Korjanek Gazetka wydawana przez uczniów SP 16 w Rudzie Śląskiej. Janusz Korczak patron naszej szkoły. Janusz Korczak urodził się 22 lipca 1878r. lub 1879r. w Warszawie. Zginął 5 lub 6 sierpnia 1942r. w Treblince. Był nie tylko świetnym pisarzem, ale także : 1
- lekarzem, - publicystą, - działaczem społecznym, - pedagogiem Jako pisarz napisał bardzo dużo ciekawych książek. Najbardziej znane są : -,,Król Maciuś Pierwszy, -,, Jak kochać dzieci, -,, Józki, Jaśki i Franki, -,, Dzieci ulicy. Utwory literackie napisane przez J. Korczaka najczęściej charakteryzuje autobiografizm. Jego powieści wynikały z wyobraźni, obserwacji, doświadczeń. Dlaczego Janusz Korczak został patronem dziecięcych marzeń? Został nim, ponieważ przez całe życie zajmował się i opiekował się nimi. Janusz Korczak po zakończeniu medycyny na Uniwersytecie Warszawskim rozpoczął pracę jako lekarz pediatra w szpitalu dziecięcym znajdującym się w Warszawie. Wkrótce zyskał rozgłos jako lekarz darmowej klienteli. Swą wiedzę pogłębiał w klinikach Berlina, Londynu i Paryża. W 1905r. wyjechał na wojnę rosyjsko japońską jako lekarz wojskowy. Po wojnie wrócił do swojego szpitala. Korczak włączył się do działalności Towarzystwa,,Pomoc dla Sierot. Jego działalność polegała między innymi na : - staraniach o budowę domu -zbudowania budynku Następnie został dyrektorem, a także mieszkańcem Domu Sierot. 2
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę Janusz Korczak wspólnie z Marią Falską zorganizował zakład opiekuńczy dla dzieci i sierot z ubogich przedmieść Warszawy, dla dzieci działaczy robotniczych aresztowanych, więzionych i prześladowanych. W lutym 1942r. Korczak podjął decyzję objęcia pracy wychowawcy w domu podrzutków na ul. Dzielnej, bo chciał ratować dzieci, krzywdzone tam przez personel getta. Przyjaciele z "aryjskiej" strony wielokrotnie podejmowali próby wyprowadzenia Korczaka z Getta, zapewniali bezpieczne schronienie. Nie można było jednak ocalić setek dzieci, więc Korczak heroicznie odmawiał skorzystania z szansy ucieczki, nie zgadzał się na opuszczenie swych podopiecznych. Swój wstrząsający Pamiętnik pisał nocami od maja do 4 sierpnia 1942r. Na dacie tej zapiski się urywają. Wybuch wojny z hitlerowskimi Niemcami we wrześniu 1939r. dla Korczaka znów oznaczał służbę sanitarną w wojsku. Nie został zmobilizowany, bo miał wtedy już przeszło sześćdziesiąt lat. Z dużą ofiarnością włączył się jednak do cywilnej obrony Warszawy. Opatrywał rannych, przygarniał zagubione w czasie działań wojennych dzieci, chronił Dom Sierot. Przemawiał do dzieci przez radio, udzielając rad i wskazówek jak mają zachować się w tych trudnych dniach. /Magdalena Wieczorek/ 3
Stefania Ney (Grodzieńska) "O Januszu Korczaku" Gdyby wziąć wszystkie uśmiechy dziecięce, uśmiechy kwiatów i uśmiechy ptaków, uśmiech poety i uśmiech lekarza powstałby wiersz o Januszu Korczaku. Wiersz o człowieku, co w czasach ciemności, na obłąkanym z nienawiści świecie, miał jasne serce i miał jasne myśli, wiersz o człowieku, co kochał dzieci. Ukochał dzieci, które świat dorosłych obdarzył chłodem, głodem i przekleństwem, co ciężko przeszły swą króciutką drogę od urodzenia do śmierci męczeńskiej. (...) Oddał im chleb swój i mądrość i serce, żył z nimi w hańbie i w głodzie i w brudzie, i zginął, kiedy mordowano dzieci, co nie zdążyły być podłe jak ludzie. 4
