Interakcyjna optoelektroniczna sieć telemetryczna, dla Wydziału Elektroniki i Technik Informacyjnych PW

Podobne dokumenty
Sprawozdanie z realizacji pracy. w ramach Programu Priorytetowego Badań Własnych PW Inżynieria Fotoniczna

Komputerowe systemy pomiarowe. Dr Zbigniew Kozioł - wykład Mgr Mariusz Woźny - laboratorium

Inteligentny czujnik w strukturze sieci rozległej

Wymiar: Forma: Semestr: 30 h wykład VII 30 h laboratoria VII

HYDRO-ECO-SYSTEM. Sieciowe systemy monitoringu pompowni wykonane w technologii

System przesyłu danych z elektrociepłowni Zofiówka

HYDRO-ECO-SYSTEM. Sieciowe systemy monitoringu w instalacjach przemysłowych i ochrony środowiska

Zagadnienia egzaminacyjne AUTOMATYKA I ROBOTYKA. Stacjonarne I-go stopnia TYP STUDIÓW STOPIEŃ STUDIÓW SPECJALNOŚĆ

Systemy wbudowane. Paweł Pełczyński

Numeron. System ienergia

SYSTEMY OCHRONY ŚRODOWISKA. Pakiet ASEMIS

Opis merytoryczny. Cel Naukowy

InPro BMS InPro BMS SIEMENS


Wirtualne przyrządy kontrolno-pomiarowe

Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego: Opis przedmiotu zamówienia

System realizacji prezentacji multimedialnych i zarządzania treścią. MODUS S.J. Wadowicka Kraków, Polska.

Schemat blokowy karty

Urządzenia Elektroniki Morskiej Systemy Elektroniki Morskiej

SIMCORDER SOFT. Aplikacja wizualizacyjna

Automatyka i metrologia

STACJA METEO ALL-IN-ONE ATMOS 41 (METER) Wszystkie istotne parametry meteorologiczne w jednym, kompaktowym module pomiarowym! OPIS

Narzędzia uruchomieniowe dla systemów Embedded firmy Total Phase

LABORATORIUM WIRTUALNE W DYDAKTYCE I BADANIACH NAUKOWYCH

Magistrala. Magistrala (ang. Bus) służy do przekazywania danych, adresów czy instrukcji sterujących w różne miejsca systemu komputerowego.

Dwa lub więcej komputerów połączonych ze sobą z określonymi zasadami komunikacji (protokołem komunikacyjnym).

Modularny system I/O IP67

Marek Parfieniuk, Tomasz Łukaszuk, Tomasz Grześ. Symulator zawodnej sieci IP do badania aplikacji multimedialnych i peer-to-peer

wersja 1.3 (c) ZEiSAP MikroB S.A. 2005

PODSYSTEM RADIODOSTĘPU MOBILNEGO ZINTEGROWANEGO WĘZŁA ŁĄCZNOŚCI TURKUS

Moduł MUU020. Przeznaczenie. Oprogramowanie i użyteczne właściwości modułu

IFTER EQU. sygnalizacji pożaru (SSP), kontroli dostępu (SKD), sygnalizacji włamania i napadu (SSWiN), telewizji

Laboratorium przez Internet w modelu studiów inżynierskich

Aplikacja serwerowa Platformy Prezentacyjnej Opis produktu

Inteligentna Platforma CCTV IP

Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych

Autorytatywne serwery DNS w technologii Anycast + IPv6 DNS NOVA. Dlaczego DNS jest tak ważny?

REFERAT O PRACY DYPLOMOWEJ

Centrum Badawcze Polskiej Akademii Nauk Konwersja Energii i Źródła Odnawialne w Gminie Jabłonna

Załącznik nr 5 do PF-U OPIS SYSTEMU SCADA

ActiveXperts SMS Messaging Server

Stacja robocza TYP1A Zał. 8.1, pkt. 1.1) 2. Monitor LCD 21.3 Zał. 8.1, pkt. 1.1) 2. Zasilacz awaryjny UPS Zał. 8.1, pkt. 1.1) 2

Najnowocześniejszy monitoring stanu pacjenta

SYSTEMY POMIAROWO-DIAGNOSTYCZNE

Wersje oprogramowania systemowego

Generator przebiegów pomiarowych Ex-GPP2

HOST HYBRYDOWE OPTOELEKTRONICZNE SIECI TELEMETRYCZNE

<Nazwa firmy> <Nazwa projektu> Specyfikacja dodatkowa. Wersja <1.0>

Automatyka przemysłowa na wybranych obiektach. mgr inż. Artur Jurneczko PROCOM SYSTEM S.A., ul. Stargardzka 8a, Wrocław

