Aleksdandra Nikoriuk
Czym jest elektrolecznictwo? Elektrolecznictwo inaczej zwane elektroterapią jest dziedziną fizykoterapii. Wykorzystuje się tutaj biologiczne działanie prądu na organizm który może: pobudzać nerwy i mięśnie, uśmierzać ból, zwiększać ukrwienie tkanek, zmniejszać napięcie mięśni poprzecznie prążkowanych szkieletowych i naczyniowych, łagodzić stany zapalne, zwiększać przepływ limfy, przyśpieszać wchłanianie obrzęków, intensyfikować procesy przemiany materii oraz przyśpieszać regeneracje tkanek.
Jak to się zaczęło W kręgu zainteresowań ludzi zawsze były dodatnie jak i ujemne skutki, jakie powoduje prąd elektryczny przepływający przez organizm człowieka. Pierwsze wzmianki o próbach wykorzystania elektryczności w odniesieniu do organizmów żywych pochodzą już z XX w.
W organizmie człowieka przez cały czas zachodzą zjawiska elektryczne: przekazanie informacji neuronami kurczenie się włókiem mięśniowych potencjał elektryczny błony komórkowej Podczas choroby procesy te są zakłócone, następuje destabilizacja układu. Leczenie prądem pomaga go stabilizować, ma działanie stymulujące lub hamujące oddziaływanie na poszczególne ogniwa łańcucha.
Rodzaje prądów i ich działanie: Prąd Tens -odmiana elektrostymulacji, wykorzystującą prądy impulsowe o niskiej częstotliwości (przedział 1-150 Hz), zbliżonej do częstotliwości impulsów fizjologicznych. Zależnie od dobranych parametrów, uruchamia następujące mechanizmy : zmniejsza ilość sygnałów bólowych wysyłanych przez nerwy do kory mózgowej, ogranicza ilość bodźców bólowych docierających do świadomości i osłabia dolegliwość, ponieważ włókna nerwów czuciowych są grubsze i przewodzą sygnały szybciej niż włókna nerwów bólowych.
Prąd Tens Stosuje się w łagodzeniu dolegliwości bólowych różnego pochodzenia takich jak: Nerwobóle Chroniczne bóle mięśniowe Bóle kręgosłupa Bóle pourazowe Bóle menstruacyjne Bóle pooperacyjne Bóle fantomowe po amputacjach Bóle migrenowe
Przykładowy sposób rozmieszczenia elektrod Tens.
Prąd Traberta Jest to prąd jednobiegunowy o przeciętnej częstotliwości około 143 Hz. Stosuje się impulsy prostokątne o czasie trwania 2 milisekundy i czasie przerwy 5 milisekund. Natężenie 15 25 ma. Należy pamiętać też że ten rodzaj prądu ma tendencję do szybkiego przyzwyczajenia się do niego organizmu co wymaga częstego zwiększania napięcia.
Prąd Traberta Ma działanie przeciwbólowe, obniża napięcie mięśniowe, poprawia krążenie. Wskazania: nerwobóle, mięśniobóle zmiany zwyrodnieniowe stawów kończyn i kręgosłupa stany po urazach stawów i mięśni zaparcia zaburzenia krążenia obwodowego
Rozmieszczenie elektrod podczas terapii prądem Traberta.
Prąd Kotza (stymulacja rosyjska) Prądy impulsowe otwierają kanały wapnia i wysyłają kationy wapnia do złączeń mięśni i synaps nerwowych. Wapń wpływa na rozwarcie kanału acetylocholiny, która wnika do zakończeń nerwowych. Te reakcje chemiczne pobudzają do skurczu włókna mięśniowe..
Prąd Kotza DZIAŁANIE-poprzez wywołanie skurczów głębiej położonych włókien następuje wzrost siły mięśnia przyrost jego masy, usprawnienie metabolizmu oraz obniżenie napięcia. Zalecany w przypadkach: zaniku mięśni z unieruchomieniem porażenia obwodowego mniejszego stopnia wspomagania treningu siłowego lub wytrzymałościowego mięśni uszkodzenia przewodzenia nerwowego przeciwbólowo
Prądy Interferencyjne Stymulacja interferencyjna (INF) polega na tworzeniu impulsów elektrycznych interferencji (złożenia) dwóch sinusoidalnych sygnałów elektrycznych średniej częstotliwości (od 4000 Hz) różniących się nieznacznie częstotliwością drgań i przyłożonych na powierzchni skóry zwykle w sposób krzyżowy, za pomocą dwóch par elektrod. Oba sygnały mieszają się w określonym punkcie i wyniku ich interferencji tworzy się nowy sygnał elektryczny o małej częstotliwości równej różnicy częstotliwości sygnałów składowych.
