do października br. Stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 10,8% i była wyższa niż w listopadzie ub. roku oraz w porównaniu z październikiem br. Do urzędów pracy w listopadzie br. zgłoszono więcej ofert pracy niż przed rokiem, ale mniej niż przed miesiącem. W końcu listopada br. na 1 ofertę pracy przypadało więcej bezrobotnych niż w końcu listopada ub. roku, jak i października br. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosło w ujęciu rocznym (o 4,3%) oraz w porównaniu z poprzednim miesiącem (o 4,0%). W większości sekcji odnotowano wyższe niż przed rokiem przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto. Na rynku rolnym w listopadzie br. odnotowano spadek skupu ziarna zbóż podstawowych w skali roku i miesiąca (z wyjątkiem ziarna żyta). Skup żywca rzeźnego zwiększył się w skali roku (oprócz żywca wieprzowego), natomiast obniżył się odniesieniu do października br. (oprócz żywca wołowego). Przeciętne ceny skupu większości produktów zwierzęcych oraz roślinnych były wyższe niż przed rokiem. Obniżyła się natomiast średnia cena ziarna żyta i żywca drobiowego. Produkcja sprzedana przemysłu (w cenach stałych) była niższa niż przed rokiem o 5,8% oraz niższa niż w poprzednim miesiącu o 5,9%. Produkcja sprzedana budownictwa ukształtowała się na poziomie niższym niż w listopadzie ub. roku o 7,0%, natomiast produkcja budowlano-montażowa pozostała na poziomie z przed roku. W listopadzie br. oddano do użytkowania o 11,1% mniej mieszkań niż w analogicznym okresie ub. roku. Wydano więcej pozwoleń na budowę mieszkań, spadła natomiast liczba mieszkań, których budowę rozpoczęto. W kwartale 2012 r. ceny towarów i usług konsumpcyjnych w województwie śląskim były wyższe niż w kwartale 2011 r. o 3,7%. Wzrost cen zanotowano we wszystkich grupach towarów i usług z wyjątkiem grupy odzież i obuwie. W skali roku utrzymał się spadek sprzedaży detalicznej. W odniesieniu do listopada ub. roku sprzedaż detaliczna zmniejszyła się o 7,9%, natomiast sprzedaż hurtowa w przedsiębiorstwach handlowych wzrosła o 3,4%.
SPS TREŚC Strona Rynek pracy... 4 Wynagrodzenia... 7 Ceny detaliczne... 9 Rolnictwo... 11 Przemysł i budownictwo... 14 Budownictwo mieszkaniowe... 16 Rynek wewnętrzny... 18 Wybrane dane o województwie śląskim... 20 UWAG OGÓLNE Prezentowane w Komunikacie dane: o zatrudnieniu, wynagrodzeniach oraz o produkcji sprzedanej przemysłu i budownictwa, produkcji budowlano-montażowej, a także o sprzedaży detalicznej i hurtowej towarów dotyczą podmiotów gospodarczych, w których liczba pracujących przekracza 9 osób, o sektorze przedsiębiorstw, dotyczą podmiotów prowadzących działalność gospodarczą w zakresie: leśnictwa i pozyskiwania drewna; rybołówstwa w wodach morskich; górnictwa i wydobywania; przetwórstwa przemysłowego; wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych; dostawy wody; gospodarowania ściekami i odpadami oraz działalności związanej z rekultywacją; budownictwa; handlu hurtowego i detalicznego; naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle; transportu i gospodarki magazynowej; działalności związanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi; informacji i komunikacji; działalności związanej z obsługą rynku nieruchomości; działalności prawniczej, rachunkowo-księgowej i doradztwa podatkowego, działalności firm centralnych (head offices); doradztwa związanego z zarządzaniem; działalności w zakresie architektury i inżynierii; badań i analiz technicznych; reklamy, badania rynku i opinii publicznej; pozostałej działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej; działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej; działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją; naprawy i konserwacji komputerów i artykułów użytku osobistego i domowego; pozostałej indywidualnej działalności usługowej, o cenach detalicznych dotyczą towarów żywnościowych i nieżywnościowych oraz usług, które pochodzą z notowań cen prowadzonych przez ankieterów w wybranych punktach sprzedaży, w wytypowanych rejonach badania cen; ceny żywności notowane są raz w miesiącu z wyjątkiem owoców i warzyw, w zakresie których notowania cen prowadzone są dwa razy w miesiącu, o skupie produktów rolnych obejmują skup od producentów z terenu województwa; ceny podano bez podatku AT, o wynikach finansowych przedsiębiorstw oraz nakładach inwestycyjnych dotyczą podmiotów gospodarczych prowadzących księgi rachunkowe (z wyjątkiem przedsiębiorstw rolnictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybactwa, działalności finansowej i ubezpieczeniowej oraz szkół wyższych), w których liczba pracujących przekracza 49 osób. Dane w ujęciu wartościowym wyrażone są w cenach bieżących i stanowią podstawę dla obliczenia wskaźników struktury. Wskaźniki dynamiki zaprezentowano na podstawie wartości w cenach bieżących, z wyjątkiem przemysłu, dla którego wskaźniki dynamiki podano na podstawie wartości w cenach stałych (średnie ceny bieżące 2005 r.). Liczby względne (wskaźniki, odsetki) wyliczono na podstawie danych bezwzględnych, wyrażonych z większą dokładnością niż podane w tekście i tablicach. Dane prezentuje się w układzie Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD 2007. 2
POLSKA KLASYFKACJA DZAŁALNOŚC 2007 (PKD 2007) Zestawienie stosowanych skrótów i pełnych nazw podaje się poniżej: skrót Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Handel; naprawa pojazdów samochodowych Zakwaterowanie i gastronomia Obsługa rynku nieruchomości Administrowanie i działalność wspierająca Produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej Produkcja wyrobów z metali Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep Budowa budynków Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej sekcje działy pełna nazwa Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i produktów rafinacji ropy naftowej Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana Produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej ZNAK UMOWNE Kreska ( ) zjawisko nie wystąpiło Kropka (.) zupełny brak informacji albo brak informacji wiarygodnych Znak x wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe W tym oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy Znak Δ oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązującej klasyfikacji Znak * oznacza, że dane zostały zmienione w stosunku do już opublikowanych nne dane charakteryzujące województwo śląskie można znaleźć w publikacjach statystycznych wydawanych przez Urząd Statystyczny w Katowicach oraz w publikacjach ogólnopolskich Głównego Urzędu Statystycznego, a także na stronach www.stat.gov.pl/katow Przy publikowaniu danych US prosimy o podanie źródła. 3
