Aleksandra Miera. Solidarność wekslowa

Rejent. rok 8 * nr 10(90) październik 1998 r. Aleksandra Miera Solidarność wekslowa W literaturze powszechnie przyjmuje się, że odpowiedzialność wekslowa jest bezwarunkowa 1, abstrakcyjna 2 i solidarna. Z całokształtu przepisów ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 roku - Prawo wekslowe 3 wynika ponadto, iż nie została ona jednolicie wykształcona w zakresie odpowiedzialności poszczególnych dłużników wekslowych, stąd w literaturze określa się ją mianem stopniowanej 4. Pozwala to wyróżnić dwie zasadnicze grupy dłużników wekslowych: dłużników głównych oraz dłużników zwrotnie zobowiązanych. Podkreśla się wreszcie samodzielność (samoistność) zobowiązań poszczególnych uczestników zobowiązania wekslowego 5. Spośród wyżej wskazanych cech odpowiedzialności wekslowej na szczególną uwagę zasługuje solidarność, zwłaszcza w kontekście powiązania jej z instytucją solidarności uregulowanej w art. 366-378 k.c. 1 Tj. niezależna od spełnienia jakichkolwiek warunków, gdyż umieszczenie ich w treści weksla generalnie jest przyczynąjego nieważności; por. A. S z p u n a r, Komentarz do prawa wekslowego i czekowego, Warszawa 1994, s. 25 oraz art. 1 i 101 pr. wcksl. 2 Tj. ważna niezależnie od okoliczności, które stały się podstawąjcj powstania; por. np. T. K o - m o s a, W. O p a 1 s k i, Prawo wekslowe. Prawo czekowe. Komentarz, Warszawa 1997, s. 13. 3 Dz.U. z 1936 r. Nr 37, poz. 282, dalej: pr. weksl. 4 R. Jurga, M.Michalski, Dochodzenie roszczeń wekslowych na drodze dobrowolnej, PPH 1994, nr 11, s. 22; por. też A. S z p u n a r, Zarzuty przysługujące dłużnikom wekslowym, PPH 1993, nr 6, s. 1. 5 Art. 7 pr. wcksl. 42

Solidarność wekslowa Krąg dłużników wekslowych solidarnie odpowiedzialnych wobec każdorazowego posiadacza weksla określa art. 47 pr. weksl. Zgodnie z jego brzmieniem każdy, kto weksel wystawił, przyjął, indosował lub zań poręczył, odpowiada wobec wierzyciela solidarnie. Zasada ta odnosi się również do innych dłużników wekslowo odpowiedzialnych, a nie wymienionych w art. 47 ust. 1 pr. weksl.: fałszywego przedstawiciela w rozumieniu art. 8 pr. weksl. i akceptanta przez wyręczenie (art. 58 pr. weksl.) 6. S.Wróblewski słusznie jednak podkreśla, że o solidarnej odpowiedzialności nie może być mowy w stosunku do indosanta przy indosie bez obligu (art. 15 ust. 1 pr. weksl.), zastawniczym (art. 19 pr. weksl.), zastępczym (art. 18 pr. weksl.) oraz dokonanym po proteście 7, jako że w ogóle nie odpowiadają oni wekslowo. Solidarnąjest również odpowiedzialność tych osób, które wspólnie, w tym samym charakterze 8 podpisały jedno oświadczenie wekslowe 9. Należałoby tu jednak rozróżnić dochodzenie roszczenia przez posiadacza weksla od takich współdłużników oraz dochodzenie roszczenia regresowego przez tego z dłużników tak samo zobowiązanych, który wykupił weksel, przeciwko pozostałym współdłużnikom. W literaturze powszechnie przyjmuje się, że w drugim wypadku o wzajemnym stosunku współdłużników rozstrzyga prawo powszechne 10, czyli przepisy k.c. Zdaniem M. Howorki, podstawą wzajemnych stosunków pomiędzy tymi osobami jest zazwyczaj odrębna umowa, która różnie może określać zakres ich odpowiedzialności". Nie ma ona wszakże żadnego znaczenia dla posiadacza weksla i nawet jeżeli jej treść zamieszczono na wekslu, wzmiankę tę należy uważać za nie napisaną, gdyż skutkuje wyłącznie pomiędzy kontrahentami 12. Odrębną uwagę warto poświęcić solidarnej odpowiedzialności z weksla awalisty. Bezspornym jest w świetle postanowień art. 47 ust. 1 pr. weksl., iż poręczyciel wekslowy odpowiada wobec posiadacza weksla solidarnie 6 S.Wróblewski, Prawo wekslowe i czekowe, Kraków 1936, s. 211. 7 S. Wr ó b 1 e ws k i, op. cit., s. 212. 8 A więc jako współwystawcy, współakccptanci, indosanci czy awaliści. 9 A. Szpunar, Komentarz do prawa wekslowego i czekowego, Warszawa 1994, s. 112; także M. H o w o r k a, Polskie prawo wekslowe i czekowe, Poznań 1928, s. 97. 10 T. K. o m o s a, W. O p a 1 s k i, op. cit., s. 97. 11 W braku jej postanowień w tym względzie uczynią to dyspozytywne przepisy prawa powszechnego. 12 M. H o w o r k a, op. cit., s. 97-98. 43