Zakład Układów Elektronicznych i Termografii ( Prezentacja bloków i przedmiotów wybieralnych

PROGRAM TESTOWY LCWIN.EXE OPIS DZIAŁANIA I INSTRUKCJA UŻYTKOWNIKA

Katedra Optoelektroniki i Systemów Elektronicznych. Profil dyplomowania i Specjalność Komputerowe Systemy Elektroniczne

Oferta dydaktyczna. INSTYTUTU METROLOGII, ELEKTRONIKI i INFORMATYKI

Informatyka Studia II stopnia

Opis. systemu. zliczania. obiektów. ruchomych. wersja. dla salonów. i sieci salonów.

Orange Smart City. Piotr Janiak Orange Polska

SPIS TREŚCI Błąd! Nie zdefiniowano zakładki.

INSTRUKCJA OBSŁUGI Konwerter USB-RS485 TH Nr katalogowy CNVU-485-TH

System kontrolno-pomiarowy poziomu paliw SONDY POMIAROWE. (sondy mogą pracować również w zbiornikach pionowych, max długość pomiaru do 12m)

Struktura systemów sterowania

A P L I K A C Y J N A

System komputerowy. Sprzęt. System komputerowy. Oprogramowanie

System zarządzania i monitoringu

Sterowanie procesem NIVISION SYSTEM WIZUALIZACJI PROCESU

microplc Sposoby monitoringu instalacji technologicznych przy pomocy sterownika

Moduł CNT020. Przeznaczenie. Oprogramowanie i użyteczne właściwości modułu

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2013 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

Nowe aplikacje i usługi w środowisku Grid

I Konkurs NCBR z obszaru bezpieczeństwa i obronności

Politechnika Gdańska

Opis systemu SAURON działającego w KHW SA KWK Staszic RNT sp. z o.o. 1/12

Firma Informatyczna ASDER. Prezentacja. Serwer danych lokalnych. Przemysław Kroczak ASDER

GE Security. Alliance. zaawansowany system zarządzania bezpieczeństwem

7. zainstalowane oprogramowanie zarządzane stacje robocze

IDEA. Integracja różnorodnych podmiotów. Budowa wspólnego stanowiska w dyskursie publicznym. Elastyczność i szybkość działania

rh-serwer 2.0 LR Sterownik główny (serwer) systemu F&Home RADIO. Wersja LR powiększony zasięg.

Wykorzystanie sterowników PLC, jako źródła informacji dla systemów nadzorujących pracę jednostek wytwórczych małej mocy

DZANIA I MARKETINGU BIAŁYSTOK,

Adrian Jakowiuk, Bronisław Machaj, Jan Pieńkos, Edward Świstowski

NOWY OPIS TECHNICZNY PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

EPPL , 15-31, 20-31

Instytut Systemów Elektronicznych. Specjalność Systemy Informacyjno-Pomiarowe

Czujniki podczerwieni do bezkontaktowego pomiaru temperatury. Czujniki stacjonarne.

Programowanie sterowników przemysłowych / Jerzy Kasprzyk. wyd. 2 1 dodr. (PWN). Warszawa, Spis treści

Zastosowanie oprogramowania Proficy (ifix, Historian oraz Plant Applications) w laboratoryjnym stanowisku monitoringu systemów produkcyjnych in-line

Projekt dotyczy stworzenia zintegrowanego, modularnego systemu informatycznego wspomagającego zarządzanie pracownikami i projektami w firmie

Przemysłowe Sieci Informatyczne

swobodnie programowalny sterownik

Opracowanie ćwiczenia laboratoryjnego dotyczącego wykorzystania sieci przemysłowej Profibus. DODATEK NR 4 Instrukcja laboratoryjna

2.2 Opis części programowej

Tytuł: Instrukcja obsługi Modułu Komunikacji internetowej MKi-sm TK / 3001 / 016 / 002. Wersja wykonania : wersja oprogramowania v.1.

