Instrukcja obsługi. MultiPro Wykrywacz jednogazowy

Instrukcja obsługi MultiPro Wykrywacz jednogazowy Sperian Instrumentation 651 South Main Street Middletown, CT 06457 800 711-6776 860 344-1079 Faks 860 344 1068 24WRZESIEŃ008 P/N 13-278-PL WERSJA 2.02 http://www.biosystems.com 1

OSOBISTE, PRZENOŚNE WYKRYWACZE GAZÓW SŁUŻĄ DO WYKRYWANIA I POMIARU POTENCJALNYCH ZAGROŻEŃ MOGĄCYCH WYSTĄPIĆ W ATMOSFERZE. ABY MIEĆ PEWNOŚĆ, ŻE UŻYTKOWNIK JEST PRAWIDŁOWO POINFORMOWANY O MOGĄCYCH WYSTĄPIĆ W ATMOSFERZE ZAGROŻENIACH, NALEŻY DOPILNOWAĆ, ABY NINIEJSZA INSTRUKCJA ZOTAŁA PRZECZYTANA, ZROZUMIANA I PRZESTRZEGANA. MultiPro Instrukcja Obsługi Nr katalogowy 13-278 Wersja 2.02 Prawa autorskie 2008 należą Sperian Instrumentation Middletown, Connecticut 06457 Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna strona niniejszej instrukcji nie może być powielona bez pisemnej zgody właściciela prawa autorskiego wymienionego powyżej. Biosystems zastrzega sobie prawo do wnoszenia poprawek typograficznych. 1

Spis treści INFORMACJE O CERTYFIKATACH 5 ZAKRES TEMPERATUR DZIAŁANIA 5 SŁOWA KLUCZE 5 UWAGI I OSTRZEŻENIA ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 1. OPIS 7 1.1 Metody pobierania próbek 7 1.2 Wieloczujnikowość Error! Bookmark not defined. 1.3 Kalibracja 7 1.4 Alarmy 8 1.4.1 Alarm o zagrożeniu w atmosferze 8 1.4.2 Alarm wyczerpania bateriii 8 1.4.3 Alarm przekroczenia zakresu czujnika 8 1.4.4 Brak reakcji LEL na skutek niedoboru tlenu 8 1.4.5 Sygnał/błysk ostrzegawczy 8 1.4.6 Blokady alarmów 9 1.4.7 Nieprawidłowe działanie 9 1.5 Inne zabezpieczenia elektroniczne 9 1.5.1 Ikonka serduszka 9 1.6 Czujniki 9 1.7 Opcja z pompką do zdalnego pobierania próbek 9 1.7.1 Uwagi dotyczące używania MultiPro z podłączoną pompką 9 1.8 Przechowywanie danych 10 1.8.1 Zapis czarnej skrzynki 10 1.8.2 Zapis zdarzeń 10 1.9 Elementy składowe MultiPro 10 1.10 Standardowe wyposażenie MultiPro 11 1.10.1 MultiPro bateryjne 11 1.10.2 MultiPro akumulatorowe 11 1.11 MultiPro zestawy 11 1.11.1 MultiPro zestaw "pełny" 11 1.11.2 MultiPro zestaw "oszczędny" 11 2. PODSTAWOWA OBSŁUGA 11 2.1 Włączanie MultiPro 11 2.1.1 Uruchomoenie z pompką 12 2.2 Obsługa 13 2.3 Wyłaczanie MultiPro 13 2.4 Alarmy 13 2.4.1 Alarmy ostrzegawcze 13 2.4.2 Alarmy zagrożenia 14 2.4.3 Alarmy STEL 14 2.4.4 Alarmy TWA 14 2.4.5 Alarm wyczerpania baterii 14 2.4.6 Alarmy o przekroczeniu zakresu czujnika 14 2.4.7 Alarm niskiego poziomu tlenu dla czujnika LEL 15 2.5 Podłaczenie kmputera przez podczerwień 15 2.6 Wiadomość o błędzie 15 2.7 Zaślepka 15 3. POBIERANIE PRÓBEK 16 3.1 Ręczne pobieranie próbek 16 2

3.1.1 Praca z ręcznym zestawem do zdalnego pobierania próbek 16 3.2 Pompka elektryczna 16 3.2.1 Praca z pompką elektryczną 17 3.2.2 Wyłączanie pompki 17 3.2.3 Alarm niskiego przepływu 17 3.3 Końcówka zasysająca 18 4. KALIBRACJA 18 4.1 Test funkcjonalności (bump) 18 4.2 Kalibracja zerowa/świeżego powietrza 19 4.2.1 Nieudana kalibracja świeżego powietrza 19 4.2.2 Wymuszona kalibracja świeżego powietrza 20 4.3 Kalibracja skali 20 4.3.1 Nieudana kalibracji skali: czujniki Toxi i LEL 21 4.3.2 Nieudana kalibracja skali: czujniki tlenu 21 5. OBSŁUGA 22 5.1 Czyszczenie 5.2 Przechowywanie 22 5.3 Baterie i akumulator 22 5.4 Wymiana baterii alkalicznych 22 5.5 Serwisowanie akumulatora Li-Ion 22 5.5.1 Zalecenia dotyczące przechowywania akumulatora Li-Ion 22 5.5.2 Zalecenia dotyczące ładowania akumulatora for Li-Ion 23 5.3.3 Ładowanie akumulatora Li-Ion 23 5.5.4 Łądowanie z załączoną pompką 23 5.5.5 Problemy z zasilaniem 23 5.6 Wymiana czujników 23 5.6.1 Wymiana czujnika (nie dotyczy Duo-Tox) 23 5.6.2 Wymiana czujnika Duo-Tox 24 5.7 Końcówka zasysająca 25 5.7.1 Wymiana końcówki zasysającej 25 5.7.2 Wymiana rurek w końcówce (wands) 25 5.8 Serwisowanie pompki MultiPro 26 5.8.1 Wymiana filtrów w pompce 26 6. OBCJE PROGRAMU 26 6.1 Wejście w program zaawansowany 26 6.2 Opcje ustawień 27 6.3 Ustawienie czasu 27 6.4 Ustawienie daty 27 6.5 Ustwaienie alarmów 27 6.6 Ustawienie gazów kalibracyjnych 28 6.7 Ustawienie wymaganej kalibracji 28 6.8 Ustawienie wymaganego testu inicjującego 28 6.9 Akceptacja ustawień 28 ZAŁĄCZNIKI 29 Załącznik A Pomiar gazu toksycznego Ostrzeźenie, zagrożenie, STEL,TWA 29 1. Alarmy Ostrzegawczy i o Zagrożeniu Error! Bookmark not defined. 2. Średnia Czasowa Ważona (TWA): Error! Bookmark not defined. 3. Najwyższe Krótkotrwałe Stężenie dla Krótkotrwałej Ekspozycji(STEL): Error! Bookmark not defined. Załącznik B Zalecane częstotliwości kalibracji 30 Załącznik C Informacja o czujnikach do MultiPro 31 3

Załącznik D Reakcja skrośna czujników toksycznych 31 Załącznik E: Podstawowy wykaz części zamiennych 31 MultiPro osprzęt do zdalnego pobierania próbek 31 MultiPro czujniki 31 MultiPro osprzęt do ładowania i zapisu danych 31 Załącznik F Standardowa gwarancja Sperian na wykrywacze gazów 32 4

