w w w. b a n k b p s. p l
SPIS T R E Â C I LISTY List Przewodniczàcej Rady Nadzorczej 03 List Prezesa Zarzàdu 04 W ADZE Akcjonariat 05 Rada Nadzorcza 06 Rada Zrzeszenia 08 Zarzàd 10 OTOCZENIE Uwarunkowania zewn trzne dzia ania Banku BPS 15 Uwarunkowania wewn trzne dzia ania Banku BPS 18 DZIA ALNOÂå Wspó praca z Bankami Spó dzielczymi 19 Organizacja Banku BPS 24 Kadry 25 DzialalnoÊç handlowa Banku 27 Dzia alnoêç restrukturyzacyjno-windykacyjna 31 Dzia alnoêç operacyjno-dewizowa 32 Informatyka 33 Rynek pieni ny i kapita owy 34 Zarzàdzanie ryzykiem w Banku 38 Komunikacja i promocja 42 SYTUACJA FINANSOWA BANKU Opinia bieg ego rewidenta 44 Bilans 47 Pozycje pozabilansowe 49 Rachunek zysków i strat 50 Rachunek przep ywów pieni nych 51 Zestawienie zmian w kapitale w asnym 52 SYTUACJA FINANSOWA ZRZESZONYCH BANKÓW SPÓ DZIELCZYCH Zrzeszenie na tle sektora 55 Dane bilansowe 56 Fundusze w asne 57 Wynik finansowy 59 KONTAKT Centrala Banku BPS 60 Placówki Banku BPS 61 Banki Spó dzielcze zrzeszone i wspó pracujàcy 65 str 2
LISTY List Przewodniczàcej Rady Nadzorczej Szanowni Akcjonariusze, Za nami kolejny rok w historii Banku Polskiej Spó dzielczoêci. By to rok zdominowany przez wa ne dla nas wydarzenia. Jednym z nich sta o si uzyskanie po yczki z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, drugim sprzeda znajdujàcych si w portfelu Banku akcji BG SA. Oba te fakty wp yn y istotnie na kondycj Banku i sprawi y, e w 2004 roku Bank Polskiej Spó dzielczoêci SA sta si znaczàcym podmiotem rynku finansowego i zyska realnà perspektyw rozwoju. W minionym roku Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy przyj o zweryfikowanà strategi dzia ania Banku. Stanowi ona podstaw szczegó owo okreêlonych zadaƒ, których celem jest zapewnienie Bankowi i ca emu Zrzeszeniu warunków stabilnego wzrostu. Dokonane w myêl za o eƒ strategii zmiany ju teraz s u à, a w przysz oêci przyniosà jeszcze bardziej spektakularne wyniki widoczne w zwi kszeniu efektywnoêci funkcjonowania, redukcji kosztów dzia ania, a tak e co najwa niejsze, w elastycznym reagowaniu na potrzeby zrzeszonych banków oraz klientów BPS. Podsumowujàc 2004 rok warto zauwa yç, e by to czas wydarzeƒ i decyzji, które da y solidny fundament Bankowi oraz ca emu Zrzeszeniu. Dzi ki nim mo emy zaczàç mówiç o tworzeniu si marki Zrzeszenia Banku Polskiej Spó dzielczoêci. Ubieg y rok by trzecim i zarazem ostatnim rokiem pracy Rady Nadzorczej w jej obecnym sk adzie wraz z pokwitowaniem przez WZA dzia alnoêci za 2004 rok dobiegnie koƒca jej kadencja. W zwiàzku z tym, chcia abym z o yç szczególne podzi kowania wszystkim cz onkom Rady za to, e nie ograniczyli si jedynie do funkcji nadzorczych, ale dzi ki swym decyzjom potrafili inspirowaç wiele dzia aƒ i sprawnie rozwiàzywaç wiele problemów. Na zakoƒczenie pragn podzi kowaç Akcjonariuszom za zaufanie, Zarzàdowi za dobrà wspó prac oraz za osiàgni te wyniki, pracownikom Banku za trud i zaanga owanie. ycz, by Rada Nadzorcza w nowym sk adzie wnios a istotny wk ad w dalszy rozwój Banku i wzmacnia a jego pozycj lidera polskiej bankowoêci spó dzielczej. Przewodniczàca Rady Nadzorczej Helena Piasecka str 3
LISTY List Prezesa Zarzàdu Szanowni Paƒstwo, Przekazujemy Paƒstwu raport z dzia alnoêci Banku Polskiej Spó dzielczoêci za rok 2004, który by drugim, pe nym rokiem jego funkcjonowania po fuzji szeêciu banków zrzeszajàcych. By to dobry rok dla naszego Banku i ca ego Zrzeszenia. DokonaliÊmy dalszej centralizacji organizacyjnej i ujednolicenia systemów informatycznych, wdro yliêmy spójnà ofert produktowà. Efektem tych dzia aƒ by o dalsze umocnienie si naszego banku na rynku oraz osiàgni te wyniki finansowe. Rok 2004 zamkn liêmy zyskiem netto w wysokoêci 51,7 mln z. Uzyskaniu wysokich wyników w ubieg ym roku sprzyja a tak e dobra koniunktura w ca ej gospodarce. Znaczàcej poprawie uleg a kondycja ekonomiczno-finansowa ma ych i Êrednich przedsi biorstw - g ównych naszych klientów. Niewàtpliwie du y wp yw na wyniki mia y tak e pomoc uzyskana z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego oraz sprzeda akcji Banku Gospodarki ywnoêciowej. Sukces Banku BPS nie by by mo liwy bez dobrej wspó pracy ze zrzeszonymi bankami spó dzielczymi - naszymi najwa niejszymi akcjonariuszami. Dzi ki tej wspó pracy umocni a si pozycja naszego Banku i ca ego Zrzeszenia. DziÊ - jako Zrzeszenie - jesteêmy jednà z najwi kszych instytucji finansowych w kraju. Chcemy nadal t pozycj utrzymaç, a dzi ki przyj tej przez naszych akcjonariuszy nowej strategii rozwoju, jeszcze bardziej jà umocniç. Staç si nie tylko znaczàcym podmiotem sektora bankowego, ale przede wszystkim odgrywaç istotnà rol we wzmacnianiu ekonomiczno-finansowym lokalnych Êrodowisk i ca ego kraju. Dobre wyniki Banku i Zrzeszenia sà przede wszystkim efektem zaanga owania w jego prace Akcjonariuszy, Rady Nadzorczej i Rady Zrzeszenia, którym serdecznie dzi kuj. Sk adam podzi kowanie równie pracownikom Banku, którzy codziennym wysi kiem przyczyniajà si do jego sukcesów. Wszystkim ycz, by przez kolejne lata nasze Zrzeszenie umacnia o si na rynku jako podmiot bezpieczny, nowoczesny, z polskim kapita em, realizujàcy idee spó dzielczoêci bankowej. Prezes Zarzàdu Pawe Siano str 4
W ADZE Akcjonariat W roku 2004 kapita akcyjny Banku BPS SA nie zmieni si. Na koniec 2004 r. kapita akcyjny Banku sk ada si z 133 246 777 akcji o wartoêci nominalnej 1 z ka da. Kapita akcyjny Banku BPS SA na 31.12.2004 r. Seria IloÊç akcji (w szt.) A 2 000 000 B 12 000 000 C 4 000 000 D 2 000 000 E 1 865 000 F 1 517 700 H 74 864 077 I 35 000 000 Razem 133 246 777 WartoÊç (w z ) 2 000 000 12 000 000 4 000 000 2 000 000 1 865 000 1 517 700 74 864 077 35 000 000 133 246 777 W strukturze akcjonariatu Banku BPS SA dominujà banki spó dzielcze posiadajàc àcznie 87,32 % udzia ów, w tym banki zrzeszone 79,96 %. Struktura akcjonariatu Banku BPS SA na dzieƒ 31.12.2004 r. Nazwa Udzia w kapitale Banki Spó dzielcze: 87,32% Zrzeszone Banki Spó dzielcze 79,96% Wspó pracujàcy Bank Spó dzielczy 2,11% Pozosta e Banki Spó dzielcze 5,25% Banki Zagraniczne: 3,40% DZ BANK AG Deutsche Zentral-Genossenschaftsbank 3,12% Caisse Centrale du Credit Mutuel 0,05% Caisse Centrale du Credit Mutuel de Maine Anjon et Basse - Normandie 0,18% Caisse Centrale du Credit Mutuel Ocean 0,05% Banki Komercyjne: 0,91% Mazowiecki Bank Regionalny SA w Warszawie 0,14% Bank Zachodni WBK SA we Wroc awiu 0,53% Gospodarczy Bank Wielkopolski SA w Poznaniu 0,23% Wschodni Bank Cukrownictwa SA w Lublinie 0,01% Minister Skarbu Paƒstwa 1,58% Pozostali akcjonariusze 6,79% Razem 100,00% str 5