Ćw. 12. Akwizycja sygnałów w komputerowych systemach pomiarowych ( NI DAQPad-6015 )

STEROWNIKI i REGULATORY (TS1A )

POLITECHNIKA GDAŃSKA

Skuteczna budowa sieci METRO

REGULAMIN SIECI KOMPUTEROWEJ POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

Kurs wybieralny: Zastosowanie technik informatycznych i metod numerycznych w elektronice

UNIWERSYTET KARDYNAŁA STEFANA WYSZYŃSKIEGO w WARSZAWIE REKTOR

Oferta przedmiotów wybieralnych 2017/2018. Studia I stopnia Elektronika i telekomunikacja

Transkrypt:

Interakcyjna optoelektroniczna sieć telemetryczna, dla Wydziału Elektroniki i Technik Informacyjnych PW Ryszard Romaniuk, Krzysztof Poźniak Instytut Systemów Elektronicznych 1. Charakterystyka funkcjonalna współczesnych pomiarowych sieci telemetrycznych Rozwój metod przekazu informacji w połączeniu z postępem technologicznym dokonują fundamentalnych i nieodwracalnych zmian w metrologii. Zmiany te mają dwojaki charakter: obserwuje się ewolucję metod pomiarowych i sposobu realizacji procesów pomiarowych, oraz dokonują się bardzo znaczące zmiany w sferze aparaturowej. Widocznym efektem tych zmian, obserwowanym na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, jest odejście od niezależnych urządzeń pomiarowych do zintegrowanych i skomputeryzowanych systemów pomiarowych. Kolejny przełom dokonuje się obecnie. Jest on związany przede wszystkim z próbami wykorzystywania w procesach pomiarowych globalnych metod przekazu informacji za pomocą sieci komputerowych i innych usług telekomunikacyjnych opartych na łączach światłowodowych. Te prace mają swoje silne uzasadnienie. Wynika ono z coraz częstszych potrzeb realizacji pomiarów o rozproszonym, wieloparametrowym i wielowątkowym charakterze. Przykładem, niezwykle ważnym z naukowego oraz społecznego punktu widzenia, są pomiary środowiskowe. Biorąc pod uwagę współczesne wymagania stawiane metrologii, nowoczesne sieci telemetryczne powinny umożliwiać: a) pomiary rozproszone i wieloparametrowe, czyli realizowane na dużych obszarach przy pomocy bardzo wielu sond pomiarowych i współpracujących z nimi elektronicznych torów przetwarzania sygnałów. Przykładem może być monitoring jakości wód rzecznych na obszarze całego kraju. b) pomiary wielowątkowe polegające na jednoczesnej realizacji wielu niezależnych torów pomiarowych o cechach opisanych w punkcie (a), w obrębie tego samego systemu telemetrycznego, c) wielodostępność operatorską, która pozwala na jednoczesny dostęp dużej liczby użytkowników do systemu telemetrycznego. Każdy z użytkowników powinien mieć możliwość interaktywnego kreowania pomiarów wielowątkowych ujętych w punkcie (b). Zdaniem autorów, tak postawione wymagania powodują, że sieć telemetryczna można rozpatrywać wręcz jako pomiarowy system operacyjny na podobieństwo komputerowych systemów operacyjnych o charakterze wielozadaniowym i wielodostępnym: procesy (programy) można utożsamiać z rozproszonymi i wieloparametrowymi procesami pomiarowymi, wielozadaniowość można przyrównać do pomiarów wielowątkowych, wielodostępność jest równoważna wielodostępności operatorskiej w systemie. Takie rozumowanie prowadzi wprost do bardzo ciekawego stwierdzenia, że sieć telemetryczna stanowi sprzętową platformę operacyjną na której wielu operatorów może uruchamiać niezależnie wielowątkowe, rozproszone i wieloparametrowe pomiary (zwane dalej procesami pomiarowymi). Procesy pomiarowe realizowane w ramach sieci: mają charakter stochastyczny, czyli moment ich powstania i czas istnienia nie jest określany przez sieć telemetryczną, ale przez niezależnych operatorów; są oparte na wirtualnych magistralach potokowych, co oznacza, że operator kreuje strukturę procesu pomiarowego łącząc za ich pomocą dostępne w systemie bloki funkcjonalne (sondy pomiarowe, czujniki, urządzenia pomiarowe, bloki przetwarzania elektronicznego i komputerowego itp.). Wirtualność magistrali wynika z faktu, że zrealizowane w ramach procesu połączenia w rzeczywistości zapewniane są przez system telemetryczny i ich forma oraz czas istnienia nie jest zdefiniowana jednoznacznie. W sieciach telemetrycznych musi zachodzić wzajemne dostosowanie funkcjonalne sfer: pomiarowej i teletransmisyjnej. Sfera teletransmisyjna rozwija się bardzo dynamicznie i stwarza coraz większe możliwości. Jej rozwój stymulowany jest przez wiele dziedzin nauki i techniki. W tej sytuacji, zdaniem autorów należy wykorzystać oferowane usługi telekomunikacyjne i dostosować platformę funkcjonalna sieci telemetrycznych do korzystania z tych usług. Natomiast istnieje pilna potrzeba dostosowania strukturalnego sfery pomiarowej do wymagań systemów telemetrycznych. Obserwowane w ostatnich latach próby połączenia standardowej aparatury pomiarowej z systemami teletransmisyjnymi (np. sieciami komputerowymi, modemami telefonicznymi) stanowią raczej przejściową formę hybrydową realizowaną dla celów komercyjnych lub na rzecz konkretnych potrzeb. Tak określony model sieci telemetrycznej powinien przyczynić się do szybszego rozwoju tego typu systemów. Zrealizowano model sieci telemetrycznej w/g przyjętych powyżej założeń i starano się przede wszystkim: w jak największym stopniu zapewnić standaryzację elementów sieci telemetrycznej, zapewnić otwartość struktury systemu, czyli umożliwić jej rozbudowę o nowe elementy, postępować algorytmicznie podczas realizacji projektu, co prowadziło do radykalnego zmniejszenia czasu oraz kosztów wykonania projektu oraz uruchamiania zarówno elementów systemu telemetrycznego jak i systemu jako całości, zwiększyć niezawodności poszczególnych elementów systemu telemetrycznego stosując rozwiązania wcześnie sprawdzone, wbudowywać elementy warstwy kontrolnodiagnostycznej w wszystkie krytyczne elementy systemu. Sieć telemetryczna zrealizowano w formie sprzętowoprogramowej platformy operacyjnej. Założeniem tak przyjętej strategii było dążenie otrzymania rozwiązania charakteryzującego się wysoką niezawodnością i zdolnością wykrywania błędów dla każdego jej elementu składowego. Trzeba bowiem mieć na uwadze, że: nie można przewidzieć wszelkich potencjalnych problemów jakie mogą wystąpić, gdyż struktura sieci ciągle ewoluuje (np. jest rozbudowywana o nowe elementy), nie można