RYNEK PRACY Przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw w listopadzie br. wyniosła 741,5 tys. osób i zmniejszyła się w odniesieniu do poprzedniego miesiąca o 0,1%, a w ujęciu rocznym pozostała na niezmienionym poziomie (w listopadzie 2011 r. w odniesieniu do listopada 2010 r. wzrost o 2,2%). W kraju przeciętne zatrudnienie było niższe (o 0,2%) w porównaniu z poprzednim miesiącem oraz niższe w relacji do listopada ub. roku (o 0,3%). W listopadzie br. w sektorze publicznym przeciętne zatrudnienie ukształtowało się na poziomie 163,3 tys. osób, a w sektorze prywatnym wyniosło 578,2 tys. osób. W ujęciu rocznym w sektorze publicznym odnotowano spadek przeciętnej liczby zatrudnionych o 1,2%, natomiast w sektorze prywatnym wzrost o 0,3%. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw kształtowało się następująco: 2012 2012 WYSZCZEGÓLNENE w tys. 2011=100 w tys. 2011 = =100 O G Ó Ł E M... 741,5 100,0 746,0 99,9 w tym: Przemysł... 442,0 99,8 442,7 99,4 górnictwo i wydobywanie... 118,3 100,7 118,7 101,8 przetwórstwo przemysłowe... 288,0 99,8 288,1 98,8 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 16,9 92,3 17,3 93,1 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 18,7 101,9 18,7 100,3 Budownictwo... 67,3 101,2 68,9 104,2 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 94,7 100,9 95,5 101,7 Transport i gospodarka magazynowa... 37,6 107,5 37,2 102,5 Obsługa rynku nieruchomości... 14,9 102,3 14,9 101,9 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a... 21,1 101,6 21,4 102,5 Administrowanie i działalność wspierająca... 29,6 90,7 31,0 92,0 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. Niższe niż w listopadzie ub. roku przeciętne zatrudnienie odnotowano m.in. w: zakwaterowaniu i gastronomii (o 10,2%), administrowaniu i działalności wspierającej (o 9,3%) oraz w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 7,7%). Wyższa niż przed rokiem przeciętna liczba zatrudnionych wystąpiła m.in. w: informacji i komunikacji (o 10,3%), transporcie i gospodarce magazynowej (o 7,5%), obsłudze rynku nieruchomości (o 2,3%). 118 Dynamika przeciętnego zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw (przeciętne miesięczne 2005 = 100) 116 114 112 110 108 106 104 102 100 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska 4
W okresie styczeń listopad br. przeciętna liczba zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw wyniosła 746,0 tys. osób i była niższa o 0,1% w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku. W końcu listopada br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 200,0 tys. i zwiększyła się w porównaniu z końcem listopada ub. roku o 18,2 tys. (o 10,0%) oraz w relacji do końca października br. o 6,4 tys. (o 3,3%). Kobiety stanowiły 55,5% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (56,7% przed rokiem). Liczba bezrobotnych i stopa bezrobocia kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2011 X 2012 Bezrobotni zarejestrowani (stan w końcu miesiąca) w tys.... 181,9 193,7 200,0 Bezrobotni nowo zarejestrowani (w ciągu miesiąca) w tys.... 24,7 28,8 27,3 Bezrobotni wyrejestrowani (w ciągu miesiąca) w tys.... 20,3 27,3 20,9 Stopa bezrobocia rejestrowanego (stan w końcu miesiąca) w %... 9,9 10,5 10,8 W końcu listopada br. stopa bezrobocia wyniosła 10,8% (12,9% w kraju) i była wyższa niż w końcu listopada ub. roku, jak i w końcu października br. (odpowiednio o 0,9 p.proc. oraz o 0,3 p.proc.). Województwo śląskie należy do grupy województw o niskiej stopie bezrobocia. W rankingu województw, województwo śląskie pod względem wysokości stopy bezrobocia znajduje się na 3 miejscu. Niższą stopę bezrobocia odnotowano w województwach wielkopolskim (9,5%) i mazowieckim (10,5%). Biorąc pod uwagę przekrój terytorialny według powiatów odnotowuje się znaczne zróżnicowanie stopy bezrobocia. Najwyższą stopę bezrobocia zanotowano w powiecie częstochowskim (19,8% wobec 17,8% w końcu listopada ub. roku) oraz w Bytomiu (19,7% wobec 18,6%), natomiast najniższą w Katowicach (5,2% wobec 4,3%). W porównaniu z analogicznym okresem ub. roku w 35 powiatach stopa bezrobocia wzrosła, w największym stopniu w powiecie częstochowskim (o 2,0 p.proc.) oraz w Piekarach Śląskich (o 1,7 p.proc.). W Siemianowicach Śląskich stopa bezrobocia pozostała na tym samym poziomie co w listopadzie ub. roku. % 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 Stopa bezrobocia rejestrowanego Stan w końcu miesiąca 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska W listopadzie br. liczba nowo zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 27,3 tys. i zwiększyła się w skali roku (o 10,5%), natomiast zmniejszyła się w skali miesiąca (o 5,3%). W ujęciu rocznym zwiększył się odsetek osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładów pracy (o 2,7 p.proc. do 5,6%) oraz osób zamieszkałych na wsi (o 1,2 p.proc. do 20,2%). Zmniejszył się natomiast udział absolwentów (o 0,1 p.proc. do 9,2%) oraz osób dotychczas niepracujących (o 1,7 p.proc. do 18,4%). Liczną grupę stanowiły osoby rejestrujące się po raz kolejny, a ich udział wśród nowo zarejestrowanych zmniejszył się w relacji do listopada ub. roku (o 0,3 p.proc.do 78,8%). 5
