UCHWAŁA NR II/3/14 RADY GMINY KISZKOWO z dnia 15 grudnia 2014 r. w sprawie uchwalenia gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii na 2015 rok Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt. 15 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 ze zmianami) i art. 4 1 ust. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2012 roku poz. 1356 ze zmianami) oraz art. 10 ust 2 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 poz. 124 ze zmianami) uchwala się co następuje: 1. Uchwala się gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii na 2015 rok w brzmieniu stanowiącym załącznik do niniejszej uchwały. Wykonanie uchwały zleca się Wójtowi Gminy. 2. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia i obowiązuje w roku 2015. Przewodniczący Rady inż. Kazimierz Barańczak Id: FF452568-E359-4410-B57D-268DC2857162. Uchwalony Strona 1
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr II/3/14 Rady Gminy Kiszkowo z dnia 15 grudnia 2014 r. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych dla Gminy Kiszkowo na 2015 rok Spis treści Wprowadzenie I. Diagnoza problemów uzależnień. II. Cele programu. III. Zadania do realizacji. 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych od alkoholu. 2. Udzielenie rodzinom w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo - wychowawczych i socjoterapeutycznych. 4. Wspomaganie działalności instytucji stowarzyszeń i osób fizycznych służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych. 5. Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13 1 i 14 1 ustawy (zakaz reklamy i sprzedaży alkoholu nieletnim) oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela posiłkowego. IV. Działalność Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. V. Finansowanie programu. VI. Sprawozdanie z realizacji programu. Wprowadzenie Spośród licznych problemów społecznych, jakie występują w naszym kraju problemy związane z alkoholem mają szczególne znaczenie. Wynika to przede wszystkim z rozmiarów szkód alkoholowych oraz kosztów społecznych i ekonomicznych, jakie z tego tytułu ponosi budżet państwa. (ok. 1,3% PKB). Konsumpcja alkoholu ma istotny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne zarówno jednostek jak i rodzin, a jej konsekwencje dotyczą nie tylko osób pijących szkodliwie, ale wpływają na całą populację. Nadużywanie alkoholu powoduje wiele szkód społecznych, tj.: zakłócanie bezpieczeństwa publicznego, przestępczość, wypadki samochodowe, przemoc w rodzinie, ubóstwo i bezrobocie. Dlatego działania w zakresie zapobiegania problemom alkoholowym i rozwiązywanie ich powinny być przedmiotem szczególnej troski ze strony organów administracji rządowej i samorządowej. W Europie alkohol zajmuje trzecie miejsce na liście czynników ryzyka utraty zdrowia oraz przedwczesnej śmierci zaraz po paleniu papierosów i nadciśnieniu tętniczym. Poza tym jest on substancją uzależniającą i może być przyczyną około 60-ciu różnego rodzaju schorzeń i urazów. Polska polityka alkoholowa podobnie jak polityka europejska, wpływa na problemy związane z alkoholem za pomocą regulacji o charakterze reglamentacyjnym, oznacza to że alkohol jest produktem Id: FF452568-E359-4410-B57D-268DC2857162. Uchwalony Strona 1
legalnym ale państwo świadome szkód jakie powoduje jego używanie bierze na siebie odpowiedzialność ograniczenia negatywnych konsekwencji i ingeruje w kwestie związane z dostępnością do niego. Przyjmuje się założenie, że spożywanie alkoholu jest sprawą indywidualną każdego dorosłego konsumenta, ale kiedy jego picie powoduje negatywne konsekwencje dla otoczenia wkracza prawo. U podstaw współczesnych systemów reglamentacyjnych, leży założenie, że alkohol nie jest takim samym towarem rynkowym jak inne towary i nie podlega zasadom wolnego rynku. - Przykładem środków reglamentacyjnych jest między innymi limitowanie punktów sprzedaży napojów alkoholowych, wydawanie zezwoleń na sprzedaż alkoholu, pobieranie opłat, ograniczenia dotyczące