- o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.

Podobne dokumenty
U Z A S A D N I E N I E

Pani. Maria Teresa Romer

- o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o opłatach abonamentowych.

SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja. Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

- o zmianie ustawy o izbach gospodarczych.

- o zmianie ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.

- o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.

Druk nr 1154 Warszawa, 16 listopada 2006 r.

- o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych.

Druk nr 1370 Warszawa, 7 października 2008 r.

- o zmianie ustawy o pomocy społecznej.

- o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela.

- o zmianie ustawy - Prawo budowlane.

Druk nr 1076 Warszawa, 17 września 2008 r. - zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o rachunkowości.

- zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

- o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (druk nr 1370).

- o zmianie ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych.

- o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Druk nr 125-A Warszawa, 21 stycznia 2008 r.

- o zmianie ustawy o restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w latach

ROZPORZĄDZENIE RADY MINISTRÓW. z dnia 2010 r.

- o zmianie ustawy o systemie oświaty.

- o zmianie ustawy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych.

- o zmianie ustawy o pomocy społecznej.

- o zmianie ustawy o przekazaniu środków finansowych świadczeniodawcom na wzrost wynagrodzeń.

- o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

- o zmianie ustawy - Kodeks pracy.

Druk nr 1295 Warszawa, 7 listopada 2006 r.

Druk nr 1370 Warszawa, 7 października 2008 r.

Druk nr 2029 Warszawa, 20 maja 2009 r.

Druk nr 181 Warszawa, 18 grudnia 2007 r.

- o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw.

- o zmianie ustawy o opłatach abonamentowych.

Do druku nr 122. Warszawa, 16 grudnia 2015 r. BAS-W APEiM-307 /15 TRYBPILNY. Pan Marek Kuchciński

- o zmianie ustawy o żegludze śródlądowej.

- o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw.

- o zmianie ustawy o pracownikach urzędów państwowych.

- o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Druk nr 2367 Warszawa, 16 lipca 2009 r.

Druk nr 1702 Warszawa, 4 lutego 2009 r.

Druk nr 2057 Warszawa, 21 sierpnia 2007 r.

Druk nr 1672 Warszawa, 22 stycznia 2009 r.

Druk nr 912 Warszawa, 12 czerwca 2008 r.

- o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin.

- o zmianie ustawy o kulturze fizycznej.

- o zmianie ustawy o samorządzie gminnym.

o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów wojskowych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3236)

- o zmianie ustawy Kodeks Spółek Handlowych i ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Druk nr 1346 Warszawa, 18 września 2008 r.

USTAWA z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa

- o zmianie ustawy - Prawo budowlane.

- o zmianie ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.

Druk nr 806 Warszawa, 24 kwietnia 2008 r.

Druk nr 2089 Warszawa, 31 lipca 2007 r.

- o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Druk nr 662 Warszawa, 24 kwietnia 2008 r.

- o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Straży Granicznej oraz ustawy o Służbie Więziennej.

Druk nr 1783 Warszawa, 22 lipca 2013 r.

Druk nr 1421 Warszawa, 7 października 2008 r.

SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja. Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upoważniamy panią poseł Magdalenę Kochan.

- o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela.

- o zmianie ustawy o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli.

Druk nr 919 Warszawa, 24 lipca 2008 r.

- o nadaniu nowej nazwy Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu.

Druk nr 2023 Warszawa, 25 marca 2009 r.

- o zmianie ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Druk nr 1948 Warszawa, 23 maja 2007 r.

- o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Druk nr 1010 Warszawa, 9 lipca 2008 r.

Druk nr 243 Warszawa, 20 stycznia 2012 r. - o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Druk nr 523 Warszawa, 29 kwietnia 2016 r.

Druk nr 917 Warszawa, 24 lipca 2008 r.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upoważniamy panią poseł Krystynę Skowrońską.

Druk nr 3236 Warszawa, 6 lipca 2010 r.

Druk nr 130 Warszawa, 21 listopada 2007 r.

- o zmianie ustawy - Kodeks pracy.

- o zmianie ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.

- o zmianie ustawy o samorządzie gminnym.

Druk nr 1056 Warszawa, 6 sierpnia 2008 r.

U S T A W A z dnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw 1)

USTAWA z dnia o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy spójności terminologicznej systemu prawnego 1)

Druk nr 4413 Warszawa, 1 lipca 2011 r.

