PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA RELIGIA KLASY 4-5 I. CEL OCENY Przedmiotem oceny jest: 1. Aktualny stan wiedzy ucznia i jego umiejętności. 2. Tempo przyrostu wiadomości i umiejętności. 3. Stosowanie wiedzy w praktyce. 4. Logiczne myślenie, rozumowanie i kojarzenie faktów. 5. Aktywność i postawa. WDRAŻANIE WYBRANYCH ELEMENTÓW OCENIANIA KSZTAŁTUJĄCEGO 1.Nauczyciel określa cele lekcji i formułuje je w języku zrozumiałym dla ucznia Nauczyciel przed przystąpieniem do planowania lekcji zastanawia się, jakie cele chce zrealizować z uczniami podczas lekcji. Określa też, co chce, aby uczniowie osiągnęli. Formułuje cele w sposób zrozumiały dla uczniów. Pod koniec lekcji wraz z uczniami nauczyciel sprawdza, czy cel został osiągnięty. 2.Ustala kryteria oceniania, czyli to, co będzie brał pod uwagę przy ocenie pracy ucznia Uczeń musi wiedzieć, co dokładnie będzie podlegało ocenie. Nauczyciel sam lub wraz z uczniami ustala kryteria oceniania - co będzie brane pod uwagę przy ocenianiu (NaCoBeZu).Czyli, co będzie dowodem na to, że cele zostały osiągnięte. Kryteria pomagają uczniom przygotować się do sprawdzianu oraz wykonać pracę tak, aby postawiony przez nauczyciela cel został zrealizowany. Nauczyciel konsekwentnie ocenia tylko to, co wcześniej zapowiedział. 3. Stosuje efektywną informację zwrotną Nauczyciel ustala z uczniami które formy sprawdzenia wiedzy będą objęte komentarzem do jego pracy, zamiast oceny sumującej. Informacja zwrotna powinna zawierać cztery elementy: wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy ucznia, odnotowanie tego, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia, wskazówki, w jaki sposób uczeń powinien poprawić tę konkretną pracę, wskazówki, w jakim kierunku uczeń powinien pracować dalej. Informacja zwrotna musi być ściśle związana z kryteriami oceniania określonymi przed wykonaniem zadania (czyli z NaCoBeZu). 4. Rozróżnia funkcje oceny sumującej i kształtującej Ocena sumująca ma znaczenie przy podsumowaniu wiedzy nabytej przez ucznia i zwykle ogranicza się do stopnia. Ocena kształtująca służy uczniowi do tego, aby uświadomił sobie, co zrobił dobrze, co źle i jak może poprawić swoją pracę. Towarzyszy ona i pomaga uczniowi
w trakcie procesu uczenia się. W ocenianiu kształtującym rozdzielamy ocenę sumującą od kształtującej, uczeń otrzymuje mniej ocen (stopni), a częściej informację zwrotną od nauczyciela 5. Buduje atmosferę uczenia się, pracując z uczniami i rodzicami Warto poświęcić czas na dyskusję o tym, jak uczniowie się uczą i co pomaga im się uczyć. Atmosfera sprzyjająca uczeniu się przejawia się większym poczuciem własnej wartości uczniów, zaangażowaniem w proces uczenia się, samodzielnością, umiejętnością współpracy oraz świadomym i odpowiedzialnym uczeniem się. 6. Potrafi formułować pytania kluczowe Pytania kluczowe to pytania, które skłaniają uczniów do myślenia. Takie pytania ukazują uczniom szerszy kontekst omawianego zagadnienia, zachęcają do poszukiwania odpowiedzi i silniej angażują w naukę. 7. Potrafi zadawać pytania angażujące ucznia w lekcję Zadawanie pytań w ocenianiu kształtującym polega na włączaniu wszystkich uczniów w myślenie nad rozwiązywaniem problemu postawionego przez Ma temu służyć m.in.: wydłużenie czasu oczekiwania na odpowiedź ucznia, kierowanie przez nauczyciela pytania do wszystkich uczniów, a nie tylko do zgłaszających się, poszukiwanie w parach odpowiedzi na pytania nauczyciela, niekaranie za błędne odpowiedzi,. Zadawanie uczniom pytań otwartych. 