W ADZE Rada Nadzorcza Helena Piasecka Przewodniczàca Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Rzemios a Kraków Jan Bajno Wiceprzewodniczàcy Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu SBRiR Wo omin Antoni Blecharczyk Sekretarz Rady Nadzorczej Banku BPS Przewodniczàcy Rady Nadzorczej Bank Spó dzielczy Dynów Zbigniew Bary a Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Jaros aw Stanis aw Celiƒski Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Powiatowy Bank Spó dzielczy Soko ów Podlaski Leon Charytoniuk Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Przewodniczàcy Rady Nadzorczej Bank Spó dzielczy Zab udów Jan Czesak Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Krakowski Bank Spó dzielczy Roman Demkiewicz Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy urawica Edward Guzy Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Przewodniczàcy Rady Nadzorczej Bank Spó dzielczy Mielec Roman Hrynkiewicz Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Powiatowy Bank Spó dzielczy Piaski str 6
W ADZE Rada Nadzorcza Stanis aw Jab oƒski Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy om a Eugeniusz Korona Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Przewodniczàcy Rady Nadzorczej Bank Spó dzielczy Ruciane Nida Jan Król Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Przewodniczàcy Rady Nadzorczej Bank Spó dzielczy Cieszyn Maria Marta Kubacka Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Przewodniczàca Rady Nadzorczej Bank Spó dzielczy Tomaszów Lubelski Kazimierz Majewski Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Sochaczew Miros aw Micha owski Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Prudnik Ryszard Olszewski Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy B dzin W odzimierz Szewc Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Andrespol Zdzis aw Szostak Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Ostrowiec Âwi tokrzyski Edward Wyrwa Cz onek Rady Nadzorczej Banku BPS Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Katowice str 7
W ADZE Rada Zrzeszenia Krzysztof Kochaƒski Przewodniczàcy Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Gliwice Edward Tybor Wiceprzewodniczàcy Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Bukowina Tatrzaƒska Barbara Ruszczyƒska Sekretarz Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Ruciane Nida Jan Klimkiewicz Cz onek Prezydium Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Grodzisk Mazowiecki Wac aw Koz owski Cz onek Prezydium Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy aƒcut Romuald Piotruk Cz onek Prezydium Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy osice El bieta Barzycka Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy OÊwi cim Krystyna Binek-Ange owa Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Skoczów Jerzy Ch ciƒski Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Zawadzkie Krzysztof Czerwiec Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Solec Zdrój Roman Domaƒski Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Radzyƒ Podlaski Adam Dudek Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Limanowa Danuta Duma Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy yraków Józef Florek Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Samsonów Ewa Galan Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy ZamoÊç Andrzej Gniewek Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Radymno str 8
W ADZE Rada Zrzeszenia Roman Górczyƒski Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Kàty Wroc awskie Andrzej Górczyƒski Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Szczytno Maria Graca Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy S omniki Dariusz Jasiƒski Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Zbuczyn Krzysztof Kajko Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Kolno Stanis aw K apeç Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Stalowa Wola Leokadia Mizerska Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Myszków Witold Myszor Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Wolbrom Robert Pacek Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Rymanów Danuta Pakos Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Koƒskie Natalia Pawlak Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Ko uchów Leon Radziwoniuk Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Bielsk Podlaski Pawe Siano Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Polskiej Spó dzielczoêci SA Halina Stanis awiszyn Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Dobrzeƒ Wielki Krystyna Sydorowicz Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Do hobyczów Eugenia Szala Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Bydgoszcz W odzimierz Szewc Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Andrespol Janina Âlusarek Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Paj czno Zbigniew Urbankiewicz Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy czna Les aw Wojtas Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Podkarpacki Bank Spó dzielczy Sanok Stanis aw Woêniak Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Krasnystaw Jerzy Woêniczko Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Trzebnica Jerzy Wójciak Cz onek Rady Zrzeszenia Prezes Zarzàdu Bank Spó dzielczy Mszana Dolna Danuta Mynarska - odwo anie z funkcji Prezesa Zarzàdu BS w Bielsku Bia ej z dniem 14 stycznia 2005r. Henryk Go da - rozwiàzanie Umowy Zrzeszenia z dniem 31 marca 2005r. Krystyna Binek-Ange owa - powo anie w sk ad Rady Zrzeszenia z dniem 28 maja 2005r. Ewa Galan - powo anie w sk ad Rady Zrzeszenia z dniem 28 maja 2005r. str 9
W ADZE Zarzàd PAWE SIANO Prezes Zarzàdu PAWE SIANO (ur. 1944) od 15 marca 2002 Prezes Zarzàdu Banku Polskiej SpódzielczoÊci SA. Absolwent Akademii Rolniczej we Wroc awiu (in ynier rolnictwa, magister ekonomiki i organizacji), ukoƒczy podyplomowe studia Zarzàdzanie Nowoczesnym Bankiem na Akademii Ekonomicznej w Krakowie, uczestnik programu szkoleniowego BANKIER DLA BANKIERA w Stanach Zjednoczonych. Prac zawodowà rozpoczà w szkolnictwie, by nauczycielem i dyrektorem Szko y Rolniczej. Z bankowoêcià zwiàza si w 1976 roku przyjmujàc stanowisko dyrektora Banku Spó dzielczego w Paw owiczkach (na Opolszczyênie). W latach 1990-92 prezes Banku Spó dzielczego w ChróÊcicach. Jeden z inicjatorów i wspó twórców Gospodarczego Banku Po udniowo-zachodniego SA. Prezes Zarzàdu GBPZ od momentu powstania banku w 1992 roku. 15 marca 2002 roku powo any na Prezesa Zarzàdu Banku Polskiej Spó dzielczoêci SA, utworzonego poprzez po àczenie GBPZ SA z pi cioma bankami zrzeszajàcymi. Przez wiele lat cz onek Zarzàdu Krajowego Zwiàzku Banków Spó dzielczych (od 1992 r. do wrzeênia 2000 r.), z ramienia KZBS by cz onkiem Komisji podatkowej ds. Êrednich i ma ych przedsi biorstw Europejskiego Stowarzyszenia Banków Spó dzielczych z siedzibà w Brukseli. Pawe Siano jest onaty, ma syna. Hobby: uprawa ogrodu i dzia ki, pszczelarstwo. str 10
