ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH GROUP OF TESTING LABORATORIES

ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH GROUP OF TESTING LABORATORIES

Kierownik Zespołu Laboratoriów Badawczych dr inż. Ewa Szewczak tel.: (22) 57 96 174, 825 04 71 w. 174, 825 79 83 fax: (22) 825 52 86 e-mail: e.szewczak@itb.pl Kierownik ds. Jakości Zespołu Laboratoriów Badawczych dr inż. Ewa Szewczak Kierownik Techniczny Zespołu Laboratoriów Badawczych mgr inż. Krzysztof Kostecki tel.: (22) 57 96 483, 825 04 71 w. 483 fax: (22) 825 52 86 e-mail: k.kostecki@itb.pl Head of the Group of Testing Laboratories Ewa Szewczak, PhD tel.: (+48 22) 579 61 74 e-mail: e.szewczak@itb.pl Quality Manager Ewa Szewczak, PhD Technical Manager Krzysztof Kostecki, MSc tel.: (+48 22) 579 64 83 e-mail: k.kostecki@itb.pl

INSTYTUT TECHNIKI BUDOWLANEJ ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH W skład ZESPOŁU LABORATORIÓW BADAWCZYCH INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ wchodzą następujące laboratoria: Akustyczne Badań Ogniowych Badań Podłoża Budowlanego Betonu Fizyki Cieplnej, Instalacji Sanitarnych i Środowiska Konstrukcji i Elementów Budowlanych Łączników i Wyrobów Budowlanych Materiałów Budowlanych Okuć i Ślusarki Budowlanej W Instytucie Techniki Budowlanej działa również akredytowane LABORATORIUM WZORCUJĄCE. Informacja o pełnym zakresie akredytacji laboratoriów badawczych ITB znajduje się na stronie www.itb.pl BUILDING RESEARCH INSTITUTE GROUP OF TESTING LABORATORIES The following laboratories are included in the GROUP OF TESTING LABORATORIES OF THE BUILDING RESEARCH INSTITUTE: Acoustic Fire Building Soil Concrete Thermal Physics, Sanitary Systems and Environment Building Structures Fasteners and Building Products Building Materials Building Hardware and Ironmongery In the Institute, the accredited CALIBRATION LABORATORY operates and conducts the calibration of measuring equipment for ITB as well as other clients. For information on full accreditation range of ITB testing laboratories please see the www.itb.pl website. 3

Zespół Laboratoriów Badawczych istnieje od 1992 roku, a od stycznia 1995 roku posiada akredytację Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji. Zespół Laboratoriów Badawczych spełnia wymagania normy PN-EN ISO/IEC 17025, potwierdzone akredytacją Polskiego Centrum Akredytacji (certyfikat nr AB 023). Zadaniem Zespołu Laboratoriów Badawczych jest prowadzenie specjalistycznych badań materiałów i wyrobów budowlanych, badań na potrzeby europejskich oraz krajowych ocen technicznych i certyfikacji wyrobów. Badania stanowią podstawę do oznakowania krajowych wyrobów budowlanych znakiem oraz wyrobów w obszarze Unii Europejskiej oznakowaniem. Zespół prowadzi również badania zanieczyszczeń środowiska. Zespół Laboratoriów Badawczych wykonuje badania mechaniczne, chemiczne, ogniowe, akustyczne, biologiczne, elektryczne i elektroniczne, nieniszczące, radiochemiczne i promieniowania, kompatybilności elektromagnetycznej, właściwości fizycznych oraz badania dotyczące m.in. inżynierii środowiska. Od 1 maja 2004 roku Instytut Techniki Budowlanej jest jednostką notyfikowaną Komisji Europejskiej i krajom członkowskim UE, nr 1488. W 2013 roku Instytut Techniki Budowlanej uzyskał notyfikację do realizacji zadań określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011. Gwarancją wysokiej jakości i rzetelności wykonywanych badań jest kompetentna i wykształcona kadra pracowników oraz nowoczesna baza badawcza. Zespół dąży do zaspokojenia potrzeb klientów poprzez rozwój metod badawczych, modernizację wyposażenia oraz stałe udoskonalanie własnego systemu zarządzania. Instytut Techniki Budowlanej jest członkiem rzeczywistym Klubów: Klub Polskie Forum ISO 9000, Klub Polskich Laboratoriów Badawczych POLLAB. Pracownicy Zespołu Laboratoriów Badawczych Instytutu aktywnie uczestniczą w działalności na forum międzynarodowym, w tym w grupach sektorowych i horyzontalnych oraz Grupie Doradczej Jednostek Notyfikowanych, a także w pracach wielu komitetów technicznych, komisji i grup roboczych międzynarodowych organizacji naukowych (ENBRI, EGOLF, ELGIP, CICIND, RILEM), normalizacyjnych (ISO, CEN) oraz oceniających wyroby budowlane (UEAtc, EOTA, WFTAO). Instytut jest koordynatorem Polskiej Grupy Jednostek Notyfikowanych i utrzymuje jej witrynę na swojej stronie internetowej www.itb.pl. 4