szczegółowo przetestować systemu z uwagi na jego rozmiary i dynamicznie zmieniające się procesy pomiarowe. Jednocześnie nie można zmienić obiektywnych uwarunkowań związanych zarówno z charakterem sieci telemetrycznej jak i z jej potencjalną podatnością na awarie, zrealizowano takie rozwiązanie modelu sieci telemetrycznej aby: była ona przygotowana na wystąpienie nieznanych problemów: umiała je wykryć, zdiagnozować bądź umożliwić ich dalszą analizę, blok kontrolno-diagnostyczny stanowił nierozłączną cześć każdego elementu sieci telemetrycznej i jego zadaniem było jak najszybsze stwierdzenie i umożliwienie rozwiązania problemu, można było w sposób strukturalny (blokowy) realizować różnorodne funkcjonalne elementy sieci telemetrycznej i włączać do nich standardowe bloki kontrolno-diagnostyczne, zapewnić nadrzędną warstwę kontrolną systemu telemetrycznego przy pomocy automatycznej kontroli komputerowej. 2. Realizacja platform funkcjonalnych sieci telemetrycznej Otwarta organizacja platformy sprzętowej sieci telemetrycznej została zaimplementowana w taki sposób, aby mogły być realizowane różne procesy pomiarowe współpracujące m.in. z czujnikami optoelektronicznymi. Dokonana optymalizacja polegała na przyjęciu i wykonaniu w formie sprzętowo-aplikacyjnej otwartej struktury sieci. W ten sposób uzyskano rozwiązanie, które łatwo może podlegać modernizacji i akceptuje szybki oraz niezależny od modelu rozwój warstwy telekomunikacyjnej. Takie podejście zapewnia realizację wcześniej postulowanej telemetrii wielooperatorowej. Platforma sprzętowa została podzielona na: Węzły, które mogą stanowić komputery lub specjalizowane jednostki wyposażone w mikroprocesory. Struktura sieciowa jest oparta na standardowej strukturze sieci komputerowych. Łączność z siecią może być realizowana poprzez karty sieciowe i modemy. Źródła, które mogą stanowić niezależne czujniki, standardowa, komercyjna aparatura pomiarowa oraz zgrupowana w ramach sieci lokalnych aparatura wyposażona w standardowe interfejsy, np. RS-232, GPIB, CAN. W takim wypadku sieć lokalna jest rozpatrywana jak oddzielne, złożone i wielofunkcyjne źródło. Jako standard dla sieci został wybrany system CAN. Przyjęto, że pozostałe standardy: (np. RS- 232, GPIB), będą podlegać konwersji do standardu CAN. Opracowano algorytm konwersji. Zbudowano dedykowaną jednostkę mikroprocesorową, tzw. konwerter standardów pracujący w czasie rzeczywistym. Zrealizowano protokół komunikacyjny, który zapewnił łączność lokalną między grupą inteligentnych urządzeń pomiarowych i kontrolerem sieci lokalnej opartym na mikroprocesorze jednoukładowym. Zrealizowano dedykowane oprogramowanie zarówno dla kontrolera sieci jak i w warstwie interfejsu węzła metrologicznego. Przeprowadzono serię testów dla rożnych typowych konfiguracji pracy urządzeń pomiarowych. Sieć pracowała nieprzerwanie i stabilnie przez wiele miesięcy. Zrealizowano platformę zarządzającą pracą węzła sieci. Platforma programowa zarządzająca pracą węzła sieci została opracowana w postaci szkieletu oprogramowania otwartego na bazie języka C++ i platformy programistycznej Lab-Windows CVI. W ogólnym ujęciu można następująco pogrupować nakładane na oprogramowanie wymagania: możliwość współpracy z wieloma typami interfejsów komunikacyjnych w czasie rzeczywistym, uwzględnienie sieciowego charakteru węzła centralnego, wykorzystanie zasobów sieciowych, zapewnienie łączności między węzłami, zapewnienie elastycznego charakteru oprogramowania, które pozwoli użytkownikowi realizować indywidualne procesy pomiarowe, dołączać nowe interfejsy, moduły sterujące, biblioteki wspomagające (np. przetwarzające dane pomiarowe), udostępnienie rozbudowanych narzędzi wizualizacji danych, za pomocą których użytkownik sam dokonuje ostatecznej realizacji formy prezentacji, realizowanie akwizycji danych, realizacji oprogramowania które pozwala użytkownikowi na interaktywne uczestnictwo w sieci telemetrycznej. Prace programistyczne zostały rozszerzone o aplikacje w środowisku Lab-Brigde i Lab-View uzyskując wieloplatformowe środowisko aplikacyjne. Powinno to ułatwić integrację węzłów sieci w postaci serwerów metrologicznych na różnych platformach sprzętowych i operacyjnych użytkowników. Dodatkowym czynnikiem była potrzeba zbadania założonego uniwersalnego charakteru węzłów sieci. Platforma pomiarowa została opracowana w postaci otwartej struktury, na bazie języka C++ i platformy programistycznej Lab-Windows CVI. Platforma pomiarowa jest klientem platformy programowej zarządzającej pracą węzła centralnego. W ten sposób dokonuje się zadaniowego ukierunkowania węzła centralnego staje się on węzłem metrologicznym pracującym w czasie rzeczywistym. Zadania nałożone na platformę pomiarową można podzielić na trzy wzajemnie powiązane warstwy: Warstwa procesów pomiarowych, realizująca zadania w czasie rzeczywistym poprzez specjalizowane interfejsy programowe. Warstwa współpracuje zarówno z niezależnymi czujnikami przyłączonymi do kart pomiarowych, jak i obsługuje standardowe interfejsy oraz sieci lokalne. Warstwa przetwarzania, której zadaniem jest zarówno nadążna analiza strumieni danych pomiarowych (tzw. praca on-line) jak i analiza danych po procesie akwizycji (tzw. praca off-line); Warstwa wizualizacji o charakterze interaktywnym, za pomocą której użytkownik dokonuje prezentacji wyników procesu pomiarowego. Konstrukcja platformy pomiarowej wykorzystuje możliwości oferowane przez sieć telemetryczną i pozwala realizować wielowątkowe, o rozproszonym charakterze procesy pomiarowe dostępne jednocześnie dla wielu niezależnych użytkowników. Na rys. 1 został przedstawiony przykład realizacji procesu pomiarowego w układzie serwer-klient na bazie globalnej sieci Internet: serwer stanowi węzeł centralny pełniący rolę węzła metrologicznego bazującego na aplikacji serwera WWW wykreowanego w środowisku Lab-Windows CVI, klient jest węzłem centralnym ukierunkowanym na obsługę użytkownika i pełni rolę węzła operatorskiego. Została opracowana struktura organizacyjna sieci telemetrycznej dla WEiTI przedstawiona na rys. 2. Zasadniczymi kryteriami opracowania były: zaproponowanie rozwiązania łatwego i taniego w realizacji, wykorzystującego istniejącą infrastrukturę sieciową WEiTI, otwartą, czyli umożliwiającą swobodne włączanie