Stopa bezrobocia rejestrowanego według powiatów w listopadzie 2012 r. Stan w końcu miesiąca Polska 12,9 w % 5,2 8,4 (9) 8,5 11,0 (8) 11,1 14,0 (10) 14,1 16,3 (4) 16,4 19,8 (5) woj. śląskie 10,8 W nawiasach podano liczbę powiatów. W listopadzie br. z ewidencji urzędów pracy wyrejestrowano 20,9 tys. osób, tj. więcej niż w listopadzie ub. roku (o 3,1%), ale mniej niż w październiku br. (o 23,3%). Z tytułu podjęcia pracy wyłączono z ewidencji 9,4 tys. osób. Udział tej kategorii osób w ogólnej liczbie wyrejestrowanych zwiększył się o 1,9 p.proc. w skali roku (do 44,7%). W skali roku zwiększył się również odsetek osób wyrejestrowanych, które utraciły status bezrobotnego w związku z rozpoczęciem szkolenia lub stażu u pracodawcy (o 4,2 p.proc. do 7,8%). Zmniejszył się odsetek osób, które: rozpoczęły prace społecznie użyteczne (o 0,5 p.proc. do 0,4%), utraciły status bezrobotnego na skutek niepotwierdzenia gotowości do pracy (o 5,0 p.proc. do 34,8%) oraz osób, które dobrowolnie zrezygnowały ze statusu bezrobotnego (o 0,2 p.proc. do 3,7%). W końcu listopada br. bez prawa do zasiłku pozostawało 169,7 tys. bezrobotnych, a ich udział w liczbie bezrobotnych ogółem wyniósł 84,8% i zmniejszył się w porównaniu z końcem listopada ub. roku o 0,8 p.proc. Wybrane kategorie bezrobotnych będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy kształtowały się następująco: BEZROBOTN a 2011 X 2012 w tysiącach Do 25 roku życia... 34,5 34,6 35,7 Długotrwale bezrobotni b... 81,5 88,2 90,6 Powyżej 50 roku życia... 42,5 46,6 47,9 Bez wykształcenia średniego... 100,9 106,3 110,3 Niepełnosprawni... 11,2 11,9 12,2 Kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka... 19,3 20,8 21,2 a Stan w końcu miesiąca. b Do długotrwale bezrobotnych zalicza się osoby pozostające w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego w miejscu pracy. Bezrobotni będący w szczególnej sytuacji na rynku pracy w końcu listopada br. liczyli 178,0 tys. i stanowili 89,0% ogółu bezrobotnych (89,6% przed rokiem). Do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy zaliczane są m.in. osoby bez wykształcenia średniego, których udział w liczbie zarejestrowanych ogółem 6
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 obniżył się w skali roku o 0,3 p.proc. i wyniósł 55,2%. Obniżył się również udział osób bezrobotnych: nieposiadających kwalifikacji zawodowych (o 0,2 p.proc. do 29,2%), bez doświadczenia zawodowego (o 2,1 p.proc. do 23,9%), do 25 roku życia (o 1,2 p.proc. do 17,8%) oraz samotnie wychowujących co najmniej 1 dziecko do 18 roku życia (o 0,1 p.proc. do 9,9%). Zwiększył się odsetek osób długotrwale bezrobotnych (o 0,5 p.proc. do 45,3%) oraz bezrobotnych powyżej 50 roku życia (o 0,6 p.proc. do 24,0%). W listopadzie br. do urzędów pracy wpłynęło 6,3 tys. ofert pracy, tj. więcej niż przed rokiem o 1,2%, ale mniej niż przed miesiącem o 29,0%. Większość z nich pochodziła z jednostek sektora prywatnego (93,0%). Wśród ofert pracy 5,9 tys. dotyczyło zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, a 0,4 tys. miejsc aktywizacji zawodowej. Bezrobotni na 1 ofertę pracy Stan w końcu miesiąca 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska W końcu listopada br. zanotowano 6,1 tys. wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. Liczba ofert pracy zmniejszyła się w porównaniu z końcem listopada ub. roku oraz października br. (odpowiednio o: 2,8% oraz 12,6%). Spośród oferowanych miejsc pracy 40,0% było niewykorzystanych dłużej niż 30 dni. Na 1 ofertę pracy przypadało 33 bezrobotnych (29 przed rokiem). Z danych urzędów pracy wynika, że według stanu w końcu listopada br. 102 zakłady pracy zadeklarowały zwolnienie w najbliższym czasie 6708 pracowników (59 zakładów i 4717 pracowników przed rokiem). WYNAGRODZENA Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w listopadzie br. wyniosło 4081,58 zł i było wyższe niż przed rokiem o 4,3% (w listopadzie 2011 r. w relacji do listopada 2010 r. wzrost o 2,5%) oraz wyższe niż w poprzednim miesiącu o 4,0%. W kraju przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto ukształtowało się na poziomie 3780,64 zł i wzrosło w odniesieniu do listopada ub. roku (o 2,7%) oraz w porównaniu z październikiem br. (o 1,7%). W sektorze publicznym przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto osiągnęło wartość 5911,98 zł, a w sektorze prywatnym wyniosło 3564,49 zł. W ujęciu rocznym wzrosło ono w sektorze publicznym i prywatnym odpowiednio o: 12,2% i 1,2%. 7
Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2012 2012 w zł 2011=100 w zł 2011= =100 O G Ó Ł E M... 4081,58 104,3 3953,50 104,1 w tym: Przemysł... 4598,58 105,9 4428,47 104,4 górnictwo i wydobywanie... 6609,86 114,9 6087,02 104,1 przetwórstwo przemysłowe... 3749,36 101,9 3705,66 104,6 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 5849,57 92,9 5822,56 102,5 dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 3823,62 100,6 3746,74 101,8 Budownictwo... 3612,46 97,3 3500,07 100,8 Handel; naprawa pojazdów samochodowych... 3124,00 102,9 3094,45 104,4 Transport i gospodarka magazynowa... 3263,95 103,4 3246,53 104,5 Obsługa rynku nieruchomości... 3651,25 106,2 3507,14 105,2 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a... 4431,88 91,6 4511,31 98,7 Administrowanie i działalność wspierająca... 2327,87 105,9 2178,47 107,0 a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. Odchylenia względne przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto od średniego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w województwie w listopadzie 2012 r. Górnictwo i wydobywanie Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna a Przetwórstwo przemysłowe Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja Budownictwo Handel; naprawa pojazdów samochodowych Transport i gospodarka magazynowa Obsługa rynku nieruchomości Administrowanie i działalność wspierająca % -80-60 -40-20 0 20 40 60 80 % a Nie obejmuje działów: Badania naukowe i prace rozwojowe oraz Działalność weterynaryjna. W listopadzie br. w odniesieniu do listopada ub. roku wzrost przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto odnotowano w większości sekcji sektora przedsiębiorstw, m.in. w: górnictwie i wydobywaniu (o 14,9%), obsłudze rynku nieruchomości (o 6,2%) oraz w administrowaniu i działalności wspierającej (o 5,9%). Spadek przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto wystąpił m.in. w: działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 8,4%), wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 7,1%) oraz w budownictwie (o 2,7%). Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto kształtujące się powyżej średniej wojewódzkiej w listopadzie br. odnotowano m.in. w: górnictwie i wydobywaniu (o 61,9%), wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 43,3%), działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej (o 8,6%). Poniżej średniej wojewódzkiej przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto wystąpiły m.in. w: administrowaniu i działalności wspierającej (o 43,0%), handlu; naprawie pojazdów samochodowych (o 23,5%) oraz w transporcie i gospodarce magazynowej (o 20,0%). W okresie styczeń listopad br. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 3953,50 zł i było wyższe o 4,1% niż w analogicznym okresie ub. roku. W większości sekcji sektora przedsiębiorstw odnotowano wzrost przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto. 8
