PROGRAM OGRANICZANIA PRZESTĘPCZOŚCI I ASPOŁECZNYCH ZACHOWAŃ RAZEM BEZPIECZNIEJ NA LATA 2007 2015 DLA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

PROGRAM OGRANICZANIA PRZESTĘPCZOŚCI I ASPOŁECZNYCH ZACHOWAŃ RAZEM BEZPIECZNIEJ NA LATA 2007 2015 DLA WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO Łódź, czerwiec 2007 r. 1

2

3

4

BEZPIECZEŃSTWO W MIEJSCACH PUBLICZNYCH I W MIEJSCU ZAMIESZKANIA Analiza sytuacji: Poczucie bezpieczeństwa to jedna z podstawowych potrzeb każdego człowieka. Z tego też powodu bezpieczeństwo publiczne znajduje się obecnie na samej górze listy priorytetów polityki całej Polski, a także województwa łódzkiego. Wspólne działania antykryzysowe w terenie oraz zarządzanie podczas sytuacji nadzwyczajnych jest priorytetem dla administracji rządowej, jak również samorządowej, służb, inspekcji i straży oraz organizacji pozarządowych, które muszą współdziałać, aby osiągnąć pożądany rezultat. Wskaźnik zagrożenia przestępczością na 100 tys. mieszkańców w roku 2006 w województwie łódzkim wyniósł 3 094 i był mniejszy w porównaniu z rokiem 2005 o 265,5 przestępstw. W odniesieniu do przestępczości kryminalnej ta średnia zmniejszyła się o 320,3 z 2 593,8 do 2 273,5. Statystyka dotycząca rozwoju przestępczości w naszym regionie w 2006 roku wskazuje na pozytywne trendy przejawiające się spadkiem wobec danych z roku 2005, głównie wiąże się to z liczbą przestępstw kryminalnych oraz ogólną liczbą przestępstw w kategoriach uznanych za najbardziej uciążliwe społecznie (rozboje, włamania, kradzieże, kradzieże i włamania do samochodu), tylko w kategorii bójki i pobicia odnotowano niewielki wzrost. W skali województwa zaznaczyła się także pozytywna tendencja wzrostu wykrywalności przestępczości rozbójniczej. Wykryto 50% rozbojów i wymuszeń rozbójniczych, wobec poziomu wykrywalności w poprzednim okresie, który kształtował się na poziomie 40,2% (wzrost o 9,8%). Znacznie wzrosła także ujawnialność przestępstw narkotykowych i gospodarczych. Najbardziej zagrożonymi rejonami województwa łódzkiego są tereny większych miast. Najwięcej takich przestępstw popełniono w Łodzi (1 618). Obok Łodzi znacznemu zagrożeniu charakteryzowaną kategorią ulegają powiaty 5

piotrkowski (181 przestępstw), zgierski (106 przestępstw), radomszczański (93 przestępstwa) i pabianicki (91 przestępstw). Powiaty, które odnotowały w tej kategorii wzrost wykrywalności i znaczny spadek ilości popełnianych przestępstw to: łódzki, skierniewicki, wieluński, tomaszowski, sieradzki, łowicki i łaski. - w okresie 12 miesięcy minionego roku na terenie województwa łódzkiego odnotowano 10 339 kradzieży z włamaniem. Dynamika tych przestępstw wykazuje wyjątkowo korzystną tendencję malejącą, kształtując się na poziomie 68,0%. Równocześnie wzrosła wykrywalność do poziomu 19,2% (wzrost o 3,3%). Spadek dynamiki w tej kategorii należy przypisać coraz lepszemu zabezpieczeniu techniczno osobowemu obiektów narażonych na kradzieże, które czyni je mniej dostępnymi dla włamywaczy. Na tą przestępczość składają się głównie włamania do obiektów handlowych, pojazdów, mieszkań oraz piwnic. Bardzo dobry wynik w zakresie zwalczania i wykrywalności tego rodzaju przestępczości został wypracowany przez wszystkie jednostki miejskie i powiatowe. Niewielki wzrost ilości popełnionych tego typu przestępstw odnotowano jedynie w powiatach zduńskowolskim i wieruszowskim. W 2006 roku łódzka Policja odniosła poważny sukces w walce ze złodziejami samochodowymi, ograniczając tę przestępczość, w porównaniu z rokiem 2005, aż o ok. 30%. Liczba odzyskanych pojazdów wyniosła 875, czyli 25,7% wszystkich skradzionych w roku 2006. W 2006 roku odnotowano wzrost ujawnialności stwierdzonych przestępstw narkotykowych (o 21,1%), a także postępowań wszczętych (o 22,6%). Wykrywalność w tej kategorii przestępczości wynosiła 95,2%. Bardzo budującym jest fakt, że na obszarze województwa łódzkiego utrzymuje się zaobserwowana w zeszłym roku wyraźna poprawa opinii o stanie bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania, w tej dziedzinie pozostaje jednak jeszcze wiele do zrobienia, co stanowi swoiste wyzwanie dla administracji publicznej każdego szczebla. 6

Główne problemy: utrzymujące się zagrożenie przestępczością pospolitą, wciąż wysoki poziom zjawisk chuligańskich i patologicznych, wzrastające zagrożenie przestępstwami popełnianymi przez osoby pozostające pod wpływem alkoholu czy narkotyków, brak rzetelnej analizy realnego poziomu zagrożenia przestępczością i wykroczeniami, anonimowość, bierność, brak poczucia odpowiedzialności za dobro wspólne, dające nieme przyzwolenie na popełnianie przestępstw i wykroczeń, brak adekwatnej i sprawnej reakcji na zawiadomienie o przestępstwach, a w szczególności na zawiadomienia o wykroczeniach naruszeniach ładu publicznego, zachowaniach i czynach patologicznych, niewłaściwa organizacja i zagospodarowanie przestrzeni publicznej oraz osiedli sprzyjające zachowaniom aspołecznym, popełnianiu przestępstw i wykroczeń, brak koordynacji działań oraz bierność i mała skuteczność podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo (Policja, straż gminna, miejska) i przestrzeń publiczną (np. odpowiedzialnych za stan dróg, porządku, oświetlenia, warunki sanitarne). Brak ich współpracy z lokalnymi społecznościami i organizacjami, nieefektywna organizacja i dyslokacja służby prewencyjnej Policji, w tym patroli interwencyjnych, dzielnicowych, wynikająca m.in. z: rutyny, braku dobrej analizy i koordynacji w organizacji służby, zbyt częstego braku reakcji lub reakcji nieskutecznej, szczególnie na tzw. drobne przestępstwa i wykroczenia, mało skutecznego nadzoru służbowego, zbyt częstych przypadków tolerancji wobec patologii w służbie, 7

wciąż zbyt niski poziom zaufania społeczeństwa do formacji ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, zbyt mała gotowość do uczestniczenia w przedsięwzięciach partnerskich, funkcjonowanie licznych lokali gastronomicznych czy sklepów nocnych, które często są ogniskami zachowań patologicznych lub zakłóceń porządku publicznego, przestępstwa z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii popełniają przede wszystkim zorganizowane grupy przestępcze, które zajmują się wytwarzaniem, wprowadzaniem do obrotu, handlem jak i przemytem substancji odurzających i środków psychotropowych, biorąc pod uwagę uwarunkowania społeczne, gospodarcze i geograficzne naszego województwa można przyjąć, iż sukcesywne ograniczanie liczby popełnianych przestępstw jest sukcesem w działalności Policji. Osiągany postęp jest również wynikiem współpracy wszystkich instytucji mających w swym statusie zawartą działalność na rzecz poprawy bezpieczeństwa regionu. Zadania do realizacji: analiza zagrożeń bezpieczeństwa i realnych potrzeb społeczności lokalnych pod względem bezpieczeństwa, w tym m.in. opracowanie mapy zagrożeń, analiza stanu służby prewencyjnej Policji, ze wskazaniem głównych problemów i oceną współpracy ze strażami gminnymi (miejskimi) i innymi podmiotami ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, m.in. poprzez dokonywanie okresowych ocen działalności ww. podmiotów, zintegrowana organizacja i dyslokacja służby: oparta na analizach, uwzględniających dane i doświadczenia różnych komórek organizacyjnych Policji, oraz na mapach 8

