CEREMONIAŁ ZESPOŁU SZKÓŁ WE WRONIU. I. WSTĘP 1. Ceremoniał Zespołu Szkół we Wroniu jest zbiorem zasad określających zespołowe i indywidualne zachowanie się członków społeczności szkolnej (uczniów, nauczycieli, rodziców, zaproszonych gości) podczas uroczystości szkolnych, a także państwowych. 2. Każda oficjalna uroczystość przebiega zgodnie ze scenariuszem, za realizację którego odpowiedzialny jest główny organizator uroczystości - dyrektor Zespołu Szkół we Wroniu lub upoważniony nauczyciel. Dodatkową rolę przy organizacji uroczystości odgrywają względy lokalowe, techniczne, pogodowe, czasowe itp. Zawsze jednak ich wspólnym elementem pozostanie udział pocztu sztandarowego i flagowego. Ich zachowanie się w typowych sytuacjach powinno być jednolite. 3. Poczty, flagowy i sztandarowy powinny reagować na komendy sprawnie i pewnie, co wymaga częstych (min. raz w miesiącu) ćwiczeń praktycznych. II. ZASADY OGÓLNE. 1. Udział przedstawicieli danej społeczności powinno poprzedzić spotkanie, na którym zostaną zapoznani z jej programem i scenariuszem. Jeżeli uroczystość odbywa się poza terenem szkoły, a uczestnicy udają się na nią jako grupa zorganizowana, należy podać datę, godzinę i miejsce zbiórki. Ponadto, jeżeli planowany jest przemarsz uczestników na miejsce uroczystości, należy omówić sposób formowania kolumny marszowej oraz szczegóły dotyczące przemarszu (trasa, zasady bezpieczeństwa, osoby funkcyjne, środki łączności itp.). 2. Wszyscy uczestnicy uroczystości powinni zostać zaznajomieni z ogólnymi zasadami przyjmowania postaw zasadniczej i swobodnej oraz zachowania się w typowych sytuacjach mogących mieć miejsce podczas uroczystości. 3. Osoby wchodzące w skład pocztu flagowego i sztandarowego powinni bezwzględnie przejść przeszkolenie w zakresie musztry indywidualnej, w tym: 1
1) postawy zasadniczej i swobodnej; 2) marszu i zatrzymania; 3) zwrotów w miejscu; 4) zmian kierunku marszu; 5) chwytów sztandarem (nie dotyczy pocztu flagowego); 6) okoliczności salutowania sztandarem; 7) sposobu składania flagi państwowej oraz mocowania jej do linki masztu (poczet flagowy). III. OPIS SZTANDARU. 1. Sztandar jest symbolem tradycji polskiej szkoły, miłości do Ojczyzny i idei zawartych w Statucie. 2. Szkoła posiada własny sztandar, poświęcony 8 listopada 2006 roku. 3. Uczniowie, ich Rodzice i Nauczyciele otaczają sztandar szacunkiem, oddając mu należne honory. 4. Płat sztandaru o wymiarach płótna 90 cm x 90 cm ma następujący wzór: 1) prawa strona płata - orzeł w koronie haftowany srebrem na biało czerwonym tle, a pod nim na czerwonym tle półkolem złoty napis: BÓG, HONOR, OJCZYZNA ; 2) lewa strona płata - logo szkoły: w środkowym polu gałązka buku z dwoma liśćmi i owocem, pod którą haftowany złotymi literami napis: ROK ZAŁOŻENIA 1959, a wokół na zielonym tle złotymi literami napis ZESPÓŁ SZKÓŁ WE WRONIU ; 3) płat sztandaru obszyto złotymi frędzlami; 4) drzewce sztandaru jest zakończone metalową głowicą w formie orła w koronie; 5) w przypadku żałoby narodowej lub wewnętrznej w Szkole, na drzewcu sztandaru od strony godła państwowego przypina się kir w postaci czarnej wstęgi o długości ¾ płata i szerokości 4 cm. IV. WYSTĘPOWANIE ZE SZTANDAREM 1. Szkoła występuje ze sztandarem podczas: 1) uroczystości rozpoczęcia oraz zakończenia roku szkolnego; 2) ślubowania klas I; 3) pożegnania absolwentów szkoły; 4) uroczystych akademii szkolnych; 5) uroczystości składania kwiatów w miejscach pamięci narodowej; 6) uroczystości wojskowych, patriotycznych i religijnych, w których bierze udział społeczność szkoły lub jej delegacja. V. POCZET SZTANDAROWY 1. W skład pocztu sztandarowego wchodzą uczniowie szkoły, którzy wyróżniają się w nauce i zachowaniu oraz wykazują nienaganną postawę patriotyczną i obywatelską. Poczet sztandarowy tworzą: dowódca pocztu, sztandarowy i asystujący. 2
