Poznawanie przez wędrowanie, czyli dolnośląskie obszary Natura 2000 atrakcyjne dla dziecka na przykładzie regionu Dolina Baryczy Zofia Pietryka Prezentacja opracowana na potrzeby realizacji projektu Mój zielony Dom współfinansowanego z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009-2014 r. oraz ze środków Gminy Wrocław Wrocław, 20.10.2016r
BLIŻEJ NATURY 2000
Natura 2000 program utworzenia w krajach UNII EUROPEJSKIEJ wspólnego systemu (sieci) obszarów objętych ochroną przyrody. Podstawą dla tego programu są dwie unijne dyrektywy: Dyrektywa ptasia i dyrektywa siedliskowa (Habitatowa). Celem programu jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważa się za cenne i zagrożone w skali całej Europy. Wspólne działanie na rzecz zachowania dziedzictwa przyrodniczego Europy w oparciu o jednolite prawo ma na celu optymalizację kosztów i spotęgowanie korzystnych dla środowiska efektów. Jednolite prawo powinno ułatwić współdziałanie wielu instytucji zajmujących się ochroną przyrody.
NATURA 2000 W EUROPIE
NATURA 2000 W POLSCE
Czy Natura 2000 = całkowita ochrona obszaru? Ogólnoeuropejski charakter sieci Natura 2000 polega na tym, że kraje członkowskie budują ją na podstawie tych samych założeń określonych w prawie UE, zarządzają nią i wspólnie troszczą się o jej ochronę i promocję. Obszary Natura 2000 nie są obszarami chronionymi w tradycyjnym rozumieniu, czyli ochronie nie podlega całość przyrody na danym obszarze. Natura 2000 nie jest siecią rezerwatów, gdzie działalność ludzka jest zabroniona, obejmuje bowiem obszary gdzie prowadzona jest normalna działalność gospodarcza, rolnicza czy turystyczna. Celem sieci Natura 2000 jest stworzenie warunków, które umożliwią rozwój gospodarczy przy jednoczesnym zagwarantowaniu, że różnorodność biologiczna, jako wspólne dobro wszystkich ludzi, będzie chroniona i szanowana.
Co stanowi podstawę prawną programu Natura 2000? Podstawę prawną dla tworzenia sieci Natura 2000 stanowią dwie unijne dyrektywy: dyrektywa w sprawie ochrony dzikich ptaków (potocznie: Dyrektywa ptasia) dyrektywa w sprawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory (potocznie Dyrektywa siedliskowa) przepisy krajów członkowskich
Jakie obszary wchodzą w skład sieci Natura 2000? W skład sieci Natura 2000 wchodzą dwa typy obszarów: (OSO) obszary ptasie (obszary specjalnej ochrony ptaków) (SOO) obszary siedliskowe (specjalne obszary ochrony siedlisk). Obszary są bardzo zróżnicowane. Mogą obejmować istniejące tereny chronione (parki narodowe, rezerwaty, parki krajobrazowe) i obszary nie planowane do objęcia ochroną (np. obszary o zróżnicowanym krajobrazie rolniczym i różnorodności gatunków). W Polsce utworzono dotychczas około 1000 obszarów Natura 2000, które obejmują 19,8% powierzchni kraju.
Po co Natura 2000? Aby chronić najcenniejszą przyrodę dla przyszłych pokoleń Aby żyć w czystym środowisku Aby zachować ginące i zagrożone gatunki roślin, zwierząt i miejsc, w których można je spotkać
Obszary chronione Doliny Baryczy Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Baryczy 44 125 ha RAMSAR site - Rezerwat Stawy Milickie ap. 5 300 ha Natura 2000 OSO Dolina Baryczy 55 360 ha Park Krajobrazowy i Natura 2000 SOO Ostoja nad Baryczą 86 835 ha Natura 2000 SOO Chłodnia w Cieszkowie Natura 2000 SOO Dolina Łachy 910,7 ha
Największą ostoją Natura 2000 w Dolinie Baryczy jest SOO "Ostoja nad Baryczą". Obszar ten zajmuje powierzchnię 82026 ha i niemal całkowicie pokrywa się z Parkiem Krajobrazowym "Dolina Baryczy". Teren ostoi zajmuje mozaika stawów rybnych, łąk zalewowych i wilgotnych, pól uprawnych i lasów, poprzecinanych ciekami, wzdłuż których zachowały się liczne fragmenty olsów i łęgów. Ostoja jest bardzo ważna dla zachowania bioróżnorodności niżowej części południowozachodniej Polski. Stwierdzono tu występowanie co najmniej 14 typów siedlisk chronionych z Załącznika I Dyrektywy Siedliskowej oraz 14 gatunków zwierząt z Załącznika II tej dyrektywy.
Przykładowe gatunki zwierząt z dyrektywy siedliskowej Czerwończyk nieparek Kozioróg dębosz
Przykładowe gatunki zwierząt z dyrektywy siedliskowej Bóbr europejski Mopek
Kilka większych i mniejszych kompleksów stawowych wraz z otaczającymi je szuwarami, łąkami i lasami obejmuje swoimi granicami OSO "Dolina Baryczy" (powierzchnia 55516 ha). Stwierdzono tu występowanie co najmniej 20 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, m.in. bielika, żurawia, podgorzałki, bąka i zielonki. W środkowej części Doliny Baryczy położone są trzy mniejsze ostoje siedliskowe (SOO). Najmniejsza z nich to SOO "Chłodnia w Cieszkowie", obejmująca dużą XIX-wieczną piwnicę wraz z otaczającym lasem (łącznie 19 ha). Jest to ważne zimowisko dwóch gatunków nietoperzy z Załącznika II Dyrektywy Siedliskowej - mopka i nocka dużego.
