Międzynarodowa Konferencja naukowo-szkoleniowa Innowacyjność w kształceniu, praktyce pielęgniarskiej i badaniach naukowych. 90-lecie powstania Uniwersyteckiej Szkoły Pielęgniarek i Opiekunek Zdrowia w Krakowie" Audytorium Maximum Uniwersytetu Jagiellońskiego Streszczenia prac Kraków, 11-12 września 2015 roku
Honorowy Patronat Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy Organizator Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum Współorganizatorzy Małopolska Okręgowa Izba Pielęgniarek i Położnych Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Urząd Miasta Krakowa 2
Komitety Komitet Honorowy Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Lena Kolarska-Bobińska Minister Pracy i Polityki Społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz Wojewoda Województwa Małopolskiego Jerzy Miller Marszałek Województwa Małopolskiego Marek Sowa Prezydent Miasta Krakowa Jacek Majchrowski Metropolita Krakowski Ks. Kardynał Stanisław Dziwisz Rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego Wojciech Nowak Prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego ds. Collegium Medicum Piotr Laidler Prezydent Międzynarodowej Rady Pielęgniarek (ICN) Judith Shamian Prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych Grażyna Rogala-Pawelczyk Konsultant Krajowy w dziedzinie Pielęgniarstwa Maria Kózka Dyrektor ds. Zdrowia Publicznego w Dyrekcji Generalnej Zdrowia i Ochrony Konsumentów (DG SANCO) Komisji Europejskiej Andrzej Ryś Komitet Organizacyjny Przewodnicząca: Joanna Bonior Zastępca Przewodniczącej: Iwona Bodys-Cupak Członkowie: Małgorzata Dziedzic, Mirosława Dzikowska, Anna Gawor, Jakub Lickiewicz, Stanisław Łukasik, Anna Majda, Iwona Malinowska-Lipień, Dorota Matuszyk, Marcin Mikos Anita Orzeł- Nowak, Iwona Oskędra, Joanna Pokorska, Maciej Rogala, Marta Szeliga, Maja Szymaczek, Elżbieta Walewska, Joanna Zalewska-Puchała, Aleksandra Ziółkowska Komitet Naukowy Przewodniczący: Tomasz Brzostek Zastępca Przewodniczącego: Agnieszka Gniadek Członkowie: Joanna Bonior, Bożena Czarkowska-Pączek, Antoni Czupryna, Danuta Dyk, Ryszard Gajdosz, Aleksandra Gaworska-Krzemińska, Elżbieta Grochans, Jolanta Jaworek, Elżbieta Krajewska- Kułak, Maria Kózka, Maciej Małecki, Marek Motyka, Michał Nowakowski, Andrzej Pilc, Lucyna Płaszewska-Żywko, Janusz Pokorski, Krystyna Rożek-Piechura, Małgorzata Schlegel- Zawadzka, Janusz Skalski, Maria Szewczyk, Barbara Ślusarska, BeataTobiasz-Adamczyk, Grażyna Wójcik, Irena Wrońska, Danuta Zarzycka Komitet Redakcyjny Iwona Bodys-Cupak, Joanna Bonior, Anna Gawor, Agnieszka Gniadek, Anna Majda, Iwona Malinowska-Lipień, Iwona Oskędra, Lucyna Płaszewska-Żywko 3
Spis treści Sesja Plenarna Stanisław Dziedzic Między młodopolską legendą a twardymi realiami kształcenia pielęgniarek. Anna Rydlówna.......16 Maria Kózka, Beata Cholewka Analiza stanu pielęgniarstwa polskiego...16 Grażyna Wójcik Udział pielęgniarek w kreowaniu polityki zdrowotnej...16 Stanisława Golinowska Wyzwania dla polityki zdrowotnej wynikające z przemian wykonywania zawodu pielęgniarskiego i przemian na współczesnym rynku pracy. Perspektywa globalna, europejska i krajowa....16 Sesja: Kształcenie pielęgniarek zmiany i perspektywy cz. 1 Danuta Zarzycka Aktualne tendencje w kształceniu zawodowym pielęgniarek a potrzeby zdrowotne....18 Hanna Grabowska Mapowanie pojęć ICNP w procesie pielęgnowania pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca...19 Mariusz Panczyk, Magdalena Woynarowska Sołdan, Jarosława Belowska, Aleksander Zarzeka, Joanna Gotlib Analiza porównawcza przebiegu i efektywności kształcenia e-lerningowego studentów pielęgniarstwa w zakresie Rzetelność w badaniach naukowych....20 Zygmunt Pucko Idea troski wezwaniem do innowacji w pielęgniarstwie......22 Mariusz Panczyk, Henryk Rebandel, Jarosława Belowska, Aleksander Zarzeka, Joanna Gotlib Kryteria selekcji kandydatów na studiach II stopnia na kierunku pielęgniarstwo pięcioletnia analiza retrospektywna.....23 Joanna Gotlib, Elżbieta Grochans, Anna Jurczak, Marzanna Stanisławska, Mariusz Panczyk Analiza wyników egzaminów z Podstaw pielęgniarstwa jako wstęp do standaryzacji egzaminu testowego badania wieloośrodkowe. Doniesienie wstępne.....24 Aneta Kościołek, Irena Wrońska, Wiesław Fidecki, Mariusz Wysokiński, Dorota Kulina Satysfakcja absolwentów kierunku pielęgniarstwo z wybranych aspektów kształcenia....25 Sesja: Badania naukowe w pielęgniarstwie cz. 1 Danuta Dyk Polska adaptacja narzędzi do badań w pielęgniarstwie..27 Mirosława Dzikowska, Maria Kózka, Maria Merklinger-Soma, Krzysztof Gajda Ryzyko odleżyn i ich występowanie w grupie chorych przyjmowanych do leczenia szpitalnego na oddziały zachowawcze.... 28 4
Dorota Pilch, Mirela Sienkiewicz, Elżbieta Grochans, Marzanna Stanisławska, Daria Matyka- Schneider Analiza porównawcza satysfakcji z pracy i życia pielęgniarek pracujących w systemie tradycyjnym i Primary Nursing......29 Ewa Kawalec Kajstura, Iwona Malinowska Lipień, Tomasz Brzostek, Agata Reczek Częstość występowania komponentów zespołu metabolicznego wśród osiemnastoletniej młodzieży ocena zmian w zakresie rocznej obserwacji....30 Aurelia Sega, Ilona Nowak, Paweł Iwaszczuk, Anna Andrychiewicz, Aleksandra Władymiruk Ocena występowania bólu, sedacji oraz delirium wśród pacjentów w Oddziale Intensywnej Terapii... 31 Ilona Nowak, Joanna Rudek, Aurelia Sega, Aleksandra Władymiruk Pacjenci z chorobliwą otyłością w oddziale intensywnej terapii......32 Martyna Pakulska, Bożena Gorzkowicz Zachowania zdrowotne u chorych z miażdżycą tętnic obwodowych na przykładzie pacjentów oddziału chirurgicznego...34 Renata Stępień, Kazimiera Zdziebło, Grażyna Wiraszka, Beata Posłuszna Czynniki ryzyka zdrowotnego występujące u pacjentów korzystających z Programu Badań Przesiewowych (PBP) dla wczesnego wykrywania raka jelita grubego...35 Sesja Komunikacja terapeutyczna z pacjentem Helena Wrona Polańska Lecząca moc kontaktu: pielęgniarka pacjent. Perspektywa psychologiczna........37 Bohdan Wasilewski Grupa Balinta jako metoda szkolenia pielęgniarek i lekarzy w zakresie umiejętności komunikowania się z pacjentem.......38 Ludmiła Marcinowicz Komunikowanie się w podstawowej opiece zdrowotnej z perspektywy pacjentów...39 Grażyna Cepuch, Lucyna Tomaszek, Katarzyna Wojtas Przygotowanie pielęgniarek do udzielania wsparcia pacjentom z chorobą nowotworową doniesienie wstępne.....40 Helena Motyka, Katarzyna Motyka Empatia i asertywność pielęgniarek w opiece nad pacjentami chorymi psychicznie i w opiece nad pacjentami chorymi somatycznie.....41 Joanna Surmacka, Marek Motyka Problem komunikacji klinicznej z pacjentem hospitalizowanym......42 Marek Motyka, Elżbieta Szufnarowska, Anna Sądel, Julian Dutka Wsparcie psychiczne udzielane pacjentom przygotowywanym do endoprotezoplastyki stawu kolanowego a przebieg okresu pooperacyjnego....43 Sesja Bezpieczeństwo pacjenta w ujęciu holistycznym cz. 1 Maciej Małecki Edukacja jako kluczowy element w interdyscyplinarnej opiece diabetologicznej - miejsce pielęgniarki w zespole terapeutycznym... 46 5
