UCHWAŁA NR III/16/15 RADY GMINY ŁAGIEWNIKI z dnia 29 stycznia 2015 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Łagiewnikach na 2015r. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 594) oraz art. 4 1 ust. 2 i ust. 5 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tj. Dz. U. z 2012 r., poz. 1356) oraz art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U. z 2012r., poz. 124) Rada Gminy Łagiewniki uchwala, co następuje: 1. Przyjmuje się Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Łagiewnikach na 2015 rok, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie Uchwały powierza się Wójtowi Gminy Łagiewniki. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2015r. 3. Id: BBEF3913-06C3-4F2F-BB7A-E5F6AF04EBB2. Uchwalony Strona 1
Załącznik do Uchwały nr III/16/15 Rady Gminy Łagiewniki z dnia 29 stycznia 2015 r. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Łagiewnikach na 2015 1. Podstawa prawna opracowania: 1. 1) ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 1356 ), 2) ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej ( tekst jednolity Dz. U. z 2013r., poz. 182 ze zmianami), 3) w związku z art. 6 ust. 2 ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. z 2005r., Nr 180, poz. 1493 ze zmianami), 4) w związku z art. 10 ust. 3 ustawa z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jednolity Dz. U. z 2012r., poz. 124). 2. Główne obszary, w których występują lub mogą wystąpić problemy alkoholowe i inne na terenie gminy: 1) środowiska osób uzależnionych od alkoholu i używających alkoholu w sposób szkodliwy, oraz zagrożonych narkomanią, 2) środowiska młodzieży szkolnej i młodzieży nie znajdującej pracy, 3) członkowie rodzin, w których występuje zjawisko przemocy domowej oraz rodzin alkoholowych, 4) mała ilość klubów, świetlic i miejsc spędzania wolnego czasu przez dzieci i młodzież, 5) sytuacje związane z naruszeniem prawa przez osoby nietrzeźwe, 6) wysokie bezrobocie dezorganizujące funkcjonowanie rodzin, ubóstwo, stres. 2. Ogólne założenia Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii na 2015 rok: 1) Stworzenie bazy materialnej, organizacyjnej i merytorycznej dla realizacji programu" w Gminie. 2) Promowanie postaw społecznych, wzorców i wartości dla zdrowia i trzeźwości, w szczególności wobec młodzieży i grup podwyższonego ryzyka. 3) Zwiększenie skuteczności i dostępności terapii dla osób uzależnionych od alkoholu oraz dla członków ich rodzin zarówno w Gminie jak i w specjalistycznych placówkach poza Gminą. 4) Wspieranie działalności środowisk wzajemnej pomocy osób z problemami alkoholowymi oraz stowarzyszeń prowadzących programy profilaktyczne i naprawcze. 5) Prowadzenie działalności informacyjnej i edukacyjnej dla wszystkich mieszkańców, dotyczących właściwego rozumienia profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, zagrożeń narkomanią oraz ochrony i zapobieganiu zjawisku przemocy w rodzinie. 6) Prowadzenie profilaktycznej działalności w zakresie problemów alkoholowych i przeciwdziałaniu narkomanii, głównie dla dzieci i młodzieży. 1. Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii. 3. Id: BBEF3913-06C3-4F2F-BB7A-E5F6AF04EBB2. Uchwalony Strona 1
1) Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii określa lokalną strategię walki z uzależnieniami innymi niż alkohol. Zapobieganie tym zjawiskom realizuje się przez właściwe kształtowanie polityki oświatowo - wychowawczej i zdrowotnej, a w szczególności: a) działalność wychowawczą, edukacyjną i zapobiegawczą, b) leczenie i rehabilitację osób uzależnionych, c) maksymalne ograniczenie dostępu do substancji, których używanie może doprowadzić do uzależnień (kleje, substancje chemiczne), narkotyki w każdej postaci, d) zwalczanie niedozwolonego obrotu substancjami o właściwościach narkotycznych. 