Druk nr 1604 Warszawa, 19 listopada 2008 r.

Druk nr 759 Warszawa, 26 czerwca 2012 r.

- o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych.

Druk nr 4012 Warszawa, 24 marca 2011 r.

- o zmianie ustawy o dodatkach mieszkaniowych.

WŁADZA SĄDOWNICZA W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Organizacja wymiaru sprawiedliwości

Druk nr 910 Warszawa, 20 września 2016 r. - o zmianie ustawy o systemie oświaty. SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VIII kadencja

- o zmianie ustawy o Karcie Polaka.

Druk nr 2368 Warszawa, 16 lipca 2009 r.

Druk nr 1951 Warszawa, 21 maja 2007 r.

Druk nr 2067 Warszawa, 2 czerwca 2009 r.

OPINIA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA. z dnia 13 grudnia 2016 r. w przedmiocie poselskiego projektu ustawy Przepisy wprowadzające

- o zmianie ustawy o Policji.

Druk nr 1132 Warszawa, 17 września 2008 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI. z dnia r.

- o zmianie ustawy - Kodeks karny.

Ośrodek Badań, Studiów i Legislacji

Transkrypt:

SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Druk nr 851 Warszawa, 16 lipca 2008 r. Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani posłowie wnoszą projekt ustawy: - o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw. Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy upoważniamy pana posła Jerzego Kozdronia. (-) Paweł Arndt; (-) Jacek Brzezinka; (-) Zbigniew Chlebowski; (-) Andrzej Czerwiński; (-) Artur Gierada; (-) Danuta Jazłowiecka; (-) Sebastian Karpiniuk; (-) Grzegorz Karpiński; (-) Małgorzata Kidawa-Błońska; (-) Zbigniew Konwiński; (-) Tomasz Kulesza; (-) Michał Marcinkiewicz; (-) Witold Namyślak; (-) Stefan Niesiołowski; (-) Tomasz Piotr Nowak; (-) Mirosława Nykiel; (-) Paweł Olszewski; (-) Andrzej Orzechowski; (-) Halina Rozpondek; (-) Witold Sitarz; (-) Aleksander Marek Skorupa; (-) Krystyna Skowrońska; (-) Jakub Szulc; (-) Iwona Śledzińska- Katarasińska; (-) Piotr Tomański; (-) Jarosław Urbaniak.

Projekt U S T A W A z dnia.2008 r. o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw 1) Art. 1. W ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2001 r. Nr 98, poz. 1070, z późn. zm. 2) ) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 55 uchyla się 2a; 2) uchyla się art. 63a; 3) uchyla się art. 64a; 4) uchyla się art. 65a i 65b; 5) w art. 91: a) 2, 3 i 4 otrzymują brzmienie: 2. Wynagrodzenie zasadnicze sędziego na danym stanowisku ustala się w stawce podstawowej, w stawce pierwszej awansowej, w stawce drugiej awansowej albo w stawce trzeciej awansowej. Pierwsza stawka awansowa stanowi 107% stawki podstawowej, druga stawka awansowa 115% stawki podstawowej, a trzecia stawka awansowa 120% stawki podstawowej dla danego stanowiska sędziowskiego. 3. Wynagrodzenie zasadnicze sędziego podwyższa się do wysokości stawki pierwszej awansowej po pięciu latach pracy na danym stanowisku sędziowskim lub na innym, odpowiednio równorzędnym, stanowisku sędziego lub

prokuratora. Okres ten ulega wydłużeniu o trzy lata w razie ukarania sędziego w tym czasie, a także w okresie zajmowania stanowiska prokuratora, karą dyscyplinarną lub dwukrotnego wytknięcia uchybienia, o którym mowa w art. 40, względnie dwukrotnego zwrócenia uwagi w trybie określonym w art. 37 4. 4. Wynagrodzenie zasadnicze sędziego ulega podwyższeniu do stawki drugiej awansowej po dziesięciu latach pracy na danym stanowisku sędziowskim lub na innym, odpowiednio równorzędnym, stanowisku sędziego lub prokuratora. Przepis 3 zdanie drugie stosuje się., b) po 4 dodaje się 4a w brzmieniu: 4a. Wynagrodzenie zasadnicze sędziego podwyższa się do stawki trzeciej awansowej po piętnastu latach pracy na danym stanowisku sędziowskim lub na innym, odpowiednio równorzędnym, stanowisku sędziego lub prokuratora. Przepis 3 zdanie drugie stosuje się.. Art. 2. W ustawie z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 39) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 6 ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. Prokuratorami powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury są prokuratorzy Prokuratury Krajowej, prokuratur apelacyjnych, okręgowych i rejonowych. ; 2) uchyla się art. 11a; 3) w art. 14 uchyla się ust. 5-7; 4) w art. 62: a) ust. 1a otrzymuje brzmienie: 2