Cinzia Sestini, Gabriele Savignani, Sebastiano Bagnara, Riccardo Tartaglia, Tommasso Bellandi Czynnik ludzki a bezpieczeństwo pacjenta, czas pomyśleć o podręczniku komunikowania się...47 Tomasz Jurek Bezpieczeństwo prawne w pracy pielęgniarki i położnej........49 Anna Andrychiewicz, Krzysztof Sładek Analiza bezpieczeństwa stosowania analgosedacji podczas badania bronchofiberoskopowego... 50 Rafał Szpakowski, Grażyna Dykowska, Adam Fronczak, Patrycja W. Zając Bezpieczeństwo pacjenta- ramy teoretyczne........51 Sesja: Badania naukowe w pielęgniarstwie cz. 2 Elżbieta Grochans Interdyscyplinarność badań w pielęgniarstwie........53 Izabela Chmiel, Maciej Górkiewicz, Tomasz Brzostek Gromadzenie subiektywnych samoocen nastroju pacjentów w zakładach opieki długoterminowej drogą wywiadu twarzą w twarz z zastosowaniem standardowej skali psychometrycznej......54 Renata Stępień, Anna Dajer Zachowania zdrowotne młodzieży w okresie późnej adolescencji.......55 Maria Kózka, Maria Cisek, Teresa Gabryś, Dorota Ksykiewicz, Lucyna Przewoźniak, Piotr Brzyski, Maria Ogarek, Krzysztof Gajda, Tomasz Brzostek Jakość opieki a metody planowania obsad pielęgniarskich w szpitalach polskich biorących udział w projekcie RN4CAST....56 Anna Andruszkiewicz, Aldona Kubica, Marta Nowik, Piotr Michalski, Halina Idczak Ocena gotowości do wypisu pacjentów z chorobami przewlekłymi.......58 Aneta Trzcińska, Czesław Marcisz, Anna Kliś, Grażyna Franek, Mariola Bartusek Praca zmianowa u pielęgniarek a zaburzenia hormonalne powodujące nadwagę i otyłość....59 Jarosława Belowska, Mariusz Panczyk, Aleksander Zarzeka, Halina Zmuda-Trzebiatowska, Barbara Kot-Doniec, Joanna Gotlib EVIDENCE-BASED PRACTICE PROFILE QUESTIONNAIRE adaptacja kwestionariusza do badania wiedzy, postaw i umiejętności w zakresie EBP w grupie polskich pielęgniarek......60 Sesja: Problematyka agresji w systemie opieki zdrowotnej Thomas Nag TERMA trening dla personelu w zakresie radzenia sobie z agresją i przemocą......63 Jakub Lickiewicz Agresja i przemoc w opiece medycznej przegląd literatury. 64 Marzanna Stanisławska, Sławomira Siudowska, Anna Jurczak, Elżbieta Grochans Mobbing i wypalenie zawodowe w wybranych środowiskach pracy......65 Marek Motyka, Małgorzata Kamińska, Małgorzata Kochman Stres przed zabiegiem operacyjnym a przebieg okresu pooperacyjnego u pacjentów po wszczepieniu endoprotezy stawu biodrowego....66 6
Anna Jurczak, Anna Włoś, Dorota Branecka Woźniak, Elżbieta Grochans Problem agresji wśród pracowników ochrony zdrowia......67 Alicja Kamińska, Joanna Łatka, Justyna Ćmiel, Iwona Bodys Cupak Przyczyny, częstotliwość i skutki stresu w pracy pielęgniarki......68 Kazimiera Zdziebło, Bożena Zboina, Aneta Lesiak Sytuacje stresogenne w środowisku pracy pielęgniarek........69 Sesja: Kształcenie pielęgniarek zmiany i perspektywy cz. 2 Barbara Ślusarska Implementacje praktyczne klasyfikacji diagnoz i interwencji pielęgniarskich dla pielęgniarstwa polskiego.. 71 Renata Rabiasz, Hanna Kachaniuk Skala Pielęgniarskich Kompetencji Społecznych wstępne wyniki walidacji......73 Joanna Gotlib, Aleksander Zarzeka, Mariusz Panczyk, Piotr Gębski, Lucyna Iwanow, Marcin Malczyk, Jarosława Belowska Analiza jakości pytań z końcowego testu zaliczeniowego z przedmiotu Prawo w medycynie dla studentów pielęgniarstwa na platformie egzaminów elektronicznego ASK Systems......74 Iga Wąsowska, Maria Kózka Opinie pielęgniarek na temat wykorzystywania dowodów naukowych w praktyce zawodowej....76 Jarosława Belowska, Mariusz Panczyk, Aleksander Zarzeka, Halina Zmuda-Trzebiatowska, Barbara Kot-Doniec, Joanna Gotlib Evidence Based Practice Analiza wiedzy i postaw pielęgniarek w zależności od wykształcenia...78 Ewa Kądalska, Halina Zmuda Trzebiatowska Analiza przydatności szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie pielęgniarstwa opieki paliatywnej oraz wykorzystania kwalifikacji specjalistów w celu zapewnienia jakości opieki paliatywno-hospicyjnej...80 Zofia Sienkiewicz, Grażyna Wójcik, Irena Wrońska, Jacek Imiela Wpływ podnoszenia kwalifikacji zawodowych na pozycję zawodową w pielęgniarstwie......81 Sesja:Badania naukowe w pielęgniarstwie cz. 3 Grażyna Rogala Pawelczyk Badania naukowe warunkiem rozwoju pielęgniarstwa.....83 Dorota Matuszyk, Małgorzata Schlegel-Zawadzka, Paweł Jagielski, Małgorzata Dziedzic Jakość życia kobiet w przebiegu ciąży połogu i laktacji w zależności od stanu odżywienia przed ciążą...84 Anna Mierzwa, Marek Klimek Wybrane metody preindukcji i indukcji porodu stosowane w krakowskich szpitalach......85 Kazimiera Płoch, Agnieszka Pszeniczna, Beata Fryc-Przybyłowska, Anna Mierzwa, Małgorzata Dziedzic Wiedza i opinie studentek o antykoncepcji hormonalnej......86 Mariola Banaszkiewicz, Anna Ciecieląg, Anna Andruszkiewicz, Katarzyna Betke, Alicja Marzec Zachowania zdrowotne i ich wybrane predyktory a jakość życia kobiet w okresie okołomenopauzalnym na przykładzie kobiet uzależnionych od alkoholu.....87 7
Anna Mazurkiewicz, Barbara Prażmowska Stany zapalne żeńskich narządów płciowych i ich wpływ na jakość życia kobiet w wieku prokreacyjnym.......88 Dorota Matuszyk, Małgorzata Schlegel -Zawadzka, Paweł Jagielski, Małgorzata Dziedzic Zależność pomiędzy matczynym wskaźnikiem masy ciała a parametrami antropometrycznymi......89 Kazimiera Płoch, Małgorzata Dziedzic, Dorota Matuszyk, Ewelina Frączek Czynniki sprzyjające skuteczności leczenia zagrażającego poronienia wśród hospitalizowanych kobiet.....90 Sesja: Problemy etyczne i prawne we współczesnym pielęgniarstwie Irena Wrońska Etyka we współczesnym pielęgniarstwie......92 Marek Wojczyk Postęp w medycynie- pielęgniarki wobec dylematów etycznych XXI wieku......93 Ilona Rozalska Walszek, Aleksandra Wróbel, Anna Aftyka Poziom wiedzy pielęgniarek na temat regulacji prawnych dotyczących wykonywania zawodu: doniesienia wstępne.........94 Danuta Kunecka Negatywne zachowania w miejscu pracy pielęgniarek zatrudnionych w szpitalach klinicznych...95 Marta Szabat Wartości moralne zawarte w kodeksie etyki zawodowej pielęgniarek i położnych RP w świetle medycznych modeli komunikacyjnych......96 Jan Hartman Emancypacja zawodowa pielęgniarek u progu XXI wieku........97 Małgorzata Marcysiak, Miłosz Marcysiak, Grażyna Skotnicka Klonowicz Postawy życiowe zwolenników i przeciwników eutanazji......98 Sesja: Bezpieczeństwo pacjenta w ujęciu holistycznym cz. 2 Paweł Krawczyk Postępowanie w sytuacjach kryzysowych w anestezjologii i intensywnej terapii. Zastosowania nowoczesnych pomocy poznawczych listy kontrolne...100 Janusz Pokorski Bezpieczeństwo pacjenta, zdarzenia niepożądane i błędy medyczne......101 Marta Rorat Kultura bezpieczeństwa i kultura represji w ustawie z dnia 5 grudnia 2008 r o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.......102 Aleksandra Gaworska- Krzemińska, Agata Flis, Agnieszka Zimmermann, Hanna Grabowska Bezpieczne zarządzanie produktami leczniczymi w praktyce pielęgniarskiej......103 Sesja: Badania naukowe w pielęgniarstwie cz. 4- opieka geriatryczna Izabela Wróblewska, Jerzy Błaszczuk Hospitalizacja jako czynnik stresogenny pacjentów powyżej 60 roku życia......105 8