Przykłady gatunków ptaków z dyrektywy ptasiej
Przykłady gatunków ptaków z dyrektywy ptasiej
Przykłady gatunków ptaków z dyrektywy ptasiej
Dolina Baryczy Potencjał przyrodniczy Obszar Natura 2000 Dolina Baryczy
Obszar objęty Lokalną Strategią Rozwoju
Partnerstwo dla Doliny Baryczy statut Lokalnej Grupy Działania wybranej do realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju dla Doliny Baryczy 2009-2015 (PROW 2007-2013) - ponad 14 mil zł. - Funkcjonowanie LGD nabywanie umiejętności i aktywizacja - Projekty współpracy - Wdrażanie LSR (nabory wniosków) konkursy - ok. 11 mil zł. statut Lokalnej Grupy Rybackiej wybranej do realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju Obszarów Rybackich 2009-2015 (PO Ryby 2007-2013- - 2010) ponad 48 mil zł. - Funkcjonowanie LGR nabywanie umiejętności i aktywizacja - Projekty współpracy - Wdrażanie LSROR (nabory wniosków) konkursy 42 mil zł. statut Lokalnej Organizacji Grantowej w ramach programu Działaj Lokalnie - konkursy ponad 58 000zł - granty do 6000zł dla ngo i nieformalnych grup) Partner w projektach min. PO KL, samorząd województwa, samorządy lokalne
Poznawanie przez wędrowanie po regionie Dolina Baryczy jako obszaru NATURA 2000
"Utworzenia obszaru Natura 2000 to przede wszystkim ogromna, bezpłatna promocja regionu. Największe znaczenie może mieć dla rozwoju turystyki. Status obszaru Natura 2000 jest gwarancją dobrego stanu środowiska przyrodniczego, a więc zachęca do wyboru takiego terenu na miejsce odpoczynku. Powinien także przyciągać osoby szukające ciekawych zjawisk przyrodniczych, cennych gatunków flory i fauny, a więc być podstawą rozwoju tzw. turystyki kwalifikowanej. tekst zamieszczony na stronie PTTK http://pttk.pl/zycie/natura_2000/turyst.html
Wieża widokowa w Grabownicy Milickiej Wieża widokowa nad stawem Grabownica pozwala obserwować ptaki żyjące na Stawach Milickich. Wysoka, drewniana pozwala zobaczyć staw, którego brzegi porośnięte są gęstą roślinnością. Na samym szczycie wieży znajduje się obudowany poziom, z którego niepostrzeżenie podglądać można życie ptactwa wodnego.
Grobla ścieżka przyrodnicza W KRAINIE PTAKÓW
AKWARIUM MILICZ- ryby z Doliny Baryczy
ZALEW w Miliczu
NATURUM w Rudzie Sułowskiej
CEGLANY DOM Koruszka- AGROTURYSTYKA
Ruda Żmigrodzka - Karczma rybna
KROŚNICE Parkowa kolejka wąskotorowa
Pijalnia soków- MALINEA Wierzchowice
Turystyka kajakowa w Dolinie Baryczy
Turystyka kajakowa
Turystyka rowerowa
Warsztaty ornitologiczne Bird Watching
Konno obszarami NATURY http://konnoobszaraminatury.pl
Kolorowy szlak KARPIA www.kolorowyszlakkarpia.barycz.pl W ramach projektu zostało stworzonych 30 przestrzennych figur karpi, które zostały rozmieszczone w najbardziej atrakcyjnych miejscach Doliny Baryczy, tworząc szlak turystyczny po ciekawych obiektach architektonicznych, rekreacyjnych oraz w miejscach plenerowych Doliny Baryczy.
System Promocji Dolina Baryczy Poleca www.dbpoleca.barycz.pl
Produkty i usługi lokalne z obszaru NATURA 2000
Dni Karpia w Dolinie Baryczy www.dnikarpia.barycz.pl Promocja unikalnego piękna Doliny Baryczy,jej producentów i usługodawców, a także szerokiej oferty turystycznej regionu za pomocą sztandarowego produktu jaki jest karp
DNI KARPIA Odłowy
Jarmarki produktów lokalnych
W ramach projektu odbyło się: ok. 100 godzin spotkań z nauczycielami i przedstawicielami ośrodków wyjazdy studyjne do Lipska i do wiodących w Polsce ośrodków edukacyjnych
Pacynki i kolorowanki
KARTY edukacyjne Piotruś wiek 3+ 2 rodzaje
KARTY edukacyjne Piotruś wiek 6+ 2 rodzaje
Memory edukacyjne wiek 6+
Plansza cztery pory roku nad stawem
Rysunkowa Mapa obszaru
Realizacja celów LSR/ LSROR Książka Grabkowe bajanie z Doliny Baryczy, wiek 10+ Działania na rzecz oferty turystycznej obszaru
Wygląd serwisu www.edukacja.barycz.pl Tekst podstawowy
źródła informacji, zdjęć i rysunków wykorzystane do opracowania prezentacji źródła informacji: www.obszary.natura2000.pl www.natura2000.gdos.gov.pl www.nasza.barycz.pl www.dbpoleca.barycz.pl www.barycz.pl www.konnoobszaraminatury.pl www.kolorowyszlakkarpia.barycz.pl http://pttk.pl/zycie/natura_2000/turyst.html zdjęcia i rysunki: www.edukacja.barycz.pl oraz zdjęcia własne
Dolina Baryczy- blisko przyrody Dziękuję i zapraszam do przyjazdu w Dolinę Baryczy, poznawania jej piękna, uroków przyrody oraz do delektowania się produktami lokalnymi fot. Zofia Pietryka