Aleksandra Miera wraz z poręczonym oraz jego poprzednikami. Jest to niewątpliwie solidarność wekslowa. Nie budzi również wątpliwości charakter odpowiedzialności kilku osób poręczających za jednego dłużnika wekslowo zobowiązanego. Wobec posiadacza weksla odpowiadają oni solidarnie w rozumieniu art. 47 pr. weksl., natomiast ich wewnętrzny stosunek należałoby ocenić według przepisów art. 366 i następnych k.c. 13 Nieco bardziej problematyczne wydają się być rozliczenia pomiędzy awalistą, który wykupił weksel, oraz awalatem. Zdaniem J. Namitkiewicza...Stosunek między poręczycielem a dłużnikiem, za którego ręczy, jest cywilnym..." 14, a więc o wzajemnych rozliczeniach pomiędzy poręczycielem wekslowym a poręczonym powinny decydować przepisy prawa powszechnego. Tymczasem należałoby przyjąć, że powyższy pogląd niezupełnie znajduje odzwierciedlenie w przepisach prawa wekslowego, w szczególności art. 32. ust. 3 tegoż prawa. Poręczyciel wekslowy nie wstępuje bowiem w miejsce zaspokojonego wierzyciela, lecz nabywa z mocy ustawy prawa wynikające z weksla tak, jakby sam był posiadaczem wekslowym' 5. Roszczenia regresowego zaś może dochodzić nie tylko przeciwko poręczonemu, ale również przeciwko dłużnikom wekslowo odpowiedzialnym wobec awalata' 6. Osoby te oczywiście odpowiadają wobec niego solidarnie w rozumieniu art. 47 pr. weksl. Ponadto o zakresie jego roszczenia nie rozstrzygają bynajmniej przepisy k.c., lecz prawo wekslowe' 7. Dalej przejawem solidarnej odpowiedzialności wekslowej jest osobista odpowiedzialność tych wspólników spółki jawnej lub komandytowej (obok odpowiedzialności spółki), którzy należeli do spółki w momencie powstania zobowiązania wekslowego, choćby nawet później przestali być wspólnikami' 8. 13 I.Roscnblucth, Prawo wekslowe i czekowe. Komentarz, Kraków 1936,1.1, s. 382 oraz s. 396. l4 J.Namitkiewicz, Podręcznik prawa handlowego, wekslowego, czekowego i upadłościowego, Warszawa 1927, s. 413. 17 Odrębnąkwestiąjest tutaj dopuszczalność podniesienia przez awalata zarzutów opartych na stosunku podstawowym łączącym go z awalistą, która z uwagi na charakter opracowania nie zostanie rozważona. 18 Orzeczenie SN z dnia 7.01.1931 r PPH 1931, nr 5, s. 292, poz. 761; cyt. za: S. Wrób 1 e w s k i, op. cit., s. 211. 44

19 Solidarność wekslowa Odpowiedzialność solidarna ciąży także na spadkobiercy 19 osoby podpisanej na wekslu, chyba że w ustawowym terminie odrzucił on spadek; aczkolwiek Sąd Najwyższy uważa, że odpowiedzialność kilku spadkobierców między sobą nie jest solidarna, mimo że odpowiadają oni za zapłatę całej sumy wekslowej 20. Zakładając apriorycznie, że weksel in blanco nie jest wekslem i dopóki nie zostanie uzupełniony w sposób nadający mu cechy weksla, pozwani nie mogą być traktowani jako zobowiązani wekslowo 21, nie sposób mówić o odpowiedzialności wekslowej z weksla in blanco 22. Tym samym nie można przyjąć konstrukcji solidarnej odpowiedzialności wekslowej z weksla in blanco. Z chwilą zaś wypełnienia weksel taki staje się wekslem zupełnym i zobowiązani z niego odpowiadają według ogólnych zasad odpowiedzialności