2. Uczniowie do składu pocztu sztandarowego mogą być typowani przez wszystkich nauczycieli i powoływani decyzją dyrektora szkoły. 3. Opinię merytoryczną w zakresie właściwej prezencji i umiejętności elementów musztry kandydatów do składu pocztu sztandarowego przedstawia opiekun pocztu sztandarowego. 4. Ceremoniał złożenia ślubowania pocztu sztandarowego odbywa się w czasie uroczystości szkolnej prowadzonej wg oddzielnego scenariusza. 5. Uczniowie pocztu sztandarowego występują w mundurach służbowych, (strojach galowych) z biało czerwonymi szarfami, przewieszonymi przez prawe ramiona, zwróconymi kolorem białym w stronę kołnierzy, spiętymi na lewych biodrach. 6. Uczniowie pocztu sztandarowego i flagowego występują w białych rękawiczkach, pasach głównych na bluzach lub kurtkach polowych oraz w nakryciach głów. VI. CHWYTY SZTANDAREM W postawie zasadniczej sztandarowy trzyma sztandar przy prawej nodze postawiony na trzewiku drzewca, na wysokości czubka prawego buta. Drzewce przytrzymuje prawą ręką na wysokości pasa. Lewa ręka jest opuszczona wzdłuż tułowia. Sztandarem wykonuje się chwyty : Na ramię!, Prezentuj! i Do nogi!. 1. Chwyt Na ramię! Sztandarowy prawą ręką, pomagając sobie lewą ręką, kładzie drzewce sztandaru na prawe ramię i układa je na ramieniu pod katem 45 stopni. Prawa ręka jest wyciągnięta i wyprostowana wzdłuż drzewca. Lewa ręka przyciągnięta do tułowia. Podczas marszu lewa ręka porusza się swobodnie, zgodnie z ruchem ciała. Płat sztandaru powinien być oddalony od ramienia o około 30 cm. 2. Chwyt Prezentuj! z położenia Do nogi!. Sztandarowy podnosi sztandar prawą ręką pionowo do góry wzdłuż prawego ramienia. Następnie lewą ręką chwyta drzewce sztandaru tuż pod prawą dłonią i opuszcza prawą rękę na całą długość ręki, obejmując dolną część drzewca. 3. Chwyt Do nogi! z położenia Prezentuj!. Sztandarowy przenosi sztandar do nogi prawą ręką, pomagając sobie lewą ręką. Chwyt wykonuje się na komendę Spocznij!. 4. Salutowanie sztandarem w miejscu. Wykonuje się z położenia Prezentuj!. Sztandarowy wykonuje energiczny wykrok w prawo skos na odległość nie większą niż 30 cm połączony ze zwrotem tułowia. Jednocześnie pochyla sztandar do przodu pod kątem 45 stopni. Dowódca i asystujący salutują. Po zakończeniu oddawania honorów sztandarem wykonuje się czynności w odwróconej kolejności, wracając do położenia Prezentuj! a w następnej kolejności do położenia Do nogi!. 3
5. Salutowanie sztandarem w marszu. Wykonuje się na komendę Na prawo Patrz!. Na zapowiedź komendy Na prawo sztandarowy przenosi sztandar z położenia Na ramię! w położenie Prezentuj!. Po haśle komendy Patrz! pochyla sztandar jak przy salutowaniu sztandarem w miejscu. Kończy salutować na komendę Baczność!, kiedy to przenosi sztandar do położenia : Prezentuj!. Następnie na komendę Spocznij! ponownie przenosi sztandar w położenie Na ramię!. VII. UDZIAŁ SZTANDARU W UROCZYSTOŚCIACH 1. Czynności poprzedzające udział