Raport z wykonania PROGRAMU OCHRONY ŚRODOWISKA GMINY BRUDZEW, za okres 2013 2014r. Oprac. D. Kaszyńska-Fisiak Brudzew, luty 2015r
Zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz.U.2013 poz. 1232 ze zm.) przygotowany został raport z wykonania zadań określonych w Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska Gminy Brudzew na lata 2008-2011 z perspektywą na lata 2012-2015. Programy ochrony środowiska określają podstawowe zadania i kierunki działań w zakresie ochrony zasobów naturalnych w warunkach racjonalnego gospodarowania i zrównoważonego ekorozwoju. Do realizacji tych zadań włączone zostały wszystkie podmioty działające na rzecz rolnictwa, leśnictwa, a także służby i inspekcje. Obowiązki te ciążą jednak przede wszystkim na władzach administracyjnych wszystkich szczebli oraz wszystkich mieszkańcach gminy. Główne zadania i ich realizacja od 1 stycznia 2013r. do 31 grudnia 2014r.: 1. Zachowanie różnorodności biologicznej gminy. Realizując powyższe zadania gmina Brudzew nakłada na inwestorów obowiązki w zakresie ochrony przyrody i krajobrazu. Warunki zachowania różnorodności biologicznej i ochrony siedlisk przyrodniczych określane są w wydawanej przez Wójta decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przy każdej realizowanej w gminie inwestycji mogącej potencjalnie oddziaływać na środowisko. Ponadto zadania w przedmiotowym zakresie uwzględniane są w opracowywanych a następnie uchwalanych przez Radę Gminy miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Wzmacnianie znaczenia ochrony bioróżnorodności biologicznej i krajobrazowej przejawia się w promocji cennych elementów przyrody (tablice informacyjne dotyczące ich wartości ekologicznych) a przede wszystkim propagowaniu obszaru Natura 2000 Dolina Środkowej Warty wielokrotnie uwzględnianym w różnych opracowaniach turystycznych. 2
2. Ochrona wód przed zanieczyszczeniami oraz racjonalna gospodarka zasobami wodnymi. Gmina Brudzew podjęła działania w celu ograniczenia dopływu zanieczyszczeń do wód powierzchniowych i podziemnych. W celu uporządkowania gospodarki ściekowej na terenie gminy powstają sukcesywnie nowe systemy kanalizacyjne w 2013r. wykonano ok. 1 km sieci kanalizacyjnej w msc. Brudzew, ul. Piaski. Dofinansowano budowę 99 szt przydomowych oczyszczalni ścieków, co niewątpliwie przyczyniło się do poprawy środowiska gruntowo wodnego. Jednocześnie wyeliminowane zostały z użytkowania często nieszczelne, zanieczyszczające glebę zbiorniki bezodpływowe. Program realizowany był tam gdzie budowa sieci kanalizacyjnej jest ekonomicznie nieuzasadniona. W okresie objętym niniejszym raportem dokonano budowy sieci wodociągowej w msc. Kolnica - Marulew, Brudzew (ul. Leśna i ul. Piaski) o łącznej długości ok. 2 km. Ponadto na bieżąco monitorowana jest jakość wody do spożycia i podejmowane są działania zmierzające do jej poprawy m.in. zaplanowane zostały modernizacje stacji uzdatniania wody. 3. Gospodarka odpadami Z dniem 1 lipca 2013r. Gminy Brudzew wprowadziła nowy system gospodarki odpadami komunalnymi, przejmując obowiązki w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi od właścicieli nieruchomości zamieszkałych. I półrocze 2013r. było okresem przygotowawczo- - organizacyjnym. Wdrożenie systemu oraz jego funkcjonowanie w okresie ostatniego 1,5 roku należy ocenić jako sprawne, bez awaryjne. Współpraca z Przedsiębiorcą odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości zamieszkałych (wyłonionym przez Gminę w drodze przetargu) przebiegła pomyślnie, a opracowane akty prawa miejscowego w zakresie gospodarki odpadami okazały się stosowne, nie wymagające dotychczasowej aktualizacji i zmian. Bezpośrednio od właścicieli nieruchomości zamieszkałych odbierane są następujące frakcje odpadów komunalnych: - szkło (worek biały) 1 /m-c - tworzywa sztuczne, opakowania wielomateriałowe oraz metal (worek żółty) 1 /m-c -odpady zmieszane (pojemnik)- 2/m-c. 3
Poza organizacją systemu odbioru odpadów bezpośrednio z posesji, Gmina utworzyła Punkt Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych w msc. Brudzew ( PSZOK). Do niniejszego punktu właściciele nieruchomości objęci systemem mogą dostarczyć i bezpłatnie oddać odpady komunalne rzadziej powstające na terenie nieruchomości typu; - zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, - meble i opady wielogabarytowe -papier - odpady ulegające biodegradacji, zielone, kuchenne - gruz i odpady budowlane z drobnych robót, odzież i tekstylia, itp. Zmiana systemu przedkłada się na zmianę ilości zebranych odpadów komunalnych. Do 1 lipca 2013r. właściciel nieruchomości ponosił opłatę zależną od ilości oddanych Przedsiębiorcy odpadów. Bardzo często wiązało się to z niewłaściwym zagospodarowaniem odpadów, magazynowaniem ich bądź spalaniem, celem uzyskania oszczędności z tytułu opłaty za usługę ich wywozu i zagospodarowania. Wprowadzona wraz z nowym systemem, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi nie ogranicza mieszkańców w ilości oddawanych Przedsiębiorcy odpadów. Opłata jest stała, niezależna od ilości wyprodukowanych odpadów. Prawdopodobnie jest to przyczyna znacznego wzrostu ilości odpadów komunalnych wyprodukowanych w roku 2014, w odniesieniu do lat poprzednich. W związku z powyższym planowane są działania służące ograniczeniu ilości odpadów komunalnych zmieszanych m.in. poprzez usprawnienie systemu kontroli sposobu segregacji oraz dodatkowe wydzielenie frakcji popiołu. 4