Marlena Padykuła, Maria Kózka Zaburzenia funkcji poznawczych u pacjentów w wieku geriatrycznym leczonych zachowawczo.....106 Iwona Oskędra, Beata Zych, Agnieszka Skorupska Król, Barbara Puzio Satysfakcja pacjentów w starszym wieku z opieki środowiskowej świadczonej w ramach Podstawowej Opieki Zdrowotnej......108 Grażyna Puto, Bożena Targosz, Iwona Repka, Lucyna Ścisło, Zofia Musiał Rozpoznawanie uzależnień i współuzależnień od alkoholu i tytoniu wśród osób starszych......109 Ilona Kuźmicz, Tomasz Brzostek, Maciej Górkiewicz Stan funkcjonalny a sprawność ruchowa osób objętych stacjonarną opieką długoterminową......110 Barbara Kubik, Aldona Tabiś, Urszula Romanowska, Kazimiera Moździerz Ocena wybranych aspektów jakości życia u pacjentów w przedziale wiekowym 55-75 lat, przed i po zabiegu usunięcia zaćmy.......111 Marlena Padykuła, Iwona Repka, Grażyna Puto Satysfakcja z życia opiekunów osób starszych......113 Sesja: Nauki podstawowe i nowe technologie Barbara Tudek Naprawa uszkodzeń DNA w patologii raka jelita grubego......115 Peter C. Konturek Transfer mikroflory bakteryjnej w schorzeniach przewodu pokarmowego......116 Jolanta Jaworek, Joanna Szklarczyk, Michalina Kot, Joanna Bonior, Marta Góralska, Urszula Czech Ochronny wpływ melatoniny oraz jej metabolitu AFMK w przebiegu ostrego zapalenia trzustki...117 Joanna Bonior, Piotr Cenarowicz, Artur Dembiński, Michalina Kot, Romana Tomaszewska, Anna Leja-Szpak, Katarzyna Nawrot Porąbka, Piotr Pierzchalski, Zygmunt Warzecha, Jolanta Jaworek Zastosowanie greliny do OUN tłumi ostre zapalenie trzustki via nerwy czuciowe......119 Lucyna Ścisło, Elżbieta Walewska, Stanisław Kłęk, Antoni Szczepanik, Antoni Czupryna, Jan Kulig Wpływ immunomodulującego żywienia dojelitowego na wskaźniki układu odpornościowego u pacjentów po zabiegu operacyjnym z powodu raka żołądka......121 Piotr Pierzchalski, Paweł Link-Lenczowski, Marta Jastrzębska, Anna Leja-Szpak, Katarzyna Nawrot-Porąbka K, Joanna Szklarczyk, Joanna Bonior, Jolanta Jaworek Kompleksy AKT-1 hamują indukowaną promieniowaniem gamma i agonistami PPAR-gamma apoptozę w komórkach raka jelita grubego...123 Tomasz Ozimek, Natalia Galuszka, Katarzyna Milian-Ciesielska, Tomasz Banaś, Miłosz Pietrus, Krzysztof Okon, Marcin Mikos, Grzegorz Juszczyk, Kazimierz Pitynski U kobiet po menopauzie ekspresja Gamma-glutamyl transferazy (GGT) w raku endometrioidalnym endometrium (ECC) maleje w rakach nisko zróżnicowanych i zaawansowanych klinicznie......124 9
Sesja: Varia Anna Bednarek, Lucia Dimunova, Jana Rakova, Alina Zabiega Powikłania dostępów naczyniowych u pacjentów dializowanych potrzeba edukacji pielęgniarskiej...127 Anna Kliś, Aneta Trzcińska Opina pielęgniarek i położnych na temat transplantacji narządów.... 128 Anna Bednarek Decyzje wakcynologiczne rodziców a profesjonalna edukacja o szczepieniach.....129 Maciej Załuski Korzystne i niekorzystne efekty procesów myślenia obecne w grupie pacjentów chorych somatycznie...130 Małgorzata Paplaczyk, Anna Gawor, Gabriela Ciura Ocena jakości życia pacjentów z bólem przewlekłym w przebiegu choroby niedokrwiennej kończyn dolnych....131 Lucyna Płaszewska Żywko, Sabina Krupa Satysfakcja zawodowa pielęgniarek oddziałów kardiochirurgicznych w Polsce i w Wielkiej Brytanii...132 Anna Szetela, Ewa Kocot Pakiety szkoleniowe dla profesjonalistów zdrowotnych poprawa dostępności i jakości świadczeń dla migrantów i mniejszości etnicznych, w tym Romów raport z projektu MEM-TP......133 Kazimiera Zdziebło, Grażyna Nowak Starz, Renata Stępień Satysfakcja zawodowa pielęgniarek......135 Sesja: Sesja studencka Beata Polak, Marzena Wojtas, Dominika Zoldi Porównanie zachowań zdrowotnych i występowanie czynników ryzyka zaburzeń odżywiania wśród młodzieży i dorosłych anoreksja i bulimia......137 Katarzyna Mucha, Iwona Oskędra, Joanna Moszkowicz, Anna Piskorz, Anna Nowacka Jakość życia ludzi chorujących na łuszczycę w wieku 20-40 lat......138 Natalia Ślusarczyk, Elżbieta Węgiel, Patrycja Starzyk Ocena wybranych zachowań zdrowotnych studentów....139 Aldona Wróbel, Anna Majda Religijność i akceptacja choroby wśród pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów......140 Katarzyna Olek, Ewelina Milewska Ocena wiedzy kobiet na temat nietrzymania moczu....141 Anna Delimat, Renata Tokarska Wpływ mediów na sposób ukończenia ciąży i długość okresu karmienia piersią przez matki....142 Anna Nawalana, Magdalena Baran Sposoby radzenia sobie ze stresem młodzieży gimnazjalnej zamieszkałej w mieście i na wsi......143 10
Magdalena Baran, Anna Nawalana Uogólnione poczucie własnej skuteczności młodzieży gimnazjalnej zamieszkałej w mieście i na wsi...144 Sesja: Sesja plakatowa Kształcenie pielęgniarek zmiany i perspektywy Joanna Gotlib, Mariusz Panczyk, Piotr Gębski, Gabriela Olędzka, Jarosława Belowska, Aleksander Zarzeka, Marcin Malczyk Analiza jakości egzaminacyjnych pytań testowych z przedmiotu Mikrobiologia dla studentów pielęgniarstwa jako metoda przygotowania bazy pytań do egzaminu wspomaganego komputerowo.......147 Łasak, Joanna Miarka, Wojciech Klapa: Pielęgniarstwo polskie w dwudziestoleciu międzywojennym w świetle publikacji i archiwaliów....149 Badania naukowe w pielęgniarstwie Mariola Seń, Grażyna Dębska, Dorota Lizak Wielochorobowość a jakość życia osób po 65 roku życia pozostających pod opieką Podstawowej Opieki Zdrowotnej...151 Lucyna Tomaszek, Grażyna Cepuch, Beata Fugiel Problem zaburzenia snu u pielęgniarek kształcących się na studiach niestacjonarnych....152 Iwona Malinowska Lipień, Danuta Kołodziej, Ewa Kawalec- Kajstura, Teresa Gabryś, Agata Reczek, Angelika Syska Czynniki wpływające na honorowe oddawanie krwi przez krwiodawców na Podkarpaciu......153 Aneta Suder, Anna Dziad, Patrycja Ostrogórska, Katarzyna Lorenc, Iwona Opach, Agnieszka Kulig, Julia Nawrot, Agnieszka Gniadek Nieinwazyjna wentylacja u noworodków tryby oddechowe dostępne w aparacie Infant Flow SiPAP......155 Agata Reczek, Anna Czech, Ewa Kawalec-Kajstura, Iwona Malinowska-Lipień Wybrane problemy pielęgnacyjne chorej z ostrym zespołem wieńcowym studium przypadku....156 Patrycja Ostrogórska Katarzyna Lorenc, Agnieszka Gniadek Problemy dermatologiczne w okresie noworodkowym......157 Patrycja Ostrogórska, Katarzyna Lorenc, Agnieszka Gniadek Możliwość przeniesienia wirusa HIV z zakażonej matki na dziecko w okresie okołoporodowym postępowanie diagnostyczno terapeutyczne i pielęgniarskie.......158 Iwona Oskędra, Ewa Broszkiewicz, Beata Zych Stosowanie suplementów diety przez osoby w wieku starszym......159 Katarzyna Wojnar Gruszka Kontrowersje w ewakuacji treści z dróg oddechowych u chorych wentylowanych mechanicznie w kontekście prewencji VAP....160 Beata Ogórek Tęcza, Elżbieta Kaczmarska Nawyki żywieniowe i ocena stanu wiedzy a jakość życia pacjentów rehabilitowanych w środowiskowych domach samopomocy.....161 11
