ODNOWA I ROZWÓJ WSI GRABONÓG PLAN ROZWOJU MIEJSCOWOŚCI Grabonóg 2011 2020 Wstęp Plan odnowy miejscowości stanowi istotną przesłankę pozytywnych zmian, ułatwiając władzy samorządowej podejmowanie decyzji. W jego przygotowaniu uczestniczyli liderzy lokalni i mieszkańcy miejscowości. Oznacza to, że w proces ten włączone zostało szerokie spektrum odbiorców późniejszych działań. Dzięki temu możliwe stało się wyartykułowanie interesów całej lokalnej społeczności, a konsekwentne realizowanie planu da mieszkańcom poczucie stabilizacji i satysfakcję. Współudział mieszkańców stanowi istotny wkład w budowę społeczeństwa obywatelskiego. Dlatego Centrum Rozwoju Gminy Pępowo podjęło decyzję o opracowaniu Planu Odnowy Miejscowości Grabonóg na terenie Gminy Piaski. Ma on charakter średnioterminowej strategii społeczno gospodarczej, niezbędnej do pełnego wykorzystania istniejącego potencjału i perspektyw rozwojowych, w tym dostępu do unijnych środków finansowych i funduszy rządowych. Dokument obejmuje w szczególności: analizę zasobów miejscowości, porównanie korzystnych i niekorzystnych cech wewnętrznych oraz potencjalnych szans i zagrożeń występujących w otoczeniu, które mogą warunkować przyszłość jej mieszkańców, wizję rozwoju wsi. Warunkiem rzetelnego zdiagnozowania aktualnej sytuacji miejscowości Grabonóg i określenia jej potrzeb jest ścisła współpraca pomiędzy omawianą jednostką terytorialną a Urzędem Gminy Piaski. Jako priorytet Planu Odnowy Miejscowości można wskazać podniesienie standardu życia i pracy w miejscowości Grabonóg poprzez realizację zadań inwestycyjnych zwiększających atrakcyjność danego terenu. Podejmowane działania powinny stworzyć korzystne warunki dla lokalnych i zewnętrznych inwestorów, zachęcić ich do planowania przedsięwzięć na obszarze przedmiotowej jednostki osadniczej. Plan ma również na celu kultywowanie oraz zachowanie tożsamości społeczności wiejskiej.
Charakterystyka Grabonoga Historia Pierwsze ślady osadnictwa ludzkiego na terenie dzisiejszego Grabonoga sięgają okresu kultury łużyckiej ( VIII-V w. p.n.e.). Już w okresie wczesnopiastowskim istniało tu grodziszcze, przebudowane w XI w. w warowny gród, który wraz z powstałą u jego podnóża osadą ( podgrodziem) stanowił królewszczyznę. Gród grabonoski był prawdopodobnie obsadzony w tamtych czasach stałą załogą łuczników książęcych. W XIII w. często przebywali tu książęta wielkopolscy- Przemysław I i II. W XIV w. Grabonóg przestał być królewszczyzną. Według tradycji Władysław Łokietek przekazał gród i osadę w ręce wojewody poznańskiego Dobrogosta, który w bitwie pod Płowcami utracił nogę i nosił potem drewniane ( grabowe) szczudło. Wspomniany Dobrogost przeniósł osadę kmiecą na prawo czynszowe przed rokiem 1337. Liczyła ona 2 łany sołtysie i 28 łanów kmiecych. W XV w., kiedy Grabonóg należał do rodu Górków dawny gród przebudowano na mały zamek, a osadę kmiecą zamieniono w folwark szlachecki. W I połowie XVIII w. Zamek rozbudowano. W drugiej połowie XVIII w. majątek grabonoski miał własny browar, karczmę i wiatrak. Pod koniec tego samego wieku Grabonóg przeszedł w ręce Wilkońskich. W 1814r. urodził się w tutejszym dworku Edmund Bojanowski - - późniejszy znany w Wielkopolsce działacz oświatowy i religijny. Uwłaszczenie chłopów grabonoskich przeprowadził w 1830 r. ówczesny dziedzic Teofil Wilkoński. Powstało wtedy 19 gospodarstw chłopskich 9 we wsi, 8 przy drodze do Strzelec Wielkich i 2 ku Tanecznicy. W roku 1868 majątek w Grabonogu nabyła w drodze subhasty rodzina Lossowów z Grażyny: Dobrogost, Aleksander, Dobrogost II. Za Dobrogosta II wybudowano obok starego dworku mały pałac. W czasie okupacji miejscowość nosiła nazwę Eichenstätt. Po zakończeniu wojny dawny majątek przekształcony został w PGR. Zabytki zamek (mały) - rozebrany w I poł. XVIII w., browar, karczma, wiatrak, Ochronka Wiejska, pałac (obok dworku), szkoła rolnicza, obecnie: remiza OSP, dworek przebudowany na muzeum, szkoła Zespół Szkół Rolniczych, stacyjka kolejowa.