190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 Dynamika przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw (przeciętne miesięczne 2005 = 100) woj. śląskie Polska 2007 2008 2009 2010 2011 2012 CENY DETALCZNE W kwartale 2012 r. ceny towarów i usług konsumpcyjnych w województwie śląskim były wyższe niż w kwartale 2011 r. o 3,7% (w kraju o 3,9%). Wzrost cen zanotowano we wszystkich grupach towarów i usług z wyjątkiem grupy odzież i obuwie (spadek o 9,9%). Wyższy niż przeciętnie wzrost cen dotyczył towarów i usług w zakresie transportu (o 7,3%), żywności i napojów bezalkoholowych (o 5,7%), mieszkania (o 4,6%) oraz zdrowia (o 4,0%). Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych kształtował się następująco: 2011 2012 WYSZCZEGÓLNENE kw. kw. kw. kw. analogiczny okres roku poprzedniego=100 O G Ó Ł E M... 104,0 103,4 103,4 103,7 Żywność i napoje bezalkoholowe... 107,1 103,7 103,3 105,7 Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe... 102,7 103,7 103,2 102,7 Odzież i obuwie... 98,3 96,7 92,4 90,1 Mieszkanie... 104,2 104,9 105,4 104,6 Zdrowie... 104,0 104,4 103,8 104,0 Transport... 107,2 107,7 108,5 107,3 Rekreacja i kultura... 99,4 99,0 100,5 102,1 Edukacja... 101,9 102,7 104,1 103,5 W listopadzie br. ceny większości notowanych w województwie śląskim artykułów żywnościowych były wyższe niż przed rokiem. Wśród artykułów z grupy pieczywo i produkty zbożowe podrożały m.in.: makaron (o 8,3%), chleb żytni razowy (o 6,6%), chleb mieszany pszenno-żytni (o 5,1%), oraz ryż łuskany, biały (o 4,5%). Odnotowano wzrost cen mięsa m.in. wołowego z kością (o 14,2%) i bez kości (o 13,9%) oraz wieprzowego np. schabu z kością (o 7,8%). Podrożały także wędliny, np. kiełbasa Myśliwska sucha (o 15,9%) i ryby, np. filety mrożone z morszczuka (o 15,7%), przy czym, co ważne w okresie przedświątecznym, odnotowano niższe niż przed rokiem ceny karpia świeżego (o 1,7%). W grupie mleko i sery wzrost cen dotyczył m.in. sera dojrzewającego Gouda (o 6,7%), sera twarogowego półtłustego (o 5,9%) jak również mleka krowiego spożywczego o zawartości tłuszczu 3-3,5% o 3,6%. Z grupy oleje i pozostałe tłuszcze wzrosły ceny m.in. słoniny (o 20,6%), smalcu (o 4,6%), oleju jadalnego, rzepakowego (o 2,8%), mniej konsumenci płacili natomiast za masło świeże o zawartości 82,5% tłuszczu (o 14,2%) oraz za margarynę np. Ramę (o 4,8%). W grupie owoce i warzywa wśród notowanych warzyw najbardziej podrożały kapusta głowiasta, biała (o 56,5% za kg), sałata lodowa (o 34,6%) i selery korzeniowe (o 22,6%), natomiast wśród owoców cytryny (o 24,0%), grapefruity (o 18,3%) oraz mandarynki (o 14,1%). Tańsze w tej grupie były m.in. ogórki świeże, szklarniowe (o 24,1%), winogrona (o 19,1%) oraz jabłka (o 5,4%). Wśród pozostałych artykułów wysokim wzrostem charakteryzowały się ceny bakalii m.in. rodzynek (o 16,4%) i migdałów (o 14,9%) oraz grzybów suszonych (o 14,5%). 9
Zmiany cen detalicznych wybranych artykułów żywnościowych w listopadzie 2012 r. (wzrost/spadek w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) Kawa naturalna mielona Tchibo Family Classic Papryka świeża -9,3-5,4 Mąka pszenna Poznańska Mleko krowie spożywcze o zawartości tłuszczu 3-3,5% Kiełbasa Toruńska Ziemniaki Płaty lub filety śledziowe Matias 1,7 3,6 7,9 11,0 13,7 Makaron Lubella 20,4 Cytryny 24,0 Jaja kurze świeże 38,6 % -40,0-30,0-20,0-10,0 0,0 10,0 20,0 30,0 40,0 % W listopadzie br. ceny większości artykułów nieżywnościowych były wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku. Konsumenci płacili więcej m.in. za komplet garnków ze stali nierdzewnej (o 18,2%), wózek dziecięcy głęboki, ze spacerówką (o 15,8%), koszulę męską z elanobawełny, długi rękaw (o 15,4%), natomiast mniej m.in. za dekoder do odbioru telewizji satelitarnej (o 21,7%), cyfrowy aparat fotograficzny (o 19,0%) oraz kamerę internetową (o 11,7%). W porównaniu z listopadem ub. roku odnotowano wzrost cen większości usług konsumpcyjnych. W skali roku więcej płaciliśmy m.in. za: bilet wstępu dla dziecka na basen kryty (o 28,0% za 1 godz.), pobyt dziecka w żłobku (o 11,2% za 1 miesiąc) i udział w zajęciach gimnastyki aerobic (o 10,8%). Spośród opłat związanych z użytkowaniem mieszkania więcej trzeba było zapłacić m.in. za: ciepłą wodę (o 10,5%), wywóz śmieci za pojemnik (o 5,0%) i odprowadzenie ścieków do miejskiej sieci kanalizacyjnej (o 5,1%) oraz pobranie zimnej wody z miejskiej sieci wodociągowej (o 3,6%). Zmiany cen detalicznych wybranych artykułów nieżywnościowych i usług konsumpcyjnych w listopadzie 2012 r. (wzrost/spadek w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego) Odtwarzacz DD Przejazd taksówką osobową, taryfa dzienna -5,2-5,0 Mikser elektryczny -2,5 Węgiel kamienny Ręcznik frotte z tkaniny bawełnianej, wym. 50x100 cm Bilet normalny na przejazd jednorazowy autobusem miejskim Wizyta u lekarza specjalisty Ciepła woda za m 3 Mydło toaletowe 1,4 5,5 7,0 9,4 10,5 11,5 Spodnie (6-11 lat) z tkaniny typu jeans % -15,0-10,0-5,0 0,0 5,0 10,0 15,0 % 13,2 10