zagrożeń, opracowanych wspólnie z podmiotami pozapolicyjnymi, a zawierających informacje m.in. uzyskane w wyniku konsultacji społecznych, badań potrzeb oraz problemów społeczeństwa, zapewniająca komunikację między różnymi instytucjami i podmiotami działającymi na rzecz bezpieczeństwa w celu wspólnego planowania i koordynacji działań oraz oceny osiągniętych efektów, m.in. poprzez organizację wspólnych spotkań. zwiększenie liczby patroli Policji i innych formacji w tych miejscach i czasie, gdzie są najbardziej potrzebne, poprzez: efektywniejsze wykorzystanie zasobów kadrowych w Policji, m.in. poprzez uwzględnianie propozycji organów samorządu terytorialnego, większy udział Straży Granicznej w realizacji zadań policyjnych (m.in. zatrzymania, poszukiwania, kontrole, służba patrolowa) oraz działań administracyjno-porządkowych, zwłaszcza w rejonach przygranicznych (konieczność nowelizacji ustawy), m.in. poprzez stałe współdziałanie, wykorzystywanie sił i środków Żandarmerii Wojskowej, m.in. poprzez stałe współdziałanie, przekazanie przez Policję części zadań innym podmiotom, takim jak Komendant Placówki Straży Granicznej w Łodzi (konwoje cudzoziemców, strzeżone ośrodki dla cudzoziemców, areszty w celu deportacji), Służba Więzienna (konwoje między jednostkami penitencjarnymi), m.in. poprzez dokonanie oceny zawartych porozumień i możliwości ich modyfikacji lub zawarcia nowych. promowanie i efektywne wykorzystanie możliwości technicznych, a w szczególności monitoringu wizyjnego miejsc publicznych, 9

skorelowanego z odpowiednią organizacją służby Policji i straży gminnych (miejskich), m.in. poprzez organizację prezentacji, wzmocnienie roli dyżurnego jednostek organizacyjnych Policji, położenie szczególnego nacisku na profesjonalne przyjmowanie zawiadomień o przestępstwach i wykroczeniach, w tym naruszeniach ładu i porządku publicznego, zachowaniach i czynach patologicznych, m.in. poprzez modyfikację procedur postępowania i stworzenie warunków do obsługi klientów, aktywny dzielnicowy, jako policjant pierwszego kontaktu, który identyfikuje lokalne problemy bezpieczeństwa i porządku publicznego, dostarcza ważnych informacji pochodzących z rozpoznania rejonu i inicjuje lokalne inicjatywy na rzecz bezpieczeństwa, m.in. poprzez organizację szkoleń dla dzielnicowych, prowadzenie spotkań z Radami Osiedli i grupami mieszkańców, budowa lokalnych systemów powiadamiania o zagrożeniach, patologiach z wykorzystaniem: rad osiedli, sołtysów na obszarach wiejskich, korporacji taksówkowych, itd., m.in. poprzez organizowanie spotkań z Radami Osiedli, grupami mieszkańców i firmami transportowymi. podniesienie jakości realizacji zadań poprzez: wzmocnienie systematycznego nadzoru służbowego jako stałego elementu organizacji służby, stanowcze piętnowanie i eliminowanie przypadków patologii, bierności i braku reakcji na zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego. wypracowanie mechanizmów współpracy między administracją samorządową, Policją wraz ze strażami gminnymi (miejskimi), prywatnymi przewoźnikami, w szczególności korporacjami taksówkowymi, m.in. poprzez określenie zasad współpracy ww. pomiotów, 10

zwiększenie odpowiedzialności Policji (przy zachowaniu integralności i spójności formacji) oraz innych podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie bezpieczeństwa i porządku, m.in. poprzez zintensyfikowanie działań wszystkich podmiotów, podjęcie systematycznej kontroli lokali gastronomicznych, punktów sprzedaży alkoholu pod względem: posiadania zezwolenia na sprzedaż alkoholu, spełniania norm sanitarno-epidemiologicznych i budowlanych (konieczna współpraca Policji z administracją samorządową, Sanepidem, PIH, PINB itd.), m.in. poprzez określenie zasad koordynacji przeprowadzanych kontroli, przygotowanie i promowanie rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo przestrzeni publicznych, a zmniejszających anonimowość, takich jak: promowanie tzw. bezpiecznej architektury, oświetlenia, oznakowania informacyjnego, m.in. poprzez współdziałanie dzielnicowych z nadzorem budowlanym oraz Radami Osiedli, wspieranie i promowanie działań budujących więzi społeczne poprzez prowadzenie ogólnopolskiej kampanii społecznych w ramach Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, utworzenie i promocja Banku Dobrych Praktyk, m.in. poprzez publikację na stronie internetowej, utworzenie i prowadzenie interaktywnej strony internetowej, w ramach serwisu internetowego ŁUW w Łodzi, organizacja konferencji i seminariów promocyjnych i edukacyjnych, m.in. poprzez opracowanie szczegółowego harmonogramu, monitorowanie prawa i inicjowanie w nim zmian, mających poprawić efektywność działań, m.in. poprzez analizowanie przepisów prawa utrudniających skuteczne reagowanie, prowadzenie edukacji na rzecz bezpieczeństwa, m.in. poprzez organizowanie seminariów, wydawanie broszur i ulotek, 11

inicjowanie i prowadzenie prac w dziedzinie napraw dewastacji, eksponowanie odpowiedzialności za dbałość o utrzymanie porządku, m.in. poprzez propagowanie pozytywnych zachowań i odpowiedzialności za mienie publiczne, wprowadzanie skutecznych metod i środków technicznego zabezpieczania mienia (np. znakowanie), m.in. poprzez propagowanie sposobów zabezpieczeń mienia i nieruchomości, wypracowanie skutecznych mechanizmów zapewnienia bezpieczeństwa imprez masowych, m.in. poprzez organizowanie spotkań z organizatorami imprez masowych oraz skuteczne egzekwowanie wszelkich naruszeń prawa podczas imprez masowych. PRZEMOC W RODZINIE Analiza sytuacji: Problem nadużyć w rodzinie nie jest zjawiskiem nowym, ale diagnoza jego rozmiarów stanowi trudne zadanie badawcze. Ludzie często nie chcą się przyznać, nawet przed samym sobą do negatywnych zdarzeń, które mają miejsce w ich najbliższym otoczeniu. Wiele osób uważa, że stosowanie przemocy w rodzinie od czasu do czasu jest wręcz wskazane i nikogo nie powinno to obchodzić. Dopiero, gdy nasilenie tego rodzaju zachowań staje się duże i widoczne dla osób z zewnątrz, zostaje przez społeczeństwo rozpoznane i wtedy potępione. Biorąc pod uwagę powyższe, bardzo trudno jest ocenić skalę tego zjawiska w województwie łódzkim, faktem jest jednak, że dotyka ono rodziny w naszym regionie na pewno nie w mniejszym stopniu, niż w innych województwach. Analizy policyjne potwierdzają częste współwystępowanie przemocy domowej ze zjawiskiem nadużywania alkoholu. Ponad połowa uczestników 12