1a. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratora powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury na danym stanowisku ustala się w stawce podstawowej, w stawce pierwszej awansowej, w stawce drugiej awansowej albo w stawce trzeciej awansowej. Pierwsza stawka awansowa stanowi 107 % stawki podstawowej, druga stawka awansowa 115 % stawki podstawowej, a trzecia stawka awansowa 120% stawki podstawowej dla danego stanowiska prokuratorskiego., b) ust. 1c-1d otrzymują brzmienie: 1c. Prokurator, obejmując stanowisko, otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w stawce podstawowej. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratora ulega podwyższeniu do stawki pierwszej awansowej po pięciu latach pracy na danym stanowisku prokuratorskim lub na innym, odpowiednio równorzędnym, stanowisku prokuratora lub sędziego. Okres ten ulega wydłużeniu o trzy lata w razie ukarania prokuratora w tym czasie, a także w okresie zajmowania stanowiska sędziego, karą dyscyplinarną lub dwukrotnego wytknięcia uchybienia, o którym mowa w art. 8 ust. 7. 1d. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratora ulega podwyższeniu do stawki drugiej awansowej po dziesięciu latach pracy na danym stanowisku prokuratorskim lub na innym, odpowiednio równorzędnym, stanowisku prokuratora lub sędziego. Przepis ust. 1c zdanie trzecie stosuje się., c) po ust. 1d dodaje się ust. 1da w brzmieniu: 1da. Wynagrodzenie zasadnicze prokuratora powszechnej jednostki organizacyjnej prokuratury 3

ulega podwyższeniu do stawki trzeciej awansowej po piętnastu latach pracy na danym stanowisku prokuratorskim lub na innym, odpowiednio równorzędnym, stanowisku prokuratora lub sędziego. Przepis ust. 1c zdanie trzecie stosuje się.. Art. 3. W ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1082, z późn. zm. 3) ) uchyla się art. 2b. Art. 4. Z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy wnioski złożone w trybie art. 65a ustawy wskazanej w art. 1 i art. 11a ustawy wskazanej w art. 2 pozostawia się bez rozpoznania. Art. 5. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze, oraz ustawę z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa. 2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1787, z 2002 r. Nr 153, poz. 1271, Nr 213, poz. 1802 i Nr 240, poz. 2052, z 2003 r. Nr 188, poz. 1838 i Nr 228, poz. 2256, z 2004 r. Nr 34, poz. 304, Nr 130, poz. 1376, Nr 185, poz. 1907 i Nr 273, poz. 2702 i 2703, z 2005 r. Nr 13, poz. 98, Nr 131, poz. 1102, Nr 167, poz. 1398, Nr 169, poz. 1410, 1413 i 1417, Nr 178, poz. 1479 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1044 i Nr 218, poz. 1592, z 2007 r. Nr 25, poz. 162, Nr 64, poz. 433, Nr 73, poz. 484, Nr 99, poz. 664, Nr 112, poz. 766, Nr 136, poz. 959, Nr 138, poz. 976, Nr 204, poz. 1482 i Nr 230, poz. 1698 oraz z 2008 r. Nr 41, poz. 251. 3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1271, z 2003 r. Nr 228, poz. 2256, z 2005 r. Nr 169, poz. 1410 i Nr 249, poz. 2104, z 2007 r. Nr 25, poz. 162, Nr 73, poz. 484, Nr 136, poz. 959 i Nr 227, poz. 1680 oraz z 2008 r. Nr 72, poz. 427. 4