The Group of Testing Laboratories has operated since 1992. In January 1995 was granted accreditation of Polish Centre for Testing and Certification. At present, the Group of Testing Laboratories is granted accreditation of Polish Centre for Accreditation (certificate no. AB 023) and meets requirements of PN-EN ISO/IEC 17025. The task of the Group of Testing Laboratories is to conduct the tests of construction materials and products as well as assessments of environmental pollution. For the needs of Polish and European Technical Assessments and certification of products, laboratories carry out tests, which are the basis for marking products with or mark. Tests areas: mechanical, chemical, fire, acoustic, biological, electrical and electronic, non-destructive, radiochemical and radiation, determination of physical properties, electromagnetic compatibility and tests in the fields of the environmental engineering, etc. Since the 1st May 2004, Building Research Institute is the Notified Body to the European Commission and to the Member States of European Union under the number 1488. In 2013 Building Research Institute (ITB) has received notification to carry out the tasks set out in Regulation (EU) No 305/2011. Qualified personnel, having high scientific and professional position in Poland and abroad, as well as strong and modern research basis, are the guarantees of high quality of conducted tests. The Group aims to meet the needs of customers by developing tests methods, modernization of equipment and constant improvement of its own quality system. Building Research Institute is the member of the following unions: Polish Forum ISO 9000, Polish Testing Laboratories Club POLLAB. Institute actively participates in building research activity on the international forum, among other by contribution in the works of Sector, Horizontal and Advisory Group of Notified Bodies and many technical committees, commissions and working groups within international scientific (CICIND, RILEM, EGOLF, ELGIP, ENBRI) and standardization (CEN, ISO) organizations, as well as those for assessment of building materials (UEAtc, EOTA, WFTAO). The Institute coordinates the Polish Group of Notified Bodies (PGJN). The website www.itb.pl includes a regularly updated PGJN folder thorough which current information on the work of PGNB-CPD is published. 5

ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH LABORATORIUM AKUSTYCZNE Badamy parametry akustyczne w warunkach laboratoryjnych i terenowych: elementów budowlanych, w tym: przegród ściennych i stropowych, dachów, drzwi, okien, elementów wentylacyjnych, pakietów szklanych, podłóg pływających, lekkich układów podłogowych, wykładzin podłogowych, podłóg podniesionych, sufitów podwieszanych, ekranów akustycznych materiałów i ustrojów dźwiękochłonnych, przedmiotów i urządzeń stanowiących elementy wyposażenia wnętrz głośników stanowiących elementy systemów nagłaśniania, w tym DSO Badamy warunki akustyczne: w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, w tym: pomieszczeń technicznych, instalacji (c.o. i c.w., wentylacyjnych, dźwigowych) i innych elementów stanowiących wyposażenie techniczne budynku w pomieszczeniach o akustyce kwalifikowanej (w tym w pomieszczeniach z systemem nagłaśniania i DSO) środowiska zewnętrznego Określamy m.in.: izolacyjność akustyczną od dźwięków powietrznych i uderzeniowych elementów budowlanych i przegród w budynku współczynnik pochłaniania dźwięku materiałów i ustrojów dźwiękochłonnych współczynniki oceny akustycznej ekranów drogowych sztywność dynamiczną materiałów sprężystych używanych w pływających podłogach oporność przepływu materiałów porowatych czas pogłosu oraz inne parametry charakteryzujące warunki pogłosowe w pomieszczeniach o akustyce kwalifikowanej (m.in. wskaźniki transmisji mowy, czas wczesnego zaniku, wskaźnik przejrzystości) poziom hałasu (ciśnienia akustycznego i poziom dźwięku A) w pomieszczeniach oraz w środowisku, w tym hałas pochodzący od ruchu drogowego, szynowego, lotniczego oraz zakładów przemysłowych skuteczność zabezpieczeń akustycznych poziom mocy akustycznej maszyn i urządzeń charakterystyki kierunkowe źródeł dźwięku 6 Kierownik: dr inż. Elżbieta Nowicka tel.: (+48 22) 56 64 311, e-mail: akustyka@itb.pl, ul. Ksawerów 21, 02-656 Warszawa

GROUP OF TESTING LABORATORIES ACOUSTIC LABORATORY We carry out the tests of acoustical parameters in laboratory and in-situ of: building elements, including: walls and floors, roofs, doors, windows, ventilation elements, glass, floating floors, lightweight floors, floor coverings, access floors, noise barriers sound-absorption materials and structures, objects and equipment as furnishings loudspeakers, including sound alarm systems We study the acoustical conditions in: residential buildings, housing and public buildings, including: technical rooms, installations (central heating and water, ventilation, lifts) and other technical equipment of buildings rooms of qualified acoustics (with sound alarm systems) external environment We determine: airborne and impact sound insulation of building elements sound absorption coefficient of materials and structures acoustical parameters of noise barriers dynamic stiffness of resilient materials used in floating floors airflow resistance of porous materials reverberation time and other parameters of rooms (like reverberation time, speech transmission index, early decay time) noise level (sound pressure level and A sound level) in rooms and in external environment, including noise from roads, railways, aircrafts and industries insertion loss of acoustical barriers sound power level of machines and other equipment directional characteristics of sound sources Head of laboratory: Elżbieta Nowicka, PhD 7

ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH LABORATORIUM BADAŃ OGNIOWYCH Oddział Mazowiecki ITB Pionki Badamy: Określamy m.in.: wyroby budowlane i elementy budynku, takie jak: ściany, stropy i dachy, belki, słupy, schody, balkony, sufity podwieszane i okładziny sufitowe, ściany osłonowe, drzwi i okna, przewody wentylacyjne, klapy przeciwpożarowe, uszczelnienia przejść instalacji, uszczelnienia złączy liniowych również z przemieszczeniem, szyby i kanały instalacyjne, podłogi podniesione, systemy transportowe i ich zamknięcia, przewody oddymiające, kurtyny dymowe, klapy dymowe, wentylatory oddymiające systemy zabezpieczeń ogniochronnych elementów konstrukcji budynku zabezpieczenia ogniochronne drewna i materiałów drewnopochodnych wyroby termopęczniejące, elastyczne wyroby wykończeniowe i tkaniny, fotele i siedziska kable elektryczne w zakresie zapewnienia ciągłości dostawy energii i sygnału kable elektryczne, listwy kablowe i rury instalacyjne do prowadzenia kabli w zakresie reakcji na ogień oraz toksyczności produktów rozkładu i spalania drzwi przystankowe do dźwigów, szafki na płyny łatwopalne, szafki na butle ze sprężonym gazem, płyty gipsowo-kartonowe Nowe stanowiska (piece) do badań odporności ogniowej pozwalają na badania elementów pionowych o szerokości do 10 m i wysokości do 7 m oraz elementów poziomych o rozpiętości do 11,35 m. Ponadto badania rozprzestrzeniania ognia przez ściany zewnętrzne przy oddziaływaniu ognia od zewnątrz prowadzone są obecnie przez cały rok. reakcję na ogień wyrobów budowlanych (w tym komplet badań do klasyfikacji europejskiej) oddziaływanie ognia zewnętrznego na dachy rozprzestrzenianie ognia przez elementy budynku odporność ogniową nośnych i nienośnych elementów budynku, przy oddziaływaniu według krzywej standardowej, węglowodorowej, tunelowej i innych scenariuszy przyrostu temperatury odporność ogniową elementów składowych systemów instalacji użytkowych w budynku oraz kurtyn dymowych, klap dymowych i wentylatorów oddymiających dymoszczelność drzwi skuteczność ogniochronną systemów zabezpieczeń elementów konstrukcyjnych budynku stopień palności, w tym wyrobów elastycznych i tkanin oraz mebli toksyczność produktów rozkładu i spalania oraz właściwości dymotwórcze ciśnienie pęcznienia i wysokość spęcznienia wyrobów termopęczniejących spójność rdzenia płyt gipsowo-kartonowych przy działaniu wysokiej temperatury ciągłość dostawy energii i sygnału przez instalacje elektryczne, reakcję na ogień wyrobów elektrycznych oraz gęstość dymów wydzielanych przez palące się przewody lub kable i kwasowość gazów powstałych podczas spalania materiałów kabli elektrycznych odporność na pożar zarośli drogowych urządzeń przeciwhałasowych W ramach notyfikacji określamy klasyfikacje ogniowe do oznakowania CE w zakresie reakcji na ogień, odporności dachów na ogień zewnętrzny, rozprzestrzeniania ognia i odporności ogniowej. 8 Kierownik: dr inż. Paweł Sulik tel.: (+48 22) 566 42 84, fax: (+48 22) 847 23 11, e-mail: p.sulik@itb.pl, fire@itb.pl, ul. Ksawerów 21, 02-656 Warszawa, ul. Przemysłowa 2, 26-670 Pionki

W Warszawie badamy: Określamy m.in.: urządzenia sygnalizacji pożarowej i rozgłaszania na podstawie wymagań serii norm EN 54 (m.in. czujki ciepła z indeksem R i S, czujki autonomiczne, systemy zasysające dużej czułości) czujki tlenku węgla elementy automatyki sterującej systemami kontroli dymu i ciepła wg serii norm EN 12101 elementy automatyki sterującej urządzeniami gaśniczymi gazowymi zgodnie z normami serii EN 12094 elementy instalacji elektrycznych, wyposażenia elektrycznego budynków oraz tras kablowych centrale i głośniki dźwiękowych systemów ostrzegawczych systemy transmisji alarmu pożarowego elementy instalacji elektrycznych odporność i wytrzymałość na oddziaływania środowiskowe, klimatyczne i mechaniczne (wibracje, uderzenia, udary pojedyncze, korozję) odporność na zaburzenia kompatybilności elektromagnetycznej (zaniki, obniżenia i zmiany napięcia zasilania, wyładowania elektryczności statycznej, serie szybkich elektrycznych stanów przejściowych, udary napięciowe, oddziaływanie pola elektromagnetycznego o częstotliwościach radiowych oraz innych) próg zadziałania czujek pożarowych wszystkich rodzajów przydatność czujek do wykrywania pożarów testowych pełną funkcjonalność urządzeń sygnalizacji i automatyki pożarowej właściwości wyposażenia elektrycznego budynków i instalacji elektrycznych, w tym: wytrzymałość elektryczną i rezystancję izolacji ciągłość obwodu elektrycznego stopień ochrony IP 9

GROUP OF TESTING LABORATORIES FIRE TESTING LABORATORY ITB Mazovian Branch Pionki Carries out the tests of: and determines: construction products and building elements, such as: walls, floors and roofs, beams, columns, stairs, balconies, suspended ceilings and ceiling linings, external walls, doors and windows, ventilation ducts, fire dampers, penetration seals, linear joint seals also with induced movement, installation shafts and ducts, raised floors, conveyor systems and their closures, smoke extraction ducts, smoke barriers, natural smoke and heat exhaust ventilators and powered smoke and heat exhaust ventilators fire protection systems for building structural elements fire protection systems for wooden and wood base products thermo-swelling products, elastic finishing products and fabrics, armchairs and seats electrical cables for ensuring circuit integrity of power and/or signal supply in fire conditions electrical cables, cable trunking and cable ducting systems and conduit systems for routing cables their reaction to fire and evolution of toxic decomposition and combustion products lift landing doors, safety storage cabinets for flammable liquids, safety cabinets for pressurized gas cylinders, gypsum plasterboards New fire resistance facilities (furnaces) allow to test vertical specimens up to 10 m wide and up to 7 m high and horizontal specimens of a span up to 11.35 m. Moreover, tests determining the spread of fire over facades under external exposure are performed now in a room during all the year. reaction to fire (including complete set of tests for the European classification) external fire exposure to roofs spread of fire on building s elements fire resistance of the building s loadbearing and non-loadbearing elements, according to standard, hydrocarbon, tunnel curves and other temperature rise scenarios fire resistance of buildings service installations and smoke barriers, natural smoke and heat exhaust ventilators and powered smoke and heat exhaust ventilators smoke control ability of doors fire protection effectiveness of fire protection systems for building s structural elements combustibility, including that of elastic materials, fabrics and furniture evolution of toxic decomposition and combustion products, as well as smokegenerating properties swelling pressure and swelling height of thermoswelling products core cohesion of plaster boards in high temperature circuit integrity of power and/or signal supply by electrical systems, reaction of electrical products to fire, smoke density of burning cables and acidity of fumes generated by burning electrical cables resistance to brushwood fire of road traffic noise reducing devices As notified laboratory, provides fire classification for CE marking: reaction to fire, external fire performance to roofs, spread of fire and fire resistance. 10 Head of laboratory: Paweł Sulik, PhD

