System operacyjny System operacyjny (ang. operating system) jest programem (grupą programów), który pośredniczy między użytkownikiem komputera a sprzętem komputerowym. Jest on niezbędny do prawidłowej pracy komputera i w pewnym sensie określa możliwości wykorzystania sprzętu i komfort pracy użytkownika. System operacyjny musi być dostosowany do sprzętu, na którym jest instalowany. Od niego zależy jaką pracę możemy wykonać, jakie programy uruchomić.
System operacyjny cd. Dzięki zastosowaniu systemu operacyjnego możliwe jest łatwe wykorzystanie komputerów o różnej architekturze wewnętrznej, zbudowanych z różnych podzespołów różnych producentów, gdyż z punktu widzenia użytkownika obsługa tych systemów jest taka sama. Łatwiej mają również twórcy oprogramowania, którzy nie muszą dostosowywać swoich programów do wielkiej liczby różnorodnych rozwiązań sprzętowych dostępnych na rynku.
System operacyjny cd. Przykłady: MS DOS jako środowisko tekstowe, MAC OS system operacyjny firmy Apple, Linux, może być wykorzystywany dowolnie, Windows, system operacyjny firmy Microsoft.
System operacyjny cd. Funkcje Systemu Operacyjnego: zarządzanie zadaniami, zarządzanie akcjami, zarządzanie danymi, komunikacja z użytkownikiem.
Funkcje systemu Funkcja zarządzająca System operacyjny zarządza pracą wszystkich elementów wchodzących w skład systemu komputerowego. Jego zadanie polega na dostarczaniu odpowiednich mechanizmów do właściwego użycia zasobów systemu i do pracy programów użytkowych. Tworzy on środowisko do pracy innych programów.
Funkcje systemu cd. Funkcja dystrybucji zasobów System operacyjny ma pod swoją opieką wiele różnych zasobów wchodzących w skład systemu komputerowego. Zasoby te takie jak obszar pamięci operacyjnej, pamięci zewnętrznej, czas procesora, dostęp do magistrali danych itp. są potrzebne różnym programom po to, aby mogły prawidłowo wykonywać swoje zadania. Rolą systemu operacyjnego jest odpowiedni przydział (dystrybucja) zasobów poszczególnym programom, które zgłaszają potrzebę ich wykorzystania.
Funkcje systemu cd. Funkcja sterująca Polega ona na nadzorowaniu działania programów użytkownika, przeciwdziałaniu błędom i zapobiegania sytuacjom awaryjnym i nieprawidłowemu wykorzystaniu komputera. Jednym z zadań systemu operacyjnego jest na przykład sterowanie pracą urządzeń wejścia-wyjścia i zapewnienie poprawnej współpracy jednostki centralnej z urządzeniami peryferyjnymi takimi jak klawiatura czy drukarka.
Rodzaje systemów operacyjnych Systemy wsadowe Były prostymi programami, najczęściej rezydującymi na stałe w pamięci komputera, których zadanie polegało na przekazywaniu sterowania do kolejnych zadań znajdujących się w kolejce do wykonania. Systemy interaktywne Zwane też są systemami wielodostępnymi, pozwalają na wykonywanie przez użytkownika więcej niż jednego programu jednocześnie oraz nadzorowanie prac związanych z wykonywanym zadaniem. Taka możliwość pozwala na interakcję z programem, wprowadzanie potrzebnych danych, kontrolę błędów podczas wykonywania programów
Rodzaje systemów operacyjnych cd. Systemy rozproszone. Systemy operacyjne mogą nadzorować pojedynczy komputer, lub pewną grupę komputerów, wtedy nazywamy je systemami rozproszonymi. W odróżnieniu od systemów wieloprocesorowych, które dzielą jednie kilka, procesory (pamięć oraz zegar pozostają wspólne), systemy rozproszone posiadają osobne procesory, osobną pamięć jak również zegar. Systemy takie komunikują się ze sobą za pośrednictwem sieci komunikacyjnych, do których zliczamy zarówno szyny przesyłania danych, jak również bardziej popularne sieci komputerowe, korzystający z różnego rodzaju mediów (linie telefoniczne, światłowody, sieci bezprzewodowe).