ROLNCTWO Na rynku rolnym w listopadzie br. przeciętne ceny skupu produktów zwierzęcych (z wyjątkiem drobiu) oraz ziarna zbóż (z wyjątkiem żyta) były wyższe niż przed rokiem. W porównaniu z październikiem br. wyższe były ceny ziarna zbóż i ziemniaków oraz żywca wołowego, natomiast niższe ceny żywca wieprzowego oraz drobiowego. W kraju odnotowano wyższe niż przed rokiem ceny skupu produktów zwierzęcych (z wyjątkiem żywca drobiowego i mleka krowiego) oraz większości produktów roślinnych (z wyjątkiem ziarna żyta). W odniesieniu do października br. wzrosły ceny większości produktów roślinnych (z wyjątkiem ziarna żyta i owsa) oraz ceny produktów zwierzęcych (z wyjątkiem trzody chlewnej i drobiu). W listopadzie br. średnia temperatura powietrza na obszarze województwa śląskiego osiągnęła poziom 6,3 C i była wyższa od średniej z lat 1971-2000 o 3,0 C, przy czym maksymalna temperatura wyniosła 19,4 C (Bielsko-Biała), a minimalna minus 4,4 C (Katowice). Średnia suma opadów atmosferycznych (38,8 mm) stanowiła prawie 85,3% normy z okresu 1971-2000 1. Liczba dni z opadami, w zależności od regionu wyniosła od 11 do 13. lość ciepła potrzebna dla wegetacji roślin była nadmierna, temperatury w dzień w ciągu całego miesiąca były dodatnie i przekraczały plus 10 stopni, a w nocy z wyjątkiem kilku dni nie spadały poniżej zera. Wilgotność gleby była dostateczna. Przebieg pogody w listopadzie br. sprzyjał dokończeniu zbiorów kukurydzy i buraków cukrowych. Wykonano większość orek zimowych i oprysków zbóż ozimych. Wszystkie plantacje zbóż ozimych rozkrzewiły się, co dobrze rokuje przezimowaniu, jedynie wcześnie zasiany rzepak jest nadmiernie wyrośnięty, co może grozić wymarzaniem. Skup zbóż a podstawowych kształtował się następująco: 2012 2012 ZBOŻA w tys. t. analogiczny okres roku poprzedniego = = 100 w tys. t. 2011 = 100 X 2012 = 100 O G Ó Ł E M b, c... 51,1 84,0 5,5 84,8 71,9 w tym: pszenica... 37,4 81,3 4,2 86,0 69,8 żyto... 2,3 122,5 0,3 141,7 132,5 a Bez skupu realizowanego przez osoby fizyczne. b Obejmuje: pszenicę, żyto, jęczmień, owies i pszenżyto. c Łącznie z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego. Skup ziarna zbóż podstawowych (łącznie z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego) w okresie lipiec listopad br. wyniósł 51,1 tys. ton (o 16,0% mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku gospodarczego), przy czym skup ziarna pszenicy ukształtował się na poziomie 37,4 tys. ton, a skup ziarna żyta wyniósł 2,3 tys. ton. W listopadzie br. skup ziarna zbóż podstawowych osiągnął poziom 5,5 tys. ton, tj. o 15,2% niższy od poziomu skupu uzyskanego przed rokiem i o 28,1% niższy niż przed miesiącem. Ziarna pszenicy skupiono 4,2 tys. ton (mniej niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 14,0% i 30,2%), a ziarna żyta 0,3 tys. ton (więcej o 41,7% niż przed rokiem oraz więcej niż w październiku br. o 32,5%). 1 Przeciętne wartości temperatur i opadów obliczono jako średnie arytmetyczne przeciętnych miesięcznych wartości z czterech stacji hydrologiczno-meteorologicznych nstytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej zlokalizowanych w Bielsku-Białej, Częstochowie, Katowicach i Raciborzu. 11
Skup żywca rzeźnego (w wadze żywej) według siedziby producenta w okresie styczeń listopad br. osiągnął poziom 127,5 tys. ton, tj. o 5,2% niższy w odniesieniu do analogicznego okresu ub. roku. Skup żywca wieprzowego obniżył się o 25,3%, a wołowego bez cieląt o 8,8%, wzrósł natomiast skup żywca drobiowego o 9,7%. Skup podstawowych produktów zwierzęcych kształtował się następująco: 2012 2012 WYSZCZEGÓLNENE w tys. t analogiczny okres roku poprzedniego= =100 w tys. t 2011 = 100 X 2012 = 100 Żywiec rzeźny a... 127,5 94,8 10,5 102,5 98,8 w tym: bydło (bez cieląt)... 12,6 91,2 1,1 114,5 135,0 trzoda chlewna... 36,8 74,7 3,0 75,7 95,5 drób... 77,3 109,7 6,4 121,2 96,1 Mleko b... 178,5 106,8 14,5 99,9 93,1 a Obejmuje bydło, cielęta, trzodę chlewną, owce, konie i drób; w wadze żywej. b W milionach litrów. W listopadzie br. producenci z województwa śląskiego dostarczyli do skupu 10,5 tys. ton żywca rzeźnego (w wadze żywej), tj. więcej (o 2,5%) niż przed rokiem, natomiast mniej (o 1,2%) niż w październiku br. W porównaniu z listopadem ub. roku do skupu dostarczono więcej żywca drobiowego (o 21,2%) i wołowego bez cieląt (o 14,5%), natomiast mniejszy był skup żywca wieprzowego (o 24,3%). W odniesieniu do poprzedniego miesiąca odnotowano wzrost skupu żywca wołowego bez cieląt (o 35,0%), natomiast spadek skupu żywca wieprzowego i drobiowego odpowiednio o: 4,5% i 3,9%. Przeciętne ceny wybranych produktów rolnych kształtowały się następująco: Ceny w skupie Ceny na targowiskach WYSZCZEGÓLNENE w zł 2012 2012 2012 2012 2011= =100 X 2012= =100 w zł 2011= =100 w zł 2011= =100 X 2012= =100 w zł 2011= =100 Ziarno zbóż a za 1 dt: pszenica... 95,29 137,8 102,6 86,46 109,6 104,24 115,2 103,2 97,80 97,3 żyto... 73,07 93,9 105,8 79,62 101,1 92,00 107,9 95,9 91,63 102,9 Ziemniaki b za 1 dt... 51,26 177,2 121,6 36,64 78,6 67,94 105,5 110,1 62,05 49,4 Żywiec rzeźny za 1 kg wagi żywej: w tym: bydło (bez cieląt)... 6,64 104,2 101,6 6,30 120,9. x x. x trzoda chlewna... 5,40 104,8 97,7 5,10 114,6. x x. x drób... 3,61 98,3 94,5 3,87 104,4. x x. x Prosię na chów za 1 szt.. x x. x 223,33 127,9 100,5 217,24 142,0 Mleko za 1 hl... 120,41 102,3 102,7 117,66 102,8. x x. x a W skupie bez ziarna siewnego. b Na targowiskach jadalne. Przeciętna cena skupu 1 dt ziarna pszenicy w listopadzie br. wyniosła 95,29 zł i w skali roku wzrosła o 37,8%, a w odniesieniu do października br. o 2,6%. W kraju za 1 dt ziarna pszenicy w skupie w listopadzie br. płacono średnio 97,07 zł, tj. więcej niż przed rokiem (o 29,9%) i miesiącem (o 4,9%). Średnia cena skupu 1 dt ziarna żyta w listopadzie br. ukształtowała się na poziomie 73,07 zł, tj. niższym w porównaniu z listopadem ub. roku (o 6,1%), natomiast wyższym w odniesieniu do października br. (o 5,8%). W kraju przeciętna cena 1 dt ziarna żyta w skupie wyniosła 72,67 zł, tj. o 7,5% mniej niż przed rokiem, natomiast w porównaniu z poprzednim miesiącem pozostała na niezmienionym poziomie. 12