In Warsaw carries out the tests of: and determines: fire alarm systems and voice alarm systems in accordance with EN 54 standards (temperature detectors with R and S index, autonomic smoke detectors, aspirating systems) carbon monoxide detectors elements of smoke and heat control systems in accordance with EN 12101 standards fire extinguishing devices control systems in accordance with EN 12094 standards elements of electrical systems strength and resistance to environmental, climatic and mechanical influence (vibrations, surges, single strokes) resistance to electromagnetic compatibility interferences (supply voltage decay, fall and changes, static electricity discharges, series of quick electric transitory conditions, voltagewaves, influence of electromagnetic field with radio and other frequencies) trip threshold for all types of fire detectors usability of detectors for detecting test fires full functionality of fire signalling and automatics equipment properties of electric fittings in buildings and electrical installations, including: electric strength and resistance of insulation surface resistance, volume resistance and resistance to earth continuity of electric circuit IP protection level 11

ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH LABORATORIUM BADAŃ PODŁOŻA BUDOWLANEGO Badamy: wszystkie rodzaje gruntów geosyntetyki Określamy m.in.: właściwości fizyczne (skład granulometryczny, wilgotność, granice konsystencji, skurcz liniowy, całkowitą powierzchnię właściwą i pojemność sorpcyjną, gęstość właściwą, gęstość objętościową) maksymalną i minimalną gęstość objętościową zawartość części organicznych wilgotność optymalną i maksymalną gęstość szkieletu gruntowego w aparacie Proctora parametry konsolidacji i ściśliwości ciśnienie pęcznienia i wskaźnika pęcznienia współczynnik filtracji* badania wytrzymałościowe (wytrzymałość na ścinanie oraz spójność i kąt tarcia wewnętrznego w aparacie bezpośredniego ścinania oraz w aparacie trójosiowego ściskania metodą UU bez konsolidacji i bez odpływu oraz CU i CD z nasycaniem i konsolidacją, wytrzymałość rezydualną, moduł ścinania Gmax na podstawie pomiaru prędkości fal akustycznych bender element*) wodoprzepuszczalność w kierunku prostopadłym do powierzchni wyrobu* wodoprzepuszczalność w płaszczyźnie wyrobu* wskaźnikowe natężenie przepływu* charakterystyczną wielkość porów* długoterminową skuteczność ochronną geotekstyliów w kontakcie z barierami geosyntetycznymi* * badania poza akredytacją 12 Kierownik: mgr inż. Małgorzata Wszędyrówny-Nast tel.: (+48 22) 566 43 82, fax: (+48 22) 566 42 58, e-mail: m.wszedyrowny@itb.pl, ul. Ksawerów 21, 02-656 Warszawa

GROUP OF TESTING LABORATORIES BUILDING SOIL TESTING LABORATORY Carries out the tests of: all kinds of granular and cohesive soils geosynthetics and determines: physical properties (particle size distribution, water content, consistency limits, linear shrinkage, specific area, maximum buffering capacity, density of solid particles and bulk density) maximum and minimum bulk density organic matter content optimum water content and maximum dry density (Proctor apparatus) parameters of consolidation and compressibility swelling pressure and swelling index permeability* strength tests (shear strength, cohesion and angle of internal friction in a direct shear apparatus and a triaxial compression apparatus using the UU method, without consolidation and drainage, and the CU and CD methods, with saturation and consolidation, residual strength, determination of the shear modulus Gmax by measuring the speed of acoustic waves bender element)* water permeability in vertical direction to the product surface* water flow capacity in the product plane* index flux* characteristic pore size* long-term protective efficacy of geotextiles in contact with geosynthetic barriers* * beyond the scope of accreditation Head of laboratory: Małgorzata Wszędyrówny-Nast, MSc 13

ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH LABORATORIUM BETONU Badamy: cementy wapno spoiwa gipsowe zaczyny zaprawy kleje masy tynkarskie kruszywa mineralne materiały i wyroby kamienne beton i wyroby betonowe domieszki do betonu dodatki do betonu (popioły lotne, pyły krzemionkowe, żużle wielkopiecowe) włókna stalowe i polimerowe do betonu Określamy m.in.: właściwości fizyczne i chemiczne właściwości mechaniczne trwałość strukturę i mikrostrukturę z wykorzystaniem mikroskopii klasycznej i elektronowej skład fazowy metodami instrumentalnymi 14 Kierownik: dr Joanna Babińska tel.: (+48 22) 579 62 17, fax: (+48 22) 579 62 48, e-mail: j.babinska@itb.pl, ul. Filtrowa 1, 00-611 Warszawa

GROUP OF TESTING LABORATORIES CONCRETE LABORATORY Carries out the tests of: cements building lime gypsum binders grouts mortars adhesives plaster compositions aggregates stone materials concrete admixtures for concrete additives for concrete (fly ash, silica fumes, blast furnace slags) steel and polymer fibres and determines: physical and chemical properties mechanical and strength properties durability structure and microstructure phase composition Head of laboratory: Joanna Babińska, PhD 15

ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH LABORATORIUM FIZYKI CIEPLNEJ, INSTALACJI SANITARNYCH I ŚRODOWISKA Działalność badawcza Laboratorium koncentruje się na podstawowych zagadnieniach zrównoważonego budownictwa dotyczących wyrobów, robót budowlanych i budynków w zakresie: właściwości użytkowych związanych z ochroną cieplną i zużyciem energii określania zawartości i uwalniania substancji niebezpiecznych z wyrobów jakości i właściwości użytkowych elementów instalacji sanitarnych jakości powietrza w budynkach Oferujemy: Badania do oznakowania CE, aprobat i rekomendacji technicznych oraz ocen jednostkowych w następujących grupach: wyroby do izolacji cieplnej elementy murowe okna, drzwi, okna dachowe, świetliki lekkie ściany osłonowe płyty warstwowe wyroby budowlane pochodzenia chemicznego wyroby drewnopochodne cement, kruszywa, płytki ceramiczne, wyroby z PVC farby i lakiery środki ochrony drewna i zaimpregnowane drewno wyroby budowlane zawierające azbest powietrze w pomieszczeniach nawiewniki powietrza oraz okna z nawiewnikami powietrza systemy wentylacji i klimatyzacji elementy instalacji sanitarnych małe oczyszczalnie ścieków nagrzejnikowe podzielniki kosztów ogrzewania 16 Kierownik: dr inż. Robert Geryło tel.: (+48 22) 566 41 49, 566 42 76, e-mail: r.gerylo@itb.pl, ul. Ksawerów 21, 02-656 Warszawa