tragedii rozgrywających się w czterech ścianach deklaruje, że przemoc domowa występuje zawsze lub czasami z powodu, lub przy udziale uzależnionego od alkoholu członka rodziny. Ponad 34% pacjentów lecznictwa odwykowego, stwierdza, że w okresie nadużywania alkoholu stosowało przemoc fizyczną wobec swoich najbliższych. Przemoc domowa to przemoc w stosunku do współmałżonka, a także wobec dzieci - jest to zjawisko coraz częstsze zarówno w skali całego kraju, jak i w regionie łódzkim. Trudno jest jednak przedstawić jego rozmiary, ponieważ ofiary przemocy nie zgłaszają się na policje, a dzieci często nie zdają sobie sprawy, że dorosły człowiek robi im krzywdę. Przemoc w domu jest skrywaną tajemnicą bardzo rzadko wychodzącą na jaw. Sprzyja temu zjawisku bierność sąsiadów jak również bezsilność służb publicznych, które bez oficjalnego zgłoszenia nie mogą podjąć stosownych działań. O zjawisku obojętności czy też znieczulicy społecznej słyszymy często. Śmierć 4-letniego Oskarka z Piotrkowa wstrząsnęła ludźmi z całej Polski, a także z poza jej granic. Codziennie media donoszą o zabójstwach, pobiciach, gwałtach i innych dramatach rozgrywających się w zaciszu domów. Ile z tych przypadków nie miałoby miejsca gdyby ktoś zareagował? Słyszymy płaczące dziecko za ścianą - ale przecież inni też słyszą - myślimy, że z pewnością ktoś już to sprawdził, ktoś się zainteresował. W sytuacjach niepewnych ludzie zwykli kierować się zachowaniem innych osób (społeczny dowód słuszności). Jeżeli wszyscy wokół tak robią (lub nie robią nic), to widocznie tak jest dobrze. Wyniki badań wskazują, iż: w wyniku przemocy wobec swoich dzieci, co szósty dwunastolatek doznał urazów ciała. Wśród młodzieży, w przedziale wiekowym 16-20 lat, 23% przyznaje, że w ich domach dochodziło do przemocy fizycznej, a 37% mówi o występowaniu przemocy psychicznej. Przemoc domowa wyrządza dziecku szkody fizyczne i emocjonalne. Rodzaj i zasięg szkód zależy m.in. od wieku i etapu rozwoju dziecka oraz od czynników zewnętrznych. Skutki możemy podzielić na krótkoterminowe i długotrwałe. Do krótkoterminowych zaliczamy: lęki, zaburzenia łaknienia, 13

zaburzenia snu, obniżony nastrój, apatia, depresja, nadmierna potrzeba uczuć, bądź odwrotnie - zamknięcie w sobie, agresja, autodestrukcja, izolowanie się, niepokój, problemy szkolne, zaburzenia kontroli czynności fizjologicznych, jąkanie się. Natomiast skutki długotrwałe to takie, które przejawiają się w życiu dorosłym. Osoby takie mogą nigdy nie nadrobić zaległości w nauce lub umiejętności kształtowania stosunków międzyludzkich. Wzorce wyniesione z domu mogą przyczynić się do wchodzenia w związki oparte na przemocy. Walka z przemocą rodzinną to obowiązek zarówno państwa jak i społeczeństwa problem tragedii rozgrywających się w zaciszu czterech ścian, to problem natury społecznej, a nie tylko prywatna sprawa ofiary czy jej prześladowcy. Główne problemy: brak reakcji, bierność i tolerancja dla przemocy w rodzinie i zachowań patologicznych, niska aktywność instytucji odpowiedzialnych za ustalanie potrzebujących pomocy oraz pomoc ofiarom przemocy w rodzinie, brak skutecznej współpracy instytucji odpowiedzialnych za zwalczanie przemocy w rodzinie, niski poziom świadomości społecznej i wiedzy o zachowaniach, reakcjach i działaniach, które są przejawami pomocy w rodzinie. Zadania do realizacji: promowanie odpowiednich wzorców życia rodzinnego takich jak wzajemna pomoc, szacunek, partnerstwo, umiejętność rozwiązania konfliktów bez przemocy itp. poprzez prowadzenie szeroko zakrojonej akcji informacyjnej w mediach, organizację spotkań, pogadanek, wykładów, przygotowanie ulotek, materiałów informacyjnych, 14

edukowanie osób dotkniętych przemocą w rodzinie. Informowanie o tym, czym jest przemoc w rodzinie, jakie prawa ma osoba, która stała się jej ofiarą, gdzie mogą szukać pomocy osoby dotknięte przemocą i czego mogą oczekiwać od służb, które proszą o interwencję. Propagowanie numeru telefonu Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie Niebieska Linia, tworzenie nowych i udoskonalanie pracy już funkcjonujących jednostek niosących pomoc osobom dotkniętym problemem przemocy w rodzinie takich jak Centra Pomocy Rodzinie, Ośrodki Interwencji Kryzysowej, Poradnie Psychologiczno Pedagogiczne, Punkty Konsultacyjno- Informacyjne dla Ofiar Przemocy, zwiększenie skuteczności procedury NIEBIESKICH KART, poprzez prowadzenie szkoleń dla policjantów oraz dzielnicowych, a także rozpowszechnianie w społeczeństwie wiedzy o systemie niebieskich kart, zacieśnienie współpracy instytucji i organizacji społecznych świadczących pomoc prawną, psychologiczną i socjalną dla osób dotkniętych przemocą w rodzinie poprzez usprawnienie przepływu informacji o przypadkach wystąpienia takich zjawisk na danym obszarze i podjęcie wspólnych działań, organizowanie szkoleń tematycznych dla osób pracujących nad ograniczeniem zjawiska. Podniesienie wiedzy na temat symptomów przemocy w rodzinie wśród personelu medycznego podstawowej opieki zdrowotnej, szpitali, szkół, świetlic środowiskowych, wspieranie lokalnych inicjatyw społecznych na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 15

BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE Analiza sytuacji: Czy dzieci w województwie łódzkim są w szkołach bezpieczne? W mediach codziennie można usłyszeć i przeczytać o przestępczości wśród młodzieży. Wiedza, która dociera do społeczeństwa poprzez media jest niepełna. Ofiary szkolnych przestępstw rzadko chcą mówić o swoich problemach. Skala szkolnych dramatów jest coraz większa, a przestępczość w szkole nie sprowadza się już tylko do przepychanek na przerwie. Pobicia, kradzieże, przestępstwa narkotykowe, a nawet gwałty słychać o tym bardzo często w kontekście problemów szkolnych. Przeraża zwłaszcza fakt, że przestępczość w szkołach dotyczy coraz młodszych dzieci. Funkcjonariusze Policji diagnozując i podsumowując sytuację w szkołach gromadzą dane i budują statystyki, te z kolei są podstawą do przygotowania działań profilaktycznych. Co wynika z policyjnych diagnoz? Po pierwsze, że problem przestępczości w szkołach w naszym regionie istnieje. Po drugie, że liczba przestępstw popełnianych w szkołach wciąż rośnie. Są także dobre wieści, ale wciąż pozostaje wiele spraw, które niepokoją. W 2006 roku na terenie województwa łódzkiego ujawniono 3361 nieletnich sprawców, którym w wyniku postępowań przygotowawczych udowodniono popełnienie 4138 czynów karalnych. W porównaniu z 2005 rokiem liczba popełnionych czynów uległa zwiększeniu o 689 (z 3449 do 4138), natomiast liczba nieletnich sprawców zwiększyła się o 315 (z 3046 do 3361). Na terenie woj. łódzkiego od 2002 do 2006 roku rejestrowano niestety postępujący wzrost ilości popełnianych czynów karalnych przez nieletnich (2002r. 3149; 2003r. 3677; 2004 r. 3839; 2005r. 3449; 2006r. - 4138 ), wiele z nich miało miejsce na terenie szkół lub w bezpośrednim ich otoczeniu. Podstawowym źródłem przestępczości, niedostosowania społecznego i demoralizacji nieletnich jest ich trudna sytuacja rodzinna. Faktem jest, 16