190,00 160,00 130,00 100,00 70,00 40,00 10,00 pszenica żyto ziemniaki 14 12 10 8 6 4 2 zł za 1 dt Przeciętne ceny skupu zbóż i targowiskowe ceny ziemniaków 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Przeciętna cena 1 dt ziarna pszenicy na targowiskach w listopadzie br. wyniosła 104,24 zł, tj. więcej niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 15,2% i 3,2%. W kraju średnia cena targowiskowa ziarna pszenicy w listopadzie br. osiągnęła poziom 98,03 zł za 1 dt, tj. wyższy niż przed rokiem (o 12,0%) i miesiącem (o 1,8%). Przeciętna cena targowiskowa ziarna żyta wyniosła 92,00 zł za 1 dt, tj. o 7,9% więcej niż w listopadzie ub. roku, natomiast o 4,1% mniej niż w październiku br. W kraju średnia cena 1 dt ziarna żyta na targowiskach wyniosła 79,16 zł, tj. o 0,7% więcej niż przed rokiem, natomiast o 0,9% mniej niż przed miesiącem. Przeciętna cena ziemniaków jadalnych na targowiskach w listopadzie br. ukształtowała się na poziomie 67,94 zł za 1 dt i była wyższa w odniesieniu do ceny uzyskanej w listopadzie ub. roku (o 5,5%) i w październiku br. (o 10,1%). W kraju średnia targowiskowa cena ziemniaków jadalnych w listopadzie br. wyniosła 60,01 zł za 1 dt i była niższa w porównaniu z ceną uzyskaną w listopadzie ub. roku (o 2,1%). Relacja ceny skupu 1 kg żywca wieprzowego do ceny 1 kg żyta na targowiskach w listopadzie br. wyniosła 5,9 wobec 6,0 przed rokiem i 5,8 przed miesiącem. Relacja przeciętnych cen skupu żywca wieprzowego do przeciętnych cen żyta na targowiskach 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska 13
zł za 1 kg 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 zł za 1 l mleka 1,50 1,31 1,13 0,94 0,75 0,56 0,38 0,19 0,00 0,00 Skup mleka krowiego w okresie styczeń listopad br. ukształtował się na poziomie 178,5 mln litrów i był o 6,8% wyższy niż w analogicznym okresie ub. roku. W listopadzie br. dostawy mleka krowiego do skupu wyniosły 14,5 mln litrów, tj. mniej niż przed rokiem i przed miesiącem odpowiednio o: 0,1% i 6,9%. Przeciętna cena mleka krowiego w skupie w listopadzie br. wynosiła 120,41 zł za 100 litrów, tj. była wyższa niż przed rokiem i miesiącem odpowiednio o: 2,3% i 2,7%. Przeciętne ceny skupu żywca i mleka 2007 2008 2009 2010 2011 2012 bydło (bez cieląt) trzoda chlewna drób mleko PRZEMYSŁ BUDOWNCTWO Produkcja sprzedana przemysłu w listopadzie br. wyniosła (w cenach bieżących) 15822,1 mln zł i była (w cenach stałych) o 5,8% niższa niż przed rokiem (w listopadzie 2011 r. w relacji do listopada 2010 r. wzrost o 7,3%) oraz o 5,9% niższa niż w poprzednim miesiącu. W ujęciu rocznym spadek produkcji sprzedanej przemysłu odnotowano w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodna i gorąca wodę (o 7,2%), przetwórstwie przemysłowym (o 7,0%), którego udział w produkcji sprzedanej przemysłu ogółem wyniósł 77,4% oraz w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji (o 4,7%). Wzrost produkcji sprzedanej przemysłu wystąpił jedynie w górnictwie i wydobywaniu o 8,7% (13,2% udziału). 180 Dynamika produkcji sprzedanej przemysłu (przeciętna miesięczna 2005 = 100; ceny stałe) 170 160 150 140 130 120 110 100 90 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska 14
W listopadzie br. w odniesieniu do analogicznego miesiąca ub. roku spadek produkcji sprzedanej odnotowano w 16 działach przemysłu (spośród 32 badanych). Niższy poziom produkcji sprzedanej wystąpił m.in. w produkcji: pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 15,5%), metali (o 14,6%), koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (o 8,6%) oraz w naprawie, konserwacji i instalowaniu maszyn i urządzeń (o 9,5%). Wzrost produkcji zanotowano m.in. w wydobywaniu węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu) o 8,8%, w produkcji wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (o 5,3%) oraz w produkcji maszyn i urządzeń (o 3,3%). Dynamika (w cenach stałych) i struktura (w cenach bieżących) produkcji sprzedanej przemysłu kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2012 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M... 94,2 96,0 100,0 Górnictwo i wydobywanie... 108,7 94,5 12,8 w tym: wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu)... 108,8 93,1 12,2 Przetwórstwo przemysłowe... 93,0 96,7 78,6 w tym produkcja: artykułów spożywczych... 98,5 100,3 6,5 koksu i produktów rafinacji ropy naftowej... 91,4 88,3 2,2 wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych... 105,3 109,4 4,3 wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych... 97,0 102,8 3,4 metali... 85,4 95,7 14,4 wyrobów z metali... 100,8 105,3 8,4 urządzeń elektrycznych... 101,6 105,2 3,4 maszyn i urządzeń... 103,3 123,5 3,0 pojazdów samochodowych, przyczep i naczep... 84,5 83,1 22,6 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę... 92,8 87,8 5,9 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja... 95,3 94,7 2,7 W porównaniu z październikiem br. spadek produkcji sprzedanej przemysłu odnotowano we wszystkich sekcjach przemysłu, z wyjątkiem wytwarzania i zaopatrywania w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (wzrost o 3,2%). W górnictwie i wydobywaniu produkcja zmniejszyła się o 7,0%, w przetwórstwie przemysłowym o 6,4%, a w dostawie wody; gospodarowaniu ściekami i odpadami; rekultywacji o 3,4%. Wydajność pracy w przemyśle, mierzona produkcją sprzedaną przypadającą na 1 zatrudnionego, w listopadzie br. wyniosła (w cenach bieżących) 35,8 tys. zł i była niższa (w cenach stałych) o 5,6% w porównaniu z analogicznym miesiącem ub. roku, przy przeciętnym zatrudnieniu niższym o 0,2%, natomiast przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniu brutto wyższym o 5,9%. W okresie styczeń listopad br. produkcja sprzedana przemysłu wyniosła 178931,5 mln zł i była o 4,0% niższa niż w analogicznym okresie ub. roku. Jej spadek zanotowano we wszystkich sekcjach przemysłu, największy w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 12,2%). Spadek produkcji wystąpił w 10 działach przemysłu, m.in. w produkcji: pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 16,9%), koksu i produktów rafinacji ropy naftowej (o 11,7%) oraz w wydobywaniu węgla kamiennego i węgla brunatnego (lignitu) o 6,9%. Produkcja sprzedana budownictwa (w cenach bieżących) w listopadzie br. wyniosła 1814,4 mln zł i była o 7,0% niższa niż w listopadzie ub. roku oraz o 9,3% niższa w porównaniu z październikiem br. W okresie styczeń listopad br. produkcja sprzedana przedsiębiorstw budowlanych osiągnęła wartość 18831,4 mln zł i była o 9,6% wyższa niż w analogicznym okresie ub. roku. Wydajność pracy w budownictwie, mierzona wartością przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług na 1 zatrudnionego, w listopadzie br. ukształtowała się na poziomie 27,0 tys. zł i była o 8,1% niższa niż przed rokiem, przy wzroście przeciętnej liczby zatrudnionych o 1,2%, natomiast spadku przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto o 2,7%. 15