Joanna Zalewska Puchała, Agata Sowa, Anna Majda, Iwona Bodys Cupak Poczucie zadowolenia z życia studentów pielęgniarstwa......162 Barbara Gugała, Beata Penar-Zadarko Pielęgniarka jako edukator w chorobie niedokrwiennej serca......163 Violetta Cebulska, Violetta Koźlak, Anetta Polok, Violetta Jachimowicz, Robert Koźlak Pozycja zawodowa i społeczna pielęgniarek funkcjonariuszy Służby Więziennej a czynniki ją warunkujące.......164 Gabriela Ciura, Wojciech Klapa, Małgorzata Paplaczyk Potrzeby edukacyjne pacjentów otyłych z nadciśnieniem tętniczym leczonych zachowawczo...166 Grażyna Cepuch, Marianna Zięba, Beata E Zych Postawy rodziców dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym......168 Anna Nowacka, Ewa Neuman, Anna Piskorz, Joanna Moszkowicz, Katarzyna Mucha, Maciej Polak, Renata Wolfshaut-Wolak Syndrom wypalenia zawodowego u pielęgniarek studiujących na poziomie magisterskim a radzenie sobie ze stresem...169 Lucyna Tomaszek, Grażyna Dębska, Ewa Kurleto-Kalitowska Certyfikat Szpital bez bólu a praktyka pielęgniarska w postępowaniu przeciwbólowym......171 Lucyna Ścisło, R Domanus, Elżbieta Walewska, Grażyna Puto, Antoni Szczepanik, Szymon Pietruszka, Karolina Bruszkiewicz Analiza porównawcza powikłań u pacjentów z tętniakiem aorty brzusznej leczonych metodą tradycyjną oraz implantacji stent-graftu....172 Małgorzata Kołpa, Barbara Wywrot- Kozłowska, Beata Jurkiewicz, Aneta Grochowska Czynniki determinujące akceptację i przystosowanie do choroby nowotworowej......173 Agnieszka Skrzypek, Konrad Jabłoński, Marta Szeliga, Anna Mazur, Michał Nowakowski Ocena wpływu zmęczenia związanego z pracą w godzinach nocnych na ruchy gałek ocznych zwanych sakadami u pielęgniarek......174 Agnieszka Muszyńska, Małgorzata Kołpa Analiza zachowań zdrowotnych wśród chorych leczących się na stabilną chorobę niedokrwienną serca oraz porównanie ich do osób zdrowych...176 Alicja Marzec, Anna Andruszkiewicz, M Basińska, M Banaszkiewicz Poczucie własnej skuteczności ważnym predyktorem zachowań zdrowotnych osób palących...177 Agnieszka Gniadek, Iwona Bodys Cupak, Agnieszka Poskróbek Zachowania ryzykowne oraz prozdrowotne wśród pacjentów poddawanych hemodializie......178 Anna Nowacka, Karolina Kocot, Anna Piskorz Ocena sposobu żywienia i zachowań dietetycznych pacjentów z chorobą niedokrwienną serca......179 Alicja Ziółkowska, Iwona Repka, Grażyna Puto Opinie studentów medycyny i pielęgniarstwa na temat opieki paliatywnej w pediatrii......180 Anna Kloc, Lidia Łaś Porównanie wiedzy i opinii studentów pielęgniarstwa oraz kierunków niezwiązanych z naukami medycznymi na temat stosowania uporczywej terapii.....181 Marzena Wojtas, Beata Polak, Dominika Zoldi Poziom wiedzy studentek na temat raka piersi......182 12
Dominika Zoldi, Beata Polak, Marzena Wojtas Wiedza studentów administracji publicznej na temat WZW typu C......183 Problemy etyczne i prawne we współczesnym pielęgniarstwie Patrycja Elżbieciak, Iwona Repka, Patrycja Zurzycka Poglądy zespołu ratownictwa medycznego na temat eutanazji......185 Aneta Grochowska, Halina Sopel, Barbara Kubik, Kazimiera Moździerz, Urszula Romanowska Wiedza i postawy studentów wobec osób w stanie terminalnym......186 Małgorzata Marcysiak, Maria Strzelecka, Bożena Ostrowska, Małgorzata Zagroba, Ewa Wiśniewska Kodeks etyki zawodowej teoria a praktyka......187 Aleksander Zarzeka, Mariusz Panczyk, Jarosława Belowska, Halina Zmuda Trzebiatowska, Barbara Kot-Doniec, Lucyna Iwanow, Joanna Gotlib Recepty pielęgniarskie wiedza i postawy pielęgniarek i położnych wobec rozszerzenia kompetencji zawodowych.....188 Mirosława Felsmann, Anna Andruszkiewicz Znaczenie troski w opiece nad osobami starszymi w opinii pielęgniarek na tle innych członków zespołu terapeutycznego......189 Ilona Kuźmicz, Iwona Malinowska Lipień, Tomasz Brzostek Korzyści i trudności związane z nadaniem pielęgniarkom nowych uprawnień......190 Nauki podstawowe i nowe technologie Urszula Wójtowicz Efektywność telemedycyny w zdalnym monitorowaniu pacjenta z astmą......192 Katarzyna Nawrot Porąbka, Anna Leja Szpak, Joanna Bonior, Joanna Szklarczyk, Urszula Czech Michalina Kot, Piotr Pierzchalski, Jolanta Jaworek Wpływ L- kinureniny na wydzielanie amylazy trzustkowej u szczurów......193 Anna Leja Szpak, Piotr Pierzchalski, Marta Góralska, Katarzyna Nawrot-Porąbka, Joanna Bonior, Martyna Jastrzębska, Jolanta Jaworek Melatonina i jej metabolit AFMK zwiększa wrażliwość komórek nowotworowych trzustki (PANC-1) na gemcitabinę......194 Paweł Link Lenczowski, Monika Bubka, D. Butter Terry, Anna Lityńska Analiza ekspresji glikosfingolipidów (GSLs) w pierwotnych i metastatycznych komórkach czerniaka ludzkiego.......195 Komunikacja terapeutyczna z pacjentem Maciej Załuski Regulacja emocji jako jeden z aspektów komunikacji terapeutycznej......198 Małgorzata Poznańska Poprawienie kompetencji komunikacyjnych czynnikiem zwiększającym efektywność pracy pielęgniarki i położnej......199 13
Jacek Mesterhazy Wykorzystanie aspektów dialogowych w kształtowaniu umiejętności komunikacyjnych u studentów pielęgniarstwa...200 Varia Anna Mikołajczyk, Patrycja Ostrogórska, Agnieszka Gniadek Jeden pacjent, dwa cewniki opis przypadku......202 Małgorzata Kołpa, Aneta Grochowska, Agnieszka Jankowicz-Szymańska Porównanie jakości życia i natężenia bólu u pacjentów leczonych z powodu dyskopatii odcinka lędźwiowego kręgosłupa.....203 Elżbieta Cipora, Bożena Ogrodnik, Ewa Smoleń Wybrane aspekty jakości życia kobiet po mastektomii doniesienie wstępne......204 Elżbieta Walewska, Lucyna Ścisło, Antoni Szczepanik, Anna Nowak, Małgorzata Gądek, Katarzyna Machnik Palenie tytoniu wśród pacjentów z chorobami układu sercowo- naczyniowego......205 Agnieszka Strzelecka Subiektywna ocena pacjentów dotycząca postaw personelu medycznego podstawowej opieki zdrowotnej w świetle satysfakcji z usług medycznych...206 Marta Szeliga, Agnieszka Skrzypek Akceptacja choroby u pacjentów obejmowanych stacjonarną formą opieki paliatywnej......208 Anna Mikołajczyk, Patrycja Ostrogórska, Agnieszka Gniadek Problemy psychospołeczne pacjentów dializowanych......209 Anna Mikołajczyk, Patrycja Ostrogórska, Agnieszka Gniadek Przewlekła choroba nerek opieka pielęgniarska w