iż ponad 80% nieletnich sprawców czynów karalnych i zagrożonych demoralizacją wywodzi się z rodzin patologicznych, rozbitych. Ten wskaźnik utrzymuje się od lat. Trudna sytuacja dzieci wywodzących się z rodzin patologicznych, dysfunkcyjnych, codzienne obcowanie z agresją fizyczną i psychiczną powodują, iż znajduje to swoje odzwierciedlenie w kontaktach z rówieśnikami, również na terenie szkoły, dokonywaniem kradzieży, rozbojów, wymuszeń rozbójniczych. Rodzice takich nieletnich, którzy w przeszłości lub aktualnie wchodzą notorycznie w konflikt z prawem nie są zainteresowani ich wychowywaniem, stosowaniem jakichkolwiek środków wychowawczych. Bywa wręcz odwrotnie. Często rodzice żyją z owoców działalności przestępczej swoich dzieci. Nieletni odpowiadają za kradzież z włamaniem, rodzice za paserstwo. Opisane wyżej rodziny borykają się z problemami materialnymi. Jest to dodatkowy motyw prowadzenia przez nieletnich działalności przestępczej. Stąd najczęściej obiektami czynów karalnych są obiekty handlowe, komórki, mieszkania, samochody osobowe, a przedmiotem przestępstw artykuły spożywcze, pieniądze, odzież, sprzęt elektroniczny, telefonu komórkowe. W wielu rodzinach rodzice nie interesują się socjalizacją potomstwa. Stąd bardzo często policjanci spotykają w późnych godzinach nocnych na terenach podległych nawet kilkunastoletnie dzieci przebywające bez opieki. Zjawisko to występuje zwłaszcza w okresie wolnym od zajęć szkolnych, od piątku do soboty, w porze trwania dyskotek i imprez masowych. Nieletni ci bardzo szybko nawiązują kontakt z rówieśnikami niedostosowanymi społecznie, a w dalszej kolejności wchodzą w istniejące grupy przestępcze. Nierzadko nawiązują kontakty z dorosłymi, z którymi następnie popełniają przestępstwa, w tym kradzieże i kradzieże z włamaniem. Negatywne wzorce kulturowe, niekontrolowany dostęp dzieci i młodzieży do środków masowego przekazu: telewizji, radio, internetu, prasy oraz popularnych rozrywek takich jak gry komputerowe itp., w których kultywowana jest siła, przemoc i agresja. 17

Wszystkie te negatywne elementy i wartości przenoszone są przez nieletnich do życia codziennego, w kontaktach z rówieśnikami, w szkołach. Wiele placówek szkolnych odchodzi od realizacji zadań wychowawczych. Większość nauczycieli koncentruje się na realizacji funkcji dydaktycznych, nie chcąc widzieć problemów wychowawczych uczniów. Poczucie bezkarności nieletnich wywołane brakiem możliwości natychmiastowego, skutecznego odizolowania nieletniego przestępcy od społeczeństwa, złym funkcjonowaniem zakładów wychowawczych i poprawczych, zbyt dużo przepustek, zbyt duże możliwości ucieczki. Bardzo niepokojącym jest fakt powrotu do przestępstw przez nieletnich, którzy w przeszłości byli karani przez sądy rodzinne oraz sądy dla nieletnich, bądź oczekują na postępowanie opiekuńczo wychowawcze. Świadczy to, o poczuciu bezkarności nieletnich sprawców czynów karalnych. Sędziowie, mimo iż coraz częściej decydują się na orzeczenie kary umieszczenia nieletniego w zakładzie wychowawczym lub poprawczym, to realizacja tego odkłada się całymi miesiącami. W tym czasie nieletni w poczuciu bezkarności popełniają następne czyny karalne, a prowadzone postępowania przygotowawcze są umarzane przez sędziego z uwagi na wcześniej zastosowany środek wychowawczy lub poprawczy w stosunku do tego nieletniego. Główne problemy: przestępstwa i wykroczenia w szkołach oraz bezpośrednim sąsiedztwie szkół, łatwy dostęp do alkoholu i narkotyków w środowisku szkolnym, niewłaściwa reakcja społeczna na przejawy zjawisk patologicznych w otoczeniu szkół, niezadowalający stan współpracy osób, a także instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo w środowisku szkolnym, a zwłaszcza na linii: dyrekcje nauczyciele uczniowie rodzice 18

policja, niski pozom wzajemnego zaufania, co niesie za sobą trudność istniejących identyfikacji istniejących problemów, obawę, niechęć przed zajęciem się niepokojącym zjawiskami, tolerancja społeczna dla zachowań patologicznych. Zadania do realizacji: ustalenie i poddanie analizie największych problemów występujących wśród młodzieży szkolnej w odniesieniu do poszczególnych placówek oświatowych i ich okolic, tworzenie indywidualnych programów, w odniesieniu do każdej z placówek oświatowych oddzielnie, mających za zadanie eliminowanie występujących tam zagrożeń, ograniczenie liczby przestępstw i wykroczeń w szkołach oraz w bezpośrednim ich otoczeniu poprzez zwiększenie ilości patroli w okolicach placówek szkolno - wychowawczych, powiązanie odpowiedzialności policjantów i strażaków gminnych (miejskich) za poszczególne rejony szkolne, upowszechnienie wizyjnego monitorowania wejść do publicznych i niepublicznych placówek oświatowych dla dzieci i młodzieży, budowanie skutecznych mechanizmów współpracy pomiędzy nauczycielami rodzicami uczniami a policją i strażami gminnymi w zakresie bezpieczeństwa w szkołach - opracowanie zasad tej współpracy, powoływanie zespołów nadzorujących sytuację i wykonywanie programów przy placówkach szczególnie zagrożonych przestępczością, organizowanie szkoleń dla rodziców i nauczycieli z zakresu przeciwdziałania występowaniu patologii w szkołach, upowszechnianie wśród dzieci oraz ich opiekunów wiedzy na temat uzależnień: narkomanii i alkoholizmu. Organizacja zajęć pozalekcyjnych w roku szkolnym oraz 19