Produkcja budowlano-montażowa (stanowiąca 62,3% produkcji sprzedanej budownictwa) zrealizowana w listopadzie br. wyniosła 1130,7 mln zł i w odniesieniu do danych sprzed roku pozostała na niezmienionym poziomie. Wzrost produkcji odnotowano w przedsiębiorstwach zajmujących się głównie wykonywaniem robót budowlanych specjalistycznych oraz budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej. Spadek produkcji wystąpił natomiast w przedsiębiorstwach, których podstawowym rodzajem działalności jest budowa budynków. Dynamika i struktura (w cenach bieżących) produkcji budowlano-montażowej kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2012 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M... 100,0 108,5 100,0 Budowa budynków... 94,5 95,1 27,4 Budowa obiektów inżynierii lądowej i wodnej... 100,7 115,1 42,1 Roboty budowlane specjalistyczne... 104,3 114,0 30,5 W okresie styczeń listopad br. produkcja budowlano-montażowa wyniosła 10705,8 mln zł i była wyższa o 8,5% w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku. BUDOWNCTWO MESZKANOWE Według wstępnych danych 2, w listopadzie br. oddano do użytkowania 865 mieszkań, tj. o 108 mniej niż przed rokiem (o 11,1%) i o 236 mniej niż przed miesiącem (o 21,4%). W kraju liczba oddanych mieszkań wyniosła 15333 i była większa w porównaniu z listopadem ub. roku (o 14,3%) i większa w porównaniu z poprzednim miesiącem (o 5,3%). Najwięcej mieszkań przekazali do użytkowania w listopadzie br. inwestorzy indywidualni 686 (o 6,0% więcej niż przed rokiem). W budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem oddano 110 mieszkań (o 66,3% mniej niż przed rokiem), a w budownictwie komunalnym 69 mieszkań (przed rokiem brak efektów). W porównaniu z analogicznym okresem ub. roku zwiększył się udział mieszkań oddanych do użytkowania w budownictwie indywidualnym (o 12,8 p.proc. do 79,3%), natomiast zmniejszył się udział mieszkań w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (o 20,8 p.proc. do 12,7%). Mieszkania oddane do użytkowania w województwie śląskim w listopadzie br. stanowiły 5,6% ogółu mieszkań oddanych w kraju. Liczba mieszkań oddanych do użytkowania w okresie styczeń listopad br. kształtowała się następująco: WYSZCZEGÓLNENE w liczbach bezwzględnych Mieszkania oddane do użytkowania w odsetkach 2011=100 Przeciętna powierzchnia użytkowa 1 mieszkania w m 2 O G Ó Ł E M... 8700 100,0 105,1 127,0 ndywidualne... 6628 76,2 104,7 144,2 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem 1524 17,5 107,8 77,3 Spółdzielcze... 37 0,4 925,0 69,9 Komunalne... 319 3,7 184,4 51,5 Społeczne czynszowe... 191 2,2 54,7 62,9 Zakładowe... 1 0,0 16,7 119,0 W okresie styczeń listopad br. oddano do użytkowania 8700 mieszkań, tj. o 424 mieszkania więcej niż w analogicznym okresie ub. roku. Wzrost liczby oddanych mieszkań odnotowano w budownictwie indywidualnym (o 298), komunalnym (o 146), w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (o 110) i spółdzielczym (o 33). Mniej mieszkań oddano w budownictwie: społecznym czynszowym (o 158) i zakładowym (o 5). 2 Dane meldunkowe mogą ulec zmianie po opracowaniu sprawozdań kwartalnych. 16
210 190 170 150 130 110 90 70 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Dynamika mieszkań oddanych do użytkowania (analogiczny okres 2005 = 100) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 woj. śląskie Polska Przeciętna powierzchnia 1 mieszkania oddanego do użytkowania w okresie styczeń listopad br. wyniosła 127,0 m 2 (w analogicznym okresie ub. roku 127,1 m 2 ). Wzrost przeciętnej powierzchni zrealizowanego mieszkania odnotowano m.in. w budownictwie: społecznym czynszowym (z 51,6 m 2 do 62,9 m 2 ), komunalnym (z 40,7 m 2 do 51,5 m 2 ), przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (z 73,5 m 2 do 77,3 m 2 ), a spadek w budownictwie spółdzielczym (z 115,3 m 2 do 69,9 m 2 ) i indywidualnym (z 145,7 m 2 do 144,2 m 2 ). Mieszkania oddane do użytkowania według powiatów w okresie styczeń listopad 2012 r. Polska 134698 25 120 (7) woj. śląskie 121 170 (7) 171 250 (8) 251 370 (8) 371 594 (6) 8700 W nawiasach podano liczbę powiatów. W okresie styczeń listopad br. najwięcej mieszkań przekazano do użytkowania w Bielsku-Białej (594) i powiecie cieszyńskim (583), a najmniej w Piekarach Śląskich (25) i Świętochłowicach (35). Mieszkania o największej przeciętnej powierzchni użytkowej wybudowano w Jaworznie (180,5 m 2 ) i Jastrzębiu-Zdroju (170,7 m 2 ), natomiast o najmniejszej powierzchni użytkowej w Bytomiu (83,4 m 2 ) i Zabrzu (88,4 m 2 ). 17
W budownictwie indywidualnym największą przeciętną powierzchnią charakteryzowały się mieszkania oddane do użytkowania w Świętochłowicach (190,1 m 2 ) i Jaworznie (180,7 m 2 ), a najmniejszą w Zabrzu (101,0 m 2 ) i Rybniku (109,7 m 2 ). W listopadzie br. starostwa powiatowe wydały pozwolenia na budowę 1026 mieszkań, tj. o 429 więcej niż w analogicznym miesiącu ub. roku. Najwięcej pozwoleń dotyczyło mieszkań budowanych przez inwestorów indywidualnych (64,2%) oraz w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem (31,1%). W listopadzie br. rozpoczęto budowę 555 mieszkań (o 695 mniej niż w listopadzie ub. roku), w tym 67,2% w budownictwie indywidualnym, a 32,8% w budownictwie przeznaczonym na sprzedaż lub wynajem. Liczba mieszkań, na budowę których wydano pozwolenia i mieszkań, których budowę rozpoczęto w okresie styczeń listopad br. kształtowała się następująco: WYSZCZEGÓLNENE w liczbach bezwzględnych Mieszkania, na budowę których wydano pozwolenia w odsetkach 2011 = = 100 Mieszkania, których budowę rozpoczęto w liczbach bezwzględnych w odsetkach 2011 = = 100 O G Ó Ł E M... 11097 100,0 83,9 9797 100,0 86,0 ndywidualne... 7999 72,1 89,1 7652 78,1 90,5 Przeznaczone na sprzedaż lub wynajem... 