III.2.6. POBÓR I ZUŻYCIE WODY W roku 2001, zgodnie z danymi GUS (Ochrona środowiska, 2002), pobór wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności w województwie śląskim wynosił 609,4 mln m 3 (dla Polski 10683,5 mln m 3 ). Na cele produkcyjne (poza rolnictwem i leśnictwem z ujęć własnych) pobrano ogółem 150,2 mln m 3 wody (w Polsce 7432,8 mln m 3 ), w tym 68,0 mln m 3 wód powierzchniowych (w Polsce 7070,2 mln m 3 ) oraz 20,0 mln m 3 wód podziemnych (w Polsce 238,2 mln m 3 ). Do nawodnień w rolnictwie i leśnictwie oraz uzupełnienia stawów rybnych pobrano ogółem 87,8 mln m 3 wody (w Polsce 1033,3 mln m 3 ). Na cele eksploatacji sieci wodociągowej pobrano ogółem 371,4 mln m 3 wody (w Polsce 2217,5 mln m 3 ), w tym 235,5 mln m 3 z ujęć powierzchniowych (w Polsce 795,6 mln m 3 ) i 135,9 mln m 3 z ujęć podziemnych (w Polsce 1421,9 mln m 3 ). Powierzchniowe zasoby wodne eksploatuje się głównie w dorzeczu Wisły. Woda pitna z ujęć powierzchniowych dla województwa śląskiego pobierana jest w obrębie czterech zlewni: Małej Wisły (1789 km 2 ), Przemszy (2121 km 2 ), Soły (1391 km 2 ) i Skawy (1160 km 2 ). Zestawienie ujęć wód powierzchniowych dla województwa śląskiego przedstawia tabela III.2.6/1 Tabela III.2.6/1 Ujęcia wód powierzchniowych w województwie śląskim L. p. Rodzaj ujęcia 1 Ujęcie w km 1+505 potoku Gościejów 2 Zbiornik Wisła Czarne 3 Ujęcie na potoku Górnik i zbiornik Poniwiec 4 Zbiornik Kozłowa Góra 5 Ujęcie na rzece Lokalizacj a ujęcia Wisła- Gościejów Lokalizacja strefy ochronnej (gmina) Wisła Nazwa użytkownika Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp.z o.o. Wisła Wisła Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. Poniwiec Świerklaniec Ożarowice, Świerklanie c, Mierzęcice, Bobrowniki, Miasteczko Śląskie, Siewierz, Koziegłowy Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o.o. Bystra Wilkowice Spółka Wodociago- Numer decyzji WZS 6210/27/99/200 0 z 8.05.2000 r. WZS 6210/35/99 z 9.11.1999 r. OŚ-I- 6210/43/93 z 1.07.1993 r. Orzeczenie Prezydium WRN w Katowicach Nr RM-b-22/5 z 14.11.1951 r. OŚ.I. 6210/116/93/94 Organ wydający pozwolenie Starosta Cieszyński Starosta Cieszyński Wojewoda Bielski Prezydium WRN Wojewoda Bielski Uwagi ej ej 436
w km 1+500 6 Zbiornik Wapienica 7 Ujęcie na Potoku Żydowski m 8 Ujęcie drenażowe - Tartak 9 Ujęcia na potoku Straconka: - Walczok źródło - Walczok infiltracyjn e - ujecie Miejskie nr 1 - ujęcie Miejskie nr 2 10 Goczałkowice - Strumień Straconka wa w Bystrej Spółka Akcyjna AQUA Spółka Akcyjna AQUA Spółka Akcyjna AQUA P.K. AQUA S.A. z 4.02.1994 GMO-WO- 6226/1/99/KS z 22.03.1999 GMO-WO- 6226/1/99/KS z 22.03.1999 GMO-WO- 6226/1/99/KS z 22.03.1999 OS-I- 6210/52a/98/P G z 15.12.1998 r. Orzeczenie Prezydium WRN w Stalinogrodzie Nr DW.14/2/54 z 29.07.1954 r. Prezydent Miasta Prezydent