W ADZE Zarzàd JÓZEF MYRCZEK Wiceprezes Zarzàdu JÓZEF MYRCZEK (ur. 1956) od 1 stycznia 2003 do 9 maja 2005 wiceprezes Zarzàdu Banku Polskiej Spó dzielczoêci SA. Absolwent Politechniki Wroc awskiej, kierunek: matematyka stosowana (1980), doktor (1984), doktor habilitowany nauk chemicznych (1999). Ukoƒczy studia podyplomowe z zakresu bankowoêci na Akademii Ekonomicznej we Wroc awiu i DolnoÊlàskiej Szkole Bankowej. Profesor Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Bia ej, wyk adowca Wy szej Szko y Bankowej we Wroc awiu. W latach 1991-1992 odby sta w University of Houston, w roku 1994 w Graduate School of Banking, University of Wisconsin w ramach Bankers Abroad Program (organizowane przez KPMG Peat Marwick, Warszawski Instytut BankowoÊci). Ponadto sta e bankowe i wyjazdy zawodowe w WestOne Bancorporation, Credit Agricole, Rabobank, Raiffeisen Landesbank Niederosterreich. W latach 1980-1992 pracownik naukowy Politechniki Wroc awskiej, póêniej Politechniki ódzkiej. Od 1993 zatrudniony w Gospodarczym Banku Po udniowo-zachodnim SA, a nast pnie w Banku BPS SA kolejno jako specjalista, doradca, dyrektor oddzia u, doradca prezesa, dyrektor Oddzia u Wojewódzkiego w Katowicach, wiceprezes Zarzàdu. W latach 1995-2000 - cz onek Rady Wydawców Kart Bankowych przy Zwiàzku Banków Polskich, 1999-2001 i od 2004 do chwili obecnej - cz onek Rady Nadzorczej Beskidzkiego Domu Maklerskiego SA w Bielsku Bia ej. Józef Myrczek jest onaty, ma dwie córki. Hobby: gotowanie, turystyka górska, sadownictwo, literatura popularno-naukowa. str 11
W ADZE Zarzàd STANIS AW OSAK Wiceprezes Zarzàdu STANIS AW OSAK (ur. 1944) od 15 marca 2002 do 9 maja 2005 Wiceprezes Zarzàdu Banku Polskiej Spó dzielczoêci SA. Absolwent Akademii Ekonomicznej w Krakowie (specjalizacja - ekonomika i organizacja produkcji) oraz studiów podyplomowych o kierunku ekonomika rolnictwa i gospodarki ywnoêciowej w SGPiS w Warszawie (obecnie SGH) a tak e w zakresie europejskiego prawa bankowego w Instytucie Nauk Prawnych PAN. Uczestnik seminariów i kursów zagranicznych w Raiffeisen Investment Zentralbank w Wiedniu, w Credit Agricole w Pary u i w Lyonie, w bankach w Madrycie, w Atenach, w Lizbonie na temat struktury i funkcjonowania sektora bankowego, w tym tak e spó dzielczego oraz doêwiadczeƒ w procesach integracji z Unià Europejskà. W latach 1974-1996 pracowa jako Dyrektor a nast pnie Prezes Zarzàdu Banku Spó dzielczego w Dàbrowie Tarnowskiej. W latach 1994-1996 by pe nomocnikiem Prezesa Zarzàdu BG ds. organizacji Ma opolskiego Banku Regionalnego SA w Krakowie a nast pnie w latach 1996-2002 by Prezesem Zarzàdu Ma opolskiego Banku Regionalnego SA w Krakowie. 15 marca 2002 roku powo any na Wiceprezesa Zarzàdu Banku Polskiej Spó dzielczoêci SA utworzonego poprzez po àczenie MBR SA z pi cioma bankami zrzeszajàcymi. W latach 1997-2003 by Cz onkiem Zarzàdu Zwiàzku Banków Polskich. Cz onek Zarzàdu Krajowego Zwiàzku Banków Spó dzielczych. Stanis aw Osak jest onaty, ma dwie córki i syna. Hobby: turystyka, historia. str 12
W ADZE Zarzàd ANIELA SZAFRAN Wiceprezes Zarzàdu ANIELA SZAFRAN (ur. 1948) od 1 grudnia 2003 Wiceprezes Zarzàdu Banku Polskiej Spó dzielczoêci SA. Absolwentka Wy szej Szko y Ekonomicznej we Wroc awiu (Wydzia Gospodarki Narodowej, kierunek: handel wewn trzny, magister ekonomii), ukoƒczy a podyplomowe studia RachunkowoÊç i kontrola finansowa, Finanse i bankowoêç, Handel zagraniczny w Akademii Ekonomicznej we Wroc awiu, uczestnik wielu szkoleƒ, m.in. z zakresu kredytów, gwarancji bankowych, obrotu wierzytelnoêciami. Prac zawodowà rozpocz a w 1972 roku w Wojewódzkiej Spó dzielni Spo ywców SPO EM w Opolu. W latach 1976-1983 pracowa a w Przedsi biorstwie Paƒstwowym POLMOZBYT w Opolu, w latach 1983-1990 w S dziszowskiej Fabryce Kot ów SEFAKO, a nast pnie w latach 1993-1994 w ASPRA-SEFAKO S.A. w S dziszowie. W firmach tych pe ni a funkcje zast pcy dyrektora ds. ekonomicznych, ds. ekonomiczno-handlowych. Z bankowoêcià zwiàzana jest od 1995 roku, kiedy obj a stanowisko Naczelnika Wydzia u Kredytów w Oddziale w Cz stochowie w BIG Banku Gdaƒskim S.A. Nast pnie od 2000 roku pe ni a funkcj zast pcy Dyrektora ds. Sprzeda y Oddzia u w Katowicach BWE S.A. Od 2002 roku pracuje w Banku BPS SA. Przed obj ciem stanowiska wiceprezesa by a Dyrektorem Oddzia u Regionalnego Banku w Olsztynie. Aniela Szafran jest m atkà. Hobby: literatura, film psychologiczny, kynologia. str 13
OTOCZENIE Uwarunkowania zewn trzne dzia ania Banku BPS Otoczenie makroekonomiczne Rok 2004 by dla gospodarki polskiej kolejnym rokiem poprawy, b dàcym odbiciem tendencji zauwa alnych w gospodarce Êwiatowej. Produkt krajowy brutto wzrós w stosunku do roku poprzedniego o 5,3%. Najistotniejsze wskaêniki, opisujàce sytuacj polskiej gospodarki przedstawia poni sza tabela. Poczàwszy od kwietnia 2004 roku odnotowano nasilenie procesów inflacyjnych. Wskaênik inflacji w relacji grudzieƒ do grudnia wyniós 4,4%, a Êredniomiesi czne tempo wzrostu cen ukszta towa o si na poziomie 0,37 %. W 2004 roku Rada Polityki Pieni nej, w odpowiedzi na rosnàcà inflacj i zagro enie osiàgni cia celu inflacyjnego, trzykrotnie podnios a podstawowe stopy procentowe NBP àcznie o 1,25 pp. Podstawowe wskaêniki makroekonomiczne w latach 2002-2004 (w%) 2002 Produkt krajowy brutto (wzrost realny) 1,4% Spo ycie indywidualne 3,3% Nak ady brutto na Êrodki trwa e -5,8% Wzrost cen towarów i us ug konsumpcyjnych (r/r) 0,8% Wzrost cen towarów i us ug konsumpcyjnych (Êrednioroczne) 1,9% Stopa bezrobocie (na koniec roku) 20,0% 2003 3,8% 3,1% -0,5% 1,7% 0,8% 20,0% 2004 5,3% 3,2% 5,1% 4,4% 3,5% 19,1% Zmiana 2004-2003 1,5 pp. 0,1 pp. 5,6 pp. 2,7 pp. 2,7 pp. -0,9 pp. Stopa redyskontowa weksli oraz poziom inflacji w Polsce w 2004 r. (w%) str 14