reklamy, zakaz sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim, procedura zobowiązania do leczenia odwykowego, zasady usytuowania punktów sprzedaży alkoholu. Aktami prawnymi regulującymi w Polsce kwestie alkoholowe są: - Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, - Narodowy Program Zdrowia na lata 2007-2015, - Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów - Alkoholowych na lata 2010-2015, - Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na rok 2015. Polityka rozwiązywania problemów alkoholowych na terenie Gminy Kiszkowo prowadzona jest zgodnie z kierunkami określonymi w niniejszym programie, który jest kontynuacją działań w tym zakresie prowadzonych w latach poprzednich. Informacje o Gminie: o Gminę Kiszkowo zamieszkuje 5428 osób, w tym 1232 dzieci i młodzieży do 19 roku życia. o Handel napojami alkoholowymi w 2014 roku: - Liczba zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych ogółem 29, w tym piwo i alkohole do 4,5% zawartości alkoholu 23, powyżej 18% zawartości alkoholu 21. I. Diagnoza problemów alkoholowych W Polsce w 2009 roku spożycie 100% alkoholu wynosiło 8,52 l. na osobę. Polacy coraz częściej sięgają po mocny alkohol. Od kilku lat wzrasta udział napojów spirytusowych w strukturze spożycia. Już ponad 1/3 konsumpcji alkoholu przypada na napoje spirytusowe i stale się zwiększa. Odbywa się to kosztem zmniejszenia się spożycia wina. Piwo stanowi 55% spożywanego alkoholu i od kilku lat utrzymuje się na podobnym poziomie. Skala uzależnienia od alkoholu jest dość trudna do określenia. Szacuje się, że w Polsce jest od 3 do 5 milionów osób nadużywających alkoholu i od 80 tys. do 1 miliona uzależnionych. Analizując problem należy dodać osoby żyjące z osobą uzależnioną, lub bezpośrednio będące pod jej wpływem, których jest co najmniej trzy razy tyle. L p Dane dotyczące skali uzależnienia od alkoholu przedstawia poniższa tabela: Wyszczególnienie W Polsce ok.38,5 mln mieszkańców W woj. wielkopolskim 3.456 tys. mieszkańców W Gminie ok. 4,5 tys. mieszkańców 1. Liczba osób uzależnionych od alkoholu ok.2-3% populacji ok.770-1.15 tys ok.69-103 tys ok.100-135 osób 2. Osoby pijące ryzykownie 13% ok.5 mln ok. 449 tys ok. 600 osób i szkodliwie populacji 3. Dorośli żyjący w otoczeniu ok.4% ok. 1,5 mln ok.138 tys ok.180 osób Id: FF452568-E359-4410-B57D-268DC2857162. Uchwalony Strona 2
alkoholika (współmałżonkowie, rodzice) 4. Dzieci wychowujące się w rodzinach alkoholików. populacji ok. 4% populacji ok. 1,5 mln. ok.138 tys ok. 180 osób Jak wynika z tabeli, około ¼ mieszkańców uwikłana jest w problemy alkoholowe. II. Cele gminnego programu 1. Cele nadrzędne - ograniczenie zachowań ryzykownych dzieci i młodzieży, - zmniejszenie rozmiarów istniejących problemów alkoholowych wśród dorosłych, - zmniejszenie liczby zachowań agresywnych i przemocy w rodzinie, której źródłem są sprawy nadużywania alkoholu. 2. Cele szczegółowe - zmniejszenie liczby indywidualnych zagrożeń wynikających z picia alkoholu, - opóźnienie wieku inicjacji alkoholowej przez dzieci i młodzież, - zmniejszenie liczby nietrzeźwych kierowców, - zwiększenie liczby osób leczonych w placówkach lecznictwa odwykowego, - zwiększenie liczby sprzedawców kontrolujących wiek osób kupujących alkohol. III. Zadania do realizacji 1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych od alkoholu: - prowadzenie rozmów przez członków motywujących do podjęcia leczenia przez osoby uzależnione, - kierowanie na specjalistyczne badania w celu ustalenia uzależnienia od alkoholu i wskazania formy leczenia, - opłacenie sporządzenia opinii biegłych w przedmiocie uzależnienia od alkoholu, - wnioskowanie do sądu o zobowiązanie do leczenia odwykowego, - stała współpraca z Ośrodkiem Pomocy Społecznej i Policją w zakresie pozyskiwania informacji o sytuacji rodzin i osób z problemem alkoholowym, - upowszechnianie informacji o placówkach leczenia odwykowego, - upowszechnianie materiałów informacyjnych o chorobie alkoholowej. 