Rys. 1. Procesy pomiarowe w układzie serwer-klient. Rys 2. Struktura organizacyjna sieci telemetrycznej. zarówno węzłów metrologicznych jaki i operatorskich, wykorzystującą dostępne narzędzia programistyczne i oprogramowanie w formie zamkniętych aplikacji. Na bazie takich założeń skonstruowano modelową sieć telemetryczną opartą na: serwerach metrologicznych bazujących na aplikacjach współpracujących ze standardowymi serwerami WWW, serwerach operatorskich wykorzystujących standardowe przeglądarki WWW. Szerszy opis oraz działającą sieć można znaleźć w domenie ipe(ise).pw.edu.pl pod adresami DNS pergx (x=1,2,3,4,5) oraz nms. Na rys 3. przedstawiono wygląd trójpoziomowego panelu graficznego interfejsu użytkownika sieci w oknie przeglądarki internetowej. W oknie przeglądarki dostępny jest sprzęt pomiarowy, parametry procesu pomiarowego, sub-panel DSP oraz panel wizualizacji. Możliwy jest wybór kilku rodzajów pracy układu klient serwer np. client pull lub server push a także channel w formacie (*.cdf). Panel posiada narzędzia konfiguracji sieci oraz narzędzia komunikacyjne jak kanał audio, kanał wideo, kanał stałej łączności nadzoru operatorskiego, email, ftp, itp. Oprogramowanie układu klient serwer WWW systemu zostało upublicznione na serwerze metrologicznym WWW zespołu pod adresem internetowym http://perg2.ipe.pw.edu.pl. Sieć nie jest ograniczona do WEiTI PW. Kilka innych ośrodków zostało zaproszonych przez zespół do współpracy. Powstał projekt utworzenia akademickiej sieci o szerszym zasięgu. Dokumentacja jest dostępna na WWW. Zrealizowano w praktyce nie tylko serwer metrologiczny zakładany do realizacji w ramach drugiego etapu w środowisku programistycznym Lab- Windows/CVI i w oparciu o programowanie obiektowe w języku C ++. Zrealizowano również platformę serwera metrologicznego w środowisku programistycznym Lab-View i Lab-Bridge. Przykłady graficznych interfejsów użytkownika serwerów metrologicznych zaprezentowano na rys 4. Rys 4. A. Panel kontrolny operatora serwera metrologicznego zrealizowany w środowisku Lab-Windows udostępniony pod adresem http://perg.ise.pw.edu.pl ; B. Panel kontrolny serwera metrologicznego zrealizowany w środowisku Lab-View.