2) Podstawowym celem programu jest zapobieganie używania szczególnie przez młodzież substancji psychoaktywnych oraz związanych z tym problemów poprzez: a) ograniczenie i uniemożliwianie rozpowszechniania narkotyków, b) zapobieganie zakażeniom HIV, HCV i innych chorób związanych z używaniem narkotyków, c) poprawę stanu zdrowia u osób poddawanych terapii i leczeniu. 3) Zadania własne gminy, wynikające z art. 10 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii obejmują między innymi następujące działania: a) udzielanie osobom i rodzinom, w których występują problemy narkomanii pomocy psychospołecznej i prawnej, b) prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów uzależnień, szczególnie wśród dzieci i młodzieży, c) wspomaganie działań instytucji, organizacji pozarządowych i osób realizujących programy antynarkotykowe, d) pomoc społeczną osobom uzależnionym i ich rodzinom, w tym integrowanie ich ze środowiskiem lokalnym, z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego, e) Ocena skali problemów związanych z uzależnieniami i przemocą w rodzinie w oparciu o przeprowadzanie diagnozy i monitoring problemów uzależnień na terenie Gminy. 4) Realizację wymienionych zadań umożliwi: a) większe zaangażowanie mieszkańców w zapobieganiu używania substancji narkotycznych, b) wspieranie szkół podstawowych, gimnazjum i ponadgimnazjalnych w rozwijaniu działań profilaktycznych, w szczególności diagnozowania problemów i realizacji programów profilaktycznych, c) dofinansowanie programów profilaktycznych w zakresie organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży, stanowiących alternatywę wobec używania narkotyków, d) propagowanie zachowań prozdrowotnych dla dzieci i młodzieży, organizacja konkursów, wystaw, prowadzenie kampanii edukacyjnych, zaopatrzenie w materiały edukacyjne, e) współpraca z instytucjami i organizacjami służącymi rozwiązywaniu problemów uzależnień. 5) Ustawowe działania w niniejszym "Programie" powinny przynieść następujące efekty: a) Zmianę świadomości społecznej w zakresie właściwego pojmowania problemu alkoholizmu oraz zjawiska narkomanii. b) Zapobieganiu używania substancji narkotycznych. c) Zmniejszenie przypadków zaburzeń życia rodzinnego, szczególnie przypadków przemocy w rodzinach. d) Zmniejszenie udziału używania substancji narkotycznych wśród przyczyn naruszania prawa i porządku publicznego. e) Zapobieganie i zmniejszenie ilości nowych przypadków uzależnień od substancji narkotycznych. Id: BBEF3913-06C3-4F2F-BB7A-E5F6AF04EBB2. Uchwalony Strona 2
4. 1. Program Profilaktyki i Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. 1) Tworzenie gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie, a) Upowszechnienie standardów interdyscyplinarnej pracy na rzecz przeciwdziałania przemocy. 2) Prowadzenie poradnictwa i interwencji w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. a) Działania Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, b) Działania Punktu Konsultacyjnego. 1. Zadania dla podmiotów realizujących Gminny Program Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na 2015 rok. 1) Zadania Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Łagiewnikach określa ustawa, natomiast wszyscy członkowie Komisji zobowiązani są do realizacji zadań określonych programem, a są to działania inicjujące, opiniujące i nadzorujące jego wykonanie. 