2. Udzielanie rodzinom, w których istnieją problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie: - finansowanie działalności punktu konsultacyjnego dla osób z problemem alkoholowym z dyżurami psychologa, - podejmowanie interwencji prawno - administracyjnych wobec przemocy i innych dysfunkcji rodziny powodowanych przez picie alkoholu, - edukacja publiczna /przewodniki, ulotki, broszury, plakaty itp./, - organizowanie kolonii, obozów dla dzieci z terenu Gminy z realizacją programów profilaktycznych, - współdziałanie w zakresie procedury Niebieska Karta. Id: FF452568-E359-4410-B57D-268DC2857162. Uchwalony Strona 3
3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych, w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie pozalekcyjnych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych: - Prowadzenie na terenie szkół programów profilaktycznych dla uczniów, - finansowanie programów profilaktycznych mających na celu kształtowanie właściwych postaw dzieci i młodzieży wobec alkoholu, - organizowanie szkoleń dla członków, - dofinansowanie programów profilaktyki z elementami zajęć sportowych w zakresie organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży, - realizacja pozalekcyjnych zajęć sportowych w czasie wolnym od zajęć szkolnych, - podejmowanie działań interwencyjnych mających na celu ograniczenie spożycia napojów alkoholowych i przestrzegania zakazu sprzedaży alkoholu nieletnim, - prowadzenie lokalnych kampanii edukacyjnych związanych z profilaktyką problemów alkoholowych, - prowadzenie działań edukacyjnych z wykorzystaniem materiałów informacyjnych (ulotki informacyjne, broszury), - wspieranie edukacji osób realizujących zadania profilaktyczne poprzez prenumeratę lub zakup specjalistycznych czasopism i opracowań. 4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych: - opiniowanie przez wniosków o wydanie zezwoleń, - kontrola przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwolenia na sprzedaż lub podawanie napojów alkoholowych, - zadbanie, aby w miejscach sprzedaży napojów alkoholowych były widoczne informacje o szkodliwości spożywania alkoholu oraz zakazu podawania i sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim i nietrzeźwym. 5. Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13 i 15 ustawy oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela posiłkowego. 1) Zakaz reklamy produktów alkoholowych. 2) Zakaz sprzedaży alkoholu osobom niepełnoletnim. IV. Działalność Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 1. Na terenie Gminy Kiszkowo działa Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, powołana przez Wójta Gminy. 2. Zasady wynagradzania członków Komisji - za udział w posiedzeniu Komisji członek otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 100 zł, a Przewodniczący Komisji 150 zł., - za każde posiedzenie zespołu problemowego jego członek otrzymuje wynagrodzenie jak za udział w posiedzeniu plenarnym, - za każdorazowe reprezentowanie Komisji w sądzie w sprawach inicjowanych przez komisję, jej członek otrzymuje wynagrodzenie jak za posiedzenie, - za kontrolę punktów handlujących napojami alkoholowymi członek zespołu otrzymuje wynagrodzenie jak za posiedzenie, Id: FF452568-E359-4410-B57D-268DC2857162. Uchwalony Strona 4
- podstawą do wypłaty wynagrodzenia jest podpis złożony na liście obecności z poszczególnych posiedzeń. - członkom Komisji przysługuje zwrot kosztów z tytułu podróży służbowych związanych ze szkoleniami oraz wyjazdów związanych z wykonywaniem prac Komisji, na zasadach ogólnych. 