Dworek bł. Edmunda Bojanowskiego obecnie muzeum. Położenie Grabonóg to malownicza wieś położona w Województwie Wielkopolskim, w powiecie Gostyńskim w gminie Piaski. Wieś jest położona na ładnym terenie jest otoczona ze wszystkich stron rozciągającymi się polami uprawnymi. Grabonóg położony jest w odległości 4 km od miejscowości gminnej Piaski, w odległości 2 km od siedziby powiatu Gostynia. Gmina Piaski malownicza gmina położona na terenie Wielkopolski, położona we południowej jego części. Położenie gminy w układzie gospodarczym kraju jest korzystne. Piaski leżą w połowie drogi pomiędzy Poznaniem a Wrocławiem przy drodze krajowej nr 12 Leszno Kalisz. Warunki środowiska przyrodniczego, a także dość znaczne oddalenie do głównych aglomeracji miejsko - przemysłowych kraju przesądzają o rolniczym charakterze gminy o wysokotowarowej produkcji rolnej. Gminę zamieszkuje ponad 10 000 mieszkańców, którzy w większości utrzymują się z pracy rolniczej oraz przetwórstwa rolno - spożywczego.
Otoczeniem terytorialnego systemu społecznego gminy Piaski jest byłe województwo leszczyńskie, jeden z największych rozwiniętych rolniczo regionów kraju oraz województwo dolnośląskie. Piaski wchodzą, zatem w skład regionu o niewielkim obszarze i zaludnieniu, dość jednorodnych warunkach środowiska, prezentującego średni ogólny poziom rozwoju społeczno - gospodarczego, jednak najwyższy krajowy poziom rozwoju rolnictwa, regionu spójnego komunikacyjnie o wyraźnym niedorozwoju infrastruktury, zarówno technicznej, jaki i społecznej. Położenie Grabonoga.
Demografia Liczba ludności sołectwa Grabonóg w skład którego wchodzą dwie miejscowości (Grabonóg, Tanecznica) wynosi 516 osób. W sołectwie na stałe zameldowanych jest 273 kobiet oraz 243 mężczyzn. Zasoby Grabonóg leży nie daleko Gostynia gdzie spora grupa mieszkańców pracuje jest tu jeszcze kilka gospodarstw rolnych o wysokiej kulturze rolnej. Działa tu takie kilkanaście małych firm zajmujących się głównie usługami i handlem. Wieś posiada bardzo duży walor działa tu bowiem zespół szkół rolniczych do szkoły uczęszcza młodzież z obszaru powiatu gostyńskiego. Znajduje sie tu również muzeum Edmunda Bojanowskiego z bogatymi zbiorami dokumentującymi kulturę regionalną. Wieś jest w pełni zwodociągowana. Do każdego gospodarstwa rodzinnego jest dostarczany gaz. Każdy kto chce może posiadać telefon stacjonarny. W Grabonogu jest również dostęp do sieci telefonii komórkowej. Społeczność Grabonogu posiada świetlice wiejską która jest miejscem integracji i spotkań. I w której odbywają sie wszystkie wydarzenia kulturalne i społeczne wsi. Działa tu aktywnie koło gospodyń wiejskich oraz ochotnicza straż pożarna. Organizacje te są głównymi animatorami życia kulturalnego wsi.
Boisko sportowe. Wiejski plac zabaw. Plac rekreacyjny.