OTOCZENIE Uwarunkowania zewn trzne dzia ania Banku BPS Reakcjà na podwy ki podstawowych stóp procentowych by wzrost cen instrumentów rynku pieni nego. Ârednioroczny WIBOR 1M ukszta towa si w 2004 roku na poziomie 6,01% (5,75% w 2003 roku), natomiast Êrednioroczny WIBID 1M - na poziomie 5,82% (5,58% w 2003 roku). Ârednioroczne oprocentowanie 52-tygodniowych bonów skarbowych wynios o 6,61% i by o o 1,26 pp. wy sze ni w 2003 roku. W 2004 roku z oty umocni si w stosunku do dolara i euro. 30,0% Bank Polskiej Spó dzielczoêci SA na tle sektora bankowego W 2004 roku zysk netto sektora bankowego wyniós 7,29 mld z i by ponad trzykrotnie wy szy ni w 2003 roku. Tak dobre wyniki finansowe banki zawdzi czajà: - lepszej sytuacji gospodarczej, przek adajàcej si na wzrost popytu na us ugi bankowe, - ni szym rezerwom celowym tworzonym na kredyty, - zakoƒczeniu przez wi kszoêç banków procesów restrukturyzacyjnych, - obni eniu stawki podatku dochodowego do 19%. Bank Polskiej Spó dzielczoêci SA, po dwóch latach generowania strat - uzyska w 2004 roku wynik netto w wysokoêci 51,7 mln z. Suma bilansowa Banku BPS SA wzros a w 2004 roku do wysokoêci 5,97 mld z i w porównaniu do stanu na koniec 2003 roku by a wy sza o 24,1%, podczas gdy w sektorze bankowym przyrost ten wyniós 10,0%. Dynamik przyrostu sumy bilansowej Banku na tle najwi kszych polskich banków prezentuje poni szy wykres. Przyrost sumy bilansowej w 2004 roku 25,0% 24,1% 21,1% 20,0% 18,3% 17,2% 15,0% 10,0% 12,6% 11,0% 5,0% 0,0% 3,6% 0,1% 1,6% -5,0% -10,0% -6,3% BANK BPS PKO BP Pekao SA BPH ING Bank Śląski BGŻ Bank Handlowy BRE Bank Bank Zachodni WBK Bank Millenium -5,2% Kredyt Bank str 15
OTOCZENIE Uwarunkowania zewn trzne dzia ania Banku BPS Fundusze w asne Banku BPS SA wzros y w 2004 roku o 126,3%, osiàgajàc wysokoêç 201,5 mln z. Przyrost ten sprawi, e pod wzgl dem wysokoêci funduszy w asnych Bank BPS SA przesunà si z 41 na 29 miejsce w kraju. Na koniec 2004 roku stan nale noêci brutto w Banku BPS SA ukszta towa si na poziomie 3,0 mld z i w porównaniu do stanu na koniec 2003 roku by wy szy o 4,8%. Przyrost nale noêci w ca ym sektorze bankowym by ni szy o 0,9 pp. i w 2004 roku wyniós 3,9%. Âredni wspó czynnik wyp acalnoêci w ca ym sektorze bankowym wyniós 15,5% i w porównaniu do stanu na koniec 2003 roku wzrós o 1,8 pp. W Banku BPS SA wskaênik ten w 2004 roku zwi kszy si o 7,51 pp. i osiàgnà poziom 12,65%. 140,0% 120,0% 100,0% 80,0% 126,3% Przyrost funduszy w asnych w 2004 roku 73,2% 60,0% 49,2% 40,0% 20,0% 0,0% 14,0% -1,3% 3,1% 2,5% 9,8% -0,8% 0,2% -20,0% BANK BPS PKO BP Pekao SA BPH ING Bank Śląski BGŻ -11,5% Bank Handlowy BRE Bank Bank Zachodni WBK Bank Millenium Kredyt Bank Przyrost nale noêci brutto w 2004 roku 35,0% 25,0% 15,0% 5,0% 4,8% 16,2% 3,3% 27,2% 6,2% 3,9% 15,5% 9,9% -5,0% -15,0% -25,0% -15,6% BANK BPS PKO BP Pekao SA BPH ING Bank Śląski BGŻ Bank Handlowy BRE Bank Bank Zachodni WBK -13,9% Bank Millenium -8,2% Kredyt Bank str 16
OTOCZENIE Uwarunkowania zewn trzne dzia ania Banku BPS WielkoÊç zobowiàzaƒ ogó em w sektorze bankowym ukszta towa a si na koniec 2004 roku na poziomie 374,2 mld z i by a o 7,0% wy sza od wielkoêci uzyskanej na koniec 2003 roku. Zobowiàzania Banku BPS SA wzros y o 26,2%, kszta tujàc si na koniec 2004 roku na poziomie 5,3 mld z. Poni szy wykres prezentuje porównanie tempa wzrostu zobowiàzaƒ w Banku BPS SA i najwi kszych bankach. Reasumujàc nale y stwierdziç, e w Banku BPS SA wi kszoêç wskaêników ukszta towa a si na koniec analizowanego okresu na korzystnym poziomie w relacji do wielkoêci Êrednich w sektorze bankowym. W ciàgu 2004 roku Bank BPS SA wzmocni swojà pozycj na tle najwi kszych banków polskich, na co wskazuje wysoka dynamika zobowiàzaƒ Banku, znaczny przyrost sumy bilansowej oraz zwi kszenie kapita ów w asnych. Sytuacja finansowa Banku poprawi a si, co by o konsekwencjà m.in. podejmowanych dzia aƒ restrukturyzacyjnych za o onych w programie post powania naprawczego. 35,0% 25,0% 26,2% 23,2% Przyrost zobowiàzaƒ w 2004 roku 15,0% 7,9% 9,2% 6,5% 10,5% 5,0% 1,3% -5,0% -2,4% -3,4% -15,0% -8,6% -14,3% -25,0% BANK BPS PKO BP Pekao SA BPH ING Bank Śląski BGŻ Bank Handlowy BRE Bank Bank Zachodni WBK Bank Millenium Kredyt Bank str 17
OTOCZENIE Uwarunkowania wewn trzne dzia ania Banku BPS Sytuacja ekonomiczno-finansowa Banku Polskiej Spó dzielczoêci SA w 2004 roku uleg a poprawie w porównaniu do lat poprzednich. Âwiadczà o tym lepsze ni w 2003r. wskaêniki zwrotu z aktywów i kapita ów w asnych Banku oraz relacja kosztów dzia ania do wyniku na dzia alnoêci bankowej. Miniony rok by pierwszym w realizacji Planu dzia aƒ i planu finansowego Banku Polskiej Spó dzielczoêci SA na lata 2004-2010. W I kwartale ubieg ego roku Bank sfinalizowa dzia ania zmierzajàce do uzyskania pomocy finansowej z Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, który w dniu 30.03.2004r. podjà uchwa w sprawie udzielenia Bankowi zwrotnej pomocy finansowej. Otrzymanie w dniu 6.05.2004r. Êrodków z BFG w kwocie 450 mln z by o zrealizowaniem jednego z podstawowych za o eƒ programu post powania naprawczego, zatwierdzonego decyzjà Komisji Nadzoru Bankowego w dniu 23 lutego 2004r. Zwrotna pomoc finansowa udzielona zosta a na okres trzech lat i sze- Êciu miesi cy, tj. do dnia 5 listopada 200r. z okresem karencji w jej sp acie wynoszàcym jeden rok i szeêç miesi cy. Bank uzyska w 2004 roku wynik finansowy brutto z tytu u tej pomocy w wysokoêci 14 981,9 tys. z. Zgodnie z decyzjà KNB z dnia 14.07.2004r. ustanowiono Bankowy Fundusz Gwarancyjny kuratorem nadzorujàcym wykonanie Programu post powania naprawczego przez Bank Polskiej Spó dzielczoêci SA. Ponadto Bank BPS SA posiada na koniec 2004r. zobowiàzania wobec Funduszu z tytu u po yczek w kwocie 4 475,3 tys. z udzielonych w latach poprzednich zwiàzanych z przej ciem BS w PrzemyÊlu, Poraju oraz w U u. W dniu 6.11.2004r. zosta a sp acona ostatnia rata z tytu u po yczki, otrzymanej w kwocie 58 mln z na okres dwóch lat, która przeznaczona by a na wsparcie procesu przej cia Banku Spó dzielczego Rzemios a we Wroc awiu. Pomoc finansowa BFG pozwoli a na ca kowite pokrycie straty przej tego Banku. Bank BPS SA zrealizowa równie w 2004 roku jedno z zasadniczych zadaƒ postawionych w Programie naprawczym, jakim by a sprzeda akcji BG SA. Zgodnie z Porozumieniem zawartym pomi dzy Skarbem Paƒstwa, Bankami Zrzeszajàcymi i BG SA, Bank Polskiej Spó dzielczoêci SA wraz z GBW SA oraz MR Bank SA podpisa 9.09.2004r. umow o sprzeda y posiadanych akcji BG SA na rzecz Rabobank International Holding B. V. Po zarejestrowaniu podwy szonego kapita u BG SA w dniu 8.12.2004r. Bank BPS SA otrzyma Êrodki ze sprzeda y akcji w wysokoêci 210 mln z. Sprzeda pakietu 4 374 tys. sztuk akcji BG SA po cenie 48 z za jednà akcj