procesie diagnostyczno- terapeutycznym......210 Aneta Suder, Julia Nawrot, Anna Dziad, Patrycja Ostrogórska, Katarzyna Lorenc, Agnieszka Gniadek Zaburzenia mogące wystąpić u noworodków matek z cukrzycą......211 Anna Okońska, Jolanta Jaworek, Kazimiera Płoch, Renata Tokarska, Elżbieta Sibiga Znieczulenie do cięcia cesarskiego w opinii położnic......213 Anna Majda, Joanna Zalewska Puchała, Iwona Bodys Cupak, Alicja Kamińska, Marcin Suder Rozpowszechnienie czynników ryzyka sercowo- naczyniowego wśród wyznawców Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego zamieszkujących teren Polski Południowej......214 Beata Penar Zadarko, Barbara Gugała Wizerunek współczesnej pielęgniarki w oddziale szpitalnym w opinii pacjentów i ich rodzin...215 Lucyna Płaszewska Żywko, Dorota Pawlas Wpływ reklamy telewizyjnej na zachowania zdrowotne dzieci i młodzieży......216 Marta Majorczyk, Magdalena Baran, Jolanta Jaworek Wpływ leczenia inhibiotami TNF-α na zapalenie błony naczyniowej oka u pacjentów z zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa (ZZSK)- opinia pacjentów......217 Kazimiera Płoch, Katarzyna Grela, Zbigniewa Kolarczyk, Elżbieta Sibiga Opieka pielęgniarska Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego w Krakowie na przełomie XIX i XX wieku.........218 14
Maria Merklinger-Soma, Roman Pfitzner, Mirosława Dzikowska Pojęcie zdrowia w opinii pacjentów po wszczepieniu sztucznych zastawek serca leczonych antagonistami witaminy K....220 Alicja Kamińska, Barbara Pławecka, Iwona Bodys Cupak, Joanna Łatka, Zofia Musiał Wpływ stresu na aktywność zawodową pielęgniarek pracujących w krakowskich szpitalach....221 Anita Orzeł-Nowak, Natalia Bińkiewicz-Śmiałek, Lucyna Ścisło, Elżbieta Walewska Postawy rodziców przedszkolaków wobec szczepień ochronnych... 222 Bożena Freund, Jakub Kołodziejczyk Konceptualizacja wartości profesjonalizmu zawodowego pielęgniarek/pielęgniarzy...224 Partnerzy Konferencji Platynowy Sponsor Konferencji... 225 Partnerzy...226 Patronat Medialny...227 15
Sesja Plenarna Stanisław Dziedzic Wydział Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Urząd Miasta Krakowa Między młodopolską legendą a twardymi realiami kształcenia pielęgniarek. Anna Rydlówna Between Young Poland legend and hard realities of nursing education. Anna Rydlówna Maria Kózka 1, Beata Cholewka 2 1.Konsultant Krajowy ds. pielęgniarstwa, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum ²Departament Pielęgniarek i Położonych Ministerstwo Zdrowia Analiza stanu pielęgniarstwa polskiego Analysis of Polish nursing condition Grażyna Wójcik 1,2 1 Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie 2 Wydział Nauk o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny Udział pielęgniarek w kreowaniu polityki zdrowotnej Participation of nurses in creating health policy Stanisława Golinowska Instytut Zdrowia Publicznego, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum Wyzwania dla polityki zdrowotnej wynikające z przemian wykonywania zawodu pielęgniarskiego i przemian na współczesnym rynku pracy. Perspektywa globalna, europejska i krajowa Challenges for health policy resulted from the changes in nursing profession and changes in contemporary labour market. Global, European and national perspective 16
Kształcenie pielęgniarek zmiany i perspektywy, cz. 1 17
Danuta Zarzycka Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie Aktualne tendencje w kształceniu zawodowym pielęgniarek a potrzeby zdrowotne Słowa kluczowe: transformacje kształcenia pielęgniarek, potrzeby zdrowotne społeczeństwa, determinanty zmian w kształceniu Wstęp: Współczesne postrzeganie czasu staje się metaforą niezwykłych wyzwań i możliwości dostępnych dla pielęgniarstwa i dla instytucji akademickich odpowiedzialnych za przygotowanie kolejnych pokoleń pielęgniarek. Zmiany społeczne, które towarzyszą realizowaniu procesu kształcenia wpływają nie tylko na to czego uczymy przyszłe pielęgniarki, ale także jak przygotowujemy do zawodu. Metodyka badań: Tendencje zmian w kształceniu zawodowym pielęgniarek zostaną przedstawione w oparciu o tematyczny przegląd piśmiennictwa, który pozwoli na wskazanie kierunków transformacji w kształceniu pielęgniarek na świecie oraz w rodzimym pielęgniarstwie, jak też zestawienie tych przeobrażeń z potrzebami zdrowotnymi Polaków tymi aktualnymi i prognozowanymi. Wyniki: W przeglądzie wybranych artykułów z Nursing Education Perspectives zwraca uwagę szczegółowa i dość obszerna analiza użyteczności metody kształcenia pielęgniarek w warunkach symulacji wysokiej wierności oraz towarzyszących wnioskach, które wskazują na jej skuteczność w kształtowaniu umiejętności i wiedzy oraz postawy studentów pielęgniarstwa. Jednocześnie zaledwie z nielicznych badań wynika, że metoda ta prognozuje bezpieczniejszą opiekę świadczoną przez tych samych studentów w warunkach klinicznych. W zapewnieniu bezpieczeństwa kulturowego w procesie globalizacji, podkreśla się znaczenie mniejszości narodowych, a od pielęgniarstwa oczekiwane jest kształcenie transkulturowe. Globalne kierunki zmian kształcenia pielęgniarek powinny wychodzić naprzeciw aktualnym i potencjalnym potrzebom zdrowotnym mieszkańców Polski. Wnioski: Reasumując, kierunki zmian kształcenia w pielęgniarstwie opierają się o wskaźniki bazujące na procesach społeczno-demograficznych oraz psychospołecznych odnoszonych do pojedynczych osób i całych zbiorowości, natomiast w pielęgniarstwie rodzimym ten sam proces jest odnoszony najczęściej do wyznaczników biomedycznych. Current trends in vocational training of nurses and health needs of society Keywords: transformations of nursing training, society health needs, determinants of changes in training Introduction: Current time perception becomes a metaphor of remarkable challenges and possibilities available for nursing and for academic institutions responsible for preparing next generations of nurses. Social changes that accompany implementation of training process influence not only what we teach future nurses but also how we prepare them for their job. Methods: Trends in vocational training of nurses will be presented on the basis of thematic review of the literature which allows indication of transformation directions in training nurses around the world as well as in Polish nursing. It will also enable comparison of these changes with the health needs of Polish people both current and forecasted. Results: In review of selected articles from Nursing Education Perspectives, what draws attention is detailed and quite extensive analysis of usefulness of nurses training method in the conditions of high-fidelity simulation and accompanying conclusions that indicate its effectiveness in creating skills and knowledge of nursing students. At the same time, only a few studies show that this method forecasts safer care provided by the same students in clinic conditions. In providing cultural safety in the process of globalisation, the meaning of national minorities is emphasized and the transcultural training is expected from nursing. Global directions of changes in nursing training should meet the current and potential healthy needs of inhabitants of Poland. Conclusions: Summing up, directions of changes in nursing training are based on indicators built on socio-demographic and psychosocial processes related both to single persons and whole communities. However, in nursing in Poland, the same process is related usually to biomedical indicators. 18