Miasta Prezydent Miasta Wojewoda Bielski Prezydium WRN w Stalinogrodzie ej i zewnętrzne j ej i zewnętrzne j ej i zewnętrzne j ej i zewnętrzne j e strefy: zakazów, ograniczeń i obserwacji Jak już wspomniano w rozdziale dotyczącym zasobów wód podziemnych, największe znaczenie pod względem udziału w ogólnej sumie zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w obrębie województwa mają zbiorniki mezozoiczne, a także zbiornik karboński. Bardzo duży procent wykorzystania zasobów tychże zbiorników jest związany z poborem wody dużymi ujęciami studziennymi oraz drenażem górniczym. W obrębie województwa śląskiego znajdują się rejony zaopatrywane wyłącznie lub głównie z wód podziemnych; są to: Tarnowskie Góry, Zawiercie, Myszków, Częstochowa, Gliwice, Lubliniec, Dąbrowa Górnicza i Racibórz. Szczegółowe zestawienie ujęć wód podziemnych dla wszystkich zbiorników wód podziemnych zawiera tabela III.2.6/2. 437
Odrębną grupę stanowią ujęcia wód mineralnych. Na obszarze województwa śląskiego są tylko dwa udokumentowane ujęcia wód mineralnych: Dębowiec o zasobie eksploatacyjnym 5,67 m 3 /h, z którego pobiera się 115 m 3 /rok o zasobie eksploatacyjnym 2,20 m 3 /h, z którego pobiera się 5 616 m 3 /rok Łączny pobór wód mineralnych w województwie śląskim wynosi 5 731,00 m 3 /rok Należy tu zaznaczyć, że nie są to zasoby rzeczywiste, a tylko zasoby objęte koncesją na eksploatację Większość dużych ujęć studziennych i ośrodków drenażu górniczego pobierających wody z wyszczególnionych wcześniej zbiorników mezozoicznych i karbońskiego znajduje się w obrębie województwa. Jednak należy tu wspomnieć, że niektóre ośrodki drenażu górniczego, mające dominujący udział w ogólnym poborze wody, są zlokalizowane poza granicami województwa śląskiego. Należą do nich Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów, drenująca wody z GZWP Niecka Miechowska oraz kopalnie olkuskiego rejonu rudnego, drenujące wody triasowego GZWP Olkusz - Zawiercie. W granicach województwa śląskiego znajduje się ponadto 11 dużych ujęć studziennych wód podziemnych o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych przekraczających 10000 m 3 /24h (maksymalnie 81000 m 3 /24h). Są to następujące ujęcia: Bibiela, Gliwice Łabędy, Karchowice-Zawada, Staszic, Repty Śląskie-Miedary, Boruszowice, Tworóg, Łazy Błędowskie, Wierzchowisko, Łobodno i Olsztyn-Mirów. W województwie śląskim w 2001 roku zużyto na potrzeby gospodarki narodowej i ludności ogółem 495,4 mln m 3 wody (w Polsce 10107,0 mln m 3 ). Najwięcej przypadło na eksploatację sieci wodociągowej 241,3 mln m 3, następnie na przemysł 166,4 mln m 3 a na rolnictwo i leśnictwo 87,8 mln m 3. Procentowy udział zużycia wody przedstawia rycina III.2.6/1. Ryc. III.2.6/1 Zużycie wody (w %) w województwie śląskim według działów gospodarki narodowej Przemysł 48,7 17,7 33,6 Rolnictwo i leśnictwo Eksploatacja sieci wodociągowej Gospodarowanie wodą w sieci wodociągowej oraz zużycie wody w przeliczeniu na jednego mieszkańca w 2001 roku przedstawia tabela III.2.6/3, natomiast pobór wody na nawadnianie użytków rolnych i gruntów leśnych oraz nawadnianie stawów rybnych przedstawia tabela III.2.6/4. Informacje o użytkowaniu wód przedstawiono na mapie II.3.5/1. 438