pozwoli a na niepomniejszanie funduszy Banku o 113,7 mln z z tytu u zaanga owania kapita owego netto w instytucjach finansowych. W zwiàzku z powy szym, fundusze w asne Banku na koniec 2004 roku wzros y do 201,5 mln z, co umo liwi o osiàgni cie przez Bank normy nadzorczej w zakresie wysokoêci wspó czynnika wyp acalnoêci, który wyniós 12,65 %. Jednym z za o eƒ Programu naprawczego by y równie zmiany organizacyjne, polegajàce na przeniesieniu zamiejscowych departamentów do Warszawy. Za o enie to zosta o zrealizowane w pierwszym pó roczu 2004r., koƒczàc tym samym d ugi okres rozproszenia Centrali Banku w ró nych regionach kraju. Jedynie Departament Operacji Krajowych i Zagranicznych, ze wzgl du na swojà specyfik oraz dobrze rozwini tà struktur technicznà i informatycznà, s u àcà do dokonywania rozliczeƒ zrzeszonych banków spó dzielczych, jest umiejscowiony we Wroc awiu. Istotnym wydarzeniem w dzia alnoêci Banku Polskiej Spó dzielczoêci SA w ubieg ym roku by o prowadzenie prac zwiàzanych z przygotowaniem i opracowaniem ostatecznej wersji dokumentu Wizja rozwoju Banku BPS SA. W grudniu 2004r. Rada Nadzorcza Banku zatwierdzi a Strategi Banku Polskiej Spó dzielczo- Êci SA w Warszawie na lata 2004-2010. Realizacja strategii Banku ma doprowadziç do unowoczeênienia i rozwoju Banku we wszystkich obszarach dzia ania oraz do zbudowania trwa ych podstaw dalszego rozwoju w nast pnych latach, rozwoju Zrzeszenia i spó dzielczego sektora bankowego w Polsce. str 18
DZIA ALNOÂå Wspó praca z Bankami Spó dzielczymi Bank BPS SA na dzieƒ 31.12.2004r. zrzesza 358 banków spó dzielczych na podstawie Umowy Zrzeszenia oraz wspó pracowa z jednym bankiem spó dzielczym (Krakowski Bank Spó dzielczy w Krakowie) na podstawie Umowy o Wspó prac. Bank wspó pracujàcy i zrzeszone banki spó dzielcze z Bankiem BPS SA stanowià ponad 60 % wszystkich banków spó dzielczych w Polsce. Fundusze pomocowe i po yczki podporzàdkowane W Banku BPS SA funkcjonujà trzy fundusze pomocowe: - Fundusz Pomocowy, - Fundusz Pomocy Bankom Spó dzielczym, - Fundusz Wspó pracy. Funkcjonowanie trzech funduszy podyktowane jest historià ich tworzenia, a tak e ró nicami w kwestiach w asnoêci Êrodków oraz przeznaczenia, oprocentowania i innych warunków udzielania po yczek. W ubieg ym roku dokonano kolejnych zmian zapisów Umowy Zrzeszenia, wychodzàc naprzeciw oczekiwaniom banków zrzeszonych, które mogà mieç problemy z osiàgni ciem poziomu funduszy w asnych wymaganego ustawà Prawo bankowe. W trosce o te banki dokonano, zgodnie z Uchwa à Rady Zrzeszenia Banku BPS SA nr 14/40/2004 z dnia 15.04.2004r., zwi kszenia wspó czynnika corocznych wp at na Fundusz Pomocowy z 0,3 % na 0,35 % stanu depozytów zgromadzonych na koniec roku 2003, stanowiàcych podstaw naliczenia rezerwy obowiàzkowej. Zwi kszony w ten sposób stan Êrodków Funduszu umo liwi w wi kszym stopniu udzielanie po yczek podporzàdkowanych bankom spó dzielczym. Na dzieƒ 31.12.2004r. Êrodki zgromadzone na koncie tego funduszu osiàgn y kwot 46,1 mln z (w tym wp aty banków spó dzielczych 43,2 mln z oraz wp aty Banku BPS SA 2,9 mln z ). Ze Êrodków tych korzysta o 45 banków spó dzielczych na kwot 30,8 mln z. Z Funduszu Pomocy Bankom Spó dzielczym, który utworzono z odpisów z zysku netto Banku Zrzeszajàcego (3,6 mln z ), na 31.12.2004r. korzysta o 10 banków spó dzielczych na àcznà kwot 3,3 mln z, natomiast z Funduszu Wspó pracy (3,1 mln z ) skorzysta w minionym roku jeden bank spó dzielczy na kwot 0,4 mln z. Ponadto w 2004r. funkcjonowa y po yczki podporzàdkowane dla 49 zrzeszonych banków spó dzielczych i 1 banku spó dzielczego nie zrzeszonego, w àcznej kwocie 14,0 mln z, udzielone ze Êrodków w asnych Banków Zrzeszajàcych przed po àczeniem w Bank BPS SA. Udzia y mniejszoêciowe Na przestrzeni ubieg ego roku Bank BPS SA wycofa swoje udzia y z jednego zrzeszonego banku spó dzielczego (w Sulikowie) na kwot 60 tys. z. Bank BPS SA otrzyma w 2004r. dywidendy w kwocie 58,4 tys. z z 7 banków spó dzielczych. Dywidendy przeznaczono na zakup dalszych jednostek udzia owych tych banków. Wg stanu na 31.12.2004r. Bank BPS SA by zaanga owany w fundusz udzia owy w: - 19 zrzeszonych bankach spó dzielczych na àcznà kwot 2 020,4 tys. z, - 7 bankach spó dzielczych niezrzeszonych z Bankiem BPS SA na kwot 266,1 tys. z, z czego udzia y 6 banków o àcznej wartoêci 182,7 tys. z, pozostawa y wypowiedziane od roku 2002 i nie zwrócone, - 1 banku niezrzeszonym w upad oêci w kwocie 0,6 tys. z. Syntetyczna charakterystyka zrzeszeƒ banków spó dzielczych na dzieƒ 31.12.2004 r. (w mln z ) Fundusze w asne BPS 1 563 GBW 732 MR BANK 371 Razem 2 666 Udzia BPS 58,63% Suma bilansowa 16 064 8 273 3 741 28 078 57,21% Nale noêci od klientów niebankowych 9 404 5 470 2 462 17 336 54,25% Zobowiàzania wobec klientów niebankowych 13 430 6 867 3 142 23 439 57,30% Liczba zrzeszonych BS 358 157 80 595 60,17% str 19
DZIA ALNOÂå Wspó praca z Bankami Spó dzielczymi W zwiàzku z obowiàzujàcymi terminami osiàgni cia przez BS kolejnych progów kapita owych oraz faktem, i fundusze w asne 10 banków zrzeszonych nie przekraczajà równowartoêci 1 mln euro, nie przewiduje si wypowiedzenia udzia ów. Natomiast pozosta e banki realizujà programy po àczeniowe, bàdê sà jednostkami, które mogà przy àczyç banki s absze kapita owo. Dlatego te Bank BPS SA, wspierajàc zrzeszone banki, pozostanie ich udzia owcem. JednoczeÊnie, w III kwartale ka dego roku, przeprowadzana b dzie analiza sytuacji finansowej tych banków pod kàtem stwierdzenia zasadnoêci zaanga owania Banku BPS SA w fundusz udzia owy banków spó dzielczych. Kredyty preferencyjne i fundusze strukturalne W 2004r. w pe ni zabezpieczono potrzeby ca ego Zrzeszenia w zakresie pozyskania Êrodków na dop aty do oprocentowania kredytów preferencyjnych - w wysokoêci 175 mln z. Zosta y udzielone 8 172 kredyty, których àczna kwota wynios a 616 mln z. Zakoƒczono proces pe nej centralizacji systemów sprawozdawczoêci kredytów preferencyjnych, dzi ki czemu proces pozyskiwania dop at z ARiMR przez banki spó dzielcze zosta skrócony do ok. 2-3 tygodni, tj. o jeden miesiàc. Opracowano wzory umów kredytowych dla klientów banków spó dzielczych w ramach kredytów preferencyjnych, por czeƒ i gwarancji. W ubieg ym roku podpisano w imieniu i na rzecz zrzeszonych banków spó dzielczych porozumienie z Polskà Agencjà Rozwoju Przedsi biorczoêci w sprawie kredytów pomostowych w ramach Dzia ania 2.3. Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost konkurencyjnoêci przedsi biorstw. W ramach II etapu Bankowego Systemu Przygotowaƒ do Funduszy Strukturalnych (Punkty doradztwa unijnego), Bank BPS SA pozyska i przekaza zrzeszonym bankom spó dzielczym programy komputerowe Wniosek o rejestracj gospodarstw rolnych, Dop aty bezpoêrednie oraz opracowa oprogramowanie autorskie Bankowy doradca Unii Europejskiej wraz z programem szkolenia. Bank BPS SA przeszkoli w wymienionym zakresie 1 044 pracowników Zrzeszenia. Opracowano ponadto materia y promocyjne dla Punktów Doradztwa Unijnego. W konkursie grantów dla banków spó dzielczych, og oszonym przez Fundacj Fundusz Wspó pracy Program Agrolinia, Bank BPS SA uzyska 300 tys. z grantu na realizacj projektu Bank Spó dzielczy liderem doradztwa w wykorzystaniu funduszy Unii Europejskiej na wsi. Us ugi dla banków spó dzielczych Bank Polskiej Spó dzielczoêci SA w 2004r. zwi kszy zaanga owanie w instytucjonalnà kontrol wewn trznà banków spó dzielczych. Kontrola ta ma wspomagaç procesy decyzyjne, podnosiç skutecznoêç i wydajnoêç dzia ania, zapewniaç wiarygodnoêç sprawozdawczoêci finansowej i zgodnoêç dzia ania banków z przepisami prawa i regulacjami wewn trznymi. Pracownicy Banku BPS SA przeprowadzili w minionym roku 429 odp atnych kontroli w zrzeszonych BS, poêwi cajàc im 1 663 osobodni. Na przestrzeni 2004 roku liczba czynnych umów wzros a o 64 - z 84 wed ug stanu na 31.12.2003 r. do 148 na koniec 2004r. Op ata za us ug uwzgl dnia koszty wynagrodzeƒ z narzutami, koszty delegacji i cz Êç kosztów rzeczowych. Ponadto od 1 grudnia 2004 roku Bank Polskiej Spó dzielczoêci SA - zgodnie z za o eniami programu naprawczego - wprowadzi nowà us ug dla BS w obszarze wspomagania zarzàdzania ryzykiem stopy procentowej i walutowym. Wspó praca ta ma na celu wsparcie banków spó dzielczych w dostosowaniu swoich procedur i dzia aƒ do wymogów nadzorczych w zakresie zarzàdzania ryzykiem. Bank BPS SA na bazie danych pozyskiwanych bezpoêrednio z systemów finansowo-ksi gowych banków spó dzielczych sporzàdza cykliczne raporty przy wykorzystaniu metod rekomendowanych przez GINB. Us uga ta jest odp atna na zasadzie non-profit. Odp atnoêç uwzgl dnia jedynie koszty przygotowania i utrzymywania przez Bank BPS SA odpowiedniego zaplecza kadrowego i informatycznego, w zwiàzku z indywidualnym badaniem ekspozycji na ryzyko stopy procentowej i walutowe ka dego banku spó dzielczego, który podejmie decyzj o wspó pracy. Do koƒca 2004 roku zainteresowanie us ugà zadeklarowa o 48 banków spó dzielczych, w tym terminie umowy podpisano z 10 spoêród nich. Bank BPS SA planuje dalsze poszerzanie katalogu odp atnych us ug Êwiadczonych bankom spó dzielczym. str 20
DZIA ALNOÂå Wspó praca z Bankami Spó dzielczymi Kredyty konsorcjalne z udzia em banków spó dzielczych W 2004 roku Bank aktywnie uczestniczy w organizowaniu konsorcjów ze zrzeszonymi bankami spó dzielczymi w celu finansowania dzia alnoêci inwestycyjnej i obrotowej podmiotów gospodarczych w oparciu o opracowany i wdro ony regulamin zawierania konsorcjów ze zrzeszonymi bankami spó dzielczymi. Zaanga owanie bilansowe Banku BPS SA w kredyty konsorcjalne ze zrzeszonymi bankami spó dzielczymi wed ug stanu na dzieƒ 31.12.2004r. wynios o 243,8 mln z, co stanowi o 13,0% nale noêci kredytowych ogó em. Struktura kredytów konsorcjalnych na koniec 2004r. przedstawia a si nast pujàco: kredyty inwestycyjne - 190,3 mln z, tj. 78,1%, kredyty obrotowe - 53,5 mln z, tj. 21,9%. W porównaniu z koƒcem roku 2003 nastàpi o zwi kszenie: wartoêci kredytów konsorcjalnych obrotowych o 4,5 mln z (dynamika 109,1%), udzia u kredytów obrotowych w strukturze kredytów konsorcjalnych (z 19,5% na 31.12.2003r. do 21,9% na 31.12.2004r.). Na dzieƒ 31.12.2004r. czynne by y 662 umowy kredytowe konsorcjalne zawarte ze zrzeszonymi bankami spó dzielczymi, z tego: 609 umów o kredyty inwestycyjne (92,0%), 53 umowy o kredyty obrotowe (8,0%). Na koniec 2004r. kredyty normalne i pod obserwacjà stanowi y 84,1% ogó u kredytów konsorcjalnych. Karty bankowe i bankomaty Na koniec 2004r. Bank BPS SA posiada w ofercie pi ç rodzajów kart bankowych wydawanych klientom banków spó dzielczych i w asnym. Rok 2004 by w Zrzeszeniu BPS rokiem gwa townego rozwoju produktów kartowych. W porównaniu z rokiem poprzednim nastàpi przyrost o 40,4 tys. szt. iloêci wydanych kart bankowych, tj. o 64,7%. Rozwój tych produktów kszta towa si na zbli onym poziomie w bankach spó dzielczych (wzrost o 65,9%) jak i w Banku BPS SA (wzrost o 57,9%). Najbardziej popularnà kartà by a VISA Electron standardowo wydawana posiadaczom rachunku POL-Konto. Do oferty wprowadzona zosta a równie karta VISA Electron Business celem udost pnienia klientom instytucjonalnym (segment MSP oraz rolnicy indywidualni) mi dzynarodowej taniej karty p atniczej. W 2004r. zosta y opracowane za o enia funkcjonalne i przeprowadzone prace przygotowawcze do wprowadzenia nowego produktu - karty kredytowej VISA. IloÊç wydanych kart p atniczych w Zrzeszeniu BPS Stan na 31.12.2003 r. Stan na 31.12.2004 r. Przyrost BS Bank BPS SA BS Bank BPS SA BS Bank BPS SA Maestro Junior 47 111 162 166 115 55 Polcard 5 906 602 6 046 596 140-6 VISA Business 2 177 799 3 473 1 127 1 296 348 VISA Classic 238 125 511 212 273 87 VISA Electron 44 806 7 702 77 999 12 612 33 193 4 910 Razem 53 174 9 319 88 191 14 713 35 017 5 394 Razem Zrzeszenie 62 492 102 904 40 411 str 21
DZIA ALNOÂå Wspó praca z Bankami Spó dzielczymi Podobnie dynamicznie rozwija a si sieç bankomatów Zrzeszenia. W roku 2004 liczba bankomatów Zrzeszenia BPS powi kszy a si o 115 szt., tj. o 47,1%. JednoczeÊnie zwi kszono sieç bankomatów w zakresie bezprowizyjnej wyp aty gotówki dla klientów Zrzeszenia BPS, poprzez podpisanie w 2004r. porozumieƒ z poni szymi bankami: a) Mazowieckim Bankiem Regionalnym SA, b) Gospodarczym Bankiem Wielkopolskim SA, c) Bankiem Gospodarki ywnoêciowej SA. W wyniku podpisanych umów klienci Zrzeszenia BPS mogli w roku 2004, na takich samych zasadach jak w bankomatach w asnych, korzystaç z sieci obejmujàcej 954 bankomaty w Polsce. Bank BPS SA jako bank zrzeszajàcy wielokrotnie wyst powa do Ministerstwa Finansów z proêbà o stosownà interpretacj przepisów z zakresu ulgi podatkowej. Rada Ministrów wyda a w dniu 14 grudnia 2004r. rozporzàdzenie w sprawie udzielenia pomocy de minimis bankom spó dzielczym okreêlajàce szczegó owe warunki udzielania bankom spó dzielczym pomocy w ramach ulgi podatkowej. Po ukazaniu si tego rozporzàdzenia Bank kontynu-owa prace nad jego interpretacjà i wykorzystaniem przepisów w praktyce. Liczba bankomatów w sieci Zrzeszenia BPS Stan na 31.12.2003 r. Stan na 31.12.2004 