U Z A S A D N I E N I E I. Pilne stworzenie nowoczesnego i jednolitego modelu aplikacji przygotowującej do zawodów prawniczych oraz wybór najlepszego modelu kariery sędziowskiej to jedne z priorytetowych zadań państwa, co zostało wskazane w exposé przedstawionym przez Prezesa Rady Ministrów w dniu 23 listopada 2007 r. Realizując to zadanie, Rada Ministrów w lutym 2008 r. przyjęła założenia do ustaw wprowadzających nowe regulacje w zakresie dostępu do zawodów prawniczych oraz racjonalizacji i uelastycznienia struktury organizacyjnej sądów powszechnych, jak też wzmocnienia statusu sędziego i kariery sędziowskiej. Projekt założeń przewiduje daleko idącą swobodę przepływu kadr między zawodami prawniczymi i określa drogi dochodzenia do powołania na stanowisko sędziowskie. Najwłaściwszą z nich wydaje się umożliwienie dochodzenia do zawodu sędziego przedstawicielom innych zawodów prawniczych, legitymującym się egzaminem zawodowym (adwokackim, radcowskim) oraz odpowiednią praktyką prawniczą, wykonywaną poza korpusem sędziów. Założenie to zmierza do takiego ukształtowania modelu kariery prawniczej, w którym najwyższą pozycję zajmowałby zawód sędziego. Jest to rozwiązanie pożądane, gdyż zapewnia sprawowanie wymiaru sprawiedliwości przez osoby doświadczone, posiadające odpowiednią wiedzę zarówno teoretyczną, jak i praktyczną. Niemniej przyjęcie takiego rozwiązania wymaga podjęcia odpowiednich działań, dzięki którym pozycja materialna i prestiż zawodowy sędziego byłyby atrakcyjne dla przedstawicieli innych zawodów prawniczych. Ponadto jest konieczne wprowadzenie jasnych i obiektywnych kryteriów doboru kandydatów do zawodu sędziego. Stąd docelowy model zakłada, że nabór na stanowiska sędziowskie miałby charakter konkursu, do którego przystępowaliby przedstawiciele wszystkich zawodów prawniczych. Tylko taka forma naboru będzie dawać bowiem gwarancję, że na stanowisko sędziowskie zostanie powołany kandydat o najwyższych kwalifikacjach zawodowych. Co więcej, stanowi ona pewien ogólny standard przeprowadzenia naboru na stanowiska w służbie publicznej. Należy przypomnieć, że zasady dostępu obywateli do służby publicznej zostały wskazane w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. W orzeczeniu z dnia 29 listopada 2007 r. (SK 43/06) Trybunał podkreślił, że dostęp do stanowisk

w służbie publicznej w drodze konkursu przeprowadzanego na podstawie jasnych, określonych w ustawie kryteriów powinien stanowić regułę. Zdaniem Trybunału takie rozwiązanie odpowiada nie tylko wymogom sprawiedliwości, wykluczając arbitralność rozstrzygnięć, ale ponadto służy realizacji dobra wspólnego, umożliwiając nabór najlepszych kandydatów na poszczególne stanowiska w służbie publicznej. W świetle tego orzeczenia nie może ulegać wątpliwości, że konstytucyjne zasady dostępu obywateli do służby publicznej powinny być respektowane w sposób szczególnie skrupulatny przy obsadzaniu stanowisk sędziowskich. Warto ponadto wskazać, że na obowiązek zachowania obiektywnych kryteriów oceny kandydatów do zawodu sędziego zwrócił uwagę Komitet Ministrów Rady Europy w Zaleceniu Nr R(94)12, dotyczącym niezawisłości, sprawności i roli sędziów. Odwołując się zatem do regulacji państw-członków Rady Europy w tym zakresie, należy podkreślić, że przeprowadzanie naboru na stanowisko sędziego w drodze konkursu stanowi tendencję dominującą. II. Założeń opisanych na wstępie dokumentów programowych, mających na celu prawidłowe wypełnienie norm ustrojowych określonych w art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, nie sposób zrealizować bez stosownej nowelizacji ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070 ze zm.). Ustawa ta wprowadza bowiem do potencjalnej ścieżki kariery sędziowskiej instytucję tzw. awansu poziomego, polegającego na ustanowieniu dodatkowych stanowisk sędziowskich: sędziego sądu okręgowego w sądzie rejonowym oraz sędziego sądu apelacyjnego w sądzie okręgowym. Takie rozwiązanie miało stanowić instrument swoistego nagradzania w założeniu przede wszystkim w aspekcie finansowym sędziów właściwie wykonujących swoje obowiązki, a nieaspirujących z różnych przyczyn do obejmowania stanowisk sędziowskich w sądach wyższych. Sędziowie powołani na stanowiska sędziego sądu okręgowego w sądzie rejonowym i sędziego sądu apelacyjnego w sądzie okręgowym zachowują inwestyturę w dotychczasowym zakresie, a do orzekania w sądzie wyższym mogą być wyznaczani w drodze delegowania oraz mogą kandydować na ogólnych zasadach do objęcia wolnych stanowisk sędziowskich 2