Biblioteka poleca Z okazji obchodów dni Patrona prezentujemy jego utwory, które są dostępne w naszej bibliotece. Kajtuś Czarodziej. Antoś, nazywany Kajtusiem, to zwyczajny chłopiec. Trochę psoci, trochę zmyśla i uwielbia słuchać historii opowiadanych przez babcię. Jak każde dziecko, ma bardzo bujną wyobraźnię. Pewnego dnia odkrywa, że potrafi czarować. Początkowo bardzo go to bawi. Postanawia wykorzystać swoją umiejętność do szkolnych figli. Kleks w zeszycie staje się w oczach pani pięknym wypracowaniem. Na rozkaz czarodzieja na biurku ulubionej nauczycielki pojawia się róża. Zamienia kanapkę klasowego łasucha w żabę. Broni się przed odpowiedzią na lekcji, zsyłając na nauczyciela stado much. Jednak z czasem sprawy się komplikują. Czary zaczynają wymykać się spod kontroli, są niezbyt przyjemne dla otoczenia. Niektóre nawet wywołują sporo zamieszania w szkole i w mieście. Kajtuś postanawia uciec z domu. W trosce o spokój rodziców wyczarowuje własnego sobowtóra. Na szczęście spotyka Zosię... Kajtuś Czarodziej to książka dla wszystkich. Opowieść o świecie dziecięcej wyobraźni i próbach ulepszania świata. O marzeniach oraz o tym, co się dzieje, kiedy marzenia się spełniają. To także książka o dorastaniu. Książka dla dzieci, które mają ochotę na odrobinę magii, i dla dorosłych, którzy tęsknią za czasami, kiedy byli mali i potrafili czarować. Książka ukazała się w 1934 roku. Realny świat bohatera różni się od świata, w którym żyją współcześni czytelnicy. Jedno się jednak nie zmieniło... Świat dziecięcych marzeń i fantazji jest ponadczasowy. 5
Stary król umiera. Mimo sprzeciwu części doradców na tronie zasiada jego mały synek. Malec nie potrafi jeszcze nawet czytać, a cóż dopiero mówić o sprawowaniu władzy królewskiej. Skazany na gwałtowne dojrzewanie, z żalem obserwuje inne dzieci, bawiące się beztrosko w mieście. Czasami incognito wyrusza z pałacu, żeby zobaczyć, jak żyją poddani. Za każdym razem ministrowie zarządzają jednak specjalnie przygotowania do przejazdu monarchy, więc to, co chłopiec widzi, jest nierzeczywistym obrazem stolicy. To tylko jeden z elementów polityki, wobec której mały król jest bezsilny. Dochodzą do tego inne sprawy wewnętrzne: oszustwa urzędników, bieda państwa, a wreszcie sprawy zagraniczne i wojna z władcami sąsiednich krain. Kiedy byłem mały życie było cudowne mniej więcej tak kończy to zdanie większość osób dorosłych. Większość, ale nie Janusz Korczak i ludzie, którzy przeczytali ten utwór i są, choć trochę, obiektywni. Książka zaczyna się jak bajka, przychodzi krasnoludek z latarką i na życzenie cofa narratora do lat szkolnych. Bohater znów wypełnia polecenia nauczycieli, sprzecza się z kolegami, biega za tramwajami, prowadzi bitwę na śnieżki, realizuje polecenia rodziców, bawi się z młodszą siostrą, po raz pierwszy zakochuje się. Na nowo przeżywa radości i smutki świata ludzi małych i dopiero teraz przypomina sobie, że nie jest to świat pozbawiony zmartwień i kłopotów, że dzieci również cierpią i to 6