8. Wprowadza samoocenę i ocenę koleżeńską Uczniowie na podstawie podanych kryteriów oceniania wzajemnie recenzują swoje prace, dają sobie wzajemnie wskazówki, jak je poprawić. Ma to dwojaki sens: z jednej strony dobrze rozumieją kolegę, którego pracę sprawdzają, gdyż przed chwilą wykonywali to samo zadanie, a z drugiej uczą się od swojego kolegi: ustalania kryteriów oceniania (co oceniam?) i umiejętności dawania informacji zwrotnej (jak to komunikuję?) Jeśli uczeń sam potrafi ocenić, ile się nauczył i co jeszcze musi zrobić, aby osiągnąć wyznaczony cel, to pomaga mu to w procesie uczenia się i czyni z niego aktywnego i odpowiedzialnego uczestnika tego procesu. Kryteria ocen Wymagania edukacyjne 1. Uczeń przychodzi przygotowany do zajęć, ma podręcznik oraz zeszyt prowadzony systematycznie, nie przeszkadza w prowadzeniu zajęć. 2. Wszystkie oceny są jawne i obiektywne. 3. W zakres oceny z religii wchodzi: - wiedza
- zainteresowane przedmiotem - stosunek do przedmiotu - pilność i systematyczność - praktyka i postawa 4. Ocenie podlega: - odpowiedź z przerobionego materiału - zadania domowe - zeszyt z pracami wykonywanymi na lekcji / ćwiczenia sprawdzające/ - kartkówki i sprawdziany - aktywność na lekcjach/ trzy + = ocena bardzo dobra/ - za brak pracy na lekcji, brak zeszytu bez wcześniejszego zgłoszenia/ trzy - = ocena niedostateczna/ - zadania dodatkowe - aktywność pozalekcyjną na ocenę celującą/ udział w konkursach, przygotowanie wystaw oraz wydarzeń przedmiotowych, świadectwo i postawa wyrażone przez udział w pielgrzymkach, przynależność do grup parafialnych, udział w dodatkowych zajęciach np. przedstawienia o tematyce religijnej w środowisku lokalnym. 5. Sprawdzian obejmujący określony zakres materiału zapowiedziany jest przynajmniej tydzień przed napisaniem. 6. W ciągu półrocza uczeń ma prawo zgłosić 3 razy nieprzygotowanie i 3 razy brak zeszytu, zgłaszając ten fakt na początku lekcji, zaraz po sprawdzeniu listy obecności. 7. Ocenę niedostateczną i dopuszczającą uczeń ma prawo poprawić w ciągu 2 tygodni od wystawienia w czasie konsultacji 8. Wymagania i kryteria ocen zostają przedstawione uczniom przez nauczyciela religii na początku roku szkolnego. 1. Ocena NIEDOSTATECZNA Wykazuje rażący brak wiadomości programowych. Cechuje się brakiem jedności logicznej między wiadomościami. Prezentuje zupełny brak rozumienia uogólnień i nieumiejętność wyjaśniania zjawisk. Wykazuje zupełny brak umiejętności stosowania wiedzy. Podczas przekazywania informacji popełnia bardzo liczne błędy. Cechuje się rażąco niepoprawnym stylem wypowiedzi. Nie wykazuje się znajomością pacierza. Nie posiada zeszytu lub dość często nie przynosi go na lekcję. Lekceważy przedmiot. Nieodpowiednio zachowuje się na lekcji. 2. Wymagania konieczne Uwarunkowania osiągania oceny DOPUSZCZAJĄCEJ Opanował konieczne pojęcia religijne. Wykazuje się luźno zestawionym poziomem wiadomości programowych. Prezentuje mało zadawalający poziom postaw i umiejętności. Wykazuje brak rozumienia podstawowych uogólnień. Cechuje się brakiem podstawowej umiejętności wyjaśniania zjawisk. Nie potrafi stosować wiedzy, nawet przy pomocy Podczas przekazywania wiadomości popełnia liczne błędy, wykazuje niepoprawny styl wypowiedzi, posiada trudności w wysławianiu się. Prowadzi zeszyt.