wekslowej, a więc także solidarnie w rozumieniu art. 47 pr. weksl. Według S.Wróblewskiego, istota solidarności wyraża się w tym, że wierzyciel ma prawo tylko do jednorazowej zapłaty, ale za zapłatę tę odpowiada wobec niego samoistnie każdy dłużnik wekslowy 23, przy czym w zasadzie dotyczy to całej sumy wekslowej 24. Ustawodawca, ustanawiając solidarną odpowiedzialność wekslową, nie sprecyzował w prawie wekslowym wprost rządzących nią zasad 25. Sprawia to, że trzeba odpowiednio stosować właściwe przepisy prawa powszechnego (tj. art. 366-378 k.c), pamiętając wszakże, że w razie odmienności pomiędzy regułami wynikającymi z k.c. a regułami wyprowadzonymi z poszczególnych przepisów prawa wekslowego należy przyznać prymat tym drugim. Należy też zaznaczyć, że art. 47 nie przesądza o odpowiedzialno- 20 Orzeczenie SN z dnia 18.03.1963 r, OSN 1964, poz. 40. Zdaniem A. Szpunara, dotyczy to także spadkobierców poręczyciela wekslowego (A. Szpunar, op. cit., s. 112). 21 Orzeczenie SN z dnia 30.04.1964 r. I PR 327/62, nie publikowane. Cytat za: A. Duży (red.), Prawo wekslowe. Prawo czekowe. Komentarz A.Glasnera ia.thalera, Bielsko Biała 1997, s. 50. Aczkolwiek w orzecznictwie przyjmuje się, że jeszcze przed wypełnieniem stosuje się do takiego dokumentu pewne przepisy prawa wekslowego - Orzeczenie SN z dnia 19.12.1962 r. II CR 1148/ 61, nie publikowane. Cyt. za: A. Duży (red.), op. cit., s. 50-51. 22 Autorka zdaje sobie sprawę, że porusza problem wielce dyskusyjny, przedmiot niniejszych rozważań wymaga jednakże przyjęcia pewnych upraszczających założeń. 23 S. Wr ó b 1 e ws k i, op. cit., s. 213. 24 1.Różańsk i, Podręcznik prawa wekslowego i czekowego wraz z wzorami weksli, Kraków 1957, s. 135. 25 Tak K. P i a s e c k i, Prawo wekslowe i czekowe z komentarzem oraz wzorami weksli i pism procesowych, Warszawa 1993, s. 57. 45

Aleksandra Miera ści wekslowej osób w nim wymienionych, a jedynie reguluje wzajemny stosunek zobowiązanych wekslowo. Odpowiedzialność tych osób może bowiem być wyłączona mocą poszczególnych przepisów prawa wekslowego lub uwarunkowana zachowaniem przesłanek poszukiwania zwrotnego; będzie wreszcie odmiennie ukształtowana w zależności od ich pozycji w stosunku wekslowym. S.Grzybowski uważa, że konsekwencje solidarności należy oceniać zgodnie z postanowieniami art. 366 i nast. k.c. 26, co jest pewnym uproszczeniem, ponieważ nie wszystkie te przepisy k.c. w omawianej materii mogą znaleźć zastosowanie. Na pewno można się odwołać do art. 366 k.c., wyrażającego istotę solidarności biernej, zgodnie z którą wierzyciel może żądać świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, przy czym każdy z nich pozostanie odpowiedzialny aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela. Podkreśla to zresztą art. 47 ust. 2 pr. weksl., przyznając wierzycielowi tzw. ius variandi, tj. prawo wyboru dłużnika. Prawo to przysługuje mu wyrywkowo (per saltum), tj. bez konieczności zachowania porządku, w jakim dłużnicy się zobowiązali. Także w prawie wekslowym każdy z dłużników odpowiada za całość długu wekslowego, chyba że ograniczy swoją odpowiedzialność do części sumy wekslowej 27. W prawie powszechnym regułą jest, że zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (art. 366 1 k.c.). W prawie wekslowym na pewno znajdzie ona zastosowanie, jeżeli zapłata została dokonana przez głównego dłużnika wekslowego bądź też świadczenie zostało spełnione za akceptanta przez osobę trzecią 28. Inaczej jednak rzecz wygląda, jeżeli zapłaty dokonał inny z dłużników wekslowych. Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z dnia 9.03.1934 roku 29, zapłata długu wekslowego przez jednego z dłużników wekslowych zwalnia z zobowiązania tylko jego następców, natomiast poprzednicy spełniającego świadczenie odpowiadają przed nim na podstawie art. 46 i 48 pr. weksl. 30 Widzimy więc, że realizacja wspomnianej wyżej reguły nie odnosi się do wszystkich dłużników wekslowych. 26 S. Grzybowski, [w:] System prawa cywilnego, Warszawa 1976, t. III, cz. 2, s. 1021. 27 Por. np. art. 26 ust. 1, art. 30 ust. 1 pr. wcksl. 28 A. S zpu n ar, op. cit., s. 113. 29 Zb. Orz. 1934, nr 9, poz. 621, s. 1242. 30 Obecnie art. 47 i 49 pr. weksl. 46

Solidarność wekslowa Nie można wreszcie mówić o solidarności czynnej przy odpowiedzialności wekslowej. W prawie cywilnym, zgodnie z art. 367 1 k.c. zaspokojenie któregokolwiek z wierzycieli powoduje wygaśnięcie długu także wobec wszystkich pozostałych. W prawie wekslowym ma to miejsce tylko wtedy, gdy dług wekslowy zostanie zapłacony posiadaczowi weksla. Jeżeli będzie więc kilku wierzycieli, a dłużnik spełni świadczenie do rąk tego, który nie posiada weksla, zobowiązanie wekslowe nadal zachowa swój byt. A contrario spełnienie świadczenia do rąk tego wierzyciela, który jest posiadaczem weksla i wykaże się nieprzerwanym szeregiem indosów (art. 16 pr. weksl.), powoduje wygaśnięcie zobowiązania wekslowego także względem pozostałych wierzycieli. A. Szpunar uważa, że w odniesieniu do odpowiedzialności wekslowej można powoływać się na art. 371, 372 i 374 2 k.c., ale już stosowanie art. 373 nasuwa wątpliwości. Oznacza to, że w czasie trwania stosunku wekslowego dłużnik solidarny nie może swoim zachowaniem (działaniem lub zaniechaniem) pogorszyć sytuacji prawnej pozostałych dłużników (art. 371 k.c.) 31, a przerwanie lub zawieszenie biegu przedawnienia w stosunku do jednego z dłużników solidarnych nie ma skutku względem pozostałych (art. 372 k.c.) 32. Wreszcie zwłoka wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych ma skutek także względem współdłużników (art. 374 2 k.c.). Zgodnie zaś z ostatnim z przytoczonych powyżej przepisów, zmiany zachodzące w stosunku między jednym z dłużników a wierzycielem, korzystne dla tego dłużnika, nie mają skutku wobec pozostałych dłużników 33. Tymczasem-jak twierdzi autor - zwolnienie z długu akceptanta powoduje definitywne wygaśnięcie wierzytelności wekslowej 34, a więc wpływa zasadniczo na położenie pozostałych dłużników. Należy jednak pamiętać, że w innych wypadkach reguła z art. 373 k.c. będzie stosowana, co zresztą znalazło swój wyraz w orzecznictwie 35. Także art. 375 k.c. - zdaniem 31 G. B i e n i e k, H. C i e p ł a, S. D m o w s k i, Komentarz do kodeksu cywilnego, Księga trzecia. Zobowiązania, Warszawa 1996, t. 1, s. 84-85. 32 Powyższa reguła znajduje zresztą potwierdzenie w przepisie art. 71 pr. weksl. 33 W. Czachórski, Zobowiązania. Zarys wykładu, Warszawa 1994, s. 96. 34 A. S z p u n a r, op. cit., s. 113. 35 Por. przykładowo orzeczenie SN z dnia 9.03.1934 r., zgodnie z którym zwolnienie lub prolongata przyznana jednemu z dłużników nie skutkuje względem innych dłużników wekslowych, Zb. Orz. 1934, poz. 621. 47