GROUP OF TESTING LABORATORIES THERMAL PHYSICS, SANITARY SYSTEMS AND ENVIRONMENT LABORATORY The research activity of the Laboratory is focused on key sustainability aspects of construction products, works and buildings in the scope of: thermal and energy performance determination of content and emission of dangerous substances quality and performance of building systems elements indoor air quality We offer: The following tests for CE marking, technical approvals and recommendations or single assessments of: thermal insulation products masonry units windows and doors, roof windows, roof lights curtain walling self-supporting double skin metal faced insulating panels construction products based on chemicals wood-based products cement, aggregates, ceramic titles, PVC products paints and varnishes wood protection agents and impregnated wood construction products containing asbestos indoor air pollution air transfer devices and windows with air transfer devices ventilation and air conditioning systems sanitary systems elements small wastewater treatment system elements heat cost allocators for room radiators Head of laboratory: Robert Geryło, PhD 17

ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH LABORATORIUM KONSTRUKCJI I ELEMENTÓW BUDOWLANYCH Badamy: ściany osłonowe, elewacje wentylowane, przekrycia dachowe okna i drzwi balkonowe, zabudowy balkonów, loggii i tarasów okna, drzwi, ściany osłonowe i żaluzje oraz inne przegrody o zwiększonej odporności na włamanie okna dachowe i wyłazowe, świetliki, szklane przekrycia i pasma świetlne drzwi wejściowe zewnętrzne i wewnętrzne bramy, żaluzje, zasłony, balustrady i poręcze budowlane sufity podwieszane, sufity napinane płyty warstwowe, płyty kompozytowe płyty gipsowe, gipsowo-kartonowe, włóknisto-cementowe (płaskie i profilowane), poliwęglanowe systemy okładzin elewacyjnych materiały okładzinowe systemy punktowego mocowania szkła półfabrykaty z drewna klejonego warstwowo kształtowniki okienne z PVC, aluminium i drewniane drewno i materiały drewnopochodne wyroby z tworzyw sztucznych materiały termoizolacyjne podłogi parapety systemy warstwowe PVC nawierzchnie terenów sportowych drogowe urządzenia przeciwhałasowe (ekrany akustyczne) oczyszczalnie ścieków i osadniki gnilne stal zbrojeniową gładką i żebrowaną druty i sploty do konstrukcji sprężonych betony, w tym beton w obiektach budowlanych i próbki betonowe pobrane z tych obiektów cegły, pustaki, zaprawy prefabrykaty betonowe (nadproża, płyty stropowe i ścienne) elementy stropów gęstożebrowych elementy murowe na zaprawach tradycyjnych, cienkich i poliuretanowych blachy metalowe do pokryć ściennych i dachowych włazy i wpusty kanałowe kanały odwadniające rury instalacyjne do prowadzenia przewodów słupy energetyczne i oświetleniowe dowolne elementy konstrukcji budowlanych prototypowe i wielkogabarytowe wyroby (np. sprężane słupy żelbetowe, stalowe kratownice przestrzenne) surowce, produkty (w tym żywność) oraz powietrze w pomieszczeniach w zakresie promieniotwórczym surowce mineralne i odpadowe 18 Kierownik: dr inż. Krzysztof Kuczyński, tel.: (+48 22) 566 42 60, 566 43 35, fax: (+48 22) 566 42 15 e-mail: przegrody@itb.pl, konstrukcje@itb.pl, ul. Ksawerów 21, 02-656 Warszawa

Określamy m.in.: cechy identyfikacyjne i wymiary właściwości fizykochemiczne właściwości mechaniczne, w tym m.in.: wytrzymałość i odkształcalność przy ściskaniu, zginaniu, rozciąganiu i skręcaniu moduł sprężystości postać zniszczenia twardość udarność relaksację, pełzanie fizyczne i chemiczne odporność, w tym: na sztuczne starzenie atmosferyczne na oddzieranie, odrywanie od podłoża, ścieranie na uderzenie i na obciążenia statyczne i dynamiczne, na obciążenia skupione na przebicie i rozbicie na obciążenie wiatrem na wstrząsy na przenikanie wody na korozję naprężeniową mrozoodporność cechy specyficzne, w tym: bezpieczeństwo użytkowania przepuszczalność powietrza wodoszczelność odporność drzwi na wielokrotne zamykanie i otwieranie, na niekonwencjonalne manipulacje i in. odporność drzwi i okien na działanie różnych klimatów (badania klimatyczne) odporność na obciążenia dynamiczne związane z odśnieżaniem ugięcie modelu sufitu zachowanie nawierzchni sportowych pod obciążeniem nośność prefabrykatów z betonu, stali i drewna promieniotwórczość naturalną stężenie radonu w powietrzu zanieczyszczenia promieniotwórcze 19