Informacje o Certyfikatach MultiPro posiada następujące certyfikaty: UL Klasa I Oddział 1 Grupa A,B,C,D, kod temperatury T4 UL Class II, Division 1 Groups E,F,G UL Class III CSA Klasa I, Oddział 1, Grupa A,B,C,D, kod temperatury T4 (Według CSA C22.2 Nr 152, tylko ta część urządzenia, która dotyczy gazów wybuchowych, była poddana testom) Certyfikat ATEX: II 2 G EEx ia d IIC T4 UL International DEMKO A/S 05 ATEX 0424116X Certyfikat IECEx Certification: Ex ia d IIC T4 IECEx UL 07.0003X Zakres temperatur stosowania Zakres temperatur, w jakich MultiPro może być stosowany jest wydrukowany na plakietce umieszczonej z tyłu wykrywacza. Używanie wykrywacza w temperaturach wykraczających poza wskazany zakres może skutkować niepoprawnym I potencjalnie niebezpiecznym odczytem. Słowa Klucze W niniejszej instrukcji użyte zostały następujące słowa klucze, zdefiniowane w normie ANSI Z535.4-1998 I stosowane w Instrukcji obsługi PHD6. Oznacza groźną sytuację, która jeśli się jej nie uniknie będzie skutkować śmiercią lub poważnymi obrażeniami ciała. oznacza potencjalnie groźną sytuację, która jeśli się jej nie uniknie, mogłaby skutkować śmiercią lub poważnymi obrażeniami ciała. oznacza potencjalnie groźną sytuacje, która jeśli się jej nie uniknie skutkować umiarkowanymi lub mniejszymi obrażeniami ciała. CAUTION to słowo użyte bez wykrzyknika oznacza potencjalnie groźną sytuację, która jeśli się jej nie uniknie może spowodować straty materialne. Ostrzeżenia i Uwagi 1. Osobisty, przenośny wykrywacz gazów jest przeznaczony do wykrywania niebezpiecznych warunków atmosferycznych. Alarm wskazuje obecność zagrożeń potencjalnie niebezpiecznych dla życia i powinien być traktowany poważnie. Zaniechanie natychmiastowego opuszczenia zagrożonego miejsca może skutkować poważnymi obrażeniami lub śmiercią. 2. W przypadku alarmu ważne jest przestrzeganie ustalonych procedur. Najbezpieczniejszym działaniem jest natychmiastowe opuszczenie zagrożonej strefy i powrót do niej tylko wtedy, gdy pomiary wykażą, że jest ponownie bezpieczna. Zaniechanie tego może skutkować poważnymi obrażeniami lub śmiercią. 3. Wymiana baterii alkalicznych w Multi Pro musi odbywać w bezpiecznej strefie. Wyjmowanie baterii w strefie zagrożonej może naruszyć wewnętrzne bezpieczeństwo. 4. Używaj tylko baterii Duracell MN1500 lub Ultra MX1500, Eveready Energizer E91-LR6, Eveready, EN91 jako zasilania bateriami alkalicznymi. Inne baterie mogą naruszyć wewnętrzne bezpieczeństwo. 5

5. Aby zmniejszyć ryzyko wybuchu nie łącz starych lub używanych baterii z nowymi, jak również baterii różnych producentów. 6. Nie ładuj akumulatorowego Multi Pro ładowarką inną niż firmy Sperian do PHD6. Standardowy model PHD6 musi być ładowany zasilaczem z aprobatą UL/CSA, o numerze katalogowym Sperian 54-49-103-1. Europejski model PHD6 musi być ładowany zasilaczem z aprobatą ATEX, o numerze katalogowym Sperian 54-49-103-5. 7. Ładowanie akumulatorowego MultiPro musi odbywać się w strefie niezagrożonej. Ładowanie w strefie niebezpiecznej może naruszyć wewnętrzne bezpieczeństwo. 8. Akumulatorowe zestawy do MultiPro zawierają baterie litowojonowe firmy Panasonic CGR18650D. Baterie w zestawie nie mogą być wymieniane przez użytkownika. Akumulator musi być uzyskany od producenta i zastąpiony jako kompletne wyposażenie dla zapewnienia bezpieczeństwa. 9. Dokładność wskazań PHD6 powinna być sprawdzana okresowo gazem kalibracyjnym o znanym stężeniu. Zaniechanie tego może spowodować niedokładne i potencjalnie niebezpieczne odczyty. (Kanadyjskie CSA wymaga tego testu przed każdym codziennym użyciem) 10. Kalibracja zerowa świeżego powietrza może być wykonywana jedynie w atmosferze o składzie 20.9% tlenu 0.0%DGW/ LEL i 0 PPM gazu toksycznego. 11. Dokładność wskazań MultiPro powinna być sprawdzona testowym gazem kalibracyjnym natychmiast po jakiekolwiek stwierdzonej ekspozycji na zanieczyszczenia przed dalszym użyciem. Zaniechanie tego może prowadzić do niedokładnych i potencjalnie niebezpiecznych odczytów. 12. Czujnik, który nie poddaje się kalibracji lub wykazuje brak wrażliwości powinien być natychmiast wymieniony. Urządzenie, które nie kalibruje się, nie może być używane zanim nie zostanie sprawdzone testowym gazem kalibracyjnym pokazującym, że dokładność została przywrócona, a wykrywacz jest sprawny. 13. Nie repetuj stężenia gazu kalibracyjnego, chyba, że korzystasz z gazu, którego stężenie różni się od tego dostarczanego przez SPERIAN do kalibracji PHD6. Usilnie zaleca się używanie jedynie materiałów kalibracyjnych firmy Sperian. Stosowanie niestandardowych gazów i zestawów kalibracyjnych może prowadzić do niebezpiecznych niedokładnych odczytów, a także utraty gwarancji. 14. Używanie niestandardowych gazów i zestawów kalibracyjnych do kalibracji PHD6 może prowadzić do niedokładnych i potencjalnie niebezpiecznych odczytów, a także skutkować utratą gwarancji. Sperian oferuje zestawy kalibracyjne z gazami o długiej trwałości specjalnie przygotowane do łatwego kalibrowania MultiPro. Usilnie zaleca się używanie jedynie materiałów kalibracyjnych firmy Sperian do kalibracji PHD6. 15. Stosowanie zamienników może naruszyć bezpieczeństwo wewnętrzne. 16. Ze względów bezpieczeństwa wykrywacz może być obsługiwany i serwisowany jedynie przez wykwalifikowanych pracowników. Przed użyciem i obsługą PHD6 należy przeczytać i zrozumieć niniejszą instrukcję. 17. Nagły skok odczytów i następujący po nim spadek lub nierówne wskazania mogą oznaczać niebezpieczne stężenie gazów wybuchowych przekraczające zakres 0-100% wykrywalności przez MultiPro dla gazów wybuchowych. 18. MultiPro nie jest przeznaczony do używania w atmosferze wzbogaconej o tlen. 6

1. Opis MultiPro to wieloczujnikowy wykrywacz gazów, który może być konfigurowany stosownie do potrzeb użytkownika. Rozdział ten omawia różnorodne funkcje MultiPro. Różne funkcje omówione zostały w kolejnych rozdziałach. 1.1 Metody pobierania próbek MultiPro może działać w trybie dyfuzji lub na zasadzie poboru próbek, która to próbka musi dotrzeć do czujnika, aby możliwe było zarejestrowanie odczytu gazu. Czujniki ulokowane są w dole urządzenia. Trzy oddzielne komory czujników, umożliwiające indywidualny dopływ powietrza do każdego czujnika.. Należy zachować wolny dostęp do każdej komory. Zablokowany dostęp może spowodować niebezpieczną w skutkach niezgodność odczytu. W trybie dyfuzyjnym, mierzona atmosfera dostaje się do czujników przez otwory wentylacyjne umieszczone na spodzie urządzenia, na zasadzie dyfuzji. Zwykłe ruchy powietrza wystarczają, aby dostarczyć próbkę do czujnika. Czujniki reagują natychmiast na zmianę w koncentracji mierzonego gazu. W trybie dyfuzyjnym monitoruje się atmosferę bezpośrednio otaczającą wykrywacz. Przy pomocy ręcznego lub elektrycznego zestawu do zdalnego pobierania próbek, MultiPro może również służyć do monitorowania miejsc odległych. W trakcie zdalnego pobieranie próbek, próbka gazu dostaje się do komory przepływając z końcówki zasysającej poprzez całą długość przewodu rurkowego. Tym sposobem monitoruje się atmosferę bezpośrednio otaczającą końcówkę zasysającą. Użycie ręcznego zestawu do zdalnego pobierania próbek, opisane jest w rozdziale 3.1. Użycie pompki elektrycznej opisane jest w rozdziale 3.2. Opis końcówki zasysające znajduje się w rozdz. 5.7. 1.2 Wieloczujnikowość MultiPro może być skonfigurowany w sposób umożliwiający jednoczesne monitorowanie tlenu, tlenku węgla, siarkowodoru oraz gazów i par wybuchowych. Wszystkie czujniki można wymieniać. Każdy kanał jest skonfigurowany do określonego typu czujnika. Przypis: Jeśli nastąpiła zmiana w zainstalowanych czujnikach, konieczna jest weryfikacja dokładności MultiPro przy użyciu gazu o znanym stężeniu. Kalibracja opisana jest w rozdz. 4. W MultiPro zastosowano elektrochemiczne czujniki gazów toksycznych zbudowane w sposób minimalizujący interferencję najczęściej występujących gazów. Czujniki te zapewniają dokładny i wiarygodny pomiar gazów toksycznych najczęściej występujących w różnego rodzaju zbiornikach i w innych aplikacjach przemysłowych. Jednostki pomiarowe są różne w zależności od mierzonego gazu. Rodzaj Jednostka pomiaru zagrożenia Tlen (O2) Procent w objętości Gaz Procent dolnej granicy palny/wybuchowy wybuchowości (%LEL) CO, H2S Cząsteczek na milion (PPM) Tabela 1.2. MultiPro - jednostki pomiarowe 1.3 Kalibracja W MultiPro zastosowano automatyczną kalibrację zerową i kalibrację świeżego powietrza. 7 Dokładność MultiPro trzeba okresowo sprawdzać, przy użyciu gazów kalibracyjnych o znanym stężeniu. Niezastosowanie się do zalecenia, może spowodować, niebezpieczne w skutkach niedokładności odczytów. (Kanadyjskie Stowarzyszenie Jednostek Standaryzujących wymaga, aby dokładność przy pomocy gazu kalibracyjnego o znanym stężeniu była kontrolowana przed każdym użyciem). Procedury opisane są w rozdziale 4. Zalecane częstotliwości kalibracji opisane są w Załączniku B.