Aleksandra Miera A. Szpunara 36 i K. Piaseckiego 37 - nie znajdzie zastosowania, gdyż problematyka zarzutów została wyczerpująco uregulowana w prawie wekslowym, a zwłaszcza w jego art. 17. Według powołanych autorów 38, nie stosuje się w końcu art. 376 k.c., skoro prawo wekslowe odmiennie reguluje kwestię regresu. W prawie cywilnym regres to... roszczenie przysługujące płacącemu do odpowiedzialnego lub współodpowiedzialnego dłużnika (...), o charakterze akcesoryjnym, które powstaje wskutek umorzenia zobowiązania podstawowego wobec zaspokojenia nieprzenoszalnej wierzytelności przez płacącego, w wyniku czego nastąpiło przesunięcie określonej wartości majątkowej z majątku płacącego do majątku wierzyciela, jakkolwiek zgodnie z wewnętrznym stosunkiem między płacącym dług a dłużnikiem wartości te w całości lub w części powinny obciążyć majątek dłużnika..." 39. W prawie wekslowym regres jest roszczeniem przysługującym zarówno ostatniemu posiadaczowi weksla, jak i dłużnikowi wekslowemu, który weksel wykupił, występującym w ramach poszukiwania zwrotnego, traktowanego jako sposób realizacji odpowiedzialności wekslowej. Przysługuje on ponadto tylko wobec poprzedników w szeregu zobowiązanych wekslowo, ale już nie wobec następców płacącego. Zwrotnie zobowiązany, który weksel wykupił, wchodzi w swe pierwotne prawa 40 przysługujące mu z weksla do momentu indosowania na następcę. Wskutek zapłaty długu wekslowego wygasa co prawda jego zobowiązanie, ale samo zobowiązanie wekslowe jako takie istnieje generalnie aż do momentu zwolnienia z odpowiedzialności dłużnika głównego. Trudno także mówić o akcesoryjnym charakterze roszczenia w regresie wekslowym w takim znaczeniu, w jakim występuje regres w prawie cywilnym 41. Omawiając rozliczenia regresowe jako instytucję zobowiązań solidarnych, w literaturze podkreśla się szczególnie funkcję repartycyjną roszczenia, której realizację zapewnia podział ciężaru długu wynikający z faktu 36 A. S z p u n a r, op. cit., s. 114. 37 K. P i a s e c k i, op. cit., s. 57. 38 A. Szpunar, op. cit., s. 113-114; K. P iasecki, op. cit., s. 57. 39 G. B i e n i e k, Pojęcie regresu w prawie cywilnym, NP 1972, nr 6, s. 897-898. 40 A. S zpunar, op. cit., s. 116. 41 G. B ienick, op. cit., s. 897. 48

Solidarność wekslowa spełnienia świadczenia w sytuacji, gdy z mocy ustawy lub stosunku wewnętrznego długi powinny obciążyć także inne osoby jako współzobowiązane 42. W prawie wekslowym zakres roszczenia regresowego określa odpowiednio art. 48 pr. weksl. w odniesieniu do posiadacza weksla oraz art. 49 tegoż prawa w odniesieniu do dłużnika, który weksel wykupił w toku poszukiwania zwrotnego. Rozmiar roszczeń wynikających z powyższych przepisów bynajmniej nie prowadzi do podziału świadczenia pomiędzy kolejnych zobowiązanych w łańcuszku" stosunku wekslowego. Wręcz przeciwnie, im dłużej będzie trwało poszukiwanie zwrotne, tym wyższa będzie suma regresowa. W prawie cywilnym jest przy tym regułą, że ustawa określa zakres roszczenia regresowego dopiero wtedy, gdy strony nie umówią się inaczej 43, podczas gdy przepisy prawa wekslowego expressis verbis określają, czego może żądać posiadacz weksla w toku poszukiwania zwrotnego od swych poprzedników. Wreszcie solidarność w zobowiązaniach, o których mowa w art. 366-378 k.c., trwa tylko do chwili ich wykonania i nie istnieje w zobowiązaniach regresowych 44. W prawie wekslowym tymczasem zobowiązani z weksla odpowiadają solidarnie wobec każdego posiadacza tegoż weksla 45. Tym samym należałoby przyjąć, że zakres rozliczeń regresowych oraz przesłanki roszczenia z tego tytułu prawo wekslowe określa w sposób wyczerpujący, a przy tym odmienny, aniżeli prawo cywilne w odniesieniu do rozliczeń przy zobowiązaniach solidarnych. Należałoby jednocześnie pamiętać, że nie powinno się utożsamiać pojęcia regresu w rozumieniu art. 376 lub 378 k.c. z roszczeniami regresowymi w toku poszukiwania zwrotnego, regulowanego prawem wekslowym. Jednocześnie rację ma A. Szpunar, zauważając dodatkowo, że art. 376 k.c. można stosować co najwyżej w stosunku wewnętrznym między kilku osobami, których odpowiedzialność występuje na tym samym szczeblu (np. między kilku wystawcami lub poręczycielami) 46. 42 G. B i e n i e k, op. cit., s. 894. 43 E. Ł ę t o w s k a, [w:] System prawa cywilnego, Warszawa-Wrocław 1981, t. 3, cz. 1, s. 337. 44 E. Ł ę t o w s k a, op. cit., s. 337. 4i Zakładając, żc mówimy o posiadaczu legitymowanym formalnie w rozumieniu art. 16 pr. weksl. 46 A. S z p u n a r, op. cit., s. 113. 49