pocztu sztandarowego w uroczystości: 1) członkowie pocztu sztandarowego rozpoczynają czynności przygotowawcze co najmniej 30 min. przed rozpoczęciem uroczystości; 2) przejmują sztandar z miejsca jego przechowywania lub od osoby wyznaczonej za dostarczenie sztandaru; 3) skręcają części drzewca i mocują płat sztandaru; 4) jeżeli sztandar będzie uczestniczył w uroczystości żałobnej, członkowie pocztu umocowują do jego drzewca kir; 5) sztandarowy osobiście sprawdza prawidłowość umocowania płata sztandaru do drzewca, oraz elementów przymocowanych do drzewca i płata sztandaru (wstęgi, ordery, odznaczenia, kir); 6) wszyscy członkowie pocztu zakładają rękawiczki i szarfy. Szarfę zakłada się z prawego ramienia na lewe biodro. Jeśli szarfa jest w barwach narodowych, zakłada się ją, zwracając białą stroną ku szyi; 7) członkowie pocztu wzajemnie sprawdzają ułożenie szarf i elementów munduru; 8) po zakończeniu powyższych czynności poczet udaje się na miejsce uroczystości i staje w rejonie wyjściowym; 9) w wypadku uroczystości trwającej ponad godzinę w niesprzyjających warunkach atmosferycznych (np. upałów lub zimna) wyznacza się dwa składy pocztu sztandarowego, które będą pełnić honory na zmianę. 2. Wprowadzanie i wyprowadzanie sztandaru: 1) prowadzący uroczystość, zgodnie ze scenariuszem uroczystości, podaje komendę SZKOŁA BACZNOŚĆ SZTANDAR ZESPOŁU SZKÓŁ WE WRONIU - WPROWADZIĆ!. Warto tę komendę zapowiedzieć np. mówiąc Proszę wszystkich Państwa o powstanie, bądź Szanowni Państwo za chwilę zostanie wprowadzony sztandar jeżeli uroczystość będzie przebiegać w pomieszczeniu; 2) poczet sztandarowy maszeruje by zająć ustalone uprzednio miejsce; 3) dalsze zachowanie pocztu sztandarowego jest uwarunkowane scenariuszem przebiegu uroczystości. Przed zakończeniem uroczystości (lub jej części oficjalnej przed występami artystycznymi, koncertem, poczęstunkiem itp.) prowadzący podaje komendę SZKOŁA BACZNOŚĆ - SZTANDAR ODPROWADZIĆ ; 4
4) wszyscy uczestnicy uroczystości w powadze, stojąc w postawie zasadniczej, odprowadzają wzrokiem sztandar. Podobnie jak w przypadku wprowadzania sztandaru tę komendę warto poprzedzić stosowną zapowiedzią. 3. Zachowanie się pocztu sztandarowego w czasie uroczystości religijnych: 1) co najmniej kilka minut przed rozpoczęciem uroczystości poczty sztandarowe ustawiają się przed wejściem do kościoła bądź w wypadku mszy polowej w miejscu wyznaczonym przez organizatora uroczystości, zachowując przy tym ustaloną kolejność precedencjalną; 2) poczty sztandarowe wchodzą do świątyni: po przywitaniu w progu świątyni przez celebransa (kapłana przewodniczącego liturgii), najczęściej w asyście wszystkich kapłanów koncelebrujących mszę świętą, idąc za nimi; po przybyciu kapłana i asysty liturgicznej do ołtarza. Wówczas kapłan przewodniczący liturgii mówi Proszę o wprowadzenie sztandarów i poczty sztandarowe wchodzą do świątyni w ustalonej wcześniej kolejności, z zachowaniem odpowiednich odstępów. 3) po wejściu do świątyni poczet zbliża się do ołtarza, wnosząc sztandar w położeniu Na ramię!. Kiedy znajduje się kilka metrów od głównego ołtarza, przenosi sztandar w położenie Prezentuj! zatrzymując się na chwilę i (bez komendy) oddaje honory miejscu sprawowania liturgii, salutując sztandarem przez 3 5 sekund (dowódca i asysta również salutują). Następnie sztandarowy przenosi sztandar do położenia Prezentuj! i wykonuje zwrot (w lewo lub w prawo) i marszem udaje się w miejsce przewidziane dla pocztu w scenariuszu uroczystości. 