1.4 Alarmy Alarmy gazowe w MultiPro mogą być ustawiane z programu komputerowego Biosystems BioTrak przez komputer i port podczerwieni IrDA lub przy pomocy przycisku trybu. (Rozdz. 6 zawiera instrukcje programowe). Alarmy mogą być ustawione dowolnie w ramach nominalnego zakresu określonego czujnika. Kiedy przekroczony zostanie ustawiony punkt alarmowy zabrzmi głośny alarm dźwiękowy i zacznie pulsować jaskrawoczerwona dioda. 1.4.1 Alarmy o zagrożeniu w atmosferze Alarmy gazowe w MultiPro mogą być ustawiane z programu komputerowego Biosystems BioTrak przez komputer i port podczerwieni IrDA, tylko przy użyciu przycisku trybu (Rozdz. 6 zawiera instrukcje programowe). Alarmy mogą być ustawione dowolnie w ramach nominalnego zakresu określonego czujnika. Kiedy przekroczony zostanie ustawiony punkt alarmowy zabrzmi głośny alarm dźwiękowy i zacznie pulsować jaskrawoczerwona dioda. S E N S O R W A R N I N G D A N G E R S T E L T W A CO 35 100 100 35 H 2 S 10 20 15 10 Domyślne ustawione poziomy alarmów czujników toksycznych Załącznik A omawia domyślne poziomy alarmów i ich ustawienia. Przenośny wykrywacz MultiPro służy do wykrywania niedoboru tlenu, akumulacji gazów i par palnych oraz do wykrywania akumulacji określonego gazu toksycznego. Aktywacja któregokolwiek z alarmów oznacza wystąpienie, co najmniej jednego z wymienionych zagrożeń i powinna być potraktowane bardzo poważnie. W przypadku zaistnienia sytuacji alarmowej ważne jest przestrzeganie ustalonych procedur. Najbezpieczniej jest natychmiast opuścić skażony teren i powrócić do niego dopiero po ustaleniu, że jest on już bezpieczny. Pozostanie w strefie skażonej może doprowadzić do obrażeń ciała lub śmierci. Gwałtowny skok odczytu i następujący po nim spadek lub wzrost może oznaczać niebezpieczne stężenie 8 gazów wybuchowych, których koncentracja przekracza 0 100 procentową skalę wykrywania LEL (dla MultiPro. 1.4.2 Alarm wyczerpania baterii MultiPro może być wyposażony w litowojonowy akumulator lub w zestaw baterii alkalicznych. Dla obu baterii zastosowano progi alarmowe informujące o spadku poziomu naładowania baterii. Zagadnienie wyczerpania baterii zostało omówione w rozdziale 2.4.5. Używaj tylko baterii: Duracell MN1500,Ultra MX1500, Eveready Energizer E91-LR6, Eveready EN91. Stosowanie innych baterii może naruszyć bezpieczeństwo wewnętrzne urządzenia. 1.4.3 Alarm przekroczenia zakresu czujnika. MultiPro wejdzie w stan alarmu, jeśli koncentracja gazu przekroczy ustalony poziom. Jeśli odczyt przekroczy 100 DGW, kanał DGW zostanie automatycznie dezaktywowany a urządzenie wejdzie w stan alarmu, aż do momentu wyłączenia go, wyniesienia w czystą strefę i ponownego włączenia. W polu odczytu, pokaże się OL w odniesieniu do kanału, którego czujnik wszedł w alarm o przekroczeniu zakresu. Szczegóły omawia rozdz. 2.4.5. W Załączniku C zamieszczono tabelę zakresów czujników. Jeśli wystąpił alarm o przekroczeniu zakresu czujnika DGW/LEL, aby zresetować wykrywacz, trzeba go wyłączyć, wynieść w czystą strefę i włączyć ponownie. 1.4.4 Brak reakcji LEL na skutek niedoboru tlenu W MultiPro zastosowano automatyczne ostrzeżenie o braku reakcji czujnika, LEL na skutek niedoboru tlenu. Szczegóły omówione zostały w rozdziale 2.4.7. 1.4.5 Sygnał/błysk ostrzegawczy MultiPro wyposażony jest w funkcję sygnału bezpieczeństwa informującą użytkownika, że wykrywacz jest włączony i pracuje. Włączony MultiPro będzie emitował krótkie sygnały dźwiękowe i krótkie błyski w zdefiniowanych przez użytkownika interwałach. Funkcja sygnału bezpieczeństwa może być aktywowana a interwały mogą być zmienione przy pomocy programu BioTrak lub bezpośrednio, przy użyciu przycisku trybu (patrz rozdz. 6 instrukcje dot. programowania).