Aleksandra Miera Pogląd powyższy podzielają inni przedstawiciele literatury, podkreślając ponadto, że dodatkową przesłanką zastosowania art. 376 k.c. jest tutaj występowanie w charakterze dłużników solidarnych również w stosunku pozawekslowym 47. Za szerszym zakresem stosowania art. 376 k.c. do rozliczeń związanych z wykupieniem weksla opowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3.02.1995 roku 48. Zdaniem Sądu Najwyższego, konsekwencje wykupienia weksla przez dłużnika wekslowego można ocenić nie tylko w świetle pr. weksl., ale również z punktu widzenia wykonania stosunku podstawowego. Stąd indosant, który weksel wykupił, może dochodzić roszczenia w oparciu o art. 376 k.c., co odpowiada regule wyrażonej w art. 506 k.c., zgodnie z którą przez wręczenie weksla pierwotny stosunek między stronami nie wygasa, chyba że dokonano odnowienia 49. Tym samym może on wybrać, czy dochodzi należności z weksla w trybie regresu zwykłego, tj. z art. 376 k.c., czy w trybie regresu wekslowego, tj. z art. 47-49 pr. weksl. Tymczasem należałoby przyjąć, że dochodzenie regresu w trybie art. 376 k.c. byłoby możliwe tylko wówczas, gdyby chodziło o kilku dłużników (indosantów), którzy wspólnie przenieśli weksel na indosatariusza. Jeżeli jednak dłużnik, który weksel wykupił, był następcą indosanta w szeregu indosów, może od niego żądać całkowitej sumy zapłaconej wraz z ustawowymi odsetkami 50, kosztami własnymi i prowizją komisową (art. 49 pr. weksl.), a ich wzajemnych rozliczeń nie reguluje bynajmniej art. 376 k.c. Słusznie zauważa B. Zawada, że w ramach stosunków cywilnoprawnych, leżących u podstaw zobowiązań dłużników wekslowych, z reguły nie dochodzi do powstania zobowiązania solidarnego, co uzasadniałoby zastosowanie art. 376 k.c. 51 Z dotychczasowych ustaleń wynika, że solidarność w ramach odpowiedzialności wekslowej oraz w ramach odpowiedzialności uregulowanej w kodeksie cywilnym wykazują wiele zasadniczych różnic. Na pewno istota zagadnienia jest w obu przypadkach wspólna, ale istniejące odrębności 47 B.Zawada, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 1997, t. 1, s.693. 48 OSP 1995, nr 9, poz. 198. 49 OSP 1995, nr 9, poz. 198, s. 439. 50 O ile weksel był wystawiony i płatny w Polsce (art. 49 pkt 2 pr. weksl.). 51 B. Z a w a d a, op. cit., s. 693. 50

Solidarność wekslowa pozwalają stwierdzić, że solidarność w prawie wekslowym i solidarność w kodeksie cywilnym to jednak dwie odrębne instytucje. A. Szpunar posuwa się nawet do stwierdzenia, że...solidarność wekslowa dłużników wekslowych jest niedoskonałą, jest pseudosolidarnością..." 52. Wydaje sięjednak, że wystarczy potraktować solidarność w ramach odpowiedzialności wekslowej jako instytucję odrębną, o typowych dla siebie właściwościach. Mimo że jej zasady nie zostały sformułowane wprost, jak ma to miejsce w odniesieniu do solidarności zobowiązań regulowanych k.c., nie jest ona jedynie modyfikacją tej drugiej. Jest instytucją samodzielną czerpiącą wszakże z pewnych rozwiązań uniwersalnych, właściwych ogólnie pojmowanemu prawu cywilnemu, konsekwencjąregulacji charakterystycznych dla prawa wekslowego, dzięki czemu może wzbogacać i uzupełniać ostateczny kształt odpowiedzialności wekslowej. 52 A.Szpunar, Poręczenie wekslowe, PiP 1992, nr 8, s. 128. 51