w tym sądzie. Zasadniczym natomiast skutkiem objęcia przez sędziego jednego z tych stanowisk ma być możliwość osiągania wynagrodzenia w stawkach przewidzianych dla odpowiadających im stanowisk w sądzie hierarchicznie wyższym. Trzeba jednak zauważyć, że stworzenie dwóch dodatkowych, tytularnych w istocie stanowisk w sądach rejonowych i okręgowych, pozostaje w sprzeczności z założeniami wspomnianych na wstępie dokumentów programowych, a ponadto pociąga za sobą negatywne skutki dla prawidłowej organizacji sądownictwa powszechnego, zarówno w aspekcie ustrojowym, jak i praktycznym. Jak wskazano na wstępie, nowy model dochodzenia do zawodu sędziego przewiduje daleko idącą swobodę przepływu kadr między zawodami prawniczymi, wprowadzając takie ukształtowanie modelu kariery prawniczej, w którym zawód sędziego byłby najbardziej prestiżowym zawodem. W konsekwencji przewiduje się przeprowadzanie naboru na stanowiska sędziowskie w formie konkursu, do którego przystępowaliby przedstawiciele wszystkich zawodów prawniczych. Wejście w życie ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych i niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 136, poz. 959) wprowadziło tymczasem odrębną ścieżkę awansu zawodowego, zastrzeżoną wyłącznie dla już urzędujących sędziów, w istocie automatyczną i bez powiązania z rzeczywistymi osiągnięciami i kwalifikacjami zawodowymi kandydatów. Awans poziomy ma następować w zasadzie na skutek upływu określonego czasu, bez dokonywania merytorycznej oceny dotychczasowej pracy sędziego kandydującego na wyższe stanowisko sędziowskie. Niezależnie od powyższego należy wskazać, że instytucja awansu poziomego nie jest również spójna z systemowymi założeniami ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, które przyjmują ścisłe powiązanie awansu zawodowego sędziego z hierarchiczną strukturą sądów powszechnych. Awans zawodowy polega na objęciu stanowiska sędziowskiego w sądzie bezpośrednio wyższym przez kandydata wyłonionego w drodze konkursu. W wypadku kandydatów ze środowiska sędziowskiego okres zajmowania dotychczasowego stanowiska sędziowskiego jest tylko jednym z warunków ubiegania się o wyższe stanowisko sędziowskie. Instytucja awansu poziomego, wiążąc się z koniecznością utworze- 3

nia wyższych stanowisk sędziowskich w sądach niższych, odrywa się zatem od hierarchicznego modelu sądownictwa powszechnego, komplikując nadmiernie jego organizację i czyniąc strukturę stanowisk sędziowskich nieprzejrzystą. System awansu poziomego stanowi zarazem istotny czynnik demotywujący sędziów o dużym doświadczeniu i wysokich kwalifikacjach zawodowych do ubiegania się o wyższe stanowiska sędziowskie w sądzie wyższym, czyli w drodze tzw. awansu pionowego. Jednocześnie nie sprzyja motywacji sędziów do podnoszenia kwalifikacji zawodowych i dbałości o najwyższą jakość orzecznictwa, skoro i tak po upływie określonego czasu istnieje perspektywa awansu na wyższe stanowisko sędziowskie tyle że w sądzie niższym. W praktyce ze ścieżki awansu pionowego korzystać będą najczęściej sędziowie o krótszym stażu zawodowym, co może negatywnie rzutować na funkcjonowanie sądów wyższych, ze swej istoty rozpoznających sprawy bardziej zawiłe, wymagające nie tylko bardzo dobrego przygotowania merytorycznego, ale i dużego doświadczenia zawodowego sędziów. Pogłębi to aktualne problemy z doborem kadry sędziowskiej o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych w sądach apelacyjnych. Należy bowiem wskazać, że już obecnie w apelacjach, w których sądy okręgowe są znacznie oddalone od siedziby sądu apelacyjnego, jest obserwowana niechęć sędziów do ubiegania się o stanowisko sędziego sądu apelacyjnego, gdyż jego objęcie powoduje konieczność codziennych, uciążliwych dojazdów do miejsca pracy albo konieczność przeniesienia centrum życiowego sędziego. W tych okolicznościach, mając na względzie nieuchronność zmian modelu kariery prawniczej, w tym sędziowskiej, oraz związaną z tym konieczność wzmocnienia statusu sędziego, w niniejszym projekcie zakłada się odejście od instytucji awansu poziomego i zastąpienie go projektowanym dwuetapowym mechanizmem wzrostu wynagrodzeń sędziowskich. W pierwszej kolejności w sądach rejonowych i okręgowych, w miejsce dodatkowych, związanych z instytucją awansu poziomego, stanowisk sędziowskich przewiduje się dla sędziów sądów rejonowych i okręgowych po 15 latach zajmowania danego stanowiska trzecią stawkę awansową, której osiągnięcie będzie skutkować uzyskiwaniem przez sędziego wyższego wynagrodzenia zasadniczego a więc w zasadzie tego samego skutku, co ewentualne uzyskanie awansu 4