1.4.6 Blokada alarmów Alarmy w MultiPro resetują się same, chyba, że zastosowano blokadę alarmu. Jeśli aktywna jest funkcja blokady alarmów, zarówno alarm dźwiękowy jak i wizualny będą dalej aktywne, nawet po ustąpieniu zagrożenia w atmosferze. Aby zresetować alarmy, trzeba nacisnąć przycisk trybu. Jeśli funkcja blokady alarmu nie jest aktywna, alarmy ustaną, jeśli ustąpi zagrożenie w atmosferze i wykrywacz powróci do normalnego trybu operacyjnego. 1.4.7 Nieprawidłowe działanie Program MultiPro zawiera kilka dodatkowych alarmów, których zadaniem jest zapewnienie prawidłowej pracy urządzenia. Jeśli MultiPro wykryje błąd w elektronice lub w innym zakresie działania, uaktywni się odpowiedni alarm oraz wyświetli się wiadomość wyjaśniająca z odpowiednim kodem błędu. MultiPro służy do wykrywania takich warunków w atmosferze, które zagrażają życiu człowieka. Zaistnienie warunków alarmowych należy traktować bardzo poważnie. Najbezpieczniej jest natychmiast opuścić zagrożoną strefę i powrócić do niej dopiero po zdeterminowaniu, że jest ona ponownie wolna od skażenia. 1.5 Inne elektroniczne zabezpieczenia Za każdorazowym włączeniem, MultiPro automatycznie przeprowadzany jest test diody świetlnej, alarmu dźwiękowego, pamięci wewnętrznej i statusu pompki, (jeśli jest w wyposażeniu). W sposób ciągły monitorowane jest prawidłowe napięcie baterii. MultiPro monitoruje prawidłowość podłączeń aktualnie zainstalowanych czujników. Wykrycie błędu w elektronice, powoduje włączenie się alarmu wizualnego I dźwiękowego oraz pokazanie się w polu odczytu wiadomości wyjaśniającej. 1.5.1 Ikona serduszka W polu odczytu, co kilka sekund pojawia się ikona serduszka. Jej pulsowanie oznacza, że urządzenie funkcjonuje w sposób prawidłowy. 1.6 Czujniki MultiPro może jednocześnie wykrywać tlen, tlenek węgla, siarkowodór, gazy i pary wybuchowe. Konfiguracja MultiPro ustalana jest w momencie zamawiania a zmiany może wprowadzić tylko i wyłącznie odpowiednio przeszkolony pracownik. Uwaga: Do wymiany czujnika 54-49-24 CO/H 2 SA potrzebny będzie zawór CF. Instrukcje dołączone są do wymienianego czujnika. Wymiana czujników omówiona jest w Załączniku B. Wartości reakcji skrośnych podane są w Załączniku C Czujnik, który nie poddaje się kalibracji lub nie mieści się w granicach tolerancji trzeba natychmiast wymienić. Urządzenie, które nie zaliczyło kalibracji nie może być używane, aż do momentu, kiedy testy przeprowadzone przy pomocy gazu kalibracyjnego o znanym stężeniu nie wykażą, że ponownie nadaje się do użycia. Procedury kalibracyjne opisuje rozdział 4. 1.7 Opcja z pompką do zdalnego pobierania próbek W sytuacja, kiedy konieczne jest zdalne, nieangażujące rąk pobieranie próbek, zastosować można elektryczną pompkę do MultiPro. Wraz z certyfikowanym na zgodność z UL/CSA wykrywaczem MultiPro stosować można tylko I wyłącznie elektryczną pompkę do MultiPro o numerze katalogowym 54-49-102. Pompka o numerze katalogowym 54-49-102-5 współpracuje z MultiPro certyfikowanym na zgodność z ATEX. W pompkę wbudowany jest czujnik ciśnienia, który wykrywa ograniczenia w przepływie spowodowane przez zassaną do układu wodę lub inne materiały i powoduje natychmiastowe wyłączenie pompki w celu ochrony przed zniszczeniem czujników, pompki i innych elementów MultiPro. Mikroprocesor MultiPro w sposób ciągły monitoruje status pompki. Kiedy pompka jest aktywna i funkcjonuje prawidłowo, w polu odczytu pokazuje się informacja PUMP. Niski przepływ lub inne anomalia powodują aktywację alarmów i pokazanie się wiadomości wyjaśniającej. 1.7.1 Uwagi dotyczące używania MultiPro z podłączoną pompką Materiał użyty do konstrukcji pompki MultiPro wykazuje czasową odporność na działanie wysokiego poziomu paliw palnych I rozpuszczalników. Jeśli MultiPro jest używane 9

w atmosferze, która może zawierać koncentrację paliw palnych lub rozpuszczalników przekraczająca 10% LEL, należy często kontrolować pompkę upewniając się, że uszczelki nie uległy zniszczeniu. Aby wykonać test pompki należy zablokować palcem wylot końcówki zasysającej. Pompka powinna wejść w stan alarmu. Jeśli po zablokowaniu wylotu pompka nie weszła w stan alarmu oznacza to, że nie pracuje prawidłowo i MultiPro może pokazywać złe odczyty. Jeśli test pompki wypadnie niepomyślnie, najbezpieczniej jest opuścić skażony teren I powrócić do niego po wykonaniu dalszych testów, które stwierdzą, że teren jest ponownie bezpieczny. Nie używaj pompki przed przedłużony okres czasu w atmosferze zawierającej koncentrację paliw lub rozpuszczalników przekraczającą 10% LEL. 1.8 Przechowywanie danych MultiPro standardowo wyposażony jest w czarną skrzynkę i zapis danych. 1.8.1 Zapis czarnej skrzynki Zapis czarnej skrzynki stanowi standardowe wyposażenie MultiPro. Czarna skrzynka działa nieustannie. W czarnej skrzynce przechowywane są ważne wiadomości, takie jak: odczyty gazów, czasy włączenia i wyłączenia urządzenia, temperatury, stan baterii, ostatnie daty przeprowadzonych kalibracji i ustawień, aktualnie zainstalowane czujniki, numery seryjne czujników, daty wygaśnięcia gwarancji, daty wymaganych serwisów i aktualne ustawienia alarmów. Pamięć czarnej skrzynki ma ograniczoną pojemność. Jeśli pamięć jest pełna, MultiPro rozpocznie nadpisywać nowe dane na danych najstarszych. Zapis czarnej skrzynki jest w stanie pomieścić około 41 godzin danych w jednominutowym zapisie zanim rozpocznie zapisywać nowe dane na najstarszych. W ten sposób zachowywane są najnowsze dane. Aby możliwe było odczytanie zapisu czarnej skrzynki, konieczne jest wysłanie detektora do Biosystems. Po odzyskaniu informacji z detektora, tworzony jest raport i wraz z urządzeniem odsyłany do użytkownika. Użytkownik ponosi tylko i wyłącznie koszty transportu. Zapis czarnej skrzynki w MultiPro w każdej chwili może być doposażony do pełnej wersji zapisu zdarzeń. Aby aktywować pełną wersję logowania danych należy podać kod aktywacyjny odpowiadający danemu numerowi seryjnemu MultiPro. 10 1.8.2 Zapis zdarzeń Funkcja Zapisu Zdarzeń w MultiPro przechowuje dane związane ze stanami alarmowymi. Każdy zdarzenie alarmowe odnoszące się do wybranego zainstalowanego czujnika zawiera następujące dane: rodzaj czujnika, maksymalne odczyty, średnie odczyty, czas inicjalizacji, czas wyłączenia i czas trwania zdarzenia. MultiPro przechowuje 20 ostatnich zdarzeń. Po zapisaniu 20 zdarzeń, MultiPro rozpocznie systematyczne zapisywanie, każdego nowszego wydarzenia na wydarzeniu najstarszym. Jedno wydarzenie może być kombinacją różnych, występujących równocześnie lub następujących jeden po drugim alarmów. Funkcja Zapisu Zdarzeń danych może być wprowadzona przy użyciu programu BioTrak. Komputer musi być wyposażony w port podczerwieni. 1.9 Elementy składowe MultiPro 1. Obudowa: Urządzenie zamknięte jest w trwałej obudowie wykonanej z tworzywa PC (poliwęglan) osłoniętej gumową osłoną (TPE). 2. Przód obudowy: Z przodu urządzenia znajduje się cyfrowy wyświetlacz, przycisk trybu, dioda alarmu wizualnego, port alarmu dźwiękowego i port podczerwieni. 3. Wyświetlacz: Krystaliczny wyświetlacz (LCD) pokazuje odczyty, wiadomości i inne informacje. 4. Alarm wizualny: zamontowana z przodu urządzenia, emitująca światło dioda, sygnalizuje wizualnie zaistnienie warunków alarmowych. Kiedy wykrywacz wchodzi w stan alarmu, dioda emituje jasno czerwone światło. 5. Port Podczerwieni: Port podczerwieni umiejscowiony jest obok przycisku trybu z przodu urządzenia. Port podczerwieni służy do nawiązywania komunikacji pomiędzy MultiPro a komputerem. 6. Przycisk trybu: Czarny, duży przycisk umiejscowiony z przodu urządzenia to przycisk trybu. Używany jest do włączania i wyłączania, jak również do kontroli większości operacji i automatycznej kalibracji. 7. Pokrywa komory czujników: Czujniki ulokowane są w wentylowanych komorach w dolnej części urządzenia. 8. Port alarmu dźwiękowego: Cylindryczna, wodoszczelna komora rezonansowa mieszcząca głośny alarm dźwiękowy. 9. Zestaw baterii: Wykrywacz może być zasilany na dwa sposoby: z litowojonowego akumulatora i z jednorazowego