GROUP OF TESTING LABORATORIES BUILDING STRUCTURES LABORATORY Carries out the tests of: curtain walls, roofs, cladding kits windows and French windows, partition for balconies, loggias and terraces windows and doors, curtain walls and shutters and others with enhanced resistance to burglary roof windows external and internal entrance doors gates, shutters, building railings and handrails suspended ceilings, stretched ceilings sandwich panels, composite panels light partitions and glazing cladding materials systems for point glass fixing semifinished products made of multi-layered glued wood window profiles made of PVC, aluminum, wood wood and wood-based materials plastic products thermal insulating materials floors window sills PVC multilayer systems surfaces for sport areas road traffic noise reducing devices wastewater treatment plants, septic tanks smooth and finned reinforcing steel wires and lays for prestressed structures concretes, inclusive with concrete in construction facilities and concrete samples collected from these facilities bricks, hollow blocks, mortars precast concrete elements (lintels, flooring slabs, wall panels) elements of beam-and-block flooring masonry units on traditional, thin and polyurethane mortars sheet metal wall and roof coverings hatches and manholes drainage channels cable conduits power engineering and lighting poles any element of building structures prototype and large size products (e.g. prestressed RC poles, steel space truss) raw materials, products (foodstuffs included) and air in rooms in terms of radioactivity mineral and recycled raw materials 20 Head of laboratory: Krzysztof Kuczyński, PhD

determines: identifying features and dimensions physical and chemical properties mechanical properties, including: tensile, bending, compression and torsion strength and deformability modulus of elasticity form of destruction hardness impact resistance elaxation, physical and chemical creep resistance, including: to artificial atmospheric ageing to tearing off, pull-off, abrasion to impact, static and dynamic load, point load to puncture and breakdown to wind load to shock to water penetration to stress corrosion to frost specific features, including: safety in use air permeability watertightness door resistance to multiple closing and opening, to non conventional handling, etc. resistance to dynamic load related to snow removal deflection of ceiling model sporting surfaces performance under load bearing capacity of precast concrete, steel and wood natural radioactivity radon concentration in air radioactive pollution 21

ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH LABORATORIUM ŁĄCZNIKÓW I WYROBÓW BUDOWLANYCH Oddział Śląski ITB Badamy: Określamy m.in.: stalowe łączniki rozporowe, wklejane, szynowe stalowe łączniki do konstrukcji drewnianych pręty zbrojeniowe wklejane tworzywowe łączniki rozporowe wkręty, śruby, nity i gwoździe kotwy, listy kotwiące, wieszaki, wsporniki gwoździe konstrukcyjne beton prefabrykaty betonowe kruszywa do betonu i zapraw elementy murowe ceramiczne stal pręty i siatki zbrojeniowe wyroby termoizolacyjne zespolone systemy ocieplenia rury preizolowane zamocowania i łączniki sufitów podwieszanych prefabrykowane schody, drabiny strychowe urządzenia do chodzenia po dachach rusztowania i deskowania nośność połączeń właściwości mechaniczne łączników wymagania użytkowe zamocowań cechy materiałów izolacyjnych właściwości wytrzymałościowe materiałów grubości powłok antykorozyjnych 22 Kierownik: mgr inż. Mariusz Wołyniak tel.: (+48 32) 730 29 42, 730 25 16 w. 342, e-mail: m.wolyniak@itb.pl, al. W. Korfantego 191, 40-153 Katowice

GROUP OF TESTING LABORATORIES FASTENERS & BUILDING PRODUCTS TESTING LABORATORY ITB Silesian Branch Carries out the tests of: metal expansion and bonded fasteners, channel bars metal connectors for wooden structures plastic expansion fasteners bonded reinforcement bars screws and bolts constructions nails concrete aggregates for concrete and mortar ceramics products steel reinforcing bars and meshes thermal insulation products composite thermal insulation systems pre-insulated pipes suspended ceilings and determines: pullout of joints mechanical properties of fasteners operational properties of fastening systems properties of insulation materials strength properties of materials thickness of anticorrosion coatings Head of laboratory: Mariusz Wołyniak, MSc 23

ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH LABORATORIUM MATERIAŁÓW BUDOWLANYCH Badamy: Materiały i wyroby wykończeniowe, w tym: tynki (zewnętrzne i wewnętrzne), masy i zaprawy tynkarskie wyroby i powłoki malarskie, lakierowe kleje (cementowe, dyspersyjne, na bazie żywic reaktywnych), masy i zaprawy klejące układy ocieplania ścian i wyroby do ich wykonywania płytki ceramiczne posadzki żywiczne i mineralne podkłady podłogowe, masy poziomujące wykładziny podłogowe elementy z tworzyw sztucznych i gumy sztuczne nawierzchnie sportowe i rekreacyjne Wyroby do zabezpieczeń wodochronnych, w tym: elastyczne wyroby asfaltowe na osnowie papy, gonty asfaltowe wyroby elastyczne z tworzyw sztucznych i kauczuku (folie, tekstylia, taśmy, laminaty, uszczelki) masy i powłoki hydroizolacyjne na bazie asfaltu wyroby i powłoki hydroizolacyjne na bazie tworzyw sztucznych i cementu hydroizolacyjne wyroby stopujące i iniekcyjne dachówki ceramiczne i cementowe kity i masy uszczelniające bariery geosyntetyczne, geotekstylia akcesoria dachowe Materiały i powłoki ochronne, w tym: wyroby impregnacyjne i malarskie powłoki i zaprawy ogniochronne ciekłe kompozycje żywiczne środki iniekcyjne żywiczne i mineralne powłoki ochronne polimerowe, polimerowo- -cementowe, bitumiczne, mineralne powłoki metaliczne, anodowe tlenkowe na wyrobach metalowych wyroby i systemy do ochrony i napraw konstrukcji betonowych i żelbetowych domieszki i dodatki do betonu i zaprawy Wyroby do ochrony przed korozją biologiczną, w tym: środki ochrony drewna i materiałów drewnopochodnych środki do zwalczania grzybów pleśniowych i glonów Powietrze w zakresie stężenia zarodników grzybów pleśniowych 24 Kierownik: mgr inż. Jadwiga Miklaszewska tel. (+48 22) 579 62 38, e-mail: j.miklaszewska@itb.pl, materialy@itb.pl, ul. Filtrowa 1, 00-611 Warszawa