Ma problemy ze znajomością pacierza. Wykazuje poprawny stosunek do religii. 3. Wymagania podstawowe Uwarunkowania osiągania oceny DOSTATECZNEJ Opanował łatwe, całkowicie niezbędne wiadomości, postawy i umiejętności. Prezentuje podstawowe treści materiału programowego z religii. Wykazuje się wiadomościami podstawowymi, połączonymi związkami logicznymi. Dość poprawnie rozumie podstawowe uogólnienia oraz wyjaśnia ważniejsze zjawiska z pomocą Potrafi stosować wiadomości dla celów praktycznych i teoretycznych przy pomocy W przekazywaniu wiadomości z religii popełnia błędy. Odznacza się małą precyzją wypowiedzi. Wykazuje się podstawową znajomością pacierza. W zeszycie ucznia braki notatek, prac domowych. Prezentuje przeciętną pilność, systematyczność i zainteresowanie przedmiotem. 4. Wymagania rozszerzające Uwarunkowania osiągania oceny DOBREJ Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dostatecznej. Opanował materiał programowy z religii. Prezentuje wiadomości powiązane związkami logicznymi. Poprawnie rozumie uogólnienia i związki między nimi oraz wyjaśnia zjawiska inspirowane przez Stosuje wiedzę w sytuacjach teoretycznych i praktycznych. Wykazuje się dobrą znajomością pacierza. W zeszycie ma wszystkie notatki i prace domowe. Podczas lekcji posiada określone pomoce (podręcznik, zeszyt i inne) i korzysta z nich. Systematycznie uczestniczy w zajęciach religii. Jest zainteresowany przedmiotem. Wykazuje się dobrą umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomości. Postawa ucznia nie budzi wątpliwości. Stara się być aktywnym podczas lekcji. Inne osiągnięcia indywidualne ucznia promujące ocenę dobrą. 5. Wymagania dopełniające Uwarunkowania osiągania oceny BARDZO DOBREJ Spełnia wymagania określone w zakresie oceny dobrej. Opanował pełny zakres wiedzy, postaw i umiejętności określony poziomem nauczania religii. Prezentuje poziom wiadomości powiązanych ze sobą w logiczny układ. Umiejętnie wykorzystuje wiadomości w teorii i praktyce bez ingerencji Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi. Odznacza się pełną znajomością pacierza. Wzorowo prowadzi zeszyt i odrabia prace domowe.
Aktywnie uczestniczy w religii. Jest pilny, systematyczny, zainteresowany przedmiotem. Inne możliwości indywidualne ucznia promujące ocenę bardzo dobrą. 6. Wymagania ponadprogramowe Uwarunkowania osiągania oceny CELUJĄCEJ Spełnia wymagania określone w zakresie oceny bardzo dobrej. Wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program religii własnego poziomu edukacji. Prezentuje treści wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ. Samodzielnie posługuje się wiedzą dla celów teoretycznych i praktycznych. Wykazuje się właściwym stylem wypowiedzi, swobodą w posługiwaniu się terminologią przedmiotową i inną. Angażuje się w prace pozalekcyjne (np. gazetki religijne, montaże sceniczne, pomoce katechetyczne itp.). Uczestniczy w konkursach wiedzy religijnej. Jego pilność, systematyczność, zainteresowanie, stosunek do przedmiotu nie budzi żadnych zastrzeżeń. Inne osiągnięcia indywidualne ucznia promujące ocenę celującą. Przygotowała Elżbieta Milczarska