atrakcyjnych zajęć dla dzieci i młodzieży podczas ferii letnich i zimowych, konsekwentne zwalczanie patologii i budowanie przekonania, że nie ma na nią przyzwolenia. BEZPIECZEŃSTWO W ŚRODKACH KOMUNIKACJI PUBLICZNEJ Analiza sytuacji: Na terenie województwa łódzkiego zanotowano od początku 2007 roku 66 przestępstw dotyczących dewastacji w taborze kolejowym: kradzieży mienia, obrzucenia pociągów, kradzieży podróżnych, włamań do pomieszczeń w infrastrukturze kolejowej. Wzrost negatywnych zachowań takich jak niedozwolone malowanie taboru tzw. graffiti czy akty wandalizmu na terenie kolei nasila się w okresie ferii lub podczas przejazdów uczestników imprez masowych. Najbardziej zagrożonymi trasami w województwie łódzkim są: 1. Łódź-Fabryczna Warszawa Wschodnia, 2. Koluszki Skierniewice Kutno, 3. Łódź Kaliska Kalisz, 4. Piotrków Trybunalski Częstochowa. W zakresie poprawy bezpieczeństwa na obszarach kolejowych powołane zostały wojewódzkie zespoły, w skład, których wchodzą przedstawiciele Policji, Służby Ochrony Kolei, Żandarmerii Wojskowej, Straży Miejskiej oraz Spółek Grupy PKP S.A. Zwiększono ilość wspólnych patroli funkcjonariuszy Policji i Służby Ochrony Kolei na najbardziej zagrożonych obszarach (na szlakach lub w pociągach), które zostały wytypowane na podstawie zgłoszeń oraz meldunków. Uruchomiono dodatkowe patrole na terenie dworców w celu wyeliminowania kradzieży kieszonkowej pasażerów oraz mienia kolejowego, a także ograniczenia procederu żebractwa. 20

Organizowane są także wspólne patrole w przypadku organizacji przejazdu uczestników imprez masowych (3 marca br., służby Policji oraz SOK konwojowały przejazd kibiców ŁKS Łódź). W okresie ferii zimowych skierowano wniosek do Kuratorium z prośbą o ujęcie tematyki zagrożeń na obszarze kolejowym w ramach edukacji szkolnej. Wojewódzki Inspektorat Transportu Drogowego w Łodzi w okresie stycznia i lutego br., wspólnie z Komendą Miejską Policji w Łodzi przeprowadził akcję sprawdzania stanu technicznego autokarów wycieczkowych oraz stanu trzeźwości kierujących tymi pojazdami. Kontrole pojazdów dotyczą głównie przestrzegania norm czasu pracy, trzeźwości kierowców, przestrzegania dopuszczalnych prędkości pojazdów z uwzględnieniem ochrony środowiska a także oceniające prawidłowość wykonywanych przewozów towarów niebezpiecznych. Z udziałem Kuratorium Oświaty w Łodzi przeprowadzono cykl spotkań z dziećmi oraz młodzieżą na temat bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego w Łodzi akcję rozdawania ulotek kierowcom, które stanowiły instrukcję udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach drogowych. Główne problemy: utrzymujące się zagrożenie przestępczością pospolitą na szlakach kolejowych (mimo spadku ogólnej liczby przestępstw z jednoczesnym wzrostem wykrywalności w tej kategorii), zwłaszcza zwiększenie się liczby: przestępstw pospolitych, w tym kradzieży kieszonkowych, zakłóceń porządku publicznego, w szczególności zachowań chuligańskich, wybryków grup młodzieżowych na dworcach, stacjach i przystankach kolejowych, 21

wysoki poziom zagrożenia przestępczością, wykroczeniami oraz innymi zjawiskami nieakceptowanymi społecznie w środkach komunikacji miejskiej: rozbojami, kradzieżami, wymuszeniami rozbójniczymi, wandalizmem, dewastacją, agresją słowną (wyzwiska, zaczepki), zakłócenia porządku podczas przemieszczania się uczestników imprez masowych (festiwale, koncerty, imprezy sportowe), zagrożenie dla bezpieczeństwa wielu osób spowodowane kradzieżami i dewastacją elementów infrastruktury środków komunikacji publicznej. zobojętnienie pracowników komunikacji publicznej na łamanie prawa, w szczególności brak reakcji na przypadki okradania pasażerów, akty chuligańskie i wandalizm. Zadania do realizacji: analiza zagrożeń przeprowadzona wspólnie przez Policję, Straż Graniczną, administrację odpowiedzialną za transport, Komendant Rejonu Straży Ochrony Kolei w Łodzi, spółki kolejowe - ustalenie szlaków, miejsc, czasu i charakteru najpoważniejszych zagrożeń, m.in. poprzez dokonywanie analizy zdarzeń, dokonanie podobnej analizy publicznej komunikacji miejskiej we współpracy z administracją samorządową i przy wykorzystaniu opinii mieszkańców, m.in. poprzez dokonywanie analizy zdarzeń, organizacja służby adekwatnie do zidentyfikowanych zagrożeń. Wykorzystanie do realizacji zadań w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa Straży Granicznej, m.in. poprzez dokonanie oceny zawartych porozumień i możliwości ich modyfikacji lub zawarcia nowych, stematyczne ocenianie efektów działań i dokonywanie ewentualnych korekt, m.in. poprzez opracowanie mierników ocen i ich analizę, 22

promowanie technicznych środków wspierających bezpieczeństwo (np. komunikacyjnych systemów antynapadowych), m.in. poprzez organizowanie akcji edukacyjnych. BEZPIECZEŃSTWO W RUCHU DROGOWYM Analiza sytuacji: W 2006 roku na terenie województwa łódzkiego miały miejsce 4 551 wypadki drogowe, w których śmierć poniosło 414 osób, a 5 621 doznało obrażeń ciała. W porównaniu z rokiem 2005 stwierdzono spadek liczby wypadków o 4,2%. Ponadto statystyki policyjne zanotowały: spadek liczby osób rannych o 2,3% spadek liczby ofiar śmiertelnych o 7,2% nieznaczny wzrost liczby zgłoszonych Policji kolizji drogowych o 0,9% spadek ogólnej liczby zdarzeń drogowych o 1 460, tj. o 9,6%, Na ogólną liczbę 4 551 wypadków drogowych, w 79,7% przypadkach sprawcami byli kierujący pojazdami, natomiast w 14,3% piesi uczestnicy ruchu drogowego. Wśród najczęściej wymienianych przyczyn zaistnienia wypadków drogowych powodowanych winą kierujących pojazdami znajdują się m.in.: nieudzielanie pierwszeństwa przejazdu, niedostosowanie prędkości do warunków ruchu, nieprawidłowe przejeżdżanie przejść dla pieszych, nieprawidłowe wykonywanie manewrów: wyprzedzania, omijania, wymijania, Do przyczyn wypadków powodowanych winą pieszego m.in. należało: 23

nieostrożne wejście na jezdnię przed jadącym pojazdem; nieprawidłowe przekraczanie jezdni, przebieganie; wejście na jezdnię przy czerwonym świetle; nieostrożne wejście na jezdnię zza pojazdu lub przeszkody. Niepokój budzi fakt znacznego wzrostu, bo aż o 60,7% liczby wypadków spowodowanych przez stojących lub leżących na jezdni pieszych. Do najbardziej zagrożonych zdarzeniami drogowymi powiatów należały: łódzki, zgierski, piotrkowski, bełchatowski. W łódzkiem najbardziej zagrożonym wypadkami odcinkiem drogi krajowej jest odcinek drogi krajowej nr 1, który przebiega przez, i w pobliżu największych miast w naszym województwie oraz wokół miejsc handlowych, w których ruch pojazdów jest znacznie zwiększony. W roku 2006 na tej arterii komunikacyjnej zaistniało 335 wypadków drogowych, w których zostało rannych 410 osób, a 43 zginęły, co stanowi 10 % wszystkich ofiar śmiertelnych. Natomiast do najbardziej zagrożonych zdarzeniami drogowymi dróg wojewódzkich należały droga wojewódzka nr 713 oraz nr 484. Największy spadek liczby wypadków drogowych odnotowały następujące powiaty: wieruszowski, pabianicki, łowicki, wieluński. Największy wzrost liczby wypadków drogowych odnotowały z kolei następujące powiaty: bełchatowski, rawski, łódzki wschodni. Z analizy wynika, że na przestrzeni ostatnich trzech lat najwięcej zdarzeń drogowych zanotowano między godziną 14 a 18. W tych godzinach najwyższa była też liczba osób rannych, w samym roku 2006 było ich 1 463. Inaczej przedstawiała się natomiast ilość ofiar śmiertelnych, które występowały najczęściej w godzinach między 18 a 22. W ubiegłym roku zaobserwowano pogorszenie stanu bezpieczeństwa w piątki - liczba wypadków, kolizji oraz osób rannych była w tym dniu najwyższa. Najbezpieczniejszym dniem tygodnia była niedziela - jedynie 11% liczby spośród wszystkich zaistniałych w roku 2006 wypadków miało miejsce w ostatnim dniu tygodnia. Nadal utrzymuje się wysoki wskaźnik śmiertelnych 24