Określamy m.in.: Cechy identyfikacyjne, wymiary, właściwości fizykochemiczne Właściwości mechaniczne, w tym m.in. wytrzymałość na rozciąganie (w temp. od -30 C do +250 C) wytrzymałość na ściskanie i zginanie wytrzymałość na oddzieranie i na ścinanie wytrzymałość na rozdzieranie przyczepność do podłoża Właściwości eksploatacyjne i cechy specyficzne dla określonych zastosowań, w tym m.in.: wodoszczelność, nasiąkliwość przepuszczalność pary wodnej, dwutlenku węgla oporność termiczną, stabilność wymiarów, skurcz, giętkość odporność na uderzenie oraz na obciążenia statyczne i dynamiczne odporność na zmęczenie odporność na grad, na obciążenie wiatrem parametry impedancyjne powłok zdolność do uszczelnień iniekcyjnych wpływ domieszek na właściwości ochronne zapraw i betonów wobec zbrojenia podatność korozyjną stali zbrojeniowej w betonie podatność betonów i zapraw na karbonatyzację zawartość jonów chlorkowych i siarczanowych w wyrobach budowlanych właściwości przeciwpoślizgowe i opór poślizgu odporność na ścieranie, w tym udarowe odporność na kolce lekkoatletyczne tarcie, toczenie i odbicie piłki, opór w ruchu obrotowym nawierzchni sportowych skuteczność oczyszczania ścieków przez oczyszczalnie przydomowe skuteczność działania środków do zwalczania grzybów i glonów skuteczność działania środków ochrony drewna i materiałów drewnopochodnych skuteczność zabezpieczenia drewna przed grzybami powodującymi siniznę Trwałość wyrobów i systemów, w tym m.in.: mrozoodporność odporność na sztuczne starzenie atmosferyczne w tym na działanie UV (środowiska X, Y, Z 1, Z 2, lampy ksenonowe i fluorescencyjne) odporność na działanie środowisk agresywnych (w tym środowisk XA1, XA2, XA3) odporność na działanie asfaltu, oleju, odcieków syntetycznych, wody, alkaliów i innych ciekłych chemikaliów odporność na działanie mgły solnej oraz atmosfery zawierającej SO 2 odporność korozyjną i trwałość powłok na wyrobach metalowych odporność na grzyby pleśniowe i porastanie glonami 25

GROUP OF TESTING LABORATORIES BUILDING MATERIALS LABORATORY Carries out the tests of: Finishing materials and products, including: plasters (inner and outer), coatings compounds and plasters paint films and products, varnish films adhesives (cement, dispersion, reactive resinbased), compounds and adhesives wall insulation systems ceramic tiles resin and mineral floors floor underlays, levelling compounds floor coverings plastic and rubber elements artificial sports and recreational surfaces Waterproofing materials, including: asphalt flexible sheets for waterproofing bitumen sheets, asphalt shingles plastic and rubber sheets, fabrics, tapes, liquid applied waterproofing kits with reinforcement, seals asphalt liquid applied materials and waterproofing coatings plastic and cement liquid applied compounds and coatings waterstop and waterproofing injection products clay and concrete roofing tiles sealants geosynthetic barriers, geotextiles roofing accessories Protection materials and films, including: hydrophobic impregnation and paint products fire protection coatings and mortars liquid resin compositions resin and mineral injection materials polymer, polymer-cement, bituminous and protective mineral films metallic and anodic oxide coatings on metal products products and systems for repair of concrete and reinforced concrete structures concrete admixtures and additives Products for protection against biological corrosion, including: protection materials for wood and wood derivatives fungi and algaes extermination products Air in terms of concentration of mould fungi spores 26 Head of laboratory: Jadwiga Miklaszewska, MSc

and determines: Identifying features, dimensions, physical and chemical properties Mechanical properties, including: tensile strength (temperature range -30 C to +250 C) compression and bending strength shear strength tearing strength adhesion to base materials Performance properties of products, including: watertightness and absorbability barrier properties inclusive with water vapour and carbon dioxide transfer thermal resistance, stability of dimensions, shrinkage, flexibility resistance to impact and static and dynamic load resistance to fatigue resistance to hail and wind load coating impedance parameters injection sealing influence of admixtures for protective properties concrete and mortar vs. reinforcement influence of admixtures on susceptibility to corrosion of reinforcing steel susceptibility of concrete and mortar to carbonation content of chloride and sulfate ions in construction products anti-skid properties and surface friction factor resistance to tear resistance to athletic spikes friction, rolling and vertical bounce of ball, rotation resistance of sport surfaces efficiency of wastewater treatment effectiveness of algae disinfecting agents effectiveness of wood and wood-based materials protective agents protective effectiveness of wood against blue stain Durability of products and systems, including: resistance to frost resistance to artificial weathering including action of UV (X, Y, Z 1, Z 2, xenon lamps and fluorescent) resistance to the aggressive environments (including XA1, XA2, XA3) resistance to asphalt, oil, synthetic eluates, water, alkaline and other liquid chemicals resistance to ageing by salt mist and SO 2 containing atmosphere corrosion resistance and durability of coatings on metal products resistance to algae overgrowth 27