3. Posiedzenia Komisji. - posiedzenia plenarne Komisji - 1 x na 2 miesiące, - nadzwyczajne posiedzenie Komisji w miarę potrzeb, - posiedzenie zespołu problemowego w zależności od potrzeb. V. Finansowanie programu Gminny Pogram realizowany będzie przez cały rok kalendarzowy w ramach środków finansowych planowanych w budżecie Gminy, pozyskanych zgodnie z art. 9 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z tytułu wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Określa je preliminarz wydatków opracowany na dany rok, zgodny z projektem budżetu Gminy w dziale 851 ochrona zdrowia, w rozdziale 85154 przeciwdziałanie alkoholizmowi. Niewykorzystane środki finansowe w danym roku budżetowym są przeznaczane na realizację gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w roku następnym. VI. Sprawozdanie z realizacji programu Sprawozdanie z realizacji gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych za 2015 rok przygotowuje organ realizujący program i przedstawia Radzie Gminy w terminie do 31 marca 2016 roku. Id: FF452568-E359-4410-B57D-268DC2857162. Uchwalony Strona 5
Harmonogram realizacji zadań wynikających z GMINNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI I ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH w GMINIE KISZKOWO w 2015 r. Lp Zadania Sposoby realizacji 1 2 Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych od alkoholu Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie 1.Prowadzenie rozmów motywujących do podjęcia leczenia, kierowanie na badanie o stwierdzenie uzależnienia i sporządzenie wniosków o leczenie odwykowe 2. Współpraca z Policją i OPS w pozyskiwaniu informacji o sytuacjach w rodzinach z uzależnieniem od alkoholu 3. upowszechnienie informacji o placówkach leczniczych i chorobie alkoholowej, - ulotka 1. Działalność Punktu Konsultacyjnego 2.Zakup i dystrybucja poradników, przewodników i ulotek itp. O problematyce uzależnień 3. Kolonie i obozy oraz inne formy wypoczynku letniego z realizacją programów profilaktycznych Odpowiedz. za realizację Członkowie Sekretarz Punkt Konsultacyjny i Termin realizacji Cały rok Oczekiwane efekty Ilość osób skierowanych na badania i leczenie Wydanie ulotek z informacjami Więcej osób podejmujących działania prawne i społeczne ograniczające przemoc Szacunkowe koszty 200,00 1.000,00 9.900,00 Cały rok Szkoły, Referat Oświaty i Wakacje letnie 2015 Mniej zachowań dysfunkcyjnych, opóźnienie inicjacji alkoholowej 37.000,00 4.Współdziałanie w zakresie procedury Niebieska Karta, Policja, Zespół Interdyscyplinarny Ilość Niebieskich Kart - Id: FF452568-E359-4410-B57D-268DC2857162. Uchwalony Strona 1
3. 4 5 Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych w szczególności dla dzieci i młodzieży, w tym prowadzenie profilaktycznych zajęć sportowych, a także działań na rzecz dożywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczowychowawczych. Prowadzenie kontroli przestrzegania zasad i warunków sprzedaży napojów alkoholowych Działalność Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych Razem 1.Dofinansowanie szkoleń i programów profilaktycznych 2.Organizowanie i finansowanie lokalnych programów profilaktycznych 3.Edukacja rodziców, wychowawców w zakresie pomocy w utrzymaniu abstynencji 4.Ogranizacja szkoleń dla członków 5.Dofinansowanie programów profilaktyki z elementami zajęć sportowych w zakresie organizacji czasu wolnego dzieci i młodzieży 6.Wydanie ulotki o możliwości korzystania z pomocy lecznictwa odwykowego Dyrektorzy szkół Dyrektorzy szkół Cały rok Ograniczenie liczby uczniów sięgających po napoje alkoholowe, wzmocnienie naturalnych potrzeb zdrowego stylu życia, ograniczenie szkód związanych z używaniem środków psychoaktywnych 8.000,00 1.000,00 Pracownik Urzędu Gminy, Sekretarz Komisji IV-V/2015 IV/2015 Większa skuteczność działań komisji Zajęcia sportowe jako alternatywa właściwego wykorzystania czasu wolnego Ulotka z informacją o możliwości pomocy dla osób z problemem alkoholowym 3.000,00 7.Prenumerata czasopism Sekretarz Komisji III/2015 200,00 Prowadzenie zgodnie Kontrola punktów sprzedaży z prawem sprzedaży IV-V/2015 napojów alkoholowych 1.Wynagrodzenia członków Pracownik Urzędu Cały rok Gminy 6.200,00 Pracownik Urzędu 2.Wyjazdy służbowe członków Większa skuteczność Gminy Komisji realizacji zadań 3.Udział członków Komisji w szkoleniach i konferencjach 70.000,00 Id: FF452568-E359-4410-B57D-268DC2857162. Uchwalony Strona 2