zestawu baterii alkalicznych. Zestaw litowo jonowy musi być naładowany zaraz po zainstalowaniu go w urządzeniu lub wyciągnięty z urządzenia i również naładowany. 10. Styki umożliwiające ładowanie: Wodoodporne styki umiejscowione w spodniej części wykrywacza umożliwiają ładowanie po włożeniu urządzenia do gniazda ładowarki. 11. Tył obudowy: Wyposażony w zaczep umożliwiający wpięcie MultiPro do pasa lub innej część ubrania. 1.10 Standardowe wyposażenie MultiPro Standardowe wyposażenie wchodzące w skład każdego MultiPro to: adapter do kalibracji, dodatkowy przewód używany do kalibracji, instrukcja obsługi i karta z podstawowymi numerami referencyjnymi. W opcji można zamówić zestaw do ręcznego pobierania próbek zawierający płytkę połączeniową, pompkę ręczną, filtry do końcówki zasysającej i 3 metry przewodu rurkowego oraz końcówkę zasysająca. W podstawowej konfiguracji MultiPro dostarczany jest w kartonowym pudełku. 1.10.1 Wykrywacz MultiPro bateryjny Wykrywacz MultiPro nabyty w wersji bateryjnej wyposażony jest w zestaw 3 baterii alkalicznych AA. 1.10.2 Wykrywacz Li-Ion MultiPro akumulatorowy Wykrywacz MultiPro nabyty w wersji akumulatorowej standardowo wyposażony jest w akumulator Li-Ion i ładowarkę. 1.11 Zestawy MultiPro W skład zestawu kompletnego wchodzi: MultiPro w wersji alkalicznej, standardowe akcesoria, końcówki kalibracyjne, butle z gazami kalibracyjnymi, regulator przepływu. Wszystko rozlokowane jest w wyściełanej, wodoodpornej, twardej walizce. 1.11.1 MultiPro Zestaw pełny Poza wyposażeniem standardowym w zestawie pełnym znajdują się również: końcówki połączeniowe do kalibracji, regulator z manometrem, duża butla z gazem kalibracyjny, rozlokowane w wyściełanej, wodoodpornej, twardej walizce. 1.11.2 MultiPro Zestaw oszczędny MultiPro Zestaw oszczędny zawiera: MultiPro bateryjny, standardowe wyposażenie, końcówki do kalibracji, małą butle z gazem, regulator rozlokowane z wyściełanej, wodoodpornej, twardej walizce. 2. Podstawowa obsługa MultiPro obsługuje się przy pomocy jednego przycisku trybu, który znajduje się z przodu urządzenia i kontroluje wszystkie, niżej wymienione operacje Włączanie i wyłączanie MultiPro Włączanie podświetlenia Przegląd ekranów z odczytami MAX, STEL i TWA. Inicjalizacja sekwencji kalibracyjnych 2.1 Włączanie MultiPro Aby włączyć MultiPro należy nacisnąć i przytrzymać przycisk trybu przez kilka sekund. Pierwszy ekran, jaki się pokaże ekran testowy wyświetlacza. Wszystkie sekcje powinny być ciemne. Następnie pokaże się ekran z informacją o wersji programowej. Ikona dl pokaże się w górnym, prawym rogu, jeśli urządzenie jest w wersji z zapisem danych. Pokaże się ekran z zainstalowanym czujnikami I numerem seryjnym wykrywacza. Jeśli MultiPro jest w pełnej wersji logowania danych, pokaże się następujący ekran. Pokazująca się w górnym, prawym rogu cyfra czasu, oznacza interwały czasowe pobierania próbek w minutach i sekundach. Jeśli wersja logowania nie jest aktywna lub nie występuje w polu pokaże się informacja bez zapisu. or Interwały czasowe, w jakich pobierane są próbki, mogą być modyfikowane z BioTrak. W MultiPro, jednominutowe interwały czasowe pobierania próbek, przekładają się na możliwość składowania minimum 41 godzin odczytów, przed rozpoczęciem nadpisywania nowych danych na najstarszych Na wyświetlaczu pokaże się czas, a po nim data: 11

lub Na wyświetlaczu pokaże się napis Auto test i urządzenie przeprowadzi kontrolę kilku operacji. Podczas auto testu, MultiPro skontroluje zainstalowane czujniki, pamięć systemu, sprawdzi czy urządzenie wyposażone jest w pompkę elektryczną. Jeśli urządzenie wykryje pompkę, przeprowadzony również zostanie test pompki. Szczegóły dotyczące uruchamiania MultiPro z pompką elektryczną opisuje rozdział 2.1.1. Zmiana czasu i daty przy użyciu przycisku trybu opisana została w rozdziale 6. Następnie, w polu odczytu pokaże się temperatura. W kolejności pokażą się: ekran ostrzegawczy poziomów alarmów i ekran alarmów informujących o niebezpieczeństwie: STEL i TWA. Jeśli włączone jest ustawienie interwałów testu inicjującego, pokaże się ekran interwałów testu. W dniach i godzinach pokaże się status wymaganego testu. Uwaga: Interwały testu inicjującego i przypomnienie o wymaganym teście działają tylko, z MultiPro IQ Express. lub Po ekranie statusu kalibracji, MultiPro przejdzie do ekranu bieżących odczytów. 2.1.1 Uruchomienie z pompką MultiPro wyposażony w wbudowaną pompkę elektryczną będzie potrzebował nieznacznie dłuższego czasu na uruchomienie. Po ekranie wymaganej kalibracji, MultiPro poprosi o wykonanie testu szczelności pompy. Uwaga: Podczas uruchamiania, do urządzenia musi być podłączona końcówka zasysająca. Alarmy STEL i TWA opisuje rozdz. 2.4.3 i 2.4.4. Po ekranach alarmów pokaże się ekran wymaganej kalibracji z podaną ilością dni pozostających do następnej kalibracji. Następnie urządzenie przejdzie do ekranu bieżących odczytów gazów. Jeśli jest wymagana kalibracja, będzie się pokazywała informacja wymagana kalibracja i użytkownik będzie musiał ja potwierdzić naciśnięciem na przycisk trybu. Po naciśnięciu przycisku trybu, Multi Pro przejdzie do ekranu bieżących odczytów a ikona o wymaganej kalibracji będzie się pojawiała na ekranie, co 5 sekund, przypominając o wymaganej kalibracji. Należy zablokować palcem wylot końcówki zasysającej. Po rozpoznaniu przez MultiPro, że test został zaliczony, w polu pokaże się polecenie zdjęcia blokady. Po usunięciu blokady, MultiPro przejdzie do ekranu bieżących odczytów gazowych. Jeśli urządzenie nie wykryje podciśnieniowych wyników powstałych na skutek wytworzonej blokady, test nie zostanie zaliczony i pokaże się polecenie odłączenia pompki. 12

Procedura prawidłowego podłączenia końcówki zasysającej do MultiPro z pompkę elektryczną, opisana została w rozdziale 3.1. 2.2 Obsługa Po zakończeniu sekwencji startowej pokaże się ekran bieżących odczytów gazowych. W centralnym punkcie wyświetlacza pokaże się ikona serduszka, które będzie pulsowało w kilkusekundowym rytmie, informując, że urządzenie pracuje prawidłowo. Jeśli MultiPro wymaga kalibracji zerowej/świeżego powietrza, jako przypomnienie, na wyświetlaczu, w 5 sekundowych odstępach, będzie pulsował napis 0- Cal. Jeśli wymagana jest kalibracja skali pokaże się ikona butli. Informacje 0- Cal i ikona butli pokażą się jednocześnie, jeśli dla urządzenia wymagana jest zarówno kalibracja skali jak i kalibracja zerowa/świeżego powietrza. Jeśli urządzenie nie wykryje danego czujnika, na wyświetlacz pozostanie puste miejsce. Na pokazanym przykładzie, urządzenie nie wykryło czujnika DGW/LEL. MultiPro wykrywa tylko te substancje, które podczas sesji operacyjnej pokazują się na ekranie bieżących odczytów gazowych. Po włączeniu MultiProTM zawsze skontroluj czy wszystkie zainstalowane w wykrywaczu czujniki pokazały się na ekranie odczytów bieżących. Zaniechanie weryfikacji obecnych czujników I użycie wykrywacza w niebezpiecznym miejscu może doprowadzić do obrażeń lub nawet śmierci. Jeśli MultiPro rozpozna, że podłączona została pompka, na ekranie bieżących odczytów gazowych pokaże się napis Pompka. Ikona baterii pokazuje, jaki jest aktualny poziom naładowania baterii i ile jeszcze pozostało autonomii. Załączona ilustracja pokazuje stany od pełnego naładowania do kompletnego rozładowania. Stan naładowania przewyższa 80% Stan naładowania pomiędzy 50% a 80% Stan naładowania pomiędzy 25% a 50% Stan naładowania niższy niż 25% Aby włączyć podświetlenie wyświetlacza należy jednokrotnie nacisnąć przycisk trybu. Aby zobaczyć ekran odczytów maksymalnych należy przycisnąć przycisk trybu dwukrotnie. Trzykrotne przyciśniecie umożliwi zobaczenie ekranu Najwyższych Dopuszczalnych Ekspozycji Krótkoterminowych (STEL). Ponowne przyciśnięcie spowoduje pokazanie Średniej Czasowej Ważonej (TWA) dla bieżącej sesji operacyjnej. Uwaga: Zanim możliwe będzie obliczenie Średniej Czasowej Ważonej, MultiPro musi działać, co najmniej od 15 minut. Przez pierwszych 15 minut, w miejsce wartości TWA, na ekranie będzie się pokazywał czas pracy urządzenia. 2.3 Wyłączanie MultiPro Aby wyłączyć MultiPro należy przycisnąć i przytrzymać przycisk trybu, aż do momentu pokazania się informacji Zwolnij przycisk. Następnie pokaże się informacja proszę czekać, po czym wyświetlacz wygaśnie. 2.4 Alarmy W MultiPro skonfigurowano liczne alarmy mające na celu ostrzeżenie użytkownika o zaistniałym w atmosferze niebezpieczeństwie. MultiPro ma za zadanie wykryć zaistniałe w atmosferze, zagrażające życiu niebezpieczeństwo. Każdy alarm należy traktować bardzo poważnie. Najbezpieczniejsze jest natychmiastowe opuszczenie niebezpiecznej strefy i powrót do niej dopiero wtedy, gdy specjalne testy zweryfikują, że jest ona ponownie bezpieczna. 2.4.1 Alarmy ostrzegawcze Alarmy ostrzegawcze wskazują na zagrożenie, które nie osiągnęło poziomu kwalifikującego do 13