Ilość zebranych na terenie gminy Brudzew odpadów komunalnych na terenie gminy Brudzew w latach 2013-2014 ( w Mg) 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 Zmieszane odpady komunalne Szkło Tworzywa sztuczne 0 2013 2014 W celu ograniczenia negatywnego wpływu składowisk komunalnych na środowisko Gmina Brudzew jako pierwsza w powiecie tureckim wykonała w roku 2010 rekultywację gminnego składowiska odpadów komunalnych w msc. Smolina. Proces ten miał na celu przywrócenie wartości przyrodniczych na terenie zdegradowanym działalnością człowieka. W latach objętych niniejszym raportem na obszarze składowiska prowadzone są zgodnie z obowiązującymi przepisami (dwa razy w roku) poeksploatacyjne badania w zakresie osiadania gruntu, gazu składowiskowego, wód podziemnych, celem monitorowania ewentualnego negatywnego oddziaływania terenu składowiska na środowisko. Realizując postulaty Krajowego Programu Oczyszczania Kraju z Azbestu, Gmina Brudzew wspólnie z Powiatem realizuje coroczny pogram usuwania wyrobów zawierających azbest na terenie powiatu tureckiego. W ramach tych działań w okresie ostatnich 2 lat usunięto z terenu gminy Brudzew ok. 92t wyrobów azbestowych, głównie w formie płyt azbestowych falistych jako zdemontowane pokrycie dachowe. Ponadto wspierając mieszkańców Gminy w gospodarce odpadami innymi aniżeli komunalne, dwa razy w roku organizowane są bezpłatne akcje zbiórki odpadów rolniczych typu : folie po kiszonkach, worki po nawozach, big bagi itp. Jest to akcja mobilna (objazdowa) ciesząca się dużym zainteresowaniem wśród rolników. 5
4. Wskazania dotyczące ochrony powietrza w gminie Gmina Brudzew wykazuje działania związane z ochroną powietrza w gminie. Monitoruje funkcjonujące systemy grzewcze w budynkach publicznych. W miarę potrzeb oraz możliwości finansowych prowadzone są modernizacje i wymiany kotłów grzewczych na paliwa ekologiczne lub modele bardziej efektywne ekonomicznie i ekologicznie (2014 wymiana pieca w msc. Brudzew, w budynku wielorodzinnym przy ul. Kolskiej). Gmina Brudzew w partnerstwie z innymi Gminami przystąpiła do realizacji projektu pn. Opracowanie Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla terenu sześciu gmin powiatu tureckiego, którego głównym celem będzie stworzenie odpowiedniej bazy zanieczyszczeń oraz zaplanowanie działań zmierzających do zmniejszenia emisji substancji do powietrza. 5. Ochrona zieleni wiejskiej Założenia Programu Ochrony Środowiska Gminy Brudzew w przedmiotowym zakresie polegają przede wszystkim na ochronie i restauracji parków oraz zespołów dworskich na terenie gminy. Ze względu na fakt, iż park w Brudzyniu oraz zespół dworski w Brudzewie są własnością prywatną, ochrona zieleni tych nieruchomości znajduje się w obowiązku właściciela. W przypadku zabytkowego parku w Kolnicy, który stanowi własność gminy Brudzew podejmowane są bieżące konserwacje elementów stałych oraz działania polegające na pielęgnacji roślin i utrzymaniu czystości ciągów komunikacyjnych. 6. Edukacja ekologiczna Współpraca gminy ze szkołami dotycząca konkursów o tematyce ekologicznej, Światowego Dnia Ziemi, Sprzątanie świata itp. Celem takich kampanii jest przede wszystkim budowanie świadomości ekologicznej, zmiana postaw i przyzwyczajeń uczniów na bardziej przyjazne środowisku. Konkursy oraz akcje ekologiczne pobudzają społeczeństwo do podjęcia chociażby najprostszych działań w życiu codziennym na rzecz ochrony środowiska. Upowszechnianie wiedzy ekologicznej wśród dorosłych mieszkańców gminy w formie ulotek informacyjnych, kurend dot. azbestu, wypalania traw, zbiórek odpadów 6
innych niż komunalne, zasad segregacji, PSZOK, opłat itp. Ponadto, co najmniej raz w każdym sołectwie Gminy Brudzew, w okresie sprawozdawczym odbyło się spotkanie z mieszkańcami, którego celem była m.in. edukacja w zakresie nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. W roku 2014 rozpoczęto również realizację akcji edukacyjnej Uczmy dzieci segregacji śmieci. Edukacja skierowana została do najmłodszych klasy 0-3 szkoły podstawowej prezentacja wraz z pogadanką i zajęciami warsztatowymi w zakresie gospodarki odpadami (m.in. segregacja, recykling, PSZOK) prowadzona jest przez pracownika Urzędu. 7