wypadków drogowych w sobotę, co spowodowane jest prawdopodobnie tzw. wyjazdami za miasto i towarzyszącym im pośpiechem, spożywaniem alkoholu, a także roztargnieniem. Zauważalne jest również nasilenie zagrożenia wypadkami drogowymi w porze jesienno-zimowej. W roku 2006, podobnie jak w 2005, najwięcej wypadków zaistniało w miesiącach: wrześniu i październiku - 20 % liczby wszystkich wypadków. Z uwagi na bardzo trudne warunki drogowe podczas ubiegłorocznej zimy (szczególnie w miesiącu styczniu i lutym) doszło do większej o 35% liczby kolizji niż w roku 2005. W województwie łódzkim na stanie Policji znajduje się 7 przenośnych fotoradarów oraz 3 umieszczone na pojazdach służbowych, natomiast na drogach krajowych województwa łódzkiego nr 1, 12 i 14 zainstalowanych jest 14 masztów do mocowania fotoradarów, w roku 2007 planuje się instalację następnych 15. Dwa fotoradary na statywach wykorzystywane są również w każdym powiecie. W 2006 r. urządzenia te wykonały ogółem 42 625 zdjęć, a za ujawnione wykroczenia nałożono 10 270 mandatów karnych na kwotę 2 120 280 zł. Ponadto łódzka Policja posiada 6 videorejestratorów, dzięki którym zostało ujawnionych 11 097 wykroczeń, za które nałożono 9 374 mandatów karnych na kwotę 2 344 380 zł. W okresie 2006 roku nietrzeźwi kierujący byli sprawcami 264 wypadków drogowych, w których śmierć poniosło 21 osób. Ogólna liczba wypadków drogowych spowodowanych przez nietrzeźwych kierujących pojazdami była niższa o 20,7%, w stosunku do analogicznego okresu roku 2005, natomiast liczba ofiar śmiertelnych o 56,2%. Nietrzeźwi piesi spowodowali 243 wypadków drogowych (wzrost o 57,8%), w których 96 osób poniosło śmieć (wzrost o 2,1%). W analizowanym okresie policjanci województwa łódzkiego zatrzymali łącznie 12 969 kierujących znajdujących się pod działaniem alkoholu (wzrost o 7,3% w stosunku do 2005 roku), w tym 5 564 kierujących pojazdem 25

mechanicznym (spadek o 4%). W roku 2006 stwierdzono 11 778 przestępstw prowadzenia pojazdu przez osobę w stanie nietrzeźwym, o 8,5% więcej niż w roku ubiegłym, postępowań w tej kategorii także wszczęto więcej (o 10,4%). Wzrost liczby zatrzymanych kierujących znajdujących się pod działaniem alkoholu (tj. wkroczenie z art. 87 Kodeksu Wykroczeń oraz przestępstwo z art. 178a Kodeksu Karnego) odnotowano na terenie działania 13 komend, w tym największy o 101,5% w KPP w Tomaszowie Mazowieckim. Największy spadek skuteczności takich działań odnotowano w KMP w Łodzi, gdzie liczba ujawnionych kierujących znajdujących się pod działaniem alkoholu spadła z 1 549 do 1 163, tj. o 24,9%. Z przytoczonych danych wynika, że problem nietrzeźwych kierujących na łódzkich drogach jest zaliczany do priorytetów. Z uwagi na fakt, iż są oni przyczyną wielu wypadków drogowych i często decydują o życiu i zdrowiu innych użytkowników dróg, łódzka Policja prowadzi działania zmierzające do zwiększenia ujawniania takich przypadków. Prowadzone działania znalazły odzwierciedlenie w malejącej liczbie ofiar, zwłaszcza śmiertelnych. Główne problemy: duża ilość wypadków drogowych, szczególnie ze skutkiem śmiertelnym, duża ilość przypadków kierowania pojazdem pod wpływem alkoholu lub środków psychotropowych, nadmierna prędkość pojazdów i liczne przypadki nieużywania pasów bezpieczeństwa. Zadania do realizacji: zwiększenie liczby i aktywności patroli policyjnych na drogach, szczególnie w rejonie dużych miast (zintensyfikowanie wykrywania substancji psychoaktywnych u kierowców, intensyfikacja kontroli prędkości pojazdów wraz z ciągłym wdrażaniem nadzoru 26

automatycznego), m.in. poprzez organizację wspólnych patroli z innymi podmiotami, rozbudowa systemu automatycznego pomiaru prędkości, doposażenie w testery do wykrywania substancji psychoaktywnych, usprawnienie działań z zakresu kontroli technicznej pojazdu, m.in. poprzez organizację bezpłatnych badań technicznych, zwiększenie nadzoru nad stacjami kontroli pojazdów, intensyfikacja kontroli przewoźników pod względem przestrzegania przepisów ustawy o transporcie drogowym (współpraca Policji z Inspekcją Transportu Drogowego), edukacja w celu kształtowania świadomego i kulturalnego uczestnika ruchu drogowego, respektującego prawo i szanującego prawa innych uczestników tego ruchu, upowszechnianie zasad ratownictwa drogowego oraz z zakresu udzielania pierwszej pomocy, promowanie działań na rzecz bezpieczeństwa w ruchu drogowym, przygotowanie propozycji zaostrzenie przepisów prawa w stosunku do sprawców łamiących przepisy ruchu drogowego, których naruszanie jest przyczyną najcięższych i najczęstszych wypadków drogowych (np. tych, którzy prowadzą pojazd pod wpływem alkoholu lub środków odurzających, nie używają pasów bezpieczeństwa), usprawnienie systemu ściągalności mandatów karnych w celu wykształcenia w kierowcach przeświadczenia o surowości i nieuchronności kary za naruszanie przepisów. 27