Hanna Grabowska Pracownia Umiejętności Pielęgniarskich, Wydział Nauk o Zdrowiu, Gdański Uniwersytet Medyczny Mapowanie pojęć ICNP w procesie pielęgnowania pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca Słowa kluczowe: proces pielęgnowania; klasyfikacja; niewydolność serca Wstęp: Niewydolność serca (HF, heart failure) oznacza zespół zaburzeń wynikających z nieprawidłowości w zakresie budowy i czynności serca. W Polsce z rozpoznaną HF żyje około miliona osób, a szacuje się, że w ciągu 2 najbliższych dekad liczba ta wzrośnie o 25%. Niewydolność serca stanowi przyczynę wysokiej śmiertelności i hospitalizacji wśród osób po 65. roku życia oraz związanych z nią kosztów leczenia i niezdolności do pracy. Pacjent, poza rozwiązywaniem problemów dotyczących statusu fizjologicznego, wymaga kompleksowej opieki uwzględniającej również pozostałe sfery funkcjonowania chorego, w tym edukacji zdrowotnej. Cel pracy: Celem było ukazanie możliwości zastąpienia tradycyjnych diagnoz i działań pielęgniarskich frazami ICNP w procesie pielęgnowania chorego z niewydolnością serca. Materiał i metoda: W pracy zastosowano metodę analizy i krytyki wybranych pozycji piśmiennictwa polskiego (z lat 2005 2015) uwzględniającego aspekty opieki pielęgniarskiej nad pacjentami z niewydolnością serca. Następnie przeprowadzono proces mapowania najczęściej występujących u chorych problemów pielęgnacyjnych oraz działań pielęgniarskich frazami opisującymi diagnozy, wynik i interwencje ICNP. Wyniki: Terminy zawarte w katalogu ICNP umożliwiają pełne zastąpienie tradycyjnych sformułowań opisujących diagnozy, wyniki oraz zakres podejmowanych przez pielęgniarkę interwencji wobec chorych z niewydolnością serca. Wnioski: Przegląd wybranych publikacji ukazał złożoność i różnorodność języka stosowanego przez Autorów do opisywania problemów pielęgnacyjnych występujących u chorych z HF. Sytuacja taka wydaje się mało komfortowa w perspektywie wdrażania i upowszechniania elektronicznej dokumentacji pielęgniarskiej w Polsce. Propozycję rozwiązania problemu stanowi ICNP, narzędzie proste, uniwersalne, jednoznaczne i co najistotniejsze wystandaryzowane. Cross-mapping the ICNP terms in the nursing of patients with chronic heart failure Keywords: nursing process, classification, heart failure Introduction: Heart failure (HF) is a syndrome resulting from abnormalities in the structure and function of the heart. In Poland, there are about 1 million people with diagnosed HF, and it is estimated that in the next 2 decades this number will increase by 25%. Heart failure is the cause of high mortality and hospitalization among people over 65 years old, as well as the disease-related medical costs and the inability to work. The patient, in addition to solving physiological problems, requires complex care that also takes into account other spheres of functioning of the patient, including health education. Aim of the study: The aim is to present the possibility of replacing the traditional diagnoses and nursing actions by the ICNP phrases in the nursing of patients with heart failure. Material and method. In this paper, a method of the analysis and critique of selected Polish literature from 2005 2015 that included the aspects of the nursing care of patients with heart failure was used. Then the cross-mapping process of the most common nursing problems in patients and nursing actions with the phrases describing the diagnoses, results and interventions of the ICNP was conducted. Results: The terms included in the ICNP catalogue enable a complete replacement of the traditional phrases describing diagnoses, results and the scope of nursing interventions in patients with heart failure. Conclusion: A review of selected publications showed complexity and diversity of the language used by the authors to describe nursing problems of patients with HF. Such a situation does not seem comfortable in view of implementing and popularizing electronic nursing documentation in Poland. The ICNP is a proposal to solve the problem - it is a simple, versatile, unambiguous and - most importantly - standardized tool. 19
Mariusz Panczyk 1, Magdalena Woynarowska-Sołdan 2, Jarosława Belowska 1, Aleksander Zarzeka 1, Joanna Gotlib 1 1 Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia, Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny 2 Zakład Zdrowia Publicznego, Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny Analiza porównawcza przebiegu i efektywności kształcenia e-learningowego studentów pielęgniarstwa w zakresie Rzetelności w badaniach naukowych Słowa kluczowe: kształcenie pielęgniarek, pomiar edukacyjny, ocena podsumowująca, efektywność e-learningu, zarządzanie e-learningiem. Wstęp: Sposób organizacji oraz zastosowane metody kształcenia e-learningowego mają wpływ na jakość procesu nauczani oraz rzetelność oceny osiągnięć edukacyjnych studentów. Cel pracy: Analiza Porównawcza dwóch sposobów organizacji e-kursów przeznaczonych dla studentów kierunku Pielęgniarstwo przeprowadzonych w latach 2012/13 i 2013/14 na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym (WUM) w ramach kształcenia w zakresie Rzetelność w badaniach naukowych. Materiał i metoda: 285 studentów studiów I stopnia na kierunku Pielęgniarstwo, w tym 141 z rocznika 2012/13 i 144 z rocznika 2013/14. Analizie porównawczej poddano dane pochodzące z raportów aktywności studentów oraz wyniki punktowe stanowiące ocenę za rozwiązane zadania przygotowane w formie krótkich odpowiedzi pisemnych (SAQs) lub generowane automatycznie sprawdziany testowe (MCQs). Wyniki: Studenci, którzy zaliczali e-kursu w formie SAQs spędzali znacząco dłuższy czas na platformie MoodleTM (229,1 ± 122,23 minut, r. akad. 2012/13), niż studenci zaliczający e-kurs w postaci MCQs (175,3 ± 93,38 minut, r. akad. 2013/14) (test U Manna-Whitneya = 7298,0, p = 0,0002). Poza tym, aktywność studentów w kolejnych miesiącach dla r. akad. 2012/13 była bardzo zbliżona w stosunku do aktywności z r. akad. 2013/14. Ocena rzetelności banku zadań testowych wskazuje na wysoki stopień wewnętrznej spójności zestawu egzaminacyjnego (α-cronbacha = 0,93, błąd standardowy = 0,12). Wnioski: Zastosowanie e-testu MCQs zapewniło rzetelną ocenę postępów studentów. Końcowy sprawdzian typu MCQs z ustalonym limitem czasowym zwiększa rzetelność pomiaru edukacyjnego. Niezależnie od przyjętego sposobu organizacji e-kursów, problemem był brak systematycznej pracy studentów w trakcie trwania całego semestru. Comparative analysis of the progress and effectiveness of e-learning education of nursing students in the subject of Reliability in scientific research Keywords: graduate nurse education, educational measurement, summative assessment, effectiveness of e-learning, e-learning management. Introduction: Organisation method and the applied e-learning methods of education impact the teaching process and the quality of the teaching process as well as reliability of evaluation of the students learning outcomes. Aim of the study: Comparative analysis of two ways of organising e-courses designed for students of nursing and conducted between the years 2012/13 and 2013/14 at the Medical University of Warsaw (MUW) within the framework of education in the subject of Scientific research in nursing concerning Reliability in scientific research. Material and method: 285 students of the I degree at the nursing Faculty, including 141 from 2012/13 and 144 from 2013/14. Data from reliability reports were analysed comparatively as well as the scored results that represented the assessments results for the solved tasks prepared in form of short written answers (SAQs) or tests generated automatically (MCQs). Results: Students who passed the e-course in form of SAQs spent a considerable longer amount of time on the MoodleTM platform (229.1 ± 122.23 minutes, academic year of 2012/13) than students who passed the e-course taking MCQs (175.3 ± 93.38 minutes, academic year of 2013/14) (U Manna-Whitney test = 7298.0, p = 0.0002). Moreover, activities of students in consecutive months for the academic year of 2012/13 was similar to the activities of the academic year of 2013/14. Reliability evaluation of the pool of test questions points to a high degree of internal consistency of the exam set (α-cronbach = 0.93, standard error = 0.12). 20
Conclusions: Applying an MCQ e-test ensured a reliable evaluation of the students progress. The final MCQ type of a test with a set time limit increases the reliability of educational measurement. Regardless of the applied system of organising e-courses, lack of systematic work on part of the students presented the greatest problem throughout the whole semester. 21
Zygmunt Pucko Zakład Pedagogiki Medycznej, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum Idea troski wezwaniem do innowacji w pielęgniarstwie Słowa kluczowe: innowacja, moda, troska, zagrożenie Na terenie wielu dyscyplin naukowych termin innowacja nie tylko świętuje swoją popularność, lecz został podniesiony nieomal do rangi paradygmatu. Taka sytuacja ma również miejsce w pielęgniarstwie. Tu hołdowanie innowacyjności staje się ostatnio wręcz oznaką przystosowania do wymogów współczesności oraz zapowiedzi nowego jutra. W entuzjastycznym pędzie ku zmianom innowacja zaczyna być traktowana jako cel sam w sobie. Zapomina się przy tym o prawdzie, według której innowacja jest jedynie narzędziem na usługach troski. W stosunku do idei troski innowacja zawsze pozostaje czymś absolutnie wtórnym i całkowicie trosce podporządkowanym. Jest skutkiem troski, a nie jej przyczyną. To troska jest impulsem do jakościowej transformacji i całkowicie określa jej postać. Innowacja sama w sobie oderwana od troski może zagrażać pielęgniarstwu zejściem na odczłowieczające je manowce. The concept of care as a call for innovation in the field of nursing Keywords: innovation, tendency, care, threat Innovation- the term commonly present within various academic disciplines - has recently been raised almost to the level of paradigm. Such situation can be observed also in the field of nursing. Here, adherence to the principle of innovation has recently become a sign of adaptation to the requirements of contemporary times as well as an announcement of "new tomorrow". Innovation, which accompanies our enthusiastic rush to change the surrounding world, tends to be perceived as an end in itself. However, we often forget that innovation is only a tool in the service of care. In relation to the idea of care, innovation always remains something of a secondary, subordinated character. In other words it is the result of care, not its direct cause. It is the care itself which gives an impulse to the qualitative transformation and defines the character of this change. Therefore, innovation perceived separately from care may lead astray our understanding of the idea of nursing. 22
Mariusz Panczyk, Henryk Rebandel, Jarosława Belowska, Aleksander Zarzeka, Joanna Gotlib Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia, Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny Kryteria selekcji kandydatów na studia II stopnia na kierunek Pielęgniarstwo pięcioletnia analiza retrospektywna Słowa kluczowe: egzamin wstępny, selekcja kandydatów, ocena kompetencji, pomiar edukacyjny. Wstęp: Dbałość o wysokie standardy kształcenia i efektywne nauczenie w tak ważnym dla zdrowia publicznego zawodzie jak pielęgniarstwo, powinno iść w parze ze stałą kontrolą mechanizmów selekcji kandydatów na ten kierunek studiów. Cel pracy: Analiza kryteriów selekcji kandydatów oraz ocena jakości testowego egzaminu wstępnego na studia Pielęgniarskie II stopnia w Warszawskim Uniwersytecie Medycznym (WUM) w latach 2009-2013. Materiał i metoda: W badaniu wykorzystano dane rekrutacyjne kandydatów na studia II stopnia na kierunku Pielęgniarstwo z lat 2009-2013 (n = 2257, mediana wieku = 23 lata). Jakość egzaminu testowego oszacowano poprzez ocenę stopnia rzetelności (współczynnik α-cronbacha). Zdolności selekcyjną kryteriów rekrutacyjnych wykonano za pomocą analizy krzywych ROC dla dwóch kategorii przyjęty/nieprzyjęty. Wyniki: Analiza poszczególnych edycji wstępnego egzaminu testowego wskazuje na jego niedostateczną rzetelność (współczynnik α w przedziale 0.429 0.559). Ponadto, w kolejnych latach proporcje pytań z poszczególnych obszarów tematycznych nie były jednakowe. Zaobserwowano wyraźną tendencję do nadreprezentatywności pytań związanych z tematyką pielęgniarstwa klinicznego (24% udziału w teście w 2009 roku i aż 66% w 2013 roku). Dla stosowanych kryteriów selekcji wykazano zróżnicowaną moc dyskryminacyjną. Wynik punktowy z egzaminu miał istotnie większą moc selekcji niż kryterium oparte na średniej ocen (krzywe ROC, P < 0.00001). Zaobserwowano także wysoką zdolność dyskryminacyjną pytań testowych z zakresu pielęgniarstwa klinicznego. Wnioski: Konieczne jest zmniejszenie roli