Została opracowana strukturalna biblioteka programistyczna zrealizowana w języku obiektowym C ++ i graficznym G posiadająca zintegrowane interfejsy sterująco-komunikacyjne ze wszystkimi platformami programistycznymi użytymi do realizacji serwerów metrologicznych. Uzyskano w ten sposób użyteczne narzędzie pozwalające włączać tego typu serwery w ramy innych aplikacji opartych na tego typu platformach programistycznych. Przykłady realizacji pokazuje rysunek 5. Rys 5. A. Przykład realizacji procesu pomiaru wilgotności jako części składowej biblioteki hierarchicznej serwera metrologicznego zrealizowany w środowisku Lab-View. B. Struktura hierarchiczna serwera metrologicznego zrealizowanego przy pomocy języka programowania G. 3. Realizacja meteorologicznego serwera pomiarowego Na terenie WEiTI został uruchomiony ogródek meteorologiczny obsługiwany przez opisywaną sieć pomiarową. Poniższe rysunki pokazują fragmenty warstwy sprzętowej zrealizowanej sieci telemetrycznej oraz jej instalacji. Dokładny opis sieci wraz z procedurą dołaczenia swoich danych pomiarowych jest na serwerze NMS. Rys. 6. Centrum operatorskie sieci. Widoczny zwój kabla światłowodowego i konwertery optoelektroniczne do połączeń ze stacjami roboczymi na terenie WEiTI. Widoczna również kamera do operatorskiej łączności wizyjnej. Stacja robocza wyposażona w mikroprocesorowe panele komunikacyjne CAN do podłączania czujników optoelektronicznych. Bezpośrednie otoczenie internetowej metrologicznej stacji roboczej oraz mikroprocesorowy interfejs pomiarowy z czujnikami. Rys. 7. Montaż elementów meteorologicznej stacji pomiarowej (ogródka meteorologicznego) na dachu budynku WEiTI PW.

Rys. 8. Graficzny interfejs głównego panelu użytkownika dla Wydziałowej Internetowej Stacji Meteorologicznej widzianej poprzez sieć WWW pod adresem http://perg2.ipe.pw.edu.pl. (pierwszy panel). Pozostałe panele przedstawiają graficzny interfejs sczególowych urządzeń pomiarowych oraz tekstową bazę danych pomiarowych, dostępnych do badań. Transmisja danych z ogródka meteo na dachu budynku i umieszczonej tam metrologicznej stacji roboczej do laboratorium PERG (na terenie ISE) i serwera sieciowego jest realizowana przy pomocy kabla światłowodowego. Rozwój systemu może następować poprzez dołączanie zainteresowanych zespołów naukowych na terenie naszego Wydziału pracujących w zakresie czujników optoelektronicznych oraz innych. Kilka takich zespołów wyraziło deklaracje podłączenia swojej aparatury pomiarowej. Na terenie Wydziału Chemii przeprowadzono eksperyment przyłączenia do naszej sieci laboratorium syntezy ozonu. Zainstalowano czujniki, aparaturę wykonawczą oraz serwer kamerowy oraz modelowano system syntezy w taki sposób aby był dostępny zdalnie. Wyniki eksperymentu zostały przedstawione w czasie styczniowego seminarium odbiorczego. Wydziałowa stacja meteorologiczna jest rozwijana, docelowo będzie mierzyć kilkanaście parametrów, kilka z nich metodami optoelektronicznymi. Na przykład, w ramach etapu rozwoju serwera meteo wykonano dodatkowo eksperymentalne podłączenie czujnika fotonicznego mierzącego podstawę chmur. Realizacja procesu pomiarowego przebiega niezależnie w autonomicznym środowisku kontrolnym. Interfejs komunikacyjny został oparty na transmisji plików danych protokołem ftp. Przykład zrealizowanego panelu prezentującego pomiary (na bieżąco oraz w ciągu ostatniej doby) i wykorzystywanej aparatury wykonanej przez zespół prof. K.Holejko prezentuje rys.8. Poniżej przedstawiamy, w postaci syntetycznej listy, parametry techniczne pracującego obecnie w trybie ciągłym serwera metrologicznego stanowiącego podstawę do dalszego rozwoju sieci telemetrycznej. Karta przetworników: - pomiar do 16 sygnałów analogowych +/-10V - z konwersja 8 lub 12 bitów - -/+10V - 0-255 Dz dla 8 bitów, -/+10V - 0-4095 Dz dla 12 bitów, Dz - wartość dziesiętna, - (12 bitowy przetwornik AD574, Analog Devices USA), dokładność w zakresie 1-10V < 0,1%, dla 12 bit - 16 wyjść cyfrowych TTL, - 16 wejść cyfrowych TTL,

- programowany zegar transmisji DMA do komputera, (od 60s do 5-ciu dób z rozdzielczością 1s), - dwa liczniki (po 64 kb, 500 khz, we - zbocze narastające TTL). - Funkcje: licznik, pomiar czasu, częstościomierz, wielokanałowy multiskaler z dowolna liczba kanałów. Oprogramowanie: LabWindows/CVI, LabView, BridgeView, Dhtml i Java; Pomiary parametrów meteorologicznych (wizualizacja ciągła kilku parametrów pogodowych obecnie i kilkunastu w przygotowaniu i docelowo: Temperatura powietrza (-30 - +50 C +/-1 ) oraz temperatura wody, Prędkość i kierunek wiatru ( 0-30 m/s +/-0.5), Nasłonecznienie (0-100%), Radiacja (miernik wojskowy dp-66m), Wysokość podstawy chmur (dane z Instytutu Telekomunikacji PW, zespół prof.k.holejko) Przejrzystość powietrza (w przygotowaniu) (dane z Inst.Telekom. PW, zespół prof.k.holejko) Ciśnienie atmosferyczne i względna wilgotność, Zanieczyszczenie powietrza, opad pyłowy (w przygotowaniu) (dane z WIŚ PW) ph opadów atmosferycznych (w przygotowaniu), pomiar fotoniczny, transmisja z Wydz. Chemii PW, ph wody wodociągowej (w przygotowaniu), Zintegrowany pojedynczy parametr jakościowy wody wodociągowej (w przygotowaniu), (transmisja z WIŚ, zespół dr M.Kwietniewskiego), Wybrane parametry zanieczyszczenia powietrza (w przygotowaniu) (spektrofotometr fourierowski, transmisja z Wydz. Mechatroniki, zespół prof.r.jóźwickiego), Pomiary stężenia CO2, NOx w powietrzu w funkcji wysokości od powierzchni ziemi (w przygotowaniu, transmisja danych z systemu pomiarowego na WIŚ, kordynator dr M.Kwietniewski) Pomiary: próbkowanie co 2 sekundy, zapis danych pomiarowych co 5 minut; baza danych pomiarowych: dobowe pliki tekstowe z tabulacją i nagłówkiem dla każdej kolumny, plik pomiarów z ostatnich 24 godzin, wizualizacja w sieci Internet, pliki w formacie html wykorzystujące do wizualizacji zbiory graficzne jpeg. 4. Podsumowanie Systemy telemetryczne oparte na sieciach teletransmisyjnych, związanych z siecią Internet, upowszechniają się dopiero od niedawna. Jednak obserwowane ciągle wzrastające zainteresowanie na świecie tego typu systemami są dowodem na ich wzrastające znaczenie. Są odzwierciedleniem powszechnej tendencji poszukiwania uniwersalnych platform. W sferze przekazu informacji przy pomocą sieci komputerowych za taką platformę można uważać np. system WWW. Wychodząc na przeciw tym tendencjom, autorzy projektu uważają, że niniejsza praca budowy interaktywnej sieci telemetrycznej dla WEiTI, może w rzeczywistości bardzo szybko upowszechnić się i służyć w wielu innych ośrodkach akademickich. Obserwowane duże zainteresowanie powstaniem i eksploatacją takich sieci utwierdzają autorów, że prace związane z opracowywaniem i jej budową powinny być prowadzone jak najbardziej intensywnie. Urządzenia optoelektroniczne przy realizacji niniejszej sieci zastosowano do transmisji sygnałów pomiędzy niektórymi węzłami sieci, od niektórych czujników optoelektronicznych do systemu akwizycji danych, w konwerterze standardów pomiarowych i przy konstrukcji niektórych czujników. Pełen opis pracy, znajdujący się na Internecie, składa się z następujących warstw realizacyjnych: charakterystyka funkcjonalna zrealizowanej sieci telemetrycznej i jej ogólna struktura organizacyjna (pomiary rozproszone i wieloparametrowe, pomiary wielowątkowe, wielodostępność operatorska), organizacja platformy sprzętowej sieci (standaryzacja sprzętowa, otwartość i akceptacja wielu standardów uznanych metrologicznych, automatyczne wbudowywanie warstwy kontrolnej działania sieci), organizacja platformy programowej sieci (elastyczność oprogramowania, możliwość rozbudowy, standaryzowane biblioteki funkcjonalne, szybka reakcja na zjawiska sieciowe), organizacja platformy pomiarowej sieci (warstwa procesów pomiarowych, warstwa przetwarzania wyników pomiarów, warstwa wizualizacji wyników pomiarów), realizacja wybranych elementów składowych sieci interakcyjnej (koszty realizacji projektu, wykorzystanie istniejącej infrastruktury sieciowej, swobodne włączanie węzłów metrologicznych i operatorskich, wykorzystanie dostępnych narzędzi programistycznych, wykorzystanie dostępnego sprzętu optoelektronicznego), budowa interfejsu internetowego sieci, budowa interfejsu pomiarowego sieci, konfiguracja stacji roboczych sieci telemetrycznej, budowa warstwy sprzętowej, operatorskie i ogólnodostępne funkcje komunikacyjne sieci telemetrycznej, organizacja serwera i układu serwer klient, warstwa optoelektroniczna (komunikacja, konwertery, czujniki), opracowanie wzorcowego stanowiska pomiarowego obsługiwanego przez sieć (serwer meteorologiczny), opracowanie interaktywnego graficznego interfejsu użytkownika dla sieci telemetrycznej, przykłady pracy sieci, formaty akwizycji danych, problematyka publicznego udostępniania danych pomiarowych przez sieć telemetryczną, zagadnienia rozwoju sieci telemetrycznej na terenie Wydziału i Uczelni. Rezultatem realizacji pracy jest powstanie na terenie Wydziału działającego w trybie ciągłym centrum operatorskiego sieci telemetrycznej. Jednym z elementów sieci jest obecnie serwer meteorologiczny mierzący kilkanaście parametrów na terenie centralnym PW. Ilość mierzonych parametrów jest ciągle zwiększana. Do sieci może dołączyć się każdy zainteresowany zespół badawczy na terenie PW, chcący udostępnić on-line (w czasie rzeczywistym) wyniki pomiarów. Autorzy pracy udostępniają oprogramowanie i dokumentację optoelektronicznych interfejsów sprzętowych.