BEZPIECZEŃSTWO W DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Analiza sytuacji: Liczba stwierdzonych przestępstw gospodarczych w I kwartale 2006 r. oraz 2007 r. na obszarze województwa łódzkiego utrzymała się praktycznie na tym samym poziomie (w 2006r. 1209, w 2007 r. 1206), analogicznie liczba dochodzeń i śledztw wszczętych (w 2006r. 1227, w 2007 r. 1191), niewielki wzrost wykrywalności zaznaczył się jedynie w liczbie wszczętych postępowań wydzielonej kategorii przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu w I kwartale 2006 r. wszczęto w tej kategorii 225 postępowań, a w tym samym okresie 2007 r. 245. Stwierdzono natomiast 198 (203 w roku 2006). Liczba stwierdzonych oszustw o charakterze gospodarczym wyniosła w I kwartale 2007 r. 473 w województwie łódzkim (404 w tym okresie roku ubiegłego), natomiast liczba wszczętych postępowań w tych okresach wyniosła analogicznie 389 (394 w 2006r.) Fałszerstwa o charakterze gospodarczym zamknęły się w I kwartale 2007 r. w liczbie przestępstw 79 (58 wszczętych postępowań), w odniesieniu do I kwartału roku ubiegłego liczby te wyniosły 76 (38 wszczętych). Przestępstw korupcyjnych ujawniono w okresie sprawozdawczym 2007 r. 94, liczba stwierdzonych przestępstw w tej kategorii wyniosła 92. W tym samym czasie roku 2006 ujawniono ich 66, a 50 stwierdzono. Biorąc pod uwagę trendy sześcioletnie w zakresie ujawniania i ścigania przestępczości gospodarczej można stwierdzić, że w latach 2000-2006 utrzymywał się wzrost przestępstw o takim charakterze. W roku 2000 stwierdzono 3 343 przestępstwa o charakterze gospodarczym, w roku 2006 r. takich przestępstw odnotowano 4 869. W 2000 r. wszczęto 2 080 postępowań przygotowawczych natomiast w 2006 r. 4 495. Wzrost ten miał przełożenie na ilość stwierdzonych 28

przestępstw przeciwko obrotowi gospodarczemu z 711 do 831 w 2006 r. Jednocześnie wzrosła liczba stwierdzonych fałszerstw gospodarczych (z 247 do 361) oraz przestępstw korupcyjnych z 94 w 2000 r. do 451 w 2006 r. Odnotowano natomiast spadek liczby stwierdzonych przestępstw naruszenia przepisów ustawy o prawach autorskich i pokrewnych oraz Kodeksu Karnego Skarbowego. Ważnym aspektem po wstąpieniu naszego kraju do UE stała się walka z przestępstwami wyłudzania dotacji, subwencji, dopłat oraz pozyskiwania funduszy pomocowych. Oceniając działania podejmowane w poszczególnych jednostkach Policji województwa łódzkiego można posłużyć się wskaźnikiem dynamiki stwierdzonych przestępstw. Najlepsze efekty w tej dziedzinie uzyskały jednostki w: Rawie Mazowieckiej, Tomaszowie Mazowieckim, Łowiczu, Bełchatowie oraz Opocznie. Najniższy wskaźnik odnotowały KPP w Zduńskiej Woli, Łodzi Wschód, Zgierzu, Kutnie, Pabianicach oraz Łęczycy. Najwyższy wzrost postępowań wszczętych w stosunku do roku 2005 odnotowano w powiatach opoczyńskim i kutnowskim, natomiast największy spadek w brzezińskim i bełchatowskim. Główne problemy: ochrona małej i średniej przestępczości przed wymuszeniami, napadami oraz przestępczością pospolitą, Zadania do realizacji: zapewnienie dostępności i przejrzystości ewidencji działalności gospodarczej, procesu wydawania zezwoleń i licencji (np. przez wprowadzenie ewidencji internetowej głównie: zadanie administracji samorządowej), zorganizowanie przejrzystej komunikacji między Policją a przedsiębiorcami, przez włączenie rzetelnych przedsiębiorców 29

do współpracy na rzecz bezpieczeństwa oraz wspólną identyfikację najistotniejszych problemów w celu bezpiecznego prowadzenia uczciwej działalności gospodarczej, objęcie wzmożonym dozorem policyjnym miejsc, gdzie prowadzenie działalności gospodarczej jest szczególnie zagrożone. OCHRONA DZIEDZICTWA NARODOWEGO Analiza sytuacji: Zabytki odgrywają ogromną rolę w procesie identyfikacji kulturowej, w utrwalaniu poczucia tożsamości i związków z danym miejscem, regionem czy krajem zarówno poszczególnych jednostek, jak i całych grup etnicznych. Na pytanie: "po co chronić zabytki?" odpowiadamy: "dla dobra ogółu", gdyż jeśli nawet stanowią indywidualna własność, są jednocześnie własnością wspólną jako dobra kultury. Z powodu utraty kulturowego dziedzictwa cierpi nie tylko społeczność, na której terenie toczy się wojna, to również my wszyscy stajemy się biedniejsi z chwilą zniszczenia zabytku. Dobra kultury narażone są na różnorodne zagrożenia. Natura zagrożeń jest dwojaka. Są one powodowane przez przyrodę (trzęsienia ziemi i morza, huragany, ulewy, powodzie, pioruny), bądź przez samego człowieka: przez jego złą wolę (wojny, kradzieże, podpalenia, wandalizmy, nieposzanowanie, terroryzm), zaniedbanie, lekceważenie, ignorancję, brak wyobraźni i zwykłą głupotę. Zagrożenia te niezależnie od tego, czy mają charakter jednostkowy, lokalny, lub ponadregionalny, wymagają regulacji i działań wewnętrznych w obrębie samorządów oraz regulacji i działań ogólnowojewódzkich. Przedstawiciele Łódzkiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Policji i Państwowej Straży Pożarnej przeprowadzili w pierwszym kwartale 2006 roku wizytacje w obiektach sakralnych na terenie województwa łódzkiego, podczas 30

których wypełniano formularze dotyczące Ewidencji Obiektów Sakralnych. Formularze zawierają dane dotyczące: ubezpieczenia zbiorów, ochrony fizycznej, zabezpieczeń budowlano-mechanicznych, systemów sygnalizacji włamania i napadu, systemów telewizji dozorowej, systemów kontroli dostępu, systemów alarmu pożaru, systemów ochrony pożarowej. Główne problemy: systematyczne niszczenia dziedzictwa narodowego na terenie województwa łódzkiego, zwłaszcza drewnianych zabytkowych kościołów, skutkujące utratą dóbr kultury (kradzież, zniszczenie, zaginięcie, nielegalny wywóz, pożary). Zadania do realizacji: - podejmowanie międzyinstytucjonalnych skoordynowanych inicjatyw w celu ochrony zabytków, m.in. wspólne inspekcje i kontrole obiektów ze zgromadzonymi dobrami kultury, prowadzone przez przedstawicieli wojewódzkich konserwatorów zabytków, Policji i Państwowej Straży Pożarnej, - upowszechnianie nowoczesnych technicznych środków zabezpieczeń (wraz z monitoringiem) zarówno na wypadek klęsk żywiołowych, jak i przestępczej działalności człowieka, np. kradzieży, dewastacji, - kontynuowanie systemowej rejestracji zbiorów, wraz z dokumentacją fotograficzną i opisową, z uwzględnieniem znakowania obiektów ruchomych, - przeprowadzanie szkoleń, wydawanie publikacji, współpraca z wyspecjalizowanymi strukturami resortu kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, stowarzyszeniami, towarzystwami itd., - poprawa wymiany informacji o skradzionych i poszukiwanych zabytkach, 31

w oparciu o przepis art. 23 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, - stworzenie wojewódzkiego systemu informacji o wydanych pozwoleniach na wywóz zabytków za granicę, - podjęcie działań nad stworzeniem w strukturach organów ścigania specjalistycznej komórki do zwalczania tego rodzaju przestępczości. 32

Harmonogram realizacji na obszarze województwa łódzkiego rządowego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej 33