Prądy Interferencyjne prądy Nemeca Tryb 4-polowy (dwa kanały) Impulsy średniej częstotliwości (>4000Hz) nie posiadają właściwości leczniczych, ale mają tą cechę, że potrafią wniknąć dość głęboko w tkanki. Interferencja dwóch takich sygnałów (dwa kanały) o lekko różniącej się częstotliwości i podłączonych krzyżowo pozwala na wytworzenie bardzo głębokiego bodźca punktowego w postaci impulsów o małej częstotliwości, które posiadają cenne właściwości lecznicze.
Prądy Interferencyjne prądy Nemeca Tryb 2-polowy (jeden kanał) Jest to uproszczony i mniej efektywny sposób interferencji wykorzystujący tylko jeden kanał, gdzie oba sygnały interferują już wewnątrz urządzenia i wypadkowy sygnał małej częstotliwości występuje na długości całego odcinka pomiędzy dwoma elektrodami.
Prądy Interferencyjne prądy Nemeca Działając wybiórczo, stymulują nerwy i tkanki, zmniejszając ból, obrzęki i stany zapalne. To, z kolei zmniejsza lub eliminuje potrzebę stosowania środków przeciwbólowych. Terapia INF posiada właściwości odmienne od terapii TENS, czy NMES, działa dużo głębiej, posiada bardziej kompleksowe działanie i jest szczególnie efektywna w leczeniu bólu przewlekłego. Ponadto działa mniej agresywnie na skórę.
Prądy didynamiczne Prądy diadynamiczne DD wykorzystywany jest prąd stały, na który nałożony jest jednopołówkowo wyprostowany prąd sinusoidalnie zmienny. Uzyskuje się sześć postaci tych prądów (DF, MF, CP, LP, RS, MM), mających zróżnicowane działanie na tkanki. Prądy te zostały opisane przez lekarza francuskiego P.Bernarda i nazwane przez niego prądami diadynamicznymi.
Prądy didynamiczne Działanie biologiczne prądów DD to: łagodzenie bólu, poprawa krążenie obwodowego, relaksacja mięśni, normalizacja aktywności układu wegetatywnego, działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwobrzękowe.
Prąd diadynamiczny MF
Jonoforeza (jontoforeza) Jest to zabieg polegający na wprowadzeniu do tkanek siłami pola elektrycznego jonów działających leczniczo. Do jontoforezy mogą zatem być używane tylko elektrolity. Celem tego zabiegu jest dostarczenie skórze specjalnych substancji czynnych do głębszych warstw skóry. Do jontoforezy używa się roztworów różnych leków. Katoda jest elektrodą czynną, anoda - bierną. Kationy, czyli kationowe substancje czynne, wprowadzane są anodą - katoda jest tu przeciwelektrodą.
Jonoforeza Jonoforeza jest zabiegiem, który wykorzystuje zjawisko odpychania jonów o tej samej polaryzacji do wprowadzania określonych substancji do organizmu. Penetracja jonów w głąb skóry jest spotęgowana przez masaż punktowy, który będąc rodzajem mikromasażu, dodatkowo stymuluje skórę, zwiększając jej ukrwienie.
Jonoforeza Polecana jest jako: zabieg przeciwbólowy w chorobie zwyrodnieniowej w łuszczycowym zapaleniu stawów dnie moczanowej po urazach tkanek miękkich i układu kostnostawowego osteoporozie w zespołach przeciążeniowych ma szerokie zastosowanie w kosmetologii
Galwanizacja Galwanizacja jest zabiegiem elektroleczniczym, w którym wykorzystuje się prąd stały. Zabieg polega na przyłożeniu elektrod do wilgotnej skóry. Do tego celu stosuje się elektrody płaskie (prostokątne lub kwadratowe o różnych wymiarach, zaokrąglonych krawędziach i kontach a także elektrody o specjalnym kształcie mające wymiary i kształty przystosowane do wykonywania określonych rodzajów galwanizacji. Należą do nich elektrody do wykonywania galwanizacji w okolicy gałek ocznych, uszu, elektrody dyskowe, elektrody wałeczkowe oraz tzw. Elektroda Bergoniego, zwana również półmaską. Przepływ prądu między elektrodami jest uzależniony od rozmiarów elektrod, ich wzajemnego ułożenia, przewodnictwa różnych tkanek znajdujących się między elektrodami oraz od odległości między elektrodami. W zależności od ułożenia elektrod w stosunku do długiej osi części ciała poddanej galwanizacji wyróżnia się: galwanizację podłużną oraz galwanizację poprzeczną.