4) sztandarowy pocztu sztandarowego podczas mszy świętej: wykonuje chwyt PREZENTUJ! podczas czytania Ewangelii (od momentu, kiedy wypowiadane są słowa Słowa Ewangelii według św. do słów Oto Słowo Pańskie ) i w trakcie Błogosławieństwa, kiedy wypowiadane są słowa Niech Was Błogosławi Bóg Wszechmogący, Ojciec i Syn i Duch Święty ; salutuje w miejscu: podczas Podniesienia (od słów On bowiem tej nocy, kiedy był wydany do słów To czyńcie na moją pamiątkę ) oraz przed Komunią Świętą (od słów Oto Baranek Boży do słów ale powiedz tylko słowo a będzie uzdrowiona dusza moja ). Oba te fragmenty mszy świętej są sygnalizowane dzwonieniem dzwonków bądź uderzeniem w gong; 5) jeżeli uroczystość religijna ma jednocześnie charakter patriotyczny, podczas mszy świętej (zazwyczaj na jej zakończenie) są wykonywane polskie pieśni hymniczne Rota, ( Nie rzucim Ziemi skąd nasz ród ) bądź Boże coś Polskę. Poczty sztandarowe salutują sztandarem podczas ich wykonywania; 6) dowódca pocztu sztandarowego i asystujący podczas wykonywania salutowania sztandarem salutują; 7) jeżeli członkowie pocztu sztandarowego chcą przystąpić do Komunii Świętej, nie występują z szyku, lecz kładą lewą rękę na sercu, sygnalizując w ten sposób chęć przyjęcia sakramentu kapłanowi. Kapłan podchodzi do pocztu sztandarowego i udziela Komunii Świętej. Ważne aby organizator uroczystości uzgodnił taki właśnie sposób 5
sygnalizowania chęci przyjęcia Komunii Świętej przez członków pocztu sztandarowego, gdyż nie zawsze może on być właściwie odczytany; 8) poczty sztandarowe opuszczają kościół w takiej samej kolejności, w jakiej wchodziły. Powinni to zrobić zanim kapłani opuszczą ołtarz, a wierni zaczną wychodzić ze świątyni. Jeżeli zajdzie taka potrzeba, kapłan powinien zapowiedzieć wyprowadzenie pocztów sztandarowych np. słowami Teraz zostaną wyprowadzone sztandary ; 9) podczas wyprowadzania i wprowadzania sztandaru poczty sztandarowe muszą uwzględnić ewentualne ograniczenia, takie jak np. niskie futryny i sklepienia naw; 10) udział pocztów sztandarowych szkół w uroczystościach przebiegających zgodnie z ceremoniałem wojskowym, z udziałem pododdziałów Wojska Polskiego, musi być podporządkowany zasadom ceremoniału wojskowego. VIII. POCZET FLAGOWY. POSTĘPOWANIE Z FLAGĄ PAŃSTWOWĄ. 1. Podnoszenie flagi państwowej. Do podnoszenia i opuszczania flagi państwowej na maszt wyznacza się poczet flagowy w składzie : dowódca pocztu, flagowy i asystujący. Poczet flagowy wchodzi na plac uroczystości szkolnej przed pocztem sztandarowym i asystą na komendę : SZKOŁA BACZNOŚĆ FLAGĘ PAŃSTWOWĄ I SZTANDAR WPROWADZIĆ. W czasie uroczystości w pomieszczeniu poczet sztandarowy wchodzi samodzielnie. Flagę państwową złożoną zgodnie z ceremoniałem przenosi flagowy pocztu na obu zgiętych rękach, barwą białą do przodu. Flagę państwową podnosi się podczas uroczystości szkolnych, takich jak : 1) rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego (zakończenie nauki klas maturalnych), 2) święto szkoły, 3) uroczysty apel okolicznościowy, 4) uroczystości państwowe i wojskowe. 