najczęściej z winy dorosłych. Człowiekowi, bez względu na jego wiek, wydaje się zawsze, że inni mają łatwiej. Niestety, życie, czy to osoby dorosłej, czy dziecka, bajką nie jest, dlatego też autor najpierw pragnie powrotu do dzieciństwa, a potem prosi krasnoludka, aby przeniósł go z powrotem do świata dorosłych. Utwór ten uczy traktować każdego na równi, doceniać to, co mamy i cieszyć się każdym małym prezentem, uśmiechem, którym obdaruje nas los Pamiętnik Korczaka nie jest lekturą intymną. Stary Doktor pisał go wiedząc, że przeznaczony jest dla czytelnika, który będzie próbował wyciągnąć z tekstu wnioski i obraz słynnego pedagoga. Korczak nie ułatwia jednak zadania. Jego myśli są chaotyczne, niechronologiczne, pisane charakterystycznym dla Korczaka stylem. Całość przedstawia więc trochę wspomnień z dzieciństwa, trochę z młodości i rozterki dnia codziennego, który był prawdziwym koszmarem. Pamiętnik powstawał przecież w getcie, w którym trzeba było walczyć o życie i przetrwanie. 7
Gazeta dla dzieci pisana przez dzieci Taka gazeta ukazywała się w Polsce przez 13 lat w nakładzie sięgającym 50 tys. egzemplarzy 9 października 1926 roku ukazał się nowy, piątkowy dodatek do "Naszego Przeglądu", największej w międzywojniu polskojęzycznej gazety żydowskiej. Redaktor Janusz Korczak zapowiadał go tak: "Jest wiele ludzi dorosłych, którzy piszą tylko dlatego, że się nie wstydzą; są dzieci, które mają wiele ciekawych pomysłów, uwag i spostrzeżeń, a nie piszą, gdyż nie mają odwagi albo im się nie chce. Dziennik nasz zachęci młodzież do pisania. Zachęci i ośmieli." Tej idei "Mały Przegląd" pozostał wierny do ostatniego numeru, ktory ukazał się 1 września 1939 roku. Pomysł Korczaka polegał na tym, żeby pismo dla dzieci tworzyły same dzieci. Namawiał je, by pisały do redakcji listy o swoich codziennych zmartwieniach i radościach - żeby umiały je nazywać i nie wstydziły się ich. "Czasem nie chce się wszystkiego osobom znajomym i bliskim mówić, a pragnie się jednak komuś poskarżyć lub opowiedzieć o swoim życiu, myślach, potrzebach". Chciał, żeby robiły to swoim językiem nie przejmowały się stylistyczną nieporadnością czy śmiesznością. "Wiadomości można będzie podawać ustnie, telefonicznie, przesyłać pocztą, dyktować lub pisać" - zapowiadał Korczak. Zebrany w ten sposób materiał nabierał ostatecznego kształtu pod nożyczkami młodocianych redaktorów pracujących w redakcji na ul. Nowolipki 7 pod opieką Korczaka i jego zastępcy Jerachmiela Wajngartena. W gronie pierwszych redaktorów byli Chaskiel Bajn (segregował listy), Madzia Markuze (sekretarka), Edwin Markuze (reporter) i Emanuel Sztokman (sekretarz). Z czasem redakcję przejął sekretarz Korczaka Jerzy Abramow (późn. Igor Newerly). 8
Większość autorów i redaktorów "Małego Przeglądu" zginęła w Zagładzie. Tak było ze znanymi reporterami, jak Harry Kaliszer, Kuba Hersztajn, Lejzor z Gęsiej (Lejzor Czarnobroda), jak i z tysiącami korespondentów, znanych nam tylko z gazetowych pseudonimów. Wśród tych, którzy przeżyli Holokaust, był m.in. Józef Hen. /źrdło http://culture.pl/pl/artykul/maly-przeglad-gazeta-inna-niz-wszystkie/ KRZYzoWKA 1.Przydomek Janusza Korczaka 2. Miasto w którym urodził się Janusz Korczak 3. Janusz Korczak był dyrektorem Domu 4. Obóz zagłady w którym zginął Janusz Korczak 5. Każde dziecko dla Janusza Korczaka było.. 6. Właściwe imię Janusza Korczaka 7. Właściwe nazwisko Janusza Korczaka 9