2) Zadania dla Ośrodka Pomocy Społecznej: 5. a) Wczesne wykrywanie zagrożeń alkoholowych, przypadków przemocy w rodzinach, narkomanii oraz przekazywanie informacji o zagrożeniach do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. b) Dofinansowanie wypoczynku dzieci z rodzin najuboższych i zagrożonych alkoholizmem. c) Współpraca z organizacjami i instytucjami zajmującymi się rozwiązywaniem problemów alkoholowych, przemocą w rodzinie i innych. d) Przeprowadzanie wywiadu środowiskowego, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji rodzinnej osób wspólnie zamieszkujących. e) Udzielanie doraźnego wsparcia ofiarom przemocy, informowanie ich o przysługujących im prawach i możliwościach uzyskania pomocy, ze zwróceniem szczególnej uwagi na sytuację dzieci w rodzinie. f) Poinformowanie służb i organizacji pozarządowych o sytuacji rodziny i współpraca z nimi w zakresie ustalania planów pomocy i realizacji procedur NIEBIESKIE KARTY, pomagających podejmowaniu działań interwencyjnych wobec sprawców przemocy. g) Monitorowanie sytuacji rodziny i stały z nią kontakt. h) Udzielanie pomocy materialnej i rzeczowej rodzinom z problemem alkoholowym. i) Inicjowanie, współorganizowanie i dofinansowywanie dożywiania dzieci (w tym z rodzin alkoholowych i zagrożonych patologią) w szkołach, przedszkolach i placówkach pozaszkolnych. 3) Zadania dla Gminnego Ośrodka Kultury, Bibliotek i Sportu w Łagiewnikach: a) Współpraca z organizacjami i koalicjami trzeźwościowymi w organizowaniu imprez dla dzieci i młodzieży mających wyraźne odniesienie w profilaktyce uzależnień oraz organizacja czasu wolnego dzieci i młodzieży, stanowiącą alternatywę wobec nadużywania przez nich alkoholu. b) Uzupełnianie i ekspozycja publikacji o tematyce alkoholowej i zagrożeniach związanych z używaniem narkotyków, w tym ze środków przewidzianych na ten cel w budżecie. c) Włączanie się Biblioteki w kampanie edukacyjne i informacyjne na rzecz zdrowego i trzeźwego stylu życia. 4) Zadania dla szkół z terenu Gminy Łagiewniki: a) Prowadzenie działalności wychowawczej i informacyjnej pod kątem uświadomienia dzieci i młodzieży o szkodliwym wpływie alkoholu i używek na organizm. Id: BBEF3913-06C3-4F2F-BB7A-E5F6AF04EBB2. Uchwalony Strona 3
b) Współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Łagiewnikach, służbą zdrowia, Policją itp. w zakresie udzielania pomocy dzieciom z rodzin zaniedbanych i alkoholowych. c) Kształtowanie pozytywnych postaw wobec zdrowia wśród młodzieży, budowanie ich wewnętrznej motywacji do prowadzenia zdrowego i trzeźwego stylu życia. d) Współpraca z Radą Gminy i Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w zakresie inicjowania i realizacji programów profilaktycznych i psychoedukacyjnych dla młodzieży. e) Tworzenie warunków do uruchomienia przyszkolnych instytucji zapewniających młodzieży właściwe spędzanie wolnego czasu w różnych formach (sport, muzyka, książka, turystyka). f) Informowanie policji, sądu, Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych o osobach, które rozprowadzają i nadużywają alkoholu lub środków odurzających. g) Obserwacja wśród dzieci i młodzieży szkolnej zjawisk niosących zagrożenie dla zdrowia oraz natychmiastowe informowanie właściwych służb o zauważonych śladach przemocy, czy znęcania się nad dziećmi. 5) Zadania dla osób prowadzących Świetlice Środowiskowe: a) Organizowanie wolnego od zajęć lekcyjnych czasu dla dzieci głównie z rodzin zagrożonych alkoholizmem, przygotowywanie planów zajęć z uwzględnieniem profilaktyki, b) Współpraca z Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i instytucjami działającymi na rzecz propagowania zdrowego trybu życia, organizacji czasu wolnego, w tym organizacja wycieczek i wypoczynku, c) Podejmowanie przedsięwzięć dotyczących wdrażania programów profilaktycznych, d) Zapewnienie dzieciom pomocy w kryzysach szkolnych, rodzinnych, a także pomoc w nauce, e) Stała współpraca z rodziną dziecka - uczestnika zajęć w świetlicach. 