r. Przyrost BS Bank BPS SA BS Bank BPS SA BS Bank BPS SA Razem Zrzeszenie 223 21 244 329 30 359 106 9 115 Inne dzia ania na rzecz banków spó dzielczych Na przestrzeni ca ego 2004r. prowadzono dzia ania majàce na celu umo liwienie bankom spó dzielczym, których fundusze w asne nie przekraczajà równowarto- Êci 1 mln euro, tj. nie osiàgn y trzeciego progu kapita- owego, skorzystanie z ulgi podatkowej, do której uprawnia ustawa z dnia 27 czerwca 2003r. o zmianie ustawy o funkcjonowaniu banków spó dzielczych, ich zrzeszaniu si i bankach zrzeszajàcych, która wesz a w ycie 6 wrzeênia 2003r. Bank BPS SA bra udzia w pracach legislacyjnych nad rzàdowym projektem Ustawy z dnia 1 kwietnia 2004r. o zmianie ustawy Prawo bankowe oraz o zmianie innych ustaw, która dokona a nowelizacji ustawy z 27 czerwca 2003r. w zakresie dotyczàcym ulgi podatkowej. Zmiana wesz a w ycie w dniu 1 maja 2004r. Poza wàtpliwoêciami interpretacyjnymi dotyczàcymi przepisu ustawy, pojawi a si kolejna wàtpliwoêç zwiàzana z mo liwoêcià skorzystania przez banki spó dzielcze z pomocy paƒstwa w Êwietle przepisów UE. Zgodnie z uzyskanà w 2003r. przez banki spó dzielcze mo liwoêcià posiadania uprawnieƒ dewizowych na takich samych zasadach i w tym samym zakresie jak banki komercyjne, w 2004r. zwi kszy a si o 73 liczba banków, które posiadajà zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego na prowadzenie dzia alnoêci dewizowej we w asnym zakresie. Na koniec 2004r. zgod takà posiada o 210 banków spó dzielczych. W roku 2004 Bank BPS SA podpisa z 26 uprawnionymi bankami spó dzielczymi umowy umo liwiajàce im odprowadzanie i zasilanie w waluty obce oraz lokowanie nadwy ek Êrodków dewizowych. Na koniec 2004 roku w Banku BPS SA podpisanych by o 60 umów z bankami spó dzielczymi z obszaru dzia alnoêci dewizowej. Udzielano bankom spó dzielczym pomocy w uzyskiwaniu zgody Komisji Papierów WartoÊciowych i Gie d na dystrybucj jednostek uczestnictwa funduszy TFI Union Investment: w ub. roku zgod takà uzyska o 25 Banków, zaê dalszych 9 oczekiwa o na zgod. str 22
DZIA ALNOÂå Wspó praca z Bankami Spó dzielczymi Wspó praca Banku BPS SA ze zrzeszonymi bankami spó dzielczymi obejmowa a ponadto: - prowadzenie rachunków bankowych w z otych i w walutach wymienialnych, na których zrzeszone banki utrzymywa y rezerwy obowiàzkowe oraz przeprowadza y za ich poêrednictwem rozliczenia pieni ne, - naliczanie i utrzymywanie rezerwy obowiàzkowej zrzeszonych banków na rachunku NBP, - prowadzenie wyodr bnionych rachunków, na których deponowane sà aktywa banków zrzeszonych stanowiàce pokrycie funduszu ochrony Êrodków gwarantowanych, - przyjmowanie lokat od banków zrzeszonych, w tym lokat na warunkach rynku mi dzybankowego, - obowiàzkowà sprawozdawczoêç za zrzeszone Banki do NBP i BFG, - poêrednictwo w komunikacji banków spó dzielczych z GINB, NBP, BFG, MF, MRiG i innymi instytucjami, - zakoƒczenie procesu pe nej centralizacji sprawozdawczoêci banków zrzeszonych, - budow wizerunku Zrzeszenia, zwi kszanie rozpoznawalnoêci jego logo, - 60 spotkaƒ podsumowujàcych inspekcje GINB w zrzeszonych bankach spó dzielczych, - opracowanie wzorcowych dokumentów i statutu w celu ujednolicenia procedur i regulacji wewn trznych w bankach spó dzielczych, - opracowanie regulaminów i instrukcji zgodnie z hierarchià potrzeb na regulacje produktowe ustalonà w oparciu o ankiet przeprowadzonà wêród zrzeszonych banków spó dzielczych, - wspó organizacj konkursu DziÊ oszcz dzam w SKO, jutro w Banku Spó dzielczym, - monitorowanie i analiz sytuacji ekonomicznofinansowej banków spó dzielczych, - przygotowanie dla banków spó dzielczych projektu i modelu wspó pracy z BIK SA, - pozyskanie z Funduszu Wspó pracy nowych linii kredytowych - Agrolinia, - stworzenie bankom spó dzielczym mo liwoêci wspó pracy w zakresie Funduszu Por czeƒ Unijnych oraz w zakresie por czeƒ i gwarancji do kredytów studenckich. str 23
DZIA ALNOÂå Organizacja Banku BPS W sk ad struktury organizacyjnej Banku wchodzà: Centrala, Oddzia y regionalne/oddzia wojewódzki, Oddzia y, Filie. Wed ug stanu na 31.12.2004r. Bank prowadzi obs ug klientów poprzez 37 oddzia ów i 39 filii, przyporzàdkowanych do szeêciu oddzia ów regionalnych oraz jednego oddzia u wojewódzkiego. Zadaniem Centrali jest planowanie, koordynacja, realizacja i nadzorowanie zadaƒ wynikajàcych ze Statutu Banku, Umowy Zrzeszenia i Regulaminu Organizacyjnego Banku, a w szczególnoêci pomoc, wspó praca i dba oêç o rozwój ekonomiczno-finansowy i technologiczny Zrzeszenia. Oddzia y regionalne i oddzia wojewódzki pe nià funkcje us ugowe i rozliczeniowe wobec banków spó dzielczych oraz nadzorujà dzia alnoêç komercyjnà prowadzonà w podleg ych oddzia ach, które prowadzà dzia alnoêç handlowà i wykonujà czynnoêci bankowe okreêlone w ich regulaminach organizacyjnych i dodatkowo organizujà prac filii. Liczba placówek Banku BPS SA 31.12.2003 31.12.2004 Oddzia y regionalne 6 Oddzia y wojewódzkie 1 Oddzia y 38 Filie 36 Razem 81 6 1 37 39 83 Liczba obs ugiwanych jednostek przez oddzia y regionalne/wojewódzkie wg stanu na 31.12.2004r. Oddzia y Banku BPS SA Katowice 3 Kraków 5 Lublin 5 Olsztyn 6 Rzeszów 4 Warszawa 6 Filie Banku BPS SA 2 2 6 4 3 13 Banki Spó dzielcze 53 73* 60 43 41 45 Wroc aw 8 9 44 Razem 37 39 359* * w tym wspó pracujàcy bank spó dzielczy str 24
DZIA ALNOÂå Kadry Polityka kadrowa Banku BPS W 2004 r. Bank kontynuowa dzia ania zwiàzane z realizacjà programu naprawczego w obszarze kadrowop acowym, przede wszystkim w zakresie dalszego zmniejszania poziomu zatrudnienia, który zgodnie z za o eniami zmniejszy si na koniec 2004r. o ponad 30% w stosunku do stanu zatrudnienia z okresu powstania Banku BPS SA. W 2004r. nastàpi spadek zatrudnienia w jednostkach terenowych Banku o 195 osób. Ostatecznie w dniu 1.01.2005r. stan zatrudnienia w Banku wynosi 1 632 osoby, a zatem zmniejszenie zatrudnienia w ciàgu 2004 r. wynios o 182 osoby zamiast planowanych 168. Nale y podkreêliç, e restrukturyzacja zatrudnienia w 2004r. nie polega a wy àcznie na zwolnieniach pracowników. Procesy restrukturyzacji zachodzàce w Banku (np. dotyczàce spraw organizacyjnych, alokacji zadaƒ itp.) wymaga y spojrzenia na zasoby pracownicze pod kàtem mo liwoêci spe nienia przez nie nowych wymagaƒ Banku. W rezultacie nast powa a wymiana pracowników. W zmniejszeniu zatrudnienia w 2004r. wi kszy udzia mia y samoistne odejêcia pracowników w porównaniu do 2003r., na co niewàtpliwy wp yw mia y wprowadzone w 2004 r. regulacje ustawowe dotyczàce emerytur. Sytuacja odejêç pracowników z w asnej inicjatywy stworzy a dodatkowe trudnoêci dla pracodawcy (np. koniecznoêç zape nienia nieplanowanych wakatów), ale do koƒca 2004r. zosta y one skutecznie rozwiàzane. W 2004r. nastàpi y zmiany w strukturze wiekowej pracowników. Âredni wiek pracownika zatrudnionego w Banku wynosi obecnie ok. 38 lat. Oznacza to, e pracownicy sà jeszcze doêç m odzi, ale posiadajà ju znaczàce doêwiadczenie zawodowe. Struktura wieku pracowników zatrudnionych w Banku BPS 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 32,0% 24,5% 26,0% 26,6% 32,7% 33,8% 27,5% 28,4% 28,1% 13,6% 14,4% 12,2% 0,2% 0,1% 0,1% 0,0% do 30 30-40 40-50 50-65 pow 65 2002 2003 2004 str 25