poziomego. Trzecia stawka awansowa została przewidziana także dla sędziów sądów apelacyjnych. Okresy zajmowania danego stanowiska sędziowskiego, niezbędne dla uzyskiwania kolejnych stawek awansowych, będą wynosić: 5 lat dla stawki pierwszej awansowej, 10 lat dla stawki drugiej awansowej i 15 lat dla stawki trzeciej awansowej. Zapewnienie możliwości uzyskania wyższych stawek wynagrodzenia w krótszej niż dotychczas perspektywie ma służyć wzmocnieniu statusu w szczególności sędziów sądów rejonowych. Omawiane okresy, traktowane jako minimalne, będą ulegać wydłużeniu o 3 lata (podobnie jak ma to miejsce obecnie) w wypadkach ukarania sędziego w danym okresie karą dyscyplinarną lub dwukrotnego wytknięcia uchybienia w trybie art. 40 u.s.p., bądź dwukrotnego zwrócenia uwagi w trybie art. 37 4 u.s.p. W ten sposób awans finansowy pozostaje powiązany z wymaganiem w zasadzie nienagannej służby. Wprowadzenie trzeciej stawki awansowej (w wysokości 120 % wynagrodzenia zasadniczego) dla sędziów sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych jest zatem spowodowane koniecznością stworzenia sędziom perspektywy systematycznego awansu płacowego w całym potencjalnym okresie ich służby na danym stanowisku, a przy tym uwzględnienie i tej statystycznej prawidłowości, że tylko dla części sędziów będzie dostępny awans na wyższe stanowisko sędziowskie (w sądzie okręgowym lub apelacyjnym). Często awans taki jest bowiem obiektywnie niemożliwy z przyczyn niezależnych od danego sędziego (brak etatów) czy też z przyczyn niezwiązanych z jakością jego pracy orzeczniczej (względy rodzinne wykluczające zmianę miejsca pracy itp.). III. Z uwagi na przyjęte w dotychczasowych przepisach powiązanie systemu wynagradzania prokuratorów z systemem wynagradzania sędziów sądów powszechnych wprowadzono analogiczne zmiany w odniesieniu do przepisów ustawy o prokuraturze. Projekt nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania kra- 5

jowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.) i w związku z tym nie podlega procedurze notyfikacji. Projekt ustawy zostanie zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej, stosownie do przepisów art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414). OCENA SKUTKÓW REGULACJI: 1. Wskazanie podmiotów, na które oddziałuje ustawa Projektowana ustawa dotyczy sędziów sądów powszechnych oraz prokuratorów. Ma ona jednocześnie wpływ na funkcjonowanie sądów i prokuratur. 2. Wpływ regulacji na finanse publiczne, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego Wprowadzenie stawki trzeciej awansowej dla sędziego sądu rejonowego, sędziego sądu okręgowego, oraz prokuratora prokuratury rejonowej i prokuratora prokuratury okręgowej w wysokości 120 % wynagrodzenia zasadniczego nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych w budżecie państwa na rok 2008 w części 15 Sądy Powszechne i części 37 Sprawiedliwość. Wielkość wydatków związanych z wprowadzeniem trzeciej stawki awansowej dla tej grupy zawodowej zostanie bowiem zrównoważona przez środki ujęte w budżecie na rok 2008 z przeznaczeniem na wprowadzone od dnia 1 lipca 2008 r. możliwości tzw. awansów poziomych, na gruncie ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw, który to mechanizm (awans poziomy) w związku z treścią art. 1 pkt 1-4, art. 2 pkt 1-4 oraz art. 3 omawianego projektu zostanie uchylony. Wprowadzenie III stawki awansowej dla sędziego sądu apelacyjnego oraz prokuratura prokuratury apelacyjnej spowoduje skutki finansowe dla budżetu państwa na 2008 rok (6 miesięcy) w części 15 Sądy Powszechne w wysokości 181 tys. zł oraz w części 37 Sprawiedliwość w wysokości 108 tys. zł. Wydatki te będą zabezpieczone w ramach budżetu na 2008 rok w części 15 i 37. 6

3. Wpływ regulacji na rynek pracy Projektowana ustawa nie powinna mieć wpływu na rynek pracy. 4. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw Projektowana ustawa nie wpłynie na konkurencyjność gospodarki ani przedsiębiorczość. 5. Wpływ na rozwój regionalny Projektowana ustawa nie wpłynie na rozwój regionalny. 6. Materia objęta projektowaną ustawą nie stanowi przedmiotu regulacji prawa wspólnotowego. 7

BAS-WAEiM-2070/08 Warszawa, 21 lipca 2008 r. Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna o zgodności poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Jerzy Kozdroń) z prawem Unii Europejskiej Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r. - Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2002 r. Nr 23, poz. 398, ze zm.) sporządza się następującą opinię: I. Przedmiot projektu ustawy Przedstawiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw przewiduje zmiany w trzech ustawach: ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawie z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze oraz w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sadownictwa. Projekt ma doprowadzić do zmian zasad wynagradzania sędziów sądów powszechnych i prokuratorów (wprowadzenie trzeciej stawki awansowej) oraz do likwidacji stanowisk: sędziów sądów apelacyjnych w sądach okręgowych, sędziów sądów okręgowych w sądach rejonowych, prokuratorów prokuratur apelacyjnych w prokuraturach okręgowych, prokuratorów prokuratur okręgowych w prokuraturach rejonowych. II. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy Prawodawstwo Unii Europejskiej nie reguluje kwestii objętych zakresem projektu. III. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa Unii Europejskiej Projekt ustawy pozostaje poza zakresem prawa Unii Europejskiej.

2 IV. Konkluzje Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw nie jest objęty zakresem przedmiotowym prawa Unii Europejskiej. Opracował: Zespół Prawa Europejskiego Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Michał Królikowski Deskryptory Bazy REX: Unia Europejska, sędziowie, prokuratorzy, wynagrodzenie

Warszawa, 21 lipca 2008 r. BAS-WAEM-2071/08 Pan Bronisław Komorowski Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Opinia prawna dotycząca możliwości uznania przedstawionego poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Jerzy Kozdroń) za projekt ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a ust. 1 Regulaminu Sejmu Stosownie do art. 95a ust. 1 Regulaminu Sejmu, projektem ustawy wykonującym prawo Unii Europejskiej jest projekt ustawy mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Przedstawiony poselski projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw przewiduje zmiany w trzech ustawach: ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawie z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze oraz w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sadownictwa. Projekt ma doprowadzić do zmian zasad wynagradzania sędziów sądów powszechnych i prokuratorów (wprowadzenie trzeciej stawki awansowej) oraz do likwidacji stanowisk: sędziów sądów apelacyjnych w sądach okręgowych, sędziów sądów okręgowych w sądach rejonowych, prokuratorów prokuratur apelacyjnych w prokuraturach okręgowych, prokuratorów prokuratur okręgowych w prokuraturach rejonowych. Ponieważ opiniowany projekt ustawy nie wykonuje żadnego przepisu prawa Unii Europejskiej, nie ma podstaw, by uznać go, w trybie art. 95a ust. 3 Regulaminu Sejmu, za projekt ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej. Opracował: Zespół Prawa Europejskiego Akceptował: Dyrektor Biura Analiz Sejmowych Michał Królikowski Deskryptory Bazy REX: Unia Europejska, sędziowie, prokuratorzy, wynagrodzenie