Tabela III.2.6/2 Ujęcia wody podziemnej w województwie śląskim L.p. Nazwa użytkownika 1. Miasto Czeladź i Zakład Inżynierii Komunalnej w Czeladzi 2. Zakład Inżynierii Komunalnej w Czeladzi 3. Kombinat Spółdzielczy w Goleszowie 4. Miejskie Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Jaworznie 5. Miejskie Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Jaworznie 6. Miejskie Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Jaworznie 7. Kaletańskie Zakłady Celulozowo-Papiernicze Lokalizacja ujęcia Miejscowość Czeladź Czeladź Dzięgielów Mołczyn Jaworzno Jaworzno Jaworzno Kalety Lokalizacja stref ochronnych (gmina) Czeladź, Będzin, Siemianowice Śląskie, Wojkowice Czeladź Goleszów Jaworzno Rodzaj ujęcia ujęcie Przełajka studnie nr 1 i nr 2 źródło Pod Dębem ujęcie Dobra złożone ze studni D-1 i D-2 Wiek warstwy wodonośnej trias Numer decyzji OŚ-I-7211/221/97 z 15.12.1997 r. OŚ.-I-7211/260/97 z 23.10.1997 r. WZS-6223/13/2000 z 13.05.2000 r. trias OŚ. 6210/1/2001 z 29.03.2001 r. Jaworzno ujęcie Bielany OŚ-I-7211/116/97 z 23.02.1998 r. Jaworzno ujęcie Jarosław Dąbrowski karbon górny OŚ-I-7211/202/97 z 17.12.1997 r. Kalety 4 OS.I.7211/1401/30 /87/88 z 22.01.1988 r. 8. Gmina Bestwina Kaniów Bestwina ujęcie w zatopionym wyrobisku pożwirowym czwartorzęd OŚ-I-7211/125/97 z 28.01.1998 r. Organ wydający decyzję Prezydent Miasta Jaworzna Urząd Wojewódzki w Częstochowie Wydział Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii Uwagi zewnętrznej Obszar strefy pokrywa się z obszarem strefy ujęcia Przełajka
9. Zarząd Gminy Istebna Koniaków Istebna źródła: Z-1, Z-2, Z-3 10. Wytwórnia Wody Mineralnej Kończanka 11. Wytwórnia Wody Mineralnej Kończanka 12. Rejonowe Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Lublińcu 13. Urząd Gminy Pietrowice Wielkie 14. Górnośląskie Wodociagów w Katowicach 15. Huta Cynku Miasteczko Śląskie 16. Browary Tyskie Górny Śląsk S.A. w Tychach Kończyce Małe Kończyce Małe WS - 6223/46/2000/01 z 13.06.2001 r. Zebrzydowice studnia Sb 1b WS -6322/7/2001 z 1.03.2001 r. Zebrzydowice studnia SW-6 Henryk Lubliniec Lubliniec studnie nr: 1, 2, 3, 12 Maków Pietrowice Wielkie studnie nr 2 i nr 3 Miasteczko Śląskie Miasteczko Śląskie Mikołów Miasteczko Śląskie, Świerklaniec, Ożarowice ujęcie Bibiela złożone z 22 studni trzeciorzęd trias WZS 6210/39/99 z 15.12.1999 r. OŚ- 7211/1396/20/E/5/ 85/86 z 19.03.1986 r. SE-II- 6223/11/2001 z 11.09.2001 r. SR-I- 6814/3/33/2000 Miasteczko Śląskie OŚ.