DZIA ALNOÂå Kadry W wyniku restrukturyzacji ukszta towa a si struktura zatrudnienia odbiegajàca od Êredniej w sektorze bankowym, poprzez wi kszy udzia osób z wykszta ceniem wy szym (Êrednia w sektorze wynosi 52% osób z wykszta ceniem wy szym), co nale y uznaç za zjawisko pozytywne. Na 2005r. zak adana jest zmiana struktury organizacyjnej Banku, która pozwoli na okreêlenie potrzeb w obszarze zasobów kadrowych oraz wypracowanie polityki kadrowo-p acowej i modelu zarzàdzania personelem. Tematyka szkoleƒ przeprowadzonych w 2004r. zarówno dla pracowników Banku BPS SA jak i zrzeszonych banków spó dzielczych by a odpowiedzià na zg aszane potrzeby, ale wynika a równie z koniecznoêci poszerzania wiedzy pracowników majàcych sprostaç wymaganiom, jakie stawia obecne otoczenie i warunki funkcjonowania Banku. G ówne tematy szkoleƒ dotyczy y zmian w zakresie obowiàzujàcego prawa, nowych standardów i rozwiàzaƒ UE, funduszy pomocowych, prawid owego funkcjonowania poszczególnych obszarów Banku. Struktura zatrudnienia w Banku wed ug kryterium wykszta cenia 41% 59% pracownicy ze średnim wykształceniem pracownicy z wyższym wykształceniem Szkolenia Szkolenia pracowników Banku BPS SA w 2004r. realizowane by y w nast pujàcych formach: 1) szkolenia wewn trzne, 2) szkolenia organizowane przez Fundacj Rozwoju BankowoÊci Spó dzielczej, 3) szkolenia zewn trzne. W 2004r. nastàpi znaczny wzrost liczby przeszkolonych osób w stosunku do 2003r. W grupie pracowników Banku BPS SA wzrost ten wynosi 62,8%, g ównie w wyniku zwi kszenia szkoleƒ wewn trznych (wzrost o 52,9%). W grupie pracowników zrzeszonych banków spó dzielczych wzrost by jeszcze wi kszy. W 2004r. przeszkolono àcznie 11 875 osób wobec 6 990 w 2003r. (wzrost o 69,9%). W 2004r. zosta o podpisane porozumienie pomi dzy Bankiem BPS SA a Fundacjà Rozwoju BankowoÊci Spó dzielczej, na mocy którego pracownicy zrzeszonych banków spó dzielczych od stycznia 2005r. b dà szkoleni tylko przez Fundacj przy nadzorze ze strony Banku BPS SA. str 26
DZIA ALNOÂå Dzia alnoêç handlowa Banku Oferta handlowa BankowoÊç korporacyjna Standaryzacja oferty produktowej dla klientów instytucjonalnych, pozwoli a na kompleksowà obs ug ww. grupy klientów wed ug jednolitych zasad we wszystkich placówkach Banku BPS SA. Ujednolicenie i rozszerzenie oferty bankowej, w tym stosowanie atrakcyjnych warunków cenowych, przyczyni o si do wzrostu konkurencyjnoêci wobec oferty banków komercyjnych. Zwi kszajàc atrakcyjnoêç warunków prowadzenia rachunków bie àcych oraz wykorzystujàc dost pne kana y dystrybucji us ug bankowych Bank BPS SA wprowadzi w 2004r. internetowy dost p do rachunków bankowych. Wprowadzenie nowoczeêniejszej i bezpieczniejszej us ugi Corporate Internet Banking spowodowa o sukcesywne wyparcie us ugi Home Banking. Oferta depozytowa Banku w 2004r. oprócz prowadzenia rachunków bie àcych i terminowych przeznaczonych dla Êrednich i du ych firm oraz instytucji rzàdowych i samorzàdowych, obejmowa a tak e rachunki dla ma ych firm, osób fizycznych prowadzàcych dzia alnoêç gospodarczà oraz rolników indywidualnych. Oferta ta funkcjonowa a pod nazwà handlowà BIZNES PRESTI. W ramach tego pakietu w 2004r. Bank BPS SA wprowadzi nowy produkt pod nazwà Lokata dynamiczna charakteryzujàcy si progresywnym oprocentowaniem Êrodków. Wymiernym efektem stosowanej polityki handlowej by przyrost liczby prowadzonych rachunków typu BIZNES PRESTI o ok. dwa tysiàce. Bank BPS SA specjalizujàcy si w obs udze sektora rolno-spo ywczego, wed ug stanu na dzieƒ 31.12.2004r. prowadzi 6,5 tys. rachunków kredytów preferencyjnych (wspó praca z ARiMR), w tym 6,3 tys. dla rolników. Rozszerzajàc ofert kredytowà w 2004r. Bank BPS SA wprowadzi nowe produkty, tj. dopuszczalny debet w rachunku BIZNES PRESTI oraz kredyty pomostowe w ramach Dzia ania 2.3. Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost konkurencyjnoêci przedsi biorstw, który oferujà równie zrzeszone Banki Spó dzielcze. BankowoÊç prywatna W 2004 r. Bank kontynuowa polityk sprzeda y rachunków oszcz dnoêciowo-rozliczeniowych (POL-Konto, POL-Konto Student, POL-Konto VIP, POL-Konto Junior) oraz pakietu z nim powiàzanego, tj. kart bankowych, limitu debetowego, kredytu odnawialnego oraz lokat w rachunku: Standard, Transfer, MIG. Oferowane preferencyjne warunki lokowania Êrodków oraz ni sze prowizje za przyznanie kredytu gotówkowego posiadaczom rachunku POL-Konto przyczyni y si do wzrostu liczby prowadzonych rachunków o ponad 3,8 tysiàca. Na dzieƒ 31.12.2004r. Bank prowadzi ponad 28 tysi cy czynnych rachunków oszcz dnoêciowo-rozliczeniowych. Dla klientów indywidualnych nie posiadajàcych ROR w Banku BPS SA oferowano nast pujàce typy lokat: Standard, Progres, Rentier, Dop ata. Dominujàcym pod wzgl dem wielkoêci zgromadzonych Êrodków produktem depozytowym by a lokata typu Standard, dla której na koniec 2004r. prowadzono ponad 41,5 tys. rachunków. Bank w celu zwi kszenia rozpoznawalnoêci marki BPS SA oraz pozyskania nowych klientów oferowa promocyjne warunki prowadzenia lokat oszcz dnoêciowych pod nazwami: Standard Extra, Standard Plus, Standard Parkiet. W 2004r. Bank powi kszy ofert dla klientów indywidualnych o hipoteczne kredyty konsumpcyjne oraz o rachunek oszcz dnoêciowy POL-IKE. Oferta kredytowa dla klientów indywidualnych obejmowa a kredyty: - gotówkowe z otowe, dewizowe i denominowane, - odnawialne w POL-Koncie, - na zakup pojazdów, - finansujàce sprzeda ratalnà, - sezonowe, - mieszkaniowe, - studenckie na podstawie umów wspó pracy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, - hipoteczne kredyty konsumpcyjne. Kontynuowano tak e rozpocz te w 2003r. prace zwiàzane ze zwi kszeniem funkcjonalnoêci pakietu Pol-Konto, polegajàce na udost pnieniu klientom mo liwoêci otrzymywania informacji na temat wysokoêci salda rachunku na wskazany numer telefonu komórkowego za poêrednictwem SMS. str 27