Nowe formy przekazu audiowizualnego - aspekty prawne
Zmniejszenie obciążeń regulacyjnych Zgodnie z zasadą ulepszenia przepisów prawnych, dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych (AVMS) ma na celu zmniejszenie obciążenia regulacyjnego europejskich dostawców usług TV i usług związanych z telewizją oraz zwiększenie elastyczności finansowania treści audiowizualnych za pomocą nowych form reklamy.
Równe warunki konkurencji Pozwoli również stworzyć równe warunki konkurencji dla wszystkich przedsiębiorstw, które proponują usługi związane z telewizją, niezależnie od technologii wykorzystywanych do ich dostarczenia (np. klasyczny przekaz telewizyjny, szybki szerokopasmowy Internet, telefonia komórkowa trzeciej generacji).
Jednolite przepisy Dyrektywa AVMS zastępuje rozbieżne krajowe przepisy skierowane przeciwko zachęcaniu do nienawiści rasowej i ukrytej reklamie oraz dotyczące ochrony małoletnich przez podstawowe, obowiązujące w całej UE, minimalne normy ochrony w przypadku audiowizualnych usług na żądanie.
Wsparcie produkcji europejskich Ta nowa polityka powinna przyśpieszyć powstanie wspólnego rynku usług telewizyjnych i usług związanych z telewizją oraz wspierać silną i twórczą produkcję treści medialnych w Europie.
Stanowisko Komisarza Moim celem jest przyczynienie się do rozwoju europejskiego sektora treści audiowizualnych dzięki najnowocześniejszym i najbardziej elastycznym na świecie warunkom ramowym, stwierdziła Viviane Reding, komisarz ds. społeczeństwa informacyjnego i mediów.
Nowe możliwości Nowe zasady powinny otworzyć nowe możliwości w dziedzinie multimediów, zwiększyć konkurencję i wybór dla konsumentów, ułatwiając jednocześnie osiągnięcie celów leżących w interesie publicznym, takich jak ochrona nieletnich i różnorodność kulturowa. Będzie to decydujący krok w kierunku audiowizualnych środków masowego przekazu bez granic na europejskim wspólnym rynku.
Usługi linearne i nielinearne Dyrektywa AVMS dotyczy zarówno usług telewizyjnych, jak i usług związanych z telewizją; usługi linearne (np. nadawanie poprzez tradycyjną telewizję, która dostarcza treści widzom zgodnie z ustalonym programem) oraz usługi nielinearne, takie jak filmy lub wiadomości na żądanie, które widz samodzielnie wybiera z dostępnego katalogu audycji w dowolnym momencie czasu i miejscu (np. poprzez telefon komórkowy).
Wymogi minimalne w usługach nielinearnych Obecne przepisy dotyczące nadawania TV w nowoczesnej, bardziej elastycznej formie będą mieć nadal zastosowanie do usług linearnych, podczas gdy usługi nielinearne będą podlegać tylko podstawowemu zbiorowi minimalnych wymagań, np. dotyczących ochrony małoletnich, zapobiegania nienawiści rasowej oraz zabronionej ukrytej reklamy.
Zasada państwa pochodzenia Dzięki harmonizacji tych przepisów w całej UE, dostawcy usług związanych z przekazem audiowizualnym będą podlegać jedynie przepisom Państwa Członkowskiego, w którym mają siedzibę, a nie rozbieżnym przepisom wszystkich Państw Członkowskich, w których ich usługi mogą być odbierane. Wyjątki od tej zasady zostały jasno określone.
Bardziej elastyczne przepisy dotyczące reklamy W przypadku klasycznego przekazu telewizyjnego zaproponowano uelastycznienie istniejących przepisów dla nowych form reklamy oraz zachęcanie do samoregulacji i współregulacji.
Uproszczenie przepisów W miejsce szczegółowych uregulowań dotyczących częstotliwości i warunków przerywania programów przez reklamę, dyrektywa AVMS upraszcza istniejące w UE przepisy.
Odejście od zasady 20 minut Nadawcy będą mieli możliwość wyboru najlepszego momentu nadawania reklam w programach, zamiast jak to ma miejsce obecnie - obowiązku przynajmniej 20- minutowej przerwy między reklamami. Nie będzie można jednak zwiększyć ilości reklam, ponieważ zostało utrzymane istniejące ograniczenie wynoszące maksymalnie 12 minut reklam na godzinę.
Nowe formy reklamy Dyrektywa AVMS wesprze również nowe formy reklamy.
Lokowanie produktów Po raz pierwszy tzw. product placement (umieszczenie znanych produktów bądź usług w filmie, itp.) zostanie wyraźnie zdefiniowany i otrzyma przejrzyste ramy prawne.
Lokowanie produktów Dzięki temu w Europie dozwolony będzie (o ile państwa członkowskie wyrażą na to zgodę) wyraźnie określony product placement zarówno w przypadku linearnych jak i nielinearnych usług audiowizualnych, z wyjątkiem wiadomości, programów poświęconych sprawom bieżącym i programów dla dzieci.
W żadnym wypadku audycje nie mogą zawierać lokowania produktów: wyrobów tytoniowych lub papierosów albo wyrobów przedsiębiorstw, których zasadnicza działalność polega na produkcji lub sprzedaży papierosów i innych wyrobów tytoniowych; lub, konkretnych produktów lub zabiegów leczniczych dostępnych wyłącznie na receptę, w państwie członkowskim, którego jurysdykcji podlega dostawca usług medialnych.
Informowanie o lokowaniu produktów Aby zapobiec ukrytej reklamie konsumenci będą informowani o zastosowaniu product placement na samym początku programu, na końcu oraz w momencie wznowienia po przerwie reklamowej.
Wzmocnienie konkurencyjności Te nowe przepisy powinny stworzyć pewność prawną i zapewnić dodatkowe fundusze na realizację europejskich programów, a w ten sposób wzmocnić konkurencyjność europejskiego sektora audiowizualnego.
Zakres Dyrektywy AVMS Dyrektywa AVMS nie dotyczy prywatnej korespondencji, elektronicznych wersji gazet lub czasopism, stron internetowych nie przeznaczonych pierwotnie do rozpowszechniania treści audiowizualnych oraz transmisji dźwiękowych i radia.
Konsultacje środowiskowe Uwzględnia to wyniki intensywnych konsultacji w których brali udział przedstawiciele sektora audiowizualnego, przedsiębiorstwa telekomunikacyjne, dostawcy usług internetowych, organizacje konsumentów i inne zainteresowane strony.
Rozwój społeczeństwa informacyjnego Modernizacja przepisów UE dotyczących treści audiowizualnych stanowi część strategii i2010, której celem jest stworzenie europejskiego społeczeństwa informacyjnego na rzecz wzrostu i zatrudnienia.
Serdecznie dziękuję za uwagę Jarosław Czuba Dyrektor Departamentu Prawno-Legislacyjnego Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ul. Krakowskie Przedmieście 15/17 00-071 Warszawa jczuba@mkidn.gov.pl