Świetlica wiejska. Ocena mocnych i słabych stron Grabonoga. Mieszkańcy wsi Grabonóg Tanecznica dokonali oceny silnych i słabych stron swojej miejscowości oraz szans i Zagrożeń Silne strony: - Zespół Szkół Rolniczych Grabonóg nowe kierunki kształcenia - Prężnie działające OSP - Dworek błogosławionego Edmunda, muzeum regionalne - Biblioteka publiczna - Park (rzeźby, drzewostan)
- Współpraca organizacji działających we wsi oraz z sąsiadami innych miejscowości - Nowy plac zabaw - Zakład pracy DROG-BUD - Świetlica wiejska - Piękne walory krajobrazowe - Zespół artystyczny - Miejscowość posiada udokumentowane fakty historyczne, legenda - Kultywowanie tradycji wiejskich (dożynki z przyśpiewkami) oraz festyn rodzinny (dziewięć się już odbyło) - Liczne tereny pod zabudowę z pełną infrastrukturą - Silna działalność KGW (organizacja spotkań dla seniorów, spotkań opłatkowych, Mikołajki dla dzieci, Dzień Kobiet, wyjazdy rozwijające kulturę (kino, teatr, opera)) - Zarysy mini ZOO Słabe strony: - Mała integracja dzieci i młodzieży brak miejsca do spotkań - Brak porządnej strażnicy dla OSP - Ruiny starego folwarku - Niska jakość gleby - Niezwarta zabudowa mieszkaniowa - Brak własnego boiska sportowego - Zanikające gospodarstwa rolne - Zły stan techniczny budynków: głównie chlewni, stodół i obór - Zły stan chodników lub ich brak w części miejscowości - Fatalny stan dróg, szczególnie Hubach - Zły stan zabytków (niszczenie zabytków) - Brak szkoły podstawowej i przedszkola Szanse: - Kompleks sportowy budowa - Świetlica będzie odnowiona - Duży potencjał do rozwoju agroturystyki
- Rozwój małej przedsiębiorczości - Uzyskanie środków na rozwój wsi - Rozwój rolnictwa - Budowa obwodnicy w pobliżu miejscowości - Duży potencjał do rozwoju działalności gospodarczej i agroturystyki - Jedna silna więź między nowo wybranym sołtysem, radą sołecką i innym organizacjami - Włączenia dzieci i młodzieży w prace i działalność organizacji działających we wsi Zagrożenia: - Brak miejsca do ćwiczeń OSP spowoduje obniżkę wyników - Niewykorzystanie walorów turystycznych dla gospodarki regionu - Brak wiedzy mieszkańców do prowadzenia własnej działalności - Brak środków finansowych na realizację planów m.in. na ścieżkę rowerową, na doposażenie placu zabaw - Brak rozrywki oraz sposobu i miejsca spędzenia wolnego czasu dla dzieci i młodzieży - Ukryte bezrobocie Wizja rozwoju Grabonoga - Tanecznicy Wyznaczenie wizji jest kwintesencją procesu planowania. Wizja określa horyzont możliwości i precyzuje dążenie, które jest inspiracją do działania. Każdy byt ma swój własny sens istnienia i to właśnie wizja definiuje ten sens. Wizja przedstawia oczekiwany obraz przyszłości, którą wspólnota lokalna chce wykreować. W trakcie prac nad skonstruowaniem Planu Odnowy Miejscowości Grabonóg - Tanecznica zdefiniowano następującą wizję rozwoju: Mieszkańcy ziemi Bojanowskiego są aktywni, chętnie korzystają i dbają o nowoczesne centrum wsi. Dobrze wyposażona świetlica wiejska stanowi lokalny ośrodek życia społecznego mieszkańców i sprzyja ich samorealizacji. Opis planowanych zadań w perspektywie 10 lat od dnia przyjęcia dokumentu. Na podstawie dokonanej analizy SWOT mieszkańcy wsi Grabonoga dokonali wyboru zadań oraz wyznaczyli kolejność ich realizacji. 1. Świetlica wiejska:
Reorganizacja remont i wyposażenie kuchni umożliwiające organizacje konkursów kulinarnych, wystaw i degustacji np. Konkurs na wina, likiery i nalewki Gościnnej Wielkopolski. Budowa parkingu, uporządkowanie i dokonanie nasadzeń wokół świetlicy, 2. Teren przy placu zabaw: Rozbudowa placu zabaw, który ma się znajdować w centrum wsi, plac powinien być ogrodzony, wyposażony w nowoczesne urzadzenia, ławeczki i obsadzony krzewami., Plac taneczny Miejsce na ognisko Boiska sportowo rekreacyjne. 3. Ciągi spacerowe i ścieżki wiejskie zapewniające bezpieczne poruszanie się po miejscowości do parku i muzeum, mini ZOO, 4. Przewodnik po wsi, parku i muzeum osoba znająca historię z umiejętnością opowiadania.