-I-7211/29/97 z 31.12.1997 r. Mikołów ujęcie Gronie karbon OŚ-I-7211/145/97 złożone z 3 z 15.11.1997 r. studni: St-1, St-2., St-3 17. Orzech Świerklaniec 18. Rejonowe Wodociągów i Kanalizacji w Gliwicach Ostropa Gliwice studnie nr: 1a, 3a, 4 19. Elektrownia Rybnik Rybnik Rybnik studnie: EZ-1, S.A. w Rybniku St 1A, St 2A 20. Elektrownia Rybnik S.A. w Rybniku Rybnik Stodoły Rybnik ujęcie złożone z 6 studni: P2, P3, P4, S1/II, S2/III, S3/II OŚ-I-7211/44/97 z 23.10.1997 r. SR-I-7211/105A/99 z 28.01. 2000 r. SR-I-7211/102/99 z 28.01.2000 r. Urząd Wojewódzki w Częstochowie Wydział Ochrony Środowiska, Gospodarki Wodnej i Geologii Starosta Raciborski Wojewoda Śląski Wojewoda Śląski Wojewoda Śląski
21. Urząd Gminy Ciasna Sieraków Ciasna studnia nr II OŚ-6221/3/2000 z 25.10.2000 r. 22. Wodociągi Ziemi Skoczów Skoczów ujęcie OŚ-I-6210/64/97 Cieszyńskiej Brenna Pogórze z 22.12.1997 r. 23. Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej Sp. Z o.o. 24. Wytwórnia Pasz Spółdzielczej Agrofirmy w Szczekocinach 25. Spółdzielnia Agrofirma Szczekociny 26. Zakład Usług Wodnych i Kanalizacyjnych w Siewierzu 27. Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Dąbrowie Górniczej 28. Browary Tyskie Górny Śląsk S.A. 29. Kompania Piwowarska S.A. w Poznaniu, Tyskie Browary Książęce w Tychach 30. Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Dąbrowie Górniczej 31. Społem Powszechna Spółdzielnia Spożywców Skoczów Zawiśle Szczekociny Skoczów studnia nr 2 oraz 3 otwory drenażowe: A, B, C WZS 6210/10/99 z 16.11.1999 r. Szczekociny Rozporządzenie Nr 4/2002 Dyrektora RZGW w Warszawie z 21.06.2002 r. Tęgobórz Szczekociny studnie nr 1 i nr 2 Trzebiesławice Tucznawa Tychy Tychy Wilkowyje Ujejsce Dąbrowa Górnicza studnia Tr-2 trias WKŚ. 6210/20/6/99 z 28.12.1999 r. Dąbrowa Górnicza, Łazy Tychy Tychy, Katowice studnie nr : 1, 1 bis, 3 ujęcie Manderlówka studnie: SAD-I, SAD-II, SAD-III Dąbrowa Górnicza Studnie nr: 1, 2, 3 studnie: Us-1 i Us-2 źródła: Czantoria I karbon trias OŚ-I-7211/29/98 z 20.04.1998 r. OŚ-I-7211/288/97 z 29.12.1997 r. Rozporządzenie Nr 1/2002 Dyrektora RZGW w Gliwicach z 8.04.2003 r. OŚ-I-7211/28/98 z 20.06.1998 r. WZS-6210/24/99 z 2.08.1999 r. Starosta Powiatu Lublinieckiego Wojewoda Bielski Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie Starosta Zawierciański Prezydent Miasta Dąbrowa Górnicza Dyrektor RZGW w Gliwicach zewnętrznej zewnętrznej