Bezpieczeństwo w miejscach publicznych i miejscu zamieszkania Zadanie Podmiot odpowiedzialny Podmioty współpracujące Łódzki Komendant Wojewódzki Policji 0. Analiza zagrożeń bezpieczeństwa i realnych potrzeb społeczności lokalnych pod względem bezpieczeństwa, w tym m.in. opracowanie mapy zagrożeń. terytorialnego, Komendant Rejonu Straży Ochrony Kolei w Łodzi Termin realizacji Pierwsza analiza do końca 2007 r., następnie kwartalnie. 1. Analiza stanu służby prewencyjnej Policji, ze wskazaniem głównych problemów i oceną współpracy ze strażami gminnymi (miejskimi) i innymi podmiotami ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, m.in. poprzez dokonywanie okresowych ocen działalności ww. podmiotów. Łódzki Komendant Wojewódzki Policji terytorialnego, Komendant Placówki Żandarmerii Wojskowej w Łodzi, Komendant Rejonu Straży Ochrony Kolei w Łodzi Pierwsza analiza do końca 2007 r., następnie półrocznie. 3. Zintegrowana organizacja i dyslokacja służby: - oparta na analizach, uwzględniających dane i doświadczenia różnych komórek organizacyjnych Policji, oraz na mapach zagrożeń, opracowanych wspólnie z podmiotami pozapolicyjnymi, a zawierających informacje m.in. uzyskane w wyniku konsultacji społecznych, badań potrzeb oraz problemów społeczeństwa, m.in. poprzez ocenę organizacji i dyslokacji, Łódzki Komendant Wojewódzki Policji terytorialnego - zapewniająca koordynację działań poszczególnych komórek organizacyjnych Policji, m.in. poprzez stałe monitorowanie pracy, - zapewniająca komunikację między różnymi instytucjami i podmiotami działającymi na rzecz bezpieczeństwa w celu wspólnego planowania i koordynacji działań oraz oceny osiągniętych efektów, m.in. poprzez organizację wspólnych spotkań. 4. Zwiększenie liczby patroli Policji i innych formacji w tych miejscach i czasie, gdzie są najbardziej potrzebne, poprzez: - efektywniejsze wykorzystanie zasobów kadrowych w Policji, m.in. poprzez uwzględnianie propozycji organów samorządu terytorialnego, Łódzki Komendant Wojewódzki Policji terytorialnego, Komendant Placówki Straży Granicznej w Łodzi, Komendant 34

- większy udział Straży Granicznej w realizacji zadań policyjnych (m.in. zatrzymania, poszukiwania, kontrole, służba patrolowa) oraz działań administracyjno-porządkowych, zwłaszcza w rejonach przygranicznych (konieczność nowelizacji ustawy), m.in. poprzez stałe współdziałanie, - wykorzystywanie sił i środków Żandarmerii Wojskowej, m.in. poprzez stałe współdziałanie, Placówki Żandarmerii Wojskowej w Łodzi, Komendant Rejonu Straży Ochrony Kolei w Łodzi, Służba Więzienna - przekazanie przez Policję części zadań innym podmiotom, takim jak Komendant Placówki Straży Granicznej w Łodzi (konwoje cudzoziemców, strzeżone ośrodki dla cudzoziemców, areszty w celu deportacji), Służba Więzienna (konwoje między jednostkami penitencjarnymi), m.in. poprzez dokonanie oceny zawartych porozumień i możliwości ich modyfikacji lub zawarcia nowych. 5. Promowanie i efektywne wykorzystanie możliwości technicznych, a w szczególności monitoringu wizyjnego miejsc publicznych, skorelowanego z odpowiednią organizacją służby Policji i straży gminnych (miejskich), m.in. poprzez organizację prezentacji. Łódzki Komendant Wojewódzki Policji terytorialnego 6. Wzmocnienie roli dyżurnego jednostek organizacyjnych Policji, położenie szczególnego nacisku na profesjonalne przyjmowanie zawiadomień o przestępstwach i wykroczeniach, w tym naruszeniach ładu i porządku publicznego, zachowaniach i czynach patologicznych, m.in. poprzez modyfikację procedur postępowania i stworzenie warunków do obsługi klientów. Łódzki Komendant Wojewódzki Policji terytorialnego Do końca 2007 r. 7. Aktywny dzielnicowy, jako policjant pierwszego kontaktu, który identyfikuje lokalne problemy bezpieczeństwa i porządku publicznego, dostarcza ważnych informacji pochodzących z rozpoznania rejonu i inicjuje lokalne inicjatywy na rzecz bezpieczeństwa, m.in. poprzez organizację szkoleń dla dzielnicowych, prowadzenie spotkań z Radami Osiedli i grupami mieszkańców. Łódzki Komendant Wojewódzki Policji terytorialnego 8. Budowa lokalnych systemów powiadamiania o zagrożeniach, patologiach z wykorzystaniem: rad osiedli, sołtysów na obszarach wiejskich, korporacji taksówkowych, itd., m.in. poprzez organizowanie spotkań z Radami Osiedli, grupami mieszkańców i firmami transportowymi. Łódzki Komendant Wojewódzki Policji terytorialnego, firmy transportowe Na bieżąco do końca 2008 r. 9. Podniesienie jakości realizacji zadań poprzez: - wzmocnienie systematycznego nadzoru służbowego jako stałego Łódzki Komendant Wojewódzki Policji terytorialnego 35

elementu organizacji służby, - stanowcze piętnowanie i eliminowanie przypadków patologii, bierności i braku reakcji na zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego. 10. Wypracowanie mechanizmów współpracy między administracją samorządową, Policją wraz ze strażami gminnymi (miejskimi), prywatnymi przewoźnikami, w szczególności korporacjami taksówkowymi, m.in. poprzez określenie zasad współpracy ww. pomiotów. Łódzki Komendant Wojewódzki Policji Łódzki Wojewódzki Inspektor Transportu Drogowego, organy samorządu terytorialnego, firmy transportowe, spółki grupy PKP SA. Na bieżąco do końca 2008 r. 11. Zwiększenie odpowiedzialności Policji (przy zachowaniu integralności i spójności formacji) oraz innych podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie bezpieczeństwa i porządku, m.in. poprzez zintensyfikowanie działań wszystkich podmiotów. Łódzki Komendant Wojewódzki Policji terytorialnego Do końca 2007 r. 12. Podjęcie systematycznej kontroli lokali gastronomicznych, punktów sprzedaży alkoholu pod względem: posiadania zezwolenia na sprzedaż alkoholu, spełniania norm sanitarno-epidemiologicznych i budowlanych (konieczna współpraca Policji z administracją samorządową, Sanepidem, PIH, PINB itd.), m.in. poprzez określenie zasad koordynacji przeprowadzanych kontroli. Łódzki Komendant Wojewódzki Policji terytorialnego, Państwowy Inspektor Sanitarny, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej, Łódzki Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego 13. Przygotowanie i promowanie rozwiązań zwiększających bezpieczeństwo przestrzeni publicznych, a zmniejszających anonimowość, takich jak: promowanie tzw. bezpiecznej architektury, oświetlenia, oznakowania informacyjnego, m.in. poprzez współdziałanie dzielnicowych z nadzorem budowlanym oraz Radami Osiedli. Łódzki Komendant Wojewódzki Policji terytorialnego, Łódzki Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego Na bieżąco do końca 2008 r. 14. Wspieranie i promowanie działań budujących więzi społeczne poprzez prowadzenie ogólnopolskiej kampanii społecznych w ramach Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej ŁUW w Łodzi terytorialnego, organizacje pozarządowe, kościoły i związki wyznaniowe 15. Utworzenie i promocja Banku Dobrych Praktyk, m.in. poprzez publikację na Łódzki Komendant Wojewódzki 36