wszczęcia alarmu o zaistniałym zagrożeniu. Poziomy alarmów ostrzegawczych pokazują się podczas sekwencji startowej. 2.4.2 Alarmy zagrożenia Alarmy zagrożenia oznaczają zaistnienie bardzo niebezpiecznych warunków. Tak samo jak w przypadku alarmów ostrzegawczych, alarmy zagrożenia pokazują się podczas sekwencji startowej. 2.4.3 Alarmy STEL Wartości alarmu STEL (Najwyższe Dopuszczalne Stężenie dla Krótkotrwałych Ekspozycji) pokazują średnią koncentrację z odczytów w odniesieniu do wybranego gazu, z ostatnich 15 min działania. Domyślny poziom ustawień STEL dla czujnika CO, w MultPro wynosi 100PPM. Domyślny poziomi STEL dla czujnika H 2 S wynosi 15PPM. 2.4.4 Alarmy TWA TWA (Średnia Czasowa Ważona) obliczane są na podstawie sumy ekspozycji na określony gaz w czasie bieżącej sesji operacyjne, w odniesieniu do cząsteczek na milion na godzinę i podzielonych przez okres ośmiu godzinny. W MultiPro domyślny poziom alarmów TWA dla czujnika CO wynosi 35PPM. Domyślny poziom dla czujnika H 2 S wynosi 10PPM. 2.4.5 Alarm o wyczerpaniu baterii Kiedy poziom naładowania baterii spadnie do około 3.55 volt, na wyświetlaczu pokaże się ikona baterii ostrzegająca użytkownika, że poziom naładowania baterii jest niski. Jeśli ikona baterii jest pusta, należy natychmiast opuścić strefę. Jeśli mamy do czynienia z MultiPro bateryjnym, należy przejść do strefy, o której wiadomo, że jest bezpieczna (20.9% tlenu, 0% DGW i 0 PPM gazu toksycznego) i wymienić baterie. Jeśli MultiPro jest wyposażony w litowo-jonowy akumulator, przed ponownym naładowaniem, również należy wynieść go do czystej strefy. Kiedy poziom naładowania baterii spadnie do 3.45 volt, w MultiPro uruchomi się 30- minutowy alarm informujący o spadku stanu naładowania baterii. Zabrzmi alarm ostrzegawczy i na ekranie pokaże się informacja Lo-Bat, wraz z ikoną 14 ostrzegawczą. Użytkownik będzie musiał potwierdzić odebranie ostrzeżenia o niskim stanie naładowania baterii naciskając na przycisk trybu. Po naciśnięciu przycisku trybu urządzenie przywróci monitorowanie. Po naciśnięciu przycisku trybu, na wyświetlaczu pulsują ikony pustej baterii i ostrzegawcza. Po 15 min., ponownie aktywuje się alarm ostrzegawczy informujący, że do końca życia baterii pozostało 15 minut. Po drugim ostrzeżeniu lub, gdy poziom napięcia spadnie poniżej 3.2 volt, wykrywacz po raz ostatni wejdzie w stan alarmu, informując, że przygotowuje się do wyłączenia. Wymiana zestawu baterii i ładowanie akumulatora opisane jest w rozdz. 5.4 i 5.5. Podczas ładowania, MultiPro musi znajdować się w bezpiecznym środowisku. Ładowanie MultiPro w niebezpiecznej lokalizacji może spowodować naruszenie bezpieczeństwa wewnętrznego. Podczas wymiany baterii MultiPro musi znajdować się w bezpiecznej strefie. Wymiana w niebezpiecznej lokalizacji może naruszyć bezpieczeństwo wewnętrzne urządzenia. CAUTION Przed wyjęciem baterii należy wyłączyć MultiPro. Wyjęcie baterii z włączonego urządzenia może spowodować uszkodzenie danych. 2.4.6 Alarm o przekroczeniu zakresu czujnika MultiPro aktywuje alarm, jeśli czujnik zostanie wyeksponowany na gaz, którego koncentracja przekracza jego zakres. W przypadku, gdy odczyt DGW przekracza 100% DGW, kanał DGW zostanie automatycznie dezaktywowany i alarm zablokowany, aż do momentu wyłączenia detektora. MultiPro trzeba wyłączyć, przenieść do miejsca, o którym wiemy, że jest bezpieczne, (20.9% tlen, 0% DGW i 0 PPM gazów toksycznych) i ponownie włączyć. Na wyświetlaczu alternatywnie będą pokazywały się informacje --- i OL w miejscu odczytu czujnika, w odniesieniu, do którego wystąpił alarm o przekroczeniu zakresu czujnika. Przekroczenie zakresu czujnika LEL oznacza potencjalnie wybuchową atmosferę. Zaniedbanie

ostrzeżenia i niedopuszczenie miejsca zagrożonego może doprowadzić do ciężkich obrażeń lub śmierci! W przypadku wystąpienia alarmu o przekroczeniu zakresu czujnika LEL, aby zresetować alarm, należy wyłączyć MultiPro, przenieść do bezpiecznego miejsca ( 20.9% tlen, 0% LEL i 0 PPM gazów toks.) i ponownie włączyć. 2.4.7 Alarm niskiego poziomu tlenu dla czujnika LEL Do prawidłowego funkcjonowania czujnika DGW potrzebna jest określona ilość tlenu. Kiedy poziom tlenu spadnie poniżej 11% w objętości, na wyświetlaczu, w miejscu odczytu DGW, pokaże się --- oraz kolejno O2, za nisko Lo w lokalizacjach typowych dla odczytu LEL. Uwaga: Obszerniejsze informacje dotyczące przesyłania danych znajdują się w instrukcji programu BioTrak i IQ. 2.6 Wiadomość o błędzie Jeśli MultiPro wykryje problem, wyświetlona zostanie informacja o błędzie. 2.5 Podłączenie komputera przez podczerwień Dane z MultiPro wyposażonego w pełną wersję logowania danych, można przeładować do komputera korzystając z programu BioTrack lub z IQ i portu podczerwieni. 1. Przy wyłączonym MultiPro, przytrzymaj przycisk trybu, aż do usłyszenia czterech, krótkich sygnałów. W zależności od wersji programowej, będzie to trwało od 10 do 20 sekund. Od momentu, kiedy nastąpi aktywacja portu podczerwieni pokaże się informacja PC Connect. 2. Ustal komunikację pomiędzy Multipro a komputerem. MULTIPRO definicja błędu Błąd Nadany numer Błąd pamięci 003 Błąd pamięci O2 004 Błąd pamięci LEL 005 Błąd pamięci CO 006 Błąd pamięci H2S 007 Błąd pamięci zapisu 008 danych Błędny typ pamięci 009 Brak zainstalowanego 010 czujnika Błąd temp. czujnika 012 Błąd alarmu 014 wibracyjnego Jeśli MultiPro wyświetli wiadomość o błędzie, należy skontaktować się z serwisem. 2.7 Zaślepka MultiPro w wersji ATEX i IECEx są dostarczane wraz z czerwoną plastikową zaślepką, która powinna być zamontowana na gniazdku do pompki, jeśli pompka nie jest zainstalowana I wykrywacz używany bez pompki. Uwaga: Stosuje się tylko w odniesieniu do wykrywaczy w wersji europejskiej I australijskiej. Zaślepka nie jest wymagana w odniesieniu do wersji w standardach UL i CSA. 15