32. Wodociągi Ziemi Cieszyńskiej 33. Zakłady Kuźnicze Sp. z o.o. w Skoczowie 34. Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Gliwicach Jaszowiec i Czantoria II studnie: S1 i S2 WZS 6210/11/99 z 7.06. 1999 r. studnie: SW i SK Wilcze Gardło Gliwice, Sośnicowice ujęcie Wilcze Gardło WZS 6210/33/99 z 6.10.1999 r. Rozporządzenie Nr 2/2002 Dyrektora RZGW w Gliwicach z 9.08.2002 r. 35. Miasto Żory Żory Żory studnia SW-18 OŚ.6210-13- 1597/00 z 29.12.2000 r. 36. Zakłady Mięsne Prezol Sp. z o.o. w Żorach 37. Łobodno Żory Żory studnia S-2 trzeciorzęd i czwartorzęd OS.6210-4-528/01 z 9.05.2001 r. Kłobuck, Miedźno OŚ.I.6210/49/97 z 15.12.1997 r. Mykanów, Kłobuck OŚ.I.6210/50/97 z 15.12.1997 r. 38. Wierzchowisko 39. Krzepice Krzepice OŚ.I. 6210/46/98 z 18.09.1998 r. 40. Szarlejka Wręczyca Wielka OŚ.I. 6210/1849/90/93 z 30.06.1993 r. 41. Blachownia Blachownia OŚ.I.6210/31/97 z 17.10.1997 r. 42. Wygoda Konopiska OŚ.I. 6210/32/97 z 17.10.1997 r. 43. Rędziny Rędziny 44. Częstochowa Częstochowa, Blachownia 45. Nakło Lelów 46. Łabędź Koniecpol OŚ.I. 6210/58a/97/98 z 19.02.1998 r. OŚ.I.6210/48/97 z 15.12.1997 r. OŚ.I. 6210/2001/23/95 z 26.05.1995 r. OŚ.I.6210/1897/13 /94 z12.05.1994 r. Dyrektor RZGW w Gliwicach Prezydent Miasta Żory Prezydent Miasta Żory zewnętrznej
47. Patoka Ciasna OŚ.I.6210/17/96 z 11.05.1996 r. 48. Garnek Kłomnice OŚ.III.7530/22/93 z 25.01.1993 r. 49. Koziegłówki Koziegłowy OŚ.I. 6210/28/96] z 23.06.1996 r. 50. Olsztyn Olsztyn, Mstów, Częstochowa OŚ.I. 6210/56,57/97/98 z 19.02.1998 r. 51. Częstochowa Częstochowa, OŚ.I.6210/1874/12 Olsztyn, Poczesna 1/93 z 4.01.1994 r. 52. Częstochowa Częstochowa, Rędziny OŚ.I. 6210/58/97/98 z 19.02.1998 r. OS.7211/1292/56/ 84 z 19.03.1984 r. 53. Bystrzanowice Janów 54. Koniecpol Inco-Veritas Koniecpol Koniecpol OŚ.I.6210/2/96 z 5.04.1996 r. 55. Miedźno PKP Zawady Popów OŚ.I.6210/8/96 z 14.01.1996 r. 56. Zakład Produkcji w Dębowcu Zawodzie Poczesna OŚ.I. 6210/7/96 z 31.01.1996 r. Wojewoda Częstochowski
Tabela III.2.6/3 Gospodarowanie wodą w sieci wodociągowej w 2001 roku w województwie śląskim Obszar Polska woj. śląskie Długość Połączenia Miasta Pobór wody Zużycie wody sieci prowadzące wodociągowej rozdzielczej do budynków mieszkalnych obsługiwane przez sieć ludność korzystająca z sieci wodociągowej ogółem w tym powierzchniowej ogółem w tym w gospodarstwach domowych w km w tys. sztuk wodow w % ludności razem na 1 ciągową tysiącach miast ogółem mieszkańca w mln m 3 miast w m 3 /rok 218098,0 4003,8 883 21886,2 91,8 2217,5 795,6 1671,3 1310,4 41,6 17273,8 479,1 70 3578,2 93,4 371,4 235,5 241,3 173,4 39,6 Źródło: Ochrona środowiska 2002, GUS
Tabela III.2.6/4 Nawadniane użytki rolne i grunty leśne oraz napełniane stawy rybne w 2001 roku Obszar Polska woj. śląskie Nawadniane Napełniane stawy rybne Pobór wody użytki rolne i razem w tym leśne ogółem do nawodnień użytków rolnych do napełniania stawów rybnych grunty leśne i gruntów leśnych razem w tym ścieków na 1 ha razem w tym leśnych na 1 ha w hektarach w dekametrach sześciennych 89283 45917 3348 1036130 86176 2868 1,0 949954 42896 20,7-3798 498 87761 - - - 87761 7764 23,1 Źródło: Ochrona środowiska 2002, GUS