2742 24,7 69,3 2017 20,6 71,6 Spółdzielcze... 59 0,5 842,9 x Komunalne... 297 2,7 129,7 112 1,1 94,1 Społeczne czynszowe... x 16 0,2 x RYNEK WEWNĘTRZNY W listopadzie br. sprzedaż detaliczna (w cenach bieżących) zrealizowana przez przedsiębiorstwa handlowe i niehandlowe była niższa niż w analogicznym miesiącu ub. roku o 7,9% (w listopadzie 2011 r. w relacji do listopada 2010 r. wzrost o 8,3%) oraz mniejsza niż przed miesiącem o 3,1%. W listopadzie br. w porównaniu z listopadem ub. roku spadek sprzedaży detalicznej wystąpił m.in. w grupach: pojazdy samochodowe, motocykle, części (o 31,8%), prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach (o 14,1%), pozostałe (o 12,4%) oraz włókno, odzież, obuwie (o 8,4%). Wzrost sprzedaży detalicznej odnotowano m.in. w grupach: pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach (o 68,7%), farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny (o 31,9%), meble, RT, AGD (o 8,4%). Dynamika i struktura (w cenach bieżących) sprzedaży detalicznej kształtowały się następująco: WYSZCZEGÓLNENE 2012 2012 analogiczny okres roku poprzedniego = 100 w odsetkach O G Ó Ł E M a... 92,1 95,4 100,0 w tym: Pojazdy samochodowe, motocykle, części... 68,2 68,1 15,4 Paliwa stałe, ciekłe i gazowe... 98,2 112,6 12,1 Żywność, napoje i wyroby tytoniowe... 99,6 101,4 30,9 Pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach... 168,7 132,2 1,9 Farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny... 131,9 127,8 5,2 Włókno, odzież, obuwie... 91,6 93,0 3,4 Meble, RT, AGD... 108,4 105,0 6,7 Prasa, książki, pozostała sprzedaż w wyspecjalizowanych sklepach... 85,9 92,8 5,7 Pozostałe... 87,6 96,9 18,4 a Grupowania przedsiębiorstw dokonano na podstawie Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD 2007, zaliczając przedsiębiorstwo do określonej kategorii według przeważającego rodzaju działalności, zgodnie z aktualnym w omawianym okresie stanem organizacyjnym. Odnotowane zmiany (wzrost/spadek) sprzedaży detalicznej w poszczególnych grupach rodzajów działalności przedsiębiorstw mogą zatem również wynikać ze zmiany przeważającego rodzaju działalności przedsiębiorstwa oraz zmian organizacyjnych. Nie ma to wpływu na dynamikę sprzedaży detalicznej ogółem. 18
W okresie styczeń listopad br. sprzedaż detaliczna była o 4,6% niższa niż w analogicznym okresie ub. roku. Największy spadek odnotowano w grupie pojazdy samochodowe, motocykle, części (o 31,9%), natomiast największy wzrost w grupie pozostała sprzedaż detaliczna w niewyspecjalizowanych sklepach (o 32,2%). Sprzedaż hurtowa (w cenach bieżących) w przedsiębiorstwach handlowych w listopadzie br. była wyższa o 3,4% niż przed rokiem, a w przedsiębiorstwach hurtowych wyższa o 1,5%. W okresie styczeń listopad br. w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku sprzedaż hurtowa w przedsiębiorstwach handlowych zwiększyła się o 7,9%, a w przedsiębiorstwach hurtowych wzrosła o 6,4%. 19
WYBRANE DANE O WOJEWÓDZTWE ŚLĄSKM SPS TREŚC WYSZCZEGÓLNENE A 2011 B 2012 X Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw a (w tys. osób)... A 744,2 746,4 744,8 744,4 744,2 745,5 745,7 744,4 742,5 742,2 741,6 740,7 B 742,1 744,0 744,8 745,8 745,0 745,5 745,1 744,7 744,2 742,6 741,5 poprzedni miesiąc = 100... A 102,3 100,3 99,8 100,0 100,0 100,2 100,0 99,8 99,7 100,0 99,9 99,9 B 100,2 100,3 100,1 100,1 99,9 100,1 99,9 99,9 99,9 99,8 99,9 analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100... A 101,5 101,9 101,8 101,9 101,7 101,9 102,0 102,2 101,9 102,3 102,2 101,9 B 99,7 99,7 100,0 100,2 100,1 100,0 99,9 100,0 100,2 100,0 100,0 w tym górnictwo i wydobywanie... A 116,9 116,9 116,6 116,3 116,3 116,3 116,2 116,2 116,5 117,2 117,5 118,0 B 118,5 118,7 118,5 118,7 118,7 118,9 118,8 118,6 118,4 118,3 118,3 poprzedni miesiąc = 100... A 100,5 100,0 99,7 99,7 100,0 100,0 100,0 100,0 100,2 100,6 100,3 100,4 B 100,5 100,2 99,8 100,1 100,0 100,2 100,0 99,8 99,9 99,9 100,0 analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100... A 97,5 97,1 97,1 97,5 97,8 98,0 98,3 98,7 98,9 99,7 100,2 101,4 B 101,4 101,5 101,7 102,1 102,1 102,2 102,2 102,0 101,7 101,0 100,7 Bezrobotni zarejestrowani w tys. osób (stan w końcu okresu)... A 196,2 201,5 201,4 193,9 186,1 178,3 176,4 175,7 176,7 177,5 181,9 186,2 B 201,4 206,3 204,8 199,7 193,6 188,6 187,1 188,3 192,1 193,7 200,0 Stopa bezrobocia b w % (stan w końcu okresu)... A 10,6 10,8 10,8 10,5 10,1 9,7 9,6 9,6 9,6 9,7 9,9 10,2 B 10,8 11,1 11,0 10,8 10,5 10,2 10,2 10,2 10,4 10,5 10,8 Oferty pracy (zgłoszone w ciągu miesiąca)... A 6278 6490 9752 8168 8668 8398 7631 8964 9054 7520 6264 4795 B 8152 7684 10240 8403 8284 8778 8517 8643 9100 8929 6341 Liczba bezrobotnych na 1 ofertę pracy (stan w końcu okresu).. A 43 37 28 30 28 25 26 23 21 25 29 40 B 33 31 27 28 25 23 23 24 25 28 33 Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw a (w zł)... A 3512,61 3829,27 3703,70 3877,77 3677,38 3864,71 3965,32 3811,83 3806,52 3736,44 3912,57 5005,42 B 3970,41 3735,25 4003,15 3957,74 3825,15 4190,29 4006,42 3902,80 3837,64 3925,48 4081,58 poprzedni miesiąc = 100... A 74,1 109,0 96,7 104,7 94,8 105,1 102,6 96,1 99,9 98,2 104,7 127,9 B 79,3 94,1 107,2 98,9 96,6 109,5 95,6 97,4 98,3 102,3 104,0 analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100... A 106,8 102,6 103,3 109,6 108,1 107,4 110,8 107,1 107,1 105,6 102,5 105,5 B 113,0 97,5 108,1 102,1 104,0 108,4 101,0 102,4 100,8 105,1 104,3 w tym górnictwo i wydobywanie... A 4863,61 7050,67 5200,80 6467,07 5330,83 5916,57 6740,53 5908,83 5528,52 5390,96 5750,53 12062,85 B 6819,06 5611,64 5684,81 6260,20 5313,89 7252,82 6193,32 5625,38 5525,81 6008,93 6609,86 poprzedni miesiąc = 100... A 43,2 145,0 73,8 124,3 82,4 111,0 113,9 87,7 93,6 97,5 106,7 209,8 B 56,5 82,3 101,3 110,1 84,9 136,5 85,4 90,8 98,2 108,7 110,0 analogiczny miesiąc poprzedniego roku = 100... A 107,2 98,6 104,7 124,5 116,1 115,8 130,8 117,7 107,5 105,1 95,4 107,3 B 140,2 79,6 109,3 96,8 99,7 122,6 91,9 95,2 100,0 111,5 114,9 a W przedsiębiorstwach, w których liczba pracujących przekracza 9 osób. b Udział zarejestrowanych bezrobotnych w cywilnej ludności aktywnej zawodowo, szacowanej na koniec każdego miesiąca. 20