6) Zadania dla osoby prowadzącej Punkt Konsultacyjny: a) Udzielanie wsparcia osobom i ich rodzinom, znajdującym się w szeroko rozumianej sytuacji kryzysu, związanym z uzależnieniem i współuzależnieniem poprzez: - nawiązanie pierwszego, pomocnego kontaktu psychologicznego, ze zgłaszającymi się o pomoc lub poradę, - rzetelne informowanie klientów o prawach im przysługujących, informowanie o innych źródłach i miejscach pomocy, zwiększających skuteczność działań. b) Rozszerzenie działalności poprzez organizację zajęć z klientami punktu przez posiadających odpowiednie kwalifikacje terapeutów (trenerów), c) Współpraca z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych między innymi w zakresie: - zaopatrzenia w publikacje o treści profilaktycznej, antyalkoholowej, współuzależnień itp., - przekazywania bieżących informacji o potrzebach podopiecznych, ustalanie planu działań. d) Promowanie działalności poprzez m.in. podawanie do publicznej wiadomości informacji o godzinach funkcjonowania placówki, i podejmowanych działaniach terapeutycznych w zakresie profilaktyki alkoholowej i narkotykowej. e) Rozpoznanie w trakcie rozmowy zjawiska przemocy domowej i udzielenie stosownej informacji i wsparcia dla osoby będącej ofiarą przemocy. f) Inicjowanie interwencji w przypadku stwierdzenia przemocy domowej. g) Współpraca z placówkami lecznictwa odwykowego, policją, placówkami podstawowej opieki zdrowotnej. 7) Realizacja pozalekcyjnych zajęć sportowych przez organizacje i instytucje dla dzieci i młodzieży z grup ryzyka związanego z nadużywaniem alkoholu. Id: BBEF3913-06C3-4F2F-BB7A-E5F6AF04EBB2. Uchwalony Strona 4
a) Organizowanie zajęć sportowych jako alternatywa spędzania wolnego czasu dla dzieci głównie z rodzin zagrożonych alkoholizmem, przygotowywanie planów zajęć z uwzględnieniem profilaktyki, b) Kształtowanie postaw dzieci i młodzieży wobec używek, ukazywanie autorytetów promujących wzorzec trzeźwości (trener, znani sportowcy itp.), c) Rozwijanie zainteresowań, z wyraźnym określeniem norm zachowania w różnych sytuacjach (postawa wobec używek, rozwiązywanie konfliktów, eliminowanie przemocy) d) Trenowanie umiejętności życiowych, uczenie rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie z trudnymi emocjami, komunikacji, gry fair play itp. e) Współpraca z rodzicami poprzez angażowanie ich do udziału w zawodach, kibicowaniu, obecności w czasie treningów. 1. Środki finansowe. 1) Środki na realizację zadań określonych Gminnym Programem Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych pochodzą z budżetu gminy, z opłat pobieranych za zezwolenia wydawane na sprzedaż napojów alkoholowych oraz z innych źródeł. 2) Środki finansowe przeznaczone na realizację zadań własnych Gminy, w ramach Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych umieszczone są w wyodrębnionym dziale, w strukturze budżetu Gminy. Merytorycznie odpowiednim jest Dział 851 - Ochrona zdrowia, Rozdział 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi. 3) Członkowie Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych za pracę w Komisji otrzymują wynagrodzenia ze środków finansowych zgromadzonych w Dziale 851 -Ochrona zdrowia, Rozdział 85154 - Przeciwdziałanie alkoholizmowi 4) Wynagrodzenie ma charakter miesięcznego ryczałtu i wynosi 300 zł brutto dla każdego członka Komisji. Podstawą wypłaty wynagrodzenia jest lista obecności obecność na posiedzeniu Komisji. 5) Wynagrodzenie nie przysługuje w miesiącu, w którym członek nie uczestniczy w żadnym z działań Komisji. 2. Finansowanie zadań określonych w Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych odbywa się ze środków pochodzących z wydanych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych: 1) Finansowanie terapeutów i prelegentów realizujących programy z zakresu profilaktyki uzależnień, 6. 2) Finansowanie działalności świetlic środowiskowych, 3) Finansowanie Punktu Konsultacyjnego, 4) Finansowanie przedsięwzięć adresowanych do osób współuzależnionych, 5) Dofinansowanie szkoleń i kursów specjalistycznych przygotowujących do realizacji programów związanych z profilaktyką uzależnień, 6) Dofinansowanie środków rzeczowych oraz usług umożliwiających realizację programów pomocowych związanych z profilaktyką uzależnień. Id: BBEF3913-06C3-4F2F-BB7A-E5F6AF04EBB2. Uchwalony Strona 5