3. Pobieranie próbek MultiPro może pracować w trybie dyfuzyjnym i na zasadzie zdalnego pobierania próbek. W obu przypadkach, próbka gazu musi dostać się do czujnika, aby możliwe było zarejestrowanie odczytu. Czujniki umiejscowione są w dolnej części urządzenia. Porty czujników muszą być utrzymywane w czystości. Zablokowany dostęp do czujnika może doprowadzić do niebezpiecznych niedokładności odczytów. W trybie dyfuzyjnym, mierzona atmosfera dostaje się do czujników na zasadzie dyfuzji przez otwory wentylacyjne znajdujące się na spodzie urządzenia. Normalne ruchy powietrza są wystarczająco silne, aby dostarczyć próbkę do czujnika. Czujnik szybko reaguje na zmiany w koncentracji mierzonego gazu. W trybie dyfuzyjnym monitorować można atmosferę bezpośrednio otaczającą czujnik. MultiPro może również służyć do pobierania próbek z miejsc odległych. Służy do tego ręczny zestaw do pobierania próbek lub pompka elektryczna. Podczas zdalnego pobierania próbek, próbka gazu dostaje się do komory czujnika po przejściu przez końcówkę zasysającą i całą długość przewodu. 3.1 Ręczne pobieranie próbek Ręczny zestaw do pobierania próbek składa się z końcówki zasysającej, dwóch odcinków przewodu rurkowego, pompki ręcznej i płytki połączeniowej, która służy do podłączenia zestawu do MultiPro. Uwaga: W ręcznym zestawie do zdalnego pobierania próbek, długość przewodu rurkowego nie może przekroczyć 15 m. 3.1.1 Praca z ręcznym zestawem do pobierania próbek Aby podłączyć ręczny zestaw do pobierania próbek należy: 1. Podłączyć krótszy przewód wychodzący z pompki do płytki połączeniowej 2. Aby sprawdzić szczelność systemu należy zakryć palcem 16 koniec końcówki zasysającej i ścisnąć pompkę. Jeśli układ jest szczelny, pompka przez kilka sekund pozostanie płaska. 3. Przymocować płytkę połączeniową z podłączoną do niej końcówką zasysająca do MultiPro wpasowując płytkę i dokręcając śruby. 4. Umieścić koniec końcówki zasysającej w miejscu skąd ma być pobrana próbka. 5. Ścisnąć pompkę, aby pobrać próbkę z odległej lokalizacji i dostarczyć ją do komory czujników. Aby stosując ręczny zestaw do pobierania próbek umożliwić przedostanie się próbki do czujnika i uzyskać prawidłowy wynik należy na każde 33 cm raz ścisnąć pompkę i kontynuować ściskanie przez następne 45 sek. lub do momentu ustabilizowania się odczytu. Na przykład przy standardowym przewodzie rurkowym długości 3 m, konieczne jest nieustanne ściskanie pompki przez 55 osek lub do momentu ustabilizowania się odczytu. 6. Zapisać odczyt pomiaru gazu. Uwaga: Ręczny zestaw do zdalnego pobierania próbek tylko wtedy dostarcza próbki badanej atmosfery, gdy pompka ściskana jest odpowiednią ilość razy, tak, aby powietrze, którego pomiaru chcemy dokonać dostało się do komory czujników. 3.2 Pompka elektryczna Należy używać tylko i wyłącznie autoryzowanych części Biosystems o numerze ref: 54-49-102. Pompka elektryczna znajduje zastosowanie szczególnie w sytuacjach, gdzie podczas zdalnego pobierania próbek, użytkownik powinien mieć wolne ręce. Zastosowanie pompki elektrycznej umożliwia ciągłe monitorowanie odległego miejsca. Pompka jest zasilana z baterii MultiPro. Kiedy pompka jest podłączona, w polu odczytu, na ekranie bieżących odczytów gazowych pokaże się informacja PUMP. Uwaga: Maksymalna długość przewodu rurkowego stosowanego z pompką wynosi 16 metrów. Aby pomiar wykonany przy pomocy pompki elektrycznej był pewny i wiarygodny, próbka musi być pobierana przez 3 sek. na każdy metr przewodu + dodatkowe 45 sek. potrzebne na ustabilizowanie się odczytu. Na przykład, jeśli długość przewodu wynosi 3 m., to czas potrzebny na dostarczenie próbki do

komory czujnika i ustabilizowanie wynosi minimum 55 sek. MultiPro jest tak skonstruowany, że automatycznie rozpoznaje podłączoną do niego pompkę. Jeśli przy podłączonej pompce wyłączymy wykrywacz, to przy jego ponownym włączeniu automatycznie zainicjowana zostanie sekwencja startowa pompki. Jeśli pompka zostanie podłączona do wykrywacz już włączonego, MultiPro automatycznie wejdzie w sekwencję testu pompki, przed powrotem do bieżących odczytów gazów. 3.2.1 Praca z pompką elektryczną Należy podłączyć końcówkę i przewód do pompki, a następnie przy pomocy płytki połączeniowej przymocować pompkę do wykrywacza. Uwaga: Końcówka zasysająca musi być przymocowana do pompki przed jej podłączeniem do wykrywacza. Wykrywacz rozpozna zainstalowane urządzenie I automatycznie przejdzie do procedury startowej. Zablokuj palcem wylot końcówki zasysającej. Po wykryciu blokady MultiPro określi, że test został zaliczony i poprosi o usunięcie blokady. Po usunięciu blokady, na wyświetlacz powróci ekran bieżących odczytów gazowych. 17 Jeśli wykrywacz w ciągu 30 sekund nie wykryje blokady powstałej na skutek wytworzonego podciśnienia, test szczelności nie zostanie zaliczony, urządzenie wejdzie w stan alarmu i trzeba będzie odłączyć pompkę. Aby przywrócić tryb dyfuzyjny należy odłączyć pompkę I nacisnąć na przycisk trybu. 3.2.2 Wyłączenie pompki Pompkę wyłącza się, po prostu odłączając ją od wykrywacza. 3.2.3 Alarm niskiego przepływu MultiPro wyposażony jest w czujnik ciśnienia, który w sposób ciągły monitoruje ograniczenia przepływu spowodowane zassaniem wody lub innych płynów i natychmiast powoduje wyłączenie pompki chroniąc w ten sposób czujniki, pompkę i inne komponenty MultiPro przed zniszczeniem. UWAGA: Zdalne pobieranie próbek można przeprowadzać tylko wtedy, gdy podłączona jest końcówka zasysająca. W obudowie końcówki znajdują się wymienialne filtry blokujące dostęp wilgoci i innych zanieczyszczających cząsteczek. Zdalne pobieranie próbek bez podłączonej końcówki zasysającej może spowodować uszkodzenie pompki, czujników i innych wewnętrznych komponentów. Jeśli pompka jest aktywna i funkcjonuje prawidłowo, w polu odczytu pokaże się napis POMPKA. Niski przepływ lub wadliwe funkcjonowanie pompki uaktywni wizualny i dźwiękowy alarm i pokazanie się w polu odczytu odpowiedniej informacji. Czujnik ciśnienia zainstalowany w wykrywaczu, ma za zadanie kontrolować ciśnienie w końcówce zasysającej trzeba ją trzymać w pozycji pionowej. Jeśli podczas pobierania próbki końcówka umieszczona jest w pozycji poziomej lub pod małym kątem, może się zdarzyć, że nie wytworzy się odpowiedni spadek ciśnienia konieczny do wyłączenia pompki i woda, która przedostanie się do układu spowoduje uszkodzenie pompki, czujników lub innych komponentów MultiPro.