2. Procedura podniesienia flagi państwowej: 1) prowadzący uroczystość podaje komendę : SZKOŁA BACZNOŚĆ - POCZET FLAGOWY DO PODNIESIENIA FLAGI PAŃSTWOWEJ MARSZ ; 2) poczet występuje z szyku szkoły i maszeruje możliwie najkrótszą, drogą w kierunku masztu; 3) flagowy niesie odpowiednio złożona flagę na przedramionach zgiętych w łokciach pod kątem prostym; 4) po podejściu bezpośrednio do masztu asystujący wykonuje zwrot w lewo i ugina ramiona pod kątem prostym, a flagowy przekłada flagę na zgięte przedramiona asystującego. Flagowy i asystujący rozwijają flagę. Następnie flagowy przymocowuje flagę do linki masztu, która do zakończenia tej czynności jest podtrzymywana przez asystującego. Po przymocowaniu flagi do linki masztu asystujący wraca do szyku pocztu; 5) tuż potem prowadzący uroczystość podaje komendę: Z OKAZJI (nazwa uroczystości), np. ROZPOCZĘCIA ROKU SZKOLNEGO - FLAGĘ PAŃSTWOWĄ PODNIEŚ ; 6
6) flagowy rozpoczyna wciąganie flagi na maszt. Jednocześnie wykonywany jest hymn państwowy. Wykonywanie hymnu i wciąganie flagi na maszt powinny być zsynchronizowane tzn. rozpocząć się i zakończyć w tym samym momencie; 7) podczas wciągania flagi na maszt dowódca pocztu flagowego i asystujący oddają honory poprzez salutowanie. Postawę zasadniczą przyjmują również wszyscy uczestnicy uroczystości; 8) po zakończeniu wykonywania hymnu państwowego oraz wciągnięciu flagi na wierzchołek masztu należy odczekać 3-5 sekund i podać komendę SZKOŁA SPOCZNIJ ; 9) poczet flagowy pozostaje przy maszcie do końca uroczystości. 3. Procedura opuszczania flagi państwowej: 1) opuszczanie flagi państwowej i jej zdjęcie odbywa się na pół godziny przed capstrzykiem (21.30) lub na polecenie dyrektora szkoły w innym terminie; 2) na komendę dowódcy pocztu flagowego POCZET FLAGOWY DO OPUSZCZENIA FLAGI PAŃSTWOWEJ MARSZ! poczet flagowy maszeruje do masztu, zatrzymuje się i przyjmuje postawę zasadniczą; 3) flagowy opuszcza flagę z masztu przy pomocy asystującego. Kiedy flaga znajduje się w najniższym położeniu, flagowy odczepia ją, składa odpowiednio korzystając z pomocy asysty i kładzie flagę na swoje przedramiona; 4) po złożeniu flagi dowódca pocztu flagowego podaje komendę W TYŁ ZWROT, NA WPROST MARSZ!, po czym poczet flagowy maszeruje do miejsca przechowywania flagi. 4. Podnoszenie flagi państwowej na znak żałoby narodowej. Ceremonia ta odbywa się zgodnie opisaną poprzednio procedurą, jednak pamiętać należy, że jeśli flaga jest wciągana na maszt a dopiero potem opuszczana, należy wciągnąć ją do samego wierzchołka masztu, a następnie opuścić do połowy wysokości masztu. Opracował: mgr Krzysztof Kończewski Załączniki: 1. Sztandar ZS we Wroniu. 2. Wzór umundurowania pocztu sztandarowego w czasie uroczystości. 3. Wzór umundurowania pocztu sztandarowego w strojach galowych. 4. Wykonanie chwytu sztandarem Na ramię. 5. Wykonanie chwytu sztandarem Do nogi. 6. Salutowanie sztandarem w miejscu. 7. Wprowadzanie flagi i sztandaru na uroczystość przed szkołą. 8. Wzór umundurowania pocztu flagowego z flagą. 9. Podnoszenie flagi państwowej na maszt. 7
Załącznik 1. Sztandar ZS we Wroniu. Załącznik 2. 8
Wzór umundurowania pocztu sztandarowego w czasie uroczystości. Załącznik 3. Wzór umundurowania pocztu sztandarowego w strojach galowych. Załącznik 4 9
Wykonanie chwytu sztandarem Na ramię. Załącznik 5 Wykonanie chwytu sztandarem Do nogi. Załącznik 6 10
Salutowanie sztandarem w miejscu. Załącznik 7 11
Wprowadzanie flagi i sztandaru na uroczystość przed szkołą. Załącznik 8. 12
Wzór umundurowania pocztu flagowego z flagą. Załącznik 9. 13
Podnoszenie flagi państwowej na maszt. 14