ZESPÓŁ LABORATORIÓW BADAWCZYCH LABORATORIUM OKUĆ I ŚLUSARKI BUDOWLANEJ Oddział Wielkopolski ITB Badamy: okucia budowlane, w tym: zamknięcia przeciwpaniczne i zamknięcia awaryjne do wyjść zamki wpuszczane i wierzchnie wraz z zaczepami (w tym zamki wielopunktowe) zawiasy i zasuwy drzwiowe i okienne okucia uchwytowo-osłonowe drzwiowe (klamki, gałki, uchwyty) i klameczki okienne okucia uchylno-rozwierane, rozwierano-uchylne, uchylne i rozwierane do okien i drzwi balkonowych (łącznie z odpornością na włamanie) i inne okucia okienne zamykacze drzwiowe z regulacją przebiegu zamykania wkładki i inne zamknięcia bębenkowe, kłódki stolarkę i ślusarkę otworową z różnych materiałów, w tym: drzwi zewnętrzne i wewnętrzne (łącznie z odpornością na włamanie) oraz ościeżnice drzwi przesuwne i obrotowe z napędem i napędy do drzwi (łącznie z bezpieczeństwem) okna i drzwi balkonowe (łącznie z odpornością na włamanie) świetliki, okna dachowe, wyłazy bramy garażowe, handlowe i przemysłowe uruchamiane ręcznie i elektromechanicznie żaluzje, rolety, markizy, zasłony zewnętrzne i wewnętrzne łączniki, w tym: łączniki rozporowe tworzywowo-metalowe do zastosowań niekonstrukcyjnych wkręty, blachowkręty, śruby do metalu, drewna, pręty gwintowane, nity (w tym jednostronne) itp. elementy do lekkiej zabudowy, w tym: elementy rusztów i zawiesi do sufitów podwieszanych blachy samonośne do pokryć dachowych elementy wyposażeniowe i wykończeniowe, w tym: brodziki, wanny, umywalki, zlewozmywaki, zawory kulowe, rozdzielacze ciepła uchwyty do rynien, rur spustowych, rur kanalizacyjnych i inne schody strychowe, poręcze i balustrady, stopnie do studzienek włazowych listwy dylatacyjne elementy wyposażeniowe z tworzyw sztucznych elementy ogrodzeń skrzynki pocztowe 28 Kierownik: mgr inż. Wojciech Kujawski tel.: (+48 61) 853 76 29, 853 67 86, e-mail: w.kujawski@itb.pl, ul. S.Taczaka 12, 61-819 Poznań

GROUP OF TESTING LABORATORIES BUILDING HARDWARE AND IRONMONGERY LABORATORY ITB Wielkopolska Branch Carries out the tests of: building hardware: panic exit devices and emergency exit devices mortise and rim locks and latches and their locking plates (including multipoint locks) hinges and bolts for doors and windows door furniture (lever handles and knobs for doors) and window handles tilt and turn, tilt first, tilt-only and turn-only hardware for windows and balcony doors (including burglary resistance) and other window hardware controlled door closing devices lock cylinders and similar locking devices, padlocks elements for openings in buildings made of various materials: external and internal doors (including burglary resistance) and door frames power pedestrian sliding and revolving doors and drives for doors (including safety) windows and balcony doors (including burglary resistance) skylights, roof windows and hatches garage, commercial and industrial gates, operated both manually and electromechanically shutters, awnings, external and internal blinds fasteners: plastic-metal anchors for non-structural application screws, sheet-metal screws, wood screws, threaded rods, rivets (including blind ones) etc. light construction elements: supporting and suspension components (grids) for suspended ceilings self-supporting metal sheets for roofing fitting and finish elements: shower trays, baths, wash basins, sinks, ball valves for water supply, heating distributors brackets and clips for roof gutters, downpipes, sewage pipes and others loft ladders, handrails and balustrades, manhole steps dilatation laths plastic fitting elements fencing elements letter boxes and letter plates Head of laboratory: Wojciech Kujawski, MSc 29

INSTYTUT TECHNIKI BUDOWLANEJ LABORATORIUM WZORCUJĄCE Laboratorium Wzorcujące ITB istnieje od 1999 roku, a od 2008 roku posiada certyfikat akredytacji AP 113 wydany przez Polskie Centrum Akredytacji, potwierdzający kompetencje Laboratorium na zgodność z normą PN-EN ISO/IEC 17025 Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących. W zakresie akredytacji Laboratorium wykonuje wzorcowania: analogowych i cyfrowych suwmiarek analogowych i cyfrowych czujników nieautomatycznych wag elektronicznych i mechanicznych termometrów elektrycznych mikrometrów zewnętrznych sit kontrolnych i użytkowych Ponadto wystawia świadectwa pomiaru w dziedzinach długości i masy. Świadectwa wzorcowania i pomiaru wydawane przez Laboratorium Wzorcujące ITB zapewniają spójność pomiarową. 30 Kierownik: mgr inż. Bogumiła Zwierchanowska tel.: (+48 22) 579 64 07, e-mail: b.zwierchanowska@itb.pl, ul. Filtrowa 1, 00-611 Warszawa

BUILDING RESEARCH INSTITUTE CALIBRATION LABORATORY The Laboratory was established in 1999. Since 2008 the Calibration Laboratory has held the accreditation No. AP 113 of Polish Centre for Accreditation, certifying the conformity with EN ISO/IEC 17025 standard General requirements for the competence of testing and calibration laboratories. Laboratory offers calibration of laboratory equipment: analogue and digital calipers analogue and digital gauges non-automatic balances electric thermometers external micrometers control and useful sieves The laboratory issues measurement certificates in the length and the mass fields. The calibration and measurement certificates issued by the accredited Calibration Laboratory of Building Research Institute guarantee the measurement traceability. Head of laboratory: Bogumiła Zwierchanowska, MSc 31

4 1 2 3 Wydanie październik 2014 zgodnie z PS nr 17/2007 ITB publication according to PS no 17/2007 October 2014 1 SIEDZIBA GŁÓWNA/HEADQUARTERS ul. Filtrowa 1 00-611 Warszawa ul. Ksawerów 21 02-656 Warszawa tel. +48 22 825 04 71 fax +48 22 825 52 86 e-mail: instytut@itb.pl www.itb.pl 2 ODDZIAŁ MAZOWIECKI/MAZOVIAN BRANCH ul. Przemysłowa 2 26-670 Pionki tel. +48 48 312 16 00 e-mail: fire@itb.pl ODDZIAŁ ŚLĄSKI/SILESIAN BRANCH 3 4 al. W. Korfantego 191 40-153 Katowice tel. +48 32 730 25 16 fax +48 32 730 25 22 e-mail: katowice@itb.pl www.itb.katowice.pl ODDZIAŁ WIELKOPOLSKI/ WIELKOPOLSKA BRANCH ul. S. Taczaka 12 61-819 Poznań tel. +48 61 853 76 29 fax +48 61 853 78 33 e-mail: poznan@itb.pl www.itb.poznan.pl