UWAGA: Umieszczenie końcówki zasysającej w płynie poziomo lub pod małym kątem, może spowodować przedostanie się do niej wody i w konsekwencji uszkodzenie czujników oraz innych komponentów MultiPro. Jeśli MultiPro określi, że wystąpiła duża zmiana w ciśnieniu, aktywowany zostanie alarm informujący użytkownika, że wystąpiła blokada pompki. Naprzemiennie będą się pokazywały zamieszczone poniżej ekrany. Należy usunąć blokadę, naciskając na przycisk trybu wyłączyć alarmy i powrócić do pobierania próbek. 3.3 Końcówka zasysająca MultiPro wyposażony jest w standardową końcówkę zasysającą. W obudowie końcówki znajdują się filtry wilgoci i cząsteczek mające za zadanie usunięcie zanieczyszczeń i niedopuszczenie ich do wnętrza wykrywacza. Cząsteczki usuwa celulozowy filtr hydrofobiczny z wbudowaną wkładką Teflon, który zatrzymuje zarówno wilgoć jak i skażone cząsteczki. Filtry końcówki zasysającej powinny być wymieniane, jeśli da się zauważyć wynikające z zanieczyszczenia zmiany kolorystyczne. W rozdziale 5.7.1 zamieszczony jest rysunek końcówki i wykaz zestawu wymienialnych filtrów.. 4. Kalibracja Dokładność pomiaru MultiPro musi być regularnie sprawdzana. Weryfikację wstępną przeprowadza się wykonując opisany w rozdziale 4.1 test funkcjonalności. * Kanadyjskie Stowarzyszenie Standaryzacyjne(CSA) wymaga, aby czujnik LEL był poddawany testowi funkcjonalności przed każdym użyciem, przy pomocy gazu kalibracyjnego zawierającego pomiędzy 25% a 50% LEL. Test funkcjonalności (bump) test opisany jest w rozdz. 4.1. Jeśli ekspozycja na czyste powietrze pokaże odczyt tlenu mniejszy niż 20.7% lub większy niż 21.1% lub, jeśli odczyty czujników toksycznego i wybuchowości będą inne niż 0, należy przeprowadzić kalibrację 18 zerową/świeżego powietrza, zgodnie z opisem zawartym w rozdz. 4.2. Jeśli ekspozycja na gaz kalibracyjny o znanym stężeniu ( tak jak opisano w rozdz. 4.1) wykaże, że odczyt czujnika LEL lub toksycznego nie mieści się w zakresie 90% i 120% wartości podanych na butli z gazem, oznacza to, że należy przeprowadzić kalibrację skali (tak, jak opisano to w rozdziale 4.3. ** CSA wymaga, aby wykrywacz był poddawany kalibracji, jeśli wartości pokazane podczas testu funkcjonalności nie mieszczą się w granicach 100% i 120% oczekiwanych wartości gazów. Oficjalne zalecenia Sperian Instrumentation odnoszące się do kalibracji omawia w Załacznik B. 4.1 Test funkcjonalności (Bump) Dokładność wskazań MultiPro można w każdej chwili sprawdzić wykonując test funkcjonalności. Aby wykonać test funkcjonalności należy: 1. Włączyć MultiPro i odczekać, co najmniej 3 minuty na ustabilizowanie się odczytów. Jeżeli któryś z czujników był wymieniany, przed użyciem, koniecznie trzeba pozostawić czas na stabilizację. Wymogi dotyczące okresu stabilizacji dla poszczególnych czujników omówione zostały w rozdziale 5.6. 2. Upewnij się, że wykrywacz znajduje się w czystej atmosferze. Rysunek 4.1 Test funkcjonalnośći/kalibracja skali 3. Sprawdź czy bieżące odczyty gazów odpowiadają koncentracji charakteryzujące czystą atmosferę. Czujnik tlenu powinien wskazywać 20.9% (+/-0.5%/obj.). Czujnik LEL powinien wskazywać 0% DGW a czujnik gazu toksycznego 0 cząsteczek-na-milin (PPM) w czystej atmosferze. Jeśli odczyt różni się od oczekiwanego poziomu należy

przejść do rozdz. 4.2 i wykonać kalibrację w czystej atmosferze, przejść do pkt.4. 4. Podłącz adapter do kalibracji i butlę z gazem kalibracyjnym, tak jak pokazano to na rys. 4.1. Doprowadź gaz do czujników. 5. Poczekaj na stabilizację odczytu.(zwykle wystarcza 45 sek. do 1min. 6. Zanotuj wyniki. W teście funkcjonalności odczyty czujników uznaje się za prawidłowe, jeśli zawierają się pomiędzy 90% i 120% oczekiwanych wyników, wg tego, co podano na butli z gazem kalibracyjnym. Jeśli wyniki uznane są za dokładne, wykrywacz może być używany bez dodatkowych regulacji. Jeśli odczyty czujnika toksycznego i czujnika LEL, nie mieszczą się w ramach 90% i 120% wyników oczekiwanych wg danych z butli z gazem kalibracyjnym, trzeba je uznać za nieprawidłowe i wykonać kalibrację skali zgodnie z rozdz. 4.3. * CSA wymaga, aby wykrywacz poddawany był kalibracji, jeśli wartości pokazane w trakcie testu funkcjonalności nie mieszczą się w granicach 100% i 120% spodziewanych wartości dla gazów toksycznych. Mieszanka wielogazowa Sperian Instrumentation zawiera około 18% tlenu. Podczas testu funkcjonalności odczyt dla czujnika tlenu powinien zawierać się w granicach +/-0.5% (Bezwzględna wartość) poziomu podanego na butli kalibracyjnej. 4.2 Kalibracja zerowa/świeżego powietrza Kalibracja zerowa/świeżego powietrza może być przeprowadzana tylko i wyłącznie atmosferze, o której wiadomo, że zawiera 20.9% tlenu, 0.0% DGW i 0 PPM gazu. Aby zainicjować kalibrację zerową/świeżego powietrza należy: 1. Aby rozpocząć sekwencję kalibracji zerowej/świeżego powietrza należy w ciągu dwóch sekund naciśnij trzy razy przycisk tryb. MultiPro na krótko wyświetli informację AUTO CAL i rozpocznie 5- sekundowe odliczanie. 2. Aby rozpocząć kalibrację skali/świeżego powietrza, przez zakończeniem odliczania należy nacisnąć przycisk trybu. Kalibracja 19 jest w toku, jeśli w polu odczytu, naprzemiennie pokazują się dwa, zamieszczone poniżej ekrany: 3 Kalibracja zerowa/świeżego powietrza jest zakończona, jeśli wykrywacz rozpocznie następne 5-sekundowe odliczanie wprowadzające do kalibracji skali. Jeśli kalibracja skali nie jest wymagana, należy odczekać do końca odliczania bez naciskania na przycisk. 4.2.1 Nieudana kalibracja świeżego powietrza Jeśli kalibracja nie uda się, uaktywni się alarm a na wyświetlaczu pokaże się powyższy ekran. Pokaże się na nim ten czujnik w odniesieniu, do którego kalibracja nie została zaliczona. Po 3 sekundach, MultiPro powróci do ekranu bieżących odczytów i wyłączą się alarmy. Kiedy wymagana jest kalibracja zerowa/świeżego powietrza, w polu odczytu pokaże się sygnał ostrzegawczy naprzemiennie z ikoną 0-CAL umieszczoną na ekranie bieżących odczytów gazowych, aż do czasu pomyślnego przeprowadzenia kalibracji. Ten czujnik, który nie zaliczył kalibracji zerowej/świeżego powietrza pokaże się w polu odczytu z ikoną 0-Cal. Jeśli kalibracja zerowa/świeżego powietrza nie udała się przed wyłączeniem urządzenia, po jego ponownym włączeniu pokaże się informacja o konieczności jej przeprowadzenia. Możliwe przyczyny i rozwiązania 1. Otaczająca atmosfera jest lub była skażona w chwili podjęcia próby kalibracji. 2. Zainstalowany został nowy czujnik. 3. Urządzenie zostało upuszczone lub silnie uderzone po ostatnim wyłączeniu. 4. Od momentu ostatniego użycia nastąpiła znacząca zmiana temperatury. Zalecane czynności: Wynieś wykrywacz w miejsce gdzie atmosfera jest czysta i poczekaj na ustabilizowanie się