selekcyjnej średniej ocen oraz punktowanych osiągnięć naukowych w procesie rekrutacji przy równoczesnym zwiększeniu znaczenia wyników z egzaminu testowego. Ponadto, należy zrewidować plan testu, tak aby narzędzie egzaminacyjne dobrze oceniało kluczowe domeny, które są niezbędne do efektywnego podjęcia studiów II stopnia na kierunku Pielęgniarstwo. Nursing student selection policies five-year retrospective analysis Keywords: nursing admissions examination, admission criteria, competency assessment, educational measurement. Introduction: Attention to high standards of education and effective teaching in professions such as nursing that are of great importance for the public health should correspond with constant monitoring of the mechanisms of selection of candidates for health science programmes. Aim of the study: Analyse admission criteria and to assess the quality of the admission exam for the MA programme in Nursing at the Medical University of Warsaw (MUW) between 2009 and 2013. Material and method: The study used the admission data of candidates for a Master's degree programme in Nursing in 2009-2013 (n = 2257, median of age = 23 years). The reliability level was established by estimating Cronbach's α (reliability coefficient). ROC curve analysis for two categories (admitted/not admitted) was performed to estimate the selective capacity of the admission criteria. Results: An analysis of particular editions of the entrance exam demonstrated its insufficient reliability (α coefficient ranging between 0.429 0.559). Subsequent editions of the exam involved diverse proportions of questions from particular thematic fields. A considerable tendency was observed towards favouring questions related to clinical nursing (24% of the total in the exam in 2009 and as much as 66% of the total in 2013). The discriminatory power for the adopted admission criteria was diverse. The point score obtained on the exam has a significantly greater selection power than the criterion based on grade point average (ROC curves, P < 0.00001). A high discriminatory power of the test questions regarding clinical nursing was also observed. Conclusions: The role of GPA and scoring scientific activity needs to be reduced and, at the same time, the importance of the results of the exam needs to be increased. Furthermore, a good quality test has to be capable of assessing the key domains that are necessary to effectively take on the Master programme in Nursing. 23
Joanna Gotlib 1, Elżbieta Grochans 2, Anna Jurczak 2, Marzanna Stanisławska 2, Mariusz Panczyk 1 1 Zakład Dydaktyki i Efektów Kształcenia, Wydział Nauki o Zdrowiu, Warszawski Uniwersytet Medyczny 2 Zakład Pielęgniarstwa, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie Analiza wyników egzaminów z Podstaw pielęgniarstwa jako wstęp do standaryzacji egzaminu testowego badanie wieloośrodkowe. Doniesienie wstępne Słowa kluczowe: pomiar dydaktyczny, pielęgniarstwo, podstawy pielęgniarstwa, egzaminy końcowe, standaryzacja egzaminów Wstęp i cel pracy: Przedmiot Podstawy pielęgniarstwa realizowany jest podczas I roku studiów I stopnia na kierunku Pielęgniarstwo we wszystkich uczelniach wyższych oraz państwowych wyższych szkołach zawodowych. W większości uczelni przedmiot ten zakończony jest egzaminem. Celem pracy jest charakterystyka i wstępna analiza wyników egzaminów testowych z Podstaw pielęgniarstwa realizowanych w wybranych polskich uczelniach. Materiał i metody:wyniki egzaminów z przedmiotu Podstawy pielęgniarstwa dla studentów I roku studiów stacjonarnych I stopnia na kierunku Pielęgniarstwo w latach 2006-2012 w Pomorskim Uniwersytecie Medycznym (PUM) oraz Warszawskim Uniwersytecie Medycznym (WUM). Analiza ilościowa i jakościowa egzaminów: analiza liczby studentów biorących udział w egzaminie oraz analiza konstrukcji egzaminów: łączna liczba pytań, liczba opcji odpowiedzi, liczba pytań usuniętych, minimalna i maksymalna liczba punktów, SD, rzetelność testu, liczba pytań z ujemną korelacją, łatwość testu. Wyniki: Egzamin testowy: PUM - 100 pytań, 4 opcje odpowiedzi, min. 41, max. 88, średnia liczba punktów: 67, 62. WUM - 60 pytań, 4 opcje odpowiedzi, min. 20, max.51, średnia liczba punktów: 38,33. Szczegółowa analiza porównawcza egzaminów była niemożliwa ze względu na brak danych. Wnioski:W analizowanych uczelniach, egzamin testowy z przedmiotu Podstawy pielęgniarstwa nie był wystandaryzowany, a jego organizacja różni się pomiędzy uczelniami. Należy wdrożyć spójny system gromadzenia danych z egzaminów testowych w uczelniach zainteresowanych standaryzacją egzaminów testowych umożliwiający porównywanie wyników egzaminów. Prezentowane wyniki badań mają wyłącznie charakter pilotażowy, dlatego też należy kontynuować badania w zakresie organizacji egzaminów testowych. Analysis of exam results for the "Basis of Nursing course as introduction to standardization of test exam a multicentre study. Pilot study Keywords: didactic measurement, nursing, basis of nursing, final exams, standarization of exams Introduction and aim of the study: Background and Aim of Study. The "Basis of Nursing course is run during the first year of a Bachelor's degree programme in Nursing at all higher schools and state higher vocational schools. This course ends with an exam in most schools. The study aimed to characterize and perform a preliminary analysis of the results of test exams for the "Basis of Nursing course conducted at selected Polish university-level schools. Material and methods: Exam results for the "Basis of Nursing course for the first-year full-time Bachelor students of Nursing between 2006 and 2012 at Pomeranian Medical University (PMU) and Warsaw Medical University (WMU). Quantitative and qualitative analysis of the exams: analysis of the number of students taking the exam and analysis of the exam structure: a total number of questions, number of answer options, number of questions removed, minimum and maximum number of points, SD, test reliability, number of questions with negative correlation, test easiness. Results: Test exam: PMU - 100 questions, 4 answer options, min. 41, max. 88, average score: 67.62. WMU - 60 questions, 4 answer options, min. 20, max. 51, average score: 38.33. A detailed comparative analysis of the exams was impossible due to the lack of data. Conclusions: The test exams for the "Basis of Nursing course in the two university-level schools were not standardized and their structure differed between the schools. There is a need to develop a coherent system of collecting data on test exams conducted in universities interested in standardizing exams that would allow for comparison of test results. The present study is pilot and the study needs to be continued with reference to the organisation of test exams. 24