Galwanizacja Jony wewnątrz organizmu zaczynają się przemieszczać pod wpływem prądu (kationy do katody, aniony do anody). Wskutek tego zabiegu dochodzi do przekrwienia, do którego dochodzi w następstwie tworzenia się ciał histaminopodobnych. Podrażniony zostaje układ nerwowy i pobudzone mięśnie. Występujące pod anodą zmniejszenie pobudliwości nerwów oraz wpływ przeciwzapalny zabiegu wykorzystuje się w leczeniu różnych dolegliwości.
. Przepływ prądu przez tkanki w zależności od ułożenia i rozmiarów elektrod
Galwanizacja wykorzystywana jest przy leczeniu: nerwobólów, przewlekłych zapaleń nerwów, splotów i korzeni nerwowych, zespołów bólowych w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa oraz choroby dyskowej zaburzeń krążenia obwodowego w przypadkach utrudnionego zrostu po złamaniach kości.
Kąpiele elektryczno-wodne Nazwą tą określa się zabiegi elektrolecznicze, w których część lub całe ciało, znajdujące się w kąpieli wodnej i poddane zostaje działaniu prądu stałego. Wyróżnia się kąpiele elektryczno-wodne komorowe oraz kąpiele elektryczno-wodne całkowite.
Kąpiele elektryczno-wodne. Kąpiel elektryczno-wodna komorowa jest to kąpiel lecznicza, którą wykonuje się z użyciem specjalnego zestawu. Kończyny osoby poddanej zabiegowi są zanurzone w specjalnych wanienkach, napełnionych wodą o temperaturze od 35 do 38 C, stanowiącą w tych warunkach środowisko przewodzące prąd elektryczny. Spośród możliwych połączeń najczęściej stosuje się czterokomorową kąpiel wodną o wstępującym kierunku przepływu prądu oraz kąpiel o zstępującym kierunku przepływu prądu. Działanie czterokomorowej kąpieli elektryczno-wodnej zależy od kierunku przepływu prądu.
Kąpiele elektryczno-wodne komorowe W kąpieli o wstępującym kierunku prądu biegun ujemny źródła prądu jest połączony z elektrodami znajdującymi się w wanienkach dla kończyn górnych, a dodatni z elektrodami wanienek dla kończyn dolnych. Kąpiel o wstępującym kierunku prądu powoduje zwiększenie pobudliwości ośrodkowego układu nerwowego. Jej wpływ na układ sercowo- naczyniowy polega na zwiększeniu odpływu krwi żylnej z kończyn dolnych i narządów objętych dorzeczem" żyły wrotnej, dopływu krwi tętniczej do płuc i kończyn górnych, odpływu krwi żylnej z serca do płuc. W kąpieli o zstępującym kierunku prądu dodatni biegun jest połączony z elektrodami wanienek dla kończyn górnych, biegun zaś ujemny z elektrodami wanienek dla kończyn dolnych. Kąpiel o takim kierunku przepływu prądu obniża pobudliwość ośrodkowego układu nerwowego. Wpływ jej na układ sercowo-naczyniowy polega na zwiększeniu dopływu krwi z krążenia małego do serca, odpływu krwi żylnej z płuc i kończyn górnych, dopływu krwi tętniczej do narządów objętych dorzeczem" żyły wrotnej oraz do kończyn dolnych.
Kąpiele elektryczno-wodne komorowe Wskazania do kąpieli elektryczno-wodnej czterokomorowej to: zapalenia wielonerwowe, nerwobóle, niedowłady oraz zespoły bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów kręgosłupa, choroba zwyrodnieniowa stawów nerwica wegetatywna zaburzenia ukrwienia obwodowego.
Kąpiele elektryczno-wodne komorowe
Kąpiel elektryczno-wodna całkowita Wykonuje się ją w specjalnej wannie z materiału izolującego, w której ścianach są umieszczone duże płaskie elektrody węglowe. Elektrody są zabezpieczone osłonami uniemożliwiającymi zetknięcie z ciałem chorego. Wanna do kąpieli elektryczno-wodnych całkowitych nie może mieć stałego dopływu ani też odpływu wody, ze względu na niebezpieczeństwo jej uziemienia przez połączenie z rurami. Temperatura wody wynosi 34-38 C. Źródłem prądu stałego jest specjalny aparat, wyposażony w zespół przełączników, umożliwiających połączenie odpowiedniego bieguna z poszczególnymi elektrodami. W kąpieli elektryczno-wodnej całkowitej stosuje się natężenie prądu stałego od 20 do 50 ma.
Kąpiel elektryczno-wodna całkowita
Dziękuję za uwagę.
www.rehabilitacja.bedzin